Czytaj całość - CSB-System International

Czytaj całość - CSB-System International

CSB-System
Śledzenie pochodzenia produktów
w piekarni i cukierni
Unia Europejska już kilka lat temu uregulowała proces
śledzenia pochodzenia produktów stosownym rozporządzeniem (178/2002), na mocy którego wszystkie przedsiębiorstwa działające w sektorze spożywczym są prawnie
zobowiązane do kontroli pochodzenia swoich produktów,
czyli stosowania określonych zasad i procedur pozwalających zapisywać konieczne informacje o produktach przemieszczanych w łańcuchach dostaw, a w razie potrzeby do
udostępniania jej wyników stosownym organom.
Normy europejskie definiują kontrolę pochodzenia jako
zdolność do monitorowania etapów produkcji, przetwarzania
i dystrybucji artykułów żywnościowych. Przedsiębiorstwa
i podmioty działające na rynku spożywczym powinny być
w stanie zidentyfi kować surowiec i materiały użyte do produkcji oraz udokumentować drogę produktu na wszystkich
etapach, od momentu powstawania przez magazynowanie,
wysyłkę i dystrybucję do klienta.
albo partie? Czy struktura magazynu dopuszcza tylko rejestrację jednorodnych palet? Jak duże powinny
być partie produkcyjne, żeby można było zdefiniować ilość artykułu gotowego w odniesieniu do zadeklarowanej ilości? Czy można oznaczać partię datą
dzienną, czy też należy utworzyć wiele partii produkcyjnych dla danego dnia? Czy towar może być
etykietowany/ważony, jeśli tak to w którym punkcie
i przy użyciu jakiej technologii ma to nastąpić?
Mając na uwadze powyższe, zasadnicze pytanie zawsze brzmi tak samo: jakie koszty musimy
ponieść i jakie korzyści odniesiemy? Koncepcja
związana ze śledzeniem pochodzenia jest indywidualnym zadaniem organizacyjnym każdego przedsiębiorstwa. Zintegrowany system informatyczny może
jednak odegrać istotną rolę w tworzeniu i realizacji
koncepcji. W celu dokładniejszego opisu zagadnienia z praktycznego punktu widzenia za przykład posłuży zakład piekarski ze zrealizowaną już kontrolą
pochodzenia obejmującą obszary przyjęcia dostaw,
produkcji, kompletacji oraz wysyłki.
Identyfikacja surowców
Korzyści ekonomiczne a nakłady finansowe
Pełna realizacja koncepcji kontroli pochodzenia i realizacji akcji zwrotnych wymaga odpowiedzi na wiele pytań. Czy
najlepszym rozwiązaniem jest produkowanie krótkich serii
produkcyjnych, aby móc wycofać pojedyncze partie z obrotu
handlowego, czy też konieczne jest tak czy inaczej wycofanie
całego asortymentu? Jak powinien być zorganizowany proces naważania? Czy można przy produkcji ciągłej dzielić serie
30
Przegląd Piekarski i Cukierniczy grudzień 2014
Moment przyjęcia dostaw rozpoczyna proces
wewnątrzzakładowej kontroli pochodzenia. Wszystkie dane dostawy są rejestrowane na bieżąco w Systemie. Elektroniczny zapis odbywa się bezpośrednio
w chwili realizacji przyjęcia surowców do magazynu.
Możliwość zintegrowanego z Systemem CSB wykorzystania wag umożliwia precyzyjne rozliczanie surowców. Zintegrowanie skanerów kodów kreskowych
umożliwia natomiast odczyt danych zawartych w kodzie kreskowym i automatyczne przekazanie bazy
do Systemu CSB (palety, kartony, worki itp.). Zastosowanie skanera jest oczywiście uwarunkowane sposobem znakowania towaru przez naszych dostawców.
W przypadku braku jednolitego standardowego znakowania surowców od dostawcy (EAN 128/GTIN128)
na potrzeby wewnętrznej logistyki i sprawnej organizacji identyfikowalności drukowane są dodatkowe
etykiety. W kodzie kreskowym EAN 128/GTIN128
można zakodować takie informacje jak: numer artykułu, numer serii produkcyjnej/wsadu, data przydatności do spożycia. Także pomiary kontroli jakości, które przy artykułach wrażliwych są istotnym
punktem wewnętrznego HACCP, są rejestrowane
bezpośrednio podczas przyjęcia dostaw i połączone z danym numerem serii produkcyjnej/ numerem
partii. Przyjęcie dostawy kończy się automatycznym
księgowaniem surowców na odpowiednich kontach
magazynowych wraz ze wszystkimi istotnymi danymi dotyczącymi śledzenia pochodzenia (dostawca,
numer zamówienia, data dostawy, data przydatności
do spożycia, numer partii itp.).
Wieloetapowa realizacja produkcji
W kolejnych etapach produkcyjnych znajdują
się punkty rejestracji danych, które ewidencjonują wszystkie ruchy magazynowe zużywanych przy
produkcji surowców, dodatków, materiałów pomocniczych oraz wytwarzanych wyrobów gotowych.
Na podstawie zdefiniowanych w Systemie CSB receptur odbywa się sterowanie całym procesem produkcyjnym. Technologia określa proces produkcji
oraz narzuca etapy kontroli pochodzenia. Najczęściej występują dwa główne podziały: opracowanie
wsadów i rejestracja wyrobu gotowego.
W trakcie pierwszego etapu, dzięki integracji systemów dozowania część komponentów pobieranych
jest automatycznie (np. mąka, woda, olej itp.). Tego
typu artykuły wydawane są z magazynu zarządzanego (prowadzonego) wg zasady FIFO. Pozostałe komponenty rejestruje się skanując etykiety surowca, tak
że istotne informacje z kodów kreskowych etykiet
surowców są przesyłane bezpośrednio do Systemu
CSB i łączone z konkretnym wsadem produkcyjnym.
Ilość powstałego półproduktu wraz ze wszystkimi
dodatkowymi informacjami (numer wsadu, data
produkcji, numer partii) przeksięgowywana jest automatycznie na odpowiednio zdefiniowany kolejny
wydział produkcyjny (garowanie, formowanie, pieczenie itp.). Z opracowanych wsadów powstaje produkt gotowy. Rejestracja wyrobu gotowego odbywa
się ręcznie, z wykorzystaniem komputerów przemysłowych CSB-Rack lub automatycznie – z wykorzystaniem robotyki CSB CIM/CCM. W zależności od rodzaju produkowanego asortymentu towar
jest sprzedawany luzem lub jest pakowany. Towar
pakowany podlega znakowaniu, a każda jednostka logistyczna (skrzynka, karton, paleta itp.) otrzymuje indywidualny numer jednostki spedycyjnej
SSCC w postaci kodu EAN128/GTIN128. Numer ten
umieszczany jest na etykiecie wraz z dodatkowymi
informacjami: data przydatności do spożycia, numer
serii produkcyjnej, numer wsadu. Tak przygotowany
wyrób gotowy jest następnie paletowany. Towar luzem jest najczęściej pieczywem świeżym i jako takie
ma trafić jak najszybciej do klienta. W związku z tym
identyfi kacja takiego towaru ogranicza się do bieżącej rejestracji wyjścia z produkcji, z dokładnością do
partii na dzień lub zmianę. Tak przygotowany wyrób
gotowy przeksięgowywany jest na magazyn i oczekuje na kompletację i wysyłkę.
®
Kompletacja i wysyłka – identyfikacja dróg dystrybucji
Znakowanie wyrobów gotowych umożliwia wykorzystanie
urządzeń mobilnych w zakresie kompletacji towaru. Skanowanie kodów eliminuje błędy i skraca czas rejestracji danych. Każda pozycja zlecenia (artykuł) musi zostać potwierdzona poprzez
skanowanie kodu etykiety, niezależnie od trybu kompletacji artykuł - klient, bądź klient - artykuł. Kolejność pozycji w zleceniu
odpowiada rozmieszczeniu asortymentu na ekspedycji, dzięki
czemu droga, po której porusza się pracownik działu ekspedycji jest zoptymalizowana. W momencie skanowania następuje
przyporządkowanie do zlecenia i klienta wszystkich informacji
o artykule zawartych na etykiecie. Wydawanie towaru świeżego,
niezapakowanego i nieoznaczonego musi być związane z ręcznym wyborem partii lub przydziałem automatycznym z zachowaniem zasady FIFO. Tym samym proces rejestracji danych
kontroli pochodzenia dobiegł końca i rezultatem jest pozbawione luk i 100% pewne śledzenie pochodzenia. Reasumując należy
mieć na uwadze, iż kontrola pochodzenia wspierana przez zintegrowany system informatyczny nie może być postrzegana
jako samodzielny obszar. Jest ona konsekwencją optymalnej
organizacji procesów gospodarki materiałowej. W każdym
przypadku określone normy i standardy, zdobyta wiedza i doświadczenie pomagają przy wdrożeniu indywidualnej koncepcji. Zintegrowana kontrola pochodzenia uwzględnia wszystkie ustawowe i indywidualne wymagania przedsiębiorstwa,
zarządzanie jakością staje się intensywniejsze a efektywność
działań znacznie poprawiona. Z jednej strony kontrola pochodzenia jest obowiązkiem, z drugiej idealną szansą podwyższenia
wewnętrznych standardów, usprawnienia realizowanych procesów oraz poprawy pozycji rynkowej.
Adam Steć – magister ekonomii i specjalista do spraw organizacji i zarządzania.
W grupie CSB-System odpowiedzialny za
sprzedaż dedykowanych rozwiązań w przemyśle spożywczym w Europie Środkowej.
Członek Zarządu CSB-System Polska.
Przegląd Piekarski i Cukierniczy grudzień 2014
31