szkoła podstawowa nr 1 im
Transkrypt
szkoła podstawowa nr 1 im
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W SIEMIANOWICACH ŚLĄSKICH EWALUACJA WEWNĘTRZNA Obszar: Procesy zachodzące w placówce Wymaganie 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów ROK SZKOLNY 2012/2013 SPIS TREŚCI strona 1. Wprowadzenie 2 2. Informacja o szkole 3 3. Projekt ewaluacji wewnętrznej 4 4. Arkusz ewaluacji wewnętrznej 7 5. Analiza odpowiedzi na pytania kluczowe zawarte w projekcie ewaluacji 24 6. Wnioski końcowe 29 7. Załączniki - kwestionariusze ankiet 31 1 Wprowadzenie Ewaluacja wewnętrzna w obszarze: Procesy zachodzące w szkole, wymaganie 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów, została przeprowadzona na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) Celem badania było pozyskanie informacji na temat prowadzonych działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów i ich efektów, z uwzględnieniem opinii rodziców, nauczycieli i uczniów. Punktem odniesienia dokonanej analizy i oceny stopnia spełnienia przez szkołę wymagań był Projekt Ewaluacji Wewnętrznej sporządzony przez Zespół do spraw Ewaluacji, a zatwierdzony przez Dyrektora Szkoły. Przedmiotem ewaluacji były oddziaływania dydaktyczno – wychowawcze prowadzone na terenie szkoły wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. W przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej zastosowano procedury i narzędzia badawcze opracowane przez Zespół do spraw Ewaluacji. Obejmowały one ankiety skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli, kwestionariusz wywiadu z pedagogiem szkolnym oraz analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę. Ewaluacja realizowana była od kwietnia do czerwca 2013 r. W trakcie badań przeprowadzono: ankietowanie uczniów klas II – VI objętych pomocą psychologiczno – pedagogiczną badaniem objęto 142 uczniów ankietowanie nauczycieli ankietę wypełniło 31 nauczycieli ankietowanie rodziców uczniów klas I – VI ( 100 % rodziców uczniów objętych pomocą psychologiczno – pedagogiczną oraz 20 % rodziców pozostałych uczniów) ankietę wypełniło 114 rodziców wywiad z pedagogiem szkolnym analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej przedstawiono Radzie Pedagogicznej na konferencji klasyfikacyjnej kończącej rok szkolny 2012/2013 w dniu 20 czerwca 2013r. 2 INFORMACJE O SZKOLE Nazwa i adres szkoły: Szkoła Podstawowa Nr 1 im. M. Kopernika w Siemianowicach Śląskich ul. Niepodległości 47 Telefon/Fax: 032-220-14-84 Dyrektor szkoły: mgr Alina Toczek Inne stanowiska kierownicze: wicedyrektor – mgr inż. Bernadetta Cebula kierownik świetlicy – mgr Agnieszka Chowaniec Liczba uczniów ogółem: 479 Liczba nauczycieli ogółem: 38 w tym: - dyplomowanych 23 - mianowanych 11 - kontraktowych - stażystów Liczba oddziałów ogółem: 3 1 19 Liczba oddziałów dla poszczególnych poziomów wiekowych: Kl. I – 3, II – 3, III – 4, IV – 3, V – 3, VI –3 Liczba klas integracyjnych: 0 Liczba uczniów objętych nauczaniem indywidualnym: 3 Liczba uczniów realizujących zajęcia rewalidacyjne 1 Średnia liczba uczniów w oddziale: 25 Liczba budynków w których mieści się szkoła: 1 Liczba sal lekcyjnych: 21 Szkoła posiada: bibliotekę świetlicę zaplecze kuchenne szatnię salę gimnastyczną boiska sportowe salę do gimnastyki korekcyjnej aulę 3 Projekt ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2012/2013 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów Przedmiot ewaluacji – oddziaływania dydaktyczno-wychowawcze prowadzone na terenie szkoły wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Cel ewaluacji: Pozyskanie informacji na temat prowadzonych działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów i ich efektów . Kryteria ewaluacji : Skuteczność prowadzonych działań Powszechność i dostępność Zgodność z potrzebami uczniów i oczekiwaniami rodziców Pytania kluczowe : 1. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła ? 2. W jaki sposób nauczyciele dostosowują wymagania do indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów ? 4 3. Czy szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości ? 4. Jakie są efekty prowadzonych działań, zwiększających szanse edukacyjne uczniów ? Metody i techniki : 1. Ankieta 2. Wywiad 3. Analiza dokumentów Źródła danych : 1. Kwestionariusz ankiety : rodzice nauczyciele uczniowie 2. Kwestionariusz wywiadu : Pedagog szkolny 3. Analiza dokumentów : teczki wychowawców dzienniki zajęć pozalekcyjnych, wnioski z obserwacji zajęć hospitowanych przez dyrektora dokumentacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej prowadzonej na terenie szkoły dzienniki zajęć specjalistycznych, prowadzonych przez pedagoga i logopedę 5 Dobór próby badawczej : Populacja badań klasy II – VI - uczniowie objęci pomocą psychologiczno- pedagogiczną Nauczyciele – 100 % Rodzice dzieci z klas I – VI (100% rodziców dzieci objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną, 20% pozostałych uczniów) Harmonogram ewaluacji : Przebieg Czas wykonania / terminy Nauczyciele odpowiedzialni Czynności / zadania Bożena Kuc Określenie przedmiotu , kryteriów, pytań kluczowych i celu ewaluacji 27.08.2012 – 30. 08. 2012 Brygida Chyra Joanna Kasperczyk Dobór metod i próby badawczej 03.09.2012 ÷ 05.09.2012 jw. Przebieg ewaluacji, zbieranie informacji 03.04.2013 ÷ 15.05.2013 jw. 16.05.2013 ÷ 10.06.2013 jw. Analiza informacji wyciąganie wniosków, pisanie raportu Przedstawienie raportu Dyrektorowi i Radzie Pedagogicznej 15.06.2013 - Dyrektorowi, konferencja podsumowująca Radzie Pedagogicznej Bożena Kuc Zespół ds. ewaluacji: Bożena Kuc Brygida Chyra Joanna Kasperczyk 6 ARKUSZ EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 PRZEDMIOT EWALUACJI DZIAŁANIA SŁUŻĄCE WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW 1. Czy w szkole potrzebne są zajęcia dodatkowe, mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce ? tak 93,7% nie 6,3% Uczniowie - 142 ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 98,2% 1,8% nie Rodzice - 114 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 7 2. Czy szkoła daje możliwość rozwijania zainteresowań uczniów? tak 81,0% 19,0% nie Uczniowie - 142 ankiety 0% 20% 40% 60% tak 80% 100% 81,6% 18,4% nie Rodzice - 114 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 8 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczą uczniowie? ODPOWIEDZI - UCZNIOWIE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Koła zainteresowań 92 64,8 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 28 19,7 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 31 21,8 14 9,9 Zajęcia terapeutyczne 5 3,5 Zajęcia logopedyczne 14 9,9 Inne : 12 8,5 Zajęcia socjoterapeutyczne SKS 9 gimnastyka korekcyjna 2 seanse filmowe 1 ODPOWIEDZI - RODZICE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Koła zainteresowań 55 48,2 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 33 28,9 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 34 29,8 8 7,0 Zajęcia terapeutyczne 1 0,9 Zajęcia logopedyczne 22 19,3 6 5,3 Zajęcia socjoterapeutyczne Inne : SKS 3 gimnastyka korekcyjna 2 „zajęcia pomagające słabym uczniom” 1 Nie uczestniczy w żadnych 8 7,0 9 4. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych ? tak 76,8% Uczniowie - 142 ankiety nie 21,8% brak odpowiedzi 0,7% 0% 20% 40% 60% ODPOWIEDZI „NIE”- UCZNIOWIE (ponieważ:) 80% 100% Liczba % odpowiedzi ankietowanych żadne zajęcia mnie nie interesują 11 7,7 chodzi na nie zbyt wielu uczniów 2 1,4 11 7,7 3 2,1 9 6,3 są nudne 4 - zajmują dodatkowy czas 1 - ze względu na oceny 1 - brak zajęć zgodnych z zainteresowaniami 1 - Brak powodów 1 - 1 0,7 zostałem zmuszony przez rodziców zostałem zmuszony przez nauczyciela inne powody: Brak odpowiedzi 10 tak 89,5% nie 8,9% brak odpowiedzi Rodzice - 114 ankiet 1,8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 93,5% 6,5% nie Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 11 5. Czy metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są interesujące ? tak 85,9% nie 9,9% niekiedy 0,7% brak odpowiedzi Uczniowie - 142 ankiety 3,5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 88,6% nie 7,0% brak odpowiedzi Rodzice - 114 ankiet 4,4% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 12 6. Czy nauczyciele przygotowują uczniów do udziału w : Tak % Nie % brak odpowiedzi % Konkursach 95 66,9 41 28,9 5 3,5 Olimpiadach 36 25,4 68 47,9 37 26,1 Zawodach sportowych 64 45,1 60 42,3 17 12,0 Unijnych programach edukacyjnych 76 53,5 53 37,3 12 8,5 ODPOWIEDZI UCZNIÓW Tak % Nie % Konkursach 105 92,1 6 5,3 Olimpiadach 80 70,2 5 4,4 Zawodach sportowych 99 86,8 5 4,4 Unijnych programach edukacyjnych 73 64,0 7 6,0 ODPOWIEDZI RODZICÓW 7. Czy osiągnięcia uczniów i pozaszkolnej ? są prezentowane społeczności szkolnej tak 88,0% 11,3% nie Uczniowie - 142 ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% 13 8. W jaki sposób osiągnięcia uczniów szkoły społeczności szkolnej i pozaszkolnej? ODPOWIEDZI - UCZNIOWIE Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach są prezentowane Liczba % odpowiedzi ankietowanych 110 77,5 Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych 69 48,6 Informowanie na forum klasy 77 54,2 94 66,2 82 57,7 73 51,4 5 3,5 zdjęcia na stronie internetowej 3 - wręczanie nagród 2 - 12 8,5 Informowanie na forum szkoły (apele) Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli Inne sposoby (jakie ?): Brak odpowiedzi 14 Liczba % odpowiedzi ankietowanych ODPOWIEDZI - RODZICE Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach 105 92,1 Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych 76 66,7 Informowanie na forum klasy 88 77,2 66 57,9 75 65,8 67 58,8 Informowanie na forum szkoły (apele) Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli Inne sposoby - 6. Czy szkoła podejmuje starania, by uczeń miał poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości? zdecydowanie tak 28,9% raczej tak 61,4% zdecydowanie nie 4,4% Rodzice - 114 ankiet 5,3% raczej nie 0% 20% 40% 60% 80% 100% 15 7. Czy zdaniem rodziców, indywidualnie? zdecydowanie tak dziecko traktowane w szkole 25,4% raczej tak 43,9% zdecydowanie nie 9,6% Rodzice - 114 ankiet 19,3% raczej nie 0% 8. jest 20% 40% 60% 80% 100% Czy nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów ? tak 100,0% 0,0% nie Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 16 9. Dla jakiej grupy klasowej nauczyciele przeprowadzają diagnozę? dla wszystkich uczniów 93,5% dla uczniów zagrożonych 0,0% dla uczniów zdolnych Nauczyciele - 31 ankiet 6,5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 17 10. W jaki sposób nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów ? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Obserwacja ucznia 19 61,3 Sprawdziany 16 51,6 Testy 12 38,7 Rozmowa z rodzicem 12 38,7 Analiza opinii z PPP 8 25,8 Rozmowa z uczniem 7 22,6 Arkusz diagnozy 4 12,9 Rozmowy z nauczycielami 4 12,9 Analiza bieżących wyników w nauce 4 12,9 Rozmowy z wychowawcą 3 9,7 Testy diagnozujące 3 9,7 Testy sprawności fizycznej 3 9,7 Wyniki próbnych testów po VI klasie 3 9,7 Analiza prac uczniów 2 6,5 Kartkówki 2 6,5 Ankiety 1 3,2 Karty pracy 1 3,2 Skala Ryzyka Dysleksji 1 3,2 Test przesiewowy 1 3,2 Kwestionariusz obrazkowy 1 3,2 Test sprawności narządów artykulacyjnych 1 3,2 Test słuchu fonemowego 1 3,2 Spotkania zespołów samokształceniowych 1 3,2 Posiedzenia Rady Pedagogicznych 1 3,2 18 11. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła ? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Koła zainteresowań 30 96,8 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 29 93,5 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 29 93,5 23 74,2 Zajęcia terapeutyczne 20 64,5 Zajęcia logopedyczne 30 96,8 Indywidualizacja pracy na lekcji 26 83,9 Zróżnicowanie metody pracy 29 93,5 Zajęcia przygotowujące do konkursów 30 96,8 Inne : 14 45,2 Zajęcia socjoterapeutyczne trening przed sprawdzianem w klasie VI 4 Unijne projekty edukacyjne – Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania……. 3 wyjścia do kin, teatrów 1 wycieczki edukacyjne 1 spotkania z interesującymi ludźmi 1 akcja „Rodzice czytają dzieciom” 1 Imprezy szkolne, np. „Noc naukowców” 3 19 12. Czy nauczyciele zapoznali się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej dotyczącymi swoich uczniów? tak 100,0% 0,0% nie Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 13. Czy nauczyciele realizują na swoich zajęciach zalecenia Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej zawarte w opiniach i orzeczeniach ? tak 100,0% 0,0% nie Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 20 14 . Czy nauczyciele stosują i zadawaniu pracy domowej ? indywidualizację przy ocenianiu tak 96,8% 3,2% nie Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 21 15 . Jakie działanie motywujące, uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego uczniów, nauczyciele podejmują najczęściej ? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Różnicowanie poziomu trudności zadań na sprawdzianach 17 54,8 Różnicowanie poziomu trudności zadań domowych 15 48,4 Stosowanie pochwały na forum klasy 31 100,0 17 54,8 Stosowanie pochwały na spotkaniach z rodzicami 25 80,6 Przygotowanie i udział w konkursach 26 83,9 Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w organizacji lekcji 22 71,0 Umożliwienie poprawy oceny 28 90,3 Stosowanie dodatkowych ocen za udział w konkursach 23 74,2 25 80,6 Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach 27 87,1 Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły 21 67,7 Stosowanie ocen za zaangażowanie i chęć podejmowania dodatkowego wysiłku 28 90,3 Możliwość uzyskania oceny celującej 25 80,6 - - Stosowanie pochwały na forum szkoły Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli Inne 22 16. Z czyjej strony najczęściej napotykają na trudności w realizowaniu zaplanowanych działań, uwzględniających dostosowania dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba % odpowiedzi ankietowanych Ze strony ucznia 14 45 Ze strony rodziców 7 23 Ze strony innych nauczycieli 0 0 0 0 12 39 Ze strony specjalistów Nie napotykam trudności 17. Czy zdaniem nauczycieli, podjęte przez szkołę działania wpływają na zwiększenie szans edukacyjnych uczniów ? tak 100,0% nie 0,0% nie mam zdania 0,0% 0% Nauczyciele - 31 ankiet 20% 40% 60% 80% 100% 23 Analiza odpowiedzi na pytania kluczowe zawarte w projekcie ewaluacji. 1. Jakie działania, zwiększające prowadzi szkoła? szanse edukacyjne uczniów Szkoła zapewnia profesjonalne wparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Dzięki przyjaznemu podejściu do ucznia stara się, aby ta pomoc była bardziej dostępna, zindywidualizowana, dostosowana do rzeczywistych potrzeb i możliwości psychofizycznych ucznia oraz efektywna. Duży nacisk kładzie na współpracę z rodzicami czyniąc ich partnerami i zapewniając im większy wpływ na edukację dzieci. Rozumiejąc potrzebę zaspakajania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, a tym samym starając się zapobiegać niejednokrotnie społecznemu wykluczeniu dziecka szkoła realizuje szeroką ofertę edukacyjną. W szkole pomoc pedagogiczno – psychologiczna jest udzielana w formie: ▪ zajęć rozwijających uzdolnienia; ▪ zajęć dydaktyczno – wyrównawczych; ▪ zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, terapeutycznych, socjoterapeutycznych, logopedycznych i rewalidacyjnych; ▪ porad i konsultacji. W ramach kół zainteresowań uczniowie mieli możliwość rozwoju uzdolnień: ▪ matematyczno - przyrodniczych, ▪ informatycznych, ▪ humanistycznych (j. polski, historia), ▪ językowych (język angielski i francuski), ▪ artystycznych ( muzyka, plastyka). Ponadto działają na terenie szkoły: ▪ Szkolne koła sportowe, ▪ Koło kultury francuskiej, ▪ Koło „Młodzi twórcy orgiami” ▪ Koło przyjaciół książki, ▪ Koło małego filmowca, 24 ▪ Koło regionalne, ▪ Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po klasie VI z języka polskiego i matematyki W tym roku szkolnym ruszyła także II edycja projektu edukacyjnego współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego: nauczania i Indywidualizacja procesu wychowania uczniów i uczennic klas I– III szkół podstawowych w Siemianowicach Śląskich, w ramach którego prowadzono: ▪ zajęcia dla uczniów/uczennic ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym także zagrożonych ryzykiem dysleksji, ▪ zajęcia dla uczniów/uczennic z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych, ▪ zajęcia logopedyczne dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy, ▪ zajęcia socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne dla uczniów/uczennic z zaburzeniami komunikacji społecznej, ▪ gimnastyka korekcyjna dla uczniów/uczennic wadami postawy, ▪ zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów/uczennic szczególnie uzdolnionych z uwzględnieniem nauk matematyczno-przyrodniczych, ▪ zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów/uczennic szczególnie uzdolnionych muzycznie Do działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów zaliczyć można również organizowane przez szkołę konkursy szkolne i międzyszkolne, wycieczki edukacyjne oraz różnorodne tematycznie imprezy szkolne. 2. W jaki sposób nauczyciele dostosowują wymagania indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów? Nauczyciele rozumiejąc potrzebę i znaczenie indywidualizacji do nauczania dostrzegają różnice między uczniami dotyczące zdolności, zainteresowań, tempa pracy, sposobów przyswajania wiedzy oraz motywacji do uczenia się. Podejmując działania dydaktyczno-wychowawcze i orzeczenia bardzo dokładnie Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej, analizują pomiary opinie pedagogiczne, sprawdziany, opinie nauczycieli uczących w danej klasie oraz spostrzeżenia i sugestie rodziców. Rozpoznają mocne i słabe strony swoich wychowanków, pogłębiając tym samym wiedzę na temat ich rozwoju. 25 Różnicując treści programowe (sprawdziany, prace domowe) i tempo pracy uczniów, wywierają większy wpływ na przyswajanie przez uczniów podstaw usystematyzowanej wiedzy. Stosując różnorodne metody (aktywizujące, heurystyczne, projekty, ekspresyjne, ewaluacyjne) i formy pracy oraz uwzględniając nowoczesne osiągnięcia pedagogiki i psychologii (teoria inteligencji wielorakich H. Gardnera) czynią proces dydaktyczno-wychowawczy bardziej efektywnym. Wdrażają uczniów do pracy samokształceniowej (samodzielna organizacja lekcji, poprawa ocen, możliwość zdobycia oceny celującej), umożliwiając tym samym rozwiązywanie problemów dydaktycznych i szkolnych pod kierunkiem nauczyciela. Preferują pracę samodzielną rozwijając kreatywność i twórcze myślenie uczniów. Prezentują jej efekty podczas organizowanych imprez, uroczystości szkolnych oraz apeli. Wzmacniają samooceną ucznia pozytywnymi bodźcami – pochwały na forum klasy, szkoły, spotkaniach z rodzicami. Prezentują wybitne osiągnięcia uczniów i ich zaangażowanie umieszczając informacje na stronie internetowej szkoły, eksponując puchary, dyplomy czy też wystawiając oceny celujące. Zachęcają rodziców do systematycznej pracy z dzieckiem w domu zgodnie ze wskazówkami nauczycieli i specjalistów. 3. Czy szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości? Szkoła jako placówka oświatowa, spełnia obowiązek rozpoznawania i zaspokajania specjalnych potrzeb edukacyjnych, rozwojowych oraz wychowawczych uczniów poprzez dostosowanie wymagań edukacyjnych do ich możliwości psychoruchowych. Starając się zapewnić profesjonalne wsparcie uczniom, nauczyciele bardzo dokładnie rozpoznają potrzeby w tym zakresie. Poszukując optymalnych rozwiązań edukacyjnych, przeciwstawiając się rutynie i nawykowi bagatelizowania możliwości i ograniczeń ucznia, obserwują funkcjonowanie wychowanków w środowisku szkolnym. 26 Rozpoznają potencjalne możliwości uczniów analizując na bieżąco osiągane wyniki w nauce, karty pracy, kartkówki, sprawdziany, testy, wyniki próbnych sprawdzianów po klasie VI, testy sprawności fizycznej. Prowadzą otwarty dialog ze swoimi wychowankami rozpoznając ich potrzeby, oczekiwania i zainteresowania oraz możliwości ich zaspokojenia. Współdziałają z rodzicami, starając się stworzyć jednolity front oddziaływań wychowawczych. Rozpoznają środowisko rodzinne uczniów (zjawisko eurosieroctwa, rozpadający się tradycyjny model rodziny). Współpracują pozyskane z pedagogiem wyniki badań i logopedą (skala ryzyka szkolnym, wspólnie dysleksji, test analizują przesiewowy, kwestionariusz obrazkowy, test sprawności narządów artykulacyjnych, test słuchu fonemowego). Na spotkaniach zespołów samokształceniowych oraz Rady Pedagogicznej konfrontują swoje opinie dotyczące poszczególnych uczniów. Zasięgają, w uzasadnionych przypadkach, opinii specjalistów Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Stosują się w codziennej pracy na lekcji do ich sugestii i zaleceń. W roku szkolnym 2012/13 nauczyciele wychowawcy zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach koordynowali pracą Zespołów. Byli odpowiedzialni za opracowanie Kart Indywidualnych Potrzeb Ucznia, Planu Działań Wspierających oraz współpracę z rodzicami. 4. Jakie są efekty prowadzonych działań, zwiększających szanse edukacyjne uczniów? Podjęte przez szkołę działania przyczyniły się w znacznym stopniu do zaspokojenia specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Organizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego, realizowanego przez nauczycieli i specjalistów (pedagog, logopeda) wywarła znaczący wpływ na wyrównanie szans 27 edukacyjnych uczniów, a także zapobiegła w wielu przypadkach wtórnym zaburzeniom sfery emocjonalno-motywacyjnej. Zauważalne efekty twórczej współpracy grona pedagogicznego i rodziców to: ▪ podjęcie działań umożliwiających uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości psychoruchowych, ▪ zwiększenie kontroli uczniów nad własnymi emocjami, podniesienie samooceny i zwiększenie motywacji do nauki, ▪ osiąganie przez nich coraz wyższych wyników w nauce, przezwyciężenie trudności i niepowodzeń szkolnych, ▪ rozwijanie uzdolnień i zainteresowań, prezentacja ich na forum klasy, szkoły i środowiska lokalnego, ▪ sukcesy uczniów w konkursach szkolnych, międzyszkolnych, regionalnych, wojewódzkich i zawodach sportowych, ▪ osiąganie wysokich wyników na sprawdzianie po 6 klasie. 28 Wnioski końcowe 1. Szkoła zapewnia profesjonalne wparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. 2. Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów. 3. Nauczyciele rozpoznają i zaspakajają potrzeby rozwojowe, edukacyjne i możliwości psychofizyczne uczniów. Uczniowie uzyskują wyniki na miarę swoich możliwości. 4. Nauczyciele zapoznają się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Stosują adekwatne do potrzeb danego ucznia i sytuacji edukacyjnych metody oraz techniki postępowania pedagogicznego. 5. Szkoła ma bogatą ofertę zajęć dydaktycznych i specjalistycznych skierowanych do uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz uzdolnionych. 6. Prowadzone zajęcia w większości zgodne są z potrzebami uczniów i oczekiwaniami rodziców. 7. Każdy zainteresowany uczeń ma możliwość rozwoju swoich uzdolnień i zainteresowań. 8. Szkoła promuje uczniów osiągających znaczące wyniki w nauce, w konkursach szkolnych, międzyszkolnych i zawodach sportowych. 29 Wskazówki do dalszej pracy 1. Przygotowując ofertę zajęć pozalekcyjnych na kolejny rok szkolny, rozpoznać potrzeby i oczekiwania uczniów i rodziców. 2. Nieustannie doskonalić metody pracy z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych. 3. Stosować w praktyce uznaną wiedzę z psychologii rozwoju, uczenia się i zachowania dzieci w określonych sytuacjach, starając się tym samym usunąć ze swojego sposobu nauczania nawyk i rutynę. 4. Nadal podnosić atrakcyjność prowadzonych zajęć pozalekcyjnych poprzez wykorzystanie nowoczesnej bazy dydaktycznej, aby uczniowie chętnie w nich uczestniczyli. 5. Konsultować z rodzicami potrzebę uczestnictwa dzieci w kółkach, by nie obciążać uczniów zbyt dużą ilością zajęć. Podsumowanie Jednym z ważnych wymiarów funkcjonowania ucznia w szkole są jego osiągnięcia szkolne. To, jak dziecko się uczy, czyli osiąganie przez nie sukcesów lub doznawanie porażek w nauce, ma znaczenie dla dalszych losów edukacyjnych, wyboru przyszłego zawodu i funkcjonowania w społeczeństwie. Dlatego też całe grono pedagogiczne podejmuje działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów. Pragniemy, aby nasi uczniowie osiągali wyniki na miarę swoich możliwości, a podjęte przez nich działania dawały im wiele satysfakcji i motywowały do dalszej pracy oraz samodoskonalenia. Zespół ds. ewaluacji Bożena Kuc Brygida Chyra Joanna Kasperczyk 30 Załączniki KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z PEDAGOGIEM SZKOLNYM 1. Jakie działania, wyrównujące szanse edukacyjne uczniów, są prowadzone przez szkołę? W szkole prowadzone są liczne działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych wśród uczniów. Przykładem takich działań jest bogata oferta zajęć pozalekcyjnych. W ofercie zajęć pozalekcyjnych szkoła organizuje dodatkowe zajęcia przygotowujące do konkursów, do sprawdzianu po 6 klasie, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, koła przedmiotowe, artystyczne i sportowe. W szkole prowadzone są również działania mające na celu wspomaganie uczniów o specjalnych specjalistycznych: potrzebach poprzez organizację korekcyjno-kompensacyjnych, zajęć terapeutycznych, socjoterapeutycznych, logopedycznych i rewalidacyjnych. W szkole realizowany jest unijny projekt edukacyjny „ Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów i uczennic szkół podstawowych klas I - III w Siemianowicach Śl.” 31 Do działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów zaliczyć można również organizowane przez szkołę konkursy, wycieczki edukacyjne, imprezy szkolne. 2. Jakie są efekty prowadzonych działań? Wszystkie te działania umożliwiają uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości. Sukces ten polega na : - podniesieniu samooceny i zwiększeniu motywacji do nauki, - zwiększeniu kontroli nad swoimi emocjami, - przezwyciężaniu trudności w nauce, - osiąganiu lepszych wyników w nauce, - rozwijaniu zainteresowań i talentów, - większej aktywności ucznia, - nadrobieniu zaległości w nauce, - zdobywaniu czołowych miejsc w konkursach, - osiąganiu dobrych wyników na sprawdzianie po 6 klasie. 3. Czy nauczyciele realizują zalecenia zawarte w opiniach i orzeczeniach wydawanych przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną? Tak, nauczyciele są zobowiązani indywidualizować pracę z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych, odpowiednio do jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych na podstawie opinii lub orzeczenia poradni. 32 ZAJĘCIA DODATKOWE REALIZOWANE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Klasy Lp. Liczba Rodzaj zajęć uczniów 1. Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze I – III 55 2. Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne I – VI 46 3. Zajęcia logopedyczne I – VI 32 4. Zajęcia terapeutyczne I – VI 28 5. Zajęcia socjoterapeutyczne I – VI 16 6. Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po VI klasie – j. polski VI 63 7. Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po VI klasie – matematyka VI 73 8. Gimnastyka korekcyjna I – III 96 9. Koło sportowe IV – VI 35 I – III 15 IV – VI 17 Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze 10. z j. angielskiego 11. Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze z j. angielskiego 12. Zajęcia rozwijające uzdolnienia matematyczne I – III 63 13. Zajęcia rozwijające uzdolnienia matematyczne IV– VI 10 14. Zajęcia rozwijające uzdolnienia muzyczne I – III 16 15. Zajęcia rozwijające uzdolnienia muzyczne IV – VI 2 16. Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. angielskiego I – III 10 17. Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. angielskiego IV – VI 5 33 Klasy Lp. Liczba Rodzaj zajęć uczniów 18. Zajęcia rozwijające uzdolnienia artystyczne I – III 24 19. Zajęcia rozwijające uzdolnienia artystyczne IV – VI 20 20. Zajęcia rozwijające uzdolnienia plastyczne I – III 20 21. Zajęcia rozwijające uzdolnienia plastyczne IV – VI 5 22. Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze z matematyki IV, V 8 23. Zajęcia rozwijające uzdolnienia z informatyki I – III 8 24. Zajęcia rozwijające uzdolnienia z informatyki IV – VI 12 25. Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. polskiego IV – VI 10 26. Zajęcia rozwijające zainteresowania z zakresu historii IV – VI 10 27. Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze z przyrody VI 4 28. Zajęcia świetlicowe - terapeutyczne I – III 25 29. Młodzi twórcy „orgiami” I – III 14 30. Kultura francuska III 21 31. Kultura francuska VI 5 32. Koło przyjaciół książki I – III 46 33. Klub Małego Filmowca I – III 23 34. Koło regionalne I – III 9 34 DROGI UCZNIU ! Prosimy o wypełnienie anonimowej ankiety, która pomoże nam ocenić, w jaki sposób zajęcia dodatkowe wpływają na podnoszenie poziomu Twojej wiedzy i umiejętności oraz rozwijanie Twoich zainteresowań. 1. Czy według Ciebie, potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce ? Tak Nie 2. Czy uważasz, że szkoła daje Ci możliwość rozwijania Twoich zainteresowań ? Tak Nie 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczysz ? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Inne (jakie?) ………………..………………………………………………………………………… 4. Czy chętnie uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych ? Tak Nie, ponieważ: żadne zajęcia mnie nie interesują, chodzi na nie zbyt wielu uczniów, zostałem zmuszony przez rodziców, zostałem zmuszony przez nauczyciela, inne powody: ………………..………………………………………………………………………… 35 5. Czy metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są dla Ciebie interesujące ? Tak Nie 6. Czy nauczyciele zachęcają Cię i przygotowują do udziału w : Konkursach Olimpiadach Zawodach sportowych Unijnych programach edukacyjnych Tak Tak Tak Tak Nie Nie Nie Nie 7. Czy osiągnięcia uczniów Twojej szkoły są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej ? Tak Nie 8. Jeśli tak, to w jaki sposób? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych, Informowanie na forum klasy, Informowanie na forum szkoły (apele), Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły , Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Inne sposoby (jakie ?): ………………..……………………………………………………………………….. DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 36 SZANOWNI PAŃSTWO ! Prosimy o wypełnienie anonimowej ankiety, która pomoże nam ocenić, w jaki sposób szkoła realizuje zadania związane z wyrównywaniem szans edukacyjnych uczniów. Wyniki będą opracowane zbiorczo. Uzyskane informacje służyć mają doskonaleniu pacy szkoły. Dziękujemy za zrozumienie i pomoc. Wybraną odpowiedź prosimy zaznaczyć na karcie odpowiedzi . 1. Czy zdaniem Państwa, potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce ? Tak Nie 2. Czy uważacie Państwo, że na terenie szkoły Wasze dziecko ma możliwość rozwijania swoich zainteresowań ? Tak Nie 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych, organizowanych przez szkołę, uczestniczy Państwa dziecko? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Inne (jakie?)……………………………………………………………………… Nie uczestniczy w żadnych 4. Czy chętnie uczestniczy w tych zajęciach ? Tak Nie 5. Czy zdaniem Państwa, metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są interesujące ? Tak Nie 37 6. Czy w szkole podejmuje się starania, by Państwa dziecko miało poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości? Zdecydowanie tak Raczej tak Zdecydowanie nie Raczej nie 7. Czy mają Państwo poczucie, że w szkole dziecko jest traktowane indywidualnie? Zdecydowanie tak Raczej tak Zdecydowanie nie Raczej nie 8. Czy Państwa zdaniem, nauczyciele zachęcają i przygotowują uczniów do udziału w : Konkursach Olimpiadach Zawodach sportowych Unijnych programach edukacyjnych Tak Tak Tak Tak Nie Nie Nie Nie 9. W jaki sposób osiągnięcia uczniów szkoły, do której uczęszcza Państwa dziecko, są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych, Informowanie na forum klasy, Informowanie na forum szkoły (apele), Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły , Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Inne sposoby (jakie ?): ………………..……………………………………………………………………….. DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 38 SZANOWNI NAUCZYCIELE ! Celem ankiety jest zebranie od Państwa informacji dotyczących prowadzonych na terenie szkoły działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów. Wyniki będą wykorzystane do opracowania raportu z ewaluacji wewnętrznej. 1. Czy diagnozuje Pani/Pan możliwości edukacyjne swoich uczniów ? Tak Nie 2. Dla jakiej grupy klasowej przeprowadziła Pani/Pan diagnozę? dla wszystkich uczniów, dla uczniów zagrożonych, dla uczniów zdolnych. 3. W jaki sposób diagnozuje Pani/Pan możliwości edukacyjne swoich uczniów ? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Indywidualizacja pracy na lekcji, Zróżnicowane metody pracy Zajęcia przygotowujące do konkursów Inne: ………………………………………………………………………………… 5. Czy uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć dodatkowych ? Tak Nie 6. Czy zapoznała się Pani/Pan z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej dotyczącymi swoich uczniów? Tak Nie 7. Czy realizuje Pani/Pan na swoich zajęciach zalecenia Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej zawarte w opiniach i orzeczeniach ? Tak Nie 39 8. Czy stosuje Pani/Pan indywidualizację przy ocenianiu i zadawaniu pracy domowej ? Tak Nie 9. Jakie działanie motywujące, uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego uczniów, podejmuje Pani/Pan najczęściej ? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Różnicowanie poziomu trudności zadań na sprawdzianach, Różnicowanie poziomu trudności zadań domowych, Stosowanie pochwały na forum klasy, Stosowanie pochwały na forum szkoły, Stosowanie pochwały na spotkaniach z rodzicami, Przygotowanie i udział w konkursach, Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w organizacji lekcji, Umożliwienie poprawy oceny, Stosowanie dodatkowych ocen za udział w konkursach, Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły , Stosowanie ocen za zaangażowanie i chęć podejmowania dodatkowego wysiłku, Możliwość uzyskania oceny celującej, Inne : ……………………………………………………………………………… 10. Z czyjej strony najczęściej napotyka Pani/Pan na trudności w realizowaniu zaplanowanych działań, uwzględniających dostosowania dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ? Ze strony ucznia, Ze strony rodziców, Ze strony innych nauczycieli, Ze strony specjalistów. 11. Czy zdaniem Pani/Pana, podjęte przez szkołę działania wpływają na zwiększenie szans edukacyjnych uczniów ? Tak Nie Nie mam zdania. DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 40