docBiuletyn PZPM Środowisko i Technika
download 
Reklamacja Transkrypt
Biuletyn PZPM Środowisko i Technika
Biuletyn PZPM Środowisko i Technika NR 2/2011 Kwiecień 2011 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Spis treści 1. Zmiany w prawie ……………………………………………………………………….. 3 Nowe zasady rozliczania podatku VAT przy sprzedaży złomu. Nowy projekt ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Objęcie obowiązkiem zaopatrzenia w informacje istotne z punktu widzenia ochrony środowiska również nowych pojazdów kategorii N1 oraz L2e. Zmiana rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów. Zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach. Projekt rozporządzenia w sprawie innych niż cena obowiązkowych kryteriów oceny ofert w odniesieniu do niektórych rodzajów zamówień publicznych. 2. Unia Europejska ……………………………………………………………………….. 8 Komisja Europejska dąży do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z transportu o 60% do 2050 r. 3. Stanowiska i interpretacji organów administracji …………………………... 9 Rozliczanie podatku od towarów i usług w obrocie złomem. 4. Opracowania i opinie ………………………………………………………………… 12 Dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie. 2 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Zmiany w prawie 1. Nowe zasady rozliczania podatku VAT przy sprzedaży złomu W dniu 1 kwietnia 2011 r. weszła w życie zmiana ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo o miarach zgodnie z którą obowiązek rozliczenia VAT z tytułu dostawy złomu został przeniesiony ze sprzedawcy na nabywcę. Więcej informacji znajdą Państwo w dziale „Stanowiska i interpretacje organów administracji”. 2. Nowy projekt ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji W dniu 13 kwietnia 2011 r. Ministerstwo Środowiska opublikowało projekt ustawy z dnia 7 kwietnia 2011 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska pod adresem: http://www.mos.gov.pl/kategoria/3975_komitet_do_spraw_europejskich/ Główne założenia nowego projektu (część postanowień przedstawionymi w poprzednich wersjach projektu): pokrywa się z propozycjami zmiana definicji wprowadzającego pojazdy o wprowadzającymi będą wyłącznie podmioty profesjonalnie zajmujące się wprowadzaniem pojazdów, a nie jak do tej pory także przedsiębiorcy (prowadzących działalność inną, niż handel samochodami), który dokonali wprowadzenia np. jednego pojazdu na terytorium kraju na użytek własnej firmy modyfikacja obowiązku zapewnienia sieci o co najmniej 3 stacje demontażu w każdym województwie (rezygnacja z pokrycia kraju punktami o promieniu 50 km) o stacje wchodzące w skład sieci danego wprowadzającego nie mogą być położone w tej samej miejscowości o wprowadzający pojazd, który wprowadza na terytorium kraju nie więcej niż 1000 pojazdów w ciągu roku, zapewnia sieć tylko w jednym województwie w przypadku, gdy w skali kraju moce przerobowe nie będą wynosić co najmniej 70% masy wszystkich pojazdów wprowadzonych na terytorium kraju w roku poprzednim, wprowadzający pojazdy jest zobowiązany do zapewnienia tego poziomu w ramach swojej sieci w następnym roku kalendarzowym o łączne moce przerobowe wszystkich stacji demontażu w Polsce ogłasza corocznie Ministerstwo Środowiska do dnia 30 września o łączne moce przerobowe stacji demontażu działającej w ramach sieci kilku wprowadzających pojazdy, nie mogą być większe niż moce przerobowe stacji demontażu, określone we właściwym pozwoleniu. likwidacja tzw. opłaty recyklingowej brak konieczności przedkładania wraz z wnioskiem o rejestrację pojazdu dowodu wpłaty w wysokości 500 zł lub oświadczenia o zapewnieniu sieci zbierania pojazdów 3 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Zmiany w prawie w razie niezapewnienia sieci wprowadzający wnosi opłatę za brak sieci, stanowiącą sumę opłat: o za niezapewnienie stacji 5 000 zł – w przypadku, gdy do zapewnienia sieci brakuje 1 stacji demontażu nie więcej niż 3 miesiące w ciągu roku; 10 000 zł – w przypadku, gdy do zapewnienia stacji brakuje 1 stacji demontażu więcej niż 3 miesiące w ciągu roku za brak więcej niż 1 stacji opłata ulega odpowiedniemu zwielokrotnieniu o za niezapewnienie mocy przerobowych 500 zł za każdy Mg brakującej masy wymaganej do zapewnienia mocy przerobowych zniesienie 3-miesięcznego okresu na ponowne zapewnienie sieci (w ściśle określonych przypadkach „wypadnięcia” stacji demontażu z sieci) podczas którego wprowadzający nie musiał ponosić opłaty za brak sieci zmiana definicji pojazdu kompletnego – pojazd, który zawiera wszystkie istotne elementy jeśli pojazd jest zarejestrowany na terytorium Unii Europejskiej przedsiębiorca prowadzący stację demontażu nie może pobierać opłaty za przyjęcie takiego pojazdu, chyba, że pojazd jest niekompletny lub zawiera inne odpady rozszerzenie katalogu podmiotów, od których przedsiębiorca prowadzący stację demontażu nie pobiera opłaty za pojazd niekompletny o Policję, Straż Graniczną i Służbę Celną wprowadzenie wyjątku w zakresie obowiązku unieważnienia tablic rejestracyjnych w stosunku do pojazdów Biura Ochrony Rządu, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, kontroli skarbowej i Służby Celnej składanie rocznych sprawozdań o pojazdach wycofanych z eksploatacji do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i marszałków województw, a nie jak do tej pory – do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i marszałków województw (dalej w terminie do 15 marca następnego roku). nałożenie na przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu opłat za nieosiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu pojazdów: o 0,1 zł za kg brakującej masy odpadów, gdy do osiągnięcia danego poziomu brakuje nie więcej niż 5% o 0,2 zł za kg brakującej masy odpadów, gdy do osiągnięcia danego poziomu brakuje więcej niż 5% o opłata wpłacana jest odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego w terminie do dnia 15 marca następnego roku o w przypadku nieosiągania wymaganego poziomu odzysku i recyklingu przez dwa kolejne lata, stawka opłaty za drugi rok ulega podwojeniu o sporządzenie i przekazanie marszałkowi województwa rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty za nieosiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu w terminie do 15 marca zobowiązanie przedsiębiorców prowadzących punkty zbierania pojazdów do przekazywania pojazdów wycofanych z eksploatacji najpóźniej do 10 stycznia następnego roku do stacji demontażu i nałożenie kary grzywny w przypadku braku realizacji tego obowiązku wyłączenie stosowania przepisu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (transport odpadów niebezpiecznych) również w stosunku do transportu pojazdów wycofanych eksploatacji do stacji demontażu (a nie tylko do punktu zbierania) 4 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Zmiany w prawie zmiana częstotliwości wykonania próby strzępienia pojazdów wycofanych z eksploatacji – raz na 5 lat (w przypadku zmiany technologii strzępienia próba musi być wykonana w ciągu 30 dni od dokonania zmiany) wydawanie zezwolenia na zbieranie odpadów w związku z prowadzeniem punktu zbierania pojazdów oraz pozwolenia na wytwarzanie odpadów w związku z prowadzeniem strzępiarki wyłącznie po kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska spełniania minimalnych wymagań w zakresie danej działalności umieszczenie w wykazie stacji demontażu prowadzonym przez marszałka województwa także informacji o mocach przerobowych danej stacji zniesienie obowiązku corocznej kontroli stacji demontażu przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska kara pieniężna (od 10 000 do 100 000 zł) za zbieranie pojazdów wycofanych z eksploatacji przez podmioty nieprowadzące punktu zbierania pojazdów lub stacji demontażu kara pieniężna za brak zawiadomienia o podjęciu działalności w zakresie produkcji, importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdów w wysokości 150 zł za każdy dzień zwłoki (możliwość legalizacji działalności po wpłaceniu 500 zł) obowiązek (zagrożony karą grzywny) zawiadomienia w terminie 30 dni starosty lub prezydenta miasta na prawach powiatu o: o nabyciu lub zbyciu pojazdu, o zmianie stanu faktycznego wymagającej zmiany danych zamieszczonych w dowodzie rejestracyjnym. likwidacja dopłat do stacji demontażu od 1 stycznia 2013 r. o Za rok 2012 r. dopłaty przyznawane na obecnych zasadach wypłata odszkodowania za pojazd w przypadku „szkody całkowitej” będzie uzależniona od przedstawienia rachunków za naprawę pojazdu albo po przedstawieniu zaświadczenia o demontażu lub o przyjęciu niekompletnego pojazdu (chyba, że pojazd przejdzie pozytywnie wynik badania technicznego bez dokonywania napraw) Projekt w powyższym kształcie został przekazany w dniu 8 kwietnia do Komitetu do Spraw Europejskich. Po rozpatrzeniu przez Komitet do Spraw Europejskich projekt ten będzie skierowany na posiedzenie Rady Ministrów. Dopiero po przyjęciu przez Radę Ministrów projekt trafi do Sejmu. Pragniemy zwrócić uwagę, iż propozycje zawarte w projekcie na tym etapie procedury legislacyjnej nie są jeszcze ostateczne i mogą ulec zmianie. Będziemy na bieżąco monitorować prace nad projektem i informować Państwa w kolejnych numerach Biuletynu odnośnie kierunku dalszych zmian. Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego przesłał do Ministerstwa Środowiska, Gospodarki i Infrastruktury oraz bezpośrednio do Komitetu do Spraw Europejskich opinię w której zgłosił zastrzeżenia odnośnie części z proponowanych rozwiązań. Zastrzeżenia te dotyczą w szczególności propozycji wprowadzenia obowiązku zapewnienia mocy przerobowych w wysokości 70% masy wprowadzanych pojazdów w przypadku zmniejszenia się łącznych mocy przerobowych poniżej progu 70% masy pojazdów wprowadzonych w roku poprzedzającym, ograniczania łącznych mocy przerobowych stacji demontażu wchodzącej w skład sieci kilku wprowadzających oraz likwidacji dopłat dla stacji demontażu. PZPM po raz kolejny zwracał również uwagę na problem szarej strefy postulując wzmocnienie mechanizmów wykrywania nielegalnych stacji oraz intensyfikację działań mających na celu ostateczną likwidację tej działalności. 5 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Zmiany w prawie 3. Objęcie obowiązkiem zaopatrzenia w informacje istotne z punktu widzenia ochrony środowiska również nowych pojazdów kategorii N1 oraz L2e Z dniem 1 maja 2011 r. wchodzi w życie zmiana rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 grudnia 2004 r. w sprawie produktów objętych obowiązkiem zaopatrzenia w informacje istotne z punktu widzenia ochrony środowiska (Dz. U. z 2005 r. Nr 6, poz. 40). Zmiana rozporządzenia przewiduje, że obowiązkiem zaopatrzenia i udostępniania informacji istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska, zostaną objęte nowe pojazdy samochodowe kategorii: M1 i N1 w rozumieniu przepisów o homologacji pojazdów samochodowych i przyczep, L2e w rozumieniu przepisów o homologacji pojazdów trójkołowych oznaczone numerycznie ośmiocyfrowymi kodami nomenklatury scalonej CN, które są określone w załączniku do rozporządzenia. Forma, treść oraz sposób prezentowania informacji są określone w powyższym rozporządzeniu. Informacje na ten temat znajdą Państwo również w pierwszym numerze Biuletynu PZPM Środowisko i Technika. 4. Zmiana rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów W dniu 21 marca br. weszła w życie zmiana rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz.U. z 2011 r. Nr 36, poz. 183), która znosi wymóg dokonywania tłumaczenia Wyciągu ze świadectwa homologacji i Świadectwa Zgodności WE na język polski. Do rejestracji pojazdu wystarczy przedłożenie dokumentu sporządzonego w jednym z języków unijnych. 5. Zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach W dniu 21 marca br. weszła w życie zmiana rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz.U. z 2010 r. Nr 36, poz. 182), która wprowadza m.in. do tego rozporządzenia dokument Świadectwa Zgodności WE, możliwość wpisania poziomu emisji spalin pojazdu - Euro do dowodu rejestracyjnego oraz wprowadza nowe oznaczenia dla rodzajów paliwa, którymi zasilany jest pojazd (LNG, H - wodór, BD - biodiesel, E-85 - etanol, EE – energia elektryczna). 6 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Zmiany w prawie 6. Projekt rozporządzenia w sprawie innych niż cena obowiązkowych kryteriów oceny ofert w odniesieniu do niektórych rodzajów zamówień publicznych Ministerstwo Infrastruktury prowadzi pracę nad projektem rozporządzenia, które do oceny ofert w odniesieniu do zamówień publicznych na zakup pojazdów samochodowych kategorii M i N wprowadzi obowiązkowe kryteria uwzględniające czynnik energetyczny i oddziaływanie na środowisko. Kryteriami oceny zgodnie z projektem mają być następujące czynniki: zużycie energii; emisja dwutlenku węgla; emisje zanieczyszczeń: tlenków azotu, cząstek stałych oraz węglowodorów. Projekt rozporządzenia w dniu 6 kwietnia 2011 r. został przekazany na Komitet do Spraw Europejskich. Projekt rozporządzenia jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury pod adresem: http://bip.mi.gov.pl/pl/bip/projekty_aktow_prawnych/projekty_rozporzadzen/rozp_inne/proj_rozp _ocena_ofert_zam_publ 7 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Unia Europejska Komisja Europejska dąży do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z transportu o 60% do 2050 r. W dniu 28 marca 2011 r. Komisja Europejska opublikowała Białą Księgę: „Mapa Drogowa Wspólnego Europejskiego Obszaru Transportu – w kierunku konkurencyjnego i efektywnego systemu transportu” zawierającą propozycje ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w transporcie. Komisja Europejska chce, aby do 2050 r. emisja tych gazów spadła o co najmniej 60% w stosunku do emisji w 1990 r. Cel pośredni to osiągnięcie w 2030 r. 20% redukcji emisji w porównaniu do poziomów z 2008 r. Cele te Komisja Europejska planuje osiągnąć dzięki m.in. badaniom i stosowaniu nowych technologii w motoryzacji, które zastąpią tradycyjne paliwa na bazie ropy, optymalizacji metod transportu osób i towarów, rozwojowi infrastruktury transportowej oraz wprowadzeniu zachęt fiskalnych promujących efektywne i przyjazne środowisku metody transportu. KE ocenia nakłady inwestycyjne potrzebne do stworzenia takiego systemu transportu na 1,5 bln euro. W efekcie: 1. do 2030 r. liczba samochodów z tradycyjnym silnikiem spalinowym jeżdżących po europejskich miastach ma się zmniejszyć o połowę, a w 2050 mają one zupełnie zniknąć. 2. dzięki sprawnym sieciom transportu kolejowego mają być dostępne alternatywy dla poruszania się samochodem. KE oczekuje potrojenia długości obecnych linii pociągów dużych prędkości w Europie do 2030 r., oraz dalszego rozwoju transportu kolejowego tak, aby do 2050 r. większość średniodystansowego ruchu pasażerskiego odbywała się kolejami. 3. do 2030 r. również 30% ładunków przewożonych samochodami ciężarowymi na odległości powyżej 300 km ma zostać przeniesione na inne środki transportu takie jak kolej czy statki. Do 2050 r. ma to być 50 proc. 4. do 2050 r. wszystkie główne lotniska w UE miałyby być połączone z liniami kolejowymi dużych prędkości. Również wszystkie główne porty morskie UE mają posiadać połączenie z sieciami przewozów kolejowych cargo i tam, gdzie to jest możliwe, z wodnym transportem wewnątrzlądowym. W Białej księdze Komisja Europejska podnosi też konieczność zapewnienia odpowiednich standardów bezpieczeństwa w transporcie. Celem UE w tym zakresie jest zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych na drogach o połowę do roku 2020, natomiast do roku 2050 r. niemal całkowite wyeliminowanie wypadków śmiertelnych na drogach. Biała Księga nie zawiera propozycji konkretnych zachęt fiskalnych mających doprowadzić do osiągnięcia wyznaczonych celów. Dokument ten jedynie w sposób ogólny zakłada konieczność zmiany systemu opłat transportowych i podatków w kierunku szerszego stosowania zasad „zanieczyszczajacy płaci” i „użytkownik płaci” oraz wypracowania zbliżenia rozwiązań poszczególnych Państw Europejskich w tym zakresie. Proces ten będzie wspierany przez KE bądź przy pomocy działań legislacyjnych bądź poprzez dokumenty zawierających porady i wskazówki. Unijny komisarz ds. transportu Siim Kallas podkreślał w rozmowie z PAP, że: "Chcemy tu działać poprzez zachęty fiskalne. Po pierwsze, chcemy ułatwić wejście na rynek paliw alternatywnych poprzez ich nieopodatkowanie, choć jest to polityka państw członkowskich. Po drugie, musimy proponować alternatywne do paliw opartych na ropie napędy do samochodów, np. elektryczne, zwłaszcza że ropa drożeje" 8 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Stanowiska i interpretacje organów administracji Rozliczanie podatku od towarów i usług w obrocie złomem. W związku ze zmianą ustawy o VAT Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie internetowej dokument zawierający informację na temat najważniejszych zmianach w VAT od dnia 1 kwietnia 2011 r. Poniżej znajdą Państwo fragment dokumentu dotyczący rozliczania VAT w obrocie złomem. „Rozliczanie podatku od towarów i usług w obrocie złomem i uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych (zmiany w art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT) Od 1 kwietnia 2011 r. zmienia się system naliczania i odliczania podatku od towarów i usług w obrocie surowcami wtórnymi – złomem oraz w handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych. Zmiany te są odpowiedzią na stwierdzone w tym obszarze nadużycia podatkowe. Na stosowanie mechanizmu polegającego na przesunięciu obowiązku zapłaty podatku VAT na osobę, na rzecz której dokonywana jest dostawa złomu lub świadczona jest usługa przeniesienia uprawnień do emisji ww. gazów, zezwalają odpowiednio przepisy art. 199 i 199a ust. 1 lit. a dyrektywy 2006/112/WE. 1. Istota regulacji Nowe rozwiązanie polega na przesunięciu, w przypadku gdy sprzedawca i nabywca są podatnikami, o których mowa w art. 15, obowiązku rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu dostawy złomu oraz przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, z dostawcy na nabywcę. Mechanizm odwrotnego obciążenia (ang. reverse charge), który obejmuje ww. kategorie towarów i usług jest analogiczny do obecnie stosowanego rozwiązania przy imporcie usług (gdy usługodawcą jest podmiot zagraniczny). W tym systemie nabywcom i usługobiorcom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego stanowiącego podatek należny (z tytułu dokonania na ich rzecz dostawy) na ogólnych zasadach. UWAGA 1. Nabywca złomu lub ww. uprawnień stanie się odpowiedzialny za zapłatę podatku VAT, co w praktyce oznacza, iż jednocześnie zadeklaruje oraz odliczy ten podatek. 2. Zarówno obowiązek podatkowy, jak i prawo do odliczenia podatku naliczonego będą powstawały w tym samym okresie rozliczeniowym. 3. Podstawą opodatkowania przy nabyciu ww. towarów i usług będzie kwota, którą nabywca będzie obowiązany zapłacić. 9 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Stanowiska i interpretacje organów administracji Ważne Z uwagi na to, że ustawa o VAT nie definiuje pojęcia złomu mając na uwadze wykładnię historyczną oraz językową należy przez to rozumieć złom metali, w tym złom stalowy (wsadowy i niewsadowy), żeliwny i metali nieżelaznych. W pojęciu tym mieści się również złom metali szlachetnych. Pojęcie złomu nie obejmuje zatem m.in. zużytych baterii, akumulatorów i pojazdów. 2. Fakturowanie Faktura stwierdzająca dokonanie dostawy złomu lub uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, objętych systemem odwrotnego obciążenia nie zawiera danych dotyczących: stawki podatku kwoty podatku kwoty należności wraz z podatkiem Zamiast tego powinna ona zawierać: 1) adnotację, że podatek rozlicza nabywca lub 2) wskazanie właściwego przepisu ustawy lub dyrektywy, wskazującego, że podatek rozlicza nabywca, lub 3) oznaczenie „odwrotne obciążenie”. Podatnik ma więc prawo wyboru, którą z trzech możliwych formuł umieści w fakturze. UWAGA W przypadku wystawienia faktury z wykazaną kwotą podatku, dokumentującej ww. czynności objęte systemem odwrotnego obciążenia, faktura ta nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego. Oznacza to, że błędne wykazanie podatku w fakturze nie będzie uprawniało nabywcy do odliczenia podatku naliczonego (art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT). Nabywca w przypadku otrzymania faktury stwierdzającej dostawę złomu lub uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych wystawia fakturę wewnętrzną. Faktury te mogą nie zawierać numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta i można je wystawić w jednym egzemplarzu. Poza tym za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą czynności dokonane w tym okresie. 3. Deklaracje Dostawca, wypełniając deklarację VAT-7, wskazuje w części C w poz. 41 podstawę opodatkowania z tytułu dostawy złomu lub uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych. Nie wykazuje natomiast w tym zakresie podatku należnego. Oznacza to, iz niewypełnia poz. 42 ww. deklaracji – pozycję tę wypełnia wyłącznie nabywca. Nabywca obowiązany jest więc do wykazania w deklaracji zarówno podatku należnego, jaki podatku naliczonego od tych transakcji. 10 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Stanowiska i interpretacje organów administracji 4. Przepisy przejściowe przy dostawie złomu Konsekwencją zmiany dot. rozliczania złomu jest odejście od określania w sposób szczególny obowiązku podatkowego dla dostaw złomu stalowego i żeliwnego, polegające na uchyleniu art. 19 ust. 13 pkt 5 ustawy o VAT, co oznacza, że będzie miała tutaj zastosowanie zasada ogólna (obowiązek podatkowy, co do zasady, będzie powstawał z chwilą wydania złomu). W przypadku dostaw złomu stalowego i żeliwnego, złomu metali nieżelaznych, z wyłączeniem złomu metali szlachetnych, dokonanych przed 1 kwietnia 2011 r., w stosunku do których nie powstał obowiązek podatkowy przed tą datą, przewidziano przepis przejściowy. Obowiązek podatkowy powstanie w takich przypadkach na „starych” zasadach, tj. zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 5 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2011 r. Oznacza to, że obowiązek podatkowy w tych przypadkach powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż: a) 20. dnia, licząc od dnia wysyłki złomu do jednostki, która zgodnie z umową dokonuje kwalifikacji jakości – w przypadku dostawy złomu niewsadowego; b) 30. dnia, licząc od dnia wysyłki złomu – w przypadku dostawy złomu wsadowego. Fakturę w takich przypadkach również należy wystawić według dotychczasowych reguł, tj. nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30. Dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego. Przepisy dostosowujące, związane z mechanizmem odwróconego obciążenia w odniesieniu do dostaw złomu i uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych, znajdują się w art. 19, art. 29 ust. 18a, art. 86 ust. 2 pkt 4 i ust. 10 pkt 2, art. 87 ust. 6 pkt 3, art. 88 ust. 3a pkt 7, art. 99 ust. 9, art. 106 ust. 1a i 7 oraz art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, a tak że § 5 ust. 15, § 24 ust. 1 pkt 2 i § 28 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich dokumentowania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.” 11 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie. 1. Uwagi ogólne Konstytucja RP w art. 74 ust. 3 gwarantuje każdemu dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie. Ta generalna zasada w zakresie prawa do informacji o środowisku, została doprecyzowana w innych aktach prawnych. Przede wszystkim zasady i tryb udostępniania informacji o środowisku reguluje ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227, z późn. zm.), zwaną dalej UOOŚ. Jeżeli konkretne zagadnienie nie jest unormowane w UOOŚ lub zrobiono to tylko fragmentarycznie, to zastosowanie znajdować będą rozwiązania wynikające z ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2011 r., Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), jako bardziej ogólne i dotyczące wszystkich rodzajów informacji publicznej, w tym również o stanie i ochronie środowiska. Zasada powszechnego dostępu do informacji o środowisku stanowi również fundament udziału społeczeństwa w sprawach z zakresu ochrony środowiska oraz uznawana jest za demokratyczny standard przez prawo międzynarodowe (Deklaracja z Rio de Janeiro z 1992 r., Konwencja z Aarhus). 2. Informacje podlegające udostępnianiu Udostępnieniu, podlegają informacje dotyczące: stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi, kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych oddziaływań między tymi elementami; emisji i zanieczyszczeń, które wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, środków ochrony środowiska, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony środowiska działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska oraz na emisje i zanieczyszczenia jak również środków i działań, które mają na celu ochronę tych elementów; raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska; analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w ramach stosowania środków ochrony środowiska i działań wpływających lub mogących wpłynąć na środowisko stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów kultury i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać stany elementów środowiska, emisje i zanieczyszczenie oraz środki ochrony środowiska. 12 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie 3. Sposoby udostępniania informacji Dla realizacji prawa do informacji o środowisku i jego ochronie UOOŚ nałożyła na organy administracji obowiązek udostępniania tych informacji (jeśli są w posiadaniu tych organów lub są dla nich przeznaczone). Samo udostępnienie następuje w formie obowiązkowego umieszczenia określonych w UOOŚ (art. 21, 24 i 25) wykazów i baz danych, dokumentów oraz informacji w Internecie w ramach własnego Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) prowadzonego na stronie internetowej lub na podstawie złożonego wniosku. Jeśli w BIP nie znajdziemy interesujących nas informacji albo gdy potrzebujemy informacji w formie przetworzonej lub zagregowanej pozostaje nam złożenie pisemnego wniosku. Zgodnie z UOOŚ każdy może wystąpić z wnioskiem do właściwego organu o udostępnienie informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w posiadaniu tego organu. W praktyce wniosek taki kierujemy do wydziału/departamentu w danym urzędzie/ministerstwie do którego właściwości należą zagadnienia, które nas interesują lub do wydziału/departamentu specjalnie powołanego do udzielania informacji o środowisku (jeśli istnieje). Wniosek taki może złożyć osoba fizyczna (niezależnie od tego czy posiada obywatelstwo polskie) posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych (za wyjątkiem informacji niewymagających wyszukiwania oraz w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej, innej katastrofy naturalnej lub awarii technicznej o którym mowa w art. 12 ust 2 UOOŚ), jak również osoba prawna, jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółka jawna) i organizacje społeczne posiadające zdolność sądową (np. stowarzyszenie zwykłe). 4. Wymagania formalne wniosku Ustawa nie określa żadnych wymogów formalnych dla wniosku. Powinien on jednak spełniać wymogi podania, czyli wskazywać osobę zwracającą się o informacje, jej adres, żądanie oraz podpis. W celu usprawnienia komunikacji z urzędem warto również podać nr telefonu oraz nr faksu i adres e-mail. W praktyce najczęściej wzór wniosku o udzielenie informacji o środowisku znajduje na stronach internetowych poszczególnych urzędów. Można też próbować uzyskać taki wzór dzwoniąc do osoby odpowiedzialnej za udostępnianie informacji w danej instytucji (każdy urząd ma obowiązek wyznaczyć taką osobę), która może przesłać wzór pocztą elektroniczną lub faksem. Niezależnie od powyższego dany organ ma obowiązek uwzględnić wniosek nawet jeśli nie jest wniesiony na zwyczajowym formularzu stosowanym przez dany urząd. Zgodnie z UOOŚ, aby wniosek spełniał wymagania formalne musi być podpisany własnoręcznie i dostarczony w oryginale do właściwego urzędu (nie wystarczy przesłanie faxem, pocztą elektroniczną itp.). Niektóre urzędy przyjmują wnioski przesłane pocztą elektroniczną lub faxem lecz nie jest to ich obowiązkiem. 13 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Nie musimy składać pisemnego wniosku, aby uzyskać: informacje, których organ nie musi wyszukiwać (ustawa nie określa co należy przez to rozumieć dlatego też udzielanie informacji na zapytanie ustne lub wysłane pocztą elektroniczną/faxem będzie niestety uzależnione od woli urzędnika do którego zwracamy się z pytaniem) w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej, innej katastrofy naturalnej lub awarii technicznej, lub innego bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska, spowodowanego działalnością człowieka lub przyczynami naturalnymi - informacje, umożliwiające osobom, które mogą ucierpieć w wyniku tego zagrożenia, podjęcie działań w celu zapobieżenia lub zminimalizowania szkód wynikających z tego zagrożenia. Przy występowaniu z wnioskiem nie jest wymagane wykazanie interesu prawnego lub faktycznego – nie musimy tłumaczyć, po co nam dana informacja o środowisku ani jak chcemy ją wykorzystać. 5. Formy udostępniania informacji Wnioskowane informacje dany urząd udostępnia w formie ustnej, pisemnej, wizualnej, dźwiękowej, elektronicznej lub innej, przy czym musi to zrobić w formie, którą określiliśmy w złożonym wniosku. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy urząd do którego zwróciliśmy się z wnioskiem nie dysponuje środkami technicznymi umożliwiającymi udostępnienie informacji w określonej przez nas formie. Musi nas wtedy zawiadomić o przyczynach uniemożliwiających udzielenie informacji zgodnie z wnioskiem w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku oraz wskazać w zawiadomieniu, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona. Po otrzymaniu takiego zawiadomienia w ciągu 14 dni, należy złożyć drugi wniosek o udostępnienie informacji, tym razem w sposób lub w formie wskazanych w zawiadomieniu. Jeżeli taki wniosek w tym terminie nie zostanie złożony, organ administracji wydaje decyzję o odmowie udostępnienia informacji w sposób lub w formie określonych w pierwszym wniosku. Jeśli nie wiemy, czy dany organ posiada informację w konkretnej formie (np. elektronicznej), a nie ma ona dla nas podstawowego znaczenia i zależy nam na szybkim otrzymaniu informacji, należy we wniosku określić, że chcemy otrzymać informację w formie posiadanej przez ten organ. W ten sposób nie będziemy tracić czasu na ewentualne poprawianie wniosku. Można również spróbować określić formę udostępnienia informacji w sposób ewentualny tj. wskazać pożądaną formę otrzymania informacji z zastrzeżeniem, że jeśli okaże się to niemożliwe, to chcemy ją otrzymać w formie posiadanej przez dany organ. 6. Terminy udostępnienia informacji Organ administracji powinien udostępnić informację o środowisku i jego ochronie bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku. Termin ten może zostać przedłużony do 2 miesięcy ze względu na stopień skomplikowania sprawy (organ musi zawiadomić nas na piśmie o przedłużeniu terminu, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin udostępnienia informacji). Natomiast dokumenty, o których dane są zamieszczane w publicznie dostępnych wykazach (w BIP), powinny być udostępnione w dniu złożenia wniosku. 14 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Jeżeli organ nie posiada wnioskowanej informacji i nie może ustalić organu, który ją posiada, zawiadamia nas o tym fakcie zwracając wniosek. Taki zwrot wniosku nie wymaga formy postanowienia i nie przysługuje w takiej sytuacji żaden środek zaskarżenia. Jeżeli urząd do którego złożony został wniosek o udzielenie informacji ustali, że dana informacja znajduje się w posiadaniu innego organu (ma na to 14 dni od otrzymania wniosku) przekazuje wniosek do tego organu jednocześnie zawiadamiając nas o tym przekazaniu. Przekazanie wniosku powinno mieć formę postanowienia. Na postanowienie to możemy złożyć zażalenie do organu wyższego stopnia (określonego zgodnie z art. 17 Kodeksu postępowania administracyjnego) za pośrednictwem organu, który wydał postanowienia w terminie 7 dni od jego doręczenia. Jeżeli w ciągu miesiąca (lub 2 miesięcy jeśli wcześniej organ poinformował nas o przedłużeniu terminu) od złożenia wniosku nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi albo otrzymaliśmy odpowiedź niepełną, to możemy złożyć zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie na podstawie art. 37 kodeksu postępowania administracyjnego. Zażalenie takie składamy bezpośrednio do organu wyższego stopnia. Należy zwrócić uwagę, że ustne interwencje podejmowane w organie wyższego stopnia, które nie zostały zgłoszone do protokołu, nie mogą być potraktowane jako wniesienie zażalenia. Organ wyższego stopnia powinien rozpatrzyć nasze zażalenie niezwłocznie (na pewno nie później niż w ciągu miesiąca). Organ albo uznaje nasze zażalenie za uzasadnione i wtedy wyznacza nowy, możliwie najkrótszy termin udostępnienia informacji albo nie uznaje zażalenia za uzasadnione. Oba rozstrzygnięcia zapadają w formie postanowienia na które nie przysługuje nam zażalenie. Nie oznacza to jednak, że nie przysługuje nam inna forma walki o nasze prawo do informacji w przypadku postanowienia uznającego nasze zażalenie za nieuzasadnione (o czym poniżej). W sytuacji, gdy występujemy o udostępnienie informacji do organu nad którym nie ma organu wyższego stopnia (np. do ministra) wtedy nie składamy zażalenia w sposób opisany powyżej ale wzywamy ten organ do usunięcia naruszenia prawa. Dla celów dowodowych należy również przechowywać dowody nadania naszych pism do poszczególnych organów lub w przypadku osobistego składania kopie z tzw. prezentatą potwierdzającą złożenie tego pisma. W wypadku, kiedy mimo złożenia zażalenia (wniosku o usunięcie naruszenia) nadal nie otrzymujemy informacji (również w sytuacji, gdy organ wyższego stopnia wydał postanowienie uznające nasze zażalenie za nieuzasadnione), będzie przysługiwało nam prawo wniesienia skargi na bezczynność organu administracji (art. 3 § 2 pkt 8 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Należy pamiętać, że warunkiem formalnym wniesienia skargi jest wyczerpanie środków zaskarżenia – czyli wniesienie wyżej opisanego zażalenia lub wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Jeśli tego nie zrobimy sąd administracyjny odrzuci naszą skargę. Skargę tę wnosimy do wojewódzkiego sąd administracyjnego za pośrednictwem organu, którego bezczynność skarżymy, w terminie 30 dni od otrzymania postanowienia organu wyższego stopnia uznającego nasze zażalenie za nieuzasadnione albo w przypadku złożenia wniosku o usunięcie naruszenie prawa w terminie 30 dni od dnia doręczenia nam odpowiedzi tego organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie 60 dni od dnia w którym wnieśliśmy wezwanie. 15 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Niektóre sądy administracyjne dopuszczają jeszcze możliwość złożenia powyższej skargi na bezczynność organu bez konieczności składania zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie. Ponieważ udostępnienie informacji o środowisku stanowi tzw. czynność materialno – techniczną (nie następuje to w drodze decyzji administracyjnej), formalna przesłanka wniesienia skargi zostaje spełniona poprzez samo wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Innymi słowy w sytuacji, gdy organ do którego zwróciliśmy się o informacje nie przekazuje nam tej informacji w terminie: 1. wzywamy go na piśmie do usunięcia naruszenia prawa poprzez niezwłoczne przekazanie nam wnioskowej informacji 2. jeśli nadal nie otrzymujemy informacji (bezpiecznie jest odczekać 30 dni od wezwania) kierujemy do wojewódzkiego sądu administracyjnego skargę na bezczynność organu zgodnie z wyżej opisaną procedurą. Ponieważ istnieją pewne rozbieżności w orzecznictwie odnośnie tej „skróconej” procedury proponujemy najpierw skorzystać z zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie zgodnie z art. 37 kodeksu postępowanie administracyjnego. Należy również zwrócić uwagę, iż od skargi na bezczynność wnoszonej do sądu administracyjnego należy uiścić opłatę w wysokości 100 zł, natomiast od zażalenia na niezałatwienie sprawy nie są pobierane żadne opłaty. 7. Opłaty Wyszukiwanie i przeglądanie w siedzibie organu administracji dokumentów wyszczególnionych w publicznie dostępnym wykazie jest bezpłatne. Za wyszukiwanie informacji, a także za przekształcanie informacji w formę wskazaną we wniosku, sporządzanie kopii dokumentów lub danych oraz ich przesłanie organ administracji pobiera opłaty w wysokości odzwierciedlającej związane z tym uzasadnione koszty. Koszty te są szczegółowo określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnianie informacji o środowisku (Dz. U. z 2010 r. Nr 215, poz. 1415). Zgodnie z rozporządzeniem: 1. opłata za wyszukiwanie informacji wynosi 5 zł, jeżeli wymaga wyszukania do dziesięciu dokumentów. Jeżeli informacja wymaga wyszukania więcej niż dziesięciu dokumentów, pobiera się dodatkową opłat w wysokości 0,50 zł za każdy dodatkowy dokument. 2. Opłata za przekształcanie informacji polegające na skanowaniu dokumentów wynosi 0,10 zł za każdą stronę. 3. Opłaty za sporządzanie kopii dokumentów lub danych w formacie 210 mm x 297 mm (A4), w formie wydruku lub kserokopii, wynoszą: 0,15 zł za stronę kopii czarno-białej; 1,5 zł za stronę kopii kolorowej. 4. Za sporządzanie kopii w większym formacie opłata ulega zwiększeniu o współczynnik określony w rozporządzeniu Jeżeli wniosek dotyczy udostępnienia informacji w formie elektronicznej, organ pobiera się opłatę nie wyższą niż 1,50 zł za każdą płytę CD lub DVD. Jeśli wnioskujemy o przekazanie informacji na innym nośniku, organ po uzyskaniu naszej zgody, obciąży nas opłatą równą kosztowi zakupu tego nośnika. Po otrzymaniu danego nośnika staje się on własnością wnioskodawcy. 16 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Za przesłanie kopii dokumentów lub danych drogą pocztową pobierana jest opłata w wysokości podanej w obowiązującym cenniku usług pocztowych lub kurierskich za przesyłkę danego rodzaju i danej kategorii wagowej. Operator pocztowy lub kurier, przy pomocy którego zostanie nadana przesyłka powinien być ustalony wspólnie przez właściwy organ i wnioskującego – nie musi to być Poczta Polska. Zgodnie ustawą o dostępie do informacji publicznej (znajdującą tym przypadku zastosowanie) organ ma obowiązek powiadomienia nas o wysokości opłaty w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Dysponując informacją o kosztach możemy zrezygnować z wnioskowanej formy udostępnienia informacji (wiążącej się z podanymi kosztami) i zmienić wniosek wskazując inną formę (tańszą) lub wycofać wniosek. Na wniesienie opłaty albo zmianę lub wycofanie wniosku mamy 14 dni. Opłatę należy uiścić w terminie 14 dni, poprzez wpłatę do kasy lub na rachunek bankowy danego urzędu. Można też ustalić z urzędem, że opłatę wniesiemy przy odbiorze przesyłki. Jeśli dany operator pobiera dodatkową opłatę w przypadku tzw. przesyłek pobraniowych opłatę tę przy odbiorze również ponosi wnioskujący. 8. Odmowa udostępnienia informacji Prawo do informacji o środowisku i jego ochronie nie jest nieograniczone. UOOŚ określa sytuacje w których organ musi odmówić udzielenie informacji (przyczyny obligatoryjne) oraz przypadki, kiedy może to zrobić (przyczyny fakultatywne). Przyczyny obligatoryjne (art. 16 UOOŚ) zachodzą, jeśli informacje dotyczą: danych jednostkowych uzyskiwanych w badaniach statystycznych statystyki publicznej chronionych tajemnicą statystyczną, spraw objętych toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnym lub karnym, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby zakłócić przebieg postępowania; spraw będących przedmiotem praw autorskich lub patentowych, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszyć te prawa; danych osobowych, dotyczących osób trzecich, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszać przepisy o ochronie danych osobowych; dokumentów lub danych dostarczonych przez osoby trzecie, jeżeli osoby te, nie mając obowiązku ich dostarczenia i nie mogąc być takim obowiązkiem obciążone, dostarczyły je dobrowolnie i złożyły zastrzeżenie o ich nieudostępnianiu; dokumentów lub danych, których udostępnienie mogłoby spowodować zagrożenie dla środowiska lub bezpieczeństwa ekologicznego kraju; informacji o wartości handlowej, w tym danych technologicznych, dostarczonych przez osoby trzecie i objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, jeżeli udostępnienie tych informacji mogłoby pogorszyć konkurencyjną pozycję tych osób i złożyły one uzasadniony wniosek o wyłączenie tych informacji z udostępniania; przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, realizowanych na terenach zamkniętych, co do których nie prowadzi się postępowania z udziałem społeczeństwa,; obronności i bezpieczeństwie państwa; bezpieczeństwa publicznego. 17 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Przyczyny fakultatywne (art. 17) zachodzą, jeśli: udostępnienie informacji wymagałoby dostarczenia dokumentów lub danych będących w trakcie opracowywania albo przeznaczonych do wewnętrznego komunikowania się; wniosek jest w sposób oczywisty niemożliwy do zrealizowania; wniosek jest sformułowany w sposób zbyt ogólny. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku, gdy sformułowaliśmy wniosek w sposób zbyt ogólny, organ administracji powinien niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, wezwać nas do jego uzupełnienia, udzielając stosownych wyjaśnień. Z kolei odmawiając udostępnienia informacji z tego powodu, iż jej udostępnienie wymagałoby dostarczenia dokumentów lub danych będących w trakcie opracowywania, dany organ musi podać nam nazwę organu odpowiedzialnego za opracowanie danego dokumentu lub danych oraz poinformować o przewidywanym terminie ich opracowania. Nawet jeśli zachodzą przyczyny obligatoryjne dany organ jest zobowiązany do udostępnienia informacji, jeżeli informacja dotyczy: ilości i rodzajów pyłów lub gazów wprowadzanych do powietrza oraz miejsca ich wprowadzania; stanu, składu i ilości ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi oraz miejsca ich wprowadzania; rodzaju i ilości wytwarzanych odpadów oraz miejsca ich wytwarzania; poziomu emitowanego hałasu; poziomu emitowanych pól elektromagnetycznych Powyższe wyjątki nie mają zastosowania w przypadku informacji dotyczących: spraw objętych toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnym lub karnym, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby zakłócić przebieg postępowania; spraw będących przedmiotem praw autorskich lub patentowych, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszyć te prawa; obronności i bezpieczeństwie państwa; bezpieczeństwa publicznego. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż rozwiązania zawarte w UOOŚ nie mogą naruszać postanowień ustawy o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 182, poz. 1228). Jeżeli informacja o stanie lub ochronie środowiska będzie posiadała status informacji niejawnej w rozumieniu ustawy o ochronie informacji niejawnych, to jej udostępnienie odbywać się będzie na zasadach i w trybie określonym w tej ustawie. Odmowa udostępnienia wnioskowanych informacji musi nastąpić w formie decyzji administracyjnej. Jeżeli organ odmówił nam prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na: ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną niż informacja niejawna, tajemnica skarbowa lub tajemnica statystyczna, przysługuje nam prawo wniesienia powództwa o udostępnienie takiej informacji do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę podmiotu, który odmówił udostępnienia informacji publicznej. 18 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Opracowania i opinie Natomiast w przypadku pozostałych decyzji odmawiających udzielenia informacji o stanie i ochronie środowiska będzie przysługiwało nam odwołanie do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który wydał decyzję w terminie 14 dni od doręczenia nam decyzji. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra nie służy odwołanie, jednakże w takiej sytuacji możemy zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Z kolei od decyzji wydanej w II instancji przysługiwać nam będzie skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA). Skargę do właściwego miejscowo WSA składamy w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem organu, który wydał skarżoną przez nas decyzję. Należy zwrócić uwagę, iż UOOŚ modyfikuje przepisy regulujące postępowanie przed sądami administracyjnymi (ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.) w ten sposób, że organ w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi powinien przekazać do sądu administracyjnego akta wraz z odpowiedzią na skargę, zaś sama skarga powinna być rozpatrzona przez sąd administracyjny w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę. Autor: Marcin Witaszek 19 PZPM ŚRODOWISKO I TECHNIKA Wydawnictwo i redakcja: Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego Al. Niepodległości 69 02-626 Warszawa Redaktor naczelny: Michał Wekiera Zespół: Marcin Witaszek, Andrzej Pertyoski Kontakt: [email protected] 20
