Republikańskiej gry

Transkrypt

Republikańskiej gry
Teoria Gier
Przykłady empiryczne i naukowe
z pogranicza polityki i prawa
Zastosowanie Teorii Gier
Polityka i Ekonomia
Kooperacje – Wartość Shubleya
Analiza dóbr
publicznych
Teoria wyboru
publicznego
Nauki polityczne
Koalicje parlamentarne – Norwegia
Pomoc dla partyzantów z Nikaragui – sekwencyjne
głosowanie większościowe
Głosowania
Anthony Downs posłużył się modelem Hottelinga
w swej Ekonomicznej Analizie Demokracji
Polityka handlowa
Wojna i pokój,
konflikty
Schrony przeciwatomowe w USA
Zimna Wojna
Model Bertranda
(konkurencja cenowa)
Mikroekonomia
Konkurencja
Model Cournota
(konkurencja ilościowa)
Model Stackelberga
Omawiane na
Mikroekonomii B
Wojna i pokój
Za czasów prezydenta Kennedy’ego
Amerykanie wierzyli, że masowe
budowanie schronów
przeciwatomowych zwiększy ich
bezpieczeństwo przed Sowietami
Związek Radziecki takie zabiegi
odbierał jako zwiększenie
prawdopodobieństwa ataku ze
strony Ameryki
Tom Schelling pracował w
Białym Domu – wraz z
innymi naukowcami szukali
odpowiedzi klucza do
przełamania pata z
Sowietami
Odprężenie, w które dali się
wciągnąć Sowieci było
rodzajem gry wielokrotnej
Schrony w praktyce czyniły
sytuację napiętą i obniżały
bezpieczeństwo
Źródło:http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezb
ednikinteligenta/259140,1,rozmowa-z-noblista-profrobertem-aumannem-o-grach-spolecznych.read
Wojna i pokój
prof. Bruce Bueno de Mesquito
• za wykorzystanie Teorii Gier do przewidywania
przyszłości został zaliczony przez dwumiesięcznik
Foreign Policy do grona stu najwybitniejszych
„Globalnych Myślicieli 2011 roku”
• z jego usług korzysta Departament Stanu i
Departament Obrony USA, CIA, liczne korporacje
z listy Top500 magazynu Fortune
• CIA twierdzi, że wskaźnik dokładności jego
przewidywań sięga 90%:
• przewidział trafnie m.in. Odejście prezydenta
Pakistanu Perveza Musharrafa na 5 lat przed
śmiercią w 1989 ajatollaha Chomeiniego i
wymienił jego rzeczywistego następce
• w maju 2010 zapowiedział, że prezydent
Egiptu – Mubarak upadnie w ciągu 12 miesięcy
Źródło: http://studioopinii.pl/artykul/5715-jancipiur-teoria-gier-w-polityce-i-gospodarce
Głosowanie
Sekwencyjne głosowanie większościowe
• Rok 1988 – głosowanie w Izbie Reprezentantów w sprawie wsparcia
przez Stany Zjednoczone partyzantów Contras z Nikaragui
• nieco uproszczając wybór jakiego miała dokonać Izba Reprezentantów
był wyborem pomiędzy trzema alternatywami, układ sił w Izbie można
przeskalować i przedstawić jako wybór dokonywany przez siedmiu
głosujących:
Konserwatywni
Republikanie
(2 głosy)
Umiarkowani
Republikanie
(1 głos)
Umiarkowani
Demokraci
(2 głosy)
Liberalni
Demokraci
(2 głosy)
B
B
H
N
N
H
B
H
H
N
N
B
Gdzie poszczególne alternatywy oznaczają:
B: dostarczenie rebeliantom broni (popierane przez administrację Reagana)
H: pomoc humanitarna (zaproponowane przez Demokratów)
N: nie udzielanie jakiejkolwiek pomocy
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Głosowanie
Sekwencyjne głosowanie większościowe
• Ustalono następujący porządek głosowań:
1) Wysłanie broni vs. pomoc humanitarna
2) Zwycięzca vs. nie udzielanie pomocy
B
Szczere
głosowanie
zgodne z
preferencjami
H
KR+UR= 3
UD+LD= 4
H
N
KR
(2)
UR
(1)
UD
(2)
LD
(2)
B
B
H
N
N
H
B
H
H
N
N
B
KR+LD= 4
UD+UR= 3
N
Szczere głosowanie
doprowadziło do zwycięstwa
„Nie udzielania pomocy”
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Głosowanie
Sekwencyjne głosowanie większościowe
• Kolejność głosowania pozostaje taka sama:
1) Wysłanie broni vs. pomoc humanitarna
2) Zwycięzca vs. nie udzielanie pomocy
B
Głosowanie
strategiczne
KR+UR+
UD= 5
H
LD= 2
B
KR+UR+
UD= 5
N
KR
(2)
UR
(1)
UD
(2)
LD
(2)
B
B
H
N
N
H
B
H
H
N
N
B
LD= 2
B
Strategiczne głosowanie
Umiarkowanych Demokratów
doprowadziło do zwyciestwa
opcji „wysłanie broni”
Nie jest to najlepszy
wybór dla UD ale i tak
lepszy niż N
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Głosowanie
Sekwencyjne głosowanie większościowe
• Zależnie od tego jaki porządek głosowań przyjęto by w Izbie
Reprezentantów, zwyciężyć mogłaby dowolna alternatywa (paradoks
Condorceta)
• Możliwość głosowania strategicznego dodatkowo komplikuje problem
czyniąc wyniki trudniejszymi do przewidzenia
• Wynik nie pożądany z punktu widzenia demokracji – skąd możemy być
pewni, że wynik będzie odzwierciedlał rzeczywistą wolę wyborców?
• Gibbard (1973) i Satterhwaite (1975) dowiedli, że jedynym schematem
odpornym na głosowanie strategiczne w sytuacji wyboru spośród więcej
niż dwóch alternatyw jest wyznaczenie jednego wyborcy, który decyduje
• Przykład wyborów w Polsce – dla części wyborców PO nie jest partią
preferowaną, a jedynie wyborem mniejszego zła – jest to przykład
głosowania strategicznego
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Głosowanie
Sekwencyjne głosowanie większościowe
„Jeżeli chcemy, żeby jak najwięcej osób było
zadowolonych z wyniku wyborów i żeby to, co robi
władza, satysfakcjonowało jak największą część
obywateli, trzeba zmienić pytanie, jakie zadajemy
wyborcom. Zamiast wybierać jednego posła albo
jedną partię, wyborcy powinni wskazywać kolejność
preferencji. (…) Gdyby wyborcy wskazywali kolejne
trzy czy pięć osób, albo kolejne trzy czy pięć partii, za
pomocą prostego logarytmu można by wyłonić
władzę cieszącą się dużo większą akceptacją
społeczną niż ta, którą wyłaniamy w obecnych
systemach wyborczych. Może nikt nie byłby do końca
zadowolony, ale dużo więcej osób akceptowałoby
wynik wyborów i dużo mniej byłoby
niezadowolonych.”
prof. Robert Aumann
Źródło:http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezb
ednikinteligenta/259140,1,rozmowa-z-noblista-profrobertem-aumannem-o-grach-spolecznych.read
Kooperacje
Wartość Shapleya
Gra w postaci funkcji charakterystycznej to zbiór N graczy i funkcja v,
która każdemu podzbiorowi
przypisuje liczbę v(S) gdzie
v(S)
to wartość wygranej, którą łącznie osiągną gracze należący do S,
jeżeli zawrą koalicję (wartość S).
W 1953 roku Lloyd Shapley zaproponował rozwiązanie, które
gwarantowałoby sprawiedliwy podział wypłaty, jaką uzyskuje łącznie
koalicja S (v(S)) pomiędzy graczy wchodzących w skład koalicji.
Ogólny wzór na wartość Shapleya dla i-tego gracza przyjmuje postać:
s – wielkość koalicji S
n – liczba graczy
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Kooperacje
Wartość Shapleya
Jak to właściwie działa?
Zakładamy, że:
v(A)=v(B)=v(C)=0
v(AB)= 2 v(AC)=4 v(AB)=6
v(ABC)=7
Każdemu graczowi
wypłacamy taką
wartość, o jaką jego
obecność w koalicji
zwiększa ostateczną
wypłatę ale…
…nie jest określona
kolejność wchodzenia
do takiej koalicji, a ma
ona znaczenie dla
wypłat jednostkowych
(jest zawsze n!
możliwych kolejności),
więc…
…liczymy wyniki
średnie.
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Kooperacje
Wartość Shapleya
Dla koalicji z trzema graczami
mamy 3!=6 możliwości:
Zakładamy, że:
v(A)=v(B)=v(C)=0
v(AB)= 2 v(AC)=4 v(AB)=6
v(ABC)=7
Wartość dodana przez
Kolejność
A
B
C
ABC
0
2
5
ACB
0
3
4
BAC
2
0
5
BCA
1
0
6
CAB
4
3
0
CBA
1
6
0
Razem:
8
14
20
Średnio najwięcej wnosi
do koalicji gracz C – stąd
najwyższa wypłata.
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Koalicje parlamentarne
Norwegia w 1965
Partia
Liczba mandatów
A. Pracy
68
B. Chrześcijańska
13
C. Liberalna
18
D. Centrum
18
E. Konserwatywna
31
148
Wyniki wyborów
By stworzyć
koalicję potrzeba
75 mandatów
Potencjalne koalicje:
AB, AC, AD, AE,
BCDE
Kryterium
wielkości Rikera
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Koalicje parlamentarne
Norwegia w 1965
Kryterium wielkości Rikera
William Riker w 1962 stwierdził, że koalicje, jakie
będą zawierane będą koalicjami minimalnymi –
istnieje naturalna niechęć do dzielenia się władzą
Jak to rozumieć?
1. Koalicje dzielą się władzą
proporcjonalnie do posiadanych
mandatów – koalicja zwycięzka
to BCDE
2. Koalicje dzielą się władzą po
równo – koalicja zwycięzka to
AB, AC, AD lub AE
Partia
Mandaty
A.
68
B.
13
C.
18
D.
18
E.
31
148
Tak czy inaczej popełniamy błąd
nie uwzględniając różnic
ideologicznych
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Koalicje parlamentarne
Norwegia w 1965
liberałowi
-5
A
0
4
B
6
C
7
D
11
E
konserwatyści
Możemy sformułować skalę interwałową, która za pomocą osi będzie
przedstawiała poszczególne partie w przestrzeni ideologicznej
Robert Axelrod w 1970 zasugerował, że tworzone będą tylko koalicje zwarte –
a więc obejmujące wszystkie partie leżące na danym odcinku osi (np. AB i
BCDE ale już nie BDE)
Można być liberałem w kwestiach ekonomicznych, a konserwatystą w
sprawach kulturowych – naturalnym rozwiązaniem jest użycie przestrzeni
kartezjańskiej
Za miarę ideologicznego dystansu pomiędzy partiami można uznać
euklidesową odległość pomiędzy ich współrzędnymi
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Koalicje parlamentarne
Norwegia w 1965
Mając partie umieszczone w dwuwymiarowej (albo n-wymiarowej)
przestrzeni możemy spróbować zastosować koncepcję zbiorów
przetargowych Aumanna-Maschlera
Tak naprawdę partie negocjują przy zawieraniu koalicji kompromisowe
polityki, jakie będą realizować – możemy zobrazować poszczególne programy
jako kolejne punkty w układzie współrzędnych
Zgodnie z koncepcją zbiorów przetargowych
koalicja, jaka powstanie będzie koalicją
wewnętrzną, która przyjmie program leżący
wewnątrz obszaru jaki wyznaczają punkty
reprezentujące poszczególne partie
kultura
A
a
b
C
E
Nie możliwe – koalicje tworzyłyby partie
skrajnie różne, a powinny zawierać się w nich
raczej partie centrowe
Takie rzeczy się nie zdarzają!
Przykład:
B
D
ABC, BCD, CDE,
DEA, EAB – koalicje
zewnętrzne
ADB – przykładowa
koalicja
wewnętrzna
a, b – programy
leżące wewnątrz
ekonomia
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Koalicje parlamentarne
Norwegia w 1965
McKelvey, Ordeshook i Winer w 1978 w oparciu o przeprowadzone przez
siebie eksperymenty odrzucili zbiory przetargowe jako koncepcję rozwiązania
gier przestrzennego głosowania
Zaproponowali koncepcję nazwaną przez nich rozwiązaniem konkurencyjnym
– utworzona koalicja będzie koalicją zewnętrzną
Wracając do Norwegii w 1965 roku
Wg zbiorów przetargowych
powstanie koalicja AB, AC,
AD lub AE
Wg rozwiązania
konkurencyjnego powstanie
koalicja AB, AC lub BCDE
W rzeczywistości powstała koalicja BCDE –
partii chrześcijańskiej, liberalnej, centrum i
konserwatywnej
Partia
Mandaty
A.
68
B.
13
C.
18
D.
18
E.
31
148
Źródło: Philip D. Straffin, Teoria Gier, 1993
Dziękuję za
uwagę!