(10) I stopień. Socjologia edukacji

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Socjologia edukacji
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
4.
Sociology of Education
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki,
Zakład Pedagogiki Społecznej
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
7.
Pedagogika
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
I stopień
Rok studiów
9.
II rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
semestr zimowy
Forma zajęć i liczba godzin
11.
Wykład - 15 godzin, ćwiczenia - 30 godzin
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
3.
12.
13.
dr Krystyna Dziubacka
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań
Cele przedmiotu:
C-1 Wyposażenie studentów w wiedzę z zakresu społecznych funkcji edukacji i jej roli w generowaniu
nierówności społecznych
C-2 kształtowanie umiejętności analitycznego i krytycznego spojrzenia na proces edukacji z perspektywy
różnych jej uczestników
C-3 Przygotowanie studentów do budowania indywidualnego, refleksyjnego oglądu problematyki
związanej z edukacją instytucjonalną, dzięki czemu będą potrafili dostrzegać i samodzielnie rozwiązywać
problemy z zakresu ukrytych jego funkcji
C-4 Kształtowanie umiejętności planowania, organizowania procesu edukacji instytucjonalnej ze
wszystkimi jego atrybutami
C-5 Uwrażliwienie studentów na podmioty edukacji – uczestników procesu – przy jednoczesnym
kształtowaniu świadomości i
odpowiedzialności pedagogicznej i etycznej za podejmowane
oddziaływania
C-6 Wdrażanie studentów do samodoskonalenia się, samokształcenia oraz planowania rozwoju
zawodowego
C-7 Wyposażenie studentów w kompetencje komunikacyjne oraz umiejętności współpracy w zespole
14.
Zakładane efekty kształcenia:
EK_01 Ma uporządkowaną wiedzę na temat procesu edukacji i rządzącymi
nim prawidłowościami, potrafi wyjaśnić mechanizmy socjalizacyjne i
edukacyjne
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia:
K_W03, K_W06
EK_02 Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu
socjologii edukacji i powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i
interpretowania określonego rodzaju sytuacji społecznych i
edukacyjnych
K_U02
EK_03 potrafi animować prace nad rozwojem uczestników procesu
edukacyjnego, dostrzega i analizuje dylematy etyczne w powiązaniu z
działalnością praktyczną, przewiduje skutki konkretnych działań o
podłożu edukacyjnym
K_U12, K_U13
EK_04 Potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać obszary
wymagające modyfikacji w przyszłym działaniu, potrafi planować,
organizować i realizować działania
K_U16, K_U10
EK_05 Ma świadomość odpowiedzialności pedagogicznej i etycznej;
dostrzega i analizuje dylematy etyczne w powiązaniu z działalnością
praktyczną, przewiduje skutki konkretnych działań społecznych i
edukacyjnych
K_U13, K_K05
EK_06 Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie
potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego
K_K01
EK_07 Jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w instytucjach
K_K07
realizujących działania edukacyjne i zdolny do porozumiewania się ze
wszystkimi uczestnikami procesu edukacji
15.
Treści programowe:
- status naukowy socjologii edukacji
- Przedmiot, zadania i funkcje edukacji w świecie współczesnym
- podstawowe pojęcia z zakresu socjologii edukacji: edukacja formalna, merytokracja, kredencjalizm,
kapitał kulturowy
- edukacja formalna w różnych systemach społecznych i kulturach
- edukacja formalna w poglądach funkcjonalistów i zwolenników konfliktu
- polski system edukacji formalnej: przepisy i zarządzenia
- stratyfikacja społeczna i ruchliwość wertykalna: teoria reprodukcji społecznej
- edukacja w kontekście nierówności społecznych: czynniki różnicujące dostęp do edukacji;
- międzyśrodowiskowe zróżnicowanie szans edukacyjnych w Polsce
- kapitał kulturowy a szanse edukacyjne
- ideologie edukacyjne
- szkoła jako agenda edukacji w kontekście określonych procesów i zjawisk: ocenianie, ukryty program
-nauczyciel i jego rola w procesie wyrównywania szans edukacyjnych: „efekt pigmaliona", etykietowanie,
funkcjonowanie stereotypów
16.
Zalecana literatura (podręczniki)
Meighan R., Socjologia edukacji, Toruń 1993.
Szymański M.J., Studia i szkice z socjologii edukacji, Warszawa 2004.
Kołaczek B., Dostęp młodzieży do edukacji. Zróżnicowania. Uwarunkowania. Wyrównywanie szans,
Warszawa 2004.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, rozdz. IV.
Kwieciński Z., Śliwerski B., (red.), Pedagogika tom2, Warszawa 2008, część III, rozdz. 1 i 2.
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
1. Egzamin:
- ocena nabytej przez studenta wiedzy – EK_01
- umiejętność analizy, interpretacji oraz wnioskowania – EK_02
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowana wiedzę z zakresu socjologii edukacji, wnikliwie
analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie wskazanych problemów społecznych rzutujących na
procesy towarzyszące edukacji formalnej;
- ocena dobra – student ma wystarczającą wiedzę z zakresu socjologii edukacji, która pozwala mu na
dobrym poziomie analizować, interpretować i wnioskować na podstawie wskazanych problemów
społecznych rzutujących na procesy towarzyszące edukacji formalnej;
- ocena dostateczna – student opanował zdecydowanie podstawowy zakres wiedzy z socjologii edukacji,
poprawnie analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie wskazanych problemów rzutujących na
procesy towarzyszące edukacji formalnej;
- ocena niedostateczna – student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu socjologii
edukacji, by poprawnie analizować, interpretować i wnioskować na podstawie wskazanych problemów
rzutujących na procesy towarzyszące edukacji formalnej.
2. Ćwiczenia:
– ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu przedmiotu socjologii edukacji – EK_01,
- umiejętność planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu edukacyjnego – EK_ 03
- znajomość i umiejętność doboru oraz wykorzystania form i metod pracy grupowej i indywidualnej – EK_04
- umiejętność dokonywania socjologicznego wglądu w indywidualną sytuację ucznia i jego rodziny,
EK_04, EK_05
- umiejętność diagnozowania popełnianych błędów w procesie ewaluacyjnym osiągnięć jednostki/ucznia
- EK_07,
- umiejętność planowania rozwoju zawodowego – EK_06.
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra – student ma ugruntowana wiedzę z zakresu socjologii edukacji, opanował
umiejętność planowania organizowania, realizacji i modyfikacji procesu edukacyjnego; w sposób
zasadny dobiera i wykorzystuje formy i metody pracy grupowej i indywidualnej z uczniem; dokonuje
właściwego oglądu w indywidualną sytuację ucznia; potrafi analizować i diagnozować popełniane w
procesie ewaluacji osiągnięć ucznia, błędy;
- ocena dobra – student ma wystarczającą wiedzę z zakresu socjologii edukacji, opanował na dobrym
poziomie umiejętność planowania organizowania, realizacji i modyfikacji procesu edukacyjnego; w
sposób właściwy dobiera i wykorzystuje formy i metody pracy grupowej i indywidualnej z uczniem; potrafi
dokonać oglądu indywidualnej sytuacji jednostki/ucznia; potrafi analizować i diagnozować popełniane
w procesie ewaluacji osiągnięć ucznia, błędy;
- ocena dostateczna - student ma podstawową wiedzę z zakresu socjologii edukacji, opanował na
dostatecznym poziomie umiejętność planowania organizowania, realizacji i modyfikacji procesu
edukacyjnego; w sposób poprawny dobiera i wykorzystuje formy i metody pracy grupowej i indywidualnej
z uczniem; dokonuje właściwego oglądu w indywidualną sytuację jednostki/ucznia; na wystarczającym
poziomie potrafi analizować i diagnozować popełniane w procesie ewaluacji osiągnięć ucznia, błędy;
- ocena niedostateczna - student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu socjologii
edukacji, by poprawnie planować, organizować, realizować i modyfikować proces edukacyjny; nie radzi
sobie z doborem i wykorzystaniem form i metod pracy grupowej i indywidualnej z uczniem; nie potrafi
dokonać właściwego oglądu w indywidualną sytuację ucznia; nie potrafi analizować i diagnozować
popełnianych w procesie ewaluacji osiągnięć ucznia, błędów, nie ma świadomości popełnianych przez
siebie błędów.
Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć:
- sprawdziany z zakresu treści realizowanych w ramach ćwiczeń do przedmiotu socjologia edukacji
- kolokwium diagnozujące umiejętność postrzegania i rozwiązywania problemów społecznych z zakresu
socjologii edukacji
- prezentacja – na podstawie indywidualnie lub zespołowo opracowanego problemu wchodzących w
zakres socjologii edukacji
18.
Język wykładowy
19.
Polski
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- wykład
- ćwiczenia
Praca własna studenta
- przygotowanie do zajęć
- czytanie wskazanej literatury
- przygotowanie do kolokwium semestralnego
- praca projektowa
- przygotowanie do egzaminu
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
45
15
30
30
15
20
15
25
150
5