s³owo redaktora
Transkrypt
s³owo redaktora
Piotr Szabelski Dotacja dla cierpliwych ................................................ 2 Budujemy ścieżki karier ................................................ 3 Badania dla rozwoju .................................................... 4 Etyka biznesu .............................................................. 5 Czy to odruch serca? .................................................... 6 Elektroniczny biznes ..................................................... 7 s³owo redaktora redaktor naczelny BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA Kujawsko-Pomorskie otrzyma dodatkowe środki ............. 7 RÓŻNOŚCI Dobre kujawskie smaki ................................................. 8 Oddaję w Państwa – Czytelników ręce, mar- cowy numer magazynu promocji i rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego „A to Region”. Naszym priorytetowym celem jest przekazywanie EKOLOGIA I ZDROWIE i prezentacja istotnych dla rejonu wydarzeń, inwesty- Tajemnice wiosennych kwiatów ................................... 9 cji, działań. Dlatego też w tym numerze znajduje się Energia z wodą płynąca ........................................... 11 na stronie siódmej artykuł informujący o przyznaniu dodatkowych środków na realizację programów unij- Daj żyć żabie wiosną ................................................. 12 nych. Przedsiębiorcy zaprezentują Państwu kolejne Głowa na karku ......................................................... 14 metody postępowania fair w biznesie, czyli Etyka MOTORYZACJA biznesu część druga. Jedyny taki serwis w regionie ...................................... 16 Śledząc trendy w motoryzacji, zachęcam do przeczytania i zapoznania się z nową ofertą ASO Citroen Bydgoszcz. Pamiętamy także stale o bliższych życiu codziennemu sprawach, czego dowodami są artykuły z działu Zdrowie i Ekologia. Z poważaniem BUDOWNICTWO Potentaci budowlanego rynku ...................................... 18 Kamal wśród największych ......................................... 20 Redakcja: ul. Wypoczynkowa 11, 85 -478 Bydgoszcz Forum Pracodawcy – redaguje Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców tel./fax 52 581 00 56 Sekretarz Redakcji – Maciej Kamiński Fot. okładka – Hanna Szczukowska kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju Za treœæ reklam redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci. 1 A TO REGION BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA Dotacja dla cierpliwych „Zostań przedsiębiorcą” to wspólna inicjatywa kilku instytucji otoczenia biznesu, których współpracą koordynuje Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Bydgoszczy. W partnerstwie tym bierze udział m.in. KujawskoPomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców. Po raz drugi i zarazem ostatni w ramach projektu „Zostań przedsiębiorcą” realizowana była rekrutacja osób planujących założyć własną firmę. W dniach 1-14 marca br. realizatorzy projektu przyjmowali formularze zgłoszeniowe opisujące pomysły zainteresowanych. Złożonych W punkcie obsługi Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców wpłynęło ponad 500 wniosków o dofinansowanie na założenie firmy. W ostatni dzień naboru zarejestrowano ich ponad 300. Dzięki tej wspólnej inicjatywie mieszkańcy regionu kujawsko-pomorskiego przy wsparciu środków unijnych będą mogli założyć własne firmy. Projekt „Zostań przedsiębiorcą” przewiduje udzielenie wsparcia szkoleniowo-doradczego oraz finansowego (nawet do 40 tys. zł) na założenie działalności gospodarczej. Możliwość wsparcia na założenie przedsiębiorstwa jest realizowana w ramach działania 6.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 2 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju zostało ponad 1400 wniosków, z czego aż 511 wpłynęło w Punkcie Wspierania Przedsiębiorczości w Bydgoszczy (w siedzibie Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców). Spośród zgłoszonych do programu wsparcia pomysłów w drugiej rekrutacji zostanie wyłonionych 80 osób. hw FORUM PRACODAWCY Budujemy ścieżki karier Ścieżki karier to narzędzia pozwalające na przejrzysty rozwój pracowników wewnątrz organizacji. Wprowadzenie ścieżek dostarcza szereg korzyści, zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. W jakim celu? Pracownik jest świadomy, jaki przebieg może mieć jego kariera zawodowa oraz jakie kompetencje i wiedzę musi zdobyć by osiągnąć awans poziomy lub pionowy. Kwestia awansu poziomego jest szczególnie istotna w przypadku organizacji o stosunkowo płaskiej strukturze (np. szeregowi pracownicy, kierownik oraz dyrektor). Wiedza na temat spełnienia konkretnych wymagań dotyczących awansu (doświadczenia, kwalifikacji, wiedzy, umiejętności interpersonalnych) oraz konkretne warunki finansowe i organizacyjne z nim się wiążące są dla pracownika źródłem poczucia bezpieczeństwa, gdyż zapewniają przewidywalność działań pracodawcy. Korzyści dla pracodawcy z wprowadzenia ścieżek karier w firmie wynikają przede wszystkim ze zmniejszenia rotacji pracowników, a co za tym idzie- znacznego ograniczenia kosztów związanych z rekrutacją i adaptacją nowych pracowników. Zaplanowanie i wdrożenie takiego narzędzia ułatwia również działanie pozostałych procesów personalnych: systemu ocen pracowniczych czy systemu motywacyjnego. STREFA HR Oczywiście, im większa potrzeba specjalizacji i zróżnicowania, tym poziomów może być więcej (młodszy, starszy specjalista, zastępca kierownika czy dyrektora). Ważne jest stworzenie bądź aktualizacja opisu danego stanowiska, tak aby uwzględniało potrzeby i możliwości awansowania pracowników. Przedostatnim elementem jest określenie kryteriów decydujących o rozwoju pracownika. Może to być wiedza specjalistyczna, znajomość rynku, kompetencje społeczne, doświadczenie zawodowe lub wykształcenie. Najefektywniejszy system zakłada współistnienie powyższych faktorów i nie opieranie się wyłącznie na kryterium doświadczenia zawodowego. Oczywiście, może być ono bazą i tak od asystenta nie będzie wymagane doświadczenie, specjalista musi wykazać się co najmniej dwuletnim doświadczeniem zawodowym, kierownik - pięcioletnim, a dyrektor siedmioletnim stażem pracy w danej dziedzinie. Należy wziąć również pod uwagę indywidualne możliwości pracowników w przyswajaniu wiedzy i kształtowaniu poszczególnych umiejętności, gdyż to, co jednemu zajmie dwa lata, inny pracownik może opanować w znacznie dłuższym okresie czasu. Istotne jest określenie jakie kompetencje należy rozwijać na danym stanowisku pracy i w jaki sposób. Innymi słowy, pracodawca tworzy plan działań rozwojowych, będących wskazówką do doskonalenia poszczególnych umiejętności. Jak to zrobić? Po pierwsze, należy określić grupy stanowisk występujące w danej organizacji, które związane są z pracą o podobnej specyfice. Przeważnie jest to dany dział- finanse, sprzedaż, logistyka, PR. Na tym etapie należy posłużyć się dokumentacją firmową, która określa organizację pracy (głównie regulamin opisujący zadania poszczególnych działów). Tu również jest miejsce na konsultacje z kierownictwem wszystkich jednostek organizacyjnych w celu ustalenia kierunku rozwoju i trendów organizacyjnych. Kolejnym krokiem będzie analiza poszczególnych działów i wyznaczenie poziomów stanowisk. W tym momencie określona zostaje liczba możliwych stanowisk w obrębie danej dziedziny. Przykładowo, w dziale sprzedaży wyznaczyć można: asystenta, specjalistę, kierownika i dyrektora. Przygotowane plany rozwojowe powinny zostać spisane w jednym dokumencie. Na sam koniec procesu tworzenia i wdrażania ścieżek karier nie pozostaje nic innego, jak powiadomić o nich wszystkich pracowników, jakie mają możliwości rozwoju i co powinni uczynić, aby osiągać kolejne stopnie kariery zawodowej w Państwa organizacji. Joanna Wysocka Psycholog, trener kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 3 A TO REGION BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA Badania dla rozwoju Status firmy społecznie odpowiedzialnej może stanowić integralną część strategii, a zarazem być kluczem do sukcesu przedsiębiorstwa. Tak jest w przypadku Novartis – firmy, która poprzez zwiększanie na skalę globalną dostępu pacjentów do leków oraz prowadzenie badań nad nimi chce wyjść naprzeciw oczekiwaniom w zakresie opieki zdrowotnej w krajach rozwijających się. Novartis posiada globalną farmaceutyczną sieć badawczą – Novartis Institutes for BioMedical Research z siedzibą w Cambridge (Stany Zjednoczone). Skupia ona około 5 000 naukowców oraz lekarzy na całym świecie, których celem jest odkrywanie innowacyjnych leków. Ponadto w ramach The Friedrich Miescher Institute for Biomedical Research (FMI) zajmuje się badaniami biomedycznymi, epigenetyką (badanie dziedziczenia pozagenetycznego), kontrolą rozwoju oraz neurobiologią. Cieszący się międzynarodową renomą instytut zainicjował wiele kluczowych zmian w biologii molekularnej, a w ramach własnych programów doktoranckich szkoli młodych naukowców. Kolejna jednostka – Instytut Chorób Tropikalnych Novartis założony w roku 2002 w Singapurze – ma na celu odkrywanie nowych terapii oraz metod zapobiegania poważnym chorobom endemicznym występujących w krajach tropikalnych. Novartis bezpłatnie udostępnia swoje terapie niezamożnym pacjentom w krajach rozwijających się. Instytut korzysta z najnowocześniejszych osiągnięć nauki, w ramach których przeprowadza badania kliniczne leków w fazach przedklinicznych i klinicznych. Oferuje również możliwość edukacji oraz szkoleń absolwentom uczelni oraz doktorantom. Rozwój nauki w wielu obszarach nie byłby możliwy bez zaangażowania organizacji gospodarczych. Może mieć ono wyraz w realizacji wspólnych projektów badawczych, umożliwianiu testowania teoretycznych opracowań dzięki współpracy przedsiębiorstw na etapie eksperymentów, wdrożeń lub w roli ekspertów uczestniczących w poszczególnych etapach badań. Takie zaangażowanie obejmuje więc po stronie przedsiębiorstw wkład finansowy, ludzki lub organizacyjny. Przykładów można szukać również na polskim rynku. Jednym z nich jest Optopol S.A., firma która jest partnerem przemysłowym w sprawach tomografii optycznej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tomografia optyczna z użyciem światła częściowo spójnego (ang. optical coherence tomography – OCT) jest nowoczesną i stosunkowo tanią metodą nieinwazyjnego i bezkontaktowego otrzymywania przekrojów obiektów, które umiarkowanie rozpraszają i absorbują światło. Dzięki temu znalazła szerokie zastosowanie w diagnostyce okulistycznej, a ostatnio nawet w badaniu obiektów zabytkowych. Pierwsze na świecie urządzenie do otrzymywania obrazów przekrojów oka za pomocą Spektralnego OCT – metody stukrotnie szybszej od dotychczas istniejących – zaprojektowano i zbudowano w Zespole Fizyki Medycznej Instytutu Fizyki UMK w Toruniu. Obrazy tomograficzne siatkówki zdrowego oka ludzkiego uzyskane za pomocą tego instrumentu zostały opublikowane przez grupę toruńską w 2002 roku. W 2005 roku prototypowe urządzenie zespół przekazał do wdrożenia firmie Optopol Technology S.A. w Zawierciu, która jako pierwsza na świecie zaczęła produkować spektralny tomograf optyczny przeznaczony dla diagnostyki okulistycznej. W dzień urodzin Kopernika – 19. lutego 2008 r. Optopol S.A. wszedł na giełdę pozyskując dodatkowe środki na rozwój, w tym na badania naukowe. Absolwenci studiów magisterskich i doktoranckich, zaangażowani w badania nad tomografią optyczną znaleźli zatrudnienie w Biurze Badawczo-Rozwojowym firmy ulokowanym na terenie Instytutu Fizyki UMK. Ostatnio firma ufundowała 5 stypendiów dla najlepszych studentów pierwszego roku fizyki i fizyki technicznej. Ponadto ta modelowa współpraca między nauką a firmą hi-tech powoduje, że łatwiejsze staje się zdobywanie grantów i stypendiów. Magdalena Jóźwik Odpowiedzialni - nowe idee dla biznesu Artykuł powstał w ramach projektu promującego idee społecznej odpowiedzialności biznesu i flexicurity w województwie kujawsko-pomorskim. Projekt „Odpowiedzialni – nowe idee dla biznesu” to wspólna inicjatywa Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców oraz Toruńskiej Agencji Rozwoju Regionalnego SA. www.noweidee.eu Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju FORUM PRACODAWCY Etyka biznesu Część 2 Czyli Społeczna Odpowiedzialność Biznesu (CSR – Corporate Social Responsibility), a realia polskiego prawa. Prawa rynku nie wystarczą, aby uczynić świat zharmonizowanym. Naiwnością byłoby sądzić, że między osobami toczonej gry konkurencyjnej nie ma ostrych konfliktów z etycznie wątpliwymi chwytami. Rzeczywistość wynika z natury ludzkiej, takiej jaką ona jest, a nie jaka powinna być. Wolność wyboru musi zaowocować realnym zjawiskiem moral hazard, tj. pokusą nadużyć i rent seeking, tj. poszukiwaniem specjalnej renty. System ekonomiczny nie tworzy zachowań etycznych. On wspomaga etykę lub utrudnia zachowanie jej reguł. System ekonomiczny wynika z większego naturalnego i harmonijnie zorganizowanego porządku, ugruntowanej kultury danego kraju, ale także, z panującego w danym kraju, systemu politycznego. W zagadnieniach ekonomicznych egoizm jest bodźcem, niezbędnym stymulatorem wymiany i dążeń do realizacji korzyści własnej, zaś w relacjach społecznych odwołujemy się do bardziej skomplikowanych struktur motywacyjnych. Chodzi przecież o to, abyśmy, znając nasze ludzkie ułomności, nie mnożyli zachęt do nieetycznego zachowania gospodarczego przez wybór polityków nie umiejących zrezygnować z kłamliwych populistycznych haseł „państwa opiekuńczego”. Nie bądźmy zwolennikami systemu, w którym korupcja jest niezbędna do przetrwania firmy. Wnioski z działalności etycznej przedsiębiorców dają działania Komisji Etyki Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców oraz Kapituły w konkursie Pracodawca Roku Regionu Kujawsko-Pomorskiego. Komisja nie została formalnie uaktywniona sporem lub naruszeniem zasad etyki przez członków K-PZPiP lub przedsiębiorstw organizacyjnie, czy umownie związanych. Komisja jest natomiast świadoma, że przedstawiciele firm, przez których została wybrana, nie zawsze są aniołami w businessie. Nie formalnie, lecz w rozmowach kuluarowych wspominano tu i ówdzie o spóźnionym regulowaniu należności, o sporach z załogą, o wymuszaniu urzędniczym (bez konkretów), o sporadycznej nieterminowości, o potrzebie omijania przepisów „dla dobra sprawy”, o zbiorowej zmowie w omijaniu przepisów przez inwestora, wykonawcę i organ kontrolujący, dla przyspieszenia społecznie niezbędnej inwestycji, także o zawiłościach procedur przetargowych preferujących najniższą cenę inwestycyjną, przy braku zabezpieczeń najlepszej jakości i najmniejszych kosztów rocznych, uwzględniających eksploatację. W gronie członków K-PZPiP nie wystąpiły przypadki drastyczne, wymagające interwencji Komisji. Natomiast Komisja nie może nie podkreślić dobrego etycznego zachowania przedsiębiorstw zgrupowanych w K-PZPiP. W corocznym konkursie o miano Pracodawcy Roku Regionu Kujawsko-Pomorskiego oceniane jest, między innymi, przestrzeganie przepisów prawa pracy i wspie- rania lokalnej społeczności. W materiałach nadesłanych na konkurs za rok 2010 aż roi się od dobrych przykładów charytatywnego wspierania finansowego pracodawców, między innymi dla: UNICEF, Fundacji: „Zdążyć z Pomocą”, „Nowe Pokolenie”, Promyk Nadziei”, „Mam Marzenie”, Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem, Stowarzyszenia „Przyjaźń”, Centrum Kultury Katolickiej „Wiatrak”, Hospicjum im. Ks. J. Popiełuszki, Hospicjum Sue Ryder, Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, Klubu Sportowego „Pałac”, różnych regionalnych imprez sportowych, kolonii letnich dla dzieci najuboższych i powodzian, przedszkoli dzieci niepełnosprawnych, Festiwalu Operowego w Operze Nova, licznych konkursów muzycznych organizowanych przez Filharmonię Pomorską, Polskiego Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych, Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Polskiego Czerwonego Krzyża, szpitali (zakup urządzeń medycznych), szkół i wyższych uczelni (sprzętu komputerowego i innych wyposażeń) .....lista jest dłuższa..... To dobra lista. Przyjemnie ją cytować. Często nie mówimy co i ile dajemy. Jak ten piekarz spod Wrocławia, który został ukarany zgodnie z polskim prawem, za dawanie chleba bezdomnym. Ci, którzy nadal pomagają kazali przysiąc siostrze zakonnej opiekującej się bezdomnymi, że nie zdradzi kim są. Również dobroczynne SMS nie są w Polsce zupełnie zwolnione z VAT, jak w Czechach. Nie ma takiego dobroczyńcy w Polsce, który by nie potknął się o funkcjonujący system opodatkowania, kontroli i reglamentacji. Powinnością współczesnej ekonomii jest wyjaśnianie związków pomiędzy ekonomią a etyką, promowanie postaw, które służą człowiekowi w dążeniu do różnych, nie tylko wyrażonych w pieniądzach, celów. Niezbędna jest bardziej powszechna wiedza o tym, jak nieruchomości kulturowe mają wpływ na wybór decyzji pro-etycznej przy działalności gospodarczej. To także zbiorowa rola nas, członków K-PZPiP – przekonywać. A może po prostu służyć własnym przykładem. Włodzimierz Sobecki Członek Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego Przewodniczący Komisji Etyki Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 5 A TO REGION BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA Czy to odruch serca? Budowa szkoły w Afganistanie lub przedszkoli na polskich wsiach, budowa studni w Sudanie, leczenie dzieci chorych na białaczkę, wyjazd harcerzy na obóz – czy biznes powinien wspierać takie przedsięwzięcia? Jeśli tak, to w jakiej formie? Patronując działaniom innych, finansując je czy bezpośrednio włączając się w realizację projektów lub przygotowując własne? Małe lokalne przedsiębiorstwa chętniej wspierają małe lokalne organizacje pozarządowe, głównie poprzez przekazanie pieniędzy. Ta prosta forma może decydować o powodzeniu przedsięwzięcia. Ponadto jeśli wsparcie jest regularne, organizacja pozarządowa może przewidywać przyszłe wpływy. Przewidywalność finansowania umożliwia zaś planowanie działań. Przedsiębiorstwo może również przyjąć program umożliwiający swoim pracownikom lub klientom wspieranie finansowe celów społecznych. Dla przykładu tak zwany payroll jest formą składki pracowniczej. Polega na dobrowolnej deklaracji pracowników przedsiębiorstwa o chęci regularnego przekazywania określonej przez siebie, niewielkiej kwoty z pensji na rzecz wybranej organizacji pozarządowej lub realizacji wybranego programu społecznego. Podobnie klientom można zaoferować w ramach programu lojalnościowego jako jedną z nagród za zebrane punkty – wsparcie organizacji pozarządowej. Przykładem może być BP, którego klienci mogą zdecydować, że zamiast nagród w postaci sprzętu AGD wolą wesprzeć program PAJACYK Polskiej Akcji Humanitarnej. PAH uczestniczy 11 lat w programie lojalnościowym BP. Już w pierwszym roku wartość przekazanych kwot przewyższała wartości wybieranych nagród i stale rosła. Janka Ochojska – prezes PAH – w trakcie wykładu na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika uznała to za potwierdzenie, że „ludzie chcą wybierać nie tylko wśród przedmiotów, ale i wśród wartości; jedynie trzeba podsunąć im pomysł”. Niezależnie czy działalność filantropijna prowadzona jest za pośrednictwem organizacji społecznej, czy przedsiębiorstwo decyduje się na tworzenie własnej fundacji, konieczna jest transparentność działań. Transparentny to przejrzysty. Świadome tego podmioty przygotowują więc sprawozdania z działalności. Wnikliwych interesuje stosunek kosztów administracyjnych do statutowych. Czy filantropia jest więc jedynie odruchem serca, czy jednak świadomą decyzją? Czy wsparcie finansowe ze strony przedsiębiorstw powinno być nagłaśniane? Wydaje się, że tak – korzyść jest obopólna. Tylko czy podobnej skali? Warto mieć świadomość, że aż 73% Polaków jest zdania, że wydatki biznesu na nagłaśnianie swojej dobroczynności są często wyższe niż wydatki na rzeczywiste działania społeczne. Tak wynika ze wspólnego badania „Odpowiedzialny biznes” firmy doradczej On Board PR i PBS DGA przeprowadzonego w 2008 roku. Polskie społeczeństwo uważa, że głównym motorem włączania się w działalność charytatywną jest chęć poprawy wizerunku. Informowanie o realizacji szczytnych przedsięwzięć wymaga więc wyczucia i umiejętnego doboru narzędzi oraz wyważenia intensywności. Z drugiej strony, z cytowanego badania wynika również, że zdaniem 93% Polaków firmy mogłyby robić dużo więcej w obszarze działalności dobroczynnej. Magdalena Jóźwik Odpowiedzialni - nowe idee dla biznesu Artykuł powstał w ramach projektu promującego idee społecznej odpowiedzialności biznesu i flexicurity w województwie kujawsko-pomorskim. Projekt „Odpowiedzialni – nowe idee dla biznesu” to wspólna inicjatywa Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców oraz Toruńskiej Agencji Rozwoju Regionalnego SA. www.noweidee.eu Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju FORUM PRACODAWCY Elektroniczny biznes Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości po raz kolejny ogłosiła konkurs o dofinansowanie inwestycji polegających na wdrażaniu elektronicznego biznesu typu B2B. Wsparcie jest realizowane w ramach Działania 8.2 „Wspieranie wdrażania elektronicznego biznesu typu B2B” Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013. O dotację mogą tu ubiegać się mikroprzedsiębiorcy, mali lub średni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą i posiadający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Kluczowym warunkiem jest plan wnioskodawcy w zakresie realizacji procesów biznesowych w oparciu o narzędzia elektroniczne. W szczególności należy tu mieć na uwadze dostosowanie własnych systemów informatycznych do systemów informatycznych firm, z którymi wnioskodawca kooperuje. Projekt powinien zmierzać do automatyzacji wymiany informacji między systemami informatycznymi współpracujących przedsiębiorców. Wnioskodawca musi wykazać w konkursie, że współpracuje lub rozpoczyna współpracę z co najmniej dwoma przedsiębiorcami. Do wniosku załącza umowy, które określają warunki i zakres współpracy w odniesieniu do realizowanych wspólnie procesów biznesowych oraz wzajemne prawa i obowiązki współpracujące przedsiębiorstwa objęte wnioskiem powinny posiadać własne systemy informatyczne. W projekcie następuje ich integracja, której służy zaplanowana inwestycja. W efekcie wdrożenia projektu przedstawionego do wsparcia w działaniu 8.2 PO IG wnioskujący przedsiębiorca zakupi i uruchomi system informatyczny, który będzie zintegrowany z systemami informatycznymi partnerów. Możliwe jest tu wdrożenie platformy internetowej, która będzie narzędziem dokonującym wymiany informacji (konwersji i przekazu) między systemami informatycznymi współpracujących przedsiębiorców. Nie może ona jednak zastąpić samego systemu informatycznego integrującego partnerów. Zastosowane rozwiązania informatyczne muszą być obowiązkowo innowacyjne w skali przedsiębiorstwa. W części inwestycyjnej projektu kwalifikowane są m.in. wydatki związane z nabyciem wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how, nieopatentowanej wiedzy technicznej, dotyczących zwłaszcza oprogramowania niezbędnego do wdrożenia elektronicznego biznesu typu B2B. Możliwy jest też zakup nowych i używanych środków trwałych, a także spłata ich wartości początkowej w ramach leasingu. Co istotne, lista wydatków kwalifikowanych przewiduje też finansowanie wynagrodzeń z pochodnymi pracowników zaangażowanych w realizację projektów. Projekty mogą być objęte wsparciem przez okres nie dłuższy niż 24 miesiące. Kwota wsparcia na projekt w zakresie wspierania wdrażania elektronicznego biznesu typu B2B nie może być niższa niż 20 000 złotych i jednocześnie nie może przekraczać 2 000 000 złotych. Procentowa intensywność dofinansowania uzależniona jest od statusu firmy i lokalizacji projektu oraz kategorii wydatków kwalifikowanych. W województwie kujawsko-pomorskim dotacja nie może przekroczyć w części inwestycyjnej 60% wydatków kwalifikowanych dla średnich przedsiębiorców i 70% dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców. Można tu również wnioskować o wsparcie na usługi doradcze (50% dofinansowania) oraz szkolenia specjalistyczne (35% wsparcia dla średnich firm i 45% dla mikro oraz małych). Dodatkowo do 85% finansowane są z dotacji wydatki na informację o udziale finansowym środków budżetu Unii Europejskiej w realizowanym projekcie. Wnioski do działania 8.2 PO IG można składać w terminie od 4 kwietnia 2011 r. do 29 kwietnia 2011 r. Szczegółowe informacje są dostępne pod adresem www.parp.gov.pl. Hanna Wygocka Kujawsko-Pomorskie otrzyma dodatkowe środki Województwo kujawsko-pomorskie otrzyma dodatkowe środki na realizację programów unijnych. Ponad 72 mln euro dodatkowego budżetu pochodzi z Krajowej Rezerwy Wykonania. Aby otrzymać te środki województwo kujawsko-pomorskie musiało wykazać się odpowiednim poziomem zakontraktowania dotychczas dysponowanymi funduszami. Region zajął 3. miejsce w kraju, jeśli chodzi o sprawne wykorzystywanie unijnych pieniędzy, zarówno z Regionalnego Programu Operacyjnego, jak i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Dodatkowe pieniądze mogą być przeznaczone na tzw. cele prolizbońskie, czyli wsparcie innowacji, badań czy technologii informacyjnych. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego dodatkowe środki z Krajowej Rezerwy Wykonania to ponad 36 mln euro. Niemal połowa tego budżetu będzie przeznaczona na drogi regionalne i lokalne – pod warunkiem realizowania docelowych ciągów dróg wojewódzkich, łączących najważniejsze ośrodki społeczno-gospodarcze. Przewiduje się też wsparcie rozwoju lokalnego poprzez inwestycje w ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, rozwój infrastruktury kulturalnej i systemu oświaty. Pozostała pula będzie rozdysponowana na rozwój innowacyjny i badawczo-rozwojowy gospodarki oraz infrastrukturę ICT, w tym sieci szerokopasmowe. hw kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 7 A TO REGION RÓŻNOŚCI Dobre kujawskie smaki 19. marca w Dobrem (powiat radziejowski) odbyła się czwarta edycja konkursu kulinarnego „od zakwasu do żurku kujawskiego”- zorganizowana przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie i Radę Powiatową Kół Gospodyń Wiejskich w Radziejowie. Podczas tegorocznej edycji konkursu panie z KGW zaprezentowały 60. tradycyjnych potraw w czterech kategoriach konkursowych zmagań. Podczas tegorocznej edycji konkursie zadebiutowały panie z KGW w Zagórzycach i Torzowie. Przygotowane i wystawione produkty oceniała komisja w składzie: Elżbieta Sobolewska (przewodnicząca) z Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu, Dorota Kalinowska z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, Grażyna Szelągowska, kustosz z Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Anna Dykczyńska z K-PODR Minikowo i Maria Kolińska RZ RKiOR we Włocławku. W kategorii produktów pochodzenia zwierzęcego pierwszą nagrodę przyznano Barbarze Żernickiej Paniewa za wiejską kiełbasę, druga lokata przypadła Renacie Dzik z Bronisławia za rebelkę, zaś trzecim miejscem wyróżniono Grażynę Bykowską również z Bronisławia za mięso ze słoika. 8 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju W drugiej kategorii produktów pochodzenia roślinnego – Główna nagroda przypadła dla KGW Bronisław za drożdżowa babkę /wielknocna/, drugim miejscem wyróżniono placek drożdżowy z KGW Torzewo, trzecią nagrodę otrzymała Arleta Gralak ze Szczeblotowa za ciastka ze skwarkami. Natomiast trzeciej grupie - produkty inne - pierwsze miejsce przypadło pyzom z marchwią przygotowane przez KGW Nigibalice, drugą nagrodę otrzymała Mariola Woźniak z Bronisławia za zacierki, trzecim miejscem wyróżniono kultowe dziady z KGW Zagórzyc. Ponadto przyznano wyróżnienia kategorii produktów zwierzęcych i roślinnych i wyróżniono; Gzik z KGW Płowce i placek marchwi z KGW Piotrków Kujawski. Wszystkie laureatki otrzymały nagrody i okolicznościowe dyplomy przygotowane przez Piotra Całbeckiego, Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Mariana Zielińskiego, Starostę Radziejowskiego - patronów konkursu. Tekst i foto M.K. A TO REGION EKOLOGIA I ZDROWIE Tajemnice wiosennych kwiatów Wiosna za pasem, na dworze coraz cieplej, a przyroda, jak co roku o tej porze zaczyna budzić się do życia. Dzień staje się coraz dłuższy, trawniki zaczynają zielenieć i pokrywać się coraz liczniej różnorodnymi kwiatami. Wiele pospolitych gatunków kwiatów jest dość dobrze znanych, jednakże o każdym z nich można dowiedzieć się czegoś nowego. Zapraszam do przeczytania tekstu poniżej. teoria, że pomaga w leczeniu choroby Alzheimera. Wyciąg z przebiśniegów podaje się w postaci zastrzyków w małych dawkach. Przedawkowanie jest niebezpieczne, gdyż w większych ilościach staje się trucizną. Ponadto Śnieżyczka przebiśnieg jest rośliną miododajną. Konwalie majowe są powszechnie występującą i znaną rośliną. Gdy tylko robi się cieplej konwalie puszczają śliczne białe kwiatki w kształcie dzwoneczków. Należy pamiętać, że każda część konwalii jest bardzo trująca, a w skrajnych przypadkach nawet śmiertelnie trująca. Szczególnie wrażliwe na toksyczne działanie konwalii są dzieci oraz osoby podatne, np. alergicy. Silnie wpływa na układ krążenia (wytwarzane są leki nasercowe z konwalii kilkakrotnie silniejsze niż leki z naparstnicy), zwalnia tętno Pierwsze kwiaty, znane chyba każdemu, zwiastujące zbliżającą się wiosnę to przebiśniegi. Pełna nazwa tej rośliny brzmi Śnieżyczka przebiśnieg i można bez trudu ją znaleźć, głównie rosnącą licznie pod drzewami, w okresie przedwiośnia i wczesnej wiosny. Charakterystyczne białe kwiatki i przyjemny zapach często kuszą do zerwania lub wręcz przesadzenia do swojego ogródka przebiśniegów, co jest niezgodne z prawem, gdyż Śnieżyczka przebiśnieg jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. Natomiast popularne są uprawy hodowlane przebiśniegów, więc bez problemu można zakupić tę roślinę, która stanie się wówczas wyjątkową ozdobą ogródka przydomowego czy działki. Gatunek charakteryzuje się właściwościami leczniczymi i używany jest w leczeniu chorób układu nerwowego, jak nerwobóle, słabe przewodzenie impulsów nerwowych, a nawet istnieje kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 9 A TO REGION EKOLOGIA I ZDROWIE i zmniejsza częstotliwość skurczów serca. Nie powinno się zbyt intensywnie wąchać świeżych kwiatów konwalii ani trzymać ich w pomieszczeniu, w którym się śpi, gdyż mogą wystąpić bóle głowy, nudności, osłabienie itp. Nie wolno skarmiać też zwierząt żadnymi częściami tej rośliny, gdyż dla ich organizmów konwalia jest również trucizną. Ponadto konwalia na stanowiskach naturalnych jest objęta ochroną gatunkową, za to hodowlane konwalie w wazonie mogą stanowić piękną ozdobę, wykorzystuje się je często w bukietach, a w szczególności wiązankach ślubnych. Jednak niezaprzeczalnie najlepiej konwalie wyglądają dziko rosnące w swoim naturalnym środowisku, tworząc wraz z otaczającą przyrodą harmonijną całość. Kolejną, niebywale powszechną rośliną wiosenną jest Mniszek lekarski, popularnie zwany mleczem, ze względu na wydzielany sok mleczny. Gatunek ten występuje pospolicie w Polsce, często rośnie na łąkach, polach, trawnikach i w ogródkach i jest jedną z najbardziej znanych roślin, szczególnie kiedy, jak tylko robi się ciepło, zakwita na intensywnie żółty kolor. Ponadto mniszek zalicza się do roślin leczniczych, surowiec zielarski stanowi cała roślina, czyli kwiaty, ziele i korzenie. Mniszek lekarski ma właściwości w ludowej piosence „Gdy strumyk płynie z wolna, stokrotka rosła polna...” czy utwór pod prostym tytułem „Stokrotka” z repertuaru T.Love. Stokrotka kwitnie od marca do późnej jesieni, kwiatkami w kolorze białym lub białym z różowymi końcówkami płatków. Stokrotka podobnie, jak wyżej wymienione gatunki posiada właściwości lecznicze. Już wkrótce wiosenne Targi Mieszkaniowe w Bydgoszczy moczopędne, uspokajające, wzmacniające odporność, polecany jest cukrzykom oraz osobom mającym problemy z drogami moczowymi, żółciowymi i wątrobą. Można samodzielnie zbierać roślinę lub zakupić preparaty ziołowe z mniszka lekarskiego. Co ciekawe mniszek ma szerokie zastosowanie kulinarne, głównie w krajach romańskich, ale także w Polsce. Młode, świeże liście mniszka używane są do sałatek, a także jako dodatek poprawiający smak do zup i sosów. Świetnie nadaje się do karmienia zwierząt, które bardzo lubią smak, szczególnie kwiatów mniszka. Wymieniając i opisując wiosenne kwiaty często spotykane podczas spacerów, nie sposób pominąć Stokrotkę pospolitą. Ten jedyny w naszym kraju gatunek stokrotki, stanowi od lat natchnienie dla wielu artystów, chociażby 10 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju Wspomaga odporność organizmu, działa przeciwgorączkowo, zmniejsza krwawienie ran i wzmacnia naczynia krwionośne, działa moczopędnie. Zielarze polecają napar ze stokrotek w leczeniu kaszlu, kataru, alergii, natomiast na wszelkie chorobowo zmienione miejsca skórne zalecane są stokrotkowe okłady i maści. Stokrotka pospolita często wykorzystywana jest jako roślina ozdobna w ogrodach, na tyle pospolicie występuje na terenie większości kraju, że nie jest objęta ochroną gatunkową. Moją subiektywną listę najpiękniejszych, pierwszych wiosennych kwiatów zamyka gatunek o nazwie Miłek wiosenny. Jak już sama nazwa wskazuje kwitnie on wiosną – od marca, aż do maja. Miłek nie jest aż tak powszechną rośliną, jak poprzednio omawiane, lecz nietrudno go spotkać. Charakterystyczną cechą Miłka wiosennego są intensywnie żółte kwiaty, określane czasem jako złotawe oraz rozrośnięte pierzaste liście – przypominające koperek. Miłek wiosenny pomimo sympatycznej nazwy i niewinnego wyglądu jest rośliną w całości silnie trującą, w dużych dawkach nawet śmiertelnie trującą, zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt. Jednak w odpowiednich, małych ilościach wyciąg z tej rośliny ma zastosowanie lecznicze. Kwitnące ziele Miłka wiosennego wzmacnia serce i układ krążenia, zmniejsza obrzęki, działa moczopędnie, korzystnie wpływa na samopoczucie i uspokaja. Ze względu na swoje właściwości lecznicze i ozdobne często i na dużą skalę był zbierany, a jego liczebność drastycznie spadła. Dlatego w chwili obecnej Miłek wiosenny jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, natomiast bez problemu można zakupić hodowlane rośliny u producentów ogrodniczych. tekst i fot. mgr inż. Hanna Szczukowska Energia z wodą płynąca Wytwarzanie energii przyjaznej środowisku w samym centrum miasta? To nie marzenie ekologów, tylko elektrownia wodna w Bydgoszczy. Energia wody była znana i wykorzystywana od dawna, ze względu na swój prosty mechanizm działania i zadowalające efekty. Pierwsza elektrownia wodna na świecie została wybudowana już pod koniec XIX wieku w Stanach Zjednoczonych. Następnie powstawały permanentnie nowe inwestycje hydrotechniczne. Hydroenergetyka, czyli energetyka wody opiera się na używaniu zwykle energii wód śródlądowych o sporym natężeniu przepływu wody i dużym spadzie powierzchni. Elektrownia wodna dzięki turbinom wodnym i hydrogeneratorom zamienia energię spadku wody w energię mechaniczną i elektryczną. Energia pochodząca z elektrowni wodnej jest tańsza niż energia pochodząca ze źródeł tradycyjnych. Energia wodna, stanowi jeden z rodzajów energii odnawialnej, niekonwencjonalnej i ekologicznej (szczególnie małe elektrownie wodne, których ingerencja w środowisko jest znikoma). Ponadto, oprócz dostarczania energii, elektrownie wodne spełniają jeszcze inne zadania, na przykład zabezpieczają okoliczne tereny przed powodzią czy służą regulacji przepływu rzeki, ze względu na żeglugę rzeczną. Nie należy zapominać, że stanowią też ciekawą atrakcję turystyczną i polepszają walory krajobrazowe otoczenia. Najlepsze zasoby wodne w Polsce umiejscowione są na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, czyli w województwach pomorskim, zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim. Jednakże również nasze województwo kujawsko-pomorskie charakteryzuje się sporym potencjałem w tej dziedzinie. W rejonie kujawsko-pomorskim znajduje się wiele elektrowni wodnych, a nowych inwestycji w dziedzinie hydroenergetyki wciąż przybywa. Jedną z naszych wojewódzkich elektrowni jest Elektrownia „Kujawska”, która zlokalizowana jest w samym sercu Bydgoszczy. Dokładnie położona jest przy ulicy Mennica 2a, w miejscu, gdzie Młynówka (starorzecze Brdy opływające Wyspę Młyńską) uchodzi do Brdy. Przy elektrowni zostało założone Muzeum Energetyki, w którym można obejrzeć zabytkowe wyposażenie elektrowni wodnych oraz wyeksploatowany i wycofany z użytku sprzęt techniczny. Oprócz typowych urządzeń energetycznych, dotyczących hydroenergetyki, udostępniony dla zwiedzających jest duży zbiór odbiorników radiowych z XX wieku (kolekcja liczy ponad 200 sztuk). Fakt, że eksponaty można podziwiać w murach XIX-wiecznej elektrowni podkreśla klimat i charakter placówki muzealnej. Głównymi założeniami powstania Muzeum Energetyki w Bydgoszczy, było przypomnienie i nauka historii bydgoskiej hydroenergetyki oraz zachowanie pamięci i przedstawienie wybitnych osób, które tę historię tworzyły. Budynek elektrowni wodnej powstał pod koniec XIX wieku na miejscu kaszarni (rodzaj młyna wodnego), a w latach 20. XX wieku został adaptowany jako elektrownia wodna. Aktualnie łączna moc elektrowni wynosiła 600 kW. Energia w całości jest przekazywana do Zakładu Energetyki Bydgoszcz, skąd służy miastu i jego mieszkańcom. Prowadząc rozważania na temat elektrowni wodnych należy również jasno i otwarcie przedstawić wady tego typu elektrowni. Hydroenergetyka ma bowiem także swoje negatywne cechy, chociaż w ogólnym bilansie znacznie przeważają zalety elektrowni wodnych. Pierwszą i jedną z ważniejszych wad elektrowni wodnych jest wysoki koszt budowy oraz długi czas jej trwania. Po drugie, liczna miejsc, gdzie można wybudować elektrownie jest ograniczona, chociażby ze względu na za słabe natężenie przepływu, warunki klimatyczne czy środowiskowe. Często zarzuca się dużym elektrowniom wodnym, że nie są wcale ekologicznym źródłem energii, a wręcz mocno ingerują w środowisko naturalne. Wreszcie, problem stanowią naturalne czynniki i zjawiska zachodzące w rzece, jak zarastanie i zamulanie zbiorników i kanałów, a także mechaniczne uszkodzenia i zużywanie się urządzeń hydrotechnicznych. tekst mgr inż. Hanna Szczukowska, fot. P. Sz. kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 11 A TO REGION EKOLOGIA I ZDROWIE Daj żyć żabie wiosną Gdzie zaplanować akcję? Wszędzie tam gdzie są zbiorniki wodne i gdzie wiosną spotyka się martwe płazy (np. tereny Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku). Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku w Bydgoszczy zaprasza do wzięcia czynnego udziału w wiosennej akcji przenoszenia płazów pn. „Daj żyć żabie wiosną!”. Wczesną wiosną płazy budzą się ze snu zimowego i rozpoczynają wędrówkę do miejsc rozrodu. Szczególnie w tym czasie na ich zachowanie wpływają różnorodne czynniki pogodowe, takie jak: temperatura powietrza, opady atmosferyczne, wilgotność powietrza, nasłonecznienie. Wyższa temperatura i wilgotność powietrza oraz występowanie opadów deszczu przyczyniają się do nasilenia wędrówek płazów w okresie godowym. Wędrówki związane są z wkraczaniem na ulice i na trasy spacerowe, a to z kolei powoduje masowe ginięcie tych zwierząt. Jak wynika z przeprowadzonych dla Urzędu Miasta Bydgoszczy badań w wielu miejscach miasta (m. in. na terenie Myślęcinka) znajdują się tereny cenne dla występowania różnych gatunków płazów i odnotowano na nich wiele osobników. Badania terenowe pokazały również skalę masowej zagłady płazów wędrujących do miejsc rozrodu. Opis akcji: Akcja ma na celu ochronę płazów podczas ich wiosennych migracji i zostanie zorganizowana na terenie Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku w Myślęcinku oraz na wszystkich terenach występowania wiosennych migracji płazów (np. starorzecze we Fordonie, staw w Dolinie Śmierci, Osowa Góra, Opławiec, Smukała). Zapraszamy wszystkie zainteresowane klasy wraz z opiekunami do zorganizowania akcji przenoszenia ropuch i żab do ich miejsc rozrodu szczególnie na terenach licznych migracji płazów. Przedsięwzięcia należy zaplanować na miesiąc kwiecień i zgłosić w Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Bydgoszczy. 12 Oprócz działań organizowanych przez same szkoły nasze Centrum zaprasza do udziału w akcji przygotowanej w Myślęcinku 1 i 8 kwietnia br. Podczas naszej akcji przeprowadzona zostanie pogadanka pokazująca różnorodność płazów Polski oraz znaczenie tej grupy zwierząt w przyrodzie. Zainicjowane zostanie również w terenie przenoszenie płazów do pobliskich stawów. Przebieg akcji: 1. Prezentacja „Płazy Polski” – sala audiowizualna CEE 2. Praca w terenie – przenoszenie płazów na wyznaczonych stanowiskach w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku 3. Gry i zabawy dydaktyczne – polana przy CEE 4. Ognisko Czas i miejsce akcji: 1 kwietnia br. (piątek) w godz. 9.00 – 13.00 Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku (teren LPKiW) 8 kwietnia br. (piątek) w godz. 9.00 – 13.00 Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku (teren LPKiW) Warunki uczestnictwa w akcji 1.04 lub 8.04 br. Zgłoszenie telefoniczne (52 328 00 01) lub drogą elektroniczną ([email protected]) do 25 marca br. Liczba miejsc ograniczona. W sprawach organizacyjnych informacji udziela Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej – Beata Michałek . Wszystkie klasy uczestniczące w akcji „Daj żyć żabie wiosną” otrzymają pamiątkowe dyplomy. Aby akcja pomocy płazom była skuteczna musi być prowadzona długoterminowo!!! Nie bądź obojętny i pomóż żabie dotrzeć do wody! Wydano ze œrodków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 13 A TO REGION EKOLOGIA I ZDROWIE Głowa na karku, czyli kilka słów o kręgosłupie Kręgosłup jest jednym z elementów osiowego szkieletu człowieka, który wraz ze szkieletami kończyn i obręczami stanowią układ kostny. Kręgosłup ma za zadanie przede wszystkim stanowić podporę ciała oraz chronić rdzeń kręgowy. Przystosowanie kręgosłupa do tworzenia i utrzymywania wyprostowanej postawy ciała, jak i dźwigania głowy jest przyczyną jego specyficznej budowy. Kręgosłup ma esowaty kształt, a najmasywniejszą budową charakteryzuje się odcinek lędźwiowy Człowiek pochylając się, prostując, skacząc, siedząc nie zdaje sobie sprawy ze stopnia, w jakim w te wszystkie czynności jest zaangażowany kręgosłup. Umożliwia, zwłaszcza kończynom górnym, pozostanie doskonałymi narzędziami do wykonywania najbardziej złożonych czynności. Sztuka, rzemiosło, to dzieła ludzkości często określane mianem fenomenu wyobraźni oraz wytworem ludzkich rąk. Czy ktokolwiek myśląc o tym zadaje sobie pytanie, jaką rolę odegrał w tym kręgosłup. Z pewnością niewiele osób. Okazuje się zatem, iż kręgosłup odgrywa naprawdę ważną rolę w naszym życiu. Zespalając górną i dolną część ciała umożliwia doskonałą między nimi współpracę. Czasami jednak kręgosłup może stać się naszym wrogiem. Zaczyna boleć, odmawia posłuszeństwa, staje się przyczyną silnego bólu i cierpienia. Do jednego z najczęstszych schorzeń kręgosłupa należy choroba zwyrodnieniowa Choroba polega na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących staw. Występuje najczęściej 14 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju u ludzi w starszym wieku, ale może rozpoczynać się u ludzi młodych. Chrząstka szklista, pokrywająca powierzchnie stawowe ma niewielkie zdolności regeneracyjne, a w miejscu jej uszkodzenia powstaje chrząstka włóknista o gorszych właściwościach biomechanicznych. Obciążenia przenoszone są przez podchrzęstną warstwę kostną, ulegającą pogrubieniu. Zmiany te mają charakter zazwyczaj powolny, ale stale postępujący. Stawy kończyn dolnych, ze względu na to, że unoszą masę ciała, są bardziej predysponowane do wystąpienia zmian zwyrodnieniowych. Zmiany zwyrodnieniowe mogą być pierwotne (bez ustalonej) przyczyny i wtórne (w następstwie zmian wrodzonych, urazowych, zapalnych, zaburzeń hormonalnych, metabolicznych, niektórych chorób ośrodkowego układu nerwowego, zmian nowotworowych w stawie i okolicy). Pomiędzy trzonami kolejnych kręgów kręgosłupa znajdują się tak zwane powszechnie dyski, czyli po prostu chrzęstne krążki międzykręgowe. Podstawowym zadaniem dysków międzykręgowych jest amortyzacja wstrząsów. Jeżeli jeden lub więcej dysków wysunie się ze swojego prawidłowego położenia, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza, gdyż oprócz groźnych skutków występuje bardzo duża bolesność, niekiedy uniemożliwiająca całkowicie poruszanie się. Zwyrodnienie kręgosłupa prowadzi do zniszczenia krążków międzykręgowych („dysków”) i ich przesuwania, powodując w efekcie przemieszczanie trzonów kręgowych. Dochodzi do powolnego zwężania kanałów, przez które wychodzą z kręgosłupa pęczki nerwów, zwanych korzonkami nerwowymi. Zwężenie oraz wypadnięcie lub tylko przemieszczenie miękkiego wnętrza pierścienia krążka międzykręgowego wywołuje ucisk na nerwy, wychodzące z rdzenia kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, wywołując przewlekłe bóle kręgosłupa lub rwę kulszową – „lumbago” – promieniujący do nogi nagły, silny ból, z towarzyszącymi często zaburzeniami innego rodzaju, np. w oddawaniu moczu. Jeśli proces dotyczy odcinka szyjnego kręgosłupa – dochodzi do ucisku na naczynia krwionośne, co może powodować zawroty głowy, zaburzenia świadomości, przewlekłe bóle barku, a przepuklina krążka wywołuje ucisk na nerwy, objawiający się bólami promieniującymi do ręki (rwa ramienna). Główne objawy choroby zwyrodnieniowej, to: • bóle miejscowe nasilające się początkowo po wysiłku, a następnie przy każdym ruchu i w spoczynku • wzmożone napięcie mięśni przykręgowych • ograniczenie ruchomości kręgosłupa • bóle spowodowane uciskiem na korzenie nerwowe • zaniki mięśniowe Starzenie się organizmu jest najważniejszą przyczyną rozwoju choroby. U wielu osób w podeszłym wieku rozwija się choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa – powoli rozwijające się, postępujące z wiekiem zniszczenie, zniekształcenie i upośledzenie funkcji stawów na skutek przeciążeń (mikrourazów), jakim stawy są poddawane każdego dnia (szczególnie u osób z nadwagą). Do zniszczenia stawów dochodzi wskutek przewlekłego, przebiegającego z niewielką aktywnością, zapalenia błony maziowej stawu. Objawy choroby to bóle stawów, ich bolesność w trakcie poruszania się, zmniejszenie zakresu ruchów. Czasem powstają wysięki w stawach i zniekształcenie ich obrysów. Zniszczeniu ulega warstwa chrzęstna stawu. Choroba postępuje, doprowadzając – z powodu bólu i ograniczenia ruchomości stawu – do niesprawności ruchowej chorego, wymagającej niejednokrotnie pomocy osób trzecich. Bóle kręgosłupa to poważny problem, który dotyka coraz młodszych ludzi. Stres, brak czasu dla siebie, siedzący styl życia, otyłość, brak aktywności fizycznej – wymienione czynniki są największymi wrogami kręgosłupa i tworzą zamknięty krąg bardzo niekorzystnie wpływający na nas i na nasze zdrowie. Dbajmy więc o nasz kręgosłup, aby służył nam jak najdłużej, jeśli natomiast dolegliwości o których piszemy wyżej doskwierają nam często, to warto udać się do specjalisty. Wystarczy bowiem w wielu przypadkach zastosować odpowiednio dobrany program terapii, a komfort życia znacznie wzrośnie. Składa się na niego szereg zabiegów optymalnie dobranych do pacjenta. Zabiegi obniżające napięcie mięśni (masaż) działają kojąco, rozluźniają, przeciwzapalnie i przeciwbólowo (elektroterapia, ultradźwięki, magnetoterapia lub laseroterapia). Żaden rodzaj sportu nie spełnia tak wymagań teorii ,,zdrowego kręgosłupa”, jak zajęcia w wodzie i pływanie. kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 15 A TO REGION MOTORYZACJA Jedyny taki serwis w regionie Profesjonalizm i nowoczesność, czyli ASO Citroen Bydgoszcz W Bydgoszczy, przy Al. Jana Pawła II, jednym z głównych szlaków komunikacyjnych miasta, ruszyła Autoryzowana Stacja Obsługi Citroena, nowy, bydgoski przedstawiciel tej marki, należący do Polmozbytu Toruń Holding – największego partnera marki Citroen w Polsce, mającego swoje placówki dilerskie na terenie całego kraju, m.in. w Toruniu, Grudziądzu, Włocławku, Poznaniu, Lublinie, Kielcach, Krakowie. Grupa PTH Holding S.A. to firma z długoletnią tradycją w branży motoryzacyjnej. Jej początki sięgają 1974 roku, kiedy to, w wyniku połączenia Motozbytu oraz TOS, utworzono Przedsiębiorstwo Państwowe Polmozbyt. W 1994 roku powstała spółka akcyjna Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe Polmozbyt Toruń Holding. Wejście w nowe stulecie, to kolejne zmiany w firmie, a przede wszystkim restrukturyzacja i dynamiczny rozwój, ugruntowanie jej pozycji na rynku sprzedaży samochodów i usług motoryzacyjnych takich marek jak: Fiat, Mazda, Peugeot, Suzuki, Hyundai i właśnie Citroen. Po prostu: fachowcy Bydgoska Autoryzowana Stacja Obsługi Citroena działa od stycznia tego roku, a klientów stale przybywa. I nie dlatego tylko, że jest wyposażona w nowoczesny sprzęt ale także dlatego, bo oferuje usługi na najwyższym poziomie. A specjaliści je wykonujący to profesjonaliści najwyższej marki, tak jak szef serwisu inż. Grzegorz Białowąs związany z marką Citroena już od 1997 roku. To właśnie jeden 16 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju z nich – Artur Dobras, elektromechanik – w Bydgoszczy, podczas ubiegłorocznych, organizowanych po raz pierwszy Mistrzostw Polski Mechaników, został uznany za najlepszego z najlepszych zdobywając w kategorii samochodów osobowych mistrzowski tytuł. – Profesjonalizm, jak najszersza oferta usługowa i ich najwyższa jakość, spełnienie oczekiwań klienta – to nasza dewiza – mówi Sylwester Brzozowski, dyrektor nowej stacji ASO Citroen Bydgoszcz. Po prostu chcemy być najlepsi w tym co robimy. Nie tylko serwisujemy auta, ale też realizujemy naprawy blacharsko-lakiernicze i sami załatwiamy formalności z ubezpieczycielami. Doradzamy, naprawiamy, a na czas naprawy klient może u nas wypożyczyć samochód. I przez internet Stacja oferuje nie tylko serwisownie aut własnej marki i innych z pełną gamą usług – od bieżących przeglądów po najbardziej specjalistyczne naprawy, ale także sprzedaż akcesoriów i części zamiennych czym kieruje mgr inż. Grzegorz Załęski. Także samochody osobowe i dostawcze wszystkich marek obsługuje Stacja Kontroli Pojazdów, którą kieruje Wiesław Perlik. Na przegląd w SKP można umówić się również poprzez internet przesyłając do serwisu wypełniony formularz zgłoszeniowy zamieszczony na stronie: www.citroen.bydgoszcz.pl To też dla wszystkich: • dezynfekcja układu klimatyzacji • serwis układu klimatyzacji • ustawienie geometrii kół • wymiana opon • wymiana klocków hamulcowych • wymiana żarówek • test układu elektrycznego – diagnostyka silnika i elementów elektrycznych poprzez odczytanie z pamięci sterownika silnika zanotowanych kodów błędów, co pozwala na szybkie zdiagnozowanie występującej usterki. Wiosenne promocje 21 marca rozpoczęła się i potrwa do 10 maja br. promocja pn. „Godne Tytułu Mistrza Wiosenne Oferty Citroena” na serwis, akcesoria i części zamienne. Można nie tylko skorzystać ze specjalnej oferty w zakresie obsługi auta i zakupu akcesoriów po niższej cenie, ale i wziąć udział w specjalnym konkursie, w którym autorzy najciekawszych 5 odpowiedzi będą mogli przetestować nowego Citrona C4 lub C5 w dowolnie wybrany weekend pomiędzy 27 maja, a 27 czerwca br. Nadarza się też okazja aby sprawdzić, za darmo, stan techniczny naszego auta, a to po zimie szczególnie ważne. Rusza bowiem inna wiosenna akcja – bezpłatne przeglądy samochodów, podczas którego fachowcy skontrolują zawieszenie, amortyzatory, wyregulują światła. Al. Jana Pawła II 155, 85-152 Bydgoszcz i Godziny otwarcia: pon. - piąt. 8.00 - 17.00, sobota 8.00 - 14.00 tel. 52 348 47 47 www.citroen.bydgoszcz.pl STACJA KONTROLI POJAZDÓW Godziny otwarcia: pon. - piąt. 8.00 - 19.00, sobota 8.00 - 14.00 tel. 52 348 47 12, 52 375 39 05 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 17 Potentaci budowlanego rynku Początki sięgają 2003 roku, kiedy to w Bydgoszczy, przy ul. Lenartowicza, Sławomir Czarnecki i Rafał Kopeć założyli spółkę RASSBUD – biuro handlowe, które niedługo potem przeniosło się do nowoczesnej i funkcjonalnej siedziby w podbydgoskim Żołędowie. Dziś to prawdziwy potentat na rynku budowlanym, zaopatrujący hurtownie materiałów budowlanych na terenie całego kraju – około 200 hurtowni. To w stu procentach polska firma i członek Pomorsko-Kujawskiej Izby Budownictwa. Jak mówi prezes firmy Sławomir Czarnecki, oprócz faktu, że właściciele firmy Rassbud są współwłaścicielami firmy Kleib, Rassbud jest nie tylko głównym dostawcą produktów dla potrzeb budownictwa w kraju, ale i przedstawicielem największych potęg na tym rynku w Polsce. Zaopatruje branżę budowlaną w beton komórkowy, cement, cementowe i ceramiczne pokrycia dachowe, ceramikę budowlaną, chemię budowlaną, folie budowlane, gipsy, izolacje bitumiczne, kominy, płyty kartonowo-gipsowe, profile do GK i akcesoria, silikaty, styropian EPS, wapno budowlane, wełny mineralne, wykończeniowe materiały budowlane. Rassbud to nowoczesna, dynamiczna firma i świetni fachowcy. Potwierdzeniem tego są także liczne wyróżnienia jak choćby tytuł przyznany firmie przez Puls Biznesu w latach 2008, 2009 i 2010, certyfikat z 2009 r. przyznany przez kapitułę Krajowej Izby Gospodarczej i w tym samym roku wyróżnienie przez Państwową Inspekcję Pracy za dbałość o bezpieczeństwo i ochronę zdrowia w zakładzie. Przed 6 laty wprowadzono na rynek nową markę KLEIB, związaną z produkcją zapraw klejowych, która w krótkim czasie stała się rozpoznawalną w całym kraju osiągając rynkowy sukces. Później nawiązano współpracę z polskimi składami budowlanymi. To był kolejny krok w celu konsolidacji i lepszej obsługi kooperantów. Tak powstała nowa marka, marka przyszłości – KOGUT. 18 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju KLEIB Sp. z o.o. specjalizująca się w produkcji chemii budowlanej, ma swoją siedzibę w Brześciu Kujawskim. To także firma ze stuprocentowo polskim kapitałem, a jej produkty są dziś również sprzedawane przez wiodące hurtownie budowlane w całej Polsce. W 2009 r. w Brześciu ruszył nowy zakład, dzięki czemu znacząco podnosząc wielkość produkcji i Kleib stał się kompetentną firmą z szeroką gamą produktów, sprzedając rocznie ponad milion opakowań. Oferta jest bogata, to: kompletne systemy ociepleń na styropianie i wełnie mineralnej, tynki, grunty, kleje do glazury, zaprawy murarskie i tynkarskie, posadzki cementowe. W trosce o jakość swoich wyrobów i ochronę środowiska naturalnego, Kleib współpracuje z europejskimi centrami badawczymi takich firm jak: Wacker, Dow i Brenntag. W fabrycznym laboratorium doświadczeni specjaliści skrupulatnie kontrolują dostarczane surowce oraz własne produkty pod kątem ich zgodności z wymaganiami krajowymi i UE. Tu testowane są również wprowadzane do sprzedaży nowe wyroby. Wysoką jakość produkcji potwierdzają liczne wyróżnienia, m. in.: przyznane w 2007 r. certyfikaty Zakładowej Kontroli Produkcji wydane przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie na systemy ociepleń FASAKOL i KLEIB oraz na zaprawy murarskie według projektu, Aprobata Techniczna Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie na system ociepleń ścian zewnętrznych metodą lekko-mokrą KLEIB - 2009 r., w zeszłym roku certyfikaty Zakładowej Kontroli Produkcji przyznane także przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie na system ociepleń KLEIB oraz zaprawy murarskie według projektu, a w roku 2011 nagroda y dla najbardziej dynamicznie rozwijających się firm Gazela Biznesu 2010 i Diamenty Forbesa 2011. Maciej Kamiński Rassbud Sp. z o.o. ul. Koronowska 36, 86-031 Żołędowo tel. 52 381 85 46, 52 379 43 11, fax 52 379 51 61 e-mail: [email protected] i POMORSKO-KUJAWSKA IZBA BUDOWNICTWA 6 Zaprawa klejowa do mocowania płyt styropianowych do podłoża. Wzmocniona włóknem, uniwersalna zaprawa klejowa do wykonywania warstwy zbrojonej oraz do mocowania płyt styropianowych do podłoża w systemie ociepleń budynków KLEIB. Występuje w kolorach szarym i białym. Elastyczna zaprawa klejowa o zwiększonej przyczepności i zmniejszonym spływie do przyklejania płytek ceramicznych, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. KLEIB SP. Z O.O. Zaprawa murarska do cienkich spoin do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. Występuje w kolorach szarym i białym. Szlachetna mineralna zaprawa tynkarska do nakładania ręcznego o fakturze „baranka” o grubości 1,5 oraz 2 mm. Zaprawa murarska ogólnego przeznaczenia, do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. Zaprawa klejowa do przyklejania płytek ceramicznych do stosowania wewnątrz pomieszczeń. Tradycyjna zaprawa tynkarska do nakładania ręcznego. Do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. ul. Kolejowa 15-17, 87-880 Brześć Kujawski, tel./fax: 54 233 82 83 Zaprawa klejowa do przyklejania płytek ceramicznych do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. Cementowa zaprawa do wykonywania podkładów podłogowych i posadzek o grubości warstwy 10-80 mm do stosowania wewnątrz budynków. www.kleib.pl kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju 19 Kamal wśród największych Przedsiębiorstwo Budowlano-Montażowe i Prefabrykacji Betonów KAMAL Sp. z o.o. powstało w grudniu 1990 roku. W ciągu 20 lat osiągnęliśmy pozycję jednego z największych przedsiębiorstw produkujących wyroby betonowe. Specjalizujemy się w produkcji betonowych elementów wibroprasowanych takich jak: kostka betonowa, płytki chodnikowe, obrzeża, różne rodzaje krawężników, elementy małej architektury oraz elementy ścian dźwiękochłonnych. Dążenie do objęcia pozycji lidera na rynku dopinguje nas do podejmowania dalszych wyzwań mających na celu ciągłe udoskonalanie systemu produkcji, zakupu najnowszych linii technologicznych oraz usprawnienia i ulepszenia obsługi klienta. Na dzień dzisiejszy posiadamy zakłady produkcyjne w Pakości, Rypinie, Krojantach koło Chojnic oraz w Barczewie koło Olsztyna. Takie położenie geograficzne zakładów pozwoliło nam rozszerzyć zasięg wpływów przedsiębiorstwa i objęcie terenu całej Polski. Każdego roku poszerzamy wachlarz asortymentów o nowe kształty. Wzbogacamy technologię obróbki wyrobów tak, aby zaspokoić różnorodne wymagania klientów. Wyroby przedsiębiorstwa wykorzystywane są w wielu inwestycjach na terenie całego kraju. Współpracujemy z wieloma firmami wykonawczymi, wśród klientów w ubiegłym i bieżącym roku znalazły się duże i znane na polskim rynku firmy budowlane. W procesie produkcyjnym szczególną uwagę zwraca się na stworzenie odpowiednich warunków, które zapewnią produkowanym wyrobom najwyższą jakość. Użyte do produkcji surowce oraz gotowe wyroby podlegają stałej kontroli we własnym, nowoczesnym, dobrze wyposażonym 20 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju laboratorium. Wyroby nasze spełniają najwyższe wymagania jakościowe. Wysoką jakość wyrobów potwierdzają Instytut Badawczy Dróg i Mostów oraz Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie. Nasza oferta to nie tylko najnowocześniejsze technologie i wyroby w europejskim standardzie. KAMAL to także wsparcie i doradztwo w fazie projektowania i realizacji budowlanej. Współpracują z nami uznane biura projektowe oraz sprawdzeni i godni polecenia wykonawcy. Oprócz kostki brukowej, krawężników, obrzeży, koryt ściekowych – czyli ogólnie galanterii drogowej produkujemy różnego rodzaju kształtki betonowe. Przeznaczone są one do wykonywania ekranów akustyczno-urbanistycznych, ścian maskujących i wiatrochronnych, murów ogrodzeniowych, obramowań, murów oporowych, kwietników oraz do umacniania zboczy i skarp. Obiekty wykonane z elementów pustakowych mogą być w dowolnym miejscu obsadzone roślinami ozdobnymi. Przez zastosowanie odpowiednich materiałów wsadowych i urozmaiconej powierzchni zewnętrznej, ściany wykonane z tych elementów doskonale chronią przed hałasem, w znacznym stopniu absorbując go. Kształtki są odporne na działanie mrozu, a konstrukcje z nich wykonane są trwałe i bardzo stabilne. Wykonywanie różnych obiektów jest łatwe i nie wymaga stosowania specjalistycznego sprzętu. Różnorodność kształtów i kolorów oraz ciekawa faktura powierzchni zewnętrznej produkowanych elementów betonowych dają nieograniczone możliwości projektowania budowli z wkomponowaną w dowolne miejsce zielenią, o różnych sposobach wiązania i dowolnych krzywiznach oraz o niepowtarzalnej konfiguracji powierzchni. PBMiPB KAMAL Sp. z o.o. ul. Kamienna 74, 85-726 Bydgoszcz tel. 52 3435510, fax 52 3436790 i