Sytuacja epidemiologiczna terenu nadzorowanego przez PSSE w
Transkrypt
Sytuacja epidemiologiczna terenu nadzorowanego przez PSSE w
Sytuacja epidemiologiczna terenu nadzorowanego przez PSSE w Nowej Soli w roku 2006. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Nowej Soli nadzoruje teren powiatów nowosolskiego i wschowskiego, podzielonych na 10 gmin o łącznej powierzchni 1.395 km2. Ogółem w obu powiatach mieszka 125.800 osób, w tym 61.267 mężczyzn i 64.533 kobiety. Wielkość zachorowań na choroby zakaźne w roku sprawozdawczym oraz zapadalność w przeliczeniu na 100.000 mieszkańców, w porównaniu z rokiem 2005 przedstawiają poniższe tabele. Tab.1 Zachorowania i zapadalność na choroby zakaźne w roku 2006 w porównaniu do roku 2005- w obu powiatach razem Lp. Jednostka chorobowa 1. Salmonelozy – zatrucia pok. 2. Salmonelozy pozajelitowe 3. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe określ.i nieokreślone 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. wywołane przez Campylobacter Lamblioza Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe – ogółem wywołane przez rotawirusy inne wirusowe zakażenia jelit Wirusowe i inne zakażenia jelit u dzieci do l.2 Biegunki u dzieci do l.2 Różyca Płonica Choroba meningokokowa ogółem -zapalenie mózgu Posocznica – paciorkowcowa gronkowcowa wyw.przez bakterie G(-) inne określone i nieokreślone Promienica Róża Borelioza z Lyme Szczepienia po narażeniu na wściekliznę Wirusowe zapal.opon mózg. inne określone i nieokreśl. Ospa wietrzna Różyczka Rok 2006 Rok 2005 Liczba Zapadalność Liczba Zapadalność zachor. na 100.000 zachorowań na 100.000 60 47,69 46 36,6 1 0,79 2 1,6 3 2,38 26 20,67 3 2,4 2 1,59 1 0,79 79 76 3 48 98,06 90,37 2,38 38,16 27 21 6 17 33,51 26,07 4,8 13,5 1 5 160 0,79 3,97 127,19 2 1 29 1,6 0,79 23,0 1 1 4 6 7 8 1 12 5 8 0,79 0,79 3,18 4,77 5,56 6,36 0,79 9,54 3,97 6,36 9 7 2 2 14 10 14 7,2 5,6 1,6 1,6 11,1 7,95 11,1 - - 1 0,79 459 32 364,86 25,44 446 13 354,5 10,33 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. WZW typu B WZW typu C Choroba wyw. przez HIV Cytomegalia Świnka Mononukleoza zakaźna Grzybice-ogółem -skóry (dermatofitozy) -kandydoza -inne grzybice Toksoplazmoza Glistnica Owsica Toksokaroza Wszawica Świerzb Choroba wywołana przez S. pneumoniae(inwazyjna)-gółem -zapalenie opon mózgowych -zapalenie płuc Bakter. zapal. opon mózg. lub/i mózgu-inne określone - inne nieokreślone Zapalenia płuc - zakaźne Posocznica bakter. noworodka Zatrucia grzybami Inne zatrucia - lekami - alkoholem - innymi subst. zazw. nie stosow. celach leczniczych Nowo wykryte zakażenia HCV 2 3 1 22 2 4 1 3 2 1 1 1 1 5 1,59 2,38 0,79 17,48 1,59 3,18 0,79 2,38 1,59 0,79 0,79 0,79 0,79 3,97 11 26 1 26 2 3 2 1 1 5 1 1 8 8,74 20,67 0,79 20,67 1,59 2,38 1,59 0,79 0,79 3,97 0,79 0,79 6,36 1 1 0,79 0,79 1 1 - 0,79 0,79 - 2 41 1 6 4 1,59 32,59 0,79 4,77 3,18 1 3 43 1 7 1 11 0,79 2,38 34,18 0,79 5,56 0.79 8,74 3 16 2,38 12,72 8 4 6,36 3,18 Tab.2 Zachorowania i zapadalność na choroby zakaźne w roku 2006 w porównaniu do roku 2005r- w powiecie nowosolskim Lp. Jednostka chorobowa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Salmonelozy – zatrucia pok. Salmonelozy pozajelitowe Inne bakteryjne zakaż. jelit. wywołane przez Campylobacter Lamblioza Wirus.zakaż. jelit.–ogółem wywołane przez rotawirusy Inne wirusowe zakaż.jelit. Wirusowe i inne zakażenia jelitowe u dzieci do l.2 Rok 2006 Rok 2005 Liczba Zapadalność Liczba Zapadalność zachorowań na 100.000 zachorowań na 100.000 28 22,26 30 34,56 1 1,15 2 2,30 24 2 74 74 47 27,64 2,30 85,24 85,24 2685,71 3 24 20 4 17 3,45 27,65 23,04 4,61 971,42 8. 9. Różyca Choroba meningokokowa ogółem -zapalenie mózgu 10. Płonica 11. Posocznica paciorkowcowa 12. Posocznica gronkowcowa 13. Posocznica wywołana przez bakterie G (-) 14. Posocznica inna – określona i nieokreślona 15. Róża 16. Zgorzel gazowa 17. Borelioza 18. Szczepienia na wściekliznę po narażeniu 19. Ospa wietrzna 20. Różyczka 21. WZW typu B 22. WZW typu C 23. Cytomegalia 24. Świnka 25. Mononukleoza zakaźna 26. Toksoplazmoza 27. Grzybice –kandydoza 28. Glistnica 29. Owsica 30. Lamblioza 31. Toksokaroza 32. Świerzb 33. Choroba wywołana przez S. pneumoniae (inwaz.) – og. -zapalenie opon mózgowych -zapalenie płuc 34. Bakteryjne zapal.opon mózg. lub/i mózgu –inne określone inne nieokreślone 35. Zapalenia płuc o etiologii zakaźnej 36. Posocznica bakteryjna – noworodka 37. Zatrucia grzybami 38. Inne zatrucia: -lekami - alkoholem - innymi subst. zazw.nie stosow. w celach leczn. Nowo wykryte zakażenia 39. HCV 2 2,30 - - 1 1 134 4 5 7,70 1,15 154,35 4,61 5,76 25 8 28,80 9,2 7 8,06 6 6,91 6 11 1 3 6,91 12,67 1,15 3,46 2 10 9 2,30 11,5 10,4 8 284 12 1 1 19 1 1 1 - 8,06 327,13 13,82 1,15 1,15 21,83 1,15 1,15 1,15 - 10 305 7 7 14 19 1 1 5 1 1 1 4 11,5 351,4 8.1 8,1 16,13 21,83 1,15 1,15 5,76 1,15 1,15 1,15 4,61 1 1 1,15 1,15 1 1 - 1,15 1,15 - 2 2,30 1 2 1,15 2,30 38 - 43,77 - 40 1 46,09 1,15 - - 6 6,91 5 4 5,76 2,30 1 9 1,15 10,37 4 4,61 6 6,91 13 14,97 2 2,30 Tab.3 Zachorowania i zapadalność na choroby zakaźne w roku 2006 w porównaniu do roku 2005r w powiecie wschowskim Lp. Jednostka chorobowa 1. 2. Salmonelozy – zatrucia pok. Inne bakt. zakaż. jelit.wywołane przez Campylobacter 3. Wirus. zakaż. jelit.-og. -wywołane przez rotawirusy -inne wirusowe zakażenia jelit 5 Wirusowe i inne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 6. Biegunka u dzieci do l. 2 7. Różyca 8. Płonica 9. Posocznica gronkowcowa 10. Posocznica wywołana przez bakterie G(-) 11. Inne posocznice 12. Promienica 13. Róża - ogółem 14. Borelioza 15. Styczność i narażenie na wściekliznę -szczepienia 16. Wirus. zapal. opon mózg. inne określ. i nieokreśl. 17. Bakteryjne zapalenie opon mózg.i/lub mózgu-nieokreśl. 18. Zapal. mózgu-inne i nieokr. 19. Ospa wietrzna 20. Różyczka 21. WZW typu B 22. WZW typu C 23. Świnka 24. Mononukleoza zakaźna 25. Grzybice –ogółem -dermatofitozy -inne grzybice 26. Toksoplazmoza 27. Owsica 28. Toksokaroza 29. Świerzb 30. Zapalenia płuc - zakaźne Rok 2006 Rok 2005 Liczba Zapadalność Liczba Zapadalność zachorowa na 100.000 zachorowań na 100.000 ń 32 82,04 16 41,02 2 5,13 - 5 2 3 1 12,82 5,13 7,70 2,57 3 1 2 - 7,70 2,57 5,13 - 1 3 26 1 - 2,57 7,70 1 4 1 1 2,57 10,25 2,57 2,57 2,57 2 1 5,13 2,57 2 5,13 1 2 - 2,57 5,13 - 4 1 4 10,25 2,57 10,25 - - 1 2,57 - - 1 2,57 175 20 2 2 3 1 4 1 3 1 1 2 3 448,97 51,31 5,13 5,13 7,70 2,57 10,25 2,57 7,70 2,57 2,57 5,13 7,70 1 141 6 4 12 7 1 2 1 4 3 2,57 361,48 15,4 10,25 30,8 17,9 2,57 5,13 2,57 10,25 7,70 31. Zatrucia lekami 32. Zatrucia alkoholem 33. Zatrucia subst. zaw. nie stos. w celach leczniczych 34. Zatrucia grzybami 35. Nowo wykryte zakażenia HCV 1 1 2,57 2,57 2 2 5,13 5,13 1 3 2,57 7,70 1 2 2,57 5,13 I. Zakażenia szerzące się drogą krwi. W 2006 roku korzystnie zmieniła się sytuacja w zakresie zachorowań przenoszonych drogą krwionośną. W całym okresie sprawozdawczym zarejestrowano 2 przewlekłe zachorowanie na wirusowe zapalenie wątroby typu B i 3 przypadki wirusowego zapalenia wątroby typu C, również o charakterze przewlekłym. Wskaźniki zapadalności dla obu typów wzw uległy zdecydowanej poprawie i wynosiły dla HBV – 1,6 a dla HCV – 2,4 (w 2005 roku odpowiednio-8,7 i 20,67). Przewlekłe zachorowanie na HBV dotyczyło 2 młodych mężczyzn (19 i 31lat), mieszkających w mieście. W jednym przypadku dochodzenie epidemiologiczne nie wykazało żadnych okoliczności sprzyjających zakażeniu wirusem HBV, natomiast u drugiego chorego przewlekłe zapalenie wątroby typu B rozwinęło się po zakażeniu bezobjawowym, ujawnionym w 1995 roku. Przypadki zachorowania na HCV wystąpiły u trzech kobiet (41, 49 i 60 lat), mieszkających w mieście. Wszystkie były wcześniej kilkakrotnie hospitalizowane i poddawane różnorodnym zabiegom medycznym, niekiedy połączonym z przetoczeniem krwi. W rejestrach zakażonych bezobjawowo w roku 2006 ujęto 33 osoby, w tym 17 nosicieli antygenu HBs i 16 zakażonych wirusem typu C, w tym jedną osobę z zakażeniem mieszanym (AgHBs+ p/c anty HCV). Drogi narażenia na zakażenie u nosicieli bezobjawowych są identyczne jak u osób chorych, tj. zabiegi naruszające ciągłość tkanki charakterze medycznym i pozamedycznym (tatuaże, przekłucie uszu lub innej części ciała, manicure i pedicure z użyciem niesterylnego sprzętu, przyjmowanie narkotyków drogą dożylną) oraz styczność z chorym lub nosicielem (szczególnie kontakty seksualne). W grupie nosicieli AgHBs w okresie poprzedzającym wykrycie zakażenia: - 14 osób hospitalizowano (z których 13 poddano różnym zabiegom), - 10 zakażonych korzystało z usług gabinetów stomatologicznych, - 4 osoby miały przekłute uszy (w tym jedna w gabinecie kosmetycznym) - 1 osoba samodzielnie wykonany tatuaż. Wśród zakażonych wirusem HCV - 14 osób hospitalizowano (z których 9 poddano różnym zabiegom operacyjnym a 3 otrzymały krew), - 13 zakażonych korzystało z usług gabinetów stomatologicznych, - 2 osoby poddano zabiegowi biopsji, - 7 osób poddano zabiegom endoskopowym (gastro i kolonoskopia), - 2 osoby przyjmowały środki narkotyczne drogą dożylną, - 1 osoba przekłuła uszy w gabinecie kosmetycznym, - 2 osoby posiadały tatuaż wykonany poza gabinetem kosmetycznym. II. Zachorowania szerzące się drogą pokarmową. W roku 2006 zarejestrowano 60 zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella (zapadalność 47,69 ), to jest o 14 przypadków więcej niż w roku porównawczym (46 zachorowań -zapad. 36,6). Ze względów klinicznych 53 osoby hospitalizowano. W powyższej liczbie ujęto 3 ogniska zbiorowych zatruć pokarmowych (2 rodzinne i jedno w zakładzie gastronomicznym typu otwartego), obejmujące łącznie15 osób. Salmonellozy pokarmowe indywidualne wystąpiły u 45 osób. W jednym ognisku zachorowały 7-miesięczne bliźnięta po spożyciu mleka z dodatkiem żółtka jaja kurzego oraz ich matka, która próbowała przygotowanego dla dzieci posiłku. Czynnikiem etiologicznym była Salmonella Infantis. W drugim ognisku zatruciu pokarmowemu uległo 5 domowników, po spożyciu niewielkiej ilości (próbowano smak) przygotowanej do zapieczenia potrawy z ryżu i jabłek z dodatkiem surowych jaj, nie umytych przed użyciem. Dwie osoby hospitalizowano. Czynnikiem etiologicznym były pałeczki Salmonella Enteritidis. Kolejne ognisko salmonellozy zarejestrowano w barze na terenie jednego z ośrodków wypoczynkowych, w którym serwowano naleśniki z farszem z sera i surowych żółtek. Czynnikiem etiologicznym w tym przypadku były również pałeczki Salmonella Enteritidis. Do badania pobrano próby jaj kurzych oraz wymazy sanitarne ze sprzętu produkcyjnego. Na skorupkach jaj stwierdzono obecność pałeczek Salmonella Enteritidis, natomiast wymazów nie kwestionowano. Na wniosek kierownika ośrodka wypoczynkowego zaprzestano działalności gastronomicznej, jeszcze przed oficjalnym zgłoszeniem ogniska przez Oddział Zakaźny w Zielonej Górze. Działalność baru została wznowiona po wykonaniu zabiegów dezynfekcyjnych pomieszczeń bloku żywieniowego i po uzyskaniu ujemnych wyników badania personelu. W świetle zgromadzonych materiałów ustalono, że przyczyną zatruć pokarmowych we wszystkich trzech ogniskach salmonellozy było spożycie potraw zawierających surowe jaja kurze, ponieważ nie została wprowadzona skuteczna metoda zapobiegająca przeniesieniu zakażenia z surowca na półprodukt. Nie zastosowano również obróbki termicznej gotowych potraw. Najwięcej zachorowań na salmonellozy zarejestrowano w sierpniu (15 przypadków -25 %), oraz w grudniu (10 przyp.-16,7 %) i w listopadzie (8 przyp.-13,3 %). Biorąc pod uwagę wiek chorych, największy udział w salmonellozach miały dzieci do l. 14 – 68% (w tym 46,7% dzieci do lat 4 ). Zapadalność wśród kobiet (52,7) była wyższa niż dla mężczyzn ( 42,4 ). Wpływ środowiska zaznaczył się zdecydowanie wyższą zapadalnością mieszkańców wsi (25 przyp. – 51,5), niż osób mieszkających w miastach (35 przyp. – 45,3). Serotypem dominującym były pałeczki Salmonella Enteritidis, izolowane od 50 osób tj. w 83,3% przypadków zachorowań. Pozostałe zachorowania wywołane zostały przez pałeczki Salmonella Typhimurium, Salmonella Hadar, Salmonella Infantis, Salmonella Virchow. 2.Oprócz salmonelloz zgłoszono 1 biegunkę, 26 przypadków bakteryjnych zakażeń jelitowych i 79 zakażeń o etiologii wirusowej. Zarejestrowane zachorowania dotyczyły głównie dzieci, szczególnie do lat 2, hospitalizowanych w Oddziale Dziecięcym SP ZOZ w Nowej Soli, ze względu na zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego. Czynnikiem etiologicznym zakażeń bakteryjnych były pałeczki Campylobacter jejuni natomiast wirusowych - głównie Rota Virus (76 przypadków). W 2006.r zarejestrowano również jeden przypadek zatrucia grzybami, któremu uległa 71 letnia kobieta, mieszkająca na wsi. W badaniach mikologicznych stwierdzono obecności zarodników muchomora plamistego. Z wywiadu epidemiologicznego wynika, że kobieta zbierała kanie, wśród których mógł być muchomor plamisty. Po pięciodniowej hospitalizacji pacjentka powróciła do zdrowia. III. Neuroinfekcje. Z Oddziału Zakaźnego Szpitala Wojewódzkiego w Zielonej Górze zgłoszono 2 nieokreślone przypadki bakteryjnego zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych u kobiet w wieku 35 i 39 lat, mieszkających w mieście. Zachorowania nie zostały zdiagnozowane mikrobiologicznie. Ponadto zarejestrowano zapalenie mózgu wywołane przez Neisseria meningitidis. Wystąpiło ono u 14-letniego ucznia, uczęszczającego do gimnazjum w Nowej Soli. Typowe objawy choroby meningokokowej (temp.39,3 o, wymioty, utrata świadomości) poprzedzone były kilkudniowym stanem złego samopoczucia. Pomimo tego chłopiec uczęszczał do szkoły, uczestniczył w dyskotece oraz imprezie plenerowej. Zarówno z płynu mózgowordzeniowego, jak i z krwi izolowano Neisseria meningitidis grupy C. Wypisany ze szpitala w stanie dobrym. U osób ze ścisłego kontaktu przeprowadzono badania na nosicielstwo meningokoków oraz zastosowano chemioprofilaktykę. IV. Zachorowania na choroby odzwierzęce. W 2006 roku zgłoszono 5 zachorowań na boreliozę (zapad. 3,97), tj. o połowę mniej niż w roku porównawczym (10 przypadków, zapad. 7,95).Wszystkie dotyczyły kobiet, w wieku od 30 do 54 lat, nie związanych zawodowo ze środowiskiem leśnym. U chorych wystąpiły charakterystyczne objawy z rumieniem w miejscu ukąszenia przez kleszcza. W żadnym przypadku nie zastosowano hospitalizacji. Wszystkie zachorowania wystąpiły w okresie aktywności kleszczy, od lipca do października. Rozpoznania potwierdzono badaniami serologicznymi. W zakresie nadzoru nad wścieklizną nie zanotowano istotnych zmian. U żadnego zwierzęcia poddanego badaniu wirusologicznemu nie stwierdzono wścieklizny. W 5 przypadkach pokąsań przez psa, w których niemożliwe było wykluczenie wścieklizny w badaniach przyżyciowych tych zwierząt, oraz w 2 przypadkach pokąsania przez nietoperza i 1 przypadku pokąsania przez bezpańskiego kota, u osób narażonych zastosowano profilaktykę szczepienną. Żadna z osób narażonych nie wymagała hospitalizacji ani podania surowicy odpornościowej. Ponadto zgłoszono 5 przypadków różycy u mężczyzn, z których 4 pracowało w zakładach mięsnych a jeden prowadził indywidualne gospodarstwo rolne. We wszystkich przypadkach ognisko zakażenia umiejscowione było na dłoniach i wystąpiło w miejscu wcześniejszego zranienia. Stan jednego pacjenta wymagał hospitalizacji w Oddziale Zakaźnym, pozostałe zachorowania leczono ambulatoryjnie. W 2006.r. zarejestrowano także 2 przypadki toksoplazmozy. Toksoplazmozę nieokreśloną zgłoszono w związku ze zgonem 30 letniego mężczyzny, zakażonego wirusem HIV, natomiast drugi przypadek dotyczył 20-letniej kobiety, u której wykonano badanie diagnostyczne w związku z ciążą. V. Inne jednostki chorobowe. W grupie chorób, przeciwko którym prowadzona jest profilaktyka szczepienna, nie zanotowano istotnych zmian. Nie zgłoszono żadnego zachorowania na błonicę, tężec, krztusiec, poliomyelitis i odrę. Zarejestrowano 32 przypadki różyczki (zap.25,44), tj. ponad dwukrotnie więcej zachorowań niż w roku 2005 (zap.10,33). W przypadku trzech chłopców zachorowanie wystąpiło mimo wcześniejszego szczepienia przeciwko tej chorobie. W 2006 roku, szczególnie w I półroczu zanotowano wzmożone zachorowania na płonicę. Z ogólnej liczby 160 zachorowań najwięcej przypadków płonicy zgłoszono u dzieci uczęszczających do przedszkola i początkowych klas szkoły podstawowej, niemniej jednak 4 zachorowania wystąpiły również u osób dorosłych w wieku od 18 do 32 lat. Populację bardziej narażoną stanowili mieszkańcy miast, dla której wskaźnik zapadalności (157,86) był 2- krotnie wyższy niż dla mieszkańców wsi (78,32). W zależności od płci różnice w zapadalności nie były już tak istotne, kształtując się na poziomie 123,97 dla kobiet i 130,66 dla mężczyzn. Na podobnym poziomie jak w roku 2006 ukształtowały się zachorowania na różę. Zarejestrowano 12 przypadków tej choroby (wsk. zap.9,54), po połowie u mężczyzn i kobiet. Tylko 3 osoby były mieszkańcami wsi, pozostałe mieszkały w mieście. Zakażenie u 9 chorych zlokalizowane było na kończynie dolnej, u 3 osób na twarzy . W 10 przypadkach zastosowano hospitalizację, pozostałe leczono ambulatoryjnie. Żadnego rozpoznania nie poparto badaniem bakteriologicznym. Zgłoszono również 1 przypadek salmonelozy pozajelitowej u 67 letniego mężczyzny, mieszkającego w mieście. Z posiewu krwi u w/w izolowano pałeczki Salmonella Typhimurium. Z SPZOZ w Nowej Soli zgłoszono także przypadek zgorzeli gazowej u pacjenta po częściowej amputacji kończyny dolnej, przyjętego z powodu ropnego wycieku z rany. Wykonane badania bakteriologiczne potwierdziły zakażenie kikuta bakteriami beztlenowymi Clostridium Perfringens. W oddziale chirurgicznym dokonano dalszej amputacji tkanki chorobowo zmienionej oraz podjęto działania zapobiegające przeniesieniu się zakażenia na innych pacjentów. Niewiele zwiększyła się liczba zachorowań na ospę wietrzną Wskaźnik zapadalności zarejestrowany w r. 2006 roku wynosił 364,86 i był wyższy niż rok wcześniej (354,5). W roku sprawozdawczym, podobnie jak rok wcześniej, nie wystąpiło zagrożenie epidemią grypy. W okresie zimowym rejestrowano zwiększoną zapadalność na schorzenia grypopodobne, zgłaszane przez lekarzy na podstawie objawów klinicznych. VI. Podsumowanie W roku 2006 uzyskano poprawę wskaźników zapadalności zachorowań szerzących się drogą krwi, szczególnie wzw typu C. Zarejestrowano jednak więcej zatruć pokarmowych o etiologii salmonellozowej. Zaobserwowano również znaczący wzrost zapadalności na płonicę a także większą niż w roku 2005 roku liczbę przypadków ospy wietrznej i różyczki. Ponadto pojawiły się nie notowane w poprzednich latach pojedyncze przypadki różycy, u osób narażonych zawodowo, oraz jeden przypadek zgorzeli gazowej. Zarejestrowano także zapalenie mózgu wywołane przez Neisseria meningitidis, które wystąpiło u ucznia, uczęszczającego do gimnazjum. Sytuacja ogólnokrajowa w zakresie zachorowań wywołanych przez Neisseria meningitidis sprawiła, że wzmożono nadzór nad przypadkami zachorowań, podejrzanych o zakażenia meningokokowe. Utrzymywano stałą gotowość na wypadek użycia broni biologicznej w ataku terrorystycznym. Przygotowano także plan działania w sytuacjach zagrażających wystąpieniem epidemii lub pandemii grypy, a także pojawieniem się zachorowań wywołanych wirusem ptasiej grypy. W ramach profilaktyki wirusowych zapaleń wątroby szerzących się drogą krwi, pracownicy PSSE w Nowej Soli przeprowadzili szkolenia w zakresie wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej oraz sposobów postępowania, mających na celu zapobieganie chorobom zakaźnym i zakażeniom w tych zakładach, dla osób zajmujących się tego rodzaju działalnością na terenie obu powiatów. Opracowała: J.Meissner – kierownik Oddziału Nadzoru Sanitarnego