1 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP......................................................
Transkrypt
1 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP......................................................
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP........................................................................................................................................2 2. HYDROLOGIA ..........................................................................................................................3 2.1 Wiadomości ogólne...............................................................................................................3 2.2 Przepływy prawdopodobne ...................................................................................................3 2.3 Przepływy charakterystyczne................................................................................................3 3. MORFOLOGIA ..........................................................................................................................3 4. OBLICZENIA HYDRAULICZNE.............................................................................................4 4.1 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% przed projektowaną zabudową międzywala rzeki Wisły ..............4 4.2 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m ..........................................................................7 4.3 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m ..........................................................................9 4.4 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu średniego rocznego SSQ w stanie istniejącym (przed zabudową międzywala rzeki Wisły) i po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły ............................................................................................................12 5. OBLICZENIE ROZMYCIA DNA W KORYCIE GŁÓWNYM I NA TERENIE ZALEWOWYM............................................................................................................................15 5.1 Obliczanie średniej głębokości po rozmyciu ......................................................................15 5.2 Obliczenie rozmycia dna przy filarach mostowych ............................................................17 5.3 Wnioski ...............................................................................................................................19 6. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW ...............................................................20 1 1. WSTĘP Zgodnie z § 18.1 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inŜynierskie i ich usytuowanie, długość mostu powinna wynikać z warunku minimalnego światła mostu, zapewniającego swobodę przepływu miarodajnego, bez spowodowania nadmiernego spiętrzenia wody w cieku – wywołującego dodatkowe zagroŜenia i nieuzasadnione ekonomicznie szkody – oraz bez spowodowania nadmiernych rozmyć koryta cieku. Projektowany w ramach budowy Południowej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła „Puławska” do węzła „Lubelska” most na rzece Wiśle, zlokalizowany zostanie w km 435,30 rzeki. Na odcinku projektowanego obiektu mostowego, rzeka jest obustronnie obwałowana. Nad Wisłą i jej międzywalem projektuje się wykonanie dwupasmowej estakady. .Paragraf 22 rozporządzenia stanowi, Ŝe światło mostu powinno być ustalone w projekcie architektoniczno-budowlanym zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia „Obliczanie świateł mostów i przepustów”, z zastrzeŜeniem § 23 i 24. Ze względu na to, Ŝe przyjęte światło estakady jest znacznie większe niŜ 30m, obliczenia hydrauliczne wykonano bez uwzględnienia spływu lodów. Ponadto naleŜy zaznaczyć, Ŝe projektowany obiekt mostowy nie będzie stanowił części budowli piętrzącej i wobec tego jego wysokościowe usytuowanie nie wchodzi w zakres projektowania budowli piętrzącej. W ramach wykonanych obliczeń hydraulicznych dokonano symulacji przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% w dolinie rzeki Wisły, w rejonie projektowanej lokalizacji obiektu mostowego w km 435,30 rzeki. Symulacji przepływu dokonano przy pomocy programu HEC-RAS wersja 4, który został opracowany przez U.S.Army Corps of Engineers. Program jest modelem matematycznym opartym na formule Manninga. Do modelu moŜna wprowadzać m.in. budowle komunikacyjne (mosty, przepusty) oraz budowle hydrotechniczne. Warunki przepływu wód pod mostem i w jego sąsiedztwie określone zostały w oparciu o równanie energetyczne Bernoulliego. Materiałem wyjściowym do obliczeń był numeryczny opis geometrii koryta i doliny rzeki Wisły dokonany na podstawie pomiarów geodezyjnych. Niniejszą analizę wykonano dla dwóch wariantów budowy mostu, róŜniących się rozpiętością przęseł posadowionych w głównym nurcie koryta rzeki: - wariant z przęsłami o rozpiętości 168m (3 podpory posadowione w głównym korycie rzeki); na terenach zalewowych wykonanych zostanie ponadto 12 przęseł mostu, - wariant z przęsłami o rozpiętości 136m (4 podpory posadowione w głównym korycie rzeki); na terenach zalewowych wykonanych zostanie ponadto 13 przęseł mostu. 2 Ponadto w kaŜdym z analizowanych wariantów, na lewym brzegu rzeki po obu stronach mostu, projektuje się wykonanie w terenie zalewowym ramp zjazdowych na ścieŜkę rowerową na wale Zawadowskim. KaŜda z ramp wyposaŜona zostanie w trzy podpory, które względem siebie będą przesunięte. Wymienione rampy wprowadzone zostały do modelu hydraulicznego. 2. HYDROLOGIA 2.1 Wiadomości ogólne Projektowany obiekt mostowy zlokalizowany jest następująco w stosunku do istniejącej sieci posterunków wodowskazowych na Wiśle: km 421,89 – wodowskaz Port Praski (km 513,3) km 430,60 - wodowskaz Nadwilanówka (km 504,1) km 435,30 – projektowany obiekt mostowy (km 499,5) km 470,27 – wodowskaz Gubin (km 461,5) 2.2 Przepływy prawdopodobne Projektowany obiekt mostowy będzie w ciągu drogi ekspresowej. Z godnie z rozporządzeniem obliczenia hydrauliczne przeprowadzono dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3%. Przepływ Q0,3% = 8372 m3/s do przekroju obliczeniowego zlokalizowanego w km 435,30 (km 499,5) rzeki Wisły przeniesiono z najbliŜszego posterunku wodowskazowego Nadwilanówka. Rzędną zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego (Q0,3% = 8,96 m n. „0” W) dla przekroju wodowskazowego uzyskano z (letniej) krzywej natęŜenia przepływu. Rzędną przeniesiono do przekroju obliczeniowego ze spadkiem zwierciadła wody miarodajnej i = 0,000269, uzyskując dla przekroju mostowego wyniosła Q0,3% = 10,22 m n. „0” W. 2.3 Przepływy charakterystyczne Wartość charakterystycznego przepływu średniego z wielolecia w przekroju wodowskazowym Nadwilanówka km 430,60 (km 504,1) odczytano z (zimowej) krzywej natęŜenia dla stanu SSW = 383 cm i wyniosła ona SSQ = 934 m3/s. Po przeniesieniu do przekroju obliczeniowego ze spadkiem zwierciadła wody i = 0,000251 otrzymano rzędną SSQ = 3,73 m n. „0” W. 3. MORFOLOGIA Na rozpatrywanym odcinku Wisła ma charakter roztokowy. Obserwuje się zarówno erozję aluwialnego dna oraz nadbudowywanie (w tym równieŜ powierzchnie tarasu 3 zalewowego). Rozpatrywany odcinek stanowi strefę przejściową pomiędzy szerokim odcinkiem nieuregulowanego koryta, przeciąŜonego rumowiskiem w rejonie Wysp Zawadowskich (powyŜej przekroju mostowego) a odcinkiem uregulowanym o cechach koryta tranzytowego, pozbawionego śródkorytowych form depozycyjnych (poniŜej przekroju mostowego). Na odcinku o charakterze tranzytowym zwanym „gorsetem warszawskim” obserwowany jest efekt erozyjnego obniŜania się dna koryta. Profil aluwiów facji korytowej na rozpatrywanym odcinku budują piaski drobne i średnie z domieszką Ŝwirów. Strop podłoŜa stanowią utwory rezydualne – bruki zbudowane z otoczaków i Ŝwirów. Zabudowa hydrotechniczna koryta jak i równieŜ podpory przepraw mostowych zlokalizowane w korycie mogą powodować rozwój erozji wirowej (eworsji) w wyniku, której powstaje głęboki wybój (kocioł eworsyjny). 4. OBLICZENIA HYDRAULICZNE 4.1 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% przed projektowaną zabudową międzywala rzeki Wisły PoniŜej na rysunku nr 1 pokazano przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły w km 435,33, tj. powyŜej projektowanego obiektu mostowego. Na przekrój naniesiono zwierciadło wody przy przepływie miarodajnym, co obrazuje stan istniejący. Na rys. nr 2 zamieszczono profil podłuŜny rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64, tj. w rejonie projektowanego przejścia obiektu mostowego (estakady) przez międzywale rzeki, natomiast w tabeli nr 1 zamieszczono hydrauliczne parametry charakteryzujące warunki przepływu przed realizacją projektowanego obiektu. W legendzie przekroju i profilu, a takŜe w tabeli zamieszczono następujące parametry hydrauliczne charakteryzujące warunki przepływu w poszczególnych przekrojach: - Q Total – natęŜenie przepływu [m3/s], - Min Ch El – najniŜsza rzędna dna w przekroju hydraulicznym w [m n.p.„0” Wisły], - W.S. Elev – rzędna zwierciadła wody w przekroju dla zadanego natęŜenia przepływu, w [m n.p.„0” Wisły.], - E.G. Elev – rzędna linii energii w [m n.p.„0” Wisły.], - E.G. Slope – spadek zwierciadła wody w przekroju w [m/m], - Vel Chnl – prędkość wody w korycie w przekroju [m/s], - Froude#Chi – liczba Froude’a, określa charakter ruchu strumienia wody, dla Fr<1 ruch nadkrytyczny, Fr=1 ruch krytyczny, Fr>1 ruch podkrytyczny. 4 Rys. nr 1. Przekrój w km 435,33 rzeki Wisły, zlokalizowany powyŜej projektowanego obiektu mostowego (estakady) – stan istniejący Wisla Plan: stan istniejacy 3/16/2013 RS = 435.33 P-4 .158 .039 .158 14 Legend EG Qm 12 WS Qm Ground Elevation (m) 10 Bank Sta 8 6 4 2 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) Rys. nr 2. Profil rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 w rejonie projektowanego przejścia obiektu mostowego (estakady) – stan istniejący Wisla Plan: stan istniejacy 3/16/2013 Wisla Wisla 12 Legend EG Qm WS Qm 10 Ground LOB ROB 6 4 -2 0.4 0.6 0.8 1.0 435.64 P-5 435.33 P-4 0 435.27 P-2 2 434.67 ... Elevation (m) 8 1.2 1.4 Main Channel Distance (km) 5 Tabela nr 1. Parametry hydrauliczne charakteryzujące warunki przepływu w rzece Wiśle przed wykonaniem mostu Przekrój Min Ch Oznaczenie Q Total przepływu (m3/s) (m) (m) 435.64 Qm 8372 1.19 435.33 Qm 8372 435.27 Qm 434.67 Qm (km) E.G. Slope Vel Chnl (m) (m/m) (m/s) 10.3 10.41 0.000211 1.55 0.17 1.04 10.23 10.36 0.000246 1.67 0.18 8372 0.99 10.21 10.34 0.00025 1.71 0.19 8372 -0.31 10.02 10.17 0.000269 1.85 0.19 El W.S. Elev E.G. Elev Froude # Chl Uwaga: rzędne w powyŜszej tabeli podane są w m n.p.”0” Wisły. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, Ŝe przy przepływie miarodajnym Q0,3%=8372 [m3/s], zwierciadło wody w przekroju zlokalizowanym: - poniŜej projektowanej lokalizacji obiektu mostowego (estakady), tj. w km 435,27, układa się na rzędnej 10,21m n.p.”0” Wisły, - powyŜej projektowanej lokalizacji obiektu mostowego, tj. w km 435,27, układa się na rzędnej 10,23m n.p.”0” Wisły. Z powyŜszego wynika, Ŝe rzędna zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% przed projektowaną zabudową międzywala rzeki Wisły, w km 435,30 układa się na rzędnej 10,22m n.p.”0” Wisły. Sprawdzenia poprawności wykonanych obliczeń przy wykorzystaniu programu HECRAS dokonano, wykorzystując dane z wodowskazów: - wodowskaz Nadwilanówka - km 430,60 rzeki Wisły, – wodowskaz Gusin km - 470,27 rzeki Wisły. Ustalono, Ŝe spadek zwierciadła wód wielkich pomiędzy w/w wodowskazami wynosi i=0,000269. Dla posterunku wodowskazowy Nadwilanówka Q0.3% = 8372 m3/s, Hm = 8,96 m n.p.„0” Wisły. Mając na uwadze, Ŝe projektowany obiekt mostowy zlokalizowany zostanie w km 435,30 rzeki, na podstawie spadku zwierciadła wód i rzędnej analizowanego przepływu na wodowskazie Nadwilanówka, wyznaczono rzędną Q0.3% w przekroju projektowanego mostu, która wynosi 10,22m np.”0” Wisły (4700*0.000269=1,26m; 8,96m+1,26m=10,22m w układzie warszawskim). Biorąc powyŜsze pod uwagę naleŜy stwierdzić, Ŝe model doliny rzeki Wisły na analizowanym odcinku „wytarowany” został prawidłowo i moŜe zostać wykorzystany do dalszych analiz, związanych z projektowaną budową obiektu mostowego. 6 4.2 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m PoniŜej na rysunku nr 3 pokazano przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody górnej. Na rysunku nr 4 pokazano natomiast pasmo estakady od strony wody dolnej. Na przekroje naniesiono zwierciadło wody przy przepływie miarodajnym, co obrazuje stan projektowany. Na rys. nr 5 zamieszczono profil podłuŜny rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego, natomiast w tabeli nr 2 zamieszczono hydrauliczne parametry charakteryzujące warunki przepływu po realizacji projektowanego obiektu wg wariantu z przęsłami rozpiętości 168m. Rys. nr 3. Przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody górnej. Wisla Plan: most v2+ 168+ 3/21/2013 RS = 435.30 BR Most V. II .158 .039 .158 25 Legend EG Qm WS Qm 20 Elevation (m) Ground Bank Sta 15 10 5 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) Rys. nr 4. Przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody dolnej. 7 Wisla Plan: most v2+ 168+ 3/21/2013 RS = 435.30 BR Most V. II .158 .042 .158 25 Legend EG Qm WS Qm 20 Elevation (m) Ground Bank Sta 15 10 5 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) Rys. nr 5. Profil rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego. Wisla Plan: most v2+ 168+ 3/21/2013 Wisla Wisla 25 Legend EG Qm WS Qm 20 Ground LOB ROB 10 -5 0.4 0.6 0.8 1.0 435.64 P-5 435.27 P-2 0 435.30 Most ... 5 434.67 P-1... Elevation (m) 15 1.2 1.4 Main Channel Distance (km) 8 Tabela nr 2. Parametry hydrauliczne charakteryzujące warunki przepływu w rzece Wiśle po realizacji projektowanego obiektu – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m. Przekrój Min Ch Oznaczenie Q Total przepływu (m3/s) (m) (m) 435.64 Qm 8372 1.19 435.33 Qm 8372 (km) 435.3 E.G. Slope Vel Chnl (m) (m/m) (m/s) 10.32 10.43 0.000209 1.54 0.17 1.04 10.25 10.38 0.000246 1.67 0.18 El W.S. Elev E.G. Elev Froude # Chl Bridge 435.27 Qm 8372 0.99 10.23 10.36 0.000287 1.70 0.18 434.67 Qm 8372 -0.31 10.02 10.17 0.000269 1.85 0.19 Uwaga: rzędne w powyŜszej tabeli podane są w m n.p.”0” Wisły. Z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego w międzywalu rzeki Wisły, przy przepływie miarodajnym, spiętrzenie wody rozumiane jako róŜnica rzędnej zwierciadła wody powyŜej zabudowanego przekroju mostowego i rzędnej zwierciadła wody w niezabudowanym przekroju mostowym, wyniesie tylko 3cm - (kolumna „W.S. Elev” w Tabeli 1 i 2). Mając powyŜsze na uwadze stwierdza się, Ŝe projektowany most, pod względem hydraulicznym, spełnia warunki obowiązujących przepisów – w wyniku realizacji inwestycji nie wystąpi nadmierne spiętrzenie wody w cieku, wywołujące dodatkowe zagroŜenie i nieuzasadnione ekonomicznie szkody. 4.3 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu miarodajnego o prawdopodobieństwie 0,3% po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m PoniŜej na rysunku nr 6 pokazano przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody górnej. Na rysunku nr 7 pokazano natomiast pasmo estakady od strony wody dolnej. Na przekroje naniesiono zwierciadło wody przy przepływie miarodajnym, co obrazuje stan projektowany. Na rys. nr 8 zamieszczono profil podłuŜny rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego, natomiast w tabeli nr 3 zamieszczono hydrauliczne parametry charakteryzujące warunki przepływu po realizacji projektowanego obiektu wg wariantu z przęsłami rozpiętości 136m. 9 Rys. nr 6. Przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody górnej. Wisla Plan: most v3+ 136+ 3/21/2013 RS = 435.30 BR Most V. III .158 .039 .158 25 Legend EG Qm 20 WS Qm Elevation (m) Ground Bank Sta 15 10 5 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) Rys. nr 7. Przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły wraz z projektowanym obiektem mostowym – pasmem estakady od strony wody dolnej. Wisla Plan: most v3+ 136+ 3/21/2013 RS = 435.30 BR Most V. III .158 .045 .158 25 Legend EG Qm 20 WS Qm Elevation (m) Ground Bank Sta 15 10 5 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) 10 Rys. nr 8. Profil rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego. Wisla Plan: most v3+ 136+ 3/21/2013 Wisla Wisla 25 Legend EG Qm WS Qm 20 Ground LOB ROB Elevation (m) 15 10 -5 0.4 0.6 0.8 435.64 P-5 435.30 Most ... 435.27 P-2 0 434.67 P-1... 5 1.0 1.2 1.4 Main Channel Distance (km) Tabela nr 3. Parametry hydrauliczne charakteryzujące warunki przepływu w rzece Wiśle po realizacji projektowanego obiektu – wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Przekrój Min Ch Oznaczenie Q Total przepływu (m3/s) (m) (m) 435.64 Qm 8372 1.19 435.33 Qm 8372 (km) 435.3 E.G. Slope Vel Chnl (m) (m/m) (m/s) 10.34 10.45 0.000208 1.54 0.17 1.04 10.27 10.4 0.000244 1.67 0.18 El W.S. Elev E.G. Elev Froude # Chl Bridge 435.27 Qm 8372 0.99 10.24 10.37 0.000321 1.68 0.18 434.67 Qm 8372 -0.31 10.02 10.17 0.000269 1.85 0.19 Uwaga: rzędne w powyŜszej tabeli podane są w m n.p.”0” Wisły. Z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe po wykonaniu projektowanego obiektu mostowego w międzywalu rzeki Wisły, przy przepływie miarodajnym, spiętrzenie wody rozumiane jako róŜnica rzędnej zwierciadła wody powyŜej zabudowanego przekroju mostowego i rzędnej 11 zwierciadła wody w niezabudowanym przekroju mostowym, wyniesie 5cm - (kolumna „W.S. Elev” w Tabeli 1 i 3). Porównując wyniki analizowanych wariantów naleŜy stwierdzić, Ŝe w przypadku budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m, spiętrzenie wody będzie niŜsze o 2cm, niŜ w przypadku budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Reasumując, budowa mostu o rozpiętości przęseł 168m, będzie pod względem hydraulicznym korzystniejsza, niŜ budowa mostu o rozpiętości przęseł 136m. 4.4 Wyznaczenie rzędnej zwierciadła wody dla przepływu średniego rocznego SSQ w stanie istniejącym (przed zabudową międzywala rzeki Wisły) i po projektowanej zabudowie międzywala rzeki Wisły PoniŜej zamieszcza się wyniki obliczeń hydraulicznych wykonanych dla przepływu SSQ=934 [m3/s]. PoniŜej na rysunku nr 9 pokazano przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły w km 435,33 przed zabudową z naniesionymi poziomami wód dla: - stanu istniejącego, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Rys. nr 9. Przekrój poprzeczny przez dolinę rzeki Wisły w km 435,33 wraz z naniesionymi poziomami wód przy przepływie SSQ Wisla Plan: 1) v2+168+ 3/21/2013 2) v3+136+ 3/21/2013 3) stan istn QM SSQ 3/21/2013 RS = 435.33 P-4 .158 .039 .158 14 Legend WS SSQ - v3+136+ 12 WS SSQ - v2+168+ WS SSQ - stan istn QM SSQ Elevation (m) 10 Ground 8 Bank Sta 6 4 2 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 Station (m) 12 W tabeli nr 4 zamieszczono hydrauliczne parametry charakteryzujące warunki przepływu SSQ dla następujących wariantów obliczeń: - stanu istniejącego, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Tabela nr 3. Parametry hydrauliczne charakteryzujące warunki przepływu SSQ w rzece Wiśle na odcinku km 434.67 ÷ 435.64. Q Min Ch W.S. E.G. Total El Elev Elev obliczeń (m3/s) (m) (m) (m) (m/m) (m/s) SSQ stan istniejący 934 1.19 3.84 3.87 0.000336 0.76 0.17 435.64 SSQ przęsła 168m 934 1.19 3.86 3.89 0.000328 0.75 0.17 435.64 SSQ przęsła 136m 934 1.19 3.87 3.9 0.000322 0.75 0.17 435.33 SSQ stan istniejący 934 1.04 3.74 3.78 0.000456 0.87 0.2 435.33 SSQ przęsła 168m 934 1.04 3.76 3.79 0.000443 0.86 0.19 435.33 SSQ przęsła 136m 934 1.04 3.77 3.81 0.000433 0.86 0.19 Przekrój Oznaczenie Wariant przepływu 435.64 (km) 435.3 E.G. Slope Vel Froude Chnl # Chl Bridge 435.27 SSQ stan istniejący 934 0.99 3.72 3.75 0.000383 0.84 0.18 435.27 SSQ przęsła 168m 934 0.99 3.73 3.76 0.000434 0.84 0.18 435.27 SSQ przęsła 136m 934 0.99 3.74 3.77 0.000489 0.83 0.18 434.67 SSQ stan istniejący 934 -0.31 3.53 3.56 0.000251 0.8 0.15 434.67 SSQ przęsła 168m 934 -0.31 3.53 3.56 0.000251 0.8 0.15 434.67 SSQ przęsła 136m 934 -0.31 3.53 3.56 0.000251 0.8 0.15 Z przeprowadzonych obliczeń wynika, Ŝe przy przepływie SSQ, zwierciadło wody w przekroju zlokalizowanym: - poniŜej projektowanej lokalizacji obiektu mostowego (estakady), tj. w km 435,27, układa się na rzędnej 3,72m n.p.”0” Wisły, - powyŜej projektowanej lokalizacji obiektu mostowego, tj. w km 435,27, układa się na rzędnej 3,74m n.p.”0” Wisły. 13 Z powyŜszego wynika, Ŝe rzędna zwierciadła wody dla przepływu SSQ przed projektowaną zabudową międzywala rzeki Wisły, w km 435,30 układa się na rzędnej 3,73m n.p.”0” Wisły. Po wykonaniu projektowanego obiektu wg wariantu z przęsłami o rozpiętości 168m, spiętrzenie wody rozumiane jako róŜnica rzędnej zwierciadła wody powyŜej zabudowanego przekroju mostowego i rzędnej zwierciadła wody w niezabudowanym przekroju mostowym, wyniesie 3cm - (kolumna „W.S. Elev” w Tabeli 4). Natomiast w przypadku realizacji obiektu wg wariantu z przęsłami o rozpiętości 136m, spiętrzenie wyniesie 4cm. Porównując wyniki analizowanych wariantów naleŜy stwierdzić, Ŝe w przypadku budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m, spiętrzenie wody będzie niŜsze o 1cm, niŜ w przypadku budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Reasumując, budowa mostu o rozpiętości przęseł 168m, będzie pod względem hydraulicznym korzystniejsza, niŜ budowa mostu o rozpiętości przęseł 136m. Na rys. nr 10 zamieszczono profil podłuŜny rzeki Wisły przy przepływie SSQ na odcinku km 434,67÷435,64, z naniesionymi poziomami wód dla: - stanu istniejącego, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m, - wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m. Rys. nr 10. Profil rzeki Wisły na odcinku km 434,67÷435,64 przy przepływie SSQ. Wisla Plan: 1) v2+168+ 3/21/2013 2) v3+136+ 3/21/2013 3) stan istn QM SSQ 3/21/2013 Wisla Wisla 6 Legend WS SSQ - v2+168+ WS SSQ - v3+136+ 5 WS SSQ - stan istn QM SSQ Ground 4 LOB 3 2 -1 0.4 0.6 0.8 1.0 435.64 P-5 435.27 P-2 0 435.33 P-4 1 434.67... Elevation (m) ROB 1.2 1.4 Main Channel Distance (km) 14 5. OBLICZENIE ROZMYCIA DNA W KORYCIE GŁÓWNYM I NA TERENIE ZALEWOWYM Obliczenia rozmycia dna w korycie głównym przeprowadzono zgodnie z pkt. 2.2.4 załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inŜynierskie i ich usytuowanie, tj. dla przekroju mostowego z dnem rozmywanym i ruchem rumowiska w części przekroju. Obliczenia przeprowadzono dla przepływu miarodajnego Q0,3%=8372 [m3/s]. 5.1 Obliczanie średniej głębokości po rozmyciu Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu w korycie głównym przeprowadza się wg wzoru: hgr=hog(Lg/Bog)^-2/3(Qg/Qog)^8/9 [m], gdzie: hog - średnia głębokość w korycie głównym [m], Lg - światło mostu w części Fg przekroju mostowego, tj. w części głównej koryta [m], Lg=Lgbrutto(suma szerokości filarów) [m], Bog - szerokość zwierciadła wody w korycie głównym [m], przed wykonaniem mostu, Qg - przepływ w części Fg przekroju [m3/s], Qog - przepływ w korycie głównym [m3/s], przed wykonaniem mostu. Parametry umoŜliwiające obliczenie średniej głębokości po rozmyciu ustalone zostały na podstawie modelowania HEC-RAS. 1. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla stanu istniejącego (przed budową mostu): Fog - pole przekroju poprzecznego koryta głównego [m2], przed wykonaniem mostu, Fog=4552.64 [m2], Bog=536.8 [m], hog=Fog/Bog=8.48 [m], Qog=7607.32 [m3/s]. 2. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla mostu o rozpiętości przęsła 168m: projektuje się wykonanie 3 przęseł w korycie głównym, szerokość przęsła przy dnie 4.58m, na poziomie Qm 3m, śr. 3.79m, Lg=536.8-3*3.79=525.43 [m], Qg=7602.92 [m3/s]. 15 Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu w korycie głównym dla mostu o rozpiętości przęsła 168m: hgr=8.60 [m]. 3. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla mostu o rozpiętości przęsła 136m: projektuje się wykonanie 4 przęseł w korycie głównym, szerokość przęsła przy dnie 4.58m, na poziomie Qm 3m, śr. 3.79m, Lg=536.8-4*3.79=521.64 [m], Qg=7599.86 [m3/s]. Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu w korycie głównym dla mostu o rozpiętości przęsła 136m: hgr=8.64 [m]. Z wyŜej przeprowadzonych obliczeń wynika, Ŝe w wyniku realizacji projektowanego obiektu mostowego nastąpi rozmycie dna w korycie głównym: - dla wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m o 0,12m (hgr - hog = 8,60m 8,48m). - dla wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m o 0,16m (hgr - hog = 8,64m 8,48m). Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu na terenie zalewowym przeprowadza się wg wzoru: hzr=Qz/(Lzvnr) [m], gdzie: Qz=Qm-Qg [m3/s], Qm - przepływ miarodajny, Qg - przepływ w części Fg przekroju [m3/s], Lz - światło mostu w części Fz przekroju mostowego, tj. na terenie zalewowym, Lz=Lzbrutto-(suma szerokości filarów) [m], vnr - prędkość nierozmywająca, stabelaryzowana [m/s], dla piasków średnich wynosi 0.45 [m/s]. Parametry umoŜliwiające obliczenie średniej głębokości po rozmyciu ustalone zostały na podstawie modelowania HEC-RAS. 1. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla stanu istniejącego (przed budową mostu): Lzl=268.28 [m], Lzp=637.04 [m], Lzp+Lzl=905.32 [m] - światło przed wykonaniem mostu. 16 2. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla mostu o rozpiętości przęsła 168m: Ql=Qzl=270.21 [m3]; Vel left=0.25 [m/s], Qr=Qzp=471.60 [m3];Vel right=0.22 [m/s], Qz=Qzl+Qzp=741.81 [m3]. Projektuje się wykonanie 12 przęseł mostu na terenie zalewowym, szerokość przęsła przy dnie 4.23m, na poziomie Qm 3m, śr. 3.62; ponadto kaŜda z ramp zjazdowych na teren zalewowy wyposaŜona zostanie w 6 podpór o śr. szerokości 1,4m. Lz=905.32-12*3.62-6*1.4=853.48 [m]. Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu na terenie zalewowym dla mostu o rozpiętości przęsła 168m: hzr=1.93m. 3. Dane ustalone na podstawie wyników modelowania dla mostu o rozpiętości przęsła 136m: Ql=Qzl=271.09 [m3];Vel left=0.25 [m/s], Qr=Qzp=473.82 [m3]; Vel right=0.22 [m/s], Qz=Qzl+Qzp=744.91 [m3], Projektuje się wykonanie 13 przęseł mostu na terenie zalewowym, szerokość przęsła przy dnie 4.23m, na poziomie Qm 3m, śr. 3.62; ponadto kaŜda z ramp zjazdowych na teren zalewowy wyposaŜona zostanie w 6 podpór o śr. szerokości 1,4m. Lz=905.32-13*3.62-6*1.4=849.86 [m]. Obliczenie średniej głębokości po rozmyciu na terenie zalewowym dla mostu o rozpiętości przęsła 136m: hzr=1.95m. 5.2 Obliczenie rozmycia dna przy filarach mostowych Obliczenia rozmycia dna przy filarach mostowych przeprowadzono zgodnie z pkt. 2.3.4 załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inŜynierskie i ich usytuowanie. NiezaleŜnie od pogłębienia koryta cieku pod mostem, bezpośrednio przy podporach mostowych powstają rozmycia lokalne (wyboje), mające wpływ na stateczność podpór. Głębokość rozmyć lokalnych zaleŜy od kształtu filara, prędkości w korycie przed mostem, rodzaju gruntu i kierunku napływu wody na filar. NaleŜy ją obliczyć ze wzoru: hw=K1K2(a+K3)(v2/g)-c [m], gdzie: 17 K1 - współczynnik zaleŜny od kształtu filara, v - średnia prędkość wody w przekroju powyŜej mostu [m/s], g - przyspieszenie ziemskie [m/s2], K2 - współczynnik określany z wykresu w funkcji wyraŜenia v2/(gbz), w którym bz - szerokość zastępcza filara, b - szerokość filara [m], a - współczynnik uwzględniający rozkład prędkości w przekroju rzeki; dla koryta głównego a=0,6, dla części przybrzeŜnych przekroju i terenów zalewowych a=1,0, K3 - współczynnik zaleŜny od stosunku głębokości w korycie rozmytym do szerokości zastępczej filara hr/bz, odczytywany z nomogramu, c - wielkość zaleŜna od rodzaju gruntu stanowiącego podłoŜe cieku: dla gruntów sypkich c=30d90 [m], gdzie d90 – średnica charakterystyczna w m. Obliczenie rozmycia dna przy filarze mostowym zlokalizowanym w części głównej koryta wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m Dane: K1 = 8.5 (przyjęto typ filara A), v = 1,67 [m/s] (wynik modelowania HEC-RAS), g = 9,81 [m/s2], bz = b = 4,58 [m] (szerokość filara przy dnie), K2 = 0,79, hr = hgr = 8,6 [m], K3 = 0,3, c = 0,018 [m] (przyjęto, Ŝe w podłoŜu zalegają piaski średnie PS, d90 dla Ps = 0.6mm). Po podstawieniu powyŜszych danych do wzoru otrzymano: hw = 1,70 [m]. Obliczenie rozmycia dna przy filarze mostowym zlokalizowanym w części głównej koryta wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m Dane: K1 = 8.5 (przyjęto typ filara A), v = 1,67 [m/s] (wynik modelowania HEC-RAS), g = 9,81 [m/s2], bz = b = 4,58 [m] (szerokość filara przy dnie), K2 = 0,79, hr = hgr = 8,64 [m], 18 K3 = 0,31, c = 0,018 [m] (przyjęto, Ŝe w podłoŜu zalegają piaski średnie PS, d90 dla Ps = 0.6mm). Po podstawieniu powyŜszych danych do wzoru otrzymano: hw = 1,72 [m]. Obliczenie rozmycia dna przy filarze mostowym zlokalizowanym na terenie zalewowym wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m Dane: K1 = 8.5 (przyjęto typ filara A), v = 0,25 [m/s] (wynik modelowania HEC-RAS), g = 9,81 [m/s2], bz = b = 4,23 [m] (szerokość filara przy dnie), K2 = 0,90, hr = hzr = 1,93 [m], K3 = 1,03, c = 0,018 [m] (przyjęto, Ŝe w podłoŜu zalegają piaski średnie PS, d90 dla Ps = 0.6mm). Po podstawieniu powyŜszych danych do wzoru otrzymano: hw = 0,08 [m]. Obliczenie rozmycia dna przy filarze mostowym zlokalizowanym na terenie zalewowym wariant budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m Dane: K1 = 8.5 (przyjęto typ filara A), v = 0,25 [m/s] (wynik modelowania HEC-RAS), g = 9,81 [m/s2], bz = b = 4,23 [m] (szerokość filara przy dnie), K2 = 0,90, hr = hzr = 1,95 [m], K3 = 1,03, c = 0,018 [m] (przyjęto, Ŝe w podłoŜu zalegają piaski średnie PS, d90 dla Ps = 0.6mm). Po podstawieniu powyŜszych danych do wzoru otrzymano: hw = 0,08 [m]. 5.3 Wnioski Z wyŜej przeprowadzonych obliczeń wynika, Ŝe: a) dla wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 168m: - rozmycie dna przy filarze mostowym zlokalizowanym w części głównej koryta wyniesie hw = 1,70 [m], 19 - rozmycie dna przy filarze mostowym zlokalizowanym na terenie zalewowym wyniesie hw = 0,08 [m]. b) dla wariantu budowy mostu z przęsłami o rozpiętości 136m: - rozmycie dna przy filarze mostowym zlokalizowanym w części głównej koryta wyniesie hw = 1,72 [m], - rozmycie dna przy filarze mostowym zlokalizowanym na terenie zalewowym wyniesie hw = 0,08 [m]. 6. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW 1. Określenie warunków przejścia wielkich wód w rzekach regionu wodnego Wisły środkowej z uwzględnieniem wielkości przepływów charakterystycznych w profilu Zawichost, IMGW, Warszawa 30.07.2012 2. Informator nawigacyjny, RZGW, Warszawa 2009 3. Serwis informacyjny Państwowej SłuŜby Hydrologiczno-Meteorologicznej 4. Analiza potrzeb i moŜliwości przebudowy koryta Wisły w Warszawie, Nauka Przyroda Technologia 3, 3, #97 5. Atlas podziału hydrograficznego Polski, IMGW, Warszawa, 2005 r. 6. Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inŜynierskie i ich usytuowanie. 7. Hydrauliczne podstawy obliczania przepustowości koryt rzecznych. Redakcja naukowa Janusz Kubrak i ElŜbieta Nachlik. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2003. 20