DLA RODZICA 1..Co zamiast bicia ? 2..Dysleksja

DLA RODZICA
Drogi Rodzicu,
Zwróć się do pedagoga szkolnego gdy:
• niepokoi Cię zachowanie dziecka
• chcesz porozmawiać o dziecku i Twoich z nim relacjach
• masz pytania dotyczące wyników w nauce dziecka i jego
funkcjonowania w szkole
• potrzebujesz wsparcia w procesie wychowania
• masz pytania i nie wiesz do kogo się z nimi zwrócić
• szukasz pomocy
ARTYKUŁY
1..Co zamiast bicia ?
2..Dysleksja-lista objawów
Co zamiast bicia?
Co zamiast bicia?
Mów jak się czujesz w danej sytuacji, używając formuły „Ja,
mnie”; nie oceniaj charakteru dziecka
• (JA) Jestem zła, kiedy mówisz w ten sposób do siostry, nie podoba
mi się to! Proszę, abyś ją przeprosiła.
• (JA) Myślałam, że umrę ze strachu, jak wybiegłeś na ulicę.
• Złości mnie, jak przeklinasz. Nie chcę, abyś tak mówił.
Dzieci, które rozumieją, co czujemy, szybciej uczą się pożądanych
zachowań, a także empatii.
Postępuj grzecznie, ale stanowczo
• Nie podoba mi się, jak bawisz się jedzeniem. Jeśli nie chcesz jeść,
podziękuj i odejdź od stołu
• Nie zgadzam się, abyś mnie bił. Powiedz mi słowami, co cię
zdenerwowało i co chcesz zmienić.
• Nie wolno szarpać psa. Proszę, abyś traktował go łagodnie.
Nie mów dziecku, że jest niemądre czy złe, ale np., że się niemądrze lub
źle zachowało – w ten sposób, krytykując zachowanie, nie niszczymy
poczucia własnej wartości dziecka.
PRZYTRZYMAJ DZIECKO
Są sytuacje, kiedy trzeba użyć siły – gdy dziecko bije, wybiega na ulicę,
wkłada palce do kontaktu. Trzeba wtedy mocno je przytrzymać i
stanowczo powiedzieć: ”nie zgadzam się!”..
Zastosuj „CZAS NA USPOKOJENIE”
Często pomaga krótkie odizolowanie dziecka – odesłanie na parę minut
do pokoju/kącika, lub nakazanie, aby dziecko usiadło na specjalnym
„fotelu do namysłu”. W tym czasie może się ono uspokoić, a my mamy
okazję, by ochłonąć.
Użyj METODY NATURALNYCH KONSEKWENCJI
Nie jest dobrze zawsze chronić dziecko przed skutkami jego zachowań.
Kiedy to tylko możliwe pozwólmy, aby odczuło konsekwencje swych
działań lub zaniedbań. Dzięki temu nauczy się odpowiedzialności za
swe czyny.
• Połamałeś ze złości kredki. Przykro mi, ale nie kupię Ci nowych.
• Nie chcesz zjeść obiadu, ale następny posiłek będzie dopiero
wieczorem.
USTAL KOLEJNOŚĆ
• Teraz zjesz obiad, później obejrzysz film.
• Kiedy odrobisz lekcje, pobawimy się w chowanego.
Czasem chodzi tylko o to, aby dziecko wiedziało, kiedy będzie mogło
zrobić to, na co ma ochotę.
DAJ SZANSĘ DOKONANIA OGRANICZONEGO WYBORU –
zaproponuj niejadkowi:
• Wolisz kanapkę z serem czy z szynką?
• Czy chcesz zjeść zupę z miseczki, czy z talerza?
a maruderom:
• Czy wolisz dzisiaj sztruksy, czy spodnie od dresu?
• Chcesz najpierw włożyć piżamę, czy wolisz najpierw umyć zęby?
Dzięki temu unikniesz wielu konfliktów, gdyż dziecko, które „samo
wybrało”, ma większą motywację do trwania przy swym wyborze. Jest to
też nauka podejmowania decyzji, która sprawia, że czuje się ono mądre,
ważne, samodzielne i odpowiedzialne.
ODWRACAJ UWAGĘ
Często skutecznym sposobem, by zapobiec awanturze, jest odwrócenie
uwagi małego dziecka:
• O patrz, jaki ładny ptaszek, to sikorka, jak myślisz, dokąd leci?
• Chodź, pomożesz mi poukładać książki kucharskie, przy okazji
wybierzemy jakiś przepis na obiad.
PRZEWIDUJ trudne sytuacje
Ustal proste reguły, których przestrzegania będziesz wymagać w
określonych sytuacjach:
• Idziemy do lekarza. Pamiętaj, że w poczekalni trzeba mówić ciszej,
by nie przeszkadzać innym.
• Dzisiaj przychodzą do nas goście. Po kolacji proszę, abyś się
grzecznie pożegnał i bez napominania poszedł spać. Możesz
posłuchać bajki na dobranoc, a jutro poczytam ci o kwadrans
dłużej.
Pamiętaj, że dziecko szybko się nudzi. Przewidując wizytę w urzędzie
lub długą podróż zaplanuj, jak urozmaicić mu ten czas:
• Jazda pociągiem będzie trwała dość długo. Czy chcesz zabrać
książeczki i gry do zabawy?
• Zwykle w poczekalni długo się czeka. W co się po cichu
pobawimy? A może zabrać ci książkę do poczytania?
Powinniśmy wskazywać dzieciom granice dopuszczalnych zachowań.
Wprowadź wspólnie z dzieckiem proste zasady panujące w waszym
domu i skutki ich łamania (nie mogą to być kary fizyczne, ale np.
odebranie przywilejów); trzymaj się ustalonych zasad i pamiętaj, że
obowiązują one też dorosłych domowników!
Przede wszystkim: dostrzegaj i CHWAL ZA DOBRE ZACHOWANIE.
Dzieci bardzo chcą być chwalone. Będą się starały, aby uzyskać
twoja aprobatę.
O karach i konsekwencjach
Dzieciom są potrzebne jasne reguły – jakie zachowania są
akceptowane, a na jakie się nie zgadzamy. Taka przejrzystość buduje
ich poczucie bezpieczeństwa.
Co jednak zrobić, kiedy dziecko
ustanowionych przez nas zasad?
nie
przestrzega
W takiej sytuacji dorosły powinien być stanowczy. Nie należy wdawać
się z dzieckiem w kłótnię, czy długie tłumaczenia. Na pewno nie można
dać się też wciągnąć w dyskusje nad słusznością obowiązujących reguł.
• Złamanie zasad powinno pociągnąć za sobą KONSEKWENCJĘ
LOGICZNĄ (np. „Nabałaganiłeś w garażu i teraz, zamiast spotkać
się z kolegami, zostaniesz i to posprzątasz”). Konsekwencje
powinny być sformułowane w formie reguł dotyczących
prawidłowego zachowania. Ważne jest również, że to rodzic je
wyznacza i nie jest konieczne, aby dziecko wyrażało na nie zgodę.
Przy wyznaczaniu konsekwencji pamiętaj, żeby:
• Uprzedzić dziecko o planowanej zmianie (np. „Dopóki nie
nauczysz się wrzucać swoich brudnych ubrań do kosza na
bieliznę, nie będę ich prała”),
• Mówić tylko o własnych myślach i uczuciach, tonem neutralnym i
rzeczowym
• Być stanowczym (dziecko będzie testowało, na ile rodzic jest
zdecydowany we wprowadzaniu swoich zamiarów w czyn),
• Ograniczyć słowa wyjaśniania do minimum (rodzic nie musi się
tłumaczyć, dlaczego wyznaczana przez niego konsekwencja jest
słuszna),
• Oznajmić konsekwencję tylko raz
WAŻNE, BY RODZICE DZIAŁALI ZGODNIE W STOSUNKU DO
DZIECKA.
Czego unikać przy ustalaniu konsekwencji?
•
•
•
•
•
•
Szukania rewanżu
Karania samego siebie
Nagradzania w jakikolwiek sposób niewłaściwego zachowania
Straszenia dziecka, stawiania obietnic, moralizowania
Zawstydzania dziecka
Dawania dziecku drugiej szansy (dziecko powinno zrozumieć, że
każde jego niewłaściwie zachowanie wywołuje przykrą dla niego
konsekwencję),
• Wchodzenia z dzieckiem w dyskusję i negocjacje, tłumaczenia
swojej decyzji
• Na podstawie książki „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców”
Joanny Sakowskiej
Podziękowania dla twórców kampanii „Bicie jest głupie”
Fundacji „Kidprotect” za udostępnienie materiałów
informacyjnych ze strony www.biciejestglupie.pl
2. DYSLEKSJA - Lista objawów
Język mówiony – słuchanie i mówienie:
• trudności z dostrzeganiem rymów, na przykład dziecko nie potrafi
wśród trzech wyrazów wyróżnić tych, które się rymują; nie umie
wymyślić rymujących się wyrazów do podanego słowa;
• trudności ze wskazaniem wyrazów, które rozpoczynają się tą samą
głoską, sylabą lub cząstką;
• trudności z rozpoznawaniem dźwięków mowy (głosek) w słowach,
np. dziecko nie umie odpowiedzieć, czy „koza” i „kosa” to są dwa
takie same, czy różne wyrazy;
• trudności z wydzielaniem i łączeniem dźwięków (głosek) w
słowach, na przykład dziecko nie potrafi wydzielić w wyrazie
pierwszej lub ostatniej głoski, podzielić wyrazu na głoski;
• trudności z dzieleniem słów na sylaby i łączeniem sylab w słowa;
• trudności ze słuchaniem i z zapamiętywaniem instrukcji, poleceń,
na przykład dziecko nie umie zapamiętać polecenia dłuższego lub
bardziej złożonego, myli jego sens;
• trudności z poprawnym używaniem słów, na przykład dziecko dość
często popełnia niewielkie błędy gramatyczne;
• trudności z szybkim przypominaniem sobie nazw, nazwisk, z
właściwym używaniem wyrazów w odpowiednim znaczeniu, na
przykład pomimo bogatego słownictwa dziecko z trudem
przypomina sobie znane nazwy, wykazuje niepewność (wahanie,
niezdecydowanie) w stosowaniu odpowiedniego wyrazu.
Czytanie:
• opóźnione tempo opanowania czytania w stosunku do rówieśników
i dzieci o tym samym poziomie inteligencji;
• czytanie wolne, niedokładne i niepłynne;
• czytanie poprawne pod względem „technicznym”, ale bez
zrozumienia;
• czytanie na głos bardzo nieporadne (powolne, liczne błędy, brak
poprawnej intonacji, słabe rozumienie tekstu), wywołuje silny lęk;
• mylne odczytywanie wyrazów o podobnej budowie w języku
ojczystym i obcym (np.: owoce–owce, parents–partners);
• odczytywanie wyrazów od tyłu (zwłaszcza krótkich od–do).
Pisanie – poprawność ortograficzna
(w języku ojczystym i obcym):
• zapisywanie wyrazu w różny sposób w tej samej pracy pisemnej;
• opuszczanie, dodawanie i przestawianie liter w wyrazach;
• opuszczanie, podwajanie sylab lub wyrazów;
• mylenie liter podobnych, na przykład: b-d-p-g, w-m-n-u, l-t-ł.
Pisanie – tworzenie tekstu:
• trudności z pisaniem wypracowań, bardzo wolne tempo tworzenia
zdań i tekstu, który zazwyczaj liczy od kilku do kilkunastu zdań;
• trudności w poprawnym stosowaniu wyrazów;
• niezbyt liczne błędy gramatyczne;
• trudności z pisaniem w języku obcym, pomimo że język mówiony
może nie sprawiać żadnych problemów;
• trudności ze zmianą stylu pisania (sporządzania notatek), aby
dostosować się do wymagań różnych nauczycieli.
Pisanie – kaligrafia:
• odręczne pismo nierówne, niestaranne,mało czytelne;
• pisanie to czynność żmudna, mozolna;
• wolne tempo pisania;
• szybkie męczenie się ręki;
• zbyt wolne przepisywanie z tablicy – dziecko nie nadąża z
przepisywaniem, stąd braki w notatkach z lekcji (brakujące wyrazy
lub całe linijki tekstu);
• trudności w szybkim sporządzaniu notatek podczas wykładu –
dziecko nie potrafi słuchać i pisać jednocześnie.
Matematyka:
• mylenie znaków i symboli matematycznych takich jak, „+” i „x”,
znaki mniejszości i większości;
• problemy z figurami geometrycznymi (np. z dostrzeganiem figur w
układach przestrzennych);
• trudności z interpretacją symboli i odczytywaniem tabel;
• mylenie kierunków lewo–prawo, góra–dół;
• trudności w starannym i prawidłowym zapisywaniu cyfr w
odpowiednich kolumnach;
• trudności w pamięciowym opanowaniu tabliczki mnożenia.
Pamięć:
• ograniczona pamięć krótkoterminowa, co sprawia, że uczenie się
faktów jest trudne;
• trudności w zapamiętywaniu definicji, słownictwa i list, wykazów,
spisów (np. kolejność cyfr w numerze telefonicznym, lista
zakupów);
• trudności w formułowaniu następstwa myśli w mowie, planowaniu i
pisaniu wypracowań;
• trudności w zapamiętywaniu w kolejności nazw pór roku, miesięcy,
dni tygodnia i w określaniu pór dnia (rano, w południe, przed
południem, po południu, wieczorem) oraz nazw posiłków
związanych z porami dnia (śniadanie, kolacja);
• trudności w odnalezieniu właściwego słowa przy udzielaniu
odpowiedzi lub w swobodnych wypowiedziach;
• trudności w natychmiastowym odpowiadaniu na pytania;
• spowolniony proces uczenia się – nabywania umiejętności,
sprawności;
• trudności w pamięciowym opanowaniu tabliczki mnożenia,
alfabetu;
• trudności w zapamiętywaniu kolejności wykonywania czynności, na
przykład układu gimnastycznego.
Uwaga:
• trudności ze skupieniem uwagi przez dłuższy czas;
• w sytuacji stresu liczne błędy podczas pisania, które dziecko
potrafi dostrzec dopiero po pewnym czasie,gdy skupi uwagę;
• trudności w robieniu więcej niż jednej rzeczy w danym czasie;
• nienadążanie w sytuacjach takich jak egzamin, test,klasówka.
Problemy organizacyjne (wynikające ze słabej pamięci i
koncentracji uwagi, nieprawidłowego spostrzegania wzrokowego i
słuchowego):
• słabe umiejętności organizacyjne mimo starań dziecka;
• mylenie miejsc i dat w terminarzu;
• trudności z organizowaniem życia opartym na planie, rozkładzie
zajęć;
• bardzo długi czas potrzebny do odrabiania prac domowych;
• zapominanie przyborów, podręczników, wymaganych pomocy
niezbędnych do zajęć lekcyjnych;
• częste opóźnienia w odrabianiu pracy domowej, przygotowaniu się
do klasówki;
• trudności ze starannością i schludnością wykonywanej pracy –
prace mogą być niestarannie, niewłaściwie zestawione
(skompletowane), zrobione niekonsekwentnie;
Niska samoocena:
Osoby z dysleksją prawie zawsze cierpią z powodu braku pewności
siebie, niskiej samooceny i przeżywanych
frustracji. W szkole może się to przejawiać w następujący sposób:
• odgrywanie roli „klasowego błazna” lub prowokacyjne zachowanie,
co sprawia, że uczeń znajduje się w centrum uwagi kolegów i
nauczyciela;
• negowanie konieczności zdobywania dobrych ocen, bycia dobrym
uczniem, utrzymywania porządku - w celu zamaskowania
niepowodzeń;
• unikanie zajęć (wagary), co powoduje dodatkowe problemy,
między innymi porzucenie szkoły.