klasycyzm - WordPress.com

KLASYCYZM
KLASYCYZM EMPIRE
1760 - 1800 1800 - 1830
Cechy klasycyzmu
•wzorowanie się na tematyce i architekturze starożytnej Grecji i Rzymu (rzymski
Panteon i Partenon w Atenach),
•chęć wiernego odwzorowania elementów dekoracji, stroju czy architektury Antyku,
•statyka zamiast dynamizmu,
•oszczędność wyrazu,
•spokój - przeciwieństwo barokowej ekspresji,
•
•uwypuklenie cnót obywatelskich w przeciwieństwie do rokokowej frywolności,
•obraz idealistyczny,
•kształt ważniejszy niż barwa,
•tematyka moralizatorska, często propagandowa (np. Jacques-Louis David Śmierć
Marata),
•ukazywanie momentu przed ważnym wydarzeniem lub akcją (np. Jacques-Louis
David Przysięga Horacjuszy),
JACQUES ANGE GABRIEL 1698-1782
Johann Joachim
Winckelmann
Urodził się w Stendal, w 1738 rozpoczął
studia teologiczne w Halle. Szybko jednak
zmienił przedmiot swoich zainteresowań,
oddając się studiom nad grecką sztuką i
literaturą. Rozpoczął także studia
medyczne na uniwersytecie w Jenie.
W 1748 został bibliotekarzem Heinricha
Bünaua, dla którego zbierał materiały do
pisania historii Świętego Cesarstwa.
W 1754 zauroczony kulturą starożytnego
Rzymu, przeszedł na katolicyzm, chociaż
w rzeczywistości nie wyznawał tej religii.
Umożliwiło to Winckelmannowi zostanie
bibliotekarzem kardynała Passionei.
Obraz Rafaela Mengsa, ok. 1755
W 1755 opublikował Gedanken über die
Nachahmung der griechischen Werke in
Malerei und Bildhauerkunst (Myśli nad
naśladownictwem dzieł greckich w
malarstwie i rzeźbie). Elektor saski (a także
Król Polski) August III Sas docenił
przełomowe znaczenie tej pracy i przyznał
mu pensję 200 talarów, tak, że
Winckelmann mógł kontynuować swoje
badania w Rzymie. W 1755 został
bibliotekarzem kardynała Archinto. W 1763
kustoszem zbiorów antycznych u
kardynała Albaniego.
W 1762 wydał Anmerkungen über die
Baukunst der Alten (Uwagi o architekturze
u starożytnych), zawierające opis świątyń
w Paestum. W 1758 i 1762 odwiedził
Neapol, efektem tej wizyty było napisanie
Sendschreiben von den herculanischen
Entdeckungen (1762) i Nachricht von den
neuesten herculanischen Entdeckungen
(1764) - dzieł które udostępniły opinii
europejskiej informacje o zabytkach
Portret pędzla Antona von Marona, 1768
odkrytych w Pompejach i Herculanum.
W 1764 napisał dzieło swojego życia i jeden
z najważniejszych utworów w dziejach
historii sztuki światowej Geschichte der
Kunst des Alterthums (polski przekład pióra
Stanisława Kostki Potockiego O sztuce u
dawnych, czyli Winkelman polski, 1815). W
pracy tej dowodził, że szczytem sztuki jest
osiągnięcie piękna, czego dokonać może
tylko artysta, który sam sobie narzuci
rygorystycznie przestrzeganą koncepcję
dzieła z edle Einfalt und stille Größe
(szlachetną prostotą i spokojną wielkością).
Tak narodził się klasycyzm.
W 1768 Winckelmann pojechał do Wiednia,
gdzie został uhonorowany przez cesarzową
Marię Teresę. 8 czerwca został
zamordowany w Trieście przez poznanego
w hotelu Francesco Arcangeliego.
Motywem zbrodni była prawdopodobnie
chęć zabrania złotych i srebrnych monet,
które Winckelmann otrzymał od Marii
Teresy.
JEAN FRANÇOIS CHALGRIN 1739-1811
Łuk na Placu Gwiazdy w Paryżu
JACQUES GERMAIN SOUFFLOT 1713-1780
Kościół św. Genowefy - Panteon, 1757-1790, Paryż
Kościół św. Genowefy - Panteon, 1757-1790, Paryż
Kościół św. Genowefy - Panteon, 1757-1790, Paryż
Jean Bernard Léon Foucault
(ur. 18 września 1819 w Paryżu – zm. 11
lutego 1868) – fizyk francuski, odkrywca
prądów wirowych (zwanych również
prądami Foucaulta). Dokonał jednego z
pierwszych pomiarów prędkości światła w
powietrzu i w wodzie; zbudował pryzmat
polaryzacyjny, fotometr i żyroskop. W lutym
1851 roku za pomocą wahadła
zawieszonego w Paryskim Obserwatorium
Astronomicznym doświadczalnie
udowodnił ruch obrotowy Ziemi.
Wahadło Foucaulta – jest to wahadło, które ma możliwość wahań w dowolnej płaszczyźnie pionowej.
Powolna zmiana płaszczyzny ruchu wahadła względem Ziemi dowodzi jej obrotu wokół własnej osi. Ze
względów praktycznych wahadło Foucaulta musi być odpowiednio długie i ciężkie – pozwala to na ruch bez
wyraźnego wpływu tłumienia, ułatwia obserwację niewielkich zmian płaszczyzny ruchu, a także ogranicza
wpływ prądów powietrznych. Nazwa wahadła upamiętnia jego wynalazcę, Jeana Bernarda Léona Foucaulta,
który zademonstrował je w lutym 1851 roku w Paryskim Obserwatorium Astronomicznym. Kilka tygodni
później eksperyment powtórzono w Panteonie w Paryżu.
KARL FRIEDRICH SCHINKEL 1781-1841
Gmach Altes Museum, 1824, Berlin
Głowa królowej Nefretete z Tell-el Amarna 1360 p.n.e.
Gmach Altes Museum, 1824, Berlin
Nowa Wartownia (neue Wache), 1818, Berlin
PIERRE-ALEXANDRE VIGNON 1763-1828 Kościół Marii Magdaleny w Paryżu
(projekt 1807)
DOMINIK MERLINI 1730-1797
Łazienki, Pałac na wodzie, elewacja południowa, 1788-1793
Łazienki, Pałac na wodzie, elewacja północna, 1788-1793
Łazienki, Pałac na wodzie, wnętrza (uwaga, autorstwo projektów różne)
DOMINIK MERLINI Pałac w Królikarni, 1782
DOMINIK MERLINI Pałac w Królikarni, 1782
DOMINIK MERLINI Pałac w Królikarni, 1782
DOMINIK MERLINI Pałac w Królikarni, 1782
DOMINIK MERLINI
Część wyższa - ośmioboczna - nakryta jest barokowym, baniastym hełmem
z monogramem Stanisława Augusta i datą 1782 (wskazuje ona rok remontu
prowadzonego przez architekta Dominika Merliniego).
JAN CHRYSTIAN KAMSETZER 1753-1795
Łazienki - Teatr na wyspie - (przypisywany również Merliniemu)
JAN CHRYSTIAN KAMSETZER 1753-1795 Zamek królewski
Sala Rady
Sala Balowa
Sala Canaletta
Sala Żółta
Sala Tronowa
Sala Rycerska
Sala Marmurowa
SZYMON BOGUMIŁ ZUG 1733-1807 Kościół Św. Trójcy w Warszawie, 1777-1781
SZYMON BOGUMIŁ ZUG 1733-1807 Kościół Św. Trójcy w Warszawie, 1777-1781
Świątynia Diany, Arkadia
Akwedukt, Arkadia
PIOTR AIGNER 1756-1841
Kościół św. Aleksandra w Warszawie
Piotr Aigner ( lub Bogusław Cug) Domek gotycki w Puławach
Piotr Aigner Świątynia Sybilli w Puławach
Piotr Aigner Pałac Marynki w Puławach
JAKUB KUBICKI 1758-1833
Belweder w Warszawie
Rogatka Mokotowska, Warszawa
Rogatka Grochowska, Warszawa
CHARLES PERCIER, PIERRE FRANCOIS LOUIS FONTAINE
(domniemani autorzy projektu)
Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
Antonio Corazzi Teatr Wielki w Warszawie
Antonio Corazzi Teatr Wielki w Warszawie
Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
ANTONIO CANOVA
1755-1822
Amor i Psyche
Antonio Canova Nagrobek Marii Krystyny
Antonio Canova Nagrobek Marii Krystyny
Antonio Canova Paulina Bonaparte Borghese jako Wenus 1801 1808
Henryk Lubomirski jako Amor
BERTEL THORVALDSEN 1770-1844
pomnik księcia Józefa Poniatowskiego
pomnik księcia Józefa Poniatowskiego
BERTEL THORVALDSEN Ganimedes i orzeł
pomnik Kopernika
Chrystus - oryginał w
kościele NMP w
Kopenhadze
(kopia w nagrobku Artura
Potockiego w katedrze
wawelskiej i przed
kościołem Chrystusa
Zbawiciela w Bydgoszczy)
pomnik Włodzimierza Potockiego, 1886-1888
Trzy gracje i Amor
Parys
JAKUB TATARKIEWICZ 1798-1854 Psyche omdlewająca
JACQUES LOUIS DAVID 1748-1825 Przysięga Horacjuszy, 1784, olej na płótnie, 330 ×
Śmierć Marata, 1793, olej na płótnie, 165 ×
128 cm, Musée Royaux des Beaux Arts,
Bruksela
Interwencja Sabinek, 1799
Śmierć Sokratesa, 1787
Madame Récamier, 1800, olej na płótnie,
173 × 243 cm, Luwr
Napoleon na przełęczy Św. Bernarda,
1801
Koronacja cesarzowej Józefiny, 18051807, olej na płótnie, 610 × 931 cm, Luwr
Portret konny Stanisława Kostki Potockiego, 1781, olej na płótnie, Wilanów Warszawa
DOMINIQUE INGRES 1780-1867 Źródło, 1820–1856, olej na płótnie, 163 × 80 cm, Mu
Wielka odaliska, 1814, olej na płótnie, 91
cm × 162 cm, Luwr
Łaźnia turecka, 1862
Panna Riviere, 1806, olej na płótnie, 100 ×
70 cm, Luwr
Napoleon I na tronie cesarskim, 1806, olej
na płótnie, 259 cm × 162 cm, Musée de
l'Armée
MARCELI BACCIARELLI 1731-1818
Autoportret w konfederatce
Władcy z pocztu królów polskich: Bolesław
Chrobry, Jan III Sobieski
Bacciarelli Poniatowski w stroju koronacyjnym
Bacciarelli Poniatowski z klepsydra
BERNARDO BELLOTTO (CANALETTO) 1721-1780
Krakowskie Przedmieście
Krakowskie Przedmieście
Ulica Miodowa
Widok Warszawy od strony Pragi
Widok Warszawy od strony Pragi
Widok Warszawy od strony Pragi
Widok Warszawy od strony Pragi
ANTONI BRODOWSKI 1784-1832
Parys
Egyp i Antygona
JAN PIOTR NORBLIN 1745-1830
Towarzystwo w parku