czytaj
Transkrypt
czytaj
Witam Państwa serdecznie. Zakończyła się już majówka i z pewnością wielu z Państwa spędziło ją na łonie przyrody wraz z bliskimi i przyjaciółmi. Ci, którzy pracują musieli wrócić do swoich zawodowych zajęć , ale my seniorzy możemy nadal cieszyć się częstym przebywaniem na świeżym powietrzu, które jest jedną z podstaw naszego życia i zdrowia. Wiosna jest niezmiennie najpiękniejszą porą roku ( chociaż pozostałe też mają swój urok ) - kwitną drzewa i kwiaty a cała przyroda wydaje się być nieskażona. Wydaje się ... i właśnie dlatego napiszę Państwu dzisiaj: O ALERGIACH Niestety, dla wielu ludzi, wiosna budząca do życia cały świat przyrody - budzi też problemy zdrowotne, bowiem te pięknie kwitnące drzewa, kwiaty, trawy i chwasty uwalniają swe pyłki do atmosfery i osoby wrażliwe na nie mają tak zwany katar sienny, który objawia się częstym kichaniem, kaszlem, swędzeniem oczu i łzawieniem. Trudno ich uniknąć, ponieważ są wszechobecne, jednak objawy kataru siennego wywołanego kwitnieniem są na szczęście przejściowe i bywają też o różnym nasileniu - często łagodnym. Gdy są silne i uciążliwe zachodzi potrzeba wizyty u alergologa i stosowania leków przeciwhistaminowych, stanowiących podstawę systematycznego leczenia, bądź zastosowaniem szczepionek przygotowanych z różnych alergenów - cykl ich podawania rozciąga się zwykle na lata i w zasadzie ich skuteczności nie udowodniono niezbicie. Alergenem dla nas może się stać niemal każda substancja, która wchodzi w kontakt z naszym ciałem : mogą ją wywoływać roztocza kurzu domowego i wówczas dolegliwości te trwają przez cały rok, osoby nadwrażliwe mogą reagować alergią na określone zwierzęta, ptaki, rośliny, czy pleśnie, jak i na pewne substancje chemiczne czy leki a także ... pokarmy. Gdy znany jest rodzaj alergenu możemy go usunąć z nasze otoczenia poprzez : częste sprzątanie kurzu domowego, unikanie w domu świeżych kwiatów czy usunięcie z otoczenia zwierząt domowych lub wyeliminowanie pokarmu z pożywienia. Gdy jednak nie mamy tej świadomości, szczególnie w przypadku pokarmów lub leków, może dojść do ciężkiej i zagrażającej życiu reakcji alergicznej - wstrząsu anafilaktycznego. Alergia oznacza nadmierną i niewłaściwą reakcję układu odpornościowego w odpowiedzi na obcą substancję . Prawidłowo działający układ odpornościowy broni nas przed substancjami szkodliwymi, ale dlaczego broni nas również przed substancjami dla nas tak pożytecznymi, a nawet niezbędnymi do życia, jak pokarmy, tego już często nie rozumiemy. Otóż, wg klasycznej definicji za alergię uważa się patologiczną, zmienioną jakościowo odpowiedź układu immunologicznego na substancję z natury obojętną czy nawet pożyteczną dla naszego zdrowia. Istnieje kilka typów takich reakcji. Większość z nich wiąże się z wytworzeniem przeciwciał - specyficznych białek, które pełnią funkcję markerów substancji niepożądanej. I tak w reakcji natychmiastowej ( typu I ) biorą udział immunoglobuliny typu IgE, wytworzone wcześniej przez limfocyty w odpowiedzi na pierwszy kontakt z alergenem i umocowane na powierzchni innych komórek układu immunologicznego - tak zwanych komórek tucznych. Komórki te zawierają liczne ziarnistości a w nich zmagazynowane substancje - przede wszystkim histaminę - które pełnią w naszym organiźmie funkcję broni chemicznej do szybkiego użycia w razie sygnału alarmowego . Takim sygnałem jest ponowne pojawienie się intruza , czyli alergenu w organiźmie: IgE wyłapują go bezbłędnie i pobudzają komórki tuczne do opróżnienia swoich arsenałów. Proces ten nosi nazwę degranulacji, a uwolniona z ziarnistości histamina wywołuje szereg reakcji zapalno - uczuleniowych, takich jak: pokrzywkę skórną, łzawienie oczu, katar, napadowy skurcz oskrzeli a w razie silnej i uogólnionej odpowiedzi - np. po ukąszeniu owada i rzadziej - po zjedzeniu pewnych pokarmów - może dojść do wspomnianego już wstrząsu anafilaktycznego , który jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Jednak nie każda odpowiedź alergiczna przebiega w ten sposób. Większość alergii pokarmowych, m. in.: na orzeszki, skorupiaki, niektóre warzywa , owoce czy zboża - nie ujawnia się natychmiast , ale z opóźnieniem rzędu od jednej godziny do trzech dni. W tych opóźnionych reakcjach biorą udział inne przeciwciała, tym razem z klasy IgG. W przeciwieństwie do IgE nie mają one związku z komórkami tucznymi ich zadanie polega na wychwytywaniu specyficznych antygenów i tworzeniu z nimi nierozerwalnych "par" skupiających się w większe kompleksy, które następnie są unieszkodliwiane przez inne komórki, zwłaszcza granulocyty obojętnochłonne ( neutrofile ), w mechaniźmie fagocytozy. Alergie tego typu są oczywiście znacznie trudniejsze do wykrycia, ponieważ ujawniają się nie tylko później ale i w mniej spektakularny sposób i można pomylić je np. ze zwykłą niestrawnością. Intensywność reakcji z udziałem IgG zależy przede wszystkim od liczby wspomnianych już kompleksów immunologicznych. Jeśli ich unicestwianie przebiega dostatecznie sprawnie, organizm jako całość nie ponosi większej szkody. Jeśli jednak jest ich zbyt dużo, mogą się odkładać w tkankach, blokować naczynia włosowate i powodować różne zaburzenia w organiźmie. Znane powiedzenie, że " nieszczęścia chodzą zwykle parami " bardzo pasuje do alergii, gdyż i ona z reguły nie ogranicza się tylko do jednej substancji. W porze pylenia traw na katar sienny zapada więcej mieszkańców zanieczyszczonych miast niż wsi , mimo, że stężenie pyłków jest znacznie większe na obszarach pozamiejskich. Najprawdopodobniej odpowiada za to mechanizm tak zwanej "krzyżowej" nadwrażliwości: pobudzony układ immunologiczny ludzi uczulonych na dymy przemysłowe, spaliny i kurz, reaguje po prostu silniej na inne potencjalne alergeny - w tym przypadku na pyłki drzew i roślin czy traw. Natomiast najczęstsze reakcje " krzyżowe" - z pożywieniem, powodują pyłki brzozy, trawy i bylicy ( np. z selerem, owocami pestkowymi, kiwi, bananami, orzechami, marchewką, żytem, pszenicą, owsem, sezamem i makiem ), a więc gdy mamy dla przykładu uczulenie na pyłki brzozy musimy uważać na to, czy seler, jabłka, orzechy czy nawet marchewka nie powodują u nas problemów zdrowotnych. Coraz więcej specjalistów wyraża pogląd, że alergia pokarmowa jest złożonym wieloczynnikowym zjawiskiem, na które mają wpływ zarówno predyspozycje genetyczne jak i okoliczności zewnętrzne wobec przewodu pokarmowego ( stan środowiska w którym żyjemy, nadwrażliwość na substancje wziewne ) i wewnętrzne ( uszkodzenie bariery jelitowej, niewłaściwe odżywianie się itp. ). Zatem i leczenie pacjenta alergicznego powinno być kompleksowe - ale nie ulega również wątpliwości, że identyfikacja i eliminacja przynajmniej części ( na ile to możliwe ) alergenów pokarmowych może pomóc w "uspokojeniu" rozchwianego układu immunologicznego. W następnej informacji podam Państwu więcej informacji na ten temat. Z pozdrowieniami i życzeniami wszystkiego co najlepsze. Anna