“Meteorologia przez Internet”

“Meteorologia przez Internet”
przykład materiałów do kursu internetowego
Niniejszy dokument zawiera krótkie informacje oraz przykłady
wykorzystywanych podczas aktualnie prowadzonego kursu internetowego.
materiałów
1 Materiały dla uczestników
W każdym tygodniu kursu uczestnikom udostępniany jest kolejny wykład –
ilustrowany tekst w postaci pliku PDF (poniżej przykład – fragment wykładu na temat
wiatrów lokalnych).
2 Zadania dla uczestników
a) Testy
Test przeprowadzany za pomocą platformy internetowej Moodle jest nie tyle
sprawdzianem wiedzy uczestników kursu ile okazją do zwrócenia ich uwagi na
najistotniejsze elementy wykładów I utrwalenia najważniejszych informacji. Studenci mogą
podchodzić do testu w dowolnej chwili w obrębie ustalonego okna czasowego (np.
jednego tygodnia). W czasie odpowadania na pytania nie są kontrolowani, korzystają więc
z dowolnych źródeł wiedzy. Test oceniany jest automatycznie przez system komputerowy,
prawidłowe odpowiedzi podawane są dopiero po całkowitym zamknięciu testów dla
wszystkich studentów. Losowa kolejność pytań i dystraktorów utrudniają przekazywanie
list odpowiedzi typu numer pytania + numer odpowiedzi. Poniżej przykładowe pozycje.
Przykładowe pytania z testu internetowego
b) Zadania indywidualne
Większej aktywności wymaga od uczestników rozwiązanie zadania indywidualnego.
Kursanci otrzymują przykładowe dane meteorologiczne – np. w postaci mapy
synoptycznej lub zdjęcia satelitarnego i odczytują/rozpoznają na nich podstawowe
elementy pogody. Rozwiązanie dostarczają w postaci pliku.
Jak widać w poniższym przykładzie, staramy się stworzyć wiele wariantów tego
samego zadania, aby utrudnić proste kopiowanie rozwiązań.
Przykładowe zadanie indywidualne
Obliczenie prędko ś ci i okre ślenie kierunku wiatru geostroficznego, opis uk ł adów ci śnienia
Korzystając z do ł ą czonej do zadania mapy synoptycznej (link do mapy) i tabeli wspó ł rz ędnych
punktów okre śli ć dwa miejsca zainteresowania.
W miejscu wyznaczonym przez pierwszą literę nazwiska (litery polskie „przet ł umaczy ć” na ł aci ńskie)
•
•
•
Obliczy ć prędko ść wiatrugeostroficznego korzystając ze wzoru (3) podanego w wyk ł adzie 6
Okre śli ć tak że kierunek wiatru geostroficznego korzystając z oktantowej skali kierunków (N,
NE, E ...)
Poda ć, czy ze względu na krzywiznę izobar wiatr gradientowy w tym punkcie będzie silniejszy,
zbli żony lub s ł abszy od geostroficznego
W miejscu wyznaczonym przez pierwszą literę imienia (je śli jest taka sama jak nazwiska skorzysta ć
z punktu X) krótko opisa ć :
•
•
•
po ł o ż enie punktu u żywając pojęć geograficznych,
okre śli ć uk ł ad ci śnienia, pod którego wp ł ywem jest ten punkt,
wskaza ć kierunek i odleg ł o ś ć w NM (je śli punkt jest na morzu) lub w km (na lądzie) do
najbli ższych, istotnych dla sytuacji synoptycznej w punkcie, trzech uk ł adów ci śnienia
(centrum ni żu lub wyżu, albo o ś zatoki lub klina, punkt siod ł owy).
Za poprawne rozwiązanie mo żna otrzyma ć 10 punktów. Rozwiązania przes ł a ć w postaci pliku tekstowego
.txt do piątku 21 listopada godzina 22:00
szer
D ł ug
szer
d ł ug
A
70N
0
M
50N
20W
B
70N
40E
N
50N
20E
C
65N
30E
O
50N
30E
D
60N
30W
P
50N
40E
E
55N
30W
R
45N
10W
F
55N
10W
S
45N
10E
G
60N
0
T
45N
30E
H
55N
0
U
45N
40E
I
60N
20E
W
40N
0
J
55N
20E
X
40N
10E
K
60N
40E
Y
40N
20E
L
55N
40E
Z
40N
40E
Przyk ł ad opisu :
Punkt Q 50N/40W po ł o ż ony jest na Oceanie Atlantyckim 11 stopni na po ł udnie od cypla Grenlandii.
Znajduje się pod wp ł ywem uk ł adu ni żowego, którego centrum o ci śnieniu 1008 hPa jest oko ł o 180 NM na
S.
Na pó ł noc od punktu, w odleg ł o ś ci 550 NM znajduje się s ł abo wyra żony klin wyżowy z ci śnieniem ponad
1020 hPa o osi u ł o ż onej ł ukiem otaczającym od NW, N i NE o środek ni żowy.
Na ENE od punktu w odleg ł o ś ci 1300 NM jest g ł ę boka zatoka od ni żu ko ł o Islandii o osi po ł udnikowej z
o środkiem ni żowym 1007 hPa.
c) Zadania grupowe
Podstawowym zadaniem, które decyduje o zaliczeniu kursu jest wykonywany
w podgrupach i poprzedzony prostszymi “wprawkami” projekt – prognoza pogody
na podróż przez Europę. Każda grupa otrzymuje inną trasę, dane meteorologiczne czerpie
na bieżąco z Internetu, dzięki czemu nie ma dwóch jednakowych zadań. Zrozwiązanie
w postaci zbioru map, wykresów i krótkich opisów dostarczane jest w postaci prezentacji.
Poniżej przykładowa treść zadania i fragment rozwiązania.
ANALIZA I PROGNOZA POGODY DLA KLIENTA BIURA TURYSTYCZNEGO NA
PODSTAWIE AKTUALNYCH INFORMACJI METEO Z INTERNETU
Poznań – Lubeka – Kopenhaga – Oslo
990 km

Znaleźć orientacyjną prognozę pogody w docelowym mieście
Europy na najbliższe 5 dni.

Obliczyć orientacyjny czas dojazdu przyjmując V=50 kmh łącznie
z postojami i przerwą na nocleg 10 godz, wyjazd o 8 rano
jutro.

Przygotować ogólną prognozę na przejazd następnego dnia
(strefy opadów, zachmurzenia, temperatura) zakładając wyjazd
rano.

Zastanowić się dlaczego warto pojechać do docelowego miasta,
jaka będzie zasadnicza różnica w pogodzie między naszym
miastem a docelowym.

Przygotować się na odpowiedzi dla Pani – w co mam się ubrać po
drodze i na miejscu.

Przygotować się na odpowiedzi dla Pana – jaka będzie pogoda po
drodze jutro i pojutrze (jadę samochodem).

Skierować do innej grupy dwie osoby (pan i pani), które
odegrają rolę marudzących klientów i dowiedzą się o elementy
wymienione wyżej.
Projekt końcowy MPI
Założenia do projektu
MULTITRANSPORTOWA PROGNOZA POGODY NA PODRÓŻ
NA PODSTAWIE AKTUALNYCH DANYCH METEOROLOGICZNYCH
Jeden z dni w okresie 19 maja – 4 czerwca na trasie
Białystok – Tallin – Oslo – Kopenhaga
Podróż grupy przypisanej do miejscowości wpisanej boldem odbywa się na podanej trasie trzema
środkami transportu – samochodem (autokarem), samolotem, jachtem (promem). Pierwsze miasto
to start drogą, drugie powietrzem, trzecie morzem, czwarte to cel podróży. Przerwy w podróży na
zmianę środka lokomocji wynoszą 6 godzin, rozpoczęcie podróży o godzinie 12 UTC z
wyznaczonej miejscowości.
Dzień w którym planowane jest rozpoczęcie podróży – czyli zebrane zostaną dane do projektu grupa ustala samodzielnie i powiadamia prowadzącego do godziny 10:00 przez e’mail oraz SMS.
Nie jest możliwy wybór tego samego dnia przez inną grupę, możliwe jest wcześniejsze
rezerwowanie dnia od momentu ogłoszenia założeń projektu.
Założenia projektu mają jak najbardziej współgrać z rzeczywistymi warunkami podróży. Wobec
tego zasadnicza część danych (map, prognoz, diagramów) winna być zebrana przed godziną
wyjazdu. Na lotnisku i w porcie, w czasie przerwy w podróży, grupa może wysłać człowieka do
kawiarenki internetowej, który ściągnie dodatkowe, uzupełniające dane – ale też nie mogą one
przechodzić poza godzinę wylotu czy odpłynięcia.
Lider grupy przesyła projekt w formie prezentacji MS-PP lub OO najpóźniej do dnia 8
czerwca godz. 22:05. Dwie grupy – najlepsza i losowo wybrana - poproszone zostaną o
prezentację projektów wobec pozostałych uczestników po zakończeniu testu „w realu” 21
czerwca.
3 ZADANIA
DO
WYKONANIA
a) Zakładając wyjazd o 12 UTC wybranego dnia opracować plan podróży - obliczyć orientacyjny
czas dojazdu samochodem V=60 km/h. Obliczyć czas lotu V=600 km/h. Obliczyć czas rejsu V=6kt
jacht, 18kt prom. Wnieść kolejne czasy początku i końca etapów podróży na mapę (nie zapomnieć
o niezbędnych 6 godzinnych przerwach na lotnisku i w porcie).
b) Zapoznać się z aktualną sytuacją synoptyczną na podstawie map, zdjęć satelitarnych, radarowych
– przygotować materiały do prezentacji i omówienia.
c) Znaleźć wiarygodną prognozę pogody na lotnisku startu i lądowania oraz w porcie wypłynięcia i
docelowym.
d) Przygotować ogólną prognozę na przejazd drogowy (strefy opadów, zachmurzenia, temperatura).
e) Przygotować ogólną prognozę na przelot samolotem (strefy frontowe, turbulencja, oblodzenie,
konwekcja).
f) Przygotować ogólną prognozę na rejs jachtem lub promem (kierunek i prędkość wiatru, strefy
opadów i zachmurzenia)
g) Określić dlaczego (ze względu na pogodę) warto pojechać do docelowego miasta, jaka będzie
zasadnicza różnica w pogodzie między początkiem drogi a miastem docelowym.
h) Umieścić w prezentacji uwagi, jakie mogą wystąpić zagrożenia pogodowe utrudniające lub
uniemożliwiające realizację planu podróży,
i) Umieścić w prezentacji uwagi, jakie przygotować ubranie i inne wyposażenie (parasol, sandały,
łańcuchy śniegowe, sztormiak, kremy UV itp.)
Przykładowy projekt i jego ocena
Link do prezentacji
KOPENHAGA
Forma opracowania, uwagi
Prezentacja MS PowerPoint z animacjami, opisy wnikające na mapy,
skondensowane i treściwe. Dane satelitarne, radarowe, lotnicze,
prognozy ICM. Mapy z trasą i opisami. Dokładny plan podróży.
Zgodność czasu pobierania danych z planem trasy
W pełni zgodna, dane pozyskiwane w odpowiednim czasie zgodnie z
planem podróży.
Dodatkowe uwagi pozytywne
Zastosowano mapy przeglądowe ICM i fragmenty meteorogramów.
Ciekawa narracja. Analizowano wykres biegunowy prędkości jachtu.
Prognoza na przejazd drogowy –
Analiza pola ciśnienia, zdjęć satelitarnych i licznych map
prognostycznych oraz meteorogramów ICM. Prognoza i wnioski
prawidłowe.
Prognoza na przelot
Dokładna analiza, wykorzystanie map OWS z prognozą frontów,
prognozowanej turbulencji i oblodzenia, prądu strumieniowego i
zdjęć satelitarnych. Wykorzystanie danych z depesz lotniczych Taf
i Metar, meteorogramów. Prognoza na lądowanie prawidłowa.
Prognoza na rejs
Wykorzystanie danych prognostycznych ze źródeł lokalnych, oraz
prognozy numerycznej OWS i ICM wiatru i zachmurzenia. Rozdzielono
prognozę na kilka etapów rejsu, znajdując położenie jachtu.
Wnioski i prognoza prawidłowa.
Inne uwagi
Bardzo dobra prezentacja, poproszę o przygotowanie prezentacji do
przedstawienia na zakończenie dla wszystkich (w przypadku
wylosowania).
OCENA – 32 na 33 możliwe punkty
4 Dodatkowe aktywności uczestników
Uczestnicy kursu mają do dyspozycji szereg sposobów komunikowania się pomiędzy
sobą oraz z prowadzącymi kurs. Dzięki udostępnieniu ich w ramach platformy Moodle,
kursanci mogą sprawnie się porozumiewać, bez konieczności korzystania z innych
serwisów i programów (typu Gadu-Gadu, www.fora.pl). Uczestnik kursu musi jedynie mieć
aktywny adres e-mail.
Podstawowym sposobem wymiany informacji są fora grupowe i ogólne. Zadawane
pytania, odpowiedzi kursantów lub prowadzących widoczne są dla wszystkich uczestników
kursu. W pracy grupowej przydatny jest również kursowy “chat-room” - moduł
umożliwiający uczestnikom natychmiastową komunikację tekstową, rozmowy “na żywo”
oraz grupowe “Wiki” - strona internetowa tworzona wspólnie przez członków grupy.
W trakcie kursu obserwujemy aktywne tworzenie się korzystnych relacji między
uczestnikmi kursu pracującymi w grupach 6-8 osobowych, częste dyskusje oraz
stymulowanie pracy przez liderów grup I osoby aktywniejsze.
Przykładowa dyskusja z forum
na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
HW w dniu środa, 15 październik 2008, 18:17 napisał(a)
Zadam prozaiczne pytanie: czy typowa poranna mgła w Polsce jesienią zaczyna się nad ranem? czy w środku nocy? czy już
wieczorem?
Inaczej mówiąc, czy obserwując pogodę o północy w miejscu X można jakoś "pewniej" przewidzieć obecność / nieobecność
mgły za kilka godzin czyli nad ranem w tym samym miejscu X? Jest oczywiste, że i tak mówimy tylko o zwiększeniu szansy
poprawnej prognozy poza prostą statystykę typu: "W Polsce centralnej w październiku liczba średnia liczba dni z porannym
zamgleniem wynosi ..."
Witek
PS. A swoją drogą ciekawy jestem, czy za 8 miesięcy, po ukończeniu obu semestrów kursu, będę choć troszeczkę skuteczniej
odpowiadał sobie sam na tego typu pytania... Przedmiot cudów nie uczyni, ale żeby chociaż trochę...
Bo druga opcja jest taka, że za te 8 miesięcy tylko będę wiedział, dlaczego takie "przewidzenie" leży poza możliwościami
amatora takiego jak ja...
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
OJ w dniu środa, 15 październik 2008, 18:36 napisał(a)
Mgła radiacyjna, zapewne o taki rodzaj mgły ci chodzi, powstaje w warunkach kiedy następuje przygruntowe wychłodzenia
powietrza. W zależności od zawartości wilgoci i temperatury powietrza, mgła powstaje albo nad ranem albo nieco wcześniej,
ważne jest aby temeratura powietrza zrównała się z temperaturą punktu rosy. W zimnej połowie roku temperatura jest niższa
więc mgły powstają wcześniej, także jest to możliwe w ciągu dnia. W ciepłej połowie roku mgły radiacyjne powstają
głównie nad ranem i są trudne do obserwacji, bowiem słońce wschodzi bardzo wcześnie. Warunki powstania mgły są dość
trudne do prognozowania, jednak jest to parametr liczony przez modele numeryczne. W związku z tym możliwe jest
przewidzenie warunków powstawania mgły w krótkoterminowych prognozach. Istotną informacją związaną z występowaniem
mgieł radiacyjnych jest dużą zależność powstawania mgły od warunków lokalnych. Przykładem są zbiorniki wodne lub bagna,
tam jest znacznie bardziej wilgotno i do tego wiatr jest znacznie słabszy, stąd w określonych warunkach tylko tam powstają
mgły, lub powstają znacznie wcześniej niż gdzie indziej. Trzeba zdawać sobie sprawę, że numeryczne prognozy pogody nie
pozwalają na przewidzenie warunków lokalnych.
Pozdrowienia
Juliusz
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
HW w dniu środa, 15 październik 2008, 18:48 napisał(a)
bardzo dziękuję za szybką odpowiedź!
Zastanawiam się właśnie, czy moja szansa na rozwiązanie problemu praktycznego jaki stanął przede mną: się zwiększyła /
zmniejszyła / pozostała bez zmian ? I nie bardzo wiem.
A problem jest banalny, ale "pogodowy" i dla mnie ważny. Czy mając (bardzo) ranny samolot z Poznania do Warszawy, po to
aby tam złapać dalsze połączenie, a będąc w połowie października, czyli w "sezonie porannych mgieł" - czy w takiej sytuacji
jeśli o 24:00 (albo o 2:00) nie ma mgły, to może ona nadal pojawić się nad ranem?
pzdrw z Poznania (w październiku już tu były ze trzy przynajmniej mgliste poranki)
Witek
PS. tak naprawdę to jeszcze nie jestem w stanie powiedzieć, czy chodzi mi o "mgłę radiacyjną" czy jakąś inną. Na razie
(niestety) tylko tyle wiem, że chodzi mi o "białą poranną mgłę, przez którą samoloty nie startują"
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
OJ w dniu środa, 15 październik 2008, 21:14 napisał(a)
O typach mgieł będzie na wykładzie, więc nie wchodzę szczegóły.
Najlepsze warunki do powstawania mgieł jesieną, to napływ dość ciepłej i wilgotnej masy powietrza w warunkach
oddziaływania wyżu. Wieczorem w przypadku braku chmur (warunki wyżowe) dochodzi do szybkiego spadku temperatury. Z
racji napływu ciepłej i wilgotnej masy powietrza, są dobre warunki do intensywnej kondensacji w przypadku spadku
temperatury. W warunkach wyżowych wiatr jest słaby i nie rozwiewa mgły. Tak więc są to najlepsze warunki do powstania
mgły. W celu oceny czy wystąpią mgły trzeba analizować mapy wilgotności względnej na poziomie gruntu oraz siły wiatru.
Dodatkowo także ogólne warunki w postaci: wielkości zachmurzenia, mapy barycznej, prognozowanych opadów. Polecam
www.meteoblue.com - rejestracja jest darmowa.
Pozdrowienia
Juliusz
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
ZI w dniu czwartek, 16 październik 2008, 19:43 napisał(a)
Szukałem już kiedyś rozwiązania dla tego problemu. Jak Juliusz napisał, prognozy numeryczne również przewidują mgłę,
wiec daje się ją prognozować.
Zajrzyj na stronę:
http://www.skystef.be/calculator-fog.htm
Jest tu ciekawy kalkulator do prognozowania mgły. Niestety wymaga on z kolei prognozy zachmurzenia oraz prędkości wiatru,
a i tak wynik jest niespecjalnie skonkretyzowany.
Nie miałem specjalnie czasu by sprawdzić jego skuteczności
Ale może warto bliżej się mu przyjrzeć.
Irek
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
Ostrowski Maciej w dniu niedziela, 19 październik 2008, 10:19 napisał(a)
Przy podjęciu decyzji zależnych od wystąpienia mgły na lotniskach należy pamiętać, że start samolotu może odbyć się przy
zdecydowanie gorszych warunkach jak lądowanie. Poza tym Okęcie ma lepsze wyposażenie w systemy ILS "ślepego
lądowania i startu" jak pozostałe polskie lotniska. Może więc zdarzyć się, że samolot nie wyląduje, ale mogą jeszcze startować
do lotu tam, gdzie pogoda jest pewna.
Prognozy TAF dla lotnisk podają warunki na 9 godzin, będziemy się uczyli kodu i wykorzystania takich danych, prognozy
najkrótsze TREND (dodatek do METARu) to prognoza na najbliższe dwie godziny. Uwagi dotyczące prognozowania mgły
podane w pozostałych postach sa jak najbardziej słuszne, ogólnie mówiąc mgłę ograniczającą lub wstrzymującą operacje
lotnicze można przewidywać na kilka godzin.
W podejrzanej sytuacji (mgła w prognozach poniżej 500 m lub podstawa poniżej 90 m) lepiej byłoby zaufać PKP i dojechać na
poranny wylot z Okęcia.
Pozdrawiam, MOst
Odp: na ile godzin naprzód można przewidzieć poranną mgłę?
Malinowski Szymon w dniu poniedziałek, 20 październik 2008, 16:25 napisał(a)
Jako ciekwaostke moge podac, ze w tym roku podczas pomiarow w chmurach Sc
(http://www.igf.fuw.edu.pl/zfa/index.php?option=com_news&Itemid=6&func=view&news=172&lang=pl) miewalismy klopoty
zwiazane z mgla (czy moze raczej bardzo niskimi podstawami chmur). Pomiary wykonywalismy nad Pacyfikiem, korzystajac z
lotniska (dawniej wojskowego) w miejscowosci Marina (wstukac w google maps Marina, CA). Lotnisko polozone jest w dolinie
rzeki Salinas i bardzo czesto nawiedzane przez niskie chmury Sc, nawiewane znad morza. Praktycznie wsystkie popłudniowe/
wieczorne loty (start ok 18tej, ladowanie ok. 23ej) musialy konczyc sie ladowaniam na innych lotniskach, najczesciej w
Salinas, jakies15 km wglab ladu, co wymagalo przebazowywania samolotu nasyepnego dnia w ciagu dnia (jesli warunki
ulegaly poprawie). Bylo z tym duzo kolplikacji, poczawszy od planowania lotu, przez sprawdzanie wynikow pomiarow,
zrzucanie danych, kalibracje i.t.p.
Dla ciekawych: Sc wzdluz wybrzezy Kaliforni dobrze oglada sie na obrazach satelitarnych:
http://www.nrlmry.navy.mil/NEXSAT.html
Pozdrawiam
SM