docpracownicy salonów fryzjerskich i wykonujących usługi golenia
download 
Reklamacja Transkrypt
pracownicy salonów fryzjerskich i wykonujących usługi golenia
MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH PRACOWNICY SALONÓW FRYZJERSKICH I WYKONUJĄCYCH USŁUGI GOLENIA 1. Ogólna charakterystyka grupy W badaniu wzięło udział 23 zakłady fryzjerskie na terenie województwa lubuskiego. Tabela 1. prezentuje wiek grupy osób udzielającej usługi strzyżenia. Najwięcej respondentów (12), było w grupie wiekowej 26-35 lat. Ponad 30% grupy badanej stanowiły osoby w wieku 36-45 lat. Żaden z ankietowanych nie przekroczył 56 lat. Podział według płci (tab.2.) – znacznie przeważały kobiety – stanowiły one ponad 87% respondentów. Najwięcej badanych posiadało wykształcenie średnie – 47.8% oraz zawodowe – 43.5% (tab.3.). Średni staż pracy wynosił w województwie lubuskim 12,5 roku. Minimalny czas stażu – 4 lata, natomiast maksymalny 25 lata. Dane prezentuje tabela 4. Tabela1. Wiek pracowników salonów fryzjerskich włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wiek poniżej 18 r.ż. 18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56 lat i więcej Brak danych Total 0 (0.0%) 33 (6.5%) 232 (45.6%) 182 (35.8%) 40 (7.9%) 22 (4.3%) 10 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.850 2 (8.7%) 12 (52.2%) 7 (30.4%) 2 (8.7%) 0 (0.0%) 0 Tabela 2. Struktura płci pracowników wszystkich salonów fryzjerskich włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Płeć Kobieta Mężczyzna Brak danych Total 474 (92.8%) 37 (7.2%) 8 Lubuskie p-value 20 (87.0%) 0.228 3 (13.0%) 0 WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Tabela 3. Wykształcenie pracowników salonów fryzjerskich włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wykształcenie Podstawowe Zawodowe Średnie Policealne Wyższe licencjackie Wyższe magisterskie Brak danych Total 4 (0.8%) 246 (48.4%) 191 (37.6%) 33 (6.5%) 19 (3.7%) 15 (3.0%) 11 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.803 10 (43.5%) 11 (47.8%) 1 (4.3%) 0 (0.0%) 1 (4.3%) 0 Tabela 4. Staż pracy pracowników salonów fryzjerskich włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Staż pracy Kategoria N Lubuskie 23 Średnia SD 12.5 6.6 Min Max 4.0 25.0 Mediana QI.25. QIII.75. Braki 12.0 6.0 18.0 0 Total 16.3 1.0 15.0 497 9.5 55.0 10.0 20.0 p.value 0.000 22 2. Prewencja zakażeń pracowników zakładów fryzjerskich oraz wykonujących usługi golenia Rycina 1. przedstawia korzystanie ze sprzętu jednorazowego użytku w zakładach fryzjerskich. Wszyscy fryzjerzy stosowali jednorazowe rękawiczki, natomiast 88.9% respondentów używała maszynek do golenia wielokrotnego użytku. Wszyscy pracownicy salonów fryzjerskich posiadali i korzystali z pojemnika do dezynfekcji.81% pracowników zakładów fryzjerskich deklaruje, że były używane płyny do dezynfekcji rąk , a 95.2% do dezynfekcji powierzchni. Rycina 2. prezentuje w jakich warunkach odbywa się przechowywanie sterylnego sprzętu i narzędzi. 100% ankietowanych stwierdziło, że sprzęt był przechowywany w prawidłowych warunkach, a także że sprzęt był przechowywany z zachowaniem terminu ważności. Wszyscy ankietowani zadeklarowali, że materiały z których wykonane były meble stanowiące wyposażenie zakładu, WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH umożliwiały ich mycie i dezynfekcję, a w 95.2% ściany przy umywalkach i zlewach były wykonane z materiałów zmywalnych, odpornych na działanie wilgoci i środków dezynfekcyjnych. W ponad 90% zakładów fryzjerskich znajdował się zlew z dozownikami mydła oraz płynem dezynfekującym, a w ponad 95% zakładów znajduje się miejsce do przechowywania i przygotowywania roboczych preparatów myjąco – dezynfekcyjnych i środków czystości. W niespełna 11% zakładów brakowało wydzielonego miejsca lub pomieszczenia na odpady. Dane przedstawia rycina 3. Ponad 33% pracowników zakładów fryzjerskich nie gromadziło odpadów zanieczyszczonych krwią w oznakowanych pojemnikach (ryc.5.). Tylko 50% usługodawców gromadziło odpady o ostrych krawędziach w nieprzekłuwalnych pojemnikach (ryc.4.) 95.2% ankietowanych pracowników zakładów fryzjerskich posiadało czyste i krótkie paznokcie. Rycina 5. Prezentuje odpowiedź na pytanie czy pracownicy zakładów posiadają na dłoniach biżuterię. Ponad 33% pracowników odpowiedziało na to pytanie twierdząco. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 1. Odsetek salonów, w których – w opinii pracownika – wykorzystywany jest sprzęt jednorazowego użytku WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 2. Odsetek salonów, w których – w opinii pracownika - sprzęt i narzędzia przechowywane są prawidłowo lub z zachowaniem terminu ważności Ryc. 3. Wyposażenie zakładu fryzjerskiego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.4. Gromadzenie odpadów o ostrych końcówkach WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 5. Posiadanie biżuterii na dłoniach przez pracowników 3. Wiedza na temat ryzyka zakażeń i czynników etiologicznych przy wykonywaniu usług. Najwięcej respondentów stwierdziło, że podczas strzyżenia włosów mogą być przenoszone zakażenia grzybicze-tak stwierdziło 90.9% i bakteryjne – 81.8% ankietowanych. Ponad 68% usługodawców uważa, że może dojść do zakażenia wirusowego, a niespełna 63.6% - do pasożytniczego (ryc. 6.). Proces dezynfekcji niszczy bakterie i grzyby – tak odpowiedziało 100% pracowników zakładów fryzjerskich. 72.7% ankietowanych uważa, że dezynfekcja niszczy pasożyty. 95.5% usługodawców twierdzi, że podczas dezynfekcji niszczone są wirusy. Dane przedstawia rycina 7. Ponad 95% pracowników zakładów fryzjerskich uważa że nożyczki przed przystąpieniem do zabiegu strzyżenia włosów powinny być zdezynfekowane. 50% ankietowanych uważa że powinny być one wysterylizowane, natomiast 45.5% pracowników uważa, że powinny być umyte wodą z mydłem. Dane przedstawia rycina 8. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 6. Zakażenia przenoszone podczas zabiegów strzyżenia włosów Ryc. 7. Zdanie personelu na temat niszczenia drobnoustrojów podczas dezynfekcji WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.8. Postępowanie z nożyczkami służącymi do strzyżenia włosów 4. Źródła zdobywanej wiedzy (metody, zakres, szkolenia) Ponad 26% respondentów odbyło szkolenie z zakresu profilaktyki zakażeń krwiopochodnych, a 65.2% z postępowania poekspozycyjnego. Niespełna 70% ankietowanych poznało zasady dezynfekcji i sterylizacji (ryc.9.). Jedynie połowa pracowników zakładów fryzjerskich zadaje klientom pytanie o istniejące bądź przebyte zakażenia wirusowe. Najczęściej -63.6% pytane są o zakażenia HCV, w drugiej kolejności HIV -54.5%. Dane przedstawia rycina 10. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 9. Uczestnictwo pracowników zakładów w szkoleniach Ryc. 10. Rodzaje weryfikowanych zakażeń wirusowych przez personel zakładów fryzjerskich WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH 5.Profilaktyka poekspozycyjna Na pytanie czy zdarzyło się panu/pani kiedykolwiek skaleczyć nożyczkami, 87% ankietowanych odpowiedziało twierdząco.(ryc.11.) Rycina 12. prezentuje zachowanie po zakłuciu nożyczkami. Najwięcej osób tamuje krwawienie z rany(95%) oraz przemywa ranę wodą utlenioną lub spirytusem salicylowym (94.7%). 90% myje ranę wodą z mydłem. Jedynie 15% ankietowanych wykonuje badanie krwi. Przed przystąpieniem do strzyżenia kolejnego klienta, prawie 92% osób udzielających te usługi zmieniało nożyczki na czyste, a 87% wymieniało grzebień lub szczotkę na czyste. Ryc. 13. dotyczy kontroli w zakładach fryzjerskich. Prawie 96% zakładów zostało skontrolowanych. Ryc. 11. Skaleczenie nożyczkami podczas cięcia włosów WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 12. Postępowanie pracownika salonu fryzjerskiego po zakłuciu narzędziem WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 2. Kontrola zakładu 6. Infrastruktura Zakład posiada gabinet zabiegowy – tak odpowiedziało 100% ankietowanych. Ponad 66% zakładów nie posiada samodzielnej toalety i łazienki, a 73.8% nie posiada poczekalni (ryc. 14.). Jedynie w 14.3% zakładów znajduje się oddzielna łazienka z toaletą dla personelu. W 80% zakładów znajduje się w wyodrębnionej części budynku lub lokalu. 23.8% to samodzielne budynki lub lokale (ryc.15.). Rycina 16. prezentuje wyposażenie zakładu. Wszystkie zakłady fryzjerskie miały umywalkę z ciepła i zimną wodą oraz pojemnik na zużyte ręczniki. Aż 94.1% zakładów nie posiada pojemnika na odpady medyczne, a 25% nie posiada dozownika z płynem do dezynfekcji rąk. Wszystkie z ankietowanych zakładów posiadają pojemniki do dezynfekcji narzędzi, natomiast w jedynie 5% przypadków pojemniki na odpady o ostrych końcówkach. 5% zakładów posiada autoklaw (ryc.17.). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Mycie i dezynfekcja narzędzi w 76.2% odbywa się w pomieszczeniu zabiegowym z dodatkowym zlewem co najmniej jednokomorowym, natomiast w 14.3% - w oddzielnym pomieszczeniu ze stanowiskiem mycia rąk personelu (ryc. 18.). Rycina 19. Dotyczy wykonywania sterylizacji. W większości zakładów nie jest ona wykonywana (39.1%), natomiast we własnym zakresie w 25% zakładów. Ryc. 14. Pomieszczenia znajdujące się w zakładzie WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 15. Lokalizacja zakładu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 16. Wyposażenie gabinetu zabiegowego Ryc. 17. Wyposażenie stosowane w zakładzie WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.18. Forma mycia i dezynfekcji narzędzi wielorazowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.19. Forma wykonywania sterylizacji narzędzi wielorazowych w zakładzie PRACOWNICY SALONÓW KOSMETYCZNYCH I WYKONUJĄCYCH MAKIJAŻ PERMANENTNY 1. Ogólna charakterystyka grupy Tabela 5. opisuje strukturę wieku osób pracujących w zakładach kosmetycznych oraz wykonujących makijaż permanentny. Największą grupę stanowiły osoby w wieku 26 – 35 lat (51.9%). Z analizy tabeli prezentującej płeć respondentów wynika, że całą grupę ankietowanych stanowiły kobiety (tabela 6.). Tabela 7. dotyczy informacji na temat wykształcenia pracowników. Znaczna część (37%) posiadała wykształcenie policealne, natomiast 7.4% zawodowe. Wykształcenie wyższe magisterskie posiadało 14.8% respondentów. Jeśli chodzi WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH o staż pracy, analizując tabelę 8. Wynika, że średnia lat pracy wynosiła 10.5 lat. Minimalnie pracownicy mieli pół rok stażu pracy, natomiast maksymalnie 36 lat. Tabela 5. Wiek pracowników salonów kosmetycznych włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wiek poniżej 18 r.ż. 18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56 lat i więcej Brak danych Total 3 (0.4%) 65 (8.0%) 384 (47.3%) 241 (29.7%) 94 (11.6%) 25 (3.1%) 12 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.983 2 (7.4%) 14 (51.9%) 7 (25.9%) 3 (11.1%) 1 (3.7%) 0 Tabela 6. Struktura płci pracowników wszystkich salonów kosmetycznych włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Płeć Kobieta Mężczyzna Brak danych Total 804 (99.4%) 5 (0.6%) 15 Lubuskie p-value 27 (100.0%) 1.000 0 (0.0%) 0 Tabela 7. Wykształcenie pracowników salonów kosmetycznych włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wykształcenie Podstawowe Zawodowe Średnie Policealne Wyższe licencjackie Wyższe magisterskie Brak danych Total 1 (0.1%) 18 (2.2%) 173 (21.5%) 271 (33.6%) 184 (22.8%) 159 (19.7%) 18 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.314 2 (7.4%) 7 (25.9%) 10 (37.0%) 4 (14.8%) 4 (14.8%) 0 Tabela 8. Staż pracy pracowników salonów kosmetycznych włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria N Średnia SD Min Max Mediana QI.25. QIII.75. Braki WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ p.value MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Zmienna Staż pracy Kategoria Lubuskie Total N 27 792 Średnia 10.5 10.5 SD 8.3 7.9 Min Max 0.5 36.0 0.5 44.0 Mediana QI.25. QIII.75. Braki 9.0 5.0 14.0 0 8.0 5.0 15.0 32 p.value 0.234 2. Prewencja zakażeń pracowników zakładów kosmetycznych oraz zakładów wykonujących makijaż permanentny. Najczęściej wymieniane z pośród sprzętu jednorazowego użytku były rękawiczki diagnostyczne (100%), maseczki (84.6%) oraz fartuchy ochronne (80.8%). Jednorazowe igły były wykorzystywane w 76.9% zakładów, a podkłady medyczne w 73.1%. Dane przedstawia rycina 20. W zakładach permanentnego kosmetycznych, (30.8% ankietowanych) które oferowały najczęściej usługi makijażu używanym sprzętem jednorazowego użytku były podkłady medyczne (100%), kubeczki na farbę (87.5%) oraz rękawiczki permanentnego diagnostyczne były stosowane (87.5%).Jednorazowe przez 75% igły usługodawców. do makijażu Dokładne dane prezentuje rycina 21. Wśród zakładów kosmetycznych, najwięcej zakładów (33.3%) posiada sterylizator, 29.2% pracowników posiada autoklaw, a 27.3% osób używa myjki ultradźwiękowej (ryc.22.). Jedynie permanentnego 25% pracowników używa zakładów sterylizatora, 37.5% udzielających autoklawu, usługi a makijażu 25% myjki ultradźwiękowej (ryc.23.). Rycina 24. przedstawia przedmioty które są poddawane sterylizacji. Najczęściej są to cążki (79.2%) oraz pęsety (69.2%). Najrzadziej sterylizacji są poddawane pilniki i rollery do mezoterapii mikroigłowej. Wszyscy pracownicy zakładów kosmetycznych oraz zakładów oferujących usługi makijażu permanentnego stwierdzili, że używali płynów do dezynfekcji. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH 96% pracowników twierdzi, że w zakładzie były stosowane preparaty do dezynfekcji rąk, a zaś 100% że były stosowane preparaty do dezynfekcji powierzchni zakładu. Wszystkie z ankietowanych zakładów kosmetycznych korzystały z preparatów do dezynfekcji narzędzi. Mycie i dezynfekcja w 100% wykonywane są na małych powierzchniach zakładów, natomiast w 96.2% zakładów stosują mycie i dezynfekcję dużych powierzchni (ryc. 25.). W zakładach oferujących usługę makijażu permanentnego mycie i dezynfekcja małych i dużych powierzchni wykonywana we wszystkich zakładach. (ryc.26.). Rycina 27. Prezentuje przechowywanie sterylnego sprzętu i narzędzi. Ponad 95% zakładów deklaruje, że jest on przechowywany w odpowiednich warunkach, natomiast w około 90% zakładów jest on przechowywany z zachowaniem terminu ważności. We wszystkich zakładach materiały z których wykonane są meble stanowiące wyposażenie zakładu, umożliwiają ich mycie i dezynfekcję, jak również we wszystkich zakładach ściany przy umywalkach i zlewach są wykonane z materiałów zmywalnych, odpornych na działanie wilgoci i środków dezynfekcyjnych. W 100% zakładów znajduje się zlew z baterią i dozownikiem z mydłem oraz środkiem do dezynfekcji rąk. 88% zakładów posiada pomieszczenie bądź wydzielone miejsce na odpady. Dokładne dane przedstawia rycina 28. Rycina 29. prezentuje dane dotyczące dezynfekcji. We wszystkich z ankietowanych zakładów odbywa się to we własnym zakresie. Dezynfekcja narzędzi używanych do wykonywania makijażu permanentnego w 87.5% odbywała się we własnym zakresie, a 12.5% pracowników twierdzi, że dezynfekcja nie była wykonywana (ryc. 30.). Sterylizacja w zakładach kosmetycznych była wykonywana najczęściej we własnym zakresie – tak twierdzi 53.8% pracowników, a 19.2% pracowników zadeklarowało, że sterylizacja nie była wykonywana. Dokładne prezentuje rycina 31. Rycina 32. dotyczy wykonywania sterylizacji narzędzi w zakładach oferujących usługę makijażu permanentnego. W 25% zakładów nie była ona WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH wykonywana, a 62.5% respondentów twierdzi, że sterylizacja była wykonywana we własnym zakresie. Odpady z zakładów kosmetycznych są odbierane przez firmy zajmujące się odpadami medycznymi (61.5%), natomiast ponad 65% pracowników zaznaczyło, że wyrzucało odpady do śmietników na odpady komunalne (ryc.33.), natomiast odpady z zakładów oferujących usługi makijażu permanentnego w 50% przypadkow były odbierane przez przedsiębiorstwa zajmujące się odpadami medycznymi (ryc. 34.). Rycina 35 prezentuje odpowiedź na pytanie co pan/pani robi z zużytymi igłami. 18.2% respondentów, wyrzuca takie przedmioty do odpadów komunalnych w nieprzekłuwalnych pojemnikach. Ponad 90% zakładów kosmetycznych wyrzuca je do specjalnych pojemników i przekazuje firmie utylizującej odpady medyczne. 4.5% dezynfekuje igły. W zakładach oferujących usługi makijażu permanentnego wyrzucanie zużytych igieł w nieprzekluwalnych pojemnikach do śmieci komunalnych dotyczy 12.5% ankietowanych (ryc. 36.). 91.3% pracowników zakładów kosmetycznych deklaruje, że odpady zanieczyszczone krwią gromadzi w oznakowanych pojemnikach, a ponad 95%, że odpady o ostrych końcówkach gromadzi w nieprzekłuwalnych pojemnikach. 92% pracowników zakładów kosmetycznych mają krótkie i czyste paznokcie, natomiast ponad 28% pracowników posiada biżuterię na dłoniach (ryc. 37.). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.20. Wykorzystywany sprzęt jednorazowego użytku w salonie kosmetycznym Ryc.21. Wykorzystywany sprzęt jednorazowego użytku w salonach kosmetycznych oferujących usługi makijażu permanentnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.22. Używany sprzęt w salonach kosmetycznych Ryc.23. Używany sprzęt w salonach kosmetycznych oferujących usługi makijażu permanentnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.24. Rodzaje narzędzi poddawane sterylizacji WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.25. Odpowiedź na pytanie, czego dotyczy proces mycia i dezynfekcji w salonach kosmetycznych Ryc.26. Odpowiedź na pytanie, czego dotyczy proces mycia i dezynfekcji w salonach kosmetycznych wykonujących makijaż permanentny WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 3. Warunki przechowywania sterylnego sprzętu i narzędzi WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.28. Wyposażenie w salonach kosmetycznych wykonujących makijaż permanentny Ryc.29. Forma dezynfekcji narzędzi używanych w salonie kosmetycznym Ryc.30 Forma dezynfekcji narzędzi używanych do makijażu permanentnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.31. Forma sterylizacji narzędzi używanych w salonie kosmetycznym Ryc.32. Forma sterylizacji narzędzi używanych do makijażu permanentnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.33. Zarządzanie odpadami w salonach kosmetycznych Ryc. 4. Zarządzanie odpadami w salonach kosmetycznych wykonujących makijaż permanentny. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.35. Postępowanie ze zużytymi igłami w salonach kosmetycznych Ryc. 5.: Postępowanie ze zużytymi igłami w salonach kosmetycznych makijaż permanentny WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 6. Posiadanie biżuterii na dłoniach przez pracowników zakładów kosmetycznych oraz pracowników wykonujących makijaż permanentny 3. Wiedza na temat ryzyka zakażeń i czynników etiologicznych przy wykonywaniu usług Rycina 38. dotyczy zakażeń przenoszonych podczas zabiegów kosmetycznych. Wszyscy respondenci stwierdzili, że mogą być przenoszone zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybiczne. 26.9% uważa, że niemożliwe jest zakażenie pasożytnicze. Proces sterylizacji, według wszystkich ankietowanych niszczy bakterie i grzyby. 96.2% osób stwierdziło, że zostają zniszczone wirusy (ryc. 39.). Proces dezynfekcji (rycina 40.) niszczy wirusy – tak odpowiedziało 100% pracowników zakładów kosmetycznych, natomiast 42.3% respondentów twierdzi, że dezynfekcja nie niszczy pasożytów. Na pytanie o metody zabezpieczające przed przenoszeniem zakażeń wirusowych, wszyscy respondenci stwierdzili, że takimi metodami są: używanie WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH jednorazowego sprzętu, dezynfekcja, higiena rąk oraz zmywanie powierzchni. Szczegółowe dane prezentuje rycina 41. Pracownicy zakładów kosmetycznych zawsze zmieniają rękawiczki po każdym kliencie oraz gdy zostaną one uszkodzone. Po przerwie w zabiegu, rękawiczki zmienia 80.8% pracowników, natomiast po przygotowaniu warsztatu – 73.1% respondentów. Dokładne dane prezentuje rycina 42. Wszyscy pracownicy zakładów kosmetycznych uważają, że ręce przed wykonywaniem zabiegu powinny być umyte i zdezynfekowane. 100% pracowników zakładów oferujących makijaż permanentny uważają, że podczas zabiegu mogą być przenoszone zakażenia wirusowe i bakteryjne, 37.5% twierdzi że zakażenia pasożytnicze nie są przenoszone. Szczegółowe dane prezentuje rycina 43. Wszyscy pracownicy zakładów oferujących usługi makijażu permanentnego uważają, że proces sterylizacji niszczy bakterie, wirusy i grzyby (ryc.44.). Rycina 45. prezentuje odpowiedzi ankietowanych dotyczące dezynfekcji. Wszyscy zgodnie twierdzą, ze proces dezynfekcji niszczy bakterie, wirusy i grzyby. Higiena rąk, sterylizacja, dezynfekcja i używanie jednorazowego sprzętu – te czynności według wszystkich ankietowanych zabezpieczają przed przenoszeniem zakażeń wirusowych. Dokładne dane prezentuje rycina 46. Rycina 47. Prezentuje częstotliwość zmiany rękawiczek. Wszyscy pracownicy zmieniali rękawiczki po każdym kliencie, a także podczas ich uszkodzenia 87.5% respondentów zmieniało rękawiczki po przygotowaniu warsztatu pracy. Według wszystkich pracowników, przed wykonywaniem makijażu permanentnego ręce powinny być umyte i zdezynfekowane, a igły wykorzystywane do makijażu permanentnego powinny być jednorazowe jałowe. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.38. Rodzaje zakażeń przenoszonych podczas zabiegów kosmetycznych Ryc.39. Opinia pracowników na temat wpływu procesu sterylizacji na poszczególne drobnoustroje WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.40. Opinia pracowników na temat procesu dezynfekcji na poszczególne drobnoustroje Ryc.41. Metody zabezpieczające przenoszenie zakażeń wirusowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.42. Odpowiedź na pytanie, kiedy pracownicy zmieniają rękawiczki ochronne Ryc.43. Rodzaje zakażeń, które mogą być przenoszone podczas wykonywania makijażu permanentnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.44. Opinia pracowników na temat wpływu procesu sterylizacji na poszczególne drobnoustroje Ryc. 45. Opinia pracowników na temat działania procesu dezynfekcji na poszczególne drobnoustroje WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH . Ryc.46. Opinia pracowników na temat metod zabezpieczających przenoszenie zakażeń wirusowych podczas zabiegów WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.47. Okoliczności w których pracownicy wykonujący makijaż permanentny zmieniają rękawiczki ochronne 4. Źródła zdobywanej wiedzy Ponad 73% pracowników zakładów kosmetycznych odbyło szkolenie z zasad dezynfekcji i sterylizacji. Prawie połowa respondentów nigdy nie uczestniczyła w szkoleniu z zakresu postępowania poekspozycyjnego (ryc.48.). 3.8% pracowników zakładów kosmetycznych nie poszerza wiedzy z zakresu zakażeń krwiopochodnych, dezynfekcji, sterylizacji i postępowaniu poekspozycyjnym. 76% respondentów czerpie wiedzę na ten temat z internetu, a 72% kursów dla kosmetyczek. Szczegółowe dane prezentuje rycina 49. Rycina 50. prezentuje udział w szkoleniach pracowników wykonujących makijaż permanentny. 62.5% ankietowanych uczestniczyło w szkoleniu dotyczącym sterylizacji i dezynfekcji, natomiast 50% z zakresu postępowania poekspozycyjnego. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Wszyscy pracownicy deklarują, że poszerzali wiedzę na temat zakażeń krwiopochodnych, dezynfekcji, sterylizacji i postępowaniu poekspozycyjnym. Najwięcej osób, 75% czerpało tę wiedzę z podręczników medycznych, ulotek i kampanii społecznych. Szczegółowe dane przedstawia rycina 51. Ryc.48. Uczestnictwo pracowników salonów kosmetycznych w szkoleniach Ryc.49. Źródła wiedzy pracowników salonów kosmetycznych na temat dezynfekcji, sterylizacji oraz postępowania poekspozycyjnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.50. Uczestnictwo pracowników salonów kosmetycznych oferujących usługę makijażu permanentnego w szkoleniach WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.51. Źródła wiedzy pracowników salonów kosmetycznych oferujących usługę makijażu permanentnego na temat dezynfekcji, sterylizacji oraz postępowania poekspozycyjnego 5. Profilaktyka poekspozycyjna 11.5% pracowników potwierdza, że podczas zabiegu kosmetycznego ukłuło się igłą. Rycina 52. Prezentuje zachowanie pracownika po zakłuciu się igłą. Wszyscy pracownicy umyli ranę wodą z mydłem i tamowali krwawienie. Prawie 67% zastosowało dezynfekcję, użyło wody utlenionej lub spirytusu salicylowego, natomiast niecałe 67% wykonało badanie krwi. Każdy pracownik przed ponownym wykonaniem ukłucia zmienił rękawiczki oraz igłę. 14.3% pracowników zakładów kosmetycznych wykonujących usługi makijażu permanentnego ukłuło się igłą podczas zabiegu. Wszyscy po ukłuciu się igłą zastosowała wodę utlenioną lub spirytus, umyli ranę wodą z mydłem, zastosowali dezynfekcje i tamowali krwawienie. Żaden z pracowników nie wykonał badania krwi (ryc. 53.). Wszyscy pracownicy zakładów wykonujących makijaż permanentny po ukłuciu igłą zmienili rękawiczki na nowe oraz użyli nowej igły. Ryc.52. Postępowanie pracowników po zakłuciu narzędziem podczas wykonywania usługi kosmetycznej WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.53. Postępowanie pracowników po zakłuciu narzędziem podczas wykonywania usługi makijażu permanentnego 6. Infrastruktura Rycina 54. Prezentuje wyposażenie zakładów kosmetycznych. Każdy zakład posiadał gabinet zabiegowy, a 56% samodzielną toaletę i łazienkę. W 24% zakładów kosmetycznych znajdowała się oddzielna toaleta z łazienką dla personelu. Większość zakładów kosmetycznych (68%) była zlokalizowana w wydzielonej części budynku/lokalu (ryc. 55.). Rycina 56. prezentuje wyposażenie zakładów kosmetycznych. Wszystkie zakłady posiadały umywalkę z ciepłą i zimną wodą, dozownik z płynem do dezynfekcji. 8.3% zakładów nie posiadało pojemnika na odpady medyczne. W 24% zakładów stosowany jest autoklaw, a w 20% myjka ultradźwiękowa. 76% zakładów kosmetycznych posiada pojemnik na odpady o ostrych końcówkach (ryc. 57.). Mycie i dezynfekcja narzędzi wielorazowych odbywa się najczęściej (64%) w pomieszczeniu zabiegowym z dodatkowym zlewem co najmniej jednokomorowym (ryc. 58.). W 45.5% zakładów czynności te są wykonywane we własnym zakresie (ryc. 59.). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.54. Wyposażenie zakładu Ryc.55. Lokalizacja zakładu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.56. Wyposażenie gabinetu zabiegowego Ryc.57. Stosowany sprzęt w zakładzie WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.58. Forma realizacji procesu mycia i dezynfekcji narzędzi wielorazowych Ryc.59. Forma realizacji sterylizacji narzędzi wielorazowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH PRACOWNICY STUDIÓW TATUAŻU I PIERCINGU 1.Ogólna charakterystyka grupy Tabela 9. prezentuje strukturę wieku pracowników studiów tatuażu oraz piercingu. Najwięcej ankietowanych (42.9%) znajdowało się w przedziale wiekowym 26 – 35lat, a tylko jedna osoba powyżej 56 roku życia. Kobiety stanowiły większość wśród pracowników i stanowili 57.1% respondentów – co dokładnie prezentuje tabela 10, natomiast tabela 11. opisuje wykształcenie pracowników studiów tatuażu oraz piercingu. 57.1% ankietowanych posiadało wykształcenie średnie, a 14.3% wyższe magisterskie. Tabela 12. dotyczy stażu pracy. Maksymalna liczba przepracowanych lat wynosiła 20, natomiast minimalna jeden rok. Średnio staż pracy ankietowanych to 11.6lat. Tabela 9. Wiek pracowników salonów tatuażu włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wiek poniżej 18 r.ż. 18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56 lat i więcej Brak danych Total 1 (0.4%) 20 (8.2%) 114 (46.5%) 97 (39.6%) 10 (4.1%) 3 (1.2%) 11 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.104 0 (0.0%) 3 (42.9%) 2 (28.6%) 1 (14.3%) 1 (14.3%) 3 Tabela 10. Struktura płci pracowników wszystkich salonów tatuażu włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Płeć Kobieta Mężczyzna Brak danych Total 61 (25.0%) 183 (75.0%) 12 Lubuskie p-value 4 (57.1%) 0.068 3 (42.9%) 3 WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Tabela 11. Wykształcenie pracowników salonów tatuażu włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Kategoria Wykształcenie Podstawowe Zawodowe Średnie Policealne Wyższe licencjackie Wyższe magisterskie Brak danych Total 4 (1.6%) 43 (17.7%) 125 (51.4%) 22 (9.1%) 22 (9.1%) 27 (11.1%) 13 Lubuskie p-value 0 (0.0%) 0.357 0 (0.0%) 4 (57.1%) 2 (28.6%) 0 (0.0%) 1 (14.3%) 3 Tabela 12. Staż pracy pracowników salonów tatuażu włączonych do badania (total) oraz salonów z woj. lubuskiego Zmienna Staż pracy Kategoria N Średnia SD Min Max Mediana QI.25. QIII.75. Braki p.value Lubuskie 7 11.6 7.0 1.0 20.0 13.0 7.0 16.5 3 0.099 Total 241 9.5 6.0 0.5 30.0 8.0 5.0 14.0 15 2. Prewencja zakażeń Pracownicy wykonujący tatuaż, deklarują że zawsze używają jednorazowych szpatułek do nakładania wazeliny, maszynek do golenia , osłonek na maszynkę oraz rękawiczek diagnostycznych. Szczegółowe dane na temat jednorazowego sprzętu wykorzystywanego w studiach tatuaży prezentuje rycina 60. W zakładach wykonujących piercing najczęściej używanym sprzętem jednorazowym są igły wenflonowe (100%), podkłady medyczne (100%), rękawiczki jałowe i diagnostyczne(75%). Dane prezentuje rycina 61. 25% zakładów wykonujących piercing używa myjki ultradźwiękowej, autoklawu oraz myjki ultradźwiękowej (ryc.62.). Sterylizacje narzędzi używanych do piercingu najczęściej wykonuje firma zewnętrzna(66.7%) w ramach umowy z zakładem piercingu.33.3% tę czynność we WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH własnym zakresie (ryc.63.). Wszyscy pracownicy zakładów wykonujących tatuaż stosowali płyny do dezynfekcji. Wszyscy ankietowani deklarują, że w salonach odbywa się mycie i dezynfekcja małych i dużych powierzchni. Dokładne dane prezentuje rycina 64. Wszyscy pracownicy przechowywali sterylny sprzęt i narzędzia w prawidłowych warunkach z zachowaniem daty ważności. Meble z których wykonane były meble stanowiące wyposażenie zakładu umożliwiały proces mycia i dezynfekcji, a ściany przy umywalkach i zlewach wykonane były z materiałów zmywalnych, odpornych na działanie wilgoci i środków dezynfekcyjnych – tak twierdzą wszyscy respondenci. 100% zakładów posiadało zlew z baterią i dozownikiem z mydłem i płynem dezynfekującym oraz pomieszczenie lub wydzielone miejsce na odpady (ryc.65.). Każdy pracownik zakładów oferujących usługi piercingu, deklarował, że korzysta z płynów do dezynfekcji. 100% ankietowanych twierdziło, że wykonywana jest dezynfekcja małych powierzchni, natomiast 66.7% respondentów wykonywało dezynfekcję dużych powierzchni (ryc.66.). 40% pracowników zakładów prowadzących usługi tatuażu, nie wykonuje sterylizacji.(ryc. 67.). 100% respondentów deklaruje, że gromadzi odpady zanieczyszczone krwią w odpowiednich pojemnikach, we wszystkich zakładach odpady o ostrych końcówkach trafiały do nieprzekłuwalnego pojemnika. Wszyscy pracownicy podczas kontroli mieli krótkie i czyste paznokcie, natomiast żaden z pracowników nie posiadał biżuterii na dłoniach. Prawie 20% pracowników zakładów wykonujących usługi tatuażu, segregowało i wyrzucało odpady do pojemników z surowcami wtórnymi, we wszystkich zakładach odpady były zabierane przez firmy zajmujące się odpadami medycznymi (ryc.68.). Zużyte igły były wyrzucane do nieprzekłuwalnego pojemnika i odbierane przez firmy zajmujące się odpadami medycznymi. 100% z tych respondentów wybrało również odpowiedź że igły wrzuca do nieprzekłuwalnego pojemnika i przekazuje firmie zajmującej się utylizacją odpadów medycznych(ryc. 69.). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH 100% pracowników wykonujących piercing gromadzi odpady, które są odbierane przez firmę zajmującą się utylizacją odpadów medycznych, 33.3% respondentów segreguje i wyrzuca odpady do pojemników z odpadami wtórnymi (ryc.70.),natomiast wszyscy pracownicy gromadzą zużyte przedmioty o ostrych końcówkach w nieprzekłuwalnym pojemniku, które są odbierane przez przedsiębiorstwa utylizujące odpady medyczne. Ryc.60. Rodzaje wykorzystywanego sprzętu jednorazowego użytku w studiach tatuażu Ryc.61. Rodzaje wykorzystywanego sprzętu jednorazowego użytku w studiach tatuażu wraz z usługa piercingu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 7. Sprzęt używany w zakładzie oferującym usługi piercingu Ryc.63. Formy sterylizacji narzędzi używanych do piercingu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.64. Formy procesów mycia i dezynfekcji w salonach tatuażu Ryc.65. Wyposażenie zakładu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.66. Formy procesów mycia i dezynfekcji w salonach tatuażu wraz z usługą piercingi WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.67. Formy sterylizacji używanych narzędzi w salonach tatuażu Ryc.68. Zarządzanie odpadami w salonach tatuażu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 69. Postępowanie pracowników ze zużytymi igłami Ryc. 70. Postępowanie z odpadami przez zakłady wykonujące piercing. 3.Wiedza na temat ryzyka zakażeń i czynników etiologicznych przy wykonywaniu usług tatuażu i piercingu Podczas tatuowania mogą być przenoszone zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze – tak twierdzą wszyscy ankietowani. 20% respondentów uważa, że niemożliwe jest zakażenie pasożytami (ryc. 71.). Proces sterylizacji i dezynfekcji, według wszystkich pracowników wykonujących usługi tatuowania, niszczy wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty(ryc.72.) (ryc. 73.). Zmywanie powierzchni, higiena rąk, używanie sprzętu jednorazowego użytku oraz sterylizacja zabezpieczają przed przenoszeniem zakażeń wirusowych – tak uważają wszyscy pracownicy wykonujący usługi tatuowania (ryc. 74.). Wszyscy pracownicy zmieniają rękawiczki po każdym kliencie, gdy rękawiczka ulegnie WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH uszkodzeniu, po przygotowaniu warsztatu pracy oraz po każdorazowym przerwaniu czynności związanych z wykonywaniem zabiegu (ryc. 75.). Wszyscy wykonujący usługi tatuowania stwierdzili, że przed wykonywaniem zabiegu ręce powinny być umyte i zdezynfekowane. 80% ankietowanych uważa, że igły do tatuowania powinny być jednorazowe sterylne (ryc. 76.). Pracownicy, którzy wykonują zabiegi piercingu uważają, że mogą być wtedy przenoszone zakażenia wirusowe i bakteryjne. 75% uważa, że także mogą to być zakażenia grzybicze, a 50% że pasożytnicze. Dokładne dane prezentuje rycina 77. 25% respondentów uważa, że proces sterylizacji nie niszczy pasożytów, natomiast 100% pracowników uważa, że niszczone są bakterie, wirusy i grzyby (ryc. 78.). Według pracowników wykonujących zabiegi piercingu, podczas dezynfekcji niszczone są grzyby, bakterie i wirusy, natomiast połowa ankietowanych usługodawców uważa, że niszczone są także pasożyty (ryc.79.). Pracownicy zakładów oferujących usługi piercingu jako metody zapobiegające przed przenoszeniem zakażeń wirusowych wskazują – sterylizację, używanie sprzętu jednorazowego użytku, higienę rąk, zmywanie powierzchni oraz mycie narzędzi (ryc. 80.). Wszyscy pracownicy wykonujący piercing zmieniają rękawiczki po każdym kliencie oraz po ich uszkodzeniu. 100% respondentów zmienia rękawiczki po przerwie w zabiegu, a 50% po przygotowaniu warsztatu pracy. Dokładne dane prezentuje rycina 81. 100% pracowników uważa że ręce przed zabiegiem powinny być umyte, a 75% -poddane dezynfekcji. Żaden z pracowników nie twierdzi że igły użyte do zabiegów piercingu mogą być wielorazowe umyte, natomiast 100% respondentów uważa, że igły powinny być jednorazowe jałowe (ryc. 82). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 71. Opinia na temat przenoszenia zakażeń podczas zabiegów tatuowania Ryc. 72. Opinia na temat niszczenia drobnoustrojów podczas procesu sterylizacji WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.73. Opinia pracowników salonów tatuażu na temat działania procesu dezynfekcji na poszczególne drobnoustroje Ryc.74. Sposoby zabezpieczenia przed przenoszeniem zakażeń wirusowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 75. Sytuacje w których pracownicy zmieniają rękawiczki WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 76. Wymagania dotyczące igieł do tatuowania przez pracowników Ryc. 77. Opinia na temat zakażeń które mogą być przenoszone podczas wykonywania piercingu. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 78. Zdanie pracowników dotyczące niszczenia drobnoustrojów przez proces sterylizacji WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 79. Zdanie pracowników dotyczące niszczenia drobnoustrojów przez proces dezynfekcji. Ryc.80. Sposoby zabezpieczenia przed przenoszeniem zakażeń wirusowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 81. Sytuacje w których personel zmienia rękawiczki. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 82. Wymagania dotyczące igieł używanych w piercingu. 4. Źródła zdobywanej wiedzy 80% pracowników studiów tatuażu odbyło szkolenie z zakresu dezynfekcji i sterylizacji, a 60% z zakresu zakażeń krwiopochodnych (ryc. 83.). Najwięcej pracowników czerpie wiedzę na temat zakażeń krwiopochodnych, dezynfekcji, sterylizacji i postępowaniu poekspozycyjnym z internetu (100%), ulotek i kampani społecznych (100%), od innych osób z branży (80%)oraz podręczników medycznych (60%)(ryc.84.). Ponad 25 osób wykonujących piercing odbyło szkolenie z zakresu zakażeń krwiopochodnych, a 50% z postępowania poekspozycyjnego (ryc. 85.). 100% osób wykonujących piercing czerpie wiedzę na temat dezynfekcji, sterylizacji, zakażeń krwiopochodnych i postępowaniu poekspozycyjnym z internetu, a 75% z podręczników medycznych. Dokładne dane prezentuje rycina 86. Ryc. 83. Uczestnictwo pracowników salonów tatuażu w szkoleniach WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.84. Źródła wiedzy pracowników salonów tatuażu na temat dezynfekcji, sterylizacji, oraz postępowania poekspozycyjnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.85. Uczestnictwo pracowników wykonujących usługę piercingu w szkoleniach Ryc.86. Źródła wiedzy pracowników wykonujących usługę piercingu na temat dezynfekcji, sterylizacji, oraz postępowania poekspozycyjnego WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH 5. Profilaktyka poekspozycyjna Ponad 10% pracowników studiów tatuażu ukłuło się podczas wykonywania zabiegu. Wszyscy usługodawcy po zakłuciu się igłą wyciskali ranę, przemyli ją wodą z mydłem, wodą utlenioną lub spirytusem i zastosowali dezynfekcję. Dokładne dane prezentuje rycina 100. Wszyscy pracownicy po zakłuciu zmienili rękawiczki oraz igłę. 40% osób wykonujących piercing zakłuło się igłą (ryc. 87.). Po zakłuciu 100% osób zastosowało dezynfekcję, umyło ranę wodą z mydłem oraz wykonali badania krwi (ryc.88.). Przed ponownym nakłuciem wszyscy pracownicy zmienili rękawiczki, a jedynie 50% z nich igłę. Żadna z ankietowanych osób wykonująca usługę piercingu nie skaleczyła się igłą. WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.87. zakłucia podczas zabiegu Ryc.88. Postępowanie pracowników salonów piercingu WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH 6. Infrastruktura Wszystkie zakłady posiadają gabinety zabiegowe oraz miejsce na przechowywanie pojemników na odpady. 83.3% zakładów posiada poczekalnię, a także pokój socjalny. Szczegółowe dane prezentuje rycina 89. 33.3% zakładów posiada oddzielną łazienkę z toaletą dla personelu (ryc.90.). Wszystkie z nich to zakłady znajdujące się w wyodrębnionej części budynku lub lokalu (ryc.91.). Każdy zakład posiadał umywalkę z ciepłą i zimną wodą, dozownik z mydłem w płynie, dozownik z płynem do dezynfekcji rąk, pojemnik z jednorazowymi ręcznikami jednorazowego użytku, pojemnik na zużyte ręczniki oraz pojemnik na odpady medyczne. W każdym zakładzie znajdował się pojemnik na odpady o ostrych końcówkach. W 40% zakładów stosowany był pojemnik do dezynfekcji narzędzi, a w żadnym z nich nie było autoklawu (ryc. 92.). W większości przypadków (50%) mycie i dezynfekcja narzędzi wielorazowych odbywała się w oddzielnym pomieszczeniu ze stanowiskiem mycia rąk personelu (ryc. 93.). Sterylizacja narzędzi wielorazowych nie jest wykonywana – tak twierdzi 10% respondentów. 66.7% korzysta z umowy zawartej z podmiotem zewnętrznym (ryc. 94.). WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.89. Pomieszczenia znajdujące się w zakładach WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc. 90. Posiadanie przez zakład łazienki z toaletą oddzielnej dla personelu. Ryc.91. Lokalizacja zakładów WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.92. Przedmioty/ urządzenia stosowane w zakładach Ryc.93. Formy procesów mycia i dezynfekcji narzędzi wielorazowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ MAPA RYZYKA ZAKAŻEŃ KRWIOPOCHODNYCH W SALONACH USŁUGOWYCH Ryc.94. Formy procesu sterylizacji narzędzi wielorazowych WARSZAWA, 2015/2016 NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO – PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY WE WSPÓŁPRACY Z PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĄ SANITARNĄ
