zarz ą dzaniesieciamitelekom unikacyjnym i. - ZST

Wykład 1. (nazwa pliku wr_1b.pdf)
ZARZĄ DZANIE SIECIAMI
T E L E K O M U N I K A C Y J N Y M I.
Treś ć wykł
adu.
1. Wprowadzenie (elementy prawa telekomunikacyjnego).
/*Zarys polskiego prawa telekomunikacyjnego, czyli kr ó tka jego historia składająca się na stan obecny.*/
2. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
3. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
4. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
/*Kró tkie wprowadzenie do teorii niezawodności w odniesieniu do telekomunikacji. Bardzo ważne
zagadnienie rzutujące na jakość oferowanych usług.*/
5. Eksploatacja; zarzą dzanie, utrzymanie zarzą dzanie jakością
/*Jest to bardzo modne zagadnienie. W Polsce temat ten jest dopiero rozwijany. Pierwsze rozporz ądzenie
dotyczące jakości usług w telekomunikacji w naszym kraju weszło w życie dopiero w 1990 roku. Wcześniej,
kiedy był tylko jeden operator, jakość była sprawą drugorzę dną. Dziś zagadnienie to nabiera coraz wię kszej
mocy. Dwa aspekty jakości: jakość techniczna oraz czynnik ludzki. Jakość techniczna dąży do doskonałości.
Jeśli chodzi o czynnik ludzki, to czynione są pró by wprowadzenia usług o zró żnicowanym poziomie jakości.
Tymi zró żnicowanymi usługami trzeba w jakiś sposó b zarządzać .*/
6. Utrzymanie strategie, poziomy
/*Ró żne poziomy utrzymania sprzę tu. Strategie konserwacji (czę stości konserwacji) urządzeń.*/
7. TMN
8. TMN
/*Telecommunication Management Network – sieci zarządzania. Umieszczone na samym szycie hierarchii
systemó w telekomunikacyjnych. Istnieje tendencja centralizacji zarządzania siecią telekomunikacyjną.*/
9. SNMP, CORBA
/*Standardy – protokoły wystę pujące w informatyce i telekomunikacji.*/
10. hp OpenView,(platformy zarzą dzania)
/*Przykład platformy zarządzania.*/
11. Przykłady systemó w zarzą dzania
12. Przykłady systemó w zarzą dzania
13. Zarzą dzanie siecią abonencką
/*Inny sposó b zarządzania siecią abonencką i siecią mię dzycentralową. Brak normalizacji sieci abonenckiej
i wynikające z tego faktu trudności w jej zarządzaniu*/
14. Kolokwium zaliczeniowe
Wykład 1.
Struktura systemu telekomunikacyjnego.
Rys.1. Hierarchiczna struktura sieci telekomunikacyjnej.
Sieć telekomunikacyjna ma strukturę hierarchiczną , co przedstawiono na powyż szym
rysunku. Najniż szy poziom to sieć strefowa, drugi poziom to sieć mię dzymiastowa, najwyż szy
zaś to sieć mię dzynarodowa.
Sieć mię dzynarodowa ma najwyż sze wymagania jakościowe; straty ruchu nie powinny
przekraczać 1 ‰ (np. każ da z central mię dzynarodowych powinna mieć zegar atomowy).
/*Sieć mię dzynarodowa jest ró wnież hierarchiczna trzywarstwowa, najwyższa warstwa to sieć
mię dzykontynentalna. Centrale tego poziomu są połączone „każda z każdą”. Niższa warstwa to sieć central
mię dzynarodowych tranzytowych. Najniższa warstwa w sieci mię dzynarodowej to sieć central mię dzynarodowych
końcowych. W Polsce znajdują się dwie centrale mię dzynarodowe końcowe (w Poznaniu i Katowicach) oraz jedna
centrala mię dzynarodowa tranzytowa w Warszawie. Centrale tranzytowe mogą obsługiwać ruch w poziomie, czyli
mię dzy innymi centralami mię dzynarodowymi. Natomiast centrale końcowe mogą obsługiwać ruch tylko mię dzy
ró żnymi poziomami sieci (czyli np. mię dzy siecią mię dzymiastową i mię dzynarodową, ale nie mogą pośredniczyć w
ruchu mię dzy centralami mię dzynarodowymi, za co są odpowiedzialne centrale tranzytowe).
W dużych krajach sieć mię dzymiastowa jest ró wnież trzypoziomowa w średnich i mniejszych jest
dwupoziomowa. Polska ma dwupoziomową strukturę sieci mię dzymiastowej. Polska sieć mię dzymiastowa składa się
z 12 central mię dzymiastowych wę złowych. Na Dolnym Śląsku są to centrale mię dzymiastowe we Wrocławiu i
Wałbrzychu.
Sieć strefowa w Polsce odpowiada swoim zasię giem mniej wię cej obszarowi „starego wojewó dztwa”. Sieć
strefowa jest to sieć w jednej strefie numeracyjnej.*/
Strefa numeracyjna.
Numeracja to jeden z podstawowych elementó w systemu telekomunikacyjnego.
Numeracja powinna być najtrwalszym elementem systemu telekomunikacyjnego. W strefie
numeracyjnej numer nie moż e się powtarzać i nie powinien być zbyt długi.
/*W systemach wielocentralowych zachodzi potrzeba przyporządkowania określonego wskaźnika
mię dzycentralowego (numeru kierunkowego) każdej centrali, istnieją dwa sposoby przyporządkowania wskaźnikó w numeracja jawna oraz numeracja skryta.
W przypadku numeracji jawnej, abonent dla uzyskania połączenia z abonentem innej centrali musi
przekazać najpierw wskaźnik mię dzycentralowy a potem numer wywoływanego abonenta. W takim systemie
numeracji wskaźniki przyporządkowane poszczegó lnym centralom określają w sposó b jawny terytorialne dane
abonenta. W jawnych systemach numeracji wskaźniki mogą zmieniać się w zależności od tego, jaką drogą lub z
jakiego punktu sieci zestawiane jest połączenie - system numeracji jawnej ze zmiennym wskaźnikiem. Wskaźniki
mogą ró wnież nie zmieniać się - system numeracji jawnej ze stałymi wskaźnikami. W ruchu mię dzymiastowym w
Polsce obowiązuje system numeracji jawnej ze stałym wskaźnikiem.
W systemie numeracji skrytej wskaźnik mię dzycentralowy jest integralną czę ścią numeru abonenta i jest
przekazywany do centrali zawsze niezależnie od położenia abonenta. Podstawową zaletą numeracji skrytej jest to, że
abonenci nie muszą być zorientowani w układzie sieci. Wadą numeracji skrytej jest konieczność wybierania
zbę dnych cyfr przy połączeniach lokalnych.
Obszar na któ rym numery obję te są systemem numeracji skrytej i któ remu w krajowej sieci
telekomunikacyjnej przyporządkowano określony wskaźnik mię dzymiastowy, nazywamy strefą numeracyjną. */
Numeracja w Polsce jest uregulowana Rozporzą dzeniem Ministra Ł ą czności z dnia 7
czerwca 2000 r. w sprawie planu numeracji krajowej dla telekomunikacyjnej sieci uż ytku
publicznego. (Dz. U. Nr 53, poz. 644).
Zgodnie z powyż szą ustawą numer krajowy składa się z:
KNA = WSN + numer abonenta właściwy dla danej SN,
gdzie:
KNA – krajowy numer abonenta;
WSN – wskaźnik strefy numeracyjnej;
SN – strefa numeracyjna.
Elementy Prawa Telekomunikacyjnego.
Prawo telekomunikacyjne reguluje działania telekomunikacji, chociaż by takie, jak: numeracja,
czy gospodarka widmem.
Kró tka historia prawa telekomunikacyjnego w Polsce.
Pierwsza ustawa dotyczą ca prawa telekomunikacyjnego została wydana w Polsce dopiero
w 1990 roku. Choć wcześnie były wydawane ustawy i dekrety o łą czności, począ wszy od 1924
roku. Jednak w dobie PRL wię kszość decyzji podejmował minister. Ustawa ta uwolniła rynek
usług lokalnych przy monopolu usług mię dzymiastowych i mię dzynarodowych, co jest
ewenementem w skali światowej. Sieć lokalna to najdroż szy element systemu
telekomunikacyjnego, dlatego nie ma wię kszego sensu budowanie dwó ch, czy wię cej sieci
lokalnych. Ustawa ta powołała Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną , któ ra miała czuwać
nad jakością usług telekomunikacyjnych, nad wszelkimi zezwoleniami, itp.
Nowelizacja powyż szej Ustawy o łą czności wprowadziła koncesje na świadczenie usług
w strefach numeracyjnych, uwolniła rynek usług mię dzystrefowych oraz zmieniła PIT na PITIP,
czyli Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną i Pocztową .
W roku 2000 weszła w ż ycie ustawa „Prawo telekomunikacyjne” wprowadzają ca szereg
zmian i nowych rozwią zań prawnych, choćby takich jak:
- usługę powszechną , któ rej to świadczenia operator nie moż e odmó wić (poję cie zostanie
wyjaśnione w dalszej czę ści);
- operator dominują cy (z punktu widzenia operatora wprowadza to wiele utrudnień natury
formalnej)
- funkcja regulatora – Urzą d Regulacji Telekomunikacji - przeją ł on zadania PITiP-u i PARu
(Państwowej Agencji Radiokomunikacji) ;
- zgłoszenie o świadczeniu usług (usługodawca moż e świadczyć usługi wynajmują c
infrastrukturę telekomunikacyjną od operatora, co prowadzi do tego, ż e nie koniecznie
operator musi być usługodawcą ) .
Nowelizacja tej ustawy przemianowała URT na URTiP, niewiele rozszerzają c zakres
działań tego urzę du. Pozostawiła ona stanowienie prawa w rę ku ministra „właściwego do spraw
łą czności”. Działalność URTiP-u obejmuje takie zadania jak:
- regulacja dostę pu do rynku telekomunikacyjnego,
- nadzó r nad relacjami pomię dzy partnerami na rynku,
- kontrola zachowań na rynku - kontrola przestrzegania prawa i zasad „ fair play”.
- wydawania, cofania i zmiany zakresu zezwoleń i pozwoleń telekomunikacyjnych,
- podejmowania rozstrzygnię ć w sprawach umó w o połą czeniach sieci telekomunikacyjnych (
interconnection ),
- prowadzenia kontroli.
Kilka poję ć uję tych w niniejszej ustawie:
- eksploatacja sieci telekomunikacyjnych - faktyczne i bezpośrednie dysponowanie całością
funkcji urzą dzeń i sieci zapewniają cych telekomunikację ,
- infrastruktura telekomunikacyjna - urzą dzenia telekomunikacyjne, nie bę dą ce urzą dzeniami
końcowymi, linie, kanalizację , słupy, wież e, maszty, kable, przewody oraz osprzę t,
wykorzystywane do zapewnienia telekomunikacji,
- interoperacyjność sieci - zdolność sieci telekomunikacyjnych do efektywnej wspó łpracy w celu
zapewnienia wzajemnego dostę pu uż ytkownikó w do usług świadczonych w tych sieciach (np.
abonent musi mieć dostę p do wszystkich sieci, a nie tylko do sieci operatora, u któ rego ma
wykupioną daną usługę )
- operator - przedsię biorca, uprawniony na podstawie odrę bnych przepisó w do wykonywania
działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzą cy działalność
polegają cą na eksploatacji sieci publicznej lub świadczeniu usług telekomunikacyjnych w sieci
publicznej
- publiczna sieć telefoniczna - sieć publiczną stosują cą techniki komutacji, wymagają cą
wykorzystania zasobó w numeracji, zapewniają cą mię dzy innymi:
a) usługę telefoniczną ,
b) transmisję faksó w,
c) transmisję danych w paśmie fonicznym za pomocą modemó w,
pomię dzy zakończeniami sieci o stałej lokalizacji, zwaną dalej „stacjonarną publiczną siecią
telefoniczną ”, albo - pomię dzy zakończeniami sieci o zmiennej lokalizacji, zwaną dalej
„ruchomą publiczną siecią telefoniczną ”,
- sieć wewnę trzna - sieć telekomunikacyjną eksploatowaną przez podmiot wyłą cznie dla
własnych potrzeb lub założ oną w budynkach niemieszkalnych usytuowanych na terenie jednej
nieruchomości gruntowej (np. sieć politechniczna),
- strefa numeracyjna - obszar geograficzny, dla któ rego ustalono wskaźnik mię dzymiastowy w
planie numeracji krajowej dla publicznych sieci telefonicznych,
- usługa telekomunikacyjna – działalność gospodarczą polegają cą na transmisji lub kierowaniu
sygnałó w w sieciach telekomunikacyjnych,
- usługa powszechna - usługi telefoniczne, z wyłą czeniem usług dostę pu do sieci, usługi
faksowe oraz usługi transmisji danych w paśmie fonicznym za pomocą modemó w
świadczone przez operatoró w publicznych w stacjonarnych publicznych sieciach
telefonicznych, wraz ze świadczeniami dodatkowymi, polegają cymi na:
a) udzielaniu informacji o numerach abonentó w, zwanym dalej „usługą biura numeró w”,
b) udogodnieniach dla osó b niepełnosprawnych,
c) dostarczaniu, na pisemne ż ą danie abonenta, szczegó łowego wykazu wykonanych mu
usług telekomunikacyjnych,
Usługa telefonu komó rkowego, w rozumieniu ustawy, nie jest usługa powszechną .
Zarzą dzanie i utrzymanie systemu telekomunikacyjnego – wstęp.
TMN (Telecommunication Management Network)
Rys.2. Sieci nadzorowane przez sieć zarzą dzają cą TMN
TMN – Telecommunication Management Network -standard opracowany przez ITU.
Punkt zarzą dzania i utrzymania – TMN jest najwyż szą warstwą sieci. Jak widać ma on dostę p i
sprawuje pieczę nad wszystkimi rodzajami sieci.
Sieć fizyczna – obejmuje sieć dostę pową /*(słabo zestandaryzowana), np. sieć telefoniczna, sieć telewizji
kablowej, łącza radiowe, itp.*/ i sieć mię dzycentralową /*obję ta światowymi standardami (np. PCM, łącza 2
Mb, itp.)*/.
Sieć łą czy dzierż awionych – wynaję cie na pewien określony czas konkretnego łą cza fizycznego.
Sieć synchronizacyjna – sieć telekomunikacyjna jest siecią cyfrową , dlatego wymaga
synchronizacji, jest synchronizowana zwykle przez zegar atomowy.
Sieć sygnalizacyjna – sieć wszelkiej sygnalizacji zwią zanej z zestawianiem połą czeń, transmisją
danych, itp., zwykle jest to System Sygnalizacji nr 7, co jest już prawie standardem.
Sieć z komutacją łą czy – sieć telefoniczna.
Sieć pakietowa – dziś głownie to sieć IP (takż e Frame Relay, X.25).
Wszystkimi tymi sieciami trzeba umieję tnie zarzą dzać, by mó c oferować jak najwyż szy poziom
niezawodności usług. Pieczę nad tym zagadnieniem sprawuje właśnie sieć TMN. Jest to sieć
wydzielona funkcjonalnie, natomiast fizycznie to ta sama sieć, co powyż sze.
Opracowano na podstawie:
1. Wykład.
2. Opracowanie do wykładu:
Szymanowskiego.
3. www.telefonia.plicka.net.pl
Systemy
Ciekawe linki:
http://www.telefonia.pilicka.net.pl/
komutacyjne
1
autorstwa
dr
inż .
M.
Ciekawostki:
W TP S.A. 1% abonentó w dostarcza 30% zyskó w. To jest grupa tzw. Abonentó w
priorytetowych. Każ dy z nich ma swojego opiekuna. Politechnika Wrocławska jako najwię kszy
klient TP S.A. należ y do grona abonentó w priorytetowych.
/*słowa znajdujące się w takim nawiasie oznaczają komentarz; mniej, ale ważny*/
Autorzy niniejszego opracowania:
Radosław Drabek
Patryk Chamuczyński
Tomasz Grelewicz
Paweł Jankowski