Narodziny Wszechświata Syr łoćija bolipen Dinozaury
Transkrypt
Narodziny Wszechświata Syr łoćija bolipen Dinozaury
Narodziny Wszechświata Syr łoćija bolipen Co oznacza Wielki Wybuch? ......................................................................................................... 6 Układ słoneczny - mały okruch Wszechświata ......................................................................... 7 Pojęcie Układu Słonecznego ......................................................................................................... 7 Grawitacja ........................................................................................................................................ 7 Słońce - główne źródło energii .................................................................................................... 8 Burza magnetyczna ....................................................................................................................... 8 Elementy Układu Słonecznego .................................................................................................... 10 Ziemia nasza planeta .................................................................................................................... 11 Obrót wokół Słońca ........................................................................................................................ 11 Budowa wnętrza Ziemi ................................................................................................................. 12 Nasz pękaty sąsiad Księżyc .......................................................................................................... 13 Kosmos i jego tajemnice .............................................................................................................. 14 Naśiben dre bolipen ....................................................................................................................... 14 Dinozaury - tajemnicze gady Dinozaury – potężne jaszczury ................................................................................................... 18 Jak wyginęły te ogromne gady? .................................................................................................. 19 Budowa apratuni ............................................................................................................................. 20 Pterozaury ....................................................................................................................................... 21 Brachiozaur ...................................................................................................................................... 22 Tyranozaur ....................................................................................................................................... 23 Triceratops ....................................................................................................................................... 24 Anchiornis ........................................................................................................................................ 26 Argentynozaur ................................................................................................................................ 26 Naj… dinozaury ............................................................................................................................... 27 Ewolucja człowieka Manuśeskry ewolucja Karol Linneusz i jego Homo sapiens ........................................................................................... 30 Ewolucja ............................................................................................................................................ 30 AFRYKA kolebką ewolucji? ............................................................................................................ 31 112 Australopitek ................................................................................................................................... 31 Homo habilis - najstarszy gatunek z rodzaju Homo ............................................................... 32 Homo erectus, czyli człowiek wyprostowany ........................................................................... 32 Poprzednik Homo sapiens – Neandertalczyk ........................................................................... 33 Człowiek współczesny (Homo sapiens) ..................................................................................... 35 Pozostałości po przodkach ........................................................................................................... 36 Cechy ludzkie gatunku Homo sapiens ....................................................................................... 37 Starożytne cywilizacje Phurane ćirytka ciwilizacji Starożytność ................................................................................................................................... 40 Cywilizacja ....................................................................................................................................... 41 Mezopotamia – żyzny półksiężyc ......................................................................................... 42 Sumerowie ...................................................................................................................................... 42 Wierzenia Sumerów ....................................................................................................................... 43 Państwo Hammurabiego .............................................................................................................. 43 Egipt darem Nilu ......................................................................................................................... 44 Faraon głową społeczeństwa egipskiego ................................................................................... 45 Tajemnica Tutenchamona ............................................................................................................. 45 Wierzenia starożytnych Egipcjan ................................................................................................ 46 Hieroglify .......................................................................................................................................... 46 Piramidy ........................................................................................................................................... 47 Greckie polis ................................................................................................................................. 48 Kultura mykeńska .......................................................................................................................... 48 Demokracja w starożytnej Grecji ................................................................................................ 49 Greckie igrzyska olimpijskie ......................................................................................................... 50 Główne zabytki starożytnych Aten ............................................................................................. 51 Imperium Romanum ................................................................................................................. 52 Romulus i Remus ............................................................................................................................ 52 Porażki i sukcesy rzymskich legionów ........................................................................................ 53 Kodeks Justyniana .......................................................................................................................... 54 113 Wielkie odkrycia geograficzne Bare rakhibena geograficzna Manuśa ceła ćiry sys dre drom ..................................................................................................... 58 Henryk Żeglarz ............................................................................................................................... 59 Bartolomeo Diaz rozpoczyna kolejną wyprawę ........................................................................ 59 Morskie wyprawy Krzysztofa Kolumba ....................................................................................... 60 Ferdynand Magellan i jego podróż dookoła świata ................................................................... 61 Vasco da Gama w drodze do Indii ............................................................................................... 61 Marco Polo – wenecki podróżnik i kupiec .................................................................................. 61 Co przyniosły wielkie odkrycia geograficzne? ............................................................................ 62 Wynalazki i odkrycia, które zmieniły świat Nevipena i rakhibena kaj sparude sveto Potrzeba + ciekawość = odkrycie ............................................................................................... 68 Co to jest WYNALAZEK? ................................................................................................................ 68 Ważniejsze wynalazki i osiągnięcia człowieka ........................................................................... 69 Uzyskiwanie ognia .......................................................................................................................... 69 Nowy materiał do produkcji narzędzi - brąz .............................................................................. 69 Wynalazek ponadczasowy - koło ................................................................................................. 69 Benjamin Franklin - wynalazca instalacji odgromowej ........................................................... 70 Parafina ............................................................................................................................................. 70 Alfabet Braille’a - pomoc dla osób niewidomych ...................................................................... 70 Pierwsza żarówka ........................................................................................................................... 70 Łaćho nevipen - telefono ............................................................................................................... 71 Mikroskop Zachariasza i Hansa Janssena .................................................................................. 71 Jekhto samoloto pszałengro Wright ............................................................................................ 72 Antybiotyki - pożyteczne pleśni ................................................................................................... 72 Insulina ............................................................................................................................................. 73 Niebezpieczna nitrogliceryna ........................................................................................................ 73 114 W królestwie zwierząt Dre janvarytko khinigipen Mieszkańcy naszej planety .......................................................................................................... 76 RYBY - mieszkańcy głębokich wód ..................................................................................... 78 Cechy charakterystyczne ryb ...................................................................................................... 79 Po co rybie łuski? ........................................................................................................................... 80 Ryby znane i nieznane .................................................................................................................. 82 PŁAZY - znaczenie i ochrona ................................................................................................. 84 Budowa wewnętrzna płazów na przykładzie żaby .................................................................. 86 Płazy ogoniaste .............................................................................................................................. 86 Płazy znane i nieznane ................................................................................................................. 88 GADY - typowe zwierzęta lądowe ....................................................................................... 90 Skóra ................................................................................................................................................ 91 Oddychanie ..................................................................................................................................... 92 Gady znane i nieznane ................................................................................................................. 94 O czym ćwierkają PTAKI? ...................................................................................................... 96 Ptaki drapieżne .............................................................................................................................. 98 Ptaki biegające ............................................................................................................................... 99 Ptaki znane i nieznane ................................................................................................................. 100 SSAKI - wszechobecni mieszkańcy Ziemi ........................................................................ 102 SSAKI - CHARAKTERYSTYKA ...................................................................................................... 103 Ssaki drapieżne ............................................................................................................................. 104 Ssaki znane i nieznane ................................................................................................................. 106 W trosce o naszą planetę Rodzaje zanieczyszczeń środowiska ......................................................................................... 108 Ochrona środowiska ..................................................................................................................... 108 Sposoby ochrony środowiska ..................................................................................................... 110 Recykling ......................................................................................................................................... 110 Jak mogę dbać o środowisko? .................................................................................................... 110 115