Związek Rzemiosła Polskiego

Walidacja, ERK i KRK w
kontekście idei uczenia się przez
całe życie
(komentarz)
Związek Rzemiosła Polskiego
Józef Jacek Hordejuk
Warszawa
19.04.2011 r.
Związek Rzemiosła Polskiego
Z doświadczeń ZRP wynika, że najlepsze efekty
osiąga się z uczenia osób w różnych miejscach,
formach i okresach życia, a nade wszystko z
praktyki zawodowej;
Stąd też bardzo istotna jest gwarancja państwa
równego traktowania różnorodnych dróg dojścia
do efektu finalnego (cząstkowych, pełnych, z
wymaganymi dodatkowymi uprawnieniami)
kwalifikacji!
Związek Rzemiosła Polskiego
Bez wątpienia punktem kluczowym jest wiedza,
umiejętności i szerokie kompetencje, nie zaś
cechy wyróżniające instytucje.
Stąd najważniejszy jest „klient” , a instytucja
potwierdzająca jego wartość na rynku pracy
jedynie i aż potwierdza jego dla tego rynku (ale
czytelnie i zrozumiale dla wszystkich partnerów)
Związek Rzemiosła Polskiego
Dla przykładu w krajach znających system
dualny
(Niemcy,
Austria,
Belgia)
doskonale jest znana waga świadectwa
czeladniczego
lub
dyplomu
mistrzowskiego wydanych przez izbę
rzemieślniczą
w
Polsce
niż
np.
świadectwa
ukończenia
technikum
zawodowego.
Związek Rzemiosła Polskiego
Cele LLL !?
Spełniane są przez rzemiosło w zakresie
kreatywności i innowacyjności, bowiem
zależy to od każdej indywidualnej firmy.
Pozostałe zależą od prawnych rozwiązań
przygotowanych przez państwo.
Związek Rzemiosła Polskiego
Założenia KRK:
- zadbać by nasze kwalifikacje miały rzeczywiste
odniesienie do EQF;
- społeczeństwo powinno poznać różne ścieżki
dochodzenia do kwalifikacji (dziś zna głównie
system formalny/szkolny).
- uczenie się przez całe życie musi być wsparte
praktyką, a nie zaliczaniem kolejnych progów
(od przedszkola do doktoratu, a w finale kolejka
na liście bezrobotnych w PUP-ie)
Związek Rzemiosła Polskiego
Cele KRK II
Siłą rzeczy i tradycji ZRP skoncentrowane
jest na edukacji zawodowej.
Jeśli mamy stworzyć warunki uznawania
kwalifikacji nadawanych w Polsce (głównie
w UE) musimy zgrabnie „nałożyć” nasz
system na rozpoznawalne systemy w UE.
Związek Rzemiosła Polskiego
Europejski kontekst walidacji
Wypadałoby tylko przyklasnąć zaleceniom
Parlamentu UE, gdyby…
Nie konieczność opracowania KRK przez
Polskę.
I tu jest problem, bo wstępne proponowanie
podziały na 8 ram preferowały system
szkolny.
Związek Rzemiosła Polskiego
W świetle proponowanych obecnie przez MEN
zmian absolwent ZSZ lub technikum może
opuścić szkołę bez kwalifikacji, z jedną lub
dwoma (na ile podzieli ten zawód MEN);
Stąd też naturalnym procesem jest by KRK oprzeć
na
rzeczywistych
i
potwierdzonych
na
odpowiednim
poziomie
kwalifikacjach
zawodowych, w systemie nie- lub poza
formalnym (a nie tylko na ukończeniu
odpowiedniego typu szkoły).
Związek Rzemiosła Polskiego
Cele…
Tak, ale akceptacja także systemu potwierdzania
kwalifikacji w rzemiośle;
Tak, ale nasz czeladnik i mistrz powinien mieć
adekwatny poziom jak jego odpowiednik w
krajach UE (z uwzględnieniem różnych dróg do
potwierdzenia kwalifikacji)
Związek Rzemiosła Polskiego
Walidacja jako odpowiedź na potrzeby:
Diabeł tkwi w szczegółach!
Z doświadczeń polskiego rzemiosła wiemy,
ze np. Niemcy kontestują nasze proporcje
teorii do praktyki w procesie dojścia do
pełnych kwalifikacji (wygrywa to rzemiosło
– tracą szkoły publiczne);
Związek Rzemiosła Polskiego
Inaczej np. w Belgii, gdzie zawody „murarz” i „tynkarz” są
rozdzielone, a w Polsce mieści się to w pełnej kwalifikacji
murarza. W kwalifikacji tak, ale na rynku pracy jest
podobnie jak w Belgii – czyli specjalizacja!
W Belgii nasz glazurnik nie może położyć terrakoty na
tarasie budynku na najwyższym piętrze, gdyż wchodzi to
w zakres kwalifikacji dekarza! I tu nawet nie chodzi o
kwalifikacje, tylko o system rozliczeń VAT (nie masz
kwalifikacji odpowiednich – nie możesz rozliczyć faktury,
bo pilnuje tego firma ubezpieczeniowa. Stąd popularna
w Belgii forma sp. z. oo skupiająca fachowców różnych
specjalności).
Związek Rzemiosła Polskiego
Zasady:
Winny być spójne z zasadami UE, ale…
Pomni doświadczeń europejskich powinniśmy
raczej
ostrożnie
„na
wyrost”
ustawiać
kwalifikacje naszych fachowców, niż z założenia
ustawiać ich na niższym poziomie niż ich
odpowiedniki w krajach UE.
Związek Rzemiosła Polskiego
Instytucje:
Już po rezultatach kilku debat widać, że prace nad
skonstruowaniem KRK są źródłem wielu
nieporozumień – jawi się potrzeba powołania
IKSK.
Abstrahując od standardów
jakości/licencjonowania itd.., itd.. , monitoringu,
rejestrów, walidacji i przeprowadzania
egzaminów, prowadzenia banku pytań… i tak
można by to mnożyć.
Związek Rzemiosła Polskiego
Proszę wskazać nam jedną, jedyną instytucję w
Polsce, w której są wszystkie niezbędne
informacje o ścieżce zawodowej kandydata do
zdobycia kwalifikacji czeladniczych lub
mistrzowskich (staż pracy, szkoły, praktyki
krajowe lub zagraniczne itp.. czyli cała ścieżka
formalna, nieformalna i pozaformalna) jest
zapisana w archiwach co najmniej od 1945 r. w
każdej izbie rzemieślniczej przeprowadzającej
egzaminy na tych poziomach).
Związek Rzemiosła Polskiego
Konkludując:
Jeśli KRK mają być rzeczywistym odzwierciedleniem
wiedzy, umiejętności i kompetencji – przy ich konstrukcji
należy uwzględnić:
- różne sposoby zdobywania kwalifikacji;
- pamiętać o kontekście europejskim (syndrom polskiego
hydraulika);
- zerwać ostatecznie z automatycznym przypisaniem
posiadania kwalifikacji z ukończeniem określonego typu
szkoły!
Związek Rzemiosła Polskiego
Jeden z Prezydentów USA wypowiedział
kiedyś w debacie pamiętną frazę: „Przede
wszystkim gospodarka, durniu”
Związek Rzemiosła Polskiego od lat bije się
o podobne spojrzenie:
„Praktyka zawodowa, durniu!!” Pech chce,
że my to widzieliśmy w rzemiośle od lat, a
w innych sektorach dopiero teraz się to
dostrzega,.
Dziękuję za uwagę
Związek Rzemiosła Polskiego
Józef Jacek Hordejuk
Warszawa
19.04.2011 r.