ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu

Transkrypt

ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu
OCENA
STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO
POWIATU LUBLINIECKIEGO
W 2008 ROKU
Lubliniec 2009
Spis treści
Wstęp.......................................................................................................................................... 4
I. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ .................................................................... 6
1. Nadzór nad chorobami zakaźnymi ..................................................................................... 6
2. Obowiązkowe i zalecane szczepienia ochronne............................................................... 12
3. Ocena stanu sanitarnego zakładów opieki zdrowotnej..................................................... 14
3.1. Nadzór nad zakładami stacjonarnej opieki zdrowotnej............................................ 14
3. 2. Nadzór nad publicznymi i niepublicznymi ambulatoryjnymi zakładami
opieki zdrowotnej ................................................................................................. 20
4. Sterylizacja i dezynfekcja................................................................................................. 21
5. Gabinety praktyki lekarskiej, pielęgniarek i połoŜnych oraz świadczące inne
usługi medyczne .............................................................................................................. 22
5.1. Prywatne gabinety lekarskie – zabiegowe................................................................ 22
5.2. Prywatne gabinety lekarskie – niezabiegowe........................................................... 23
5.3. Praktyka pielęgniarek i połoŜnych ........................................................................... 24
5.4. Inne obiekty świadczące usługi medyczne............................................................... 24
6. Interwencje ....................................................................................................................... 25
II. OCENA W ZAKRESIE śYWNOŚCI, śYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UśYTKU ........ 26
1. Ogólna charakterystyka obiektów nadzorowanych.......................................................... 26
2. Zakłady produkcji Ŝywności ............................................................................................ 28
3. Obiekty obrotu Ŝywnością................................................................................................ 29
4. Zakłady Ŝywienia zbiorowego ......................................................................................... 30
5. Zakłady małej gastronomii............................................................................................... 31
6. Zakłady Ŝywienia zbiorowego prowadzące dostawę posiłków dla odbiorców
zewnętrznych................................................................................................................... 31
7. Ocena sposobu Ŝywienia .................................................................................................. 32
8. Ocena transportu Ŝywności .............................................................................................. 32
9. Współpraca z innymi słuŜbami kontroli........................................................................... 32
10. Nadzór sanitarny w zakresie higieny Ŝywności i Ŝywienia podczas
organizowanych imprez masowych ............................................................................... 33
11. Jakość zdrowotna środków spoŜywczych ...................................................................... 33
12. Nadzór nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością .......... 34
13. Nadzór nad obiektami produkcji, konfekcjonowania i obrotu kosmetykami ................ 35
III. OCENA STANU SANITARENGO URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UśYTKU
PUBLICZNEGO ...................................................................................................................... 36
1. Zaopatrzenie mieszkańców powiatu lublinieckiego w wodę przeznaczoną do spoŜycia 36
2. Ocena stanu sanitarnego kąpielisk i basenów kąpielowych............................................. 40
2.1. Kapieliska................................................................................................................. 40
2.2. Baseny całoroczne.................................................................................................... 41
2.3. Baseny sezonowe ..................................................................................................... 41
3. Stan sanitarny ambulatoryjnych zakładów opieki zdrowotnej......................................... 42
3.1. Publiczna opieka zdrowotna..................................................................................... 42
3.2. Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej ................................................................. 42
3.3. Stan sanitarny szpitali z zakresu higieny komunalnej.............................................. 43
4. Prosektoria....................................................................................................................... 44
5. Pralnie szpitalne ............................................................................................................... 44
2
7. Interwencje ....................................................................................................................... 55
IV. OCENA W ZAKRESIE STANU TECHNICZNEGO I SANITARNEGO....................... 57
PLACÓWEK OŚWIATOWYCH ............................................................................................ 57
1. Stan techniczny oraz sanitarny budynków ....................................................................... 57
2. Obiekty nowo uruchomione i po modernizacji ............................................................... 59
3. Ocena warunków pracy uczniów ..................................................................................... 59
4. Ocena profilaktycznej działalności szkolnej słuŜby zdrowia........................................... 60
5. Ocena doŜywiania dzieci i młodzieŜy............................................................................. 60
V. OCENA W ZAKRESIE WARUNKÓW PRACY W ZAKŁADACH PRACY ................. 62
1. Choroby zawodowe.......................................................................................................... 63
2. Nadzór nad zakładami, w których występują substancje, preparaty, czynniki lub procesy
technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.............. 64
3. Nadzór nad zakładami stosującymi lub wprowadzającymi do obrotu substancje i
preparaty niebezpieczne ....................................................................................................... 66
4. Nadzór nad zakładami opieki zdrowotnej ........................................................................ 67
5. Nadzór w zakresie szkodliwych czynników biologicznych............................................. 68
VI. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY ............................................................... 70
VII. DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO-ZDROWOTNA ......................................................... 71
VIII. PODSUMOWANIE ........................................................................................................ 76
3
Wstęp
W roku 2008 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lublińcu kontynuował
realizację nałoŜonych zadań określonych w ustawie o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieŜącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie
działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych
chorób powodowanych warunkami środowiska. Działalność Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Lublińcu (PSSE) była ukierunkowana na jak najbardziej efektywną
realizację nałoŜonych zadań w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym
wpływem szkodliwości i uciąŜliwości środowiskowych oraz zapobiegania powstawaniu
chorób, w tym zakaźnych i zawodowych. Na efektywność działalności nadzorowej
i oświatowej miało wpływ udoskonalanie wdroŜonego systemu jakości oraz podnoszenie
kwalifikacji zawodowych pracowników PSSE.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lublińcu swoim nadzorem obejmuje
powiat lubliniecki, na terenie którego znajduje się 8 gmin i 2 miasta: miasto i gmina
Lubliniec, miasto i gmina
Woźniki, gminy: Boronów, Ciasna, Herby, Kochanowice,
Koszęcin, Pawonków.
Obszar powiatu lublinieckiego o powierzchni 823km² zamieszkiwało 76 372 mieszkańców
(na dzień 30.06.2008r.).
Rysunek nr 1. PołoŜenie Powiatu Lublinieckiego
4
Na terenie powiatu lublinieckiego funkcjonuje wiele zakładów o róŜnorodnym zakresie
prowadzonej działalności. NaleŜy tu wymienić przede wszystkim:
-
PPRE „ENERGOSERWIS”s.a. w Lublińcu,
-
Zakłady „LENTEX”s.a. w Lublińcu,
-
Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny w Lublińcu,
-
Zakłady Mięsne „JANDAR” w Woźnikach,
-
oddział SP Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii Urazowej w Piekarach Śl.(oddział
Kochcice),
-
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Niesłyszących i Słabosłyszących w
Lublińcu,
-
NZOZ Ośrodek Leczniczo- Rehabilitacyjny dla Dzieci i MłodzieŜy Niepełnosprawnej
w Rusinowicach,
- Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” w Koszęcinie.
Pozostałe zakłady, to obiekty zatrudniające mniejszą ilość osób. Ponadto naleŜy tu równieŜ
wymienić drobnych przedsiębiorców indywidualnych oraz pracowników zatrudnionych
w leśnictwie i rolnictwie.
W oparciu o dane dotyczące działań podejmowanych w roku 2008 w poszczególnych
komórkach organizacyjnych działalności podstawowej została opracowana ocena stanu
sanitarnego powiatu lublinieckiego.
5
I. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
W 2008r. PSSE w Lublińcu prowadziła nadzór nad profilaktyką oraz zwalczaniem
chorób zakaźnych przez analizę zgłoszeń i zachorowań na choroby zakaźne oraz brała czynny
udział w realizacji programu profilaktyki zakaŜeń szpitalnych w ramach sprawowania
nadzoru
bieŜącego
nad
działaniami
przeciwepidemicznymi
prowadzonymi
w zakładach opieki zdrowotnej dla ustalenia źródeł i dróg transmisji drobnoustrojów. W celu
zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów i personelu egzekwowano prawidłowe stosowanie
zasad aseptyki i antyseptyki, właściwą organizację pracy na oddziałach i zapleczu szpitali.
W przypadku chorób zakaźnych infekcyjnych, którym moŜna zapobiegać poprzez czynne
uodpornienie populacji stosowane były szczepienia ochronne zarówno obowiązkowe
(wynikające z kalendarza szczepień) jak i wybranych grup ludności naraŜonych na zakaŜenie.
Analizę sytuacji epidemiologicznej powiatu przeprowadzono w oparciu o zgłoszone
i rejestrowane choroby zakaźne. Analiza danych epidemiologicznych na przestrzeni ostatnich
lat wskazuje na wzrost zachorowań na salmonellozy, nieŜyty wywołane przez rotawirusy,
cytomegalię oraz spadek zachorowań na ospę wietrzną, płonicę, boreliozę, grypę, róŜyczkę i
krztusiec.
1. Nadzór nad chorobami zakaźnymi
Analizując sytuację epidemiologiczną na terenie działania PSSE w Lublińcu
stwierdzono wzrost zachorowań na niŜej wymienione jednostki chorobowe:
Tabela 1.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Jednostka
chorobowa
Zatrucia pokarmowe
salmonellozy
NieŜyt jelitowy
wywołany przez
rotawirusy
Biegunka i zapalenie
Ŝołądkowo-jelitowe o
prawdopodobnie
zakaźnym
pochodzeniu u dzieci
do lat 2
Lamblioza (giardioza)
Wszawica
Cytomegalia
Toksoplazmoza
Liczba zachorowań
w 2007r.
Liczba zachorowań
w 2008r.
3
22
28
73
14
22
0
12
0
0
3
41
2
3
6
Natomiast zmniejszyła się ilość wymienionych niŜej jednostek chorobowych:
Tabela 2.
Lp. Jednostka chorobowa
1. Gruźlica płuc
2. Ospa wietrzna
3. Nagminne zapalenie
przyusznic (świnka)
4. Płonica
5. Borelioza
6. Grypa
7. Neuroinfekcje
8. Mycoplasma pneumoniae
jako przyczyna chorób
9. RóŜyczka
10. Krztusiec
Liczba zachorowań
w 2007r.
32
314
Liczba zachorowań
w 2008r.
30
188
9
7
37
19
120
12
15
15
90
7
6
0
40
5
8
1
Tabela 3. Istotne zmiany ilościowe w występujących zachorowaniach na choroby zakaźne
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Jednostka chorobowa
Zatrucia pokarmowe
pałeczką
salmonella
ZakaŜenia jelitowe
Wirusowe zakaŜenia
jelit
Biegunki u dzieci do lat
2
Krztusiec
Płonica
RóŜa
Zapalenie opon mózg.rdzen.
Ospa wietrzna
RóŜyczka
Zapalenie Mózgu
WZW B ostre
Nagm.zapal.przyusznicy
Świerzb
Grypa
Tasiemczyca
2007
Wskaźnik
Liczba
zachorowań zapadalności
na 100 000
mieszkańcó
w
3,9
3
2008
Liczba
zachorowań
Wskaźnik
zapadalności
na 100 000
mieszkańców
22
28,7
4
42
5,2
54,9
22
97
28,7
126,8
14
18,3
22
28,7
5
37
4
12
6,5
48,3
5,2
15,6
1
15
0
6
1,3
19,6
0
7,84
314
40
0
1
9
21
120
0
410,4
52,2
0
1,3
11,7
27,4
156,8
0
188
8
1
1
7
24
90
0
245,8
10,46
1,3
1,3
9,15
31,3
117,6
0
7
Lp.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Jednostka chorobowa
Borelioza
Inne zatrucia
Gruźlica
Mononukleoza zakaźna
Posocznica
Cytomegalia
Wszawica
Owsica
Grzybice
2007
Wskaźnik
Liczba
zachorowań zapadalności
na 100 000
mieszkańcó
w
24,8
19
1,3
1
41,8
32
7,8
6
1,3
1
0
0
15,6
12
9,1
7
1,3
1
2008
Liczba
zachorowań
Wskaźnik
zapadalności
na 100 000
mieszkańców
15
0
30
4
4
2
41
3
3
19,6
0
39,2
5,23
5,2
2,6
53,6
3,92
3,92
Wybrane jednostki chorobowe
zatrucia pokarmowe: Salmonellozy – zanotowano wzrost zachorowań w porównaniu
z rokiem 2007:
- w 2007r. - 3 przypadki (salmonellozy); w tym 3 przypadki hospitalizowano;
- w 2008r. - 22 przypadki; w tym 20 hospitalizowanych, w tym:
- Salmonella Enteritidis – 21 zachorowań,
- Salmonella Typhimurium –1 zachorowanie.
Zarejestrowano 19 nowo wykrytych nosicieli salmonelli, 2 osoby odsunięto od pracy
zawodowej.
Ponadto w 2008r. zarejestrowano:
- inne bakteryjne zakaŜenia jelitowe – 23 przypadki, w tym 22 hospitalizowano,
- inne bakteryjne zatrucia pokarmowe – 3 przypadki, ( w tym 1 przypadek zatrucia jadem
kiełbasianym ); wszystkie hospitalizowano,
- wirusowe i inne określone zakaŜenia jelitowe – 97 przypadków; w tym 96
hospitalizowano,
- biegunka i zapalenie Ŝołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu
u dzieci do 2 lat – 22 przypadki, w tym 10 hospitalizowano.
Na terenie powiatu w 2008 roku zarejestrowano 1 zbiorowe zatrucie pokarmowe.
Zatruciu uległo 2 dzieci (rodzeństwo w
domu prywatnym). Dzieci hospitalizowano
w
Oddziale Dziecięcym w SP ZOZ Lubliniec, ul. świrki i Wigury 3. Zatrucie pokarmowe
wykazano w meldunku 9A/08 . Czynnik etiologiczny ustalono- u osób chorych wyhodowano
pałeczkę Salmonelli Enteritidis.
8
NieŜyt jelitowy wywołany przez rotawirusy – w 2008 roku zanotowano znaczny
wzrost zachorowań w porównaniu do roku 2007:
- w 2007r. - 28 przypadków, wszystkie hospitalizowane;
- w 2008r. - 73 przypadki, wszystkie hospitalizowane. Zwiększona ilość zachorowań na
biegunkę- rotawirus związana jest z wprowadzoną diagnostyką laboratoryjną na
terenie działania Stacji.
Biegunka i zapalenie Ŝołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu u dzieci do lat 2
- w 2008 roku zanotowano wzrost zachorowań w stosunku do roku 2007:
- w 2007r.- 14 przypadków zachorowań, 8 przypadków hospitalizowanych,
- w 2008r.- 22 przypadki zachorowań,10 przypadków hospitalizowanych.
Lamblioza (giardioza) - w 2008 roku zanotowano wzrost zachorowań w stosunku do
roku 2007:
- w 2007r.- brak zachorowań,
- w 2008r.- 3 przypadki zachorowań.
Wszawica - w 2008r. zanotowano znaczny wzrost w stosunku do 2007r.:
- w 2007r.- 12 przypadków zachorowań,
- w 2008r.- 41 przypadków zachorowań.
Cytomegalia – zanotowano wzrost zachorowań:
- w 2007r.- brak zachorowań;
- w 2008r. - 2 przypadki zachorowań. Zachorowały 2 osoby (1 męŜczyzna i 1 kobieta)
z gminy Pawonków,
Toksoplazmoza – zanotowano wzrost zachorowań;
- w 2007r.- brak zachorowań,
- w 2008r.- 3 przypadki zachorowań, Ŝaden przypadek nie był hospitalizowany.
Gruźlica płuc – zanotowano nieznaczny spadek zachorowań na gruźlicę:
- w 2007r. – 32 przypadki,
- w 2008r. – 30 przypadków, wszystkie hospitalizowane.
Gruźlica płuc (A 16.0) –17 zachorowań,
Gruźlica płuc (A 15.0) – 13 zachorowań.
Wśród chorych na gruźlicę zanotowano:
- osoby pracujące: 6,
- osoby niepracujące, tj. emeryci i renciści:17,
- osoby bezrobotne:7.
9
W roku 2008 nie zarejestrowano zgonów.
Wszystkie osoby ze styczności objęte zostały nadzorem lekarskim. Badania kontrolne
i nadzór nad osobami wypisanymi z oddziałów szpitalnych prowadzi Poradnia Gruźlicy
i Chorób Płuc w Lublińcu przy ulicy Sobieskiego 9. System ścisłego nadzoru nad osobami
chorymi i osobami z kontaktu prowadzony jest od
2002r. przez współpracę z Poradnią
Chorób Płuc i Gruźlicy w Lublińcu.
Ospa wietrzna- analizując zachorowania stwierdzono spadek zachorowań:
- w 2007r.- 314 przypadków, w tym 3 hospitalizowano,
- w 2008r.- 188 przypadków, Ŝaden przypadek nie był hospitalizowany.
Świnka (Nagminne zapalenie przyusznic)- spadek zachorowań w 2008roku:
- w 2007r.- 9 przypadków; Ŝaden nie był hospitalizowany,
- w 2008r.- 7 przypadków; wszystkie przypadki były leczone ambulatoryjne.
Płonica- spadek zachorowań w 2008roku:
- w 2007r.- 37 przypadków; Ŝaden nie był hospitalizowany,
- w 2008r.- 15 przypadków; wszystkie przypadki były leczone ambulatoryjne.
Zachorowało 7 męŜczyzn i 8 kobiet.
Borelioza - spadek zachorowań w 2008roku:
- w 2007r.- 19 przypadków; w tym 7 przypadków hospitalizowanych,
- w 2008r.- 15 przypadków; w tym 8 przypadków hospitalizowanych.
Wektorem zakaŜenia krętkiem Borrelia burgdorferi, odpowiedzialnym za rozwój choroby są
kleszcze. Kleszcze są obecne na terenie powiatu lublinieckiego, zarówno na terenach
leśnych, jak i w mieście na terenach rekreacyjnych.
Grypa – stwierdzono spadek zachorowań w analizowanym okresie:
- w 2007r.: 120 przypadków, w tym 30 dzieci do lat 14,
- w 2008r.: 90 przypadków, w tym 21 dzieci do lat 14.
W roku 2008 na terenie działania PSSE w Lublińcu (w róŜnych grupach wiekowych)
zostało zaszczepionych przeciw grypie 1826 osób.
Na terenie powiatu lublinieckiego wytypowano trzy placówki prowadzone przez lekarzy
pierwszego kontaktu do prowadzenia systemu nadzoru epidemiologicznego
i wirusologicznego nad grypą SENTINEL:
−
NZOZ Centrum Usług Medycznych „AKO-MED” ;Lubliniec,
ul. Mickiewicza 14,
−
NZOZ „SKORMED”; Herby, ul. Powstańców Śl. 4,
−
NZOZ „MEDYK”; Lubliniec, ul. Majdanek 6.
10
W cyklu cotygodniowym dane o zachorowaniach na grypę są przesyłane do WSSE
w Katowicach. W prowadzonym nadzorze nad grypą SENTINEL zgłoszono ogółem 13
zachorowań, w tym w grupach wiekowych odpowiednio:
0 do 4
- 0 zachorowań,
5 do 14
- 13 zachorowań,
15 do 64
- 0 zachorowań,
powyŜej 65
- 0 zachorowań.
Zachorowania te nie zostały jednak potwierdzone laboratoryjnie.
Neuroinfekcje – stwierdzono spadek zachorowań w analizowanym okresie:
- w 2007r. : 12 przypadków, w tym 9 przypadków wirusowego ZOMR , 2 przypadki
bakteryjnego zapalenia opon mózgowych (inne nie określone) oraz 1 przypadek
zapalenia opon mózgowych inny nie określony .Wszystkie 12 przypadków
hospitalizowano,
-w 2008r.: 7 przypadków, w tym 3 przypadki wirusowego ZOMR, 1 przypadek
bakteryjnego ZOMR (inne, nie określone G00.9), 2 przypadki bakteryjnego ZOMR inne
określone (G00.3), 1 przypadek wirusowego zapalenia mózgu ( nie określone
A86).Wszystkie 7 przypadków hospitalizowano.
Mycoplasma pneumoniae jako przyczyna chorób- spadek zachorowań:
- w 2007r.: 6 przypadków zachorowań, w tym 3 przypadki hospitalizowane;
- w 2008r.: brak zachorowań.
RóŜyczka – zanotowano duŜy spadek w porównaniu z ubiegłym rokiem;
- w 2007r.: 40 zachorowań,
- w 2008r.: 8 przypadków (moŜliwych), wszystkie przypadki leczono ambulatoryjnie.
Krztusiec - zanotowano spadek zachorowań na krztusiec:
- w 2007 r.: 5 przypadków; w tym 2 hospitalizowane. Szczepione przeciw krztuścowi.
- w 2008 r.: 1 zachorowanie, szczepień nie ustalono, gdyŜ zachorował męŜczyzna
w wieku 53 lat z miasta Lublińca, leczony ambulatoryjnie.
Wirusowe zapalenie wątroby - liczba zachorowań na terenie powiatu utrzymuje się na
tym samym poziomie:
- w 2007r. – 3 przypadki:
WZW B ostre
- 1 zachorowanie,
WZW B przewlekłe - 1 zachorowanie,
WZW C
- 1zachorowanie.
-w 2008r. – 4 przypadki:
11
WZW B ostre
- 1 zachorowanie,
WZW C przewlekłe - 3 zachorowania.
Przy kaŜdym zachorowaniu na WZW informowano lekarzy o konieczności objęcia nadzorem
lekarskim osób ze styczności z chorym. Z ogólnej liczby 4 zachorowań, 2 przypadki
hospitalizowano.
Odra – podobnie jak w latach ubiegłych na terenie działania Stacji nie zanotowano
zachorowań.
Inne zachorowania
- w 2008r. zarejestrowano 9 nowo wykrytych zakaŜeń HCV oraz zakaŜeń 19 HBV.
- w 2008r. zarejestrowano 4 przypadki posocznicy w tym 1 przypadek posocznicy
wywołanej przez bakterie Gram (-), 2 przypadki posocznicy gronkowcowej,
1
przypadek
posocznicy
meningokokowej.
Wszystkie
4
przypadki
były
hospitalizowane.
- w 2008 r. zarejestrowano 4 przypadki mononukleozy zakaźnej, w tym 3 przypadki
hospitalizowane.
Ogniska chorób zakaźnych opracowywano zgodnie z wytycznymi. Sporządzono 286
wywiadów epidemiologicznych, w związku z zgłoszonymi zachorowaniami. Dezynfekcji
bieŜących wykonano – 209.W roku 2008 na terenie działania PSSE w Lublińcu, podobnie jak
w latach ubiegłych nie zanotowano zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome, czerwonkę
i tęŜec.
2. Obowiązkowe i zalecane szczepienia ochronne
W przypadku chorób zakaźnych infekcyjnych, którym moŜna zapobiegać poprzez
czynne uodpornienie populacji stosowane były szczepienia ochronne zarówno obowiązkowe
(wynikające z Programu Szczepień Ochronnych) jak i wybranych grup ludności naraŜonych
na zakaŜenie. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Lublińcu prowadzi nadzór
nad wykonawstwem szczepień ochronnych (obowiązkowych i zalecanych) w:
- 18 poradniach dzieci zdrowych;
- 6 punktach szczepień dla dorosłych;
- 1 oddziale noworodkowym.
Programem
szczepień
objęto
dzieci
i
młodzieŜ
od
0
do
19
roku
Ŝycia:
12
Tabela 4. Ilość osób objętych programem szczepień ochronnych
Ilość dzieci i młodzieŜy objętych
programem szczepień
2005
2006
2007
2008
17 499
16 835
16 636
16 244
Placówki prowadzące szczepienia dzieci i młodzieŜy wykazały:
1) w roczniku 2007 szczepienia pierwotne wykonano u 59,13%,
a w roczniku 2008 odpowiednio u 57,81% (spadek o 1,32% tj. 12 dzieci),
2) w roku 2008 odsetek uodpornionych dzieci cyklem podstawowym w 2 roku
Ŝycia, w porównaniu do roku 2007r., kształtował się na następującym
poziomie:
Tabela 5. Odsetek uodpornionych dzieci cyklem podstawowym w 2 roku Ŝycia
Szczepionka
p. błonicy i tęŜcowi
p. poliomyelitis
p. krztuścowi
p. odrze
2007
97,76 %
97,76 %
97,61 %
78,17 %
2008
98,35%
98,35%
98,35%
78,08%
Zmiany
wzrost o 0,59 %
wzrost o 0,59 %
wzrost o 0,74 %
wzrost o 0,09 %
W roku 2008 wzrosła liczba osób korzystających ze szczepień zalecanych:
- p/kleszczowemu zapaleniu mózgu
- 55 osób
(2007r. –27 osób);
- p.WZW A
- 68 osób
(2007r. – 15 osób);
- p. streptococcus pneumoniae
- 156 osób
(2007r. – 60 osób);
- p. ospie
-
(2007r.- 4 osoby);
- p. rotawirusom
- 22 osoby
16 osób
(2007r. – 7 osoby).
W roku 2008 pozostałymi preparatami zaszczepiono:
- p. grypie
- 1 826 osób;
- p. WZW B
- 103 osób (otoczenie nosicieli, chorych, osoby
dializowane, w tym 27 pracowników słuŜby zdrowia);
- p. WZW B(na koszt własny) - 1150 osób.
W 2008r. w podległych placówkach wykonano 148 kontroli.
Zgłoszono dwa niepoŜądane odczyny poszczepienne:
1) po Td podanym u dziecka, które ukończyło 7 lat – nie zgłosiło się w terminie
do DTaP,
2) po BCG u niemowlaka – powiększone węzły pachowe, badane
miesiąc po
szczepieniu w POZ-cie.
13
3. Ocena stanu sanitarnego zakładów opieki zdrowotnej
3.1. Nadzór nad zakładami stacjonarnej opieki zdrowotnej
Na terenie działania Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lublińcu
funkcjonują 4 obiekty szpitalne:
1) SP ZOZ Lubliniec z 8 oddziałami, 42-700 Lubliniec, ul. Sobieskiego 9,
2) Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny w Lublińcu z 14 oddziałami;
42-700 Lubliniec, ul. Grunwaldzka 48,
3) Ośrodek
Leczniczo-Edukacyjny
dla
Dzieci
i
MłodzieŜy
Niepełnosprawnej
z 1 oddziałem; 42-700 Lubliniec, Rusinowice, ul. Zielona 23,
4) Oddział Rehabilitacji, Balneologii i Medycyny Fizykalnej- Kochcice z 2 oddziałami
(będący filią Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii
Urazowej w Piekarach Śl.; 42-713 Kochanowice, Kochcice, ul. Zamkowa 1).
W roku 2008 przeprowadzono 11 kontroli dotyczących profilaktyki zakaŜeń szpitalnych
(8 kontroli tematycznych oraz 3 kontrole sprawdzające) w zakresie:
-
kwalifikacji lekarzy przewodniczących zespołów zakaŜeń zakładowych;
-
kwalifikacji pielęgniarek wchodzących w skład zespołów zakaŜeń zakładowych;
-
sposobu monitorowania zakaŜeń;
-
sposobu prowadzenia rejestrów zakaŜeń szpitalnych;
-
prowadzenia rejestrów poekspozycyjnych;
-
weryfikacji istniejących procedur higienicznych oraz stworzenia nowych w miarę
istniejących potrzeb.
Kontrole sprawdzające dotyczyły uzupełnienia kwalifikacji członków zespołów zakaŜeń
zakładowych w trzech zakładach.
W szpitalach zaktualizowano lub stworzono nowe procedury, które dotyczyły między innymi:
-
postępowania w ognisku zakaŜenia pałeczkami Gram (-),
-
dezynfekcji pola operacyjnego,
-
przygotowania pacjenta na oddziale do zabiegu operacyjnego,
-
postępowania ze sprzętem i aparaturą medyczną w ognisku epidemicznym w oddziale
OIOM,
-
izolacji pacjenta z inwazyjną chorobą meningokokową,
-
dezynfekcji windy.
Ponadto, w związku z wystąpieniem ogniska epidemicznego, przeprowadzone zostały
w Samodzielnym Publicznym ZOZ Lubliniec w oddziale intensywnej opieki medycznej
3 kontrole tematyczne, które pozwoliły na bieŜąco monitorować aktualną sytuację w oddziale.
14
Stwierdzono zakaŜenie u 3 pacjentów, potwierdzone badaniami mikrobiologicznymi
wykonanymi w Centralnym Laboratorium zoz-u. Stwierdzonym czynnikiem etiologicznym
był Acinetobacter spp ESBL (+), co zostało potwierdzone badaniami w COROUN
w Warszawie i określone jako Acinetobacter baumanii ESBL (+).
Zakład podjął następujące czynności w celu likwidacji ogniska:
-
wstrzymano przyjęcia pacjentów do oddziału,
-
wprowadzono „aktywne monitorowanie zakaŜeń” według karty OIOM-ej,
-
wyznaczono odrębny personel do opieki nad pacjentem w ognisku,
-
zwiększono ilość sprzętu jednorazowego uŜytku i środków ochrony osobistej,
- przeprowadzono gruntowną dezynfekcję oddziału potwierdzoną kontrolnymi wynikami
badań bakteriologicznych,
- respiratory poddane zostały sterylizacji chemicznej w Szpitalu Wojewódzkim
w Sosnowcu,
-
przeprowadzono dodatkowe szkolenia personelu,
-
zakupiono ssaki jednorazowe,
Po audicie wewnętrznym zalecono m.in. dodatkowo:
- okresowe kontrole rąk personelu, sprzętu medycznego oraz powierzchni,
-
wprowadzono nowe oraz zmodernizowano stare procedury.
W 2008r. przeprowadzono w 2 obiektach szpitalnych postępowanie mające na celu
wydanie postanowień o warunkach określonych rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10
listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym
i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej:
-
Samodzielny Publiczny ZOZ w Lublińcu – przeprowadzono 4 kontrole tematyczne
w wyniku, których wydano 6 postanowień dla nowo uruchamianych jednostek zoz
w odniesieniu do rozporządzenia MZ (4 o spełnieniu wymogów, 2 o nie spełnieniu
wymogów rozporządzenia); ponadto wydane zostało 1 postanowienie dla zakładu
w związku ze zmianą sposobu kontraktacji z Narodowym Funduszem Zdrowia.
-
Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny w Lublińcu – przeprowadzona została
1 kontrola tematyczna w związku ze zmianami w strukturze zakładu w wyniku, której
wydane zostało 1 postanowienie o niespełnieniu warunków określonych rozporządzeniem
MZ.
W 2008r. w wyniku planowych kontroli sprawdzono ogółem 4 obiekty stacjonarnej
opieki zdrowotnej, przeprowadzając ogółem 5 kontroli (2 kontrole podstawowe
15
3 kontrole tematyczne) dotyczących warunków sanitarno – higienicznych oraz oceny
przestrzegania zasad aseptyki i antyseptyki. Nieprawidłowości nie stwierdzono.
Ponadto w wyniku kontroli przeprowadzonych w grudniu 2007r. i w dniu 09.01.2008r.
wydana została decyzja administracyjna na SP ZOZ Lubliniec.
Stwierdzone nieprawidłowości
Oddział Chorób Wewnętrznych:
- brudne ściany w pomieszczeniach kuchenki oddziałowej, gabinetu zabiegowego, izby
przyjęć, pokoju lekarzy, brudownika, WC Ŝeńskim, salach chorych,
- ubytki posadzki wokół kratki ściekowej, ubytki płytek ceramicznych na ścianach,
braki w oprawach oświetleniowych, zardzewiały uchwyt pod umywalką, brak zasłony
w kabinie prysznicowej w gabinecie zabiegowym,
- ubytki luksferów w pomieszczeniu brudownika,
- zniszczony parapet okienny, drzwi, kaloryfery na całym oddziale,
- zniszczone drzwi wejściowe do budynku,
- ubytki posadzki na schodach wejściowych;
Centralna Sterylizatornia:
- brudne ściany pomieszczeniu sterylizacji, przygotowania artykułów brudnych,
- zniszczone drzwi w pomieszczeniu przygotowania artykułów brudnych;
Pracownia Endoskopii:
- brudne ściany w pomieszczeniu,
Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc:
- zniszczone drzwi w pomieszczeniach kuchenek oddziałowych oraz wejściowe,
- zniszczona winda w kuchenkach,
- zniszczona szafka w pomieszczeniu brudownika;
Oddział Chirurgii Ogólnej:
- ubytki tynku na ścianach przy drzwiach wejściowych na sale pacjentów,
- zniszczone kaloryfery w oddziale;
Blok operacyjny:
- brudne ściany w pomieszczeniach.
- zniszczone sufity we wszystkich salach operacyjnych.
Wymienione nieprawidłowości usuwane były w ciągu roku 2008 – 5 kontroli
sprawdzających.
16
Dodatkowo przeprowadzone zostały w SP ZOZ Lubliniec kontrole ponadplanowe:
1) kontrola interwencyjna przeprowadzona w dniu 11.02.2008r. w wyniku 2 pism
anonimowych, które wpłynęły w dniach 5 i 6 lutego 2008r. dotyczących oddziału chorób
dziecięcych i oddziału chorób wewnętrznych. Zarzuty dotyczyły warunków sanitarnych,
zimnych i niesmacznych posiłków oraz braku obuwia ochronnego w automacie przy oddziale
dziecięcym.
W wyniku kontroli stwierdzono:
- zły stan techniczny pomieszczeń (decyzja sanitarna wydana w dniu 09.01.2008r.
obejmowała ww. usterki);
- jakość wydawanych posiłków w dniu kontroli nie budziła zastrzeŜeń, temperatura
posiłków zgodna z wymaganiami w tym zakresie (posiłki dostarczane na oddział przez
firmę Gastropol Group w termosach; według oświadczenia osoby wydającej posiłki,
fakt wydania posiłku chłodnego mógł być spowodowany długim czasem wydawania
posiłków lub odstępem czasu pomiędzy spoŜyciem pierwszego a drugiego dania);
- automat do wydawania obuwia ochronnego znajdował się równieŜ piętro niŜej z
zapasem obuwia (automaty obsługiwane przez firmę zewnętrzną; przegląd
zawartości 1 raz tygodniu),
- podłogi pomieszczeń czyste, myte 2 razy dziennie oraz według potrzeb,
- pościel na oddziałach czysta, sporadycznie pojawiają się przebarwienia pochodzące
od farby znakującej.
W związku z powyŜszym decyzji sanitarnej nie wydano.
2) kontrola interwencyjna przeprowadzona w dniu 01.04.2008r. na skutek e-maila
dotyczącego ogólnych warunków technicznych w budynku przy ulicy świrki i Wigury
oraz warunków sanitarnych w oddziale chorób wewnętrznych.
W wyniku kontroli stwierdzono zniszczone, stare okna w całym budynku, ubytki tynku na
ścianach
korytarza oraz zniszczone, stare elementy wyposaŜenia.
Na zakład nałoŜona została w dniu 17.04.2008r. decyzja administracyjna realizowana
w ciągu roku –
2 kontrole sprawdzające (bieŜące zalecenia wykonane, odnowienie okien
w części zrealizowane).
PowyŜsza trudna sytuacja związana jest z trwającą modernizacją i rozbudową obiektów
szpitalnych przy ulicy Grunwaldzkiej oraz przekazaniem Starostwu Powiatowemu
w Lublińcu budynku Szpitala przy ulicy świrki i Wigury.
17
Ponadto, SP ZOZ Lubliniec posiada postanowienie o niespełnieniu warunków
określonych rozporządzeniem MZ z dnia 10 listopada 2006r. obejmujące m.in. budynek
przy ulicy świrki i Wigury.
3) Kontrola tematyczna przeprowadzona w dniu 14.04.2008r. w obecności pracowników
WSSE w Katowicach dotycząca ogólnego stanu higieniczno – sanitarnego.
W wyniku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości:
- w szafie przeznaczonej na bieliznę czystą przechowywany sprzęt medyczny oraz
ręczniki jednorazowego uŜytku;
- nieprawidłowo oznakowany pojemnik na środek do dezynfekcji rąk w oddziale;
- brak właściwego oznakowania pojemników
(dat, określenia rodzaju odpadów,
miejsca pochodzenia, daty zamknięcia, podpisu osoby zamykającej oraz nie były
trwale zamknięte); w magazynie odpadów medycznych uszkodzona kratka ściekowa.
PowyŜsze nieprawidłowości zostały usunięte przed wydaniem decyzji nakazowej (wykonanie
stwierdzone w dniu 30.04.2008r. podczas kontroli tematycznej). W związku z powyŜszym
wydana została decyzja o umorzeniu postępowania administracyjnego.
Ponadto został nałoŜony mandat karny na pracownika szpitala.
W 2008r. przeprowadzono w zakładach opieki zdrowotnej lecznictwa zamkniętego na
terenie działania PSSE w Lublińcu 20 kontroli skuteczności procesu sterylizacji (8 kontroli
dotyczących sterylizacji).
Sterylizacja i dezynfekcja jako działania, które oprócz warunków technicznych odgrywają
podstawową rolę w profilaktyce zakaŜeń szpitalnych nadzorowane były na bieŜąco przez cały
rok. Sterylizacja dotyczy:
- SP ZOZ w Lublińcu, który posiada punkt centralnej sterylizacji, funkcjonujący na potrzeby
szpitala. Zakład ten wyposaŜony jest w 7 autoklawów (zakupiono dwa nowe autoklawy,
zlikwidowano jedno urządzenie na suche gorące powietrze).
- SP Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej Oddział Rehabilitacji, Balneologii i Medycyny
Fizykalnej w Kochcicach (filia) sterylizacja w placówce macierzystej w Piekarach Śląskich
posiadającej certyfikat ISO.
W ramach nadzoru zewnętrznego pracownicy PSSE w Lublińcu skontrolowali
skuteczność sterylizacji testami mikrobiologicznymi w 7 urządzeniach, kontrolując 20
procesów sterylizacji. We wszystkich przypadkach proces sterylizacji przebiegał prawidłowo.
W ramach kontroli wewnętrznej prowadzona jest kontrola procesów sterylizacji testem Sporal
A średnio co 6-7 tygodni. Do kaŜdego cyklu, pakietu zakładany jest wskaźnik chemiczny
(SPS medical, TST control). Dokumentacja prowadzona prawidłowo.
18
Pozostałe stacjonarne zakłady opieki zdrowotnej uŜywają wyłącznie sprzętu
jednorazowego uŜytku. Zaopatrzenie dostateczne (daty waŜności aktualne, przechowywany
właściwie).
Stan
dezynfekcji
w
szpitalach
nie
uległ
zmianie.
Roztwory
preparatów
dezynfekcyjnych przygotowane były na bieŜąco, zaleŜnie od potrzeb, a stęŜone preparaty
przechowywane są zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Do dezynfekcji narzędzi stosuje się: Polsept + aktywator, Sekusept pulver +
aktywator. Natomiast do dekontaminacji powierzchni szpitalnych: Medicarine, Mikrozid
Liquid, , Melisepotol, Desam OX , Desynfektor, Domestos, Chirosan, Ultradesmit, Javel in,
Savo Prim, Propano AF, Terralin, Virkon. Dezynfekcja inkubatorów Lysoformin Specjal.
Do dezynfekcji rąk uŜywano: Essept, Sterillium, Mannusan, Etaproben.
W 2008 roku na terenie działania Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w
Lublińcu przeprowadzono po raz kolejny ankietę na temat infestacji owadami i sposobów
eliminowania owadów jako wektorów przenoszenia chorób w obiektach szpitalnych. Ankieta
pozwoliła porównać stan infestacji owadami szpitali z sytuacją przeanalizowaną w 2007r.
MoŜna stwierdzić, Ŝe szpitale są wolne od infestacji owadami. W roku 2009 prowadzona
będzie dalsza analiza tego problemu i propagowanie zintegrowanej metody walki z owadami
w szpitalach.
Odpady medyczne w miejscu powstania są segregowane na odpady o ostrych
krawędziach, które gromadzone są w pojemnikach jednorazowych o sztywnych odpornych na
przekłucia
pojemnikach i tzw. odpady miękki, które zbierane są do pojemników
wielokrotnego uŜytku wyłoŜonych workami z folii koloru czerwonego. Odpady usuwane są z
gabinetów przez firmę sprzątającą lub wydzielony personel.
Bloki Ŝywieniowe szpitali:
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej
Posiłki dostarczane są przez firmę cateringową GASTROPOL GROUP sp. z o.o. 42-700
Lubliniec, ul. Grunwaldzka 48. Wydawanie posiłków odbywa się przez pielęgniarki
oddziałowe dla około 120 pacjentów w naczyniach wielorazowego uŜytku.
Mycie naczyń odbywa się w kuchenkach oddziałowych.
Dwie kuchenki oddziałowe wyposaŜone w zmywarki, a w pozostałych trzech naczynia po
umyciu są dezynfekowane w roztworze środka dezynfekcyjnego. Stan sanitarno-higieniczny
w kuchenkach nie budzi zastrzeŜeń. Jakość wydawanych posiłków nie budzi zastrzeŜeń.
19
Wojewódzki Szpital Neuropsychiatrycznym – Lubliniec
Kuchnia dzierŜawiona jest przez firmę GASTROPOL GROUP sp. z o.o. 02 – 097
Warszawa, ul. Banacha 1A
Kuchnia przygotowuje posiłki dla około 850 pacjentów (razem z posiłkami dla SP ZOZ)
Stan sanitarno-higieniczny w kuchenkach nie budzi zastrzeŜeń. Posiłki wydawane są w 22
kuchenkach oddziałowych w naczyniach wielorazowego uŜytku. Mycie i dezynfekcja naczyń
stołowych odbywa się w zmywarce tunelowej w zmywalni centralnej
Jakość wydawanych posiłków nie budzi zastrzeŜeń.
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. Dra Daaba w
Piekarach Oddział Rehabilitacji, Balneologii i Medycy Fizykalnej Kochcice.
Kuchnia przygotowuje posiłki dla około 120 pacjentów. Stan sanitarno-higieniczny nie budzi
zastrzeŜeń. Posiłki wydawane są w naczyniach wielorazowego uŜytku.
Zmywanie odbywa się w zmywalni naczyń stołowych w maszynie do mycia.
Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjny dla Dzieci i MłodzieŜy Niepełnosprawnej.
Kuchnia przygotowuje posiłki dla około 120 pacjentów. Stan sanitarno-higieniczny nie budzi
zastrzeŜeń . Jakość wydawanych posiłków nie budzi zastrzeŜeń. Posiłki wydawane są w
naczyniach wielorazowego uŜytku. Zmywanie odbywa się w maszynie do mycia.
3.2. Nadzór nad publicznymi i niepublicznymi ambulatoryjnymi zakładami opieki
zdrowotnej
W 2008r. pod nadzorem PSSE Lubliniec znajdowały się 42 zakłady, w tym 1 publiczny
i 41 placówek niepublicznych (nie uwzględniono 2 filii zakładów publicznych, tj. SP ZOZ
Lubliniec, GZOZ Woźniki, Kamienica oraz 10 filii zakładów niepublicznych).
Przeprowadzono ogółem 94 kontrole, w tym: 48 kontroli sanitarnych, 45 kontroli
tematycznych i 1 kontrolę sprawdzającą. Wszystkie zakłady zostały skontrolowane.
W 2008r. powstało 6 nowych placówek lecznictwa otwartego:
-1 jednostka NZOZ Stacja Dializ w Lublińcu,
-2 jednostki NZOZ przeniesione do nowo oddanych budynków:
- NZOZ „MEDICA” Przychodnia Lekarska, Pawonków, ul. Skrzydłowicka 12,
- NZOZ Przychodnia Medycyny Rodzinnej, Kochanowice, ul. Lubliniecka 2B,
-1 jednostka NZOZ stomatologiczna - NZOZ „MEDLIFE”, Lubliniec, ul. Opolska 1,
20
-1 jednostka NZOZ przekształcona z gabinetu stomatologicznego: NZOZ „CorDens”,
Lubliniec, ul. Majdanek 8,
- 1 jednostka NZOZ Caritas Diecezji Opolskiej Stacja Opieki Sieraków, Sieraków, ul. Aleja
Parkowa 1.
4. Sterylizacja i dezynfekcja
Sterylizacja
Osiemnaście zakładów publicznej i niepublicznej opieki zdrowotnej wyposaŜonych jest
w
autoklawy. Cztery zakłady zlecają sterylizację wyłącznie jako usługę zewnętrzną.
Pozostała część
uŜywa sprzętu jednorazowego uŜytku. W ramach kontroli wewnętrznej
prowadzona jest kontrola procesów sterylizacji testem Sporal A:
co 6
tygodni,
co 2
miesiące, a w kilku przypadkach kontrola jest prowadzona 1x na kwartał.. Do kaŜdego cyklu,
pakietu zakładany jest wskaźnik chemiczny (SPS medical, Twindikator, TST control).
Dokumentacja procesów sterylizacji prowadzona prawidłowo. Narzędzia pakowane są w
torebki lub rękaw papierowo-foliowy. Daty sterylizacji są oznakowane. Przechowywane w
wydzielonych szafach, szufladach lub w metalowych puszkach.
Urządzenia sterylizacyjne
Publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej
-Ilość urządzeń zainstalowanych
- 18,
-Ilość urządzeń przebadanych
- 18,
-Ilość badań
- 18 (36 wskaźników),
-Ilość badań kwestionowanych
- 0
Gabinety prywatne
-Ilość urządzeń zainstalowanych
-16;
-Ilość urządzeń przebadanych
-16;
-Ilość badań
-16 (32 wskaźniki)
-Ilość badań kwestionowanych
- 0.
Dezynfekcja
Sprzęt myjąco-czyszczący w dobrym stanie technicznym; przechowywany „na sucho”.
Lampy bakteriobójcze sprawne, uŜywane wg potrzeb. Zaopatrzenie w środki myjące
i dezynfekcyjne - dostateczna ilość. Najczęściej stosowane są środki:
- do rąk: Skinman, Orolin Lotion, AHD 2000, Mannusan.
21
- do narzędzi: Sekusept + pulver + aktywator, Aldesan E,AniosymeDD1, Pera Med,
Prosept Instru, Seku Extra.
- do powierzchni: Incidin Plus, NDO-desytol, ED 300, Orolin OP forte AF, Desprej, Javel
In, Desam Ekstra, Medicarine.
5. Gabinety praktyki lekarskiej, pielęgniarek i połoŜnych oraz świadczące inne usługi
medyczne
W 2008r. pod nadzorem PSSE Lubliniec znajdowało się 59 gabinetów (w tym: 32
gabinety lekarskich zabiegowe, 27 gabinetów lekarskich niezabiegowych), 1 gabinet
pielęgniarki-połoŜnej oraz 9 zakładów świadczących inne usługi medyczne (w tym 6
zakładów protetyki, 2 laboratoria, 1 zakład fizykoterapii ).
Z tej liczby skontrolowano 63 gabinetów, przeprowadzając 109 kontroli.
Z powodu likwidacji działalności (w tym 1 gabinet specjalistyczny nieczynny w miesiącu
grudniu z powodu przeprowadzanego remontu w SP ZOZ Lubliniec) nie skontrolowano 6
placówek. W 2008r. powstały 3 nowe gabinety, które otrzymały opinię PPIS w Lublińcu.
Wydanych zostało 14 decyzji administracyjnych nakazowych. Decyzje powyŜsze zostały
wydane w oparciu o rozporządzenie MZ z dnia 23 sierpnia 2007r. w sprawie szczegółowego
postępowania z odpadami medycznymi oraz rozporządzenie MZ z dnia z dnia 9 marca 2000r.
w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia, urządzenia i sprzęt
medyczny, słuŜące wykonywaniu indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej
specjalistycznej praktyki lekarskiej i grupowej praktyki lekarskiej.
5.1. Prywatne gabinety lekarskie – zabiegowe
W grupie 32 obiektów skontrolowano 28 gabinetów, przeprowadzając 66 kontroli.
Wydano 10 decyzji administracyjnych nakazowych. Stan techniczny zakładów poza dwoma
przypadkami na wymaganym poziomie. Zły stan techniczny dotyczył brudnych ścian
i sufitów, braku drugiego punktu wodnego w gabinecie oraz braku kabiny higieny osobistej wydano decyzję administracyjną.
W gabinetach stosowany jest sprzęt jednorazowego uŜytku; przechowywany w wydzielonych
miejscach (szafy, szuflady). Daty waŜności aktualne. W znacznej części gabinetów uŜywane
są narzędzia wielokrotnego uŜytku (narzędzia stomatologiczne, chirurgiczne). Sposób
opracowywania narzędzi przed sterylizacją zgodny z obowiązującymi zasadami. Dwadzieścia
jeden gabinetów wyposaŜonych jest w autoklawy, jeden gabinet zleca sterylizację wyłącznie
jako usługę zewnętrzną. W jednym gabinecie były nieprawidłowe warunki sterylizacji
22
(autoklaw bez funkcji suszenia; narzędzia suszone w przypadkowych miejscach )wydano
decyzję administracyjną w efekcie właściciel zakupił nowy autoklaw .
Kontrola procesów sterylizacji prowadzona jest w ramach kontroli wewnętrznej
z częstotliwością: 1 x 6 tygodni, 1 x 2 miesiące, a w niewielkiej części 1 x 3 miesiące.
W ramach kontroli zewnętrznej przebadano 18 urządzeń sterylizujących. Wyniki badań
potwierdziły prawidłową skuteczność procesów sterylizacji.
Zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne było wystarczające. Znajomość zasad sporządzania
i uŜytkowania roztworów roboczych - dostateczna. Preparaty posiadały aktualne daty
waŜności i instrukcje uŜytkowania w języku polskim.
Pracownicy zaopatrzeni są w odpowiednią odzieŜ ochronną, a osoby pracujące przy środkach
dezynfekcyjnych posiadały sprzęt ochrony osobistej. Wszystkie gabinety wyposaŜone są
w lampy bakteriobójcze. Zeszyty ekspozycji lamp prowadzone są na bieŜąco.
Sprzęt myjąco czyszczący w dobrym stanie technicznym; wydzielony do sprzątania
pomieszczeń o róŜnym poziomie sanitarnym. Stosowana jest bielizna jedno i wielorazowego
uŜytku. Brudna bielizna składana jest w worki foliowe, przechowywana w pomieszczeniach
gospodarczych
lub
wydzielonych
miejscach.
Część
gabinetów
korzysta
z
usług
specjalistycznych pralni, część pierze bieliznę (fartuchy i prześcieradła) we własnym zakresie.
Bielizna czysta przechowywana jest w wydzielonych szafkach.
Gospodarka odpadem medycznym w 7 gabinetach przebiegała nieprawidłowo wydano
decyzje administracyjną. W pozostałych gabinetach postępowanie z odpadem medycznym
przebiega prawidłowo. Odpad medyczny gromadzony w specjalistyczne sztywne pojemniki
lub worki koloru czerwonego usuwane z gabinetów co 48 godz. dot. pojemników i 1x
dziennie dot. worków foliowych, magazynowanie odpadów odbywa się w urządzeniach
chłodniczych. Odbiór odbywa się co 7 lub 14 dni przez firmy o wymaganych uregulowaniach
formalno- prawnych. Odpad komunalny gromadzony jest w pojemnikach zamykanych,
wyłoŜonych workiem foliowym. Znacznej części gabinetów zostały opracowane i wdroŜone
wymagane procedury i instrukcje postępowania w 6 gabinetach (procedury nieaktualne, brak
instrukcji postępowania z odpadem medycznym) wydano decyzje administracyjną.
5.2. Prywatne gabinety lekarskie – niezabiegowe
W ewidencji znajduje się 27 obiektów, skontrolowano 25 jednostek przeprowadzając 28
kontroli. Jeden nieskontrolowany gabinet uległ likwidacji, w drugim nie przeprowadzono
kontroli z powodu remontu budynku w którym zlokalizowany jest gabinet. Wydano 3 decyzje
23
administracyjne dotyczące złego stanu technicznego- brak wentylacji grawitacyjnej kanałowej
oraz w jednym przypadku meble z miękką tapicerką.
Zaopatrzenie w sprzęt myjąco czyszczący oraz środki myjące i dezynfekcyjne dostateczne.
UŜywane środki dezynfekcyjne posiadają aktualne daty waŜności oraz instrukcje w języku
polskim. Pracownicy zaopatrzeni są w odpowiednią odzieŜ ochronną, a osoby pracujące przy
środkach dezynfekcyjnych posiadają wymagane środki ochrony osobistej.
Stosowana jest bielizna wielokrotnego i jednorazowego uŜytku. Bielizna czysta składowana
jest w wydzielonych szafach w gabinetach lekarskich. Brudna gromadzona jest w workach
foliowych i przechowywana w zamykanych pojemnikach. Prana we własnym zakresie przez
właścicieli gabinetów. Odpad komunalny składowany w pojemniki zamykane, wyłoŜone
workiem foliowym. Stan sanitarno – techniczny
obiektów uznano za dostateczny.
We wszystkich gabinetach opracowano i wdroŜono wymagane procedury postępowania.
5.3. Praktyka pielęgniarek i połoŜnych
W ewidencji 1 obiekt, który skontrolowano przeprowadzając 1 kontrolę tematyczną
dotyczącą zawieszenia działalności praktyki na czas nieokreślony.
5.4. Inne obiekty świadczące usługi medyczne
Do tej grupy obiektów zakwalifikowano:
-
2
laboratoria
wydano
1
analityczne,
decyzję
skontrolowano
administracyjną
2
przeprowadzając
dotyczącą
7
gospodarki
kontroli;
odpadami
medycznymi,
- 6 pracowni protetyki, skontrolowano 6 przeprowadzając 6 kontroli,
- 1 gabinet fizykoterapii, skontrolowano 1 przeprowadzając jedną kontrolę.
Zaopatrzenie w środki myjące – dezynfekcyjne w dostatecznej ilości. Znajomość zasad
sporządzania i uŜytkowania roztworów roboczych dostateczna. Osoby pracujące z ww.
środkami wyposaŜone są w sprzęt ochrony osobistej. Odpad medyczny zbierany jest w
specjalistyczne pojemniki, a do czasu odbioru przez firmę o wymaganych uregulowaniachformalno-prawnych, przechowywany w chłodziarce.
Podmioty posiadają zawarte umowy na wywóz odpadów komunalnych z firmą posiadającą
stosowne zezwolenia.
Uznano, iŜ stan sanitarno – techniczny kontrolowanych obiektów kształtuje się na poziomie
dostatecznym.
24
6. Interwencje
1) na wniosek osoby prywatnej o interwencję w sprawie gromadzenia się szczurów przy
studzience kanalizacyjnej przeprowadzono 1 kontrolę, w trakcie której stwierdzono
wokół studzienki głębokie otwory oraz wydobywający się cuchnący odór.
Sprawę po rozpoznaniu, skierowano do Urzędu Miejskiego w Lublińcu do załatwienia wg
kompetencji (właściciel budynku).
2) na wniosek osoby prywatnej o interwencję w sprawie zagroŜenia epidemicznego
związanego z uszkodzonym pionem kanalizacji ściekowej w budynku administrowanym
przez A.S.A. Sp.z o.o. w Lublińcu przy ulicy Mickiewicza, przeprowadzono kontrolę, w
trakcie której stwierdzono zaciek na ścianie klatki schodowej budynku. Uchybienie zostało
usunięte natychmiast.
3) Wniosek Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lublińcu o wejście na teren budynku
prywatnego w Lublińcu, którego właściciel choruje na świerzb i wszawicę. Stwierdzono, iŜ
ww. osoba przebywa w Wojewódzkim Szpitalu Neuropsychiatrycznym w Lublińcu na
oddziale
detoksykacyjnym.
Po
potwierdzeniu
wszawicy
wydana
została
decyzja
administracyjna o koniecznej dezynfekcji w budynku. Podczas przeprowadzonej kontroli
sprawdzającej stwierdzono wykonanie zaleceń decyzji.
4) Wniosek Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach Delegatury w
Częstochowie, do której zostało skierowane pismo Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad w Katowicach o przeprowadzenie kontroli w związku z zagroŜeniem
epidemicznym wynikającym z zanieczyszczenia rowu przydroŜnego w miejscowości Glinica.
Przeprowadzona została kontrola przy udziale przedstawicieli gminy Ciasna, z której
wynikało, iŜ gmina pozyskała środki na budowę kanalizacji i rozbudowę oczyszczalni Ciasna
w 2009r. Nie stwierdzono bezpośredniego zagroŜenia epidemicznego.
25
II. OCENA W ZAKRESIE śYWNOŚCI, śYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UśYTKU
1. Ogólna charakterystyka obiektów nadzorowanych
W roku 2008 w ewidencji znajdowało się 1080 zakładów, z czego skontrolowano 834,
w tym 10 wytwórni i miejsc obrotu przedmiotami uŜytku. We wszystkich obiektach objętych
nadzorem przeprowadzono 1085 kontroli sanitarnych, w tym 20 kontroli w wytwórniach
i miejscach obrotu przedmiotami uŜytku i 19 w obiektach obrotu kosmetykami.
W trakcie bieŜącego nadzoru sanitarnego pobrano do badań laboratoryjnych 409
próbek Ŝywności oraz 17 próbek przedmiotów uŜytku. W ramach monitoringu pobrano 21
próbek Ŝywności oraz 3 próbki przedmiotów uŜytku.
Przeprowadzono 59 teoretycznych ocen jadłospisów w zakładach Ŝywienia zbiorowego
zamkniętego.
Zły stan sanitarno – higieniczny stwierdzono w 2 zakładach produkcji Ŝywności, 12
zakładach Ŝywienia zbiorowego i w 39 zakładach obrotu Ŝywnością.
Wydano 53 decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień, w tym
1decyzję przerwania działalności. Winnych uchybień ukarano 18 mandatami.
Większość obiektów Ŝywnościowych – Ŝywieniowych mieści się w starej zabudowie.
Dodatkowo obiekty te są najczęściej wynajmowane przez uŜytkowników. Wytwórnie lodów –
produkcja jeden raz w tygodniu z gotowych produktów, czynne tylko w sezonie letnim.
Piekarnie – produkcja rzemieślnicza. Stan sanitarny nie budził zastrzeŜeń. Ciastkarnieprodukcja rzemieślnicza ciast z kremem ciastek trwałych i wypiekanych. Kremy, masy, ciasta
najczęściej produkowane są z gotowych koncentratów ciast. Stan higieniczny w większości z
nich nie budził zastrzeŜeń.Zakłady obrotu Ŝywnością w większości to sklepy małe z
zaopatrzeniem bezpośrednio do sali sprzedaŜy, bez magazynowania Większość to zakłady
wprowadzające do obrotu środki spoŜywcze pakowane. Zasady HACCP wdraŜane są w 80%
obiektów Ŝywieniowo-Ŝywnościowych. Obiekty Ŝywienia zbiorowego otwarte to najczęściej
obiekty w starym budownictwie. Większość po remoncie, stan sanitarno-higieniczny nie
budził zastrzeŜeń sanitarnych. Zakres działania to najczęściej pijalnie piwa i produkcja
posiłków na zamówienie konsumenta lub obróbka kulinarna potraw i produktów gotowych do
spoŜycia lub produktów oczyszczonych. Obiekty Ŝywienia zbiorowego zamkniętego w
większości to stołówki szkolne i przedszkolne. Stan sanitarno-higieniczny nie budzi
zastrzeŜeń pod względem sanitarnym. W niektórych z nich brak jest wydzielonej zmywalni
naczyń stołowych i obieralni , jednak stale przestrzega się reŜimu higienicznego, są
opracowywane instrukcje dobrej praktyki higienicznej dzięki którym zapewniona jest
26
rozdzielność czasowa wykonywania czynności brudnych i czystych. Jakość wydawanych
posiłków nie budził zastrzeŜeń. Obiekty są wyposaŜone w wystarczającą ilość urządzeń
chłodniczych.
We wszystkich obiektach jest dostępna woda bieŜąca zimna , tylko w nielicznych oddalonych
od stałych zabudowań woda jest dowoŜona ze znanego ujęcia wodnego. Woda z ujęć
wodociągowych - w roku 2008 nie stwierdzono kwestionowanych wyników badań wody
uŜywanej do picia i do produkcji. Odpady w większości wywoŜone są przez specjalistyczne
firmy ( stałe umowy z podmiotami na wywóz odpadów komunalnych). Zakłady Ŝywieniowo Ŝywnościowe w większości odprowadzają ścieki do kanalizacji ogólnodostępnej.
Tabela 6. Liczba obiektów objętych nadzorem w latach 2007 i 2008.
Liczba obiektów
Rodzaj obiektów objętych nadzorem
Obiekty ogółem
Zakłady produkcji Ŝywności
Obiekty obrotu Ŝywnością
W tym:
środki transportu
Zakłady Ŝywienia zbiorowego typu otwartego
W tym:
zakłady małej gastronomii
Zakłady Ŝywienia zbiorowego zamknięte
Wytwórnie materiałów i wyrobów do
kontaktów z Ŝywnością
Miejsca obrotu materiałami i wyrobami do
kontaktów z Ŝywnością
Zakłady produkujące, konfekcjonujące
kosmetyki
Obiekty obrotu kosmetykami
2007
990
2008
1080
53
52
627
700
213
256
177
180
131
132
77
75
2
2
27
41
0
0
29
30
27
2. Zakłady produkcji Ŝywności
W roku 2008 w ewidencji znajdowały się 52 zakłady z tej grupy obiektów, z czego
skontrolowano 45.
Tabela nr 7. Stan sanitarny zakładów produkujących Ŝywność w roku 2007 i 2008.
Liczba obiektów
skontrolowanych w 2007 roku
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Obiekty
Wytwórnie
lodów
Piekarnie
o złym
ogółem
stanie
sanitarnym
%
obiektów
złych
Liczba obiektów
skontrolowanych w 2008 roku
o złym
stanie
%
ogółem
sanitarny obiektów
złych
m
4
0
0
3
0
0
22
0
0
22
0
0
7
0
0
7
0
0
8
0
0
7
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
3
0
0
0
0
0
0
0
0
Browary
0
0
0
1
0
0
Wytwórnie uŜywek
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
1
0
0
1
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
8
0
0
7
0
0
53
0
0%
52
0
0%
Automaty do lodów
Ciastkarnie
Wytwórnie wyrobów
cukierniczych
Przetwórnie
owocowo-warzywne
Wytwórnie napojów
bezalkoholowych
Zakłady
garmaŜeryjne
Zakłady przemysłu
zboŜowomłynarskiego
Wytwórnie
makaronów
Wytwórnie
koncentratów
spoŜywczych
Wytwórnie środków
dietetycznych
Inne wytwórnie
Ŝywności
Obiekty ogółem
28
Najczęściej stwierdzane uchybienia to m.in.:
- brak instrukcji dobrej praktyki higienicznej,
- brak udokumentowanej kontroli wewnętrznej,
- brudne ściany i sufity.
W 2008 roku w nadzorowanych zakładach produkujących Ŝywność pobrano 72 próbki
Ŝywności –
58 ciastek do badań mikrobiologicznych oraz 10 do badań w kierunku
zanieczyszczeń biologicznych.
Zdyskwalifikowano 1 próbkę za obecność szkodników zboŜowo-mącznych.
3. Obiekty obrotu Ŝywnością
W roku 2008 skontrolowano 535 obiektów z 700 prowadzących działalność handlową
na terenie powiatu. Zły stan sanitarny stwierdzono w 39 obiektach. Wydano 39 decyzji administracyjnych – represyjnych.
Tabela nr 8. Stan sanitarny obiektów obrotu Ŝywnością w roku 2007 i 2008
Liczba obiektów skontrolowanych
w 2007 roku
Liczba obiektów
skontrolowanych w 2008 roku
o złym
stanie
sanitarnym
o złym
stanie
sanitarny
m
Obiekty
ogółem
Sklepy
352
spoŜywcze
Kioski
10
spoŜywcze
Magazyny
18
hurtowe
Obiekty ruchome i
24
tymczasowe
213
Środki transportu
%
obiektów
złych
ogółem
%
obiektów
złych
13
3,6 %
347
37
10,7%
1
1,0 %
10
0
0,0 %
1
0,5 %
17
2
11,0%
0
0,0 %
9
0
0,0 %
1
0,4 %
145
0
0,0 %
Inne obiekty
obrotu Ŝywnością
10
0
0,0 %
7
0
0,0 %
Obiekty ogółem
391
16
4,0 %
535
39
7,3%
Najczęstsze uchybienia to:
- brak instrukcji dobrej praktyki higienicznej,
- brak wyposaŜenia do mycia i dezynfekcji drobnego sprzętu,
- brak zapisów dokumentacji kontroli wewnętrznej,
29
- zły stan sanitarno-higieniczny,
- brak funkcjonalności, brudne ściany, sufity w pomieszczeniach magazynowych.
Ogółem w miejscach obrotu pobrano do badań 272 próbki Ŝywności, z czego
zakwestionowaniu uległa 1 próbka. Zakwestionowano jedną próbkę pod względem wymagań
chemicznych za nadmierną ilość substancji dodatkowych - substancji konserwującej –
bezwodnik kwasu siarkowego i siarczyny.
Wszystkie obiekty Ŝywieniowo – Ŝywnościowe znajdujące się na targowisku zostały
skontrolowane w roku 2008 w większości spełniały wymagania higieniczno – zdrowotne. Nie
stwierdzono środków spoŜywczych złej jakości, nie wydano decyzji administracyjno –
represyjnych. Nie nałoŜono mandatów karnych.
Kontrole przeprowadzono w ruchomych punktach sprzedaŜy mięsa i wędlin, drobiu świeŜego,
środków spoŜywczych pakowanych. Jeden punkt sprzedaŜy nie spełniał wymagań
higienicznych – nałoŜono mandat na kwotę 200,00zł za przechowywanie mięsa poza
urządzeniem chłodniczym.
W roku 2008 nie stwierdzono przypadków wprowadzania do obrotu świeŜych grzybów
leśnych. W obrocie handlowym znajdowały się jedynie grzyby suszone oznakowane zgodnie
z przepisami sanitarnymi.
4. Zakłady Ŝywienia zbiorowego
W 2008 roku skontrolowano 244 zakłady Ŝywienia zbiorowego. Zły stan sanitarny
stwierdzono w 9 obiektach tej grupy. Wydano 12 decyzji administracyjno-represyjnych.
Tabela nr 9. Ocena stanu sanitarnego obiektów Ŝywienia zbiorowego w latach 2007 - 2008.
Liczba obiektów
nadzorowanych w 2007 roku
Lp. Rodzaj obiektów
1.
2.
3.
Liczba obiektów
nadzorowanych w 2008 roku
ogółem
o złym
stanie
sanitarnym
%
obiektów
złych
ogółem
o złym
%
stanie
obiektów
sanitarnym
złych
Zakłady Ŝywienia
zbiorowego
- typ otwarty
Zakłady małej
gastronomii
Zakłady zbiorowego
Ŝywienia
- typ zamknięty
46
7
15,2%
48
6
12,0%
131
2
1,5%
132
3
2,2%
77
0
0,0%
75
0
0,0%
Obiekty ogółem
254
9
3,5%
255
9
3,52%
30
Najczęstsze uchybienia to:
- brak instrukcji dobrej praktyki higienicznej,
- brak zapisów dokumentacji kontroli wewnętrznej,
- brak prawidłowego wyposaŜenia w kuchni, zmywalni naczyń stołowych,
- zły stan sanitarno-higieniczny,
- brak segregacji Ŝywności w urządzeniach chłodniczych,
- brak termometrów w urządzeniach chłodniczych.
W ramach nadzoru w obiektach Ŝywienia zbiorowego nie pobierano do badań
laboratoryjnych próbek sanitarnych oraz próbek środków spoŜywczych.
5. Zakłady małej gastronomii
W 2008r. w ewidencji znajdowało się 131 zakładów małej gastronomii.
W punktach małej gastronomii wydaje się najczęściej napoje alkoholowe oraz potrawy
gotowe mroŜone podgrzewane w kuchenkach mikrofalowych na naczyniach jednorazowego
uŜytku. Wśród punktów małej gastronomii znajduje się 7 pizzerii, w których ciasto
przygotowywane jest na miejscu, a pozostałe dodatki to gotowe produkty.
Dostawy półproduktów odbywają się samochodami dostawców w małych ilościach tylko na
około trzydniowe potrzeby bez magazynowania.
-
wydano jedną decyzję administracyjno-represyjną, która dotyczyła uchybień higienicznozdrowotnych (brak zapisów i dokumentacji z kontroli wewnętrznej, brak instrukcji dobrej
praktyki higienicznej, brudne ściany, sufity).
6. Zakłady Ŝywienia zbiorowego prowadzące dostawę posiłków dla odbiorców
zewnętrznych
Na terenie działania tutejszej stacji znajduje się jeden zakład świadczący tego typu
usługi. Zakład posiada specjalistyczne wyposaŜenie oraz specjalistyczny transport do
przewoŜenia potraw w odpowiednich warunkach higienicznych i temperaturowych. Ilość
przygotowywanych posiłków dziennie: około 200. Wydawanie posiłków odbywa się w
naczyniach wielorazowego uŜytku, które są myte i dezynfekowane w miejscu produkcji
posiłków.
31
7. Ocena sposobu Ŝywienia
Oceną sposobu Ŝywienia objęto 59 obiektów Ŝywienia zbiorowego oceniając
teoretycznie jadłospisy. W 2008r. nie pobierano próbek posiłków do badań laboratoryjnych
oraz teoretycznie nie przeanalizowano próbek zestawień dekadowych.
Analizując sposób Ŝywienia dzieci i młodzieŜy stwierdzono, Ŝe:
- jadłospisy w zakładach Ŝywienia dzieci i młodzieŜy ułoŜone były na 2 tygodnie,
- uwzględniane są w Ŝywieniu mleko i jego przetwory, warzywa, owoce, produkty z białkiem
zwierzęcym,
- posiłki przygotowywane ze świeŜych surowców, urozmaicone, przygotowywane zgodnie
z zaleceniami zdrowego odŜywiania dzieci i młodzieŜy,
- w stołówkach szkolnych w większości przygotowuje się posiłki 2 -daniowe, tylko
w niektórych wydaje się posiłki 1-daniowe wzbogacone (6 stołówek), w których koszty
doŜywiania pokrywane są przez gminne ośrodki pomocy społecznej.
- jakość zdrowotna wydawanych posiłków nie budziła zastrzeŜeń.
8. Ocena transportu Ŝywności
W 2008 roku nadzorem objętych zostało 256 środków transportu Ŝywności, z czego
145 skontrolowano. Wszystkie skontrolowane środki transportu odpowiadały wymaganiom
sanitarno – higienicznym. W 2008r. nie przeprowadzano akcji kontroli pojazdów z udziałem
innych słuŜb.
9. Współpraca z innymi słuŜbami kontroli
z Inspekcją Weterynaryjną
kontrole punktów obrotu handlowego mięsem i jego przetworami na targowisku
miejskim, przeprowadzono wspólnie pięć kontroli, podczas których w jednym
punkcie sprzedaŜy mięsa, stwierdzono nieprawidłowości - przechowywanie mięsa
poza urządzeniami chłodniczymi. NałoŜono mandat karny.
z przedstawicielami Policji
przeprowadzono trzy kontrole dyskotek w ramach akcji „ Zapobieganie szerzeniu się
chorób meningokokowych” - nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarnohigienicznych.
32
z przedstawicielami Państwowej StraŜy PoŜarnej, oraz z Nadzorem
Budowlanym
w Starostwie Powiatowym, przeprowadzono wspólnie pięć kontroli obiektów
zajmujących się wypoczynkiem dzieci i młodzieŜy – nie stwierdzono
nieprawidłowości higieniczno – zdrowotnych
10. Nadzór sanitarny w zakresie higieny Ŝywności i Ŝywienia podczas organizowanych
imprez masowych
W roku 2008 na terenie powiatu lublinieckiego zorganizowano 18 imprez masowych
(m.in. Park Miejski w Lublińcu, Rynek w Lublińcu, park siedziby Państwowego Zespołu
Pieśni i Tańca „ŚLĄSK” w Koszęcinie, teren GOSiR-u w Koszęcinie, Ciasna – teren gminy).
Przeprowadzono 23 kontrole, w trakcie których stwierdzono m.in. brak orzeczeń lekarskich
do celów sanitarno – epidemiologicznych i zły stan sanitarno –
higieniczny obiektu
gastronomicznego. Winnych ukarano mandatami karnymi.
11. Jakość zdrowotna środków spoŜywczych
jakość zdrowotna krajowych środków spoŜywczych
W 2008 roku pobrano do badań laboratoryjnych 403 próbek krajowych środków
spoŜywczych z róŜnego rodzaju obiektów Ŝywieniowo - Ŝywnościowych. Zakres badań
obejmował
parametry
mikrobiologiczne,
chemiczne,
organoleptyczne,
obecność
zanieczyszczeń w tym szkodników i ich pozostałości oraz obecność ciał obcych.
Przebadano ogółem:
- pod względem mikrobiologicznym - 221
- pod względem chemicznym – 86
- pod względem organoleptycznym - 42
- pod względem oznakowania – 254
- pod względem obecności zanieczyszczeń biologicznych
– 13
- pod względem obecności zanieczyszczeń fizycznych. – 0
- pod względem skaŜeń promieniotwórczych - 4
33
Najczęstszymi przyczynami kwestionowania środków spoŜywczych były:
- pod względem chemicznym: nadmierna ilość substancji dodatkowych - substancji
konserwującej – bezwodnik kwasu siarkowego i siarczyny
- pod względem biologicznym – obecność szkodników i ich pozostałości.
W 2008 roku pod względem znakowania oceniono 254 próbki krajowych środków
spoŜywczych. Aktualnym przepisom dotyczącym znakowania środków spoŜywczych
odpowiadały wszystkie pobrane próbki.
jakość zdrowotna środków spoŜywczych z importu
Pobrano do badań laboratoryjnych 17 próbek Ŝywności z importu, w tym: 7 do badań pod
względem parametrów chemicznych, 6 do badań pod względem obecności zanieczyszczeń
biologicznych oraz 4 pod względem oznakowania. Pod względem zgodności oznakowania
z aktualnymi wymogami oceniono 17 próbek. Wyniki badań nie kwestionowane.
Tabela nr 10. Jakość zdrowotna importowanych środków spoŜywczych w latach 2007 - 2008.
Zakres badania/kwestionowania próbek
-
cechy mikrobiologiczne
cechy chemiczne
cechy organoleptyczne
oznakowanie
Ogółem
Liczba próbek
zbadanych
Rok 2007
Rok 2008
10
0
8
7
1
0
12
17
31
24
Liczba próbek
kwestionowanych
Rok 2007 Rok 2008
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
12. Nadzór nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością
Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością oraz
miejsca obrotu w latach 2007 – 2008 ujęto w tabeli nr 11.
Tabela nr 11.
Rodzaj obiektu
Wytwórnie materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością
Liczba obiektów prowadzących
działalność
Rok 2007
Rok 2008
2
2
34
Liczba obiektów prowadzących
działalność
Rodzaj obiektu
Miejsca obrotu materiałami i wyrobami
przeznaczonymi do kontaktu z Ŝywnością
w tym: a) hurtownie
b) sklepy
RAZEM
Rok 2007
Rok 2008
25
41
3
3
22
38
27
43
W 2008 roku w w/w obiektach przeprowadzono 10 kontroli. Pobrano i przebadano 17
próbek, w tym 11 krajowych i 6 pochodzących z importu. Wyniki badań nie kwestionowane.
Stan sanitarno – higieniczny nie budził zastrzeŜeń. Znakowanie kontrolowanych materiałów
i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością zgodne z wymaganiami sanitarnymi.
Kontrolowane wyroby ceramiczne posiadały deklaracje zgodności zgodne z przepisami (WE).
13. Nadzór nad obiektami produkcji, konfekcjonowania i obrotu kosmetykami
W 2008r. nadzorem bieŜącym objętych było 30 obiektów prowadzących działalność w
zakresie obrotu kosmetykami, w których przeprowadzono 19 kontroli w związku z
otrzymaniem powiadomień RAPEX. W wyniku tych kontroli nie stwierdzono w obrocie
handlowym produktów będących przedmiotem powiadomień oraz 15 kontroli.
35
III. OCENA STANU SANITARENGO URZĄDZEŃ I OBIEKTÓW UśYTKU
PUBLICZNEGO
1. Zaopatrzenie mieszkańców powiatu lublinieckiego w wodę przeznaczoną do spoŜycia
„Wodą przeznaczoną do spoŜycia – nazywamy wodę przeznaczoną do picia,
gotowania, przygotowywania poŜywienia lub do innych celów w gospodarstwach domowych
oraz
i
kaŜdą
wodę
kosmetycznych,
uŜywaną
a
takŜe
do
produkcji
Ŝywności,
na
potrzeby
basenów
środków
farmaceutycznych
kąpielowych
i
pływalni”
(ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne, Dz. U. Nr 115, poz. 1229, z późn. zm.).
Warunki i zasady zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŜycia przez ludzi
określa ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków ( Dz. U. z 2006r.
Nr 123, poz. 858 z późn. zm.), natomiast
wymagania, jakim powinna odpowiadać woda przeznaczona do spoŜycia przez ludzi zawarte
są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417).
w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi.
Do zaopatrzenia mieszkańców powiatu lublinieckiego w wodę przeznaczoną do spoŜycia
przez ludzi wykorzystywane są wyłącznie ujęcia wód podziemnych w liczbie 38 ujęć.
Dla ujmowanych wód podziemnych nie zostały określone warunki, jakim powinny
odpowiadać wody podziemne ujmowane do celów wodociągowych dlatego oceniana jest
tylko jakość wody podawanej do sieci wodociągowej oraz w sieci wodociągowej.
Obecnie woda do spoŜycia produkowana jest przez 28 wodociągów o róŜnej wydajności
Są to wodociągi produkujące:
•
< 100 m³/dobę
– 14 wodociągów zaopatrujących około 2000 osób,
•
100 - 1000 m³/dobę
– 10 wodociągów zaopatrujących około 32000 osób,
•
1000 - 10000 m³/dobę – 4 wodociągi zaopatrujące około 33000 osób.
Pozostali mieszkańcy powiatu lublinieckiego korzystają z wody czerpanej z własnych studni
przydomowych.
Podczas kontroli urządzeń słuŜących do zaopatrzenia w wodę do spoŜycia oceniany jest stan
techniczny wodociągów i urządzeń do uzdatniania wody oraz pobierane są próbki
w celu oceny jakości wody. W 2008r. kontrolą objęto wszystkie wodociągi na terenie
powiatu, przeprowadzając 129 kontroli jakości wody i pobierając 332
próbki wody
przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi.
36
Jakość wody w następujących wodociągach (19) oceniono jako odpowiadającą
wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz. U. Nr 61, poz.
417): wodociągi sieciowe Kokotek, Lubliniec, Lubliniec – ul. Częstochowska, Patoka,
Panoszów, Przywary, Lisów, Woźniki, Dąbrowa Wielka, Psary, Kochanowice, Kochcice,
Pawełki, Lubockie – Ostrów, Koszęcin (stan na 31.12.2008r. po wymuszeniu wykonania
decyzji
administracyjnej
nakazującej
doprowadzenie
jakości
wody
do
wymagań
rozporządzenia Ministra Zdrowia), oraz wodociągi zaopatrujące w wodę Lublinieckie
Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR – MARKOT w Kokotku, Ośrodek Wypoczynkowy
"Leśne Ustronie" w Kokotku, Ośrodek Wypoczynkowy Brzegi, ul. Wczasowa 6, Ośrodek
Obozowy Hufca ZHP Bytom w Lublińcu – Kokotku.
Wodę w 9 wodociągach oceniono jako warunkowo zdatną do spoŜycia.
Woda w wymienionych wodociągach pod względem bakteriologicznym spełniała wymagania
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi. (Dz. U. Nr 61, poz. 417), natomiast pod względem
fizykochemicznym nie spełniała wymagań ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Obiekty w których fizykochemiczna jakość wody oceniono jako nie odpowiadającą
wymaganiom :
• Wodociąg sieciowy Pakuły oraz wodociąg naleŜący do Wojewódzkiego Szpitala
Neuropsychiatrycznego w Lublińcu ze względu na ponadnormatywną zawartość
związków Ŝelaza i przekroczoną mętność wody.
• Wodociąg zaopatrujący w wodę Stanicę Obozową Hufca ZHP Piekary Śl., Lubliniec
– Kokotek ze względu na ponadnormatywną zawartość związków Ŝelaza, manganu i
jonów amonowych, podwyŜszoną mętność i barwę oraz niską twardość wody.
• Wodociągi zaopatrujące w wodę Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy Hufca ZHP
Lubliniec, ul. Pusta Kuźnica 23 oraz Państwowy Dom Dziecka w Ciasnej - ze względu
na ponadnormatywną zawartość związków Ŝelaza i manganu oraz zbyt wysoka
mętność wody.
• Wodociąg sieciowy Herby w wodzie stwierdzono ponadnormatywną zawartość
związków manganu.
• Wodociąg zaopatrujący w wodę Szkołę Podstawową w Molnej - wszczęto
postępowanie administracyjne, ze względu na ponadnormatywną zawartość w wodzie
związków manganu.
37
• Wodociąg zaopatrujący w wodę Szkołę Podstawową w Wędzinie - wszczęto
postępowanie administracyjne, ze względu na ponadnormatywną zawartość w wodzie
azotanów – decyzja została wydana w 2009r.
• Wodociąg sieciowy Pawonków - wszczęto postępowanie administracyjne, ze względu
na ponadnormatywną zawartość w wodzie związków Ŝelaza, fluorków oraz wysoką
mętność – decyzja została wydana w 2009r.
W 2008 roku pobrano z 16 obiektów będących pod nadzorem sanitarnym tutejszej
Stacji 174 próbki wody ciepłej, do badań w zakresie oznaczania bakterii typu Legionella.
W niŜej podanych placówkach stwierdzono obecność bakterii Legionella. Kontrole jakości
wody ciepłej powtórzono po przeprowadzeniu przez właścicieli obiektów działań mających
na celu redukcje liczby bakterii typu Legionella – ponowne badania potwierdziły
doprowadzenie jakości wody do wymagań stawianych przez rozporządzenie Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez
ludzi. (Dz. U. Nr 61, poz. 417):
• Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej Ośrodek Balneologii
i Medycyny Fizykalnej w Kochcicach, ul. Zamkowa 1,
• Dom Pomocy Społecznej "Kombatant" Lubliniec, ul. Cyrana 10,
• Dom Pomocy Społecznej "Zameczek" Lubliniec, ul.74 GPP 2.
W wymienionych niŜej obiektach nie zakończono jeszcze badań powtórkowych:
• Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy dla Niesłyszących i Słabosłyszących
Lubliniec, ul. Stalmacha 90,
• MłodzieŜowy Ośrodek Wychowawczy Herby, ul. Lubliniecka 10/12.
W 2008r. zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca
2007r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417). w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez
ludzi prowadzono monitoring kontrolny i przeglądowy .
Monitoringowe punkty pobierania obejmowały następujące elementy:
•
woda surowa – próbka wody ujmowanej do celów wodociągowych
•
woda podawana do sieci – próbka wody czasami po uzdatnieniu (woda wtłaczana do
sieci wodociągowej),
• woda wodociągowa – próbka wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi
(pobierana u konsumentów).
38
Minimalną częstotliwość pobierania próbek wody do badań określono na podstawie
ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia, biorąc pod uwagę objętość produkowanej wody.
W próbkach wody oznaczane były następujące wskaźniki jakości wody:
monitoring kontrolny obejmujący następujące oznaczenia:
- wskaźniki fizyczne i organoleptyczne: barwa, mętność, odczyn, przewodność
właściwa, zapach, smak;
- parametry chemiczne: amoniak, azotany, azotyny, mangan, Ŝelazo, twardość;
- wskaźniki bakteriologiczne: bakterie grupy coli, bakterie grupy Escherihia coli,
Enterokoki (paciorkowce kałowe);
monitoring przeglądowy – obejmujący wszystkie oznaczane wskaźniki dla
monitoringu kontrolnego oraz dodatkowo:
- parametry chemiczne: antymon, arsen, bor, chrom, glin, kadm, magnez, miedź, nikiel,
ołów, fluorki, rtęć, selen, siarczany, srebro, węglowodory aromatyczne, pestycydy;
- wskaźniki bakteriologiczne: ogólna liczba bakterii z grupy coli, ogólna liczba kolonii
na agarze odŜywczym w 22 °C, ogólna liczba kolonii na agarze odŜywczym w 36 °C.
JeŜeli sytuacja tego wymaga zakres badań moŜe być rozszerzony o inne wskaźniki,
zgodnie z rozporządzenia Ministra Zdrowia. Wyniki badań jakości wody prowadzonych
w ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego umoŜliwiają opracowywanie ocen
jakości wody. Oceny te są następnie przekazywane eksploatatorom sieci wodociągowych oraz
w formie komunikatów władzom samorządowym.
Wnioski:
1) po przeanalizowaniu wyników prowadzonego w 2008r. monitoringu jakości wody
przeznaczonej do spoŜycia pilnym problemem wydaje się wciąŜ zła jakość wody
w Ośrodkach Hufców ZHP połoŜonych na terenie Lublińca – Kokotka.
Rozwiązaniem problemu byłoby przyłączenie wymienionych obiektów do wodociągu
sieciowego Kokotek,
2) Celową wydaje się wymiana sieci wodociągowej na nową w wodociągu naleŜącym do
Wojewódzkiego Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublińcu,
3) w obiektach takich jak wodociągi sieciowe Pakuły i Lubliniec, ul. Częstochowska
koniecznym się wydaje zastosowanie technologii uzdatnia wody mających na celu
zmniejszenie zawartości w wodzie związków Ŝelaza i obniŜających mętność wody
przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi,
4) koniecznym wydaję się przyspieszenie prac mających na celu zwodociągowanie całej
gminy Ciasna w celu poprawy jakości wody przeznaczonej do spoŜycia,
39
5) naleŜy wzmocnić wewnętrzne kontrole jakości wody przeznaczonej do spoŜycia
prowadzone przez przedsiębiorstwa wodociągowe w celu uniknięcia pogorszenia
jakości wody przeznaczonej do spoŜycia w gminach usytuowanych na terenie powiatu
lublinieckiego
2. Ocena stanu sanitarnego kąpielisk i basenów kąpielowych
2.1. Kapieliska
Przez wodę w kąpieliskach rozumie się wody płynące lub stojące, albo ich części oraz
wody morskie, w których kąpiel jest w wyraźny sposób dozwolona albo nie jest zakazana
i jest tradycyjnie dokonywana przez znaczną liczbę kąpiących się (art. 9 ust.1 pakt 21 ustawy
z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne ( Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z późn. zm.).
W powiecie lublinieckim znajduje się 1 kąpielisko zorganizowane, oparte na wodzie
powierzchniowej – wydzielona część Stawu Pomysk w Kokotku przy Ośrodku Szkoleniowo
– Rekreacyjnym „Silesiana” . Pod nadzorem sanitarnym Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej
w Lublińcu znajduje się
równieŜ zbiornik wody w Boronowie – Hucisku zwyczajowo
wykorzystywany do kąpieli. W roku 2008r. w wymienionych obiektach, w oparciu o
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002r. w sprawie wymagań, jakim
powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (Dz. U. Nr183, poz. 1530), przeprowadzono 25
kontroli sanitarnych.
•
Kąpielisko na stawie Posmyk przy Ośrodku Wypoczynkowo-Sportowym
„Silesiana” w Kokotku.
Przeprowadzono 13 kontroli jakości wody, pobierając 26 próbek wody do badań
bakteriologicznych i fizykochemicznym Po przeprowadzeniu kontroli jakości wody 14 lipca
2008 roku stwierdzono zanieczyszczenie wody paciorkowcem kałowym, w związku z
brakiem moŜliwości dezynfekcji wody w zbiorniku, właściciel unieruchomił kąpielisko do
czasu samoczynnego oczyszczenia się wody z bakterii, poprawę jakości stwierdzono po
badaniach przeprowadzonych 28 lipca, jednak nie była ona długotrwała - następne badania
wykazały ponowne zwiększenie się poziomu bakterii typu enterokoki na skutek czego obiekt
został unieruchomiony do następnego sezonu.
•
Zbiornik wody w Boronowie – przeprowadzono 12 kontroli, pobierając 23 próbki
i oceniając wodę jako zdatną do kąpieli,
W ramach prowadzonego nadzoru nad jakością wody powierzchniowej przeznaczonej
do kąpieli pobrano 49 próbek wody.
40
2.2. Baseny całoroczne
Nadzorem objęto 3 baseny całoroczne; skontrolowano wszystkie przeprowadzając
57 kontroli, podczas których pobrano 118 próbek wody.
Nie wydano decyzji administracyjnych dotyczących jakości wody ani stanu sanitarno –
higienicznego obiektów.
•
Basen Rehabilitacyjny Ośrodka Rehabilitacyjno – Edukacyjnego dla Dzieci i
MłodzieŜy Niepełnosprawnej w Rusinowicach oceniono jako dostateczny ze względu
na specyfikę obiektu. Po kaŜdorazowym stwierdzeniu pogorszenia się jakości wody
basen był unieruchamiany przez właściciela i podejmowano doraźne środki w celu
poprawy jakości wody. Brak jednak rozwiązań skutkujących stałą wystarczającą
dezynfekcja
wody w
niecce
basenowej
skutecznie
niwelującej
zagroŜenia
powodowane przez duŜą rotację pacjentów, którzy korzystają z rehabilitacji wodnej.
•
Stan sanitarny basenu rehabilitacyjnego Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego
Szpitala Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza Daaba Oddział Rehabilitacji Balneologii
i Medycyny Fizykalnej w Kochcicach oraz Basenu Krytego w Lublińcu oceniono jako
dobry.
Niecki basenów całorocznych napełniane są wodą sieciową.
2.3. Baseny sezonowe
Nadzorem objęto 4 baseny sezonowe – skontrolowano 3 (Basen kąpielowy Ośrodka
Wypoczynkowego w Brzegach był w sezonie letnim 2008 nieczynny) przeprowadzając 15
kontroli sanitarnych podczas których pobrano 19 próbek wody przeznaczonej do kąpieli.
Nie wydano decyzji administracyjnych dotyczących jakości wody ani stanu sanitarno –
higienicznego obiektów. Jeden z basenów napełniony jest wodą sieciową,
3 wodą
powierzchniową. Właściciele (dzierŜawcy) obiektów mają zawarte umowy dotyczące odbioru
odpadów komunalnych ze specjalistycznymi firmami. Baseny zaopatrzone są w wodę do
spoŜycia z wodociągów sieciowych. Stan sanitarno-higieniczny otoczenia obiektów oraz
zaplecza technicznego nie budził
zastrzeŜeń w związku z czym oceniono je jako
dostateczne.
Wszystkie obiekty wyposaŜone są w ubikacje, natryski, szatnie utrzymywane w dobrym
stanie porządkowo-sanitarnym. Przed sezonem letnim przeprowadzono drobne prace
remontowe dotyczące niecek basenów jak równieŜ sanitariatów i przebieralni.
41
Stan sanitarno-higieniczny otoczenia obiektów oraz zaplecza technicznego nie budził
zastrzeŜeń w związku z czym oceniono je jako dostateczne.
Wnioski:
1) celowa byłaby modernizacja i zautomatyzowanie Stacji Uzdatniania Wody z Basenu
Krytego w Lublińcu, ul. Powstańców w celu zapewnienia dobrej jakości tej wody oraz
w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa ludziom obsługującym powyŜszą
stację (uniknięcie ręcznego dozowania środków dezynfekcyjnych).
2)
jakość wody oraz stan sanitarno-higieniczny otoczenia basenów sezonowych nie
budziły zastrzeŜeń, natomiast naleŜałoby podjąć działania mające na celu poprawę
ich stanu technicznego.
3. Stan sanitarny ambulatoryjnych zakładów opieki zdrowotnej
3.1. Publiczna opieka zdrowotna
W grupie tej znajduje się 1 obiekt: Gminny Zespół Opieki Zdrowotnej w Woźnikach.
W jego skład wchodzą: Przychodnia Rejonowa w Woźnikach i Przychodnia w Kamienicy Śl.
Zakłady zostały skontrolowane. Przeprowadzono w nich 4 kontrole.
Całościowo obiekt został oceniony jako dostateczny. Przychodnie zaopatrywane są w wodę
z wodociągów sieciowych publicznych. Zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego uŜytku oraz
w odzieŜ ochronną i środki ochrony osobistej uznajemy za wystarczające i prawidłowe.
Sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi pochodzenia medycznego i odpadami
komunalnymi prawidłowy.
Wydano 1 postanowienie o braku spełnienia wymogów pod względem fachowym
i
sanitarnym
pomieszczeń
i
urządzeń
zakładu
opieki
zdrowotnej
określonych
w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 10 listopada 2006 roku (Dz. U. Nr 213 poz. 1568,
z późn. zm.).
3.2. Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej
W grupie 37 obiektów (z filiami 43) skontrolowano 35, przeprowadzając 79 kontroli.
Na terenie działania Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lublińcu, działają
równieŜ filie NZOZ, których jednostki macierzyste zlokalizowane są na innym terenie.
Zgodnie z ewidencją ich liczba w roku 2008 wynosiła – 9. Skontrolowano 7, przeprowadzając
8 kontroli sanitarnych. Wydano 4 postanowienia o niespełnieniu i 8 postanowień o spełnieniu
wymogów sanitarnych, fachowych i technicznych określonych w rozporządzeniu Ministra
Zdrowia z 2006 roku. Wydano równieŜ 2 pozytywne opinie, o sporządzonych na podstawie
42
ww. rozporządzenia „programach dostosowania”. Jako dobre oceniono zakłady spełniające
wszystkie wymogi sanitarne, fachowe i techniczne:
- NZOZ „COR-DENS” Lubliniec, ul. Majdanek 8,
- NZOZ Przychodnia Medycyny Rodzinnej Kochanowice, ul. Lubliniecka 2B,
- NZOZ „MEDICA” Pawonków, ul. Skrzydłowicka 12,
- NZOZ Przychodnia Lekarska „KOZAMEX” Lisów, ul. Częstochowska 19,
- NZOZ „CARITAS” Diecezji Opolskiej - Stacja Caritas- Sieraków, Aleja Parkowa 1,
- NZOZ „MEDLIFE” Lubliniec, ul. Oleska 1,
(wydano 2 postanowienia, pierwsze
i uzupełniające)
Wszystkie obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów sieciowych publicznych.
Zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego uŜytku, odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony osobistej
we wszystkich obiektach uznano za wystarczający.
Sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi pochodzenia medycznego i odpadami
komunalnymi prawidłowy. We wszystkich zakładach sporządzono i wdroŜono procedury
postępowania z bielizną czystą i brudną, odpadami niebezpiecznymi i komunalnymi.
3.3. Stan sanitarny szpitali z zakresu higieny komunalnej
W grupie 3 szpitali skontrolowano wszystkie, przeprowadzając w nich 16 kontroli.
Ponadto objęto nadzorem sanitarnym Oddział Rehabilitacji, Balneologii i Medycyny
Fizykalnej Kochcice ul. Zamkowa 1, stanowiący część Samodzielnego Publicznego Szpitala
Chirurgii Urazowej im. Dra Daaba, Piekary Śl. ul. Bytomska 48, przeprowadzając 2 kontrole.
Kontrole zabezpieczenia usług pralniczych w zakładach opieki zdrowotnej wykazały,
Ŝe własne pralnie, posiadają 2 placówki lecznictwa zamkniętego:
•
Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny w Lublińcu, ul. Grunwaldzka 48,
•
Ośrodek
Rehabilitacyjno
–
Edukacyjny
dla
Dzieci
i
MłodzieŜy
Niepełnosprawnej p.w. św. Rafała Archanioła w Rusinowicach, ul. Zielona
23.
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Lublińcu ul. Sobieskiego 9,
korzysta z usług pralniczych jednostki zewnętrznej: „Pranie i Maglowanie Bielizny,
Zdzisława Doroz z siedzibą w Siemianowicach Śl. przy ul. Powstańców 40. Zakład pozostaje
pod bieŜącym nadzorem PPIS w Katowicach.
Natomiast
Oddział
Rehabilitacji,
Balneologii
i
Medycyny
Fizykalnej
Kochcice,
ul. Zamkowa 1, stanowiący część Samodzielnego Publicznego Szpitala Chirurgii Urazowej
43
im. Dra Daaba, Piekary Śl. ul. Bytomska 48, korzysta z usług pralniczych macierzystej
jednostki.
Do grupy przychodni przyszpitalnych (wchodzących w skład szpitali) zliczono 14
komórek szpitalnych. Na ich terenie przeprowadzono 12 kontroli. Wydano 7 decyzji
administracyjnych w zakresie higieny komunalnej, które dotyczyły m.in. następujących
nieprawidłowości:
Stan sanitarny 2 obiektów oceniono jako zły z uwagi na nieprawidłowości dotyczące
gospodarki odpadami medycznymi, pozostały obiekt oceniono jako dostateczny.
Obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów sieciowych.
Sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi pochodzenia medycznego i odpadami
komunalnymi prawidłowy. Dwa szpitale posiadają zatwierdzone „programy gospodarki
odpadami niebezpiecznymi”. Jeden złoŜył informację, o sposobie gospodarowania odpadami
niebezpiecznymi. We wszystkich zakładach sporządzono i wdroŜono procedury postępowania
z bielizną czystą i brudną.
4. Prosektoria
Nadzorem objęty jest 1 obiekt (przeprowadzono 2 kontrole) stanowiący własność
Wojewódzkiego Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublińcu. W oparciu o umowę
dzierŜawy, część pomieszczeń powierzono w uŜytkowanie firmie prywatnej.
Jest to wolnostojący budynek. Stan sanitarno – techniczny oceniono jako dostateczny. Usterki
i uchybienia zostały ujęte w programie dostosowawczym do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z 10 listopada 2006 roku. Decyzji administracyjnych nie wydawano.
Zaopatrzenie w wodę z wodociągu sieciowego publicznego – Lubliniec.
Zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego uŜytku, odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony osobistej,
uznano za wystarczający. Gospodarka odpadami medycznymi oraz odpadami komunalnymi
prowadzona jest w sposób prawidłowy.
5. Pralnie szpitalne
Nadzorem objęte są 2 obiekty, skontrolowano 2, przeprowadzając 2 kontrole.
•
Pralnia w Wojewódzkim Szpitalu Neuropsychiatrycznym w Lublińcu,
spełnia warunki określone w nowym rozporządzeniu Ministra Zdrowia:
jest to samodzielny, wolnostojący budynek, posiada wydzielone ściśle strefy
materiałowe i personelu: czysta – brudna, zachowany jest jednokierunkowy ruch
pościeli, ruch personelu odbywa się przez śluzy z pełnymi węzłami sanitarnymi,
zamontowane dwustronne pralnice umoŜliwiają równieŜ dezynfekcję pranej pościeli,
44
proces mycia i dezynfekcji wózków prowadzony jest na terenie pralni, w
wydzielonym pomieszczeniu, w rozdziale czasowym. Pomieszczenie po procesie
mycia wózków,
dezynfekowane jest płynowo oraz za pomocą stałej lampy
bakteriobójczej.
Pracownicy wyposaŜeni są w prawidłową odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony osobistej.
Pralnia świadczy usługi w przewaŜającej części dla zakładów opieki zdrowotnej.
Zaopatrzenie w wodę z wodociągu sieciowego, zakładowego.
Stan techniczny i sanitarny uznano jako dobry.
Wydano 1 decyzję administracyjną nakazującą naprawienie uszkodzonej wentylacji
mechanicznej w części brudnej i czystej pralni.
•
Pralnia w Ośrodku Rehabilitacyjno – Edukacyjnym dla Dzieci i MłodzieŜy
Niepełnosprawnej w Rusinowicach została skontrolowana i oceniona jako
dostateczna.
Jej
nieprawidłowy
stan
techniczny
objęty
jest
programem
dostosowawczym, sporządzonym w oparciu o rozporządzenie Ministra Zdrowia z 10
listopada 2006 roku.
Pracownicy wyposaŜeni są w prawidłową odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony osobistej.
Woda z wodociągu sieciowego publicznego (Lubliniec). Pralnia działa wyłącznie na
potrzeby obiektu.
6. Stan sanitarny obiektów uŜyteczności publicznej
•
Ustępy publiczne stałe
BieŜącym nadzorem objęto 2 ustępy publiczne, skontrolowano 2, przeprowadzając 4
kontrole. Obiekty te są przystosowane dla osób niepełnosprawnych, posiadają wydzielone
pomieszczenie gospodarcze z punktem wodnym, kratką ściekową. Preparaty dezynfekcyjne
oraz środki myjąco czyszczące znajdują się w wydzielonych szafkach w pomieszczeniu
gospodarczym. Obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów sieciowych, ścieki
odprowadzane są do kanalizacji miejskiej .Ustępy te są nadzorowane.
Ustępy oceniono jako dobre.
•
Domy pomocy społecznej
W grupie 3 obiektów (z filiami 4), skontrolowano 2 przeprowadzając 3 kontrole.
Stan sanitarno – higieniczny skontrolowanych obiektów uznano jako dostateczny, a
przeprowadzone kontrole nie wykazały raŜących uchybień.
•
Hotele
45
W
grupie
2
obiektów
-
1
hotel
posiada
kategoryzację.
Skontrolowano
2, przeprowadzając 8 kontroli. Jako dobry oceniono - Hotel „Pałac Czarny Las, który posiada
kategoryzację zaszeregowania do grupy cztero- gwiazdkowej, stanowiący własność ERA Sp.
z o.o. Chorzów, ul. Katowicka. Cechuje go wysoki standard wyposaŜenia pokoi hotelowych i
piękne otoczenie. Hotel posiada wydzielone magazyny na pościel brudną oraz czystą, usługi
pralnicze zlecane są pralni zewnętrznej. Środki czystości oraz preparaty dezynfekcyjne
przechowywane są w wydzielonym pomieszczeniu. Obiekt zaopatrywany jest w wodę
z wodociągu sieciowego i posiada własną oczyszczalnię ścieków.
Jako dostateczny oceniono Hotel „Silesiana” w Lublińcu – Kokotku. W ubiegłym roku w na
terenie obiektu nie przeprowadzano Ŝadnych remontów. Hotel posiada wydzielone
pomieszczenia na bieliznę czystą oraz brudną, a pranie brudnej pościeli zlecane jest pralni
zewnętrznej. Środki czystości oraz preparaty dezynfekcyjne magazynowane są w
wydzielonym pomieszczeniu. Obiekt wyposaŜony jest w wodę z wodociągu sieciowego
i posiada własną oczyszczalnię ścieków.
•
Domy wycieczkowe
W tej grupie obiektów znajduje się 1 Dom wycieczkowy, skontrolowano 1,
przeprowadzając 4 kontrole.
Obiekt zaopatrzony jest w wodę z wodociągu sieciowego. Ścieki odprowadzane są
do kanalizacji miejskiej. Bielizna czysta magazynowana jest w wydzielonej szafie, a brudna
składowana w worki i przechowywana w pomieszczeniu gospodarczym. Pranie brudnej
bielizny zlecane jest pralni zewnętrznej. Systematycznie bielizna pościelowa poddawana jest
dezynfekcji. Środki czystości oraz preparaty dezynfekcyjne przechowywane są w
wydzielonym pomieszczeniu. W roku ubiegłym rozpoczęły się prace remontowe pomieszczeń
sanitarno – higienicznych ( wymiana urządzeń sanitarnych, odnowienie glazury ściennej )
MoŜna stwierdzić, iŜ stan sanitarno- higieniczny obiektu ulega poprawie.
•
Inne obiekty świadczące usługi hotelarskie
Do tej grupy obiektów zaliczono:
− 4 Ośrodki Wypoczynkowe, skontrolowano 4 przeprowadzając 7 kontroli. W Ośrodku
Wypoczynkowy – GOSiR
Koszęcin i Ośrodku Wypoczynkowy Huty Zygmunt
w Koszęcinie, stan techniczny nie ulega większej zmianie. Przeprowadzone prace
remontowe bazy noclegowej i zaplecza sanitarnego nie podwyŜszyły ich standardu. Stan
higieniczny skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeŜeń. 2 obiekty zaopatrywane są
w wodę z wodociągu sieciowego, a Ośrodek Wypoczynkowy w Kokotku „Leśne
Ustronie” posiada własny wodociąg lokalny. Ścieki odprowadzane są do zbiorników
46
bezodpływowych, opróŜnianych w miarę potrzeb przez firmy posiadające stosowne
zezwolenia. Bielizna czysta przechowywana jest w wydzielonych miejscach -szafach,
brudna
składowana
jest
w
workach
i
przechowywana
do
czasu
odbioru
w pomieszczeniach gospodarczych, pranie bielizny brudnej zlecane jest pralniom
zewnętrznym, systematycznie bielizna pościelowa poddawana jest dezynfekcji. Środki
czystości
oraz
preparaty
dezynfekcyjne
przechowywane
w
pomieszczeniach
gospodarczych.
− 5 zajazdów, skontrolowano 5 , przeprowadzając 20 kontroli. W tej grupie obiektów 2
oceniono jako dobre – Zajazd „ Tytan ”w Kochanowicach oraz nowo powstały obiekt
świadczący usługi hotelarskie Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „Lubex”
Lubliniec, ul. Zjednoczenia. Obiekty te posiadają pokoje o wysokim standardzie
wyposaŜenia,
z pełnymi węzłami sanitarnymi. Pozostałe
posiadają wspólne węzły
sanitarne oraz standardowe wyposaŜenie pokojów. We wszystkich zajazdach wydzielone
są miejsca do przechowywania czystej bielizny, natomiast brudna składowana w worki
i przechowywana w pomieszczeniu gospodarczym. Środki czystości oraz preparaty
dezynfekcyjne przechowywane w wydzielonych miejscach. Z 4 zajazdów pranie bielizny
zlecane jest pralniom zewnętrznym, a 1 zajazd (Tytan – Kochanowice) posiada własną
pralnię na terenie obiektu gdzie jest zachowany prawidłowy ruch pościeli. Ścieki
odprowadzane są do kanalizacji miejskiej.
•
Zakłady fryzjerskie
Według ewidencji na nadzorowanym terenie znajduje się 57 zakładów, skontrolowano
52, przeprowadzając 88 kontroli. W tej grupie obiektów 7 zakładów fryzjerskich oceniono
jako dobre, w pełni są dostosowane do wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17
lutego 2004r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać
zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej i tatuaŜu. Posiadają podwyŜszony
standard z uwagi na wyposaŜenie zakładu .
W
zakładach
fryzjerskich
narzędzia
oraz
przybory
fryzjerskie
dezynfekowane
są
w preparatach dezynfekcyjnych o pełnym spektrum działania. Pojemniki
z roztworem
posiadają etykietę zawierającą datę przygotowania roztworu, nazwę preparatu, jego stęŜenie
oraz imię i nazwisko osoby przygotowującej roztwór.
UŜywane są równieŜ sterylizatory lampowe, zeszyty ekspozycji lamp prowadzone są
na bieŜąco. W zakładach uŜywana jest bielizna jednorazowego i wielorazowego uŜytku.
Brudna bielizna prana jest poza zakładem przez właścicieli. Czysta jest przechowywana
w wydzielonych szafkach na terenie zakładu.
47
W tej grupie obiektów nałoŜono 4 mandaty karne za brak bieŜącej dezynfekcji narzędzi oraz
przyborów fryzjerskich.
• Zakłady kosmetyczne
Według ewidencji 14 obiektów, skontrolowano 9, przeprowadzając 20 kontroli
sanitarnych. W tej grupie zakładów 5 oceniono jako dobre. Gabinety posiadają wysoki
standard wyposaŜenia. Wszystkie zakłady kosmetyczne stosują preparaty dezynfekcyjne
o pełnym spektrum działania. Narzędzia, które mogą powodować naruszenie ciągłości tkanki
są poddawane procesowi sterylizacji. Podczas przeprowadzonych kontroli sanitarnych
stwierdzono, iŜ sterylne pakiety z narzędziami posiadały aktualną datę waŜności i były
przechowywane w wydzielonych miejscach w sposób prawidłowy.
W obiektach uŜywana jest bielizna wielorazowego oraz jednorazowego
uŜytku.
Czysta przechowywana jest w wydzielonych szafkach, natomiast brudna składowana
w pojemnikach z workami foliowymi, następnie prana poza zakładem przez właścicieli.
UŜywany jest sprzęt jednorazowego uŜytku, po zuŜyciu gromadzony w specjalistycznych
pojemnikach na odpad niebezpieczny, przechowywany do czasu odbioru przez firmy
specjalistyczne w odpowiednio oznakowanych lodówkach. Właściciele posiadają zawarte
umowy z firmami na odbiór odpadu medycznego oraz komunalnego, które posiadają
stosowne zezwolenia.
• Zakłady tatuaŜu
Według ewidencji 1, skontrolowano 1, przeprowadzając 1 kontrolę.
Obiekt oceniono jako dobry, jest w pełni dostosowany do wymogów rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 17 lutego 2004r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim
powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej i tatuaŜu.
UŜywany
jest
w
nim
sprzęt
jednorazowego
oraz
wielorazowego
uŜytku.
Sposób opracowywania narzędzi wielorazowego uŜytku przed sterylizacją zgodny
z obowiązującymi zasadami, następnie poddawany procesowi sterylizacji w autoklawie
znajdującym się w zakładzie. Sterylne pakiety przechowywane są w sposób prawidłowy
w wydzielony miejscu (szafce).
ZuŜyty sprzęt jednorazowego uŜytku zbierany jest
w pojemnikach specjalistycznych,
odbieranych przez firmę posiadającą stosowne zezwolenie. Obiekt zaopatrywany jest w wodę
z wodociągu sieciowego, ścieki odprowadzane są do kanalizacji ogólnodostępnej.
• Zakłady odnowy biologicznej, tatuaŜu i solaria
48
Do tej grupy obiektów zaliczono 5 solariów, skontrolowano 3, przeprowadzając 5
kontroli. Kabiny wyposaŜone są w wieszaki, krzesełka, kubełki na odpad komunalny.
Na widocznym miejscu wywieszone były informacje dotyczące bieŜącej dezynfekcji.
Właściciele posiadają rejestry czasu pracy lamp oraz umowy na odbiór zuŜytych lamp.
W obiektach podawana jest woda mineralna w naczyniach jednorazowego uŜytku.
W obiektach prowadzona jest prawidłowa dezynfekcja kabin, a informacja umieszczona jest
na widocznym miejscu.
• Zakłady fryzjersko-kosmetyczne
Według ewidencji 4 obiekty, skontrolowano 3, przeprowadzając 5 kontroli sanitarnych.
Jako dobry oceniono jeden zakład jest w pełni dostosowany do wymogów rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych,
jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej i tatuaŜu.
Posiada wysoki standard z uwagi na wyposaŜenie zakładu .
Ww. zakładach narzędzia oraz przybory fryzjerskie oraz kosmetyczne dezynfekowane
są w preparatach dezynfekcyjnych o pełnym spektrum działania. Pojemniki
z roztworem
posiadają etykietę zawierającą datę przygotowania roztworu, nazwę preparatu, jego stęŜenie
oraz imię i nazwisko osoby przygotowującej roztwór. Sposób opracowywania narzędzi
wielorazowego uŜytku przed sterylizacją zgodny z obowiązującymi zasadami, następnie
poddawany procesowi sterylizacji. Sterylne pakiety przechowywane są w sposób prawidłowy
w wydzielony miejscu (szafce).
ZuŜyty sprzęt jednorazowego uŜytku traktowany jest jako odpad niebezpieczny, składowany
do specjalistycznych pojemników, które są przechowywane
w wyznaczonych do tego celu
chłodziarkach. Pojemniki odbierane są przez specjalistyczne firmy posiadające stosowne
zezwolenia nie rzadziej niŜ co 14 dni.. Obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągu
sieciowego, ścieki odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej. W wymienionych obiektach
uŜywana jest bielizna jednorazowego i wielorazowego uŜytku. Czysta bielizna jest
przechowywana jest w wydzielonych miejscach (szafach), brudna składowana w pojemnikach
wyłoŜonych workami foliowymi, następnie prana poza zakładem przez właścicieli obiektów.
• Dworce autobusowe
Obiekt 1- Dworzec PKS Lubliniec, przeprowadzono 2 kontrole.
Poczekalnia dla podróŜnych, wiaty przystankowe przy miejscach postojowych oraz plac
manewrowy utrzymywane są w naleŜytym stanie porządkowo-higienicznym.
Liczba ustawionych koszy na odpady jest wystarczająca. Sprzęt myjąco-czyszczący oraz
preparaty dezynfekcyjne przechowywane są prawidłowo.
49
• Dworce, stacje kolejowe
W grupie 7 obiektów skontrolowano 7 , przeprowadzając 9 kontroli.
Jako obiekt zły uznano Dworzec PKP w Lublińcu, ul. Niepodległości 3, na który wydano
decyzję administracyjną. Dworce i stacje kolejowe zlokalizowane na podległym terenie nie
posiadają ustępów publicznych. Prace związane z utrzymaniem czystości i porządku
nadzorowane są przez administratora, a ich wykonywanie powierzono firmom zewnętrznym.
Stan sanitarno-techniczny ww. obiektów uznano za dostateczny z uwagi na brak
jakichkolwiek inwestycji i modernizacji starych obiektów.
• Tereny rekreacyjne
Do tej grupy obiektów zaliczono 1 „ogródek jordanowski” i Park Miejski w Lublińcu.
Skontrolowano „ogródek jordanowski” przeprowadzając 3 kontrole. Stan sanitarnohigieniczny oceniono jako dostateczny. Przed sezonem piasek w piaskownicach został
wymieniony.
• Apteki
W grupie 27 obiektów skontrolowano 26, przeprowadzając 52 kontrole. Stan sanitarnohigieniczny ww. obiektów uznano jako dobry. W 15 obiektach prowadzi się wyrób leków
własnych (receptura). Wszystkie obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów sieciowych
publicznych,
ścieki
odprowadzane
są
do
kanalizacji
sanitarnej
lub
zbiornika
bezodpływowego, opróŜnianego w miarę potrzeb przez firmę posiadającą stosowne
zezwolenie. Punkty wodne urządzone i wyposaŜone są w sposób zgodny z przepisami.
W sanitariatach zapewnione są środki higieny i prowadzona jest dezynfekcja odpowiednimi
środkami dezynfekcyjnymi. Postępowanie z odpadami komunalnymi jest prawidłowe.
Wszystkie pomieszczenia utrzymane są w dobrym stanie technicznym jak i sanitarnohigienicznym.
• Cmentarze
W grupie 28 obiektów skontrolowano 28, przeprowadzając 28 kontroli.
Stan sanitarno-higieniczny 10 obiektów oceniono jako dobry, pozostałych jako dostateczny.
Wszystkie tereny cmentarne są ogrodzone, zaopatrywane w wodę ze studni lub z ujęć
wodociągowych. Odpady komunalne gromadzone w kontenerach i pojemnikach.. Gospodarka
odpadami komunalnymi prowadzona jest przez zarządców cmentarzy w sposób prawidłowy,
Tereny cmentarzy uporządkowane, sprzątane na bieŜąco i czysto utrzymane.
• Obiekty sportowe
W grupie 2 obiektów skontrolowano 2, przeprowadzając 3 kontrole sanitarne.
50
Obiekty posiadają szatnie z węzłami sanitarnymi dla zawodników, zaplecze magazynowe
na sprzęt sportowy i wydzielone pomieszczenie gospodarcze. Na czas rozgrywek sportowych
na terenie stadionu umieszczane są ubikacje TOI -TOI – opróŜniane przez firmę posiadającą
zezwolenie. WyposaŜenie w środki czyszczące i preparaty dezynfekcyjne wystarczające.
Obiekty oceniono jako dostateczne.
• Obiekty kulturalno-widowiskowo-rozrywkowe
W grupie 7 obiektów skontrolowano 7, przeprowadzając 17 kontroli.
Jako obiekt dobry uznano siedzibę Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk w Koszęcinie, ul. Zamkowa
3. Obiekt ten przystosowany jest dla osób niepełnosprawnych, wyposaŜony w klimatyzację,
Stan sanitarno- higieniczny 6 obiektów uznano jako dostateczny. W placówkach kulturalnowidowiskowych przeprowadzane są drobne prace remontowe, aby utrzymać bieŜący stan
sanitarno – higieniczny. Wszystkie obiekty zaopatrywane są
w wodę z wodociągów
sieciowych, posiadają ubikacje z rozdziałem na część męską i damską oraz pomieszczenia
gospodarcze dla sprzątaczek. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej. Na odbiór
odpadów komunalnych zostały zawarte umowy z firmami posiadającymi stosowne
zezwolenia. Środki czystości i preparaty dezynfekcyjne w
wystarczającej ilości,
przechowywane są w wydzielonych szafach.
• Zakłady karne
Obiekty 2 – skontrolowano 1, przeprowadzając 1 kontrolę. Jako zły uznano obiekt –
Zakład Karny w Lublińcu. Na zakładzie ciąŜy decyzja administracyjna wydana w 2004 roku.
• Domy przedpogrzebowe
W grupie 13 obiektów skontrolowano 13, przeprowadzając 14 kontroli.
11
domów
przedpogrzebowych
zlokalizowanych
jest
na
terenie
cmentarzy,
2 przy zabudowaniach kościelnych. 3 obiekty zarządzane są przez zakłady gospodarki
komunalnej , a 10 obiektów stanowi własność parafii rzymsko-katolickich. Dom
przedpogrzebowy zlokalizowany na
terenie
cmentarza komunalnego
w
Lublińcu,
ul. Spokojna i dom przedpogrzebowy w Lisowie oceniono jako dobre. Są to obiekty
posiadające kaplice słuŜące do przeprowadzania ceremonii pogrzebowych, pomieszczenia do
przechowywania zwłok, pomieszczenia gospodarcze oraz toalety dla uczestników ceremonii.
Pozostałe domy przedpogrzebowe oceniono jako dostateczne, posiadają pomieszczenia do
przechowywania zwłok, w 8 z nich znajdują się pomieszczenia gospodarczo-magazynowe, w
4 obiektach toalety. Mycie i dezynfekcja katafalków (rusztowań) przeprowadzana w sposób
prawidłowy. Obiekty zaopatrywane są w
wodę z wodociągów sieciowych. Ścieki
51
odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej lub zbiornika bezodpływowego, opróŜnianego w
miarę potrzeb przez firmę posiadającą stosowne zezwolenie.
Gospodarka odpadami komunalnymi prowadzona jest przez zarządców
w sposób
prawidłowy.
• Stacje paliw
W grupie 10 obiektów skontrolowano 5, przeprowadzono 15 kontroli, oceniając ich stan
sanitarny jako dobry. Wszystkie stacje wyposaŜone są w instalację wodociągową, sanitarną
i deszczową. Obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów sieciowych.
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie odprowadzenia ścieków jak i gospodarki
odpadami. Separatory czyszczone są przez specjalistyczne podmioty posiadające stosowne
uregulowania formalno-prawne. WC z rozdziałem personel – klient - były czyste,
dezynfekcja
prowadzona
jest
na
bieŜąco.
Zapewnione
są
środki
higieny:
mydło, papier toaletowy.
Na Ŝadnej ze skontrolowanych stacji nie została zlokalizowana zlewnia ścieków dla
autobusów.
• Sklepy z odzieŜą uŜywaną
Wg ewidencji 26 sklepów z odzieŜą uŜywaną, skontrolowano 22, przeprowadzając 24
kontrole. Obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągu sieciowego, mają punkty wodne
urządzone w sposób prawidłowy. Czystość pomieszczeń oraz segregacja odzieŜy zachowana.
Środki myjąco - dezynfekcyjne do powierzchni oraz dezynfekcji rąk przechowywane
w wydzielonym miejscu. Właściciele obiektów posiadają
dokumentację
zakupu oraz
dezynfekcji odzieŜy.
• Zakłady pogrzebowe
W grupie 10 zakładów pogrzebowych, skontrolowano 9 przeprowadzając 9 kontroli
zakładów pogrzebowych. W trakcie kontroli sprawdzono stan sanitarno-higienicznotechniczny
środka transportu do przewozu zwłok. Samochody właścicieli zakładów
pogrzebowych posiadają w dowodach rejestracyjnych
wpisy
dotyczące przeznaczenia
samochodu. Wszystkie samochody są trwale oznakowane w sposób wskazujący na jego
przeznaczenie. Zakłady pogrzebowe zaopatrywane są w wodę z wodociągu sieciowego, ścieki
odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej. Stanowiska do dezynfekcji zlokalizowane są na
posesji właścicieli i posiadają wydzielone miejsca do przechowywania środków
dezynfekcyjnych. Do dezynfekcji stosowane są preparaty o działaniu bakteriobójczym,
wirusobójczym i grzybobójczym. Właściciele przedsiębiorstw podpisali umowy z firmami
posiadającymi odpowiednie zezwolenia dotyczące transportu odpadów niebezpiecznych.
52
Odpady zbierane są selektywnie do pojemników lub worków i przechowywane w temp.
poniŜej 10°C. Pojemniki są odbierane przez specjalistyczne firmy min. co 14 dni.
• Parkingi
Zgodnie z ewidencją 5, skontrolowano 4 przeprowadzając 19 kontroli. Skontrolowane
obiekty oceniono jako dostateczne.
• Przystanki kolejowe
W grupie 6 obiektów skontrolowano 6, przeprowadzając 6 kontroli. Przystanki
kolejowe to obiekty bez nadzoru. Prace związane z utrzymaniem czystości i porządku
nadzorowane są przez administratora, a ich wykonywanie powierzono firmom zewnętrznym.
Stan sanitarno-higieniczny oceniono jako dostateczny.
• Przystanki PKS
Przeprowadzono 7 kontroli, stwierdzając zadowalający stan sanitarny obiektów.
• Agroturystyka
W ewidencji 1 obiekt, który skontrolowano przeprowadzając 2 kontrole.
Obiekt oceniono jako dobry. Bazę noclegową stanowi 5 pokojów 2 osobowych z pełnymi
węzłami sanitarnymi. Pokoje spełniają minimalne wymagania Rozporządzenia Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia19 sierpnia 2004r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych
obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. Obiekt zaopatrywany jest w wodę
z wodociągu sieciowego, ścieki odprowadzane są do zbiornika bezodpływowego,
opróŜnianego w miarę potrzeb przez firmę posiadającą stosowne zezwolenie.
• Środki transportu
Taxi. Przeprowadzono 3 kontrole. Stan higieniczno – porządkowy samochodów nie
budził zastrzeŜeń, były one wyposaŜone w apteczkę I – szej pomocy oraz w worki foliowe na
odpady komunalne. Właściciele pojazdów posiadali umowy na odbiór odpadów komunalnych
z firmami, które posiadają stosowne zezwolenia.
Autobusy komunikacji publicznej. W tej grupie obiektów skontrolowano 5 autobusów
komunikacji publicznej. Stan sanitarno-porządkowy środków transportu nie budził zastrzeŜeń.
Autobusy wyposaŜone były w worki foliowe na odpady komunalne oraz apteczkę I- szej
Pomocy. Firma transportowa ma zawartą umowę na wywóz odpadów komunalnych z firmą
posiadającą stosowne zezwolenie.
Autobusy turystyczne. Skontrolowano 2 autobusy turystyczne. Pojazdy wyposaŜone
były w worki foliowe na odpady komunalne oraz apteczkę
I- szej pomocy. Autobusy
turystyczne wyposaŜone są w sanitariaty zaopatrzone w wodę do spłukiwania ubikacji oraz w
53
wodę przeznaczoną do mycia rąk.
Środki czyszczące oraz preparaty dezynfekcyjne
przechowywane w wydzielonym miejscu w autobusie. Stan sanitarno-porządkowy środków
transportu nie budził zastrzeŜeń. Firma transportowa ma zawartą umowę na wywóz odpadów
komunalnych z firmą posiadającą stosowne zezwolenie.
Samochody
do
przewozu
chorych. Skontrolowano
6
samochodów.
Wnętrza
samochodów wykonane są z materiałów łatwo zmywalnych, odpornych na środki
dezynfekcyjne. W bazie SPZOZ-u zostało wydzielone miejsce do mycia oraz dezynfekcji
samochodów, zaopatrzone w bieŜącą zimną
i ciepłą wodę oraz kratkę ściekową. Procesy
mycia i dezynfekcji samochodów są wykonywane w sposób prawidłowy, prowadzone są
zeszyty ewidencjonujące wykonywanie tych czynności. UŜywano bielizny wielorazowego i
jednorazowego uŜytku. Brudna składowana jest w workach foliowych, a następnie prana
pralni zewnętrznej. Prowadzono dezynfekcję koców i poduszek. Samochody wyposaŜone są
w pojemniki na odpady zakwalifikowane jako odpad potencjalnie zakaźny (kod 180103).
Pojemniki do czasu odbioru przez firmę specjalistyczną magazynowane są w wydzielonym
pomieszczeniu na terenie SPZOZ Lubliniec.
Samochody do przewozu zwłok i szczątków Skontrolowano
W dowodach rejestracyjnych znajdują się wpisy
5
samochodów.
dotyczące przeznaczenia samochodu.
Wszystkie samochody są trwale oznakowane w sposób wskazujący na jego przeznaczenie.
Posiadają odizolowaną kabinę kierowcy od pozostałej części samochodu w której nie ma
miejsc siedzących, oraz trwałe zabezpieczenie przed przesuwaniem się trumny lub pojemnika
na zwłoki / szczątki ludzkie.
Powierzchnie
podłóg
są
łatwo
zmywalne
i
odporne
dezynfekcyjnych. Mycie i dezynfekcja środka transportu
na
działanie
środków
w części przeznaczonej na
umieszczenie zwłok albo szczątków ludzkich odbywa się na terenie posesji właścicieli
zakładów pogrzebowych, a czynności te są odnotowywane w zeszytach.
Do dezynfekcji stosowane są preparaty o działaniu bakteriobójczym, wirusobójczym
i grzybobójczym. Właściciele
samochodów posiadają
zawarte umowy na odbiór
odpadów niebezpiecznych z firmami, które mają stosowne zezwolenie.
Stan sanitarno-higieniczny kontrolowanych pojazdów nie budził zastrzeŜeń.
Samochody do przewozu bielizny
1
Zgodnie z ewidencją 1, skontrolowano
przeprowadzając 2 kontrole. Pojazd przeznaczony wyłącznie do transportu bielizny
szpitalnej. Zakład posiada opracowane procedury dotyczące postępowania z bielizną
brudną i czystą oraz mycia i dezynfekcji pojazdu. Stosowane środki dezynfekcyjne
posiadają odpowiednie spektrum działania – ilość wystarczająca. Mycie i dezynfekcja
54
pojazdu odbywa się w wydzielonym miejscu, wyposaŜonym w punkt wodny (złączka
i wąŜ) oraz kratkę ściekową. Decyzji nie wydano, mandatów nie nałoŜono.
7. Interwencje
W roku 2008 wpłynęło ogółem 9 wniosków interwencyjnych, które dotyczyły:
1) uciąŜliwości i zagroŜeń występujące wewnątrz budynków/pomieszczeń mieszkalnych:
1 wniosek dotyczył zadymionego mieszkania. Przeprowadzono kontrolę sanitarną
podczas, której dokonano pomiarów stęŜenia tlenku węgla, które nie wykazały
przekroczeń normy określonej w zarządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
z dnia 12 marca 1996r. w sprawie dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników
szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia,
elementy wyposaŜenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (M.P. Nr
19, poz. 231). Wystosowano pisma do Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej i do
Firmy Zarządzającej Nieruchomościami „DOM” s.c. w sprawie podjęcia działań
usunięcia
nieprawidłowości
dotyczących
m.in.
niedroŜności
przewodów
kominowych, jak równieŜ zinwentaryzowania przewodów kominowych,
2 wnioski dotyczyły uciąŜliwości zapachowych. Przeprowadzono 1 kontrolę,
podczas której nie stwierdzono nieprawidłowości. 2 wniosek dotyczył prywatnego
mieszkania. Podany numer telefonu był niedostępny, a w mieszkaniu nie zastano
mieszkańców. Przeprowadzono rozmowy telefoniczne z przedstawicielem Urzędu
Gminy w Herbach i przedstawicielem Opieki Społecznej. Uzyskano informacje o
zgonie osoby zamieszkującej lokal,
2 wnioski dotyczyły złej jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi.
Przeprowadzono 3 kontrole, obie interwencje okazały się uzasadnione. W jednym
przypadku wydano decyzję administracyjną NS-HKiŚ-432/15/08 z dnia 21.04.2008r.
nakazująca doprowadzić do dnia 31.03.2009r. jakość wody w Wojewódzkim
Szpitalu
Neuropsychiatrycznym
w
Lublińcu
do
wymagań
stawianych
w
rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi z powodu ponadnormatywnej zawartości
związków Ŝelaza oraz wysokiej mętności wody. W drugim przypadku zobligowano
Rolniczą Spółdzielnie Produkcyjną w Pawonkowie do podjęcia działań mających na
celu skuteczną i długotrwałą poprawę jakości wody i przedstawieniu do 31.03.2008r
wyników potwierdzających jakość w ww. wodociągu,
55
1 wniosek dotyczył braku wody od tygodnia w bloku mieszkalnym. Przeprowadzono
kontrolę sanitarną i rozmowy z przedstawicielem Urzędu Gminy w Herbach jak
równieŜ z przedstawicielem PKP. Zobligowano PKP do przeprowadzenia badań
wody - w tym samym dniu zaopatrzono w wodę mieszkańców;
2) obiektów uŜyteczności publicznej:
2 wnioski dotyczyły innych nieprawidłowości takich jak:
- nieczynny ustęp publiczny na dworcu PKP w Lublińcu. Sprawę przekazano bez
wstępnego rozpoznania do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w
Katowicach.
- nieprawidłowości sanitarnych w salonie fryzjerskim (skarga telefoniczna - osoba
odmówiła podania danych). Przeprowadzono kontrolę sanitarną, która nie wykazała
usterek wniesionych przez skarŜącego;
3) otoczenia budynków i teren posesji:
1 wniosek dotyczył nieprawidłowego uŜytkowania strefy ochrony bezpośredniej
urządzenia wodociągowego. Interwencję przekazano bez wstępnego rozpoznania
Staroście Powiatu Lublinieckiego.
56
IV. OCENA W ZAKRESIE STANU TECHNICZNEGO I SANITARNEGO
PLACÓWEK OŚWIATOWYCH
W roku 2008 na terenie powiatu lublinieckiego w ramach nadzoru nad warunkami
pobytu dzieci i młodzieŜy w placówkach nauki i wychowania skontrolowano ogółem 83
placówki, w tym 11 placówek sezonowych, łącznie przeprowadzono 129 kontroli.
Spośród 86 placówek oświatowo-wychowawczych ujętych w ewidencji skontrolowano
1 Ŝłobek,
20 przedszkoli, 13 szkół podstawowych,
5 gimnazjów, 14 zespołów szkół,
4 zespoły szkół ponad podstawowych oraz 25 innych placówek oświatowo-wychowawczych.
W ogólnej liczbie skontrolowanych obiektów znajdowało się bądź uczyło 9595 dzieci
i młodzieŜy.
1. Stan techniczny oraz sanitarny budynków
Oceniając stan sanitarno-techniczny obiektów szkolnych w roku 2008 stwierdzono ich
poprawę w stosunku do lat poprzednich, zły stan techniczny odnotowano w 7 obiektach co
stanowiło 8,9% szkół, analogicznie w roku 2007 odsetek ten kształtował się na poziomie
22,8%, a w roku 2006 wynosił 15%.
W minionym 2008 roku wydano 10 decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie
następujących nieprawidłowości w:
1) przedszkolach:
−
usunięcie przyczyny zagrzybienia i zawilgocenia ścian, zacieków na ścianach
na sali rytmiki i na korytarzu,
−
doprowadzenie do stanu czystości ścian na sali rytmiki i na korytarzu,
−
wyposaŜenie łazienki dzieci w dodatkową umywalkę;
2) szkołach podstawowych:
−
doprowadzenie ciepłej wody uŜytkowej do łazienki dziewcząt i chłopców,
−
doprowadzenie do dobrego stanu technicznego armatury łazienkowej,
−
uzupełnienie brakującej kratki ściekowej w posadzce podłogowej
łazienki
dziewcząt i chłopców,
−
zabezpieczenie otwartych końcówek elementów rurowych krzeseł uczniów
w sali lekcyjnej,
−
prawidłowego zestawienia mebli szkolnych (stołów, krzeseł) w sali lekcyjnej,
−
dostosowanie mebli szkolnych (stołów, krzeseł) do wzrostu uczniów zgodnie
z wymogami ergonomii zawartymi w PN-EN 1729-1 październik 2007 ,
57
−
zabezpieczenia otwartej przestrzeni pomiędzy biegami schodów w skuteczny
sposób na klatce schodowej,
−
doprowadzenie do dobrego stanu technicznego stolarki okiennej w salach
lekcyjnych,
−
wymiany uszkodzonych szyb w oknach w salach lekcyjnych,
−
zlikwidowanie przyczyny przemakania ścian;
3) zespołach ogólnokształcących i ponadpodstawowych:
−
wyposaŜenie gabinetu profilaktyki zdrowotnej w punkt poboru wody ciepłej
i zimnej,
−
wyłoŜenie ściany wokół zainstalowanej umywalki materiałami gładkimi,
trwałymi, zmywalnymi, nienasiąkliwymi, odpornymi na działanie środków
myjąco-dezynfekcyjnych w gabinecie profilaktyki i higieny szkolnej,
−
doprowadzenie do dobrego stanu technicznego ogrodzenie terenu szkoły,
−
zabezpieczenie otwartej przestrzeni pomiędzy biegami schodów,
−
dostosowanie mebli szkolnych (stołów, krzeseł) do wzrostu uczniów zgodnie
z wymogami ergonomii zawartymi w PN-EN 1729-1 październik 2007,
−
zlikwidowanie przyczyny zacieków na suficie oraz doprowadzenia do stanu
czystości ścian na sali gimnastycznej,
−
zlikwidowanie przyczyny przemakania ścian, a następnie wypełnienia
ubytków lamperii, doprowadzenie do stanu czystości ścian na klatce
schodowej i w korytarzu przy małej sali gimnastycznej oraz doprowadzenie
do stanu czystości ścian w łazience uczniów,
4) placówkach z pobytem całodobowym:
−
zabezpieczenie otwartej przestrzeni pomiędzy biegami schodów w skuteczny
sposób w internacie,
−
zabezpieczenie szlaku komunikacyjnego wychodzącego poza teren;
5) placówkach pracy pozaszkolnej;
−
doprowadzenie do stanu czystości ściany na sali widowiskowej,
−
doprowadzenie do dobrego stanu technicznego, w tym umoŜliwiającego
utrzymanie czystości parkietu na sali widowiskowej,
−
doprowadzenie do dobrego stanu technicznego osłon na grzejnikach
centralnego ogrzewania na sali widowiskowej,
58
−
wyposaŜenie grzejniki centralnego ogrzewania na korytarzu na parterze i na
I-szym piętrze w osłony,
−
zapewnienie uczestnikom organizowanych zajęć bezpiecznych mebli – stołów
zgodnych z wymogami ergonomii wg PN-EN 1729-1 październik 2007.
2. Obiekty nowo uruchomione i po modernizacji
W roku 2008 odnotowano otwarcie długo oczekiwanej nowej hali sportowej dla
uczniów z całej gminy Pawonków. W Koszęcinie przeniesiono istniejące Prywatne
Przedszkole do nowo wybudowanej siedziby.
Do obiektów modernizowanych naleŜały :
- Gimnazjum nr 1 w Lublińcu,
-
Oddział Przedszkolny w Glinicy naleŜący do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego
w Ciasnej,
-
Zespół Szkół Zawodowych w Lublińcu,
- Specjalny Ośrodek dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Lublińcu,
- Miejski Dom Kultury w Lublińcu,
- Zespół Szkół w Lubecku - blok Ŝywieniowy.
3. Ocena warunków pracy uczniów
1) pracownie komputerowe:
ogółem dokonano w 14 szkołach 16 ocen pracowni komputerowych, w 2 pracowniach
wydano zalecenia w zakresie wymiany krzeseł, wymiany opraw oświetleniowych,
poprawy natęŜenia oświetlenia sztucznego;
2) ergonomia na stanowisku pracy ucznia/przedszkolaka:
warunki pracy uczniów pod względem ergonomii oceniono w 3 szkołach i 1
przedszkolu, łącznie zmierzono 357 uczniów z czego 175 zajmowało nieprawidłowe
stanowiska. Przeprowadzone oceny stanowiska pracy ucznia posłuŜyły
w dwóch
szkołach do wydania decyzji administracyjnej, w następnych dwóch z uwagi na
mniejszy odsetek występujących nieprawidłowości ograniczono się do wydania zaleceń
poprawy istniejącego stanu. Jedna decyzja została wykonana, a na wykonanie drugiej
przedłuŜono termin w związku z wnioskiem strony;
3) higieniczna ocena rozkładów zajęć - oceny dokonano w 12 oddziałach z czego
w 11 stwierdzono niewłaściwe planowanie nauki i odpoczynku; niezgodności
tygodniowego rozkładu lekcji dotyczyły: występowania przerw 5-minutowych,
59
rozpoczynania się zajęć lekcyjnych nie o stałej porze, w mniejszym stopniu nie
uwzględniania zajęć z elementami ruchu;
4) zagęszczenie w klasach – w dalszym ciągu występują szkoły o ponadnormatywnej
liczbie uczniów, wiąŜe się to z przepełnionymi salami lekcyjnymi, prowadzeniem zajęć
w świetlicy oraz dwuzmianowym systemem nauki;
5) mikroklimat w pomieszczeniach – wydano zalecenie w Domu Dziecka w Ciasnej
dotyczące wyposaŜenia grzejnika centralnego ogrzewania w regulator temperatury w
celu obniŜenia temperatury w pokoju z brakiem jakiejkolwiek wentylacji;
W przypadku innych uciąŜliwości np. biologicznych – zagrzybień wydano decyzję
administracyjną.
4. Ocena profilaktycznej działalności szkolnej słuŜby zdrowia
Opieka zdrowotna uczniów jest nie wystarczająca i pozostawała na tym samym
poziomie co w roku 2007. Sytuacja ta spowodowana jest ograniczoną ilością etatów i godzin
pracy personelu medycznego w szkołach. Najlepsza sytuacja jest w zespołach szkół
ponadpodstawowych, gdzie pielęgniarka jest dwa razy w tygodniu, jednak wynika to tylko
z duŜej liczby uczęszczających do tych szkół uczniów i w związku z tym przysługującą liczbą
godzin. Liczba gabinetów higieny szkolnej w szkołach nie uległa zmianie. Szkoły realizują
programy zdrowotne zgodnie z kierunkiem określonym w programach zdrowotnych.
5. Ocena doŜywiania dzieci i młodzieŜy
W 2008 doŜywianie uczniów w 35 skontrolowanych szkół prowadzono w 25 szkołach.
Ilość bloków Ŝywieniowych nie zmieniła się, jednak w
3 placówkach zrezygnowano
z przygotowywania obiadów na miejscu, a posiłki dostarczane są przez firmy cateringowe.
W jednym zespole szkół przeprowadzono modernizację pomieszczeń kuchennych. Realizacja
doŜywiania w minionym 2008 r. w skontrolowanych szkołach pod względem ilości
wydawanych posiłków nieznacznie
uległa poprawie w porównaniu z
rokiem 2007.
Zdecydowanie najlepiej wygląda sytuacja pod względem picia mleka przez uczniów.
W skontrolowanych szkołach odnotowano wzrost uczniów pijących mleko zarówno białe jak
i smakowe. Zwiększyła się liczba szkół uczestniczących w akcji społecznej pt. ”Szklanka
mleka”. Szkoły wiejskie w mniejszym stopniu uczestniczyły w programie. (rys.1).
60
9000
8000
8803
7859
6925
ogólna liczba
uczniów w
skontrolow anych
szkołach
obiady 1 i 2 daniow e
ogółem
7000
6000
5000
4000
2239
811
3000
1199 1462
1064
688
2000
703
1402
2456
1424
obiady 1 i 2 daniow e
dofinansow ane
621
20
napój
1000
0
2
6
00
2
7
00
2
8
00
m leko
Rysunek 1. DoŜywianie uczniów w latach 2006-2008
Wnioski
W roku 2008 odnotowano
poprawę warunków
higieniczno–sanitarnych dzieci
i młodzieŜy w kontrowanych szkołach i placówkach oświatowych co odzwierciedliło się
między innymi w zmniejszonej ilości (10 decyzji administracyjnych) w porównaniu do lat
poprzednich. Wszystkie szkoły mają doprowadzoną do łazienek uczniów ciepłą bieŜącą
wodę. Poprawa nastąpiła równieŜ pod względem posiadania przez szkoły pełnej infrastruktury
do prowadzenia przez szkoły zajęć z wychowania fizycznego, oddano do uŜytku kolejną halę
sportową w powiecie, a pierwszą w Gminie Pawonków. Jednak w dalszym ciągu nie wszyscy
uczniowie mają moŜliwość korzystania
z sali gimnastycznej. Najgorsza sytuacja jest
w Szkole Podstawowej (klasy 1-3) w Wędzinie naleŜącej do Zespołu SzkolnoPrzedszkolnego w gminie Ciasna, gdzie lekcje wychowania fizycznego prowadzone są na
korytarzu. Poprawy wymaga zwiększenie częstości korzystania przez uczniów z natrysków,
tylko w niewielkim stopniu były one uŜywane przez uczniów, bo zaledwie
w 3
skontrolowanych szkołach uczniowie uŜywają ich po skończonych zajęciach, w pozostałych
jedynie po dodatkowych zajęciach. W dalszym ciągu pozostaje kwestia przepełnionych salach
lekcyjnych oraz związana z tym dwuzmianowość prowadzonych zajęć lekcyjnych, co narusza
zasady higienicznych warunków rozwoju uczniów.
61
V. OCENA W ZAKRESIE WARUNKÓW PRACY W ZAKŁADACH PRACY
W roku 2008 przeprowadzono ogółem 152 kontrole, w wyniku których wydano 65
decyzji administracyjnych oraz 6 decyzji umarzających postępowanie administracyjne.
Podczas kontroli – oprócz zagadnień związanych ze szkodliwymi czynnikami fizycznymi,
chemicznymi i biologicznymi w środowisku pracy – zwracano uwagę na ogólne wymogi z
zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach, celem poprawy warunków pracy
zatrudnionych. Skutkiem stwierdzonych nieprawidłowości było nakazanie ( ogółem 285
nakazów ) pracodawcom w formie decyzji administracyjnych realizację między innymi
następujących zaleceń :
- opracowania kart oceny ryzyka zawodowego na odpowiednich stanowiskach pracy
ze szczególnym uwzględnieniem naraŜenia na szkodliwe czynniki biologiczne oraz
przy pracach związanych z naraŜeniem na hałas lub drgania mechaniczne,
- dostosowania pomieszczeń pracy do ogólnych wymogów bezpieczeństwa i higieny
pracy, tj. zamontowania odpowiedniej wentylacji grawitacyjnej, mechanicznej bądź
stanowiskowej,
- odnowienia ścian i sufitów pomieszczeń pracy oraz pomieszczeń socjalnych;
zlikwidowania ubytków w posadzkach,
- utrzymywania ogólnego porządku na stanowiskach pracy,
- stosowania podczas wykonywanej pracy środków ochrony indywidualnej oraz
odzieŜy i obuwia roboczego przechowywanych w miejscach do tego
przeznaczonych oraz odpowiednio utrzymywanych ich właściwości ochronnych
i uŜytkowych,
- zapewnienia bezpiecznych warunków odkaŜania oraz czyszczenia odzieŜy roboczej,
- zapewnienia pracownikom środków higieny osobistej,
- zapewnienia odpowiednich, ze względu na ilość pracowników oraz na rodzaj
wykonywanej pracy, pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz dbania o
ich stan sanitarny i techniczny.
Większość stwierdzonych nieprawidłowości została usunięta – co skutkuje poprawą
warunków pracy - zgodnie z ustalonymi terminami ujętymi w decyzjach administracyjnych
w 2008r. Część nakazów będzie zrealizowana w 2009r. równieŜ ze względu na przychylne
rozpatrzenie wniosków stron i wydanie 19 decyzji zmieniających termin realizacji nakazów
wcześniej wydanych decyzji.
62
Z uwagi na profesjonalne zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w
nadzorowanych zakładach oraz poprzez szkolenia pracowników i kadry kierowniczej w tym
zakresie uległy znacznej poprawie warunki pracy.
1. Choroby zawodowe
W porównaniu z latami ubiegłymi ilość stwierdzonych chorób zawodowych w
powiecie lublinieckim uległa zmniejszeniu ( tabela 12).
Tabela 12 . Liczba stwierdzonych chorób zawodowych w latach 2000 - 2008
Rok
Liczba
stwierdzonych
chorób
zawodowych
2000
6
2001
7
2002
11
2003
6
2004
5
2005
1
2006
1
2007
2008
3
2
W roku 2008 nie odnotowano zachorowalności na choroby zakaźne lub pasoŜytnicze.
Natomiast Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lublińcu wydał dwie decyzje o
stwierdzeniu choroby zawodowej:
1) przewlekłego zapalenia nadkłykcia kości ramiennej u pracownika fizycznego,
2) zewnątrzpochodnego alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych ( postać
przewlekłą ),
oraz wydał dwie decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej:
1) przewlekłej choroby narządu głosu spowodowanej nadmiernym wysiłkiem
głosowym u nauczyciela,
2) przewlekłej choroby obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem
wykonywania pracy: zespół rowka nerwu łokciowego u pracownika fizycznego.
Od powyŜszych decyzji nie wniesiono odwołań. W pierwszym przypadku nie stwierdzono w
narządzie głosu zmian patologicznych odpowiadających skutkom przeciąŜenia w postaci
guzków głosowych twardych, wtórnych zmian przerostowych fałdów głosowych, niedowładu
mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni
i trwałą dysfonią. W drugim przypadku na podstawie przeprowadzonej diagnostyki, a w
szczególności badania EMG nie wykazano zaburzeń przewodnictwa nerwowo-mięśniowego
w obrębie nerwów łokciowych.
Podczas przeprowadzania kontroli w zakładach pracy gdzie istnieje moŜliwość
wystąpienia chorób zawodowych zwracano szczególną uwagę na profilaktykę oraz obowiązek
prowadzenia dokumentacji dotyczącej tego tematu. Mianowicie zalecano przeprowadzanie
63
pomiarów środowiskowych, staranne prowadzenie kart i rejestrów czynników szkodliwych na
stanowiskach pracy, informowanie pracowników o występujących zagroŜeniach, zawartych w
kartach oceny ryzyka zawodowego, uzupełnianie tych kart o występujące czynniki szkodliwe
( np. biologiczne ) jak i zwracanie uwagi na przeprowadzanie okresowych badań lekarskich.
Pracodawcy przeprowadzają szczepienia ochronne u pracowników jak i wyposaŜają
ich w odpowiednie do zagroŜeń ochronniki słuchu i dróg oddechowych.
W zakładach pracy, gdzie zostały stwierdzone choroby zawodowe są prowadzone
rejestry podejrzeń i zachorowań, przewaŜnie w postaci zeszytów, w których zawarte są
informacje o tych przypadkach, obejmujące między innymi ich przyczyny oraz stanowiska
pracy na których zaistniały.
W 2008r. przeprowadzono jedno dochodzenie epidemiologiczne dla Wojewódzkiego
Ośrodka Medycyny Pracy w Katowicach, Poradnia Chorób Zawodowych w Sosnowcu oraz
jedno na prośbę Wojskowego Ośrodka Medycyny Prewencyjnej w Modlinie.
W 2008r. nie stwierdzono chorób zawodowych nowotworowych spowodowanych
czynnikami rakotwórczymi.
2. Nadzór nad zakładami, w których występują substancje, preparaty, czynniki lub
procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy
Spośród 23 zakładów występujących w ewidencji w 2008 roku objęto nadzorem
bieŜącym 8 zakładów, w których występują substancje, preparaty, czynniki lub procesy
technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
w środowisku pracy.
W zakładach tych przeprowadzono ogółem 10 kontroli, w wyniku których wydano dwie
decyzje administracyjne dotyczące: zaprowadzenia rejestru prac, których wykonywanie
powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z procesem technologicznym o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym wg obowiązujących przepisów (w dwóch zakładach),
przekazania Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu w Katowicach
informację o procesie technologicznym o działaniu rakotwórczym lub mutagennym wg
obowiązujących przepisów (w dwóch zakładach), zaprowadzenia rejestru pracowników
naraŜonych na działanie procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym wg obowiązujących przepisów, właściwego oznakowania stanowisk pracy gdzie
występuje czynnik rakotwórczy lub mutagenny, poinformowania pracowników o naraŜeniu
na czynnik rakotwórczy lub mutagenny, poinformowania pracowników jakie naleŜy
przedsięwziąć środki zapobiegawcze, by nie dopuścić do awarii procesu technologicznego o
64
działaniu rakotwórczym lub mutagennym, przeszkolenia pracowników w zakresie ryzyka dla
zdrowia wynikającego z oceny naraŜenia zawodowego i dodatkowego ryzyka wynikającego z
palenia tytoniu, sporządzenia instrukcji postępowania na wypadek awarii lub innych zakłóceń
procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, przeprowadzenia
badań i pomiarów szkodliwych czynników rakotwórczych oraz uzupełnienia kart oceny
ryzyka zawodowego o występowanie i naraŜenie na czynnik rakotwórczy i mutagenny.
W naraŜeniu na czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, wg zakładów
pracy znajdujących się w ewidencji, ogółem pracowało 145 osób ( w tym 18 kobiet ).
Pracownikom naraŜonym na czynniki rakotwórcze zapewniono opiekę lekarską oraz
informacje o zagroŜeniach i moŜliwościach wystąpienia chorób nowotworowych. W miarę
moŜliwości ogranicza się liczbę pracowników eksponowanych na czynniki rakotwórcze,
podejmuje się działania zmierzające do eliminacji czynników rakotwórczych z procesów
technologicznych. Pracownicy mający kontakt z tymi czynnikami wyposaŜeni są w odzieŜ
roboczą, ochronną oraz środki ochrony indywidualnej.
W skontrolowanych zakładach występowały następujące czynniki rakotwórcze lub
mutagenne:
1) procesy technologiczne, w których dochodzi do uwalniania substancji,
preparatów lub czynników rakotwórczych lub mutagennych, tj. prace związane z
naraŜeniem na pył drewna twardego ( dąb i buk ).
Ogółem naraŜonych jest 99 osób ( w tym 2 kobiety). Są to pracownicy 5 stolarni
zajmujących się produkcją mebli oraz elementów stolarki budowlanej oraz pracownicy
jednej stolarni Wydziału Transformatorów i Wydziału Generatorów Przedsiębiorstwa
Produkcyjno-Remontowego Energetyki „ENERGOSERWIS” S.A. zajmujący się cięciem
i szlifowaniem drewnianych elementów elektroizolacyjnych wchodzących w skład
transformatorów.
2) substancje, preparaty, czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym:
a) Benzoapiren – w kontakcie pracowało 2 pracowników ( kominiarze ). Pracodawca
przedstawił do wglądu wyniki dwóch ostatnio przeprowadzonych badań i pomiarów
czynników rakotwórczych w środowisku pracy, których wartości najwyŜszego
dopuszczalnego stęŜenia nie przekroczyły 0,1 krotności dopuszczalnej normy.
b) Benzyna; niskowrząca benzyna – niespecyfikowana ( w tym benzen ). Ogółem
naraŜonych jest 26 pracowników ( w tym 6 kobiet ). Pracownicy zatrudnieni są przy
napełnianiu i opróŜnianiu cystern, a takŜe przy poborze próbek benzyn do analizy
65
laboratoryjnej. Pracodawca badania i pomiary czynników rakotwórczych w
środowisku
pracy
przeprowadza
zgodnie
z
częstotliwością
określoną
w
rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20.04.2005r.w w sprawie badań i pomiarów
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
c) Eter naftowy – wykorzystywany jest do analiz chemicznych w laboratorium
Zakładów ,,LENTEX” S.A. w Lublińcu. Na szkodliwe działanie tegoŜ czynnika
naraŜona jest jedna osoba (kobieta). Po modernizacji wentylacji w 2008r. w ww.
laboratorium stęŜenie eteru naftowego zapewne uległo obniŜeniu (brak aktualnych
pomiarów i badań stęŜenia eteru naftowego) i jest dalece prawdopodobne, Ŝe praca na
stanowisku laborant jest pracą w kontakcie.
3. Nadzór nad zakładami stosującymi lub wprowadzającymi do obrotu substancje
i preparaty niebezpieczne
W ewidencji jednostek nadzorowanych znajduje się 20 zakładów, które w działalności
produkcyjnej stosują chemiczne substancje i preparaty niebezpieczne. W 2008 roku
przeprowadzono 16 kontroli w 7 zakładach stosujących te substancje i preparaty.
Przeprowadzone kontrole wykazały nieprawidłowości, które zostały ujęte w 4 decyzjach
administracyjnych. Nakazano:
-
wydzielić odrębne miejsce składowania sody kaustycznej,
-
odpowiednio oznakować miejsce składowania sody kaustycznej,
-
wywiesić instrukcję określającą sposób składowania, przechowywania sody
kaustycznej,
-
sporządzić aktualny spis stosowanych preparatów niebezpiecznych,
-
zaopatrzyć zakład w karty charakterystyki stosowanych preparatów niebezpiecznych,
-
w miejscu składowania preparatów niebezpiecznych umieścić odpowiednią instrukcję
bhp,
-
zaopatrzyć pracowników laboratorium w środki ochrony indywidualnej: okulary
ochronne, odpowiednie pochłaniacze do maski ochraniającej drogi oddechowe,
-
w pomieszczeniach laboratoryjnych gdzie występuje niebezpieczeństwo oblania
pracowników środkami Ŝrącymi zainstalować urządzenia do płukania oczu,
-
oznakować odpowiednio magazyn preparatów niebezpiecznych.
Stwierdzone uchybienia zostały wykonane w terminach nadanych w decyzjach
administracyjnych.
66
Ponadto przeprowadzono działania akcyjne w związku z zapotrzebowaniem
przemysłu oraz wielkością legalnego uŜycia GBL przez zakłady pracy terenu powiatu
lublinieckiego. PowyŜsze kontrole wykazały, iŜ zakłady nie stosują tej substancji w
działalności produkcyjnej.
Nadzorem bieŜącym objęto takŜe wprowadzających do obrotu produkty chemii
budowlanej. Ogółem przeprowadzono 11 kontroli, w wyniku których wydano 3 decyzje
administracyjne zawierające następujące zalecenia:
-
sporządzić spis posiadanych substancji i preparatów niebezpiecznych wprowadzanych
do obrotu,
-
udostępnić do wglądu karty charakterystyk wprowadzanych do obrotu substancji
i preparatów niebezpiecznych,
-
wyposaŜyć zakład w ksiąŜkę kontroli sanitarnej.
PowyŜsze zalecenia zostały wykonane.
Na terenie powiatu lublinieckiego brak jest podmiotów wprowadzających do obrotu
prekursory kategorii 2 i 3 oraz podmiotów odpowiedzialnych za pierwsze wprowadzenie
do obrotu produktu biobójczego.
4. Nadzór nad zakładami opieki zdrowotnej
Spośród czternastu zakładów ( PKD 85 ) objętych bieŜącym nadzorem sanitarnym w
2008r. skontrolowano 2 obiekty, przeprowadzając łącznie 2 kontrole: Jedna z nich odbyła się
w laboratorium diagnostycznym, a druga - w Domu Pomocy Społecznej. Podczas kontroli w
laboratorium diagnostycznym stwierdzono wykonanie następujących nakazów:
-
uzupełniono karty oceny ryzyka zawodowego o naraŜenie na czynniki biologiczne na
stanowiskach pracy w zakładzie wg obowiązujących przepisów,
-
przeprowadzono szkolenie dla pracowników mających kontakt ze szkodliwymi
czynnikami biologicznymi,
-
zaprowadzono rejestr prac naraŜających pracowników na działanie szkodliwych
czynników biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3 zagroŜenia,
-
zaprowadzono rejestr pracowników naraŜonych na działanie szkodliwych czynników
biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3 zagroŜenia.
W Domu Pomocy Społecznej przeprowadzono kontrolę informacyjną dotyczącą urządzeń,
które mogą wytwarzać pole magnetyczne.
67
W Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej, Wojewódzkim Szpitalu
Neuropsychiatrycznym im. Dr E. Cyrana w Lublińcu oraz pozostałych zakładach tego typu
nie przeprowadzano kontroli ze względu na okres dostosowawczy ww. jednostek do 2012r.
do wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22.06.2005r.
W roku sprawozdawczym 2008 nie wydano decyzji o stwierdzeniu choroby
zawodowej oraz decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej dotyczących
pracowników ochrony zdrowia. RównieŜ nie wpłynęły zgłoszenia podejrzeń choroby
zawodowej.
5. Nadzór w zakresie szkodliwych czynników biologicznych
W ewidencji jednostek nadzorowanych przez PSSE w Lublińcu znajdują się 73
zakłady, w których występują szkodliwe czynniki biologiczne. Ogółem w tych zakładach
naraŜonych na ww. czynniki jest 1714 pracowników: na 2 grupę zagroŜenia – 1714 osób, a na
3 grupę – 1283 osób.
W 2008 roku nadzorem bieŜącym objęto 23 zakłady, w których przeprowadzono 35
kontroli. Ocenie realizacji wymogów związanych z występowaniem w środowisku pracy
szkodliwych czynników biologicznych podlegały zakłady prowadzące działalność w zakresie:
- leśnictwa ( 5 zakładów ),
- chowu i hodowli drobiu ( 5zakladów ),
- hodowli ryb ( 1 zakład ),
- produkcji Ŝywności ( 8 zakładów )
- produkcji stolarki budowlanej ( 1 zakład ),
- oczyszczania ścieków ( 2 zakłady ),
- ochrony zdrowia ( 1 zakład ).
W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 14 decyzji administracyjnych , które w sumie
zawierały 68 nakazów. Stwierdzono następujące nieprawidłowości:
•
ocena ryzyka zawodowego nie uwzględniała naraŜenia na czynniki biologiczne na
jakie jest lub moŜe być naraŜony pracownik w 13 zakładach w aspekcie klasyfikacji i
wykazu szkodliwych czynników biologicznych, rodzaju, stopnia oraz czasu trwania
naraŜenia na działanie szkodliwego czynnika biologicznego oraz informacji na temat:
- potencjalnego działania alergizującego lub toksycznego szkodliwego czynnika
biologicznego,
- choroby, która moŜe wystąpić w następstwie wykonywanej pracy,
- stwierdzonej choroby, która ma bezpośredni związek z wykonywaną pracą;
68
Usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości ujęto ogółem w 32 nakazach.
•
pracodawcy nie prowadzili rejestru prac naraŜających pracowników na działanie
szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do 3 grupy zagroŜenia w 5
zakładach ( 5 nakazów ),
•
nie zapewniono pracownikom odpowiednich środków ochrony indywidualnej
przechowywanych w wyraźnie oznakowanych miejscach w 4 zakładach ( 4 nakazy ),
•
nie zapewniono pracownikom właściwych pomieszczeń, urządzeń higienicznosanitarnych, środków higieny osobistej, środków do odkaŜania skóry lub błon
śluzowych w 6 zakładach ( 6 nakazów ),
•
nie umieszczono znaku informującego o zagroŜeniu biologicznym w 4 zakładach
( 4 nakazy ),
•
stwierdzono brak procedur bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami
biologicznymi dotyczące:
- dezynfekcji w 2 zakładach ( 2 nakazy ),
- postępowania w razie awarii lub wypadku związanego z uwolnieniem szkodliwego
czynnika biologicznego w 2 zakładach ( 2 nakazy ),
- postępowania w razie naraŜenia na szkodliwy czynnik biologiczny zakwalifikowany
do grupy 3 zagroŜenia w 1 zakładzie ( 1 nakaz ),
•
nie zapewniono bezpiecznych warunków odkaŜania, czyszczenia a w razie
konieczności niszczenia odzieŜy, środków ochrony indywidualnej i wyposaŜenia,
które uległy skaŜeniu szkodliwym czynnikiem biologicznym w 4 zakładach
( 4 nakazy ),
•
pracodawca nie zorganizował szkolenia dla pracowników mających kontakt ze
szkodliwym czynnikiem biologicznym w 1 zakładzie ( 1 nakaz ),
•
pracodawcy nie prowadzili rejestru pracowników naraŜonych na działanie
szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3 zagroŜenia w
5 zakładach ( 5 nakazów ),
•
pracodawcy nie proponowali pracownikom wykonującym prace związane z
naraŜeniem na czynnik biologiczny uodpornienia przy uŜyciu dostępnych szczepionek
w 1 zakładzie ( 1 nakaz ),
•
pracodawca nie wyposaŜył zakładu w odpowiednio oznakowane pojemniki
przeznaczone do przechowywania odpadów ( 1 nakaz ).
69
Nieprawidłowości stwierdzane podczas wykonywanych kontroli w większości zostały
wykonane. Pozostałe są w trakcie realizacji z uwagi na ustalone terminy ich wykonania.
VI. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY
Na podstawie art. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
działalność zapobiegawczego nadzoru
sanitarnego
Powiatowej Stacji Sanitarno-
Epidemiologicznej w Lublińcu polegała w szczególności na:
a) uzgadnianiu lub opiniowaniu pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych:
-
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz
projektów planów zagospodarowania przestrzennego terenu;
-
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na etapie obowiązku i
zakresu sporządzenia raportu;
-
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na etapie środowiskowych
uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia;
-
dokumentacji projektowych dla nowych, przebudowywanych lub podlegających zmianie
sposobu uŜytkowania obiektów;
b) przeprowadzaniu kontroli obiektów w trakcie realizacji i oględzin w terenie;
c) dokonywaniu odbiorów obiektów zrealizowanych.
W roku 2008 na terenie miast i gmin powiatu lublinieckiego dokonano ogółem 43
odbiorów, w tym 2 obiektów Ŝywieniowych. Realizacja obiektów przebiegała na podstawie
uzgodnionych projektów. Oprócz obiektów Ŝywieniowych powstały budynki produkcyjne,
magazynowe, handlowo-usługowe, gabinety fryzjersko-kosmetyczne, apteki, obiekty słuŜby
zdrowia. Ponadto naleŜy podkreślić, iŜ część obiektów zgłaszanych przez inwestora do
odbioru nie była odpowiednio przygotowana, dlatego wymagały
przeprowadzenia
ponownego odbioru.
Uzgadniano plany zagospodarowania przestrzennego, w których szczególną uwagę zwracano
na prawidłową lokalizację obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
uciąŜliwych dla terenów sąsiednich.
Wydawano opinie o konieczności lub braku obowiązku sporządzenia raportu oraz
uzgadniano środowiskowe uwarunkowania realizacji inwestycji. Największy procent
stanowiły wnioski
dotyczące terenów dróg publicznych, rozbudowy istniejących sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych. Tak duŜy zakres wymienionych prac związany był z
70
przyznanymi dotacjami unijnymi.
Tabela 13. Zestawienie liczbowe z działalności zapobiegawczego nadzoru sanitarnego w roku 2008
Postanowienia
o
uzgodnieniu
projektów
planu
7
zagospodarowania przestrzennego
Opinie o obowiązku i zakresie sporządzenia
47
raportu oddziaływania na środowisko
Postanowienia o środowiskowych uwarunkowaniach
38
Opinie o projektach, w tym o zmianie sposobu
22
uŜytkowania obiektu
Odbiory
43, w tym Ŝyw. 2
Kontrole obiektów w trakcie budowy
8
VII. DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO-ZDROWOTNA
Kierunki działań w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia w 2008r. wynikały
z załoŜeń Narodowego Programu Zdrowia, wytycznych WHO, sytuacji epidemiologicznej
oraz potrzeb zdrowotnych społeczności lokalnej i polegały na:
•
realizacji programów i akcji prozdrowotnych oraz dokonywaniu ocen ich skuteczności
•
koordynowaniu oraz nadzorowaniu działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji
zdrowia na podległym terenie
•
nawiązywaniu współpracy w ramach edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia
•
prowadzeniu działań zmierzających do poprawy stanu zdrowia społeczeństwa
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Lublińcu
koordynowała w 2008r.
realizację 5 programów oświatowo – zdrowotnych oraz 3 interwencji nieprogramowych.
Pozyskano fundusze na realizację 2 konkursów prozdrowotnych, przeprowadzono 9 szkoleń
dla 217 uczestników i
20 narad dla 46 odbiorców. Podczas 35 wizytacji oświatowo –
zdrowotnych udzielono 41 porad metodycznych dotyczących realizacji interwencji
programowych.
Interwencje programowe:
1. ,,Trzymaj Formę!”
Cel programu: : kształtowanie postaw sprzyjających prozdrowotnemu stylowi Ŝycia
w aspekcie zbilansowanej diety ora podniesienia aktywności fizycznej.
71
Adresaci: uczniowie klas I - III szkół gimnazjalnych i szkół podstawowych z klas V – VI
oraz ich rodzice.
Zasięg działania:
•
2261 (78%) uczniów z 15 szkół w tym 10 szkół gimnazjalnych (70%) oraz 5
podstawowych (19%)
•
763 rodziców / opiekunów uczniów;
•
95 kadra pedagogiczna
Łącznie odbiorców: 3119
Wnioski:
•
program jest bardzo pozytywnie odbierany przez dyrektorów szkół, a szkolni
koordynatorzy programu chętnie podejmowali działania edukacyjne wśród młodzieŜy;
•
w kaŜdej placówce powołano zespół kadry pedagogicznej w celu opracowania
szkolnego projektu realizacji programu;
•
młodzieŜ bardzo chętnie wykonywała zadania w ramach realizacji szkolnych
projektów;
•
program przyczynił się do podniesienia świadomości młodzieŜy w zakresie zdrowego
odŜywiania i aktywności fizycznej. Efektem jest zauwaŜalna zmiana nawyków
Ŝywieniowych uczniów, którzy na drugie śniadanie zaczęli przynosić do szkoły
owoce, wodę mineralną i soki owocowe (zamiast napojów gazowanych i chipsów oraz
słodkich przekąsek);
•
forma programu sprzyjała nawiązaniu współpracy z innymi szkołami poprzez
przygotowanie
przez
gimnazjalistów
zajęć
dla
młodszych
uczniów
szkół
podstawowych. Program wpływał na większą integrację uczniów - uczył pracy
w grupach. W 7 szkołach przyczynił się do zmiany asortymentu sklepików szkolnych;
•
realizatorzy programu wyraŜają chęć i potrzebę kontynuacji działań programowych.
Zwracali uwagę na konieczność spotkań z fachowcami z dziedziny Ŝywienia
w szkołach, potrzebę materiałów edukacyjnych dla rodziców uczniów biorących
udział w programie i drobnych gadŜetów dla uczniów.
2. ,,Radosny Uśmiech – Radosna Przyszłość”
Cel programu: zapobieganie próchnicy i chorób przyzębia wśród dzieci oraz zachęcanie
rodziców do współdziałania z dziećmi na rzecz prawidłowej higieny jamy ustnej.
Adresaci: uczniowie kl. II szkół podstawowych oraz ich rodzice/opiekunowie.
72
Zasięg działania:
•
740 (100%) uczniów klas II z 26 szkół podstawowych (100%);
•
program realizowało 38 wychowawców klas II i 5 pielęgniarek środowiska szkolnego;
•
740 rodziców uczniów klas II zostało poinformowanych o realizacji programu.
Łącznie odbiorców: 1523
Wnioski:
•
program cieszy się duŜym zainteresowaniem zarówno wśród uczniów, realizatorów
szkolnych i rodziców, którzy zostali poinformowani o załoŜeniach programowych
podczas organizowanych spotkań przez dyrekcję szkoły lub wychowawców klas,
•
podczas realizacji programu stosowano głównie metody aktywizujące uczniów,
wyświetlano film video, organizowano wycieczki do lokalnych gabinetów
stomatologicznych, konkursy plastyczne, gry i zabawy,
•
w realizacji programu duŜą pomocą były dostarczone zestawy edukacyjne dla
uczniów,
które
stanowią
bodziec
motywujący do
kształtowania
nawyków
higienicznych,
•
przyniesienie do domów zestawów edukacyjnych dodatkowo mobilizowało rodziców
do współdziałania z dziećmi na rzecz higieny jamy ustnej.
3. ,, Wolność Oddechu – Zapobiegaj Astmie”.
Cel programu: uświadomienie rodzicom i opiekunom dzieci znaczenia wczesnej profilaktyki
astmy oraz stworzenie dzieciom zagroŜonym chorobom moŜliwości optymalnej jakości Ŝycia.
Adresaci: uczniowie klas I – III szkół podstawowych, rodzice uczniów oraz wychowanych
i pielęgniarki szkolne.
Zasięg działania:
•
377 ( 100%) uczniów klas I – III z 9 (35%) wytypowanych do realizacji szkół
podstawowych;
•
302 – rodzice /opiekunowie uczniów;
•
37 – kadra pedagogiczna i pielęgniarki środowiska szkolnego.
Łącznie odbiorców: 716
Wnioski:
•
dyrektorzy szkół bardzo chętnie wyraŜali aprobatę na uczestnictwo w programie,
koordynatorzy szkolni – wychowawcy klas I – III i pielęgniarki środowiska szkolnego
przyznali, Ŝe dzięki inicjowanej przez Inspekcję Sanitarną interwencji programowej
73
zdobyli wiele cennych informacji z zakresu problemów zdrowotnych dzieci
w aspekcie astmy oskrzelowej,
•
rodzice uczniów chętnie uczestniczyli w oferowanych spotkaniach informacyjnych
biorąc aktywny udział w dyskusji na temat moŜliwości obserwacji objawów astmy,
•
z analizy oddanych (98%) ankiet wynika, iŜ 40 % rodziców ma problemy
z ewentualnym rozpoznaniem pierwszych objawów astmy u dziecka, a 56%
z identyfikacją czynników ją wywołujących bądź nasilających. Wynika z tego, iŜ
program jest bardzo potrzebny i przynosi pozytywne efekty w zakresie ochrony
zdrowia.
4. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Cele i zadania na
rok 2008
Cel programu: zmiana klimatu społecznego i zachowań w stosunku do palenia poprzez
wielopłaszczyznowe populacyjne działania edukacyjno – interwencyjne.
Adresaci: ogół społeczeństwa powiatu lublinieckiego ze szczególnym uwzględnieniem
młodzieŜy szkolnej.
Zasięg działania:
•
3000 – punkty informacyjne zorganizowane podczas imprez masowych;
•
3000 – informacje podane na stronie Urzędu Miasta w Lublińcu www.lubliniec.pl;
•
1000
–
dystrybucja
materiałów
edukacyjnych
w
placówkach
szkolno
–
wychowawczych, zakładach opieki zdrowotnej, jednostce wojskowej i zakładzie
karnym.
Łącznie odbiorców: 7000
5. Profilaktyka HIV/AIDS
Ogólnopolska Multimedialna Kampania Społeczna HIV/AIDS ,,Wróć bez HIV”
Cel interwencji:
zmniejszenie liczby nowych zakaŜeń wirusem HIV drogą kontaktów seksualnych oraz wzrost
poziomu wiedzy o HIV/AIDS.
Grupa docelowa: ogół społeczeństwa lokalnego ze szczególnym uwzględnieniem osób
podróŜujących w celach turystycznych i wyjeŜdŜających do pracy.
Liczba adresatów: 3118
Realizowano równieŜ akcje prozdrowotne związane ze Światowym Dniem Zdrowia.
Upowszechniano wiedzę z zakresu bezpieczeństwa podczas wypoczynku letniego w zakresie
profilaktyki chorób przenoszonych przez kleszcze oraz zatruć i zakaŜeń pokarmowych.
74
Interwencje
nieprogramowe
obejmowały
takŜe
profilaktykę
inwazyjnej
choroby
meningokokowej oraz przedsięwzięć edukacyjnych związanych ze Światowym Dniem bez
Tytoniu i Światowym Dniem Rzucania Palenia.
Działania antytytoniowe prowadzone są
w ciągu całego roku, ze szczególną
intensywnością 31 maja – „Światowy Dzień bez tytoniu” i trzeci czwartek listopada
-
Światowym Dniu Rzucania Palenia”. Celem działań edukacyjnych jest uświadomienie
szkodliwości palenia tytoniu, wpływu nikotyny na powstawanie wielu groźnych chorób.
Działania są kierowane do młodzieŜy szkolnej, ale równieŜ poprzez media do społeczności
lokalnej. W profilaktykę antytytoniową angaŜują się wszystkie placówki szkolne.
75
VIII. PODSUMOWANIE
1. Poprawie ulega stan sanitarno-techniczny w zakładach opieki zdrowotnej, w związku
z obowiązkiem dostosowania obiektów do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia
jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia
i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. Trwają liczne prace adaptacyjne i remontowe
w/w placówkach. W placówkach słuŜby zdrowia, które naleŜą do indywidualnych
właścicieli stan sanitarno – techniczny jest dobry i ulega ciągłej poprawie.
2. Stan sanitarny w obiektach produkcji i obrotu Ŝywnością, w obiektach Ŝywieniowych oraz
obiektach prowadzących obrót przedmiotami uŜytku ulega systematycznej poprawie.
Wzrasta świadomość producentów Ŝywności oraz wprowadzających Ŝywność do obrotu o
odpowiedzialności za bezpieczeństwo zdrowotne Ŝywności.
3. W grupie obiektów uŜyteczności publicznej dworce i stacje kolejowe PKP stwarzają
najwięcej problemów. Natomiast stan sanitarno – techniczny pozostałych obiektów ulega
słabej lecz systematycznej poprawie.
4. W porównaniu z rokiem 2007 nastąpiła znaczna poprawa warunków środowiska pracy ze
względu na zwiększającą się świadomość pracodawców z zakresu bezpieczeństwa
i higieny. Pozytywny wpływ mają takŜe bodźce ekonomiczne, które przypominają
pracodawcom o opłacalności płynącej z wykazywanej troski o zdrowie własnych
pracowników;
5. Warunki
sanitarno-higieniczne
oraz
warunki
nauczania
i
wypoczynku
dzieci
i młodzieŜy w placówkach nauczania i wychowania ulegają systematycznej poprawie.
W dalszym ciągu pozostaje kwestia przepełnionych salach lekcyjnych oraz związana z
tym dwuzmianowość prowadzonych zajęć
lekcyjnych co narusza zasady higienicznych
warunków rozwoju uczniów.
6. Działania
edukacyjne
i
profilaktyczne
prowadzone
były
we
współpracy
z: samorządami lokalnymi, organizacjami pozarządowymi, policją, straŜą miejską,
placówkami oświatowo-wychowawczymi, zakładami opieki zdrowotnej, Centrum
Onkologii – Instytut w Gliwicach . , Poradnią Psychologiczną i Pedagogiczną w Lublińcu,
Miejskim Domem Kultury w Lublińcu, lokalnymi ośrodkami pomocy społecznej oraz
ośrodkami pomocy rodzinie.
76
77