Duchessa Stereo — aparat fotograficzny stereoskopowy firmy

Duchessa Stereo — aparat fotograficzny stereoskopowy firmy Contessa Nettel A.G.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Autor firma Contessa Nettel A.G. Czas powstania 1919–1922 Miejsce powstania Stuttgart, Niemcy Wymiary wysokość: 7,5 x 14,5 x 4,4 cm Numer inwentarzowy MHF 1236/I Muzeum Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie Tematy technika, sfotografowane Materiał skóra, szkło, metal Prawa do obiektu Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie Prawa do wizerunków cyfrowych domena publiczna Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski Tagi aparat fotograficzny, fotografia, Niemcy, 3D, technika Jest to aparat fotograficzny stereoskopowy, o konstrukcji składanej, na płyty szklane o formacie 4,5 x 10,7 cm. Aparat wyposażono w dwa obiektywy: Tessar 1 : 4,5 f = 6,5 cm firmy Carl Zeiss z Jeny. Wykonywał on zdjęcia (stereo­parę) na płycie szklanej „suchej” o formacie 4,5 x 10,7 cm.
Samodzielne wykonywanie zdjęć stereoskopowych przez fotoamatorów ma swój początek w latach 90. XIX wieku. Jednak najwięcej modeli stereoskopowych aparatów fotograficznych pojawiło się w ofercie niemieckich i francuskich wytwórców sprzętu fotograficznego w pierwszych latach XX wieku.
W Niemczech większość producentów miała swoje siedziby w Dreźnie. Liczącym się producentem aparatów stereoskopowych była firma Contessa Kamerawerke w Stuttgarcie, która w 1919 roku połączyła się z firmą Nettel, stając się spółką akcyjną A.G. Korpus prezentowanego aparatu ma formę prostopadłościanu i został wykonany z metalu, wewnątrz polakierowano go na czarno, a na zewnątrz oklejono czarną skórą o fakturze groszkowanej. Czołówka metalowa, pokryta czarnym lakierem o ozdobnej fakturze, ma wygrawerowane pośrodku napisy: „Duchessa / Stereo”, oraz niżej: „Contessa / Nettel”. Po wysunięciu czołówki za pomocą nożycowych prowadnic metalowych pokrytych chromem widoczne są oddzielne dla każdego obiektywu oklejone czarną skórą miechy.
Dwa obiektywy typu Tessar 4,5/65 wyprodukowane w firmie Carl Zeiss Jena zamocowane są w metalowych obudowach migawki wpasowanych w czołówkę, z wygrawerowanymi napisami „COMPUR”.
Opracowanie: Marek Maszczak (Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie), © wszystkie prawa zastrzeżone
Jak uzyskiwano efekt trójwymiarowości w XIX wieku?
Fotografia stereoskopowa to pierwsza w dziejach fotografia trójwymiarowa. Rozwinęła się po 1851 roku. Wtedy po raz pierwszy zademonstrowano ją na londyńskiej Wystawie Światowej, na której przestrzenne fotografie wzbudziły zachwyt królowej Wiktorii. Odtąd fotografia stereoskopowa stała się rozrywką mieszczan i była nią aż do lat 30. XX wieku, kiedy zapanowała fascynacja filmem i radiem, a stereoskopia zeszła do roli zabawki dziecięcej. Do oglądania stereoskopii służy przyrząd optyczny — stereoskop. Fotografia stereoskopowa składa się z dwóch zdjęć tego samego obiektu wykonanych z różnych punktów widzenia. Widz patrzący przez stereoskop ma wrażenie przestrzenności i trójwymiarowości oglądanej sceny. Stereoskopia jest jedną z technik obrazowania, oddającą wrażenie widzenia przestrzennego, głębię oglądanego obrazu. Dzisiaj stereoskopia to technika 3D, uzyskiwanie obrazów odtwarzających efekt widzenia obuocznego, co zapewnia wrażenie głębi. Uzyskuje się je, tworząc obrazy anaglifowe. Metoda anaglifowa zyskała popularność dzięki przetwarzaniu komputerowemu.
Stereoskopia wymaga dostarczenia do mózgu dwóch obrazów widzianych z perspektywy lewego i prawego oka. W tym celu wykonuje się parę dwuwymiarowych obrazów (stereoparę) reprezentujących obiekt czy scenę z dwóch punktów widzenia, oddalonych od siebie tak jak oczy obserwatora. Obrazy różnią się kątem widzenia obiektów.
Jaka jest historia tej techniki? Włoski fizyk Giambattista Della Porta (1538–1615) w 1593 roku pisał o tworzeniu iluzji widzenia przestrzennego. Dzieło uległo zapomnieniu; dopiero w 1838 roku fizyk angielski sir Charles Wheatstone zbudował aparat do oglądania obrazów przestrzennych i nazwał go stereoskopem (był to stereoskop zwierciadlany). Zamówił u Williama H. Fox Talbota kilka par zdjęć (talbotypii). W dziesięć lat później David Brewster ulepszył pomysł Wheatstone’a. Para zdjęć była wykonana aparatem o dwóch obiektywach. Zadziwiała naturalistycznym odwzorowaniem przestrzeni. Fotografie zaprezentowano, jak już wspomniano, w 1851 roku. W 1861 roku Amerykanin Oliver Wendel Holmes skonstruował lekki stereoskop. Nie opatentował swojej konstrukcji, która ogromnie się rozpowszechniła. Rozwój fotografii stereoskopowej rozpoczął się, gdy w 1871 roku wynaleziono suche klisze szklane z emulsją żelatynową, czułe i uniezależniające fotografów od bliskości ciemni fotograficznej. W latach 70. i 80. XIX wieku zaczęły powstawać fabryczki produkujące masowo odbitki zdjęć stereoskopowych. Walery Rzewuski wkrótce zastosował nową technikę w swoim atelier fotograficznym.
Zobacz również: The „Mercury” Stereoscope — przeglądarka stereoskopowa firmy Underwood & Underwood , Aparat fotograficzny stereoskopowy firmy Heinrich Ernemann A.G. oraz Duchessa Stereo — aparat fotograficzny stereoskopowy firmy Contessa Nettel A.G. Opracowanie: Małgorzata Kanikuła (Muzeum Historii Fotografii), © wszystkie prawa zastrzeżone
Tagi: fotografia, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, technika