pobierz - Studia Europaea Gnesnensia

STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE
W LATACH 1917–1923
THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES
INSTITUTE OF EUROPEAN CULTURE,
ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ
GNIEZNO EUROPEAN STUDIES MONOGRAPH SERIES
VOL. 1
OREST KRASIWSKI
RELATIONS BETWEEN UKRAINE AND
POLAND IN THE YEARS 1917–1923
This monograph analyzes conditions and the specificity of statehood revival in Poland and
its formation in Ukraine, as well as Polish-Ukrainian relationships during the struggle of
both for state independence in the years 1917–1923. The book discusses policies of Polish
government, political parties and groups with respect to the Ukrainian issue, the structure
of the Ukrainian national liberation movement, programmes of political parties concerning ethnic issues, as well as a number of other internal and external factors which exerted
influence on international relationships. The publication is addressed to scholars, lecturers,
students and readers interested in modern ethnopolitical history of Ukraine and Poland.
PUBLISHING HOUSE OF THE POZNAŃ SOCIETY
FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES
POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
INSTYTUT KULTURY EUROPEJSKIEJ
UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
GNIEŹNIEŃSKIE STUDIA EUROPEJSKIE — SERIA MONOGRAFIE
T. 1
OREST KRASIWSKI
STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE
W LATACH 1917–1923
Redaktor serii
Leszek Mrozewicz
Redaktor tomu
Katarzyna Jędraszczyk
Przekład z języka ukraińskiego
Anna Chraniuk
Poznań–Gniezno 2010
WYDAWNICTWO POZNAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK
POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES
www.ptpn.poznan.pl [email protected]
Główny Redaktor Wydawnictw PTPN
Alicja Pihan-Kijasowa
Studia Europaea Gnesnensia — seria monografie, t. 1
Tytuł i wydawca oryginału
Ukrajinśko-polśki wzajemyny w 1917–1923 rr.
Nacjonalna Akademija Nauk Ukrajiny, Instytut Politycznych i Etnonacjonalnych Doslidżeń
im. I.F. Kurasa, Kyjiw 2008
Redaktor serii
Leszek Mrozewicz
Recenzenci
Grzegorz Łukomski, Jacek Maciejewski
Konsultacja merytoryczna
Artur Kijas
Konsultacja językowa
Bogusław Bakuła
Redakcja językowa i korekta
Hanna Kossak-Nowocień, Paulina Jeske-Choińska
Układ stron i redakcja techniczna
Teodor Jeske-Choiński
Projekt okładki
Dariusz Jabłoński
Copyright © by Orest Krasiwski & IKE & PTPN
ISBN 978-83-7654-019-1
ISSN 20-82-596X
Adres redakcji
ul. Kostrzewskiego 5–7, 62–200 Gniezno
tel. 61 4237000, 61 4237019, faks 61 4237002
e-mail: [email protected]
Publikacja sfinansowana ze środków Urzędu Miejskiego w Gnieźnie
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI
Wstęp .................................................................................................................................
7
І. Stosunki ukraińsko-polskie w retrospektywie naukowej ........................................ 11
II. Warunki i specyfika odrodzenia państwowości ukraińskiej i polskiej ................. 51
1. Utworzenie Ukraińskiej Republiki Ludowej jako etap rewolucji ukraińskiej.... 51
2. Upolitycznienie ukraińskiego ruchu narodowościowego w Monarchii
Austro-Węgierskiej na przełomie XIX i XX wieku w kontekście stosunków
ukraińsko-polskich .................................................................................................... 60
3. Procesy narodowo-państwowe w Galicji pod koniec I wojny światowej.
Powstanie Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej ............................................. 99
4. Odrodzenie II Rzeczypospolitej .......................................................................... 106
ІII. Konflikty wojskowo-polityczne URL-ZURL i Polski. Próby porozumienia ...... 115
1. Koncepcje głównych polskich ugrupowań politycznych
w kwestii ukraińskiej .................................................................................................. 115
2. Polska i ZURL: konflikty zbrojne i dyplomatyczne
(listopad 1918–lipiec 1919) ....................................................................................... 125
3. Konflikty wojenne pomiędzy Polską i URL (pierwsza połowa 1919 roku) .... 146
4. Ententa i stosunki ukraińsko-polskie .................................................................. 154
ІV. Sojusz wojskowo-polityczny URL i Polski .............................................................. 167
1. Wektor polski w polityce zagranicznej Symona Petlury ................................... 167
2. Umowa warszawska — długotrwała perspektywa sojuszu
ukraińsko-polskiego ................................................................................................... 174
3. Stosunek społeczeństwa ukraińskiego i polskiego do umów warszawskich ..... 181
4. Polsko-ukraińska kampania wojenna 1920 roku ............................................... 187
V. Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1919–1923 ..................................................... 205
1. Polityka Polski w okresie ustanawiania władzy polskiej w Galicji .................. 205
2. Kwestia statusu prawno-państwowego ZURL na konferencjach
międzynarodowych .................................................................................................... 225
5
STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917–1923
3. Status polityczno-prawny społeczeństwa ukraińskiego ................................... 245
VI. Powojenne społeczno-polityczne kierunki rozwoju Ukraińców w Galicji ........ 269
1. Ruch centrowy: od konfrontacji do kompromisów ........................................... 269
2. Antypolskość skrajnej prawicy ............................................................................. 282
3. Sprawy narodowościowe w działalności lewicy ................................................. 293
4. Ruch lewicy radykalnej i jej wizja stosunków międzynarodowych ................. 303
5. Misja społeczna Cerkwi greckokatolickiej ......................................................... 312
VII. Postanowienie Rady Ambasadorów z 14 marca 1923 roku
i jego znaczenie dla Ukraińców ...................................................................................... 335
VІІI. Instytucje państwowe URL w Polsce w latach 1920−1923 ................................ 355
1. Polityczno-prawne podstawy pobytu rządu i armii URL na emigracji ........... 355
2. Internowana Armia URL a społeczeństwo polskie ............................................ 362
Zakończenie ...................................................................................................................... 371
Źródła................................................................................................................................. 383
Dokumenty archiwalne.............................................................................................. 383
Dokumenty opublikowane i literatura ..................................................................... 385
Gazety i czasopisma ................................................................................................... 416
Wykaz ważniejszych skrótów.......................................................................................... 418
Indeks nazwisk .................................................................................................................. 420
6