1 W związku z prowadzonym przez Ministerstwo Administracji i

W związku z prowadzonym przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji (MAC) konsultacjami mającymi na celu zdefiniowanie priorytetów
dla Polski w pracach nad przyszłymi zmianami wynikającymi z realizacji projektu „Digital Single Market”, T-Mobile Polska (TMPL)
przedstawia poniższe stanowisko:
WSTĘP
1.
Na wstępnie pragniemy podkreślić duże znaczenie obecnie prowadzonych prac nad projektem „Digital Single Market”
wprowadzającym zmiany w obszarze gospodarki cyfrowej. W ocenie TMPL, dotychczasowe paradygmaty polityki regulacyjnej
dotyczące rynku telekomunikacyjnego oraz gospodarki cyfrowej tworzone w latach 90-tych XX wieku nie odpowiadają już obecnie
identyfikowanym zjawiskom na rynku i wyzwaniom w przyszłości i wymaga gruntownej zmiany.
2.
Mając na uwadze, iż proces cyfryzacji gospodarki ma charakter długoterminowy oraz bardzo dynamiczny, niezbędne jest posiadanie
przez Państwo własnej polityki i strategii definiującej priorytety oraz sposoby działania. Stworzenie takiej polityki wymaga
przeprowadzenia strategicznego przeglądu ram regulacyjnych sektorów związanych z gospodarką cyfrową, w który zaangażowane
zostaną administracja, przedsiębiorstwa oraz środowiska nauki. Oceniamy, iż tylko przy zaangażowaniu tych trzech stron, możliwe
jest wypracowanie takiej polityki, którą pozwoli prawidłowo zdefiniować cele oraz dobrać odpowiednie sposoby/narzędzia realizacji.
W tym kontekście obecnie prowadzone przez MAC konsultacje doskonale wpisują się w zgłaszane potrzeby.
3.
Pragniemy również wyraźnie podkreślić, iż z punktu widzenia przedsiębiorców jasno zdefiniowana i realizowana polityka
gospodarcza jest jak najbardziej pożądana i zwiększa przewidywalność otoczenia, w którym funkcjonują różne podmioty.
TRENDY ZMIAN
4.
W przestrzeni publicznej istnieje już szereg publikacji, które opisują zmiany jakie zachodzą obecnie na rynku telekomunikacyjnym na
świecie i w krajach UE. Analogiczne trendy zmian są identyfikowane w Polsce. TMPL pragnie zwrócić uwagę na główne trendy
identyfikowane na rynku, które powinny być uwzględniane przy formułowaniu priorytetów Polski:
a.
Zmiany technologiczne:
· „all IP” – przejście z modelu funkcjonowania sieci w tradycyjnej technologii PSTN/Komutacja łączy w kierunku technologii
IP/Sieć pakietowa, uproszcza strukturę sieci telekomunikacyjnych oraz otwiera nowe możliwości współpracy między
podmiotami.
· Dostępność usług w każdym miejscu (mobilność) – już dziś zdecydowana większość użytkowników jest zainteresowana
korzystaniem z usług, które nie są uzależnione od miejsca lokalizacji. Liczba tych użytkowników stale rośnie. W praktyce
oznacza to rozwój sieci radiowych/mobilnych oraz terminali użytkowników, których funkcjonalność pozwala
na korzystanie z różnorodnych usług.
· Internet Rzeczy (IoT - Internet of Things) – szybki wzrost urządzeń podłączonych do sieci Internet powoduje wzrost
zapotrzebowania na transmisję, a także na zasoby informatyczne niezbędne do przetworzenia danych.
b.
Zmiany rynkowe:
· Konkurencja globalna – coraz więcej graczy międzynarodowych (o zasięgu globalnym) świadczy usługi w oparciu o sieci
telekomunikacyjne zlokalizowane w danym kraju (w tym dostarczając usługi substytucyjne), co powoduje iż podmioty
krajowe zmuszone są konkurować na poziomie globalnym, a nie - jak do tej pory - na poziomie krajowym.
· OTT (Over the top) gracze – w ramach istniejącej konkurencji na poziomie globalnym, podmioty z grupy OTT zbudowały
model działalności oparty na preferencyjnym dostępie do infrastruktury telekomunikacyjnej operatorów krajowych.
W konsekwencji, przy coraz większym zapotrzebowaniu na zasoby sieciowe będące wynikiem większej konsumpcji przez
użytkowników korzystających z usług świadczonych przez OTT, nie jest możliwe uzyskanie zwiększonych przychodów
pokrywających nawet koszty inwestycji zwiększenia zasobów sieci.
· ICT – branża teleinformatyczna w coraz większym stopniu integruje się z działalnością usługową/przemysłową, która
do tej pory funkcjonowała poza procesami cyfryzacji lub funkcjonowała w wydzielonych, zamkniętych systemach
informatycznych.
c.
Zmiany społeczne:
· Zmiany technologiczne są na tyle duże, iż w coraz większym stopniu wiedza społeczeństwa na temat tego, jak dane
rozwiązania technologiczne funkcjonują lub jakie konsekwencje wynikają z danej technologii jest bardzo niska,
co przekłada się na brak otwartości (prawidłowa ocena relacji korzyści/kosztów) lub też brak zaufania na nowe
rozwiązania technologiczne.
· Funkcjonujące dotychczas przepisy prawne, jak również polityka regulacyjna nie odpowiadają na istniejące
zapotrzebowanie.
· Rosnące w siłę przedsiębiorstwa spoza UE koncentrują zasoby oraz wiedzę w zakresie wdrażania innowacyjnych
rozwiązań informatycznych, pozostawiając przedsiębiorstwa oraz użytkowników z Europy w roli biorcy.
1
5.
Wobec zidentyfikowanych powyżej zmian, europejski sektor telekomunikacyjny na tle gospodarek z innych regionów (USA/Azja)
prezentuje się znacznie słabiej, co powinno być jasnym sygnałem dla decydentów, iż niezbędne są zdecydowane zmiany,
aby europejska gospodarka mogła wrócić na pozycję lidera.
6.
W przypadku operatorów telekomunikacyjnych odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie podstawowego elementu
gospodarki cyfrowej, od dłuższego już czasu identyfikowane są negatywne zjawiska związane ze spadkiem przychodów, który
nie pozwala na przeprowadzenie koniecznych dużych inwestycji w przyszłości. Sytuacja ta wymaga radykalnej zmiany.
OCZEKIWANIA ZMIAN
7.
Z punktu widzenia przedsiębiorców działających w Polsce, dla utrzymania długookresowego tempa wzrostu, niezbędna jest silna
pozycja gospodarki Polski w krajach UE, bo tylko w przypadku, gdy państwa członkowskie UE są silne gospodarczo, silna gospodarczo
jest Unia Europejska. Dlatego też, Polska powinna mieć zdiagnozowane silne i słabe strony oraz zdefiniowane cele, które powinny
uwzględniać dynamiczny rozwój cyfryzacji.
8.
Wobec silnej konkurencji ze strony graczy globalnych, sektor telekomunikacyjny potrzebuje przeprowadzenia niezbędnych zmian,
które spowodują wyrównanie szans w konkurencji z globalnymi graczami, a w niektórych obszarach niezbędne jest aktywne
wsparcie.
9.
W praktyce oznacza to oparcie działań na następujących trzech filarach/priorytetach:
10. I Filar Finansowa Stabilizacja – oznacza wsparcie dla procesów inwestycyjnych prowadzonych przez operatorów
telekomunikacyjnych poprzez:
Poprawę relacji oczekiwanych przychodów z realizowanych inwestycji do ponoszonych kosztów. Zagadnienie to jest szczególnie
istotne w przypadku Polski, która charakteryzuje się jednym z najniższych poziomów cen usług telekomunikacyjnych w UE. Oznacza
to, iż przedsiębiorstwom działającym w Polsce coraz trudniej jest uzyskać uzasadnienie ekonomiczne dla realizowanych inwestycji,
w efekcie czego Polska przegrywa w konkurencji o kapitał inwestycyjny z innymi rynkami.
Oceniamy, iż tylko zdecydowana poprawa ekonomicznej relacji przychodów do kosztów może w długim okresie spowodować,
iż odwrócony zostanie trend, gdzie wydatki inwestycyjne operatorów będą spadać.
Zadaniem administracji centralnej powinno być zatem ułatwianie przedsiębiorcom telekomunikacyjnym rozwijania działalności
w nowych sferach/branżach, które przełożą się na dodatkowe źródła przychodów w sektorze telekomunikacyjnym oraz w innych
branżach, a także obniżanie kosztów działania, przykładowo:
·
Niezbędne jest umożliwienie europejskim operatorom telekomunikacyjnym uzyskanie właściwej relacji ekonomicznej
z globalnymi graczami rynkowymi wykorzystującymi zasoby sieci operatorów europejskich. Oznacza to m.in., nieograniczanie
działalności operatorów europejskich poprzez definiowanie pojęcia „neutralność sieci”, w tym wprowadzenie nieuzasadnionego
zakazu różnicowania cen i jakości usług.
·
Niezbędne jest umożliwienie europejskim operatorom telekomunikacyjnym znalezienie właściwej relacji ekonomicznej
z zagranicznymi operatorami spoza UE, którzy stosują wysokie stawki rozliczeniowe, w stosunku do niskich stawek
rozliczeniowych operatorów krajowych.
·
Niezbędne jest obniżenie wysokości opłaty telekomunikacyjnej, opłaty roczne za wykorzystywanie częstotliwości, opłaty za
numerację, itp.
·
Niezbędne jest zwiększenie efektywności regulacji prawnych (brak wymiernej korzyści z działań Regulatora) oraz obniżenie
prawnych barier inwestycyjnych poprzez wprowadzenie mechanizmu np. szybkich konsultacji ze środowiskiem
telekomunikacyjnym (izbami), gdzie w terminie 100 dni od zgłoszenia danej bariery przez przedsiębiorcę, przedstawiciele
sektora telekomunikacyjnego oraz administracji wypracowują sposób likwidacji danej bariery, z wiążącymi terminami.
·
Niezbędne jest prowadzenie działalności legislacyjnej we wszystkich sferach z uwzględnieniem ich wpływu na sektor ICT
(zarówno pod kątem intensyfikacji wykorzystania ICT jak również pod kątem monitorowania, czy nie wpływa to ograniczająco
na rozwój sektora ICT)
11. II Filar ICT – oznacza to, wsparcie dla szybszej integracji sektora teleinformatycznego w obszarach, które do tej pory w ograniczonym
stopniu korzystały z rozwiązań teleinformatycznych lub też wykorzystywały własne zamknięte systemy obsługi przemysłowej,
w szczególności dotyczy to:
·
Służby Zdrowia i świadczenia usług publicznych
·
Sektora energetycznego (wdrożenie koncepcji Smart grid)
·
Gospodarki miejskiej (Smart City)
·
Edukacja
Oceniamy, iż zdefiniowane powyżej obszary mają istotne znaczenie w tworzeniu PKB Polski lub też z punktu widzenia udziału
w wydatkach budżetowych. W wyniku szerszego wdrożenia technologii teleinformatycznych w tych obszarach, należy oczekiwać
znacznej poprawy efektywności w całej gospodarce Polski tj. oszczędności, które mogą zostać wykorzystane do finansowania
obszarów pozwalających na zbudowanie kompetencji/wiedzy danego kraju w długim terminie.
2
12. III Filar Innowacyjność – oznacza to zbudowanie kompetencji/wiedzy danego kraju opartej na technologii cyfrowej wykorzystując:
·
Dobrze wykształconą kadrę specjalistów IT;
·
Stworzenie warunków współpracy branży teleinformatycznej z sektorem produkującym sensory/detektory mające
m.in. zastosowanie w procesie „Internet of Things”1;
·
Przedsiębiorczość społeczeństwa w tworzeniu małych i średnich przedsiębiorstw IT koncertujących swoją aktywność
na operowaniu danymi „Big Data”, bądź tworzących innowacyjne usługi oparte o technologie ICT;
·
Zastosowanie preferencyjnych warunków dla budowy centr danych w Polsce, które będą wykorzystywane do bezpiecznego
utrzymania i analizowania danych.
13. Przedstawione powyżej priorytety dla Polski zostały określone bez przeprowadzonej szczegółowej analizy silnych i słabych stron
Polski, o której jest mowa w pkt. 2. Jednakże w oparciu o dotychczasowe doświadczenie, jak również rozpoznając trendy zmian,
oceniamy iż niezbędne jest skoncentrowanie wysiłków Państwa na kilku kluczowych elementach, aby zbudować silną pozycję Polski
w oparciu o cyfryzację.
14. W związku z tym, niezbędne jest przeanalizowanie obecnej aktywności rządu pod kątem wyżej określonych priorytetów,
aby następnie prawidłowo zdefiniować sposób ich realizacji. Liczymy również, iż głos podmiotów gospodarczych działających
w Polsce nie zostanie pominięty lub potraktowany bez należytej uwagi. Brak aktywnego działania ze strony administracji w kierunku
wsparcia operatorów telekomunikacyjnych działających w Polsce doprowadzi do pogorszenia sytuacji w najbliższym okresie,
zaś przyszłe koszty ewentualnego odwrócenia tego trendu okażą się jeszcze większe, niż obecnie.
15. W praktyce oznaczać to może dla administracji, podjęcie odważnych decyzji o odsunięciu w czasie realizacji obecnie prowadzonych
działań, które mają znikome znaczenie dla przyszłego rozwoju, zaś skoncentrowanie wysiłku finansowego/intelektualnego na tych
obszarach, które mają stanowić filar długookresowego rozwoju Polski.
Warszawa, 16 stycznia 2015 rok
1
Patrz. http://www.libelium.com/top_50_iot_sensor_applications_ranking/
3