Podsumowanie z geografii rok szkolny 2014/2015

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego w roku szkolnym
2014/2015.
Część przyrodnicza – geografia.
Egzamin gimnazjalny z części przyrodniczej obejmował zakres materiału z przedmiotów:
biologia, chemia, fizyka i geografia. Z przedmiotu geografia w teście egzaminacyjnym było siedem
pytań. Wszystkie pytania miały charakter zamkniętym.
Zadania z geografii sprawdzały głównie umiejętność posługiwania się podstawowym
źródłem informacji geograficznej, jakim jest mapa, i okazały się trudniejsze od zadań, w których
zdający musieli wykorzystywać np. tabele statystyczne lub tekst. Wyniki uzyskane przez uczniów w
2015 r. wskazują, że gimnazjaliści opanowali umiejętność odczytywania podstawowych informacji
z map, ale mieli problemy z ich interpretacją.
Najlepiej uczniowie poradzili sobie z zadaniem polegającym na obczytywaniu danych z
tabeli i porównywaniu danych w dwóch przekrojach czasowych ( zadanie 22). Aż 71 % uczniów
udzieliło poprawnej odpowiedzi. Uczniowie prawidłowo porównali dane oraz prawidłowo
zinterpretowali pojęcie źródeł odnawialnych.
Zdający bardzo dobrze poradzili sobie z identyfikacją obiektu geograficznego na granicy
Europy i Azji - 70% zdających poprawnie rozpoznało w zaznaczonym obiekcie Morze Kaspijskie
(zadanie 21.2.). Więcej trudności sprawiło uczniom zadanie, w którym mieli określić położenie Alp
wśród pasm górskich zaznaczonych na mapie (zadanie 21.1.), ponieważ tylko 40% uczniów
odpowiedziało poprawnie na to pytanie.
Równie dobrze uczniowie poradzili sobie z zadaniem polegającym na obczytywaniu danych
z tabeli i porównywaniu danych w dwóch przekrojach czasowych ( zadanie 22). Aż 71 % uczniów
udzieliło poprawnej odpowiedzi.
Umiarkowanie trudne dla uczniów okazało się zadanie 19. Poprawnie rozwiązało je 50%
uczniów. W zadaniu sprawdzano umiejętność określania położenia matematyczno - geograficznego
punktów na mapie. Uczniowie mieli rozpoznać wartość południka przechodzącego przez
zaznaczone na mapie miasto Manaus. W tym celu powinni wykorzystać długość geograficzną
skrajnego wschodniego przylądka Ameryki Południowej oraz podaną w treści zadania informację o
poprowadzeniu zaznaczonych na mapie południków co 10° długości geograficznej. Należało także
uwzględnić, że wartości południków na półkuli zachodniej maleją w kierunku wschodnim. Podobną
skalę trudności miało dla uczniów zadanie 23, w którym uczniowie mieli podać województwo o
największej gęstości zaludnienia na podstawie powierzchni województwa i liczby ludności w
danym województwie. Na to pytanie 46% uczniów udzieliło poprawnej odpowiedzi.
Dużą trudność sprawiło uczniom zadanie 20, w którym mieli dopasować datę zdobycia
bieguna północnego i południowego z okresem trwania dni i nocy polarnych oraz klimatycznych
pór roku. Z tym zadaniem poradziło sobie 30% uczniów.
Największą trudność sprawiło zdającym zadanie 24., sprawdzające umiejętności
wymagające odczytania z mapy cech klimatu Polski oraz wykazania ich związku z czynnikami je
kształtującymi. Materiałem źródłowym w tym zadaniu była mapa klimatyczna Polski, na której
przedstawiono za pomocą izoterm rozkład średniej temperatury powietrza w styczniu. Uczniowie
niepoprawnie interpretując mapę, błędnie wskazała na brak w Polsce obszarów o średniej
temperaturze stycznia niższej niż −5 °C. Umiejętność określania wartości zmiennej poza
przedstawionym na mapie zakresem nie jest prostą umiejętnością, ale uczniów zawiodła także
podstawowa wiedza, z której powinno wynikać, że zimą w górach na południu Polski, np. w
Tatrach, temperatury powietrza są niższe od −5 °C. Zdający nie zauważali też, że w styczniu w
Warszawie średnia temperatura powietrza jest niższa niż we Wrocławiu. Poprawnej odpowiedzi
udzieliło 11%
Należy zwrócić uwagę na fakt, że mapy załączone do zadań były uogólnione i ściśle powiązane z
poleceniem, tak aby skupić uwagę uczniów na istotnych szczegółach. Wielu uczniów nie
wykorzystało tej możliwości – dokonana przez nich analiza map była bardzo pobieżna. Atutem
zadań wykorzystujących mapy jako materiał źródłowy i zastosowanych w zadaniach z przedmiotów
przyrodniczych był dobór map zróżnicowanych zarówno pod względem szczegółowości, jak i
treści. Pozwoliło to rzetelnie sprawdzić najważniejszą umiejętność geograficzną, jaką jest
posługiwanie się mapą, i uwzględnić jeden z głównych obszarów edukacji geograficznej na
poziomie gimnazjalnym − geografię regionalną.
•
trudność zadań egzaminacyjnych zależy głównie od tego, na ile są one złożone i nietypowe
− uczniowie dobrze radzili sobie z zadaniami, które sprawdzały umiejętności odczytywania
i interpretowania informacji w sytuacjach typowych, wyćwiczonych podczas lekcji
•
problemy pojawiały się wtedy, gdy gimnazjaliści mieli do czynienia z sytuacją nietypową
lub w nietypowy sposób zostały podane informacje do zadania. Widoczne jest, że
umiejętności przetwarzania informacji sprawdzane zadaniami wychodzącymi poza znany
schemat nie zostały przez uczniów opanowane w dostatecznym zakresie
•
Problemy uczniom sprawiały zadania wymagające wykonania prostych operacji
matematycznych