oblicza depresji depresja – przyczyny

Informacja prasowa,
styczeń 2010
OBLICZA DEPRESJI
„Świat depresji zmienia w życiu wszystko,
nic już nie jest tak, jak było…”
Artur Marino „Widziałem ciemne słońce. Doświadczenie depresji.”
Depresja to poważna choroba, która dotyka coraz większej liczby osób. Zachorować może
każdy niezależnie od wieku, płci, wykształcenia czy pozycji społecznej. Depresja nie wybiera.
Choroba może zaatakować każdego. Cierpią na nią osoby, które doświadczyły nieszczęścia,
ale także osoby spełnione zawodowo, zamożne, określane mianem „człowieka sukcesu”.
Każda osoba cierpiąca na tę chorobę może także doświadczać jej inaczej, możemy mówić
o depresji sezonowej, poporodowej, depresji w okresie klimakterium, depresji
w wieku podeszłym czy też depresji młodzieżowej a nawet dziecięcej.
Pacjent
chorujący
na
depresję
nie
poradzi
sobie
sam.
Potrzebuje
kontaktu
z lekarzem i wsparcia bliskich. Kluczowym jest rozpoznanie przez specjalistę prawdziwego
oblicza choroby i zastosowanie indywidualnej, skutecznej i systematycznej terapii.
DEPRESJA – PRZYCZYNY
Depresja rzadko ma tylko jedną przyczynę. Chorobę najczęściej wywołują różne, złożone
czynniki takie jak negatywne doświadczenia, ciężkie choroby trwające długi czas, czynniki
dziedziczne, cechy osobowości, warunki życiowe, układy rodzinne i zawodowe. Wszystkie
dotyczą zaburzeń w podstawowych procesach biochemicznych, psychicznych i społecznych
w rozwoju człowieka. Mówi się o tak zwanym zespole depresyjnym, na który składają
się objawy psychiczne i fizyczne oraz ich konsekwencje. Najnowsze badania kliniczne,
wykazują, że jedną z kluczowych przyczyn depresji stanowią zaburzenia rytmów
okołodobowych.
Rozregulowanie rytmów może prowadzić do zaburzenia cyklów zmiany nastroju oraz snu
i aktywności, wpływając na sposób funkcjonowania człowieka w ciągu doby. U chorych
1
na depresję objawy rozregulowania zegara biologicznego występują tak często, że uważa
się je wręcz za jedną z najbardziej charakterystycznych cech tej choroby. Przy czym wpływ
zaburzeń rytmów okołodobowych jest tym większy, im depresja jest głębsza. Zdarzają
się jednak zupełnie nietypowe postaci depresji, których nie powoduje żadna z wymienionych
przyczyn i które nie dają żadnych typowych objawów.
DEPRESJA – OBJAWY:
•
ogólne pogorszenie nastroju,
•
ciągły smutek,
•
obojętność na to, co dzieje się dookoła,
•
stany lękowe pojawiające się bez żadnych przyczyn i nasilające w obliczu
trudniejszych wyzwań i zadań,
•
poczucie winy i niska samoocena,
•
myśli samobójcze,
•
utrata apetytu i szybkie chudnięcie (rzadziej obżarstwo i nadwaga),
•
kłopoty ze snem,
•
niemożność koncentracji,
•
spowolnienie, szybkie męczenie się, utrata sił fizycznych i psychicznych.
Od zwykłych zmian nastroju depresję odróżnia nasilenie i czas trwania tych objawów. Mogą
one nawracać lub trwać przez dłuższy czas, prowadząc do trudności w radzeniu sobie
z codziennymi obowiązkami. W najgorszym przypadku depresja może prowadzić
do samobójstwa.
Nie wszyscy chorujący na depresję cierpią z powodu tych samych objawów.
Nie zawsze jest tak, że osoba chora ma depresyjny nastój czy też odczuwa wewnętrzną
pustkę. W niektórych przypadkach przeważają zaburzenia snu, w innych brak inicjatywy,
w jeszcze innych dolegliwości fizyczne. Również, jeśli chodzi o natężenie choroby to bywa
ono różne. Niektórzy chorzy nie są w stanie poradzić sobie z codziennością, inni mobilizują
2
swoje siły i próbują w miarę normalnie funkcjonować. U różnych osób depresja przybiera
różne oblicza.
DEPRESJA - LICZBY:
•
pod względem liczby zachorowań depresja stanowi obecnie czwarty najpoważniejszy
problem zdrowotny na świecie – cierpi na nią około 121 milionów osób,
•
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że do roku 2020 depresja stanie się
w skali świata drugą najczęstszą przyczyną niepełnosprawności wynikającej ze stanu
zdrowia (za niewydolnością serca),
•
szacuje się, że 5-10% populacji cierpi na depresję i wymaga interwencji
psychiatrycznej lub psychologicznej,
•
na
depresję
cierpi
aż
10%
Polaków
(wg
danych
Zespołu
ds.
Walki
z Depresją, działającego przy Ministrze Zdrowia),
•
przeciętnie ryzyko rozwoju depresji wynosi 10-20% i jest nieco wyższe
u kobiet niż u mężczyzn,
•
u osób przed 45 rokiem życia istnieje większe prawdopodobieństwo zachorowania
niż u osób starszych (średni wiek wystąpienia pierwszego epizodu depresji to 20-40
lat).
3
DEPRESJA - OBLICZA
Depresja typowa
W depresji typowej występują wszystkie główne objawy: przewlekły smutek, zniechęcenie
do życia, znaczące obniżenie witalności, brak apetytu i związana z tym utrata wagi.
Depresja z cechami melancholicznymi
Osoby z tym typem depresji często mają poczucie winy a ich nastrój nie zmienia
się bez względu na wydarzenia dziejące się wokół.
Depresja lękowa
Przejawia się wyjątkowo silnym uczuciem niepokoju, wśród objawów dominuje znaczące
obniżenie poczucia własnej wartości, a przyszłość jawi się wyłącznie w czarnych barwach.
U osób z tym typem depresji istnieje wysokie ryzyko samobójstwa.
Depresja urojeniowa
W tym typie depresji nasilenie objawów związanych z obniżeniem własnej wartości
i negatywnymi myślami o przyszłości osiąga poziom urojeń. Chorzy odnoszą wtedy obojętne
sygnały z otoczenia do siebie, zadręczają się.
Depresja z zahamowaniem
Zwana też osłupieniem depresyjnym. Chorzy nie podejmują żadnej aktywności,
nie można z nimi nawiązać kontaktu słownego. Mają zastygły, cierpiący wyraz twarzy.
Przestają jeść. Taka depresja wymaga intensywnego leczenia szpitalnego.
4
Depresja hipochondryczna
Polega na zaburzeniu przekonania o własnym stanie zdrowia. Osoby te są przekonane
o poważnej, przewlekłej chorobie, na jaką zapadły. Jako objawy wymieniają wiele
dolegliwości, które nie znajdują potwierdzenia w dalszej diagnozie.
Dystymia
Określana jest jako przewlekłe obniżenie nastroju trwające, co najmniej dwa lata. Osoby
z dystymią są przez większą część dnia smutne, zmęczone, mają poczucie nieradzenia sobie.
Objawy nie spełniają kryteriów epizodu depresyjnego, ale powodują cierpienie chorych.
Depresje maskowane
To zespoły depresyjne, w których zdecydowanie dominuje jeden lub dwa objawy spoza
wymienianych w przebiegu typowej depresji. „Maski” to najczęściej różnego typu
dolegliwości bólowe, zaburzenia snu, jadłowstręt lub okresowe nadużywanie alkoholu.
Depresja nietypowa (atypowa)
To taki stan depresyjny, w którym kluczową rolę odgrywa specyficzne „odwrócenie” cech
depresji typowej. Najczęstsza różnica to zwiększony apetyt, czyli objadanie się oraz
nadmierna senność. Bardzo charakterystyczne jest złagodzenie lub nawet ustąpienie
objawów po południu lub wieczorem oraz zaburzenia snu w drugiej połowy nocy.
Depresja zimowa
Sezonowe zaburzenie nastroju spowodowane jest przede wszystkim niedoborem światła
w okresie jesienno-zimowym. Do dość typowych cech tej depresji należą: nadmierna
senność, znaczne obniżenie energii życiowej, wzmożony apetyt na węglowodany i przyrost
masy ciała.
5
Depresja poporodowa (baby blues)
To stan depresyjny, którego przyczyną są zmiany hormonalne towarzyszące ciąży
i ogromna odpowiedzialność po porodzie związana z opieką nad niemowlęciem.
Do
najczęstszych
objawów
należy
poczucie
bycia
niedobrą
matką
połączone
z obsesyjnym zamartwianiem się o zdrowie dziecka.
Depresja u dzieci i młodzieży
Poza charakterystycznymi dla typowej depresji objawami, takimi jak apatia, trudności
z koncentracją czy próby samobójcze, o depresji dziecięcej lub młodzieżowej może świadczyć
lenistwo lub agresja. U dzieci w wieku 6-12 lat depresja objawia się przede wszystkim
skargami na rozmaite dolegliwości fizyczne. Często u dzieci w wieku szkolnym w obrazie
depresji dominuje niepokój, objawiający się rozdrażnieniem i nadmierną aktywnością,
co prowadzi często do błędnego rozpoznania ADHD zamiast depresji.
www.forumprzeciwdepresji.pl
Źródła:
1. Ayuso-Mateos JL et al. Depressive disorders in Europe: prevalence figures from the
ODIN study. Brit J Psychiatry 2001; 179: 308-316
2. ECNP Congress (Turkey, September 2009). Satellite Symposium: Agomelatine –
Innovation for the benefit of depressed patients
3. Hesse A, Drogi wyjścia z depresji i lęku
4. Jarema M. Depresja w praktyce lekarza rodzinnego
5. Sabate E., 2004 Depression In Young People and Elderly. Dokument WHO: Priority
Medicines for Europe and the Word; Chapter 6
6. Well Connected Report. http://www.well-connected.com/report.cgi/pdf/000008.pdf
7. World Health Organisation. Mental Health Home – Depression. Available at:
http://www.who.int/mental_health/management/depression/definition/en/
6
Więcej informacji:
Dr Katarzyna Urbańska
Servier Polska,
tel. 22 594 90 73
[email protected]
Sylwia Olczak
PRIMUM PR
tel. 608 501 207
[email protected]
Hanna Kryj
PRIMUM PR
Tel. 0 501 696 605
[email protected]
7