5 SPIS TREŚCI

SPIS TREŚCI
PRZEDMOWA (Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski) .................................................................
7
1. WSTĘP (Tadeusz Piotrowski) .................................................................................................
9
2. NIEBEZPIECZNE SUBSTANCJE I MIESZANINY CHEMICZNE. SPOSOBY OGRANICZANIA ZAGROŻEŃ (Leszek Łukasik) ........................................................................... 14
2.1. Podstawy prawne ........................................................................................................... 14
2.2. Substancje chemiczne w produkcji i obrocie w Unii Europejskiej i w Polsce .............. 17
2.3. System REACH ............................................................................................................. 20
2.4. Dostosowanie europejskiego systemu klasyfikacji chemikaliów do systemu GHS
zgodnego z zaleceniami ONZ ........................................................................................ 35
2.5. Kalendarium wdrażania przepisów REACH i CLP ....................................................... 80
2.6. Przewóz towarów niebezpiecznych ............................................................................... 80
2.7. Problemy harmonizacji systemów klasyfikacji substancji niebezpiecznych (stwarzających zagrożenie) ......................................................................................................... 104
2.8. Karta charakterystyki substancji/mieszaniny ................................................................. 107
2.9. Istotne regulacje Kodeksu pracy .................................................................................... 114
3. ZAGROŻENIA TOKSYCZNE I ŻRĄCO-KOROZYJNE (Leszek Łukasik) ......................... 119
3.1. Podstawy toksykologii przemysłowej ........................................................................... 119
3.2. Substancje toksyczne w powietrzu środowiska pracy. Najwyższe dopuszczalne stężenia – NDS ....................................................................................................................... 122
4. ZAGROŻENIA POŻAROWE I WYBUCHOWE (Marek Woliński) ..................................... 124
4.1. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne ........................................................................ 124
4.2. Właściwości pożarowe i wybuchowe substancji ........................................................... 127
4.3. Ocena zagrożenia pożarem ............................................................................................ 130
4.4. Ocena zagrożenia wybuchem ........................................................................................ 132
4.5. Zabezpieczenia przeciwpożarowe i przeciwwybuchowe .............................................. 136
4.6. Prace niebezpieczne pod względem pożarowym ........................................................... 141
5. ELEKTRYCZNOŚĆ STATYCZNA W PROCESACH TECHNOLOGICZNYCH. ZASADY IDENTYFIKACJI, OCENY I LIKWIDACJI ZAGROŻEŃ (Jan Maria Kowalski) ....... 144
5.1. Wprowadzenie ............................................................................................................... 144
5.2. Zjawisko elektryzacji ..................................................................................................... 146
5.3. Elektryzacja kontaktowa ................................................................................................ 147
5
5.4.
5.5.
5.6.
5.7.
Indukcja elektrostatyczna .............................................................................................. 153
Zagrożenia i zakłócenia wywoływane przez elektryczność statyczną .......................... 154
Zasady identyfikacji i oceny zagrożeń w procesach technologicznych ......................... 163
Ochrona antyelektrostatyczna ........................................................................................ 167
6. ZAGROŻENIE NIEKONTROLOWANĄ REAKCJĄ CHEMICZNĄ (Tadeusz Piotrowski) .....171
6.1. Reaktor okresowy (periodyczny) ................................................................................... 172
6.2. Reaktor ciągły ................................................................................................................ 175
6.3. System bezpieczeństwa reaktorów chemicznych .......................................................... 177
6.4. Obszar bezpiecznej pracy instalacji ............................................................................... 179
7. OPRZYRZĄDOWANIE I ZABEZPIECZENIE INSTALACJI (Tadeusz Piotrowski) .......... 182
8. ANALIZA RYZYKA W PROCESACH CHEMICZNYCH (Andrzej Milczarek) ................. 190
Załącznik 1. Podstawowe definicje z zakresu bezpieczeństwa chemicznego ............................. 202
Załącznik 2. Regulacje prawne dotyczące bezpieczeństwa chemicznego .................................. 206
6