2 czerwca 2010 - Teologia Polityczna

INSTYTUT TEATRALNY ZAPRASZA NA WYKŁAD
STEPHENA GREENBLATTA I KONFERENCJĘ Z JEGO UDZIAŁEM
Stephen
Greenblatt
(ur. 1943) krytyk i teoretyk
literatury, badacz kultury epoki renesansu. Najwybitniejszy,
obok Harolda Blooma, amerykański interpretator twórczości
William Shakespeare’a. Redaktor pełnego wydania dzieł
stratfordczyka, The Norton Shakespeare (1997).
Bez mała trzydzieści lat temu przedstawił podstawy swojej
teorii naukowej, nazwanej z czasem nowym historycyzmem
(New Historicism). Nowy historycyzm, postulujący organiczne
złączenie analizy dzieła literackiego z analizą możliwie
szerokiego
kontekstu
kulturowego,
historycznego,
1
CZERWCA
społecznego,
zrywał
z
wcześniejszymi
teoriami
autonomiczności
dzieła
literackiego.
Posiłkując
się
różnorodnymi
metodologiami
badawczymi
–
od
antropologii kulturowej po gender studies – z eklektyzmu
i heterogeniczności metod czyni wartość.
W Polsce ukazał się zbiór esejów Greenblatt Poetyka
kulturowa. Pisma wybrane (Universitas 2006), a także będąca
światowym bestsellerem biografia Williama Shakespeare’a
zatytułowana Shakespeare. Stwarzanie świata (W.A.B. 2007).
2010
GODZ.
17.00
Czytanie dramatu Cardenio autorstwa Stephena Greenblatta i Charlesa Mee
przygotowanie Weronika Szczawińska
Dyskusja z udziałem Stephena Greenblatta
prowadzenie Małgorzata Sugiera i Mateusz Borowski
Cardenio
Dramat inspirowany zagubioną sztuką Shakespeare’a
Przez wieki starano się udowodnić, że do ustalonej listy dzieł Shakespeare’a należy dodać inne utwory poetyckie
i dramatyczne, których mógł być autorem lub współautorem. Wśród nich znalazł się wystawiony na dworze Jakuba I
w 1613 roku dramat Cardenio, którego rękopis najprawdopodobniej jeszcze w tym samym roku spłonął w pożarze teatru
The Globe. Sztuki nigdy nie wydano drukiem, ale dramat pojawiał się na scenach angielskich w przeróbce Lewisa Theobalda,
„udoskonalony” zgodnie z neoklasycystycznym gustem i poczuciem smaku. W kolejnym pożarze teatru spłonęły rękopisy,
z których przygotowując swoją redakcję korzystał Theobald. Domniemane autorstwo Shakespeare przesłonił zatem gęsty
dym płonących teatralnych bibliotek (rękopisy nie płoną?), a sprawa od stuleci rozpala umysły i emocje badaczy twórczości
stratfordczyka.
W 1999 roku Stephen Greenblatt, wraz z dramatopisarzem amerykańskim Charlesem Mee, napisał własną wersję Cardenia.
Współpraca ta nie była przypadkiem, gdyż – jak wyjaśniał badacz – od lat fascynował się twórczością Mee, „przebiegłego
przetwarzacza, obdarzonego szczególną zdolnością do utrzymania kontroli nad oryginalnym materiałem, z którego korzysta
nadając mu jednocześnie nowe i niespodziewane możliwości interpretacyjne”. Greenblatt podkreśla, że współczesna
wersja Cardenia jest typowym przykładem praktyk nowego historycyzmu, ujawniającego „społeczną mobilność materiałów
napisanych przez danego autora, będących wytworem określonego czasu, tradycji, czy też kultury”. Nawołując do podjęcia
studiów nad mobilnością, autor wyjaśnia, że pomagają one w osiągnięciu poczucia „contingentia”, czyli stanu, który
pozwala nam „doświadczać kultury nie jako zjawiska stałego, nieuniknionego i zadziwiająco trwałego”, lecz zmiennego
niekoniecznego i całkowicie elastycznego.
Na podstawie eseju Krystyny Kujawińskiej-Courtney Życie teatralne
i literackie zaginionej sztuki Shakespeare’a „Cardenio”, „Dialog” 2010 nr 5.
2 czerwca 2010
Konferencja Poetyka kulturowa polskiego Szekspira
9.00
KRYSTYNA KUJAWIŃSKA-COURTNEY
„Urodzona poza magicznym terytorium anglo-saksońskiej rasy”:
kariera Heleny Modrzejewskiej w Stanach Zjednoczonych
10.00
MAŁGORZATA SUGIERA
Hamlet dwa razy przepisany.
Horsztyński Juliusza Słowackiego i Hamlet wtóry Romana Jaworskiego
11.00 – 11.30 przerwa
11.30
DARIUSZ KOSIŃSKI
„Nie mogę się oprzeć – ZESTAWIENIU”.
Hamlet Stanisława Wyspiańskiego i chwila dziejowa Polaków
12.30
GRZEGORZ NIZIOŁEK
Hamlet Grotowskiego, czyli czego boją się Polacy
13.30 - 15.00 przerwa
15.00
ROMA SENDYKA
Kulturowy Shakespeare: propozycje Stephena Greenblatta
16.00
STEPHEN GREENBLATT
„Shakespeare and the Limits of Hatred”: on hatred carried to the limits of suicide,
with focus on Shylock and Iago
17.15-17.30 przerwa
17.30
Dyskusja panelowa z udziałem wszystkich referentów
prowadzenie MATEUSZ BOROWSKI