Załącznik nr 2 - Uniwersytet Śląski w Katowicach

Transkrypt

Załącznik nr 2 - Uniwersytet Śląski w Katowicach
Załącznik nr 2
do zarządzenia nr 164 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
z dnia 26 października 2012 r.
LITERATURA
I TREŚCI
PROGRAMOWE
PODYPLOMOWYCH
STUDIÓW
PSYCHOLOGIA
ZACHOWAŃ
SPOŁECZNYCH
1
ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Nazwa studiów: Psychologia Zachowań Społecznych
Typ studiów: doskonalące
Forma studiów: podyplomowe
Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych
WIEDZA
Absolwent posiada wyczerpującą wiedzę psychologiczną istotną dla rozumienia
zachowań społecznych:
1. zdobył podstawy wiedzy na temat psychicznego funkcjonowania człowieka,
2. ma wiedzę na temat kierunków badań i najważniejszych teorii powstałych na
gruncie psychologii ogólnej i społecznej,
3. zna znaczenie takich terminów jak: efekt pierwszego wrażenia, efekt halo,
percepcja wybiórcza, samospełniające się proroctwo,
4. posiada wiedzę z zakresu psychologii organizacji,
5. posiada wiedzę na temat funkcjonowania grup i zespołów, umie rozpoznać
problemy leżące u podstaw nieefektywnej współpracy grup i zespołów,
6. posiada wiedzę na temat kultury organizacyjnej, szoku kulturowego,
akulturacji,
7. rozumie definicje zachowań politycznych, myślenia politycznego oraz postaw
społecznych,
8. zna odpowiednie teorie i potrafi omówić źródła i konsekwencje agresji oraz
zachowań
nieetycznych/
mobbingu
w
kontaktach
interpersonalnych
w organizacji,
9. potrafi wskazać i omówić uwarunkowania zachowań prospołecznych,
10. zna podstawowe koncepcje inteligencji emocjonalnej,
11. posiada wiedzę teoretyczną dotyczącą procesu porozumiewania się ludzi
między sobą; rozpoznaje psychologiczne aspekty porozumiewania się
w bezpośrednich interakcjach międzyludzkich (prywatnych, publicznych
2
i zawodowych); zna cechy i umiejętności osoby asertywnej,
12. posiada wiedzę na temat psychologii konfliktów interpersonalnych,
13. zna zasady wywierania wpływu w kontaktach międzyludzkich,
14. zna
podstawowe
psychologiczne
zasady
konstruowania
przekazu
reklamowego,
15. zna definicje pojęcia „public relations” oraz rozumie jego rolę i znaczenie,
16. posiada wiedzę na temat budowania własnego wizerunku; posiada wiedzę
na temat sposobów kreowania własnego rozwoju.
UMIEJĘTNOŚCI
Absolwent doskonali praktyczne umiejętności w zakresie nawiązywania relacji
interpersonalnych w kontaktach indywidualnych z drugą osobą oraz jako członek
zespołu:
1. potrafi określić związki między zachowaniem jednostki a czynnikami go
warunkującymi,
2. ma umiejętność stosowania wiedzy dotyczącej mechanizmów emocjonalnomotywacyjnych w konkretnych sytuacjach życia codziennego, umie opisać
funkcje stanów emocjonalnych,
3. rozumie znaczenie umiejętności interpersonalnych oraz zasady prawidłowej
komunikacji interpersonalnej,
4. potrafi wskazać przyczyny konfliktów i zaplanować rozmowy, których celem
jest opanowanie sytuacji konfliktowej; potrafi zidentyfikować istotne punkty
rozmów negocjacyjnych: miękkich, twardych i rzeczowych,
5. posługuje się narzędziami public relations i umie je zastosować w praktyce,
6. na podstawie analizy przypadku potrafi wskazać czynniki wpływające na
zaburzenia funkcjonowania organizacji,
7. potrafi zidentyfikować funkcje, poziomy i rodzaje kultur organizacyjnej oraz
narodowej,
8. potrafi współpracować w ramach grup społecznych oraz ocenić charakter
dynamiki zespołu; potrafi zaplanować tworzenie zespołu zadaniowego,
w tym rozumie istotę dylematu dobra wspólnego,
9. potrafi określić źródła zachowań politycznych obywateli i polityków oraz
z dystansem mówić o własnych poglądach i postawach politycznych,
10. potrafi zidentyfikować mechanizmy powstawania zachowania agresywnego
oraz czynniki wpływające na zachowania prospołeczne,
11. umie zapobiegać zachowaniom nieetycznym w organizacji,
3
12. zna zasady czterostopniowej procedury stawiania granic w relacjach
interpersonalnych,
13. potrafi określić swoje mocne strony i ograniczenia,
14. potrafi diagnozować własne zasoby i zarządzać nimi.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Absolwent nabywa kompetencji społecznych niezbędnych do bardziej efektywnego
radzenia sobie w kontaktach z ludźmi:
1. potrafi dostrzegać i podejmować problemy psychologiczne, rozumie ich
globalne źródła,
2. posiada kompetencje komunikacyjne i interpersonalne, mediacyjne
i negocjacyjne, pozwalające na efektywne relacje zarówno z jednostkami, jak
i grupami w zróżnicowanych środowiskach i warunkach społecznych,
3. ma świadomość wagi komunikacji niewerbalnej w procesie autoprezentacji,
posiada zdolność wywierania pozytywnego pierwszego wrażenia,
4. potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat uwarunkowań reakcji
emocjonalnych,
5. uważa za rzecz naturalną to, że poszczególne grupy ludzi i poszczególne
jednostki mogą różnie oceniać to samo zjawisko społeczne,
6. ma zrozumienie dla zachowań i emocji drugiej strony konfliktu oraz rozmów
negocjacyjnych; potrafi wczuć się w sytuację drugiej strony i zaakceptować
emocje negatywne adwersarzy,
7. ma świadomość wagi kultury organizacyjnej dla funkcjonowania jednostek
i grup w organizacjach,
8. potrafi inicjować dyskusję na tematy związane z realizacją wartości
wspólnych w zespole i grupie,
9. zna i stosuje zasady poprawnej komunikacji w zespole,
10. ma świadomość wagi zachowań politycznych dla demokracji oraz umie
zachęcić do udziału w wyborach parlamentarnych,
11. potrafi stworzyć szkic projektu działań przygotowujących do reklamowania
wybranego produktu,
12. posiada umiejętności i kompetencje w zakresie diagnozy zachowań
nieetycznych oraz wybranych cech osób i organizacji, które sprzyjają
lobbingowi; wie, jak im zapobiegać
13. umie zastosować posiadaną wiedzę na temat asertywności w kontaktach
interpersonalnych,
14. ma świadomość znaczenia kapitału wiedzy we własnym profesjonalnym
rozwoju.
4
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Podstawy psychologii ogólnej
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. posiada podstawy wiedzy na temat psychicznego
funkcjonowania człowieka,
2. ma wiedzę na temat kierunków badań i najważniejszych
rozwiązań teoretycznych powstałych na gruncie
psychologii,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. ma umiejętność aplikowania wiedzy dotyczącej
mechanizmów
emocjonalno-motywacyjnych
w konkretnych sytuacjach życia codziennego,
4. potrafi określić związki pomiędzy zachowaniem
jednostki a czynnikami go warunkującymi,
5. potrafi
dostrzegać
i
podejmować
psychologiczne, rozumie ich globalne źródła,
problemy
6. posiada kompetencje w zakresie nawiązywania
i utrzymywania kontaktu, zrozumienia doświadczeń
i przeżyć człowieka.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Semestr I
wykład
brak
Wykład - 18 godzin
4
Wykład aktywizujący
Praca pisemna zaliczeniowa
Obecność oraz przygotowanie pracy pisemnej na wybrany przez
słuchacza temat z zakresu zagadnień wykładowych.
zaliczenie
1. Psychologia jako nauka. Przedmiot, obszary zainteresowań,
interdyscyplinarność.
2. Przegląd współczesnych teorii psychologicznych. Rozumienie
ich istoty i różnic pomiędzy poszczególnymi szkołami.
5
3. Bahawioryzm i jego zastosowanie w praktyce.
4. Podstawy psychoanalizy, metody psychoanalityczne.
5. Psychologia poznawcza i jej zastosowanie w rozumieniu
funkcjonowania jednostki.
6. Metody badawcze psychologii.
7. Różnice indywidualne.
8. Emocje i motywacja.
9. Ujęcia teoretyczne osobowości w ramach analizowanych
nurtów i szkół psychologicznych.
Literatura obowiązkowa
1. Strelau, J. Doliński D.,2008. Psychologia. Podręcznik
akademicki. Gdańsk: GWP
2. Zimbardo P.G., Johnson R.L, McCann V., 2010,
Psychologia. Kluczowe koncepcje. Podstawy psychologii
PWN,
3. Tomaszewski T., 1998: Główne idee współczesnej
psychologii, Warszawa, Wyd. Żak.
4. Kozielecki J., 1997: Koncepcje psychologiczne
człowieka, Warszawa, Wyd. Żak.
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Literatura uzupełniająca
1. Hall C.S., Lindzey G., 2002.Teorie osobowości. PWN,
Warszawa
2. Paszkiewicz E., 1983: Struktura teorii psychologicznych.
Behawioryzm, psychoanaliza, psychologia
humanistyczna. Warszawa, PWN.
3. Malim, T., Birch, A., Wadeley, A. 1997. Wprowadzenie
do psychologii. Warszawa: PWN
4. Aronson, E., Wilson, T.,D., Akert, R.,M. 1997.
Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań:
Wydawnictwo Zysk i S-ka
Psychologia stosunków interpersonalnych/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Wprowadzenie do psychologii społecznej
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent:
1.
zdobywa
wiedzę
psychologicznych
i
6
na
temat
społecznych
czynników
rządzących
zachowaniami społecznymi,
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
2.
zna odpowiednie teorie oraz pojęcia „Grupa
społeczna”, „stereotyp” i „postawa”, „atrybucja
przyczyn”, potrafi je omówić,
3.
umie wskazać źródła stereotypów i wie, jak zapobiegać
uprzedzeniom,
4.
potrafi omówić składniki postawy,
5.
potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat
stereotypów, postaw i konformizmu,
6.
zna źródła postawy konformistycznej.
Semestr I
wykład interaktywny
brak
Wykład - 18 godzin
4
wykład połączony z dyskusją, prezentacja multimedialna
analiza treści pracy pisemnej – część egzaminu
obecność na zajęciach, praca pisemna (element egzaminu)
1.
Przedmiot i metody psychologii społecznej. Wpływ
sytuacji społecznych na zachowanie się ludzi, grupy
społeczne, struktura grupy.
2.
Dysonans poznawczy.
3.
Poznanie społeczne. Stereotypy i uprzedzenia.
4.
Postawy, postawy a zachowanie, zmiana postaw.
5.
Konformizm i posłuszeństwo.
6.
Atrybucje,
przyczyn.
deformacje,
tendencyjność.
Atrybucja
Literatura obowiązkowa
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
1. Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M.. (1997).
Psychologia społeczna. Serce i umysł. Wyd. Zysk i S-ka,
7
Poznań
2. Cialdini R. B., Kenrick D. T., Neuberg S. L. (2002).
Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. GWP,
Gdańsk
Literatura uzupełniająca
1. Skarżyńska, K. (1981). Spostrzeganie ludzi. Warszawa:
PWN.
2. Kenrick D.T., Neuberg S. L., Cialdini R. B. (2002).
Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk:
GWP
Psychologia stosunków interpersonalnych/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Agresja i zachowania prospołeczne
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
1.
zdobywa
wiedzę
na
temat
czynników
psychologicznych
i
społecznych
rządzących
zachowaniami agresywnymi i prospołecznymi,
2.
zna odpowiednie teorie i potrafi omówić źródła agresji
oraz zachowań prospołecznych,
3.
umie wskazać konsekwencje agresji i zna sposoby
profilaktyki,
4.
potrafi zidentyfikować mechanizmy powstawania
zachowania agresywnego oraz czynniki wpływające na
zachowania prospołeczne i określić wzajemne związki
między nimi,
5.
potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat źródeł
i konsekwencji agresji - potrafi zaplanować działania
profilaktyczne, zapobiegające agresji,
6.
umie motywować grupę i jednostki do działań
prospołecznych.
Semestr I
wykład interaktywny
brak
Wykład - 6 godzin
8
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
2
wykład połączony z dyskusją, prezentacja multimedialna
analiza treści pracy zaliczeniowej (część egzaminu)
obecność na zajęciach, praca zaliczeniowa (element egzaminu)
1. Teorie agresji. Mechanizmy nabywania agresji oraz jej skutki.
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
2. Zachowania antyspołeczne i agresja w świetle teorii instynktu,
społecznego uczenia się i modelowania, teorii związku
między frustracją a agresją.
3. Tradycyjne i psychospołeczne wyjaśnienia
prospołecznych. Rola empatii i współczucia.
4. Osobowościowe, kulturowe i sytuacyjne
zachowań agresywnych i prospołecznych.
zachowań
determinanty
Literatura obowiązkowa
1. Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M.. (1997).
Psychologia społeczna. Serce i umysł. Wyd. Zysk i S-ka,
Poznań, r.11 i12
2. Cialdini R. B., Kenrick D. T., Neuberg S. L. (2002).
Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. GWP,
Gdańsk
3. Clarke
D.
(2005).
Zachowania
i antyspołeczne. GWP, Gdańsk
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
prospołeczne
4. Davis H.M. (1999). Empatia. O umiejętności
współodczuwania. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, r.7 i 8
Literatura uzupełniająca
1.
Serge Moscovici, (red.) (1998). Psychologia społeczna
w relacji ja – inni. Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa
2. Otrębska-Popiołek K. (1991). Człowiek w sytuacji
pomocy. Psychologiczna problematyka przyjmowania
i udzielania pomocy. Uniwersytet Śląski, Katowice
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Psychologia stosunków interpersonalnych/
Psychologia polityczna
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
9
Absolwent
1. ma wiedzę w zakresie definicji zachowań politycznych,
myślenia politycznego oraz postaw społecznych,
2. zna znaczenie takich terminów jak: autorytaryzm, alienacja
polityczna, cent racja i decentracja,
3. potrafi określić źródła zachowań politycznych obywateli
i polityków,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
4. potrafi z dystansem, spokojem mówić o własnych poglądach
i postawach politycznych,
5. ma świadomość wagi zachowań politycznych dla demokracji
oraz umie zachęcić do udziały w wyborach parlamentarnych,
6. ma zrozumienie dla zachowań i emocji drugiej strony dyskusji
politycznej,
7. potrafi spojrzeć na problem z perspektywy drugiego
uczestnika dyskusji;
8. potrafi akceptować odmienne poglądy i emocje negatywne
drugiej strony.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Wykaz literatury obowiązkowej i
semestr I
wykład
brak
Wykład - 6 godzin
2
np. wykład, dyskusja, prezentacje multimedialne
Kolokwium (fragment egzaminu)
Obecność, aktywny udział w dyskusjach, egzamin pisemny
1.
Zachowania polityczne – definicje i taksonomie. Aktywność
polityczna.
2.
Spostrzeganie i myślenie polityczne. Centracja i decentracja.
3.
Autorytaryzm i alienacja polityczna – przegląd koncepcji
zjawisk.
4.
Polityka w mediach. Analiza zachowań medialnych.
Literatura obowiązkowa
10
uzupełniającej
Skarżyńska K. (red.) (1999), Psychologia polityczna. Poznań,
Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Herman G. M. (ed.) (1986), Political Psychology. San
Francisco London, Jossey-Bass Publishers.
Literatura uzupełniająca
Korzeniowski K. (1991), Poczucie podmiotowości-alienacji
politycznej. Uwarunkowania psychospołeczne. Poznań,
Wydawnictwo Nakom.
Lipset S. M. (1998), Homo politicus. Społeczne podstawy
polityki. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Reykowski J.(1993), Zmiany systemowe a mentalność
polskiego społeczeństwa. W: Wartości i postawy Polaków a
zmiany systemowe. Szkice z psychologii politycznej. Red. J.
Reykowski. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii
PAN.
Kultura organizacji/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Kultury organizacyjne. Kulturowe uwarunkowania
zachowania grup i jednostek
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. zna znaczenie takich terminów jak: kultura, kultura
organizacyjna, szok kulturowy, akulturacja,
2. ma wiedzę w zakresie teorii kultur organizacyjnych
Camerona i Quinna, Hofstede’a, Scheina,
3. zna koncepcje ostrego i lekkiego szoku kulturowego,
4. zna uwarunkowania kulturowe zachowań jednostek
i grup w organizacjach,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
5. potrafi zidentyfikować
kultury organizacyjnej,
funkcje, poziomy i rodzaje
6. potrafi określić związki między kulturą organizacyjną
a kulturą narodową,
7. umie
opisać
wymiary
kultury
organizacyjnej
w poznanych koncepcjach teoretycznych,
8. potrafi wskazać rolę lidera w zarządzaniu organizacjami
zróżnicowanymi kulturowo,
9. ma świadomość wagi kultury organizacyjnej dla
funkcjonowania jednostek i grup w organizacjach,
11
10.
potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat
szoku kulturowego i akulturacji,
11.
ma zrozumienie dla zróżnicowanego kulturowo
środowiska pracy,
12.
posiada zdolność komunikowania i współpracy
w zróżnicowanych kulturowo organizacjach.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Semestr I
wykład
brak
Wykład - 6 godzin
2
wykład z elemantami warsztatów, dyskusji moderowanej,
prezentacje multimedialne, gry i zabawy dydaktyczne.
projekt zaliczeniowy (element egzaminu)
Formalne kryterium to obecność na zajęciach.
Merytoryczne kryterium to aktywne uczestnictwo, przygotowanie
projektu zaliczeniowego, egzamin.
Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z współczesną
wiedzą na temat stanu psychospołecznego organizacji,
szczególnie z problematyką klimatu i kultury organizacyjnej
oraz ich metod diagnostycznych stosowanych przez
psychologów pracy. Na zajęciach słuchacze poznają
podstawowe modele i typy kultur organizacyjnych
wykorzystywanych w naukach o zarządzaniu ( w tym
zarządzaniu zasobami ludzkimi) oraz wybrane zagadnienia
kulturowych ram zachowań społecznych i zachowań
organizacyjnych.
1. Teoretyczne podstawy kultur organizacyjnych – Schein,
Cameron i Quinn, Hofstede, Trompenaars i HampdenTurner. Funkcje, rodzaje, poziomy i wymiary kultur
organizacyjnych.
2. Istota szoku kulturowego, akulturacja i radzenie sobie
z szokiem kulturowym.
3. Komunikowanie
i współpraca
kulturowo organizacjach.
12
w
zróżnicowanych
Literatura obowiązkowa
1. Boski P. 2009, Kulturowe ramy zachowań
społecznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
2. Cameron K.S., Quinn R.E., 2003. Kultura
organizacyjna – diagnoza i zmiana. Oficyna
Ekonomiczna, Kraków
3. Hampden- Turner Ch., Trompenaars F., 2003.
Siedem kultur kapitalizmu. Oficyna Ekonomiczna,
Kraków
4. Hofstede G., 2007. Kultury i organizacje.
Zaprogramowany stan umysłu. PWE, Warszawa
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Literatura uzupełniająca
1. Kostera M., 2003. Antropologia organizacji.
Metodologia badań terenowych, Wyd. Naukowe
PWN, Warszawa
2. Trompenaars F., Humpden- Turner Ch., 2005.
Zarządzania personelem w organizacjach
zróżnicowanych kulturowo, Oficyna Ekonomiczna,
Kraków
3. Matsumoto D., Juang L., 2007. Psychologia
międzykulturowa, GWP, Gdańsk
4. Sikorski C., 2006. Kultura organizacyjna,
Wydawnictwo C-H Beck , Warszawa
Kultura organizacji/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Psychologia grup i zespołów. Wartości jako czynnik
kształtujący zachowanie członków grupy.
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
1. posiada wiedzę w zakresie funkcjonowania grup i zespołów
oraz umiejętności w zakresie oceny problemów leżących
u podstaw nieefektywnej współpracy grup i zespołów,
2. potrafi określić fazy procesu grupowego, role grupowe oraz
ich znacznie dla efektywnej pracy grup i zespołów,
3. potrafi ocenić charakter dynamiki zespołu,
4. posiada umiejętność wstępnej diagnozy stylów komunikacji
według koncepcji E. Halla oraz umie formułować komunikaty
13
uwzględniające preferencje wartości rozmówcy,
5. ma świadomość konieczności uwzględniania różnic kontekstu
i preferencji wartości w formułowaniu celów i zadań grup
i zespołów,
6. rozumie istotę dylematu dobra wspólnego,
7. potrafi zastosować metodę studium przypadku do diagnozy
i pobudzenia dyskusji związanych z preferencjami wartości
w grupie i zespole,
8. potrafi inicjować dyskusję na tematy związane z realizacją
wartości wspólnych w zespole i grupie.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Semestr I
wykład
Zaangażowanie uczestników w realizację ćwiczeń i dyskusję
Wykład – 6 godzin
2
Wykład, dyskusja, gry i zabawy dydaktyczne, replika
eksperymentu
test wiedzy, rozmowa – część egzaminu
test wiedzy - część egzaminu
1. Komunikacja zapewniająca porozumienie oraz skuteczną
realizację zadań
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
2. Efektywna komunikacja w zespołach zadaniowych przy
uwzględnieniu celów jednostkowych i grupowych
3. Uwarunkowania aksjologiczne i psychologiczne preferencji
współpracy w grupach i zespołach
Literatura obowiązkowa:
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Argyle, M. (1991). Psychologia stosunków międzyludzkich. (W.
Domachowski, Tłum.). Warszawa: Państwowe
Wydawnictwo Naukowe.
Griffin, E. (2003). Podstawy komunikacji społecznej. Gdańsk:
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kożusznik, B. (1985). Style kierowania: uwarunkowania
sytuacyjne i psychologiczne (Vol. 779). Katowice:
Uniwersytet Śląski.
14
Kożusznik, B. (1998). Psychologia zespołu pracowniczego:
doskonalenie efektywności. Katowice: Uniwersytet
Śląski.
Literatura uzupełniająca:
Edward, T. (2003). Ukryty wymiar. Warszawa: Muza.
Tokarz, M. (2006). Argumentacja, perswazja, manipulacja.
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kurcz, I., & Okuniewska, H. (Eds.). (2011). Język jako przedmiot
badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i
neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo SWPS
Academica.
Kultura organizacji/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Zachowania
nieetyczne
uwarunkowania
w
organizacji
i
ich
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. zdobywa wiedzę na temat czynników psychologicznych
i społecznych rządzących zachowaniami nieetycznymi
w organizacji,
2. zna odpowiednie teorie i potrafi omówić źródła
psychologiczne oraz społeczne uwarunkowania takich
zachowań,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. umie wskazać konsekwencje zachowań nieetycznych
i zna sposoby profilaktyki,
4. potrafi zidentyfikować mechanizmy
zachowania nieetycznego,
powstawania
5. potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat źródeł
i konsekwencji mobbingu- potrafi zaplanować działania
profilaktyczne, zapobiegające mobbingowi,
6. zna powiązania między
nieetycznych
w
pracy
psychologicznymi jednostki,
skłonnością do
a
wybranymi
zachowań
cechami
7. posiada umiejętności i kompetencje w zakresie diagnozy
zachowań nieetycznych oraz wybranych cech osób
i organizacji, które sprzyjają mobbingowi.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Semestr I
wykład interaktywny
brak
15
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Wykład - 6 godzin
2
wykład połączony z dyskusją, prezentacja multimedialna
analiza treści pracy zaliczeniowej
obecność na zajęciach, praca zaliczeniowa (element egzaminu)
1. Wrażliwość na sprawiedliwość/ niesprawiedliwość jako cecha
różnicująca ludzi i wpływająca na zachowanie etyczne.
Diagnoza indywidualnej wrażliwości oraz empatii.
2. Osobowościowe, kulturowe i sytuacyjne
zachowań nieetycznych w organizacji.
determinanty
3. Zachowania nieetyczne/ mobbing z perspektywy ofiary,
sprawcy oraz świadka. Rola i diagnoza indywidualnej filozofii
moralnej. Makiawelizm a zachowanie nieetyczne.
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
4. Analiza teoretyczna i
zachowań nieetycznych.
empiryczne
badanie
motywów
5. Procesualność zachowania etycznego. Model Jonesa
podejmowania decyzji etycznych w oparciu o cechy problemu
etycznego. Analiza uwarunkowań podejmowania określonych
decyzji i zachowań etycznych wynikających ze specyfiki
samej kwestii podlegającej moralnej ocenie.
6. Profilaktyka zachowań nieetycznych i pomoc ofiarom
przemocy.
Literatura obowiązkowa
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
1. Chudzicka-Czupała A. (w druku). Jednostkowe
uwarunkowania etycznego zachowania się człowieka w
organizacji - przegląd badań i stanowisk. (w:) red. A.
Chudzicka-Czupała. Człowiek wobec wartości
etycznych. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
2. Davis H.M. (1999). Empatia. O umiejętności
współodczuwania. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, r.7 i 8
Literatura uzupełniająca
1. Chudzicka-Czupała A. (2012). Filozofia moralna
jednostek jako przesłanka dobrych praktyk w biznesie.
16
Prace i Materiały Wydziału Zarządzania UG
2. Jones, T. M. (1991). Ethical Decision Making by
Individuals in Organizations: an Issue-contingent Model.
Academy of Management Review, 16, 366–395
3. Chudzicka-Czupała, A. (2012). Empathy and Ethical
Decision Making at Work. Polish Journal of Applied
Psychology.
Kultura organizacji/
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Konflikty i negocjacje
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent:
1. Ma wiedzę w zakresie różnych definicji konfliktów, w tym
socjologicznych, psychologicznych oraz politologicznych.
2. Zna znaczenie takich terminów jak: konflikt, eskalacja
konfliktów, GRIT, DESC.
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. Potrafi wskazać przyczyny konfliktów i zaplanować
rozmowy, których celem jest opanowanie sytuacji
konfliktowej.
4. Potrafi
zidentyfikować
istotne
punkty
negocjacyjnych: miękkich, twardych i rzeczowych.
rozmów
5. Uważa za rzecz naturalną to, że poszczególne grupy ludzi
i poszczególne jednostki mogą różnie oceniać to samo
zjawisko społeczne.
6. Ma zrozumienie dla zachowań i emocji drugiej strony
konfliktu oraz rozmów negocjacyjnych. Potrafi wczuć się w
sytuację drugiej strony i zaakceptować emocje negatywne
drugiej strony.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Semestr I
wykład
brak
Wykład – 6 godzin
2
wykład, dyskusja, prezentacje multimedialne, gry
dydaktyczne
17
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Kolokwium (element egzaminu)
Obecność, aktywny udział w ćwiczeniach, egzamin
1. Konflikty interpersonalne – analiza psychologiczna zjawiska.
Przyczyny i etapy przebiegu konfliktów interpersonalnych.
2. Mechanizmy spostrzegania sytuacji konfliktowych.
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
3. Eskalacja konfliktów i zjawisko samopotwierdzającej się
przepowiedni.
4.
Motywacje w sytuacjach konfliktowych
rozwiązywania i zakańczania konfliktów.
i
sposoby
5. Typologie i definicje sytuacji konfliktowych. Perspektywa
socjologiczna i psychologiczna.
Literatura obowiązkowa
1. Balawajder K. (1992), Konflikty interpersonalne:
analiza psychologiczna. Katowice, Uniwersytet
Śląski.
2. Nęcki. Z. (1995). Negocjacje w biznesie. Kraków,
Profesjonalna Szkoła Biznesu.
Literatura uzupełniająca
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
1. Słaboń A. (1995), Konflikt społeczny i negocjacje.
Kraków, Akademia Ekonomiczna w Krakowie.
2. Dahrendorf R. (1993), Nowoczesny konflikt
społeczny. Esej o polityce wolności. Warszawa,
Czytelnik.
3. Białyszewski H. (1983), Teoretyczne problemy
sprzeczności i konfliktów społecznych. Warszawa,
PWN.
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Komunikacja interpersonalna i asertywność jako
podstawy relacji międzyludzkich/
Komunikacja interpersonalna
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. zapoznaje się z psychologicznymi aspektami porozumiewania
się
w
bezpośrednich
interakcjach
międzyludzkich
18
(prywatnych, publicznych i zawodowych),
2. nabywa
wiedzy
porozumiewania się,
teoretycznej
dotyczącej
procesu
3. rozumie znaczenie umiejętności interpersonalnych,
4. poznaje zasady prawidłowej komunikacji interpersonalnej
i umiejętne ich wykorzystywanie,
5. nabywa umiejętności unikania i radzenia sobie z błędami
komunikacyjnymi,
6. zaznajamia się z podstawami komunikacji międzykulturowej.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Semestr I
ćwiczenia
brak
Ćwiczenia - 12 godzin
4
mini-wykład, elementy warsztatowe, ćwiczenia praktyczne,
eksperyment, dyskusja moderowana, gry i zabawy dydaktyczne,
prezentacja multimedialna
aktywność na zajęciach, praca zaliczeniowa
zaliczenie
1. Podstawy procesu porozumiewania się. Otwartość i zaufanie.
Techniki aktywnego słuchania.
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
2. Wady i zalety komunikacji jednokierunkowej
dwukierunkowej. Pozycje komunikacyjne.
versus
3. Bariery
komunikacyjne;
w porozumiewaniu się.
barier
przełamywanie
4. Komunikacja werbalna i komunikacja niewerbalna.
5. Manipulacja w relacjach międzyludzkich.
6. Elementy komunikacji międzykulturowej.
Literatura obowiązkowa
1. Johnson, D. (1992). Podaj dłoń. IPZiT, Warszawa.
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
2. Cialdini, R. (1996). Wywieranie wpływu na ludzi.
GWP, Gdańsk
3. Sujak, E. (2006). ABC psychologii komunikacji.
19
Wydawnictwo WAM, Kraków
Literatura uzupełniająca
1. Zimbardo, P., Ruch, F. (1988). Psychologia i życie.
PWN, Warszawa
2. Thompson, P. (1998). Sposoby komunikacji
interpersonalnej. Zysk i S-ka, Poznań
3. Nęcki, Z. (2005). Komunikacja niewerbalna, w: Z. Nęcki,
Negocjacje w biznesie, Kraków
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Komunikacja interpersonalna i asertywność jako
podstawy relacji międzyludzkich/
Trening asertywności
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
1. Zna cechy i umiejętności osoby asertywnej
2. Zna znaczenie takich terminów jak: granice osobiste, prawa
asertywne, uległość, agresja, asertywność
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. Zna zasady czterostopniowej procedury stawiania granic
4. Potrafi określić swoje mocne strony pomocne w postawie
asertywnej
5. Umie zastosować posiadaną wiedzę na temat asertywności
w kontaktach interpersonalnych
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Semestr I
Ćwiczenia - warsztaty
brak
Ćwiczenia - 6 godzin
2
ćwiczenia, dyskusja, test, odgrywanie scenek
aktywny udział w zajęciach, zaliczenie
obecność na zajęciach oraz zaangażowanie w proponowane
zadania, zaliczenie
1. Pojęcie asertywności
20
2. Zachowanie asertywne, uległe, agresywne
3. Test - mapa asertywności - trenowanie umiejętności
asertywnych
Literatura obowiązkowa
1. Herbert Fensterheim, Jean Baer: Jak nauczyć się
asertywności, Książka i Wiedza, Warszawa 1999
2. Maria Król - Fijawska: Stanowczo, łagodnie bez lęku,
Wydawnictwo W.A. B Warszawa
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
3. Beverly Hare: Bądź asertywny, Wydawnictwo Ravi, Łódź
1999
Literatura uzupełniająca
1. Megan LeBoutillier: Wystarczy powiedzieć NIE ,
Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 1997
2. R. A. Michale Emmons: Asertywność, Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne 2004
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Komunikacja interpersonalna i asertywność jako
podstawy relacji międzyludzkich/
Trening interpersonalny
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Słuchacz
1. zna fazy procesu grupowego,
2. jest świadomy znaczenia kontraktu w pracy z grupą,
3. ma świadomość znaczenia odpowiedniej
sprzyjającej edukacji ludzi dorosłych,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
atmosfery
4. zna znaczenie takich terminów jak: praca zespołowa, zasady
pracy, delegowanie zadań, role grupowe, lider, komunikacja,
zaufanie, spójność, współpraca,
5. zna swoje mocne strony w pracy zespołowej,
6. potrafi zastosować zadania zespołowe w celu zbudowania
bezpiecznej atmosfery w grupie,
7. jest otwarty na innych i akceptuje różnorodność,
8. potrafi współpracować.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Semestr I
Ćwiczenia/ trening
21
Wymagania wstępne i dodatkowe
brak
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Ćwiczenia - 18 godzin
Stosowane metody dydaktyczne
ćwiczenia, dyskusja, gry i zabawy psychoedukacyjne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
4
Aktywność podczas zajęć, zaliczenie
Obecność na zajęciach oraz zaangażowanie w proponowane
zadania, zaliczenie
1. Poznanie się uczestników – zadania integracyjne
2. Budowanie poczucia bezpieczeństwa
3. Znaczenie odpowiedniej atmosfery w procesie uczenia się
ludzi dorosłych
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
4. Fazy procesu grupowego
5. Elementy komunikacji werbalnej i niewerbalnej
6. Elementy budowania zespołu
7. Elementy współpracy
8. Akceptacja różnorodności
Literatura obowiązkowa
M. M. Czarnawska: „Przyjazne porozumiewanie się.
Wzajemny szacunek wzajemna akceptacja, radość z
kontaktu.” GWP Gdańsk 2004
M. M. Czarnowska: „Jak mówić komplementy. Psychologia
pozytywnej komunikacji” GWP Gdańsk 2008
S. von Thun: „Sztuka rozmawiania” Wydawnictwo WAM
Kraków 2001
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
E. M. Griffin: „Podstawy komunikacji społecznej” GWP
Gdańsk 2003
Literatura uzupełniajaca
M. McKay, M. Davis, P. Fanning: „Sztuka skutecznego
porozumiewania się” GWP Gdańsk 2001
E. Parsloe, M. Wray: „Trener i mentor” Oficyna
Ekonomiczna Kraków 2002
S. Jarmuż, T. Witkowski: „Podręcznik trenera” Moderator
Wrocław 2004
22
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Zachowania społeczne w organizacji
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. posiada wiedzę z zakresu strukturalnych i dynamicznych
aspektów organizacji,
2. ma wiedzę dotyczącą prawidłowości funkcjonowania
zespołów,
3. potrafi zaplanować tworzenie zespołu zadaniowego,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
4. na podstawie analizy przypadku potrafi wskazać
czynniki wpływające na zaburzenia funkcjonowania
organizacji,
5. ma umiejętność określenia czynników i zasad poprawnych
relacji interpersonalnych w grupie (oceny interpersonalnej,
autoprezentacji, komunikacji, perswazji),
6. zna i stosuje zasady poprawnej komunikacji w zespole,
7. jest uwrażliwiony na zjawiska społeczne i możliwość
interwencji sprzyjającej poprawnym relacjom.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Semestr II
wykład interaktywny
brak
Wykład - 15 godzin
6
Wykład z elementami dyskusji, prezentacje multimedialne,
gry i zabawy dydaktyczne, kwestionariusze
ocena aktywności na zajęciach, egzamin
obecność na zajęciach, rozmowa – egzamin ustny
Poznanie społeczne i kształtowanie ocen dotyczących ludzi.
Teoria dysonansu poznawczego. Umysł społeczny.
Tendencyjność ocen –
rzeczywistości.
23
przystosowawcze spostrzeganie
Atrakcyjność interpersonalna. Nawiązywanie bliskich
relacji. Wzbudzanie sympatii. Związki interpersonalne:
style przywiązania, przyjaźń, miłość.
Wpływ społeczny – reguły wpływu społecznego, perswazja,
manipulacja. Role społeczne.
Postawy społeczne.
Funkcjonowanie grup społecznych – struktura grupy
i procesy grupowe.
Efektywność zespołów ludzkich.
Wybrane kompetencje interpersonalne – akceptacja samego
siebie, tolerancja, konstruktywna konfrontacja.
Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M.(1997) . Psychologia
społeczna: Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka.
Argyle, M. (1999). Psychologia stosunków międzyludzkich.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cialdini ,R.,(1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria
i praktyka. Gdańsk: GWP.
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Deutsch, M., Coleman, P.T.(2005).Rozwiązywanie
konfliktów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego.
Griffin, E. (2003). Podstawy Komunikacji Społecznej.
Gdańsk:GWP.
Leathers, D.G. (2007). Komunikacja niewerbalna.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Morreale, S.P., Spilzberg, B.H., Barge, I.K. (2007).
Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza,
umiejętności.Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Autoprezentacja i kształtowanie własnego wizerunku
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
1. ma wiedzę w zakresie wywierania dobrego wrażenia oraz
budowania własnego wizerunku,
2. zna znaczenie takich terminów jak: efekt pierwszego
wrażenia, efekt końca, efekt halo, percepcja wybiórcza,
uogólniania założeń, samospełniające się proroctwo,
24
3. zna zasady wywierania wpływu,
4. potrafi określić swoje mocne strony i ograniczenia,
5. potrafi wskazać 7 elementów niezbędnych w autoprezentacji,
6. ma świadomość wagi komunikacji niewerbalnej w procesie
autoprezentacji,
7. posiada zdolność komplementowania oraz wywierania
pozytywnego pierwszego wrażenia.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Semestr II
Stosowane metody dydaktyczne
ćwiczenia, dyskusja, prezentacje multimedialne, gry i zabawy
dydaktyczne, odgrywanie scenek, praca z kamerą
Kolokwium końcowe, zaliczenie
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Ćwiczenia/warsztaty
brak
Ćwiczenia - 24 godziny zajęć
7
Obecność na zajęciach oraz zaangażowanie w proponowane
zadania
zaliczenie
1. Poznanie pojęcia autoprezentacja
2. Poznanie siedmiu umiejętności autoprezentacyjnych
3. Poczucie własnej wartości a budowanie własnego wizerunku
4. Efekt i pułapki pierwszego wrażenia
5. Cztery wymiary wizerunku
6. Znaczenie komunikacji niewerbalnej w autoprezentacji
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
7. Elementy radzenia sobie ze stresem oraz
wystąpień publicznych
tremą podczas
8. Rola komplementowania w autoprezentacji
9. Rozwój umiejętności przyjmowania i udzielania informacji
zwrotnej
10. Trenowanie
z kamerą
umiejętności
autoprezentacyjnych
–
praca
11. Odgrywanie scenek z zakresu wystąpień publicznych
12. Budowanie atrakcyjności interpersonalnej w oparciu o zasoby
13. Rozwój świadomości w zakresie swoich mocnych stron
25
14. Omówienie prezentowanych wystąpień
15. Podsumowanie poznanej wiedzy i zdobytych umiejętności
Literatura obowiązkowa
1. M. Leary: Wywieranie wrażenia na innych. GWP Gdańsk
2004
2. M. M. Czarnowska: Przyjazne porozumiewanie się. Wzajemny
szacunek wzajemna akceptacja, radość z kontaktu. GWP Gdańsk
2004
3. M. M. Czarnowska: Jak mówić komplementy. Psychologia
pozytywnej komunikacji. GWP Gdańsk 2008
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
4. F. S. von Thun: Sztuka rozmawiania. Wydawnictwo WAM
Kraków 2001
5. N. Goldstein, S. Martin, R. Cialdini: TAK! 50 sekretów nauki
perswazji. MT Biznes Sp. Z o.o. Warszawa 2008
Literatura uzupełniająca
1. M. McKay, M. Davis, P. Fanning: „Sztuka skutecznego
porozumiewania się” GWP Gdańsk 2001
2. A. Wiszniewski: Jak przekonywująco mówić i przemawiać.
Wydawnictwo „Text”, Warszawa 1996
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Zarządzanie sobą
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. zna współczesne koncepcje rozwoju jednostki, rozumie
charakter i kierunek zmian, zna pojęcie kapitału kariery,
2. posiada wiedzę z zakresu kreowania własnego rozwoju,
własnej ścieżki rozwoju,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. potrafi diagnozować własne zasoby,
4. potrafi zarządzać własnymi kompetencjami,
5. ma świadomość znaczenia kapitału wiedzy we własnym
profesjonalnym rozwoju,
6. posiada kompetencje komunikacyjne i interpersonalne,
mediacyjne i negocjacyjne, pozwalające na efektywne
relacje zarówno z jednostkami, jak i grupami w
zróżnicowanych środowiskach i warunkach społecznych.
Semestr, w którym przedmiot
jest realizowany
Forma realizacji zajęć
Semestr II
ćwiczenia
26
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Podstawy psychologii ogólnej
Ćwiczenia - 15 godzin
3
dyskusja, prezentacje multimedialne, gry i zabawy
dydaktyczne
Przygotowanie prezentacji i ćwiczeń dla grupy, zaliczenie
Uczestnictwo w zajęciach, wykonanie zadań grupowych,
zaliczenie
1. Rozwój człowieka, pojęcie zasobów
2. Zarządzanie własnymi zasobami. Problem i teorie
dostosowania do środowiska (pracy)
3. Strategie rozwoju siebie, proces planowania własnej
kariery
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
4. Rola wartości w samorozwoju
5. Zasady konstrukcji planu własnego rozwoju (analiza
umiejętności, analiza mocnych i słabych stron,
wytyczenie kierunków rozwoju i warunków ich
realizacji)
6. Diagnoza własnych aspiracji
7. Diagnoza potrzeb i potencjału rozwojowego
Literatura obowiązkowa
1. Listwan T. (red.). Zarządzanie kadrami, Wyd. C. H.
Beck, 2002, Warszawa.
Wykaz literatury
obowiązkowej i uzupełniającej
2. Ratajczak Z., Bańka A., Turska E., Współczesna
psychologia pracy i organizacji., UŚl., 2006 Katowice.
3. Pocztowski A.: Zarządzania zasobami ludzkimi. Wyd.
Antykwa, 1998, Kraków.
4. Jasiński Z. (red.). Zarządzanie pracą. Wyd. Placet,
1999, Warszawa.
Literatura uzupełniająca”
27
1. Sajkiewicz A. (red.). Zasoby ludzkie w firmie. Wyd.
Poltex, 1999, Warszawa.
2. Makowski T., Trzy kroki do kariery, Dom wydawniczy
ABC, Warszwa 1995
3. Miś A., Koncepcja rozwoju kariery zawodowej w
organizacji, UE, Kraków 2007
4. Listwan T. (red.). Zarządzanie kadrami, Wyd. CHBeck,
Warszawa 2006
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Trening Public Relations
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Uczestnik zajęć
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
1.
zna definicje i pojęcia public relations,
2.
rozumie rolę i znaczenie public relations,
3.
zna narzędzia stosowane w public relations,
4.
zna zasady kreowania wizerunku,
5.
posługuje się narzędziami public relations i umie je
zastosować w praktyce,
6.
rozwinął umiejętność kreowania osobistego PR,
7.
rozwinął umiejętności sporządzania komunikatów
stosownych w sytuacjach kryzysowych,
8.
Uczestnik rozwinął umiejętności komunikacji, szczególnie
skuteczne w PR
Semestr II
ćwiczenia/ trening
brak
Ćwiczenia - 15 godzin
3
wykład, dyskusja, gry i zabawy dydaktyczne
aktywny udział w zajęciach, zaliczenie
Zaliczenie na podstawie aktywności i obecności na zajęciach
oraz referatu na temat public relations.
28
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
1.
Definicja i rola public relations
2.
Zasady kreowania wizerunku i tworzenie osobistego PR,
oraz wpływ opinii społecznej na wizerunek
3.
Podstawowe zasady PR i narzędzia PR
4.
Zarządzanie przez konflikt i zarządzanie sytuacją kryzysową
5.
Teoria interesariuszy i działanie lobbingu
6.
Kontakty z mediami, pragmalingwistyka,
komunikatów w sytuacjach kryzysowych
7.
Wybrane taktyki manipulacyjne
tworzenie
Literatura obowiązkowa
1. Black S., Public Relations. Dom Wydawniczy ABC
Warszawa 1999
2. Gregory A. (red.), Public Relations w praktyce.
Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu Warszawa
1997
3. Rozwadowska B., Public Relations – teoria, praktyka,
perspektywy. Wydawnictwo Studio Emka Warszawa
2002.
4. Seitel Frazer P., Public relations w praktyce. FELBERG
SJA Warszawa 2003
5. Zemler Z., Davis A., Wszystko, co powinieneś wiedzieć
o PR. Odpowiedzi na 500 najważniejszych pytań. Dom
Wydawniczy Rebis Poznań 2008
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Literatura uzupełniająca
1. Hope E., Public relations instytucji użyteczności
publicznej. Scientific Publishing Group Gdańsk 2005
2. Jabłoński W., Kreowanie informacji. Media Relations
Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2007
3. Public Relations. Kreowanie reputacji firmy. Poltext.
Warszawa 1992.
4. Porębski C., Czy etyka się opłaca? Zagadnienia etyki
biznesu. ZNAK Kraków 1997
5. Von Thun F. Schulz, Sztuka Rozmawiania.
Wydawnictwo WAM Kraków 2001
6. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i
praktyka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Gdańsk 2007
7. Goldstein N., Martin S., Cialdini R., TAK! 50 sekretów
29
nauki perswazji MT Biznes Warszawa 2010
8. Jasiecki K., Molęda-Zdziech M., Kurczewska U.,
Lobbing. Sztuka skutecznego wywierania wpływu. Dom
Wydawniczy ABC Oficyna Ekonomiczna Kraków 2000
9. Wójcik K., Public Relations od A do Z. Agencja
Wydawnicza Placet Warszawa 1997
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Psychologia reklamy
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Słuchacz
1. zna podstawowe grupy czynników ważnych dla konstrukcji
przekazu reklamowego,
2. potrafi krótko opisać ich istotę i rolę,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. rozpoznaje i nazywa
instrumenty tworzenia reklamy
w konkretnych przekazach,
4. wie, jakie działania (natury psychologicznej) powinny
poprzedzać tworzenie przekazu,
5. potrafi stworzyć szkic projektu działań przygotowujących do
reklamowania wybranego produktu,
6. zapoznał się z praktycznym wymiarem dylematów etycznych
pojawiających się podczas pracy nad tworzeniem reklam.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Semestr II
ćwiczenia
brak
Ćwiczenia - 6 godzin
3
Objaśnianie i ilustrowanie sposobów wykorzystywania wiedzy
psychologicznej w tworzeniu i odbiorze przekazów
reklamowych; dyskusje, mające inspirować do aktywnego
korzystania z prezentowanych zasad, pomoc w warsztatowej
próbie tworzenia samodzielnych szkiców reklamowania
wybranego produktu.
Ocena wypowiedzi i działań podczas zajęć, zaliczenie
30
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
Obecność na zajęciach i aktywne, merytorycznie poprawne
wypowiedzi i działania w trakcie tychże.
zaliczenie
1.
Omówienie głównych kategorii czynników wpływających
na sposób konstrukcji przekazu reklamowego.
2.
Czynniki kulturowo-cywilizacyjne jako płaszczyzna
wyznaczania instrumentarium reklamowania: język, historia,
religia.
Obyczaje,
instytucje
społeczne,
procesy
autoidentyfikacji
3.
Znaczenie czynników ekonomicznych dla przekształceń
w sposobie formatowania przekazów reklamowych; dochód
swobodnej dyspozycji, dostępność dóbr, wzrost siły
nabywczej
4.
Regulacyjna
rola
czynników
natury
społecznej:
charakterystyka i konsekwencje zmian demograficznych,
emancypacji i wzrostu mobilności
5.
Poziom bezpieczeństwa, poczucie sprawowania kontroli –
wyznacznik doboru treści i formy przekazu
6.
Analiza trafności przekazu z perspektywy mechanizmów
psychologicznych;
uwarunkowania
temperamentalne
i osobowościowe, reguły funkcjonowania poznawczego,
typy przetwarzania „nieświadomego”- źródła reakcji
automatycznych
7.
Język reklamowania: tworzenie wyobrażeń, reprezentacji
przekazu i produktu mediowane regułami recepcji języka.
Literatura obowiązkowa
1.
Barber, B., R. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje
dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli.
Warszawa: Muza (fragm.)
2. Doliński, D. (2003). Psychologiczne mechanizmy
reklamy. Gdańsk: GWP (fragmenty)
3.
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
Górnik-Durose, M. (2010). Kupowanie rzeczy,
kupowanie doświadczeń – nowe zjawiska w
zachowaniach konsumenckich. W: M.Goszczyńska,
M.Górnik-Durose (red.) Psychologiczne uwarunkowania
zachowań ekonomicznych. Przedsiębiorczość –
Pieniądze – Konsumpcja (209-234). Warszawa: Difin.
Literatura uzupełniająca
1. Bralczyk, J., (2004). Język na sprzedaż. (fragm..)
2. Mróz, B. (2010). Dyskretny urok konsumpcjonizmu.
Szkic do portretu konsumenta XXI wieku. W: A.,M.
31
Zawadzka, M. Górnik-Durose (red.) Życie w
konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne
ścieżki współzależności. Sopot: GWP.
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Diagnoza i kształtowanie inteligencji emocjonalnej
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. zna podstawowe koncepcje inteligencji emocjonalnej,
2. zna wyniki wybranych badań nad związkami inteligencji
emocjonalnej z różnymi aspektami funkcjonowania
człowieka,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. potrafi określić własne mocne i słabe strony w zakresie
umiejętności emocjonalnych,
4. umie opisać funkcje stanów emocjonalnych,
5. potrafi zastosować w praktyce wiedzę na temat uwarunkowań
reakcji emocjonalnych,
6. ma świadomość relatywności skuteczności poszczególnych
strategii regulacji emocji.
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
semestr II
ćwiczenia
brak
Ćwiczenia - 12 godzin
4
mini-wykład, dyskusja, prezentacje multimedialne, analiza
kwestionariuszy i testów, elementy warsztatów
test zaliczeniowy, praca zaliczeniowa w postaci analizy
przypadku
uczestnictwo w zajęciach, zaliczenie testu i pracy zaliczeniowej
zaliczenie
1. Inteligencja emocjonalna jako konstrukt naukowy
2. Świadomość stanów emocjonalnych
3. Rozpoznawanie emocji
32
4. Rozumienie procesów emocjonalnych
5. Regulacja stanów emocjonalnych
6. Diagnoza inteligencji emocjonalnej
Literatura obowiązkowa
1. Śmieja, M., Orzechowski, J. (red.) (2008). Inteligencja
emocjonalna. Fakty, mity, kontrowersje.
Literatura uzupełniająca
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
1. Goleman D., 1997: Inteligencja emocjonalna.
2. Knapp M., Hall J.2000: Komunikacja niewerbalna w
interakcjach międzyludzkich.
3.
Seligman M., 1996/2002: Optymizmu można się
nauczyć
Seminarium dyplomowe
Nazwa przedmiotu
/modułu kształcenia*)
Psychologiczne i społeczne uwarunkowania jakości życia
człowieka.
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Zajęcia prowadzone w całości w języku polskim
Absolwent
1. potrafi samodzielnie sprecyzować temat pracy dyplomowej
i zrealizować badanie naukowe,
2. umie korzystać z baz danych oraz w dobrać właściwą
literaturę, niezbędną do pogłębienia wiedzy i napisania pracy,
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
3. jest zaznajomiony z poszczególnymi etapami postępowania
badawczego oraz z metodologią badań,
4. potrafi zastosować podstawowe oprogramowanie statystyczne
do analizy badań własnych
5. potrafi syntetyzować wiele teorii psychologicznych, aby
dopasować te teorie do własnego działania
6. ma wiedzę na temat wybranych koncepcji psychologicznych
i społecznych uwarunkowań jakości życia człowieka
Semestr, w którym przedmiot jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Semestr II
seminarium
brak
Seminarium - 25 godzin
33
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
4
wykład i dyskusja
Analiza i ocena treści pracy dyplomowej
realizacja poszczególnych etapów zadania i oddanie gotowej
pracy dyplomowej
zaliczenie
1. Zapoznanie z poszczególnymi etapami przygotowywania
pracy dyplomowej
2. Omówienie sposobów realizacji zadania oraz poszczególnych
etapów postępowania badawczego
3. Zapoznanie słuchaczy z metodologią badań
4. Omówienie
wybranych
koncepcji
psychologicznych
i społecznych uwarunkowań jakości życia człowieka
Treści programowe
przedmiotu/modułu kształcenia*)
5. Wyzwania młodości. Czynniki warunkujące skuteczność
radzenia sobie z problemami okresu młodzieńczego
6. Sposób wypełniania roli zawodowej, funkcjonowanie
w zespole pracowniczym i inne zadania oraz problemy
dorosłości
7. Psychologiczne aspekty zaangażowania w pracę
8. Aktywność i zdrowie
uwarunkowania
ludzi
w
starszym
wieku
Literatura obowiązkowa
1. Brzeziński, J. (1996). Metodologia badań
psychologicznych (s. 599-603). Warszawa: PWN.
2. Nęcka, E., Stocki, R. (1999). Jak pisać prace z
psychologii. Poradnik dla studentów i badaczy. Kraków:
Universitas.
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
3. Bańka A., Derbis R. (1994). Psychologiczne i
pedagogiczne wymiary jakości życia. Poznań: UAM.
4. Derbis R. (red.). (2000). Jakość rozwoju a jakość życia.
Częstochowa.
5. Zawadzka, A.M. (2010). Psychologia zarządzania w
organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Literatura uzupełniająca
1. Czapiński J. (1994). Psychologia szczęścia. Warszawa.
2. Dyszkowska J. (2007). Jakość życia w perspektywie
pedagogicznej. Wyd. Impuls.
34
-
3. Furnham, A. (1990). The Protestant Work Ethic. The
Psychology of Work-Related Beliefs and Behaviours.
London and New York: Routledge.
4. Syrek E. (2002). Jakość życia ludzi starszych. (w:) L.
Frąckiewicz (red.) Polska a Europa. Procesy
demograficzne u progu XXI wieku. Proces starzenia się
ludności Polski i jego społeczne konsekwencje.
5. Świda-Ziemba H. (2005). Młodzi w nowym świecie.
Kraków: Wyd. Literackie.
6. Dyszkowska J. (2007). Jakość życia w perspektywie
pedagogicznej. Wyd. Impuls.
*) moduł kształcenia to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów
35