Biologia 1te12,1tg,1th,1tra,1ti,2tk12
Transkrypt
Biologia 1te12,1tg,1th,1tra,1ti,2tk12
Biologia klasa pierwsza—TE-1,TE-2,TG,TRA,TH,TI, klasa druga-2TK-1,2TK-2 Temat Życie jako przedmiot badań biologii. Lp. 1 Zakres treści 1.Podstawowe atrybuty życia. 2.Czynności życiowe. 3.Poziomy organizacji materii żywej. Biologia i medycyna jako dziedziny nauki. 2 1.Podstawy metodologii badań naukowych; teoria i prawo biologiczne. 2.Biologia jako nauka. 3.Metody wnioskowania indukcyjnego i dedukcyjnego. 4.Źródła informacji biologicznej. 5.Zarys historii nauk biologicznych. 6.Odkrycia biologiczne i ich znaczenie praktyczne. Obserwacje i eksperymenty biologiczne-podstawowe źródła wiedzy biologicznej. 3-4 1.Cechy poprawnej obserwacji i doświadczenia. 2.Przyrządy umożliwiające obserwację mikroświata. 3.Mikroskopy optyczne i elektronowe. 4.Cechy obrazu mikroskopowego. Komórka jako elementarna jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu. 5-6 1.Teoria komórkowej budowy organizmów. 2.Organizacja przestrzenna komórek- organelle komórkowe 3.Budowa i funkcje błony komórkowej; selektywność, transport aktywny. 4.Cytoplazma wewnętrznym środowiskiem komórek. 5.Komórka człowieka jako przykład komórki eukariotycznej. Oddychanie zachodzi w mitochondriach-autonomicznych strukturach komórkowych. 7 1.Komórka jako otwarty układ funkcjonalny dzięki wymianie materii i energii. 2.Metabolizm; anabolizm a katabolizm. 3.Budowa mitochondrium. 4.Oddychanie wewnątrzkomórkowe źródłem energii chemicznej. 5.Etapy oddychania: glikoliza, cykl Krebsa, utlenianie końcowe. Jądro komórkowe i rybosomstruktury niezbędne dla sprawnej realizacji informacji genetycznej. 8 1.Budowa i funkcje jądra komórkowego, chromatyna, jąderko. 2.Biosynteza białek; transkrypcja, translacja. 3. Budowa i funkcje rybosomów. Mitoza jako prosty podział komórek somatycznych. 9 1.Typy podziałów komórkowych. 2.Cykl komórkowy –interfaza(replikacja), mitoza 3.Diploidalna i haploidalna liczba chromosomów. 4.Fazy podziału mitotycznego. Podział mejotyczny, czyli wytwarzanie komórek rozrodczych. 10 11 1.Mejoza podziałem redukcyjnym. 2.Fazy podziału mejotycznego. 3.Crossing-over. 4.Mitoza a mejoza- biologiczne znaczenie podziałów komórkowych. Tkanki nabłonkowe i ich funkcje. 12 1.Tkanka; definicja i klasyfikacja tkanek. 2.Swoiste cechy budowy tkanki nabłonkowej. 3.Typy nabłonków i ich funkcje. Zróżnicowanie tkanek łącznych odzwierciedleniem mnogości pełnionych funkcji. 13 14 1.Ogólna charakterystyka tkanki łącznej. 2.Klasyfikacja tkanek łącznych i ich charakterystyka-właściwa, oporowa. 3.Regeneracja tkanki kostnej 15 1.Różnorodność funkcji krwi. 2.Skład jakościowy i ilościowy krwi 3.Limfa – budowa i funkcje. 16 1.Tkanka mięśniowa: poprzecznie prążkowana szkieletowa i serca, gładka. 2.Lokalizacja w organizmie, odmienność anatomiczna i funkcjonalna. Budowa i funkcje tkanki nerwowej i glejowej. 17 1.Tkanka nerwowa , glejowa. 2.Neuron- podstawową jednostką strukturalną układu nerwowego. 3.Przewodnictwo nerwowe-budowa i typy synaps. Składniki pożywienia człowiekamieszaniną różnych substancji chemicznych 18 19 20 1.Strategie odżywiania. 2.Składniki pokarmowe jako grupy związków chemicznych; węglowodany, lipidy, białka, maro- i mikroelementy, witaminy 3.Klasyfikacja i źródła witamin; awitaminozy i hiperwitaminozy. 4.Wartość energetyczna i odżywcza związków organicznych. Przystosowanie budowy układu pokarmowego do optymalnego wykorzystania dostarczonych składników pokarmowych. 21 1.Odcinki przewodu pokarmowego. 2.Gruczoły trawienne i wspomagające trawienie; ślinianki, wątroba, trzustka. 3.Przystosowanie budowy narządów do rozdrabniania, trawienia i wchłaniania pokarmów. Trawienie pokarmów jako złożony proces chemiczny. 22 1.Fizjologia procesu trawienia i wchłaniania. 2.Enzymy trawienne: amylazy, lipazy, proteazy. 3.Emulgacja tłuszczu. 4. Wchłanianie jako końcowy etap trawienia. 5.Regulacja nerwowo- hormonalna pracy układu pokarmowego Diety i ich wymagania jakościowe i ilościowe. 23 1.Dietetyka jako nauka. 2.Higiena jamy ustnej. 3.Kaloryczność pożywienia. 4.Wartość odżywcza pokarmów. 5.Białka pełno i niepełnowartościowe. 6.Lipoproteidy; frakcja HDL, LDL Prawidłowe żywieniepodstawowym elementem zdrowego stylu życia. 24 1.Dieta pełno –i niepełnowartościowa. 2.Rodzaje diet np. wegetariańska. 3.Anoreksja i bulimia. 4.Nieprawidłowe nawyki żywieniowe i ich konsekwencje( np. otyłość). 5.Znaczenie diety w profilaktyce np. osteoporozy. Układ oddechowy- wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe. 25 1.Istota wymiany gazowej. 2.Budowa i funkcje układu oddechowego. 3.Przystosowania w budowie układu oddechowego człowieka do wymiany gazowej 4.Mechanika oddychania i wentylacji płuc. 5.Pojemność płuc. Stosowanie zasad higieny układu oddechowego nie jest trudne 26 1.Czynniki zanieczyszczające powietrze, zatrucia CO , nikotyną. 2.Zasady ochrony dróg oddechowych i płuc. 3.Choroby układu oddechowego. 4.Profilaktyka chorób. 5.Niedotlenienie organizmu- pierwsza pomoc. Krew i limfa jako tkanki łączne płynne. Tkanki mięśniowe i ich zdolność aktywnego kurczenia się