uchwala200487_7 uchwala200487_7

Załącznik nr 7 do Uchwały nr 87/2004 RG
z dn. 22.04.04r.
STANDARDY NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW
ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI
studia zawodowe
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia zawodowe na kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji trwają nie mniej niż
3,5 roku (7 semestrów). Łączny wymiar zajęć wynosi nie mniej niż 2200 godzin, w tym 1275
godzin określonych w standardach nauczania.
II. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwent studiów zawodowych kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji
otrzymuje tytuł zawodowy inżyniera. Powinien posiadać przygotowanie w zakresie: wiedzy
inżynierskiej, a także podstaw nauk ekonomicznych i zarządzania oraz umiejętności
menedżerskich. Powinien posiadać umiejętności w zakresie: rozwiązywania zagadnień danej
dziedziny techniki z pomocą metod i technik inżynierskich, projektowania nowych i
nadzorowania istniejących systemów produkcyjnych, eksploatacyjnych i obiektów,
projektowania systemów zarządzania, doboru i szkolenia personelu, zarządzania kosztami,
finansami
i kapitałem, zarządzania przedsiębiorstwem, marketingu, logistyki oraz zarządzania
inwestycjami rzeczowymi, a także formułowania problemów z zakresu technologii,
zarządzania i finansów, transferu technologii oraz innowacyjności.
III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY OGÓLNE
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
Razem:
240
555
480
1275
IV. PRAKTYKI
Wymagana jest co najmniej 15 tygodniowa obowiązkowa praktyka zawodowa. Jej
formę i zakres ustala uczenia.
V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY OGÓLNE
1. Przedmiot do wyboru
2. Język obcy
3. Wychowanie fizyczne
240
60
120
60
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
555
1. Matematyka
2. Fizyka lub chemia (do wyboru)
150
60
2
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Technologia informacyjna
Geometria i grafika inżynierska
Podstawy metrologii
Mikro- i makroekonomia
Podstawy prawa
Podstawy zarządzania
90
45
30
90
45
45
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
480
1. Finanse i rachunkowość
2. Rachunek kosztów dla inżynierów
3. Zarządzanie produkcją i usługami
4. Zarządzanie strategiczne
5. Zarządzanie jakością (TQM)
6. Podstawy marketingu
7. Ekologia zasobów naturalnych i ochrona środowiska
8. Materiałoznawstwo
9. Podstawy projektowania inżynierskiego
10. Podstawy automatyzacji
11. Logistyka w przedsiębiorstwie
12. Procesy i techniki produkcyjne
60
30
45
30
30
30
30
45
60
30
30
60
VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW
A.PRZEDMIOTY OGÓLNE
1. Przedmiot do wyboru
Etyka, psychologia, filozofia, socjologia, komunikacja społeczna, ochrona własności
intelektualnej, inny.
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Matematyka
Liczby zespolone. Elementy rachunku macierzowego i wektorowego. Funkcje – liniowe
oraz ciągłe jednej i wielu zmiennych. Rachunek różniczkowy i całkowy jednej i wielu
zmiennych. Szeregi liczbowe. Proste równania różniczkowe zwyczajne. Analiza dynamiki
zjawisk. Programowanie liniowe i zagadnienia transportowe. Optymalizacja. Metody
opisu statystycznego. Elementy rachunku prawdopodobieństwa. Dane i podstawowe
normy statystyczne. Zmienna losowa, podstawowe rozkłady zmiennych losowych.
Rozkład z prób. Przedziały ufności. Testowanie hipotez statystycznych. Statystyczna
miara współzależności zjawisk. Techniki losowania prób. Projektowanie eksperymentów
statystycznych. Elementy teorii kolejek i systemu masowej obsługi.
2. Fizyka lub chemia (do wyboru)
Fizyka
Kinematyka. Dynamika punktu materialnego. Mechanika ciała sztywnego. Ruch drgający.
Mechanika relatywistyczna. Grawitacja. Termodynamika. Równowaga faz, przejście
fazowe. Elektryczność i magnetyzm. Optyka liniowa i falowa. Oddziaływania
fundamentalne, elementarne składniki materii. Budowa atomu i jądra, kwanty.
Podstawowe pojęcia makro- i mikroświata – opis klasyczny i kwantowo-mechaniczny.
3
Chemia
Budowa materii i klasyfikacja pierwiastków. Podstawowe pojęcia i prawa chemii.
Mechanizmy powstawania wiązań chemicznych. Podstawy chemii nieorganicznej,
organicznej, fizycznej i anlitycznej. Podstawy technologii chemicznej.
3. Technologia informacyjna
Podstawowe pojęcia informatyki. Sprzęt komputerowy. Standardowe konfiguracje
komputera. Oprogramowanie. Systemy operacyjne (obiektowe, ponadobiektowe). Edytory
tekstów. Arkusze kalkulacyjne. Bazy danych i ich wykorzystanie. Złożone systemy
informatyczne (lokalne i rozległe sieci komputerowe): UNIX, NOVELL, e-mail, internet.
4. Geometria i grafika inżynierska
Geometryczne podstawy rysunku technicznego: rzutowanie równoległe i prostokątne.
Aksonometria jako podstawowa forma tworzenia rysunków poglądowych (szkicowanie
odręczne). Główne formy zapisu graficznego zalecane przez normy: rzutowanie, przekroje
rysunkowe, wymiarowanie. Techniki komputerowe (CAD) jako narzędzie wspomagające
opracowanie graficzne dokumentacji technicznej i ofertowej.
5. Podstawy metrologii
Pomiary wielkości mechanicznych, zamienność części, tolerancje i pasowania. Teoria
błędu w ujęciu granicznym. Źródła i typy błędów. Zapis, wyniki pomiaru. Narzędzia
pomiarowe: analogowe, cyfrowe. Przetworniki, komparatory, wzorce. Przetworniki A/C i
C/A. Wspomaganie mikrokomputerowe. Oddziaływania: obiekt pomiaru-przyrządobserwator. Model, wzór definicyjny, sumowanie błędów. Statystyczna teoria błędów.
Metody i techniki pomiaru różnych wielkości fizycznych, obiektów i procesów.
6. Mikro- i makroekonomia
Rynek i gospodarka rynkowa. Teoria zachowania się konsumenta. Teoria produkcji.
Modele konkurencji rynkowej: konkurencja doskonała, monopol, oligopol. Równowaga
mikroekonomiczna. Alternatywna teoria przedsiębiorstwa. Rynki czynników produkcji.
Równowaga konkurencyjna i elementy teorii dobrobytu. Gospodarka narodowa.
Równowaga makroekonomiczna. Produkt społeczny, dochód narodowy. Budżet państwa,
deficyt i dług publiczny. Pieniądz i system bankowy. Rynek pieniądza. Makroekonomia
keynesowska i makroekonomia klasyczna. Cykl koniunkturalny. Inflacja, bezrobocie.
Gospodarka otwarta. Równowaga zewnętrzna. Polityka budżetowa, monetarna i kursu
walutowego. Polityka stabilizacyjna i model ISLM. Wzrost gospodarczy.
7. Podstawy prawa
Podstawowe wiadomości o prawie. Elementy prawa państwowego, administracyjnego,
cywilnego i karnego. Prawo gospodarcze – pojęcie i zakres, podmioty gospodarcze i ich
mienie, obrót gospodarczy. Administracyjno-prawne warunki wykonywania działalności
gospodarczej. Zobowiązania. Ochrona własności przemysłowej i intelektualnej.
8. Podstawy zarządzania
Sterowanie, kierowanie – a zarządzanie. Proces zarządzania: planowanie, organizowanie,
zatrudnianie, kierowanie, motywowanie i kontrolowanie. Cechy i cele organizacji oraz jej
części składowe. Struktury organizacyjne – typy struktur i ich projektowanie ze
4
szczególnym uwzględnieniem warunków techniczno-technologicznych. Synergia i efekt
organizacyjny. Procesy informacyjno-decyzyjne. Istota, metody, techniki i style
zarządzania. Innowacje, zmiany i konflikty w organizacji. Rola menedżera – lidera.
Przewodzenie.
B. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1.
Finanse i rachunkowość
System finansowy państwa. Zasady gospodarki finansowej podmiotów gospodarczych.
Powiązanie systemu finansowego podmiotów gospodarczych z systemem finansowym
państwa. Rachunkowość w systemie informacyjnym podmiotu gospodarczego. Bilansowe
ujęcie majątku i kapitałów. Operacje gospodarcze ich wpływ na bilans. System kont
księgowych. Ewidencja stanu i zmian składników bilansowych oraz procesów
gospodarczych (w tym pozyskania i zużycia czynników działalności).
2. Rachunek kosztów dla inżynierów
Strukturalizacja kosztów. Zróżnicowanie modelowe rachunku kosztów. Procedury
ewidencyjno-rozliczeniowe w różnych modelach rachunku kosztów. Standardy kosztowe.
Kontrola budżetowa kosztów. Monitoring kosztowy. Koszty w problemowych rachunkach
decyzyjno-kontrolnych. Metoda ABC i wykresy Ishikawy.
3. Zarządzanie produkcją i usługami
Cel i przedmiot zarządzania produkcją i usługami. Logistyczne parametry przebiegu
procesu produkcji i usług. Organizacja przestrzeni produkcyjnej i usługowej. Podstawy
planowania i sterowania produkcją oraz realizacją usług. Pojęcie i klasyfikacja systemów
zlecania produkcji i usług. Produktywność pracy a produktywność przedsiębiorstwa.
Procedury, metody i instrumenty zarządzania zasobami ludzkimi. Współczesne metody
zarządzania produkcją i usługami.
4. Zarządzanie strategiczne
Istota i typologia strategii oraz zarządzania strategicznego. Logika zarządzania
strategicznego. Otoczenie w zarządzaniu strategicznym. Kultura organizacji. Strategie
konkurencji. Alianse strategiczne. Metody wdrażania strategii. Zarządzanie strategiczne
w różnych sektorach przemysłu.
5. Zarządzanie jakością (TQM)
Ewolucja systemów zarządzania jakością w Europie Zachodniej, USA i Japonii. System
zapewnienia jakości w firmie. Certyfikacja zapewnienia jakości. Dokumentowanie
systemu zapewnienia jakości w przedsiębiorstwie. Narzędzia TQM – metody i techniki.
Kroki w poprawie jakości TQM. Certyfikaty i akredytacje.
6. Podstawy marketingu
Podstawowe elementy wiedzy na temat zachowań klientów indywidualnych
i instytucjonalnych na rynku dóbr i usług konsumpcyjnych i produkcyjnych. Pojęcie
i kryteria segmentacji rynku dóbr konsumpcyjnych i rynku przemysłowego.
Charakterystyczne podobieństwa i różnice tych rynków. Otoczenie marketingowe
przedsiębiorstwa i badania marketingowe. Analiza SWOT. Marketing mix: produkt, cena,
dystrybucja i promocja jako narzędzie strategii marketingowych. Podstawowe strategie
5
marketingowe: penetracja – jako narzędzie strategii marketingowych. Podstawowe
strategie marketingowe: penetracji i rozwoju rynku, rozwoju produktu i dywersyfikacji.
Metody analizy portfelowej BCG. Plan marketingowy – cel, struktura i znaczenie dla
przedsiębiorstwa.
7. Ekologia zasobów naturalnych i ochrona środowiska
Procesy zachodzące w biosferze. Ochrona litosfery, hydrosfery i atmosfery. Ochrona
przyrody i krajobrazu. Charakterystyka zanieczyszczeń naturalnych i antropogennych oraz
ich oddziaływanie na środowisko. Redukcja zanieczyszczeń – skutki szkodliwych emisji.
Gospodarowanie powierzchnią Ziemi i rekultywacja terenów zdegradowanych.
Gospodarowanie odpadami. Ochrona przed hałasem i wibracjami. Ekologicznie czyste
technologie i procesy produkcyjne. Instrumenty prawne i ekonomiczne oraz polityka w
zakresie ochrony środowiska.
8. Materiałoznawstwo
Podstawowe właściwości materiałów: wytrzymałościowe – rozciąganie, zginanie,
ściskanie, skręcanie; zmęczeniowe; trybologiczne – cierne i ślizgowe; cieplne –
przewodnictwo i izolacyjność, żaroodporność i termowytrzymałość; elektryczne –
przewodnictwo, izolatory; odpornościowe na działanie otoczenia – atmosferycznego,
chemicznego, biologicznego; technologiczne – obrabialność, lejność, termoplastyczność,
utwardzalność. Podstawowe elementy struktury i technologii otrzymywania i modyfikacji
wybranych grup materiałów. Stopy żelaza i węgla: stale, żeliwa, materiały szkliste. Stale
stopowe. Stopy metali kolorowych: brąz, mosiądz. Stopy aluminium. Materiały do pracy
w obniżonych i podwyższonych temperaturach. Polimery i tworzywa sztuczne. Materiały
ceramiczne. Kompozyty włókniste o osnowie ceramicznej i metalicznej.
9. Podstawy projektowania inżynierskiego
Projektowanie obiektów i procesów jako podstawowy element działalności inżynierskiej.
Holistyczne ujęcie procesu projektowania. Obiekty techniczne (maszyny, urządzenia
i procesy) w ujęciu systemowym. Klasyfikacja cech. Etapy istnienia wytworu
technicznego. Projektowanie techniczne i jego struktura. Formułowanie i analiza
problemu, poszukiwanie koncepcji. Wymagania i ograniczenia (obliczania) i
kształtowania wybranych obiektów technicznych. Modelowanie i optymalizacja w
projektowaniu. Metody i techniki wspomagania różnych faz i etapów procesu
projektowania. Bazy wiedzy i CAD.
10. Podstawy automatyzacji
Pojęcia: mechanizacja, automatyzacja, robotyzacja. Struktura funkcjonalna układów
sterowania numerycznego i automatycznej regulacji (SAR). Wybrane człony dynamiczne
układów SAR. Prawa regulacji i kryteria stabilności układów SAR. Rodzaje sygnałów
w układach SAR: ciągłe i dyskretne. Techniczne możliwości realizacji systemów SAR:
układy mechaniczne, hydrauliczne, pneumatyczne, e1ektryczne i mieszane. Analiza
przykładów układów SAR o działaniu ciągłym. Przykłady dyskretnych układów
sterowania. Programowalne sterowniki logiczne PLC. Układy sterowania numerycznego
NC, CNC i RC. Budowa i rodzaje robotów przemysłowych. Sterowanie ruchem i
programowanie robotów. Przykłady zastosowania robotów przemysłowych. Elementy
sztucznej inteligencji.
11. Logistyka w przedsiębiorstwie
6
Określenia, definicje i cele logistyki jako dziedziny integrującej jednoczesny przepływ
strumienia materiałów, energii, informacji i kapitału. Główne założenia tworzenia
systemów logistycznych w zaopatrzeniu, procesie produkcyjnym i dystrybucji dóbr.
Automatyczna identyfikacja materiałów i przepływów energii oraz elektroniczne
przetwarzanie i wymiana informacji o materiałach, energii i środkach finansowych.
Logistyczne zorientowane techniki realizujące przepływ materiałów w systemach
transportowo-magazynowych w oparciu o procesy podnoszenia, przemieszczania,
przewozu, dystrybucji i agregacji materiałów – surowców, półproduktów i produktów
finalnych.
12. Procesy i techniki produkcyjne
System wytwórczy i jego organizacja. Wyrób i jego cechy: funkcjonalne, użytkowe,
handlowe. Jakość wyrobu. Proces wytwarzania i cechy go charakteryzujące. Ogólna
charakterystyka techniki wytwarzania pod kątem uzyskiwanych cech wyrobu i wymagań
stawianych procesowi wytwórczemu. Cele realizowane w procesie wytwórczym: nadanie
kształtu, uzyskanie pożądanej struktury materiału oraz właściwości warstwy wierzchniej,
uzyskanie efektów estetycznych, a także określonych właściwości fizycznych lub
chemicznych, łączenie elementów w funkcjonalną całość (montaż). Przykłady wybranych
procesów produkcyjnych w różnych dziedzinach techniki. Podstawowe procesy i
technologie przetwarzania energii w ciepło lub pracę użytkową. Struktura funkcjonalna
procesu wytwórczego – przykłady. Planowanie procesu wytwórczego z uwzględnieniem
rozmiarów produkcji, wydajności oraz różnorodności produkowanych wyrobów.
Symulacyjne metody optymalizacji procesu wytwórczego.
VII. ZALECENIA
1. Przy ustalaniu szczegółowego planu i programu studiów należy mieć na uwadze
standardy organizacji europejskich – kryteria FEANI (przedmioty nietechniczne
winny stanowić około 10 %, przedmioty podstawowe – około 35 %, a przedmioty
techniczne – około 55 % zajęć).