Moje miejsce w klasie

Elżbieta Kwarciak
„Moje miejsce w klasie”
PROGRAM WSPIERAJĄCY ZADANIA
DYDAKTYCZNO – WYCHOWAWCZE
W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM
W KLASIE TRZECIEJ.
I.
KONCEPCJA PROGRAMU
1. Program powstał w oparciu o obserwację i wyniki testu
socjometrycznego technika Moreno opracowanego przez
p. mgr Helenę Kusinę – pedagoga szkolnego.
Test potwierdził moje spostrzeżenia, iż niektórzy uczniowie są mało
„popularni”, a ich alienacja wskazuje na konieczność podjęcia działań
zmierzających do zminimalizowania, a w rezultacie wyeliminowania
niewłaściwych postaw wśród uczniów i wzmocnienia samooceny
uczniów odrzuconych.
Jest to program wspierający edukację w kształceniu zintegrowanym.
Przewidziany jest dla uczniów klasy trzeciej.
Może być wielokrotnie (wg potrzeb) wykorzystywany.
2. Sylwetka dziecka.
Relacje zachodzące między uczniami mają ogromny wpływ
na kształtowanie postaw. Chodzi nam o wykształcenie takich typów
zachowań, które potrafią uszanować „inność” drugich, jak też
pozytywnie zmotywować tych, których samoocena jest zaniżona.
Tym działaniom będzie sprzyjał program „Moje miejsce w klasie”.
Każde dziecko chce być akceptowane i lubiane przez innych.
Nikt nie chce zajmować miejsca poza grupą. Alienacja prowadzi
do rozchwiania osobowości, a to nie sprzyja budowaniu
wartościowego społeczeństwa. Dziecko w wieku 10 lat potrafi
wartościować pewne fakty, dlatego należy dostarczyć mu możliwie
wiele wzorców postępowania. Umiejętności prawidłowego obcowania
w grupie rówieśniczej nabyte już w młodszym wieku szkolnym staną
się zinterioryzowaną kanwą – przepisem na życie w zgodzie
z wartościami etycznymi.
3. Charakterystyka środowiska, w którym funkcjonuje szkoła.
Środowisko, z którego wywodzą się moi uczniowie jest typową
robotniczą społecznością osiedla miejskiego. Sytuacja rodzinna moich
wychowanków jest obecnie bardzo trudna. Ogromne bezrobocie
kieruje rodziców do pogoni za pieniądzem, by zapewnić rodzinie
podstawowe potrzeby życiowe. Często dzieci zostawiane są na długie
godziny samym sobie i korzystają wówczas z „wolności”
bez ograniczeń. Dlatego niezmiernie istotną jest rola wychowawcy,
którego praca dydaktyczno – wychowawcza musi wykształcić
u ucznia umiejętność dokonywania właściwych wyborów w różnych
sytuacjach życiowych. Stanie się to wówczas, gdy wychowawca
w ramach swoich zajęć lekcyjnych będzie naświetlał skutki
niewłaściwie podejmowanych wyborów.
II. CEL GŁÓWNY
 zintegrowanie zespołu klasowego
 podniesienie poczucia własnej wartości dzieci
CELE SZCZEGÓLNE
 kształcenie umiejętności zrozumienia i akceptacji własnych i cudzych
zachowań
 kształcenie umiejętności wyrażania własnych uczuć
 podniesienie własnej samooceny
 rozbudzenie świadomości o współtworzeniu zespołu klasowego
 nabycie umiejętności nawiązywania kontaktu z rówieśnikami
 kształcenie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach
 uświadomienie sobie istoty niesienia i uzyskiwania pomocy w
sprawach trudnych
III. TRŚCI PROGRAMOWE
1. Treści programowe zostały ujęte w kręgu tematycznym
„Moje miejsce w klasie”. Są wzmocnieniem dla bloków tematycznych
realizowanych według programu „Juka”, „Szkolne przygody”
oraz „Ja i inni”.
Program ten jest przewidziany dla uczniów klasy trzeciej.
2. WIEDZA
 uczeń wie, że jest współtwórcą grupy klasowej
 uczeń zna swoich kolegów i nauczycieli
 uczeń wie na co może liczyć w relacjach: U U, U
 wie jak zdobyć akceptację w grupie
 zna zasady współżycia w grupie
 uczeń wie jak zaplanować wolny czas
 wie co to jest empatia
 zna obowiązki i prawa zawarte w Kodeksie Ucznia
 zna regulamin szkoły i klasy
N, N
3. UMIEJĘTNOŚCI
 uczeń potrafi wymienić imiona i nazwiska swoich kolegów i
nauczycieli
 potrafi zrozumieć położenie innych
 potrafi wyrazić, określić własne uczucia i uczucia innych
 wie jak zachować się, aby sprawić radość drugiemu
 potrafi współpracować w grupie
U
 potrafi wykazać asertywność (umie odmówić jeśli jest do złego
namawiany)
4. POSTAWY
Po wdrożeniu programu uczeń powinien posiąść nawyki zgodnego
współżycia w grupie. Powinien wykazywać dążność do
rozwiązywania problemów poprzez ujawnianie własnych odczuć.
Powinien wdrażać w życiu takie wartości moralne jak: koleżeńskość,
odpowiedzialność, uprzejmość, uczciwość.
IV. CYKLE TEMATYCZNE
Cykle tematyczne zostały ujęte w dwóch kręgach.
KRĄG I: Potrafię dokonać samooceny.
KRĄG II: Jestem potrzebny w klasie.
TEMATY DO REALIZACJI:
KRĄG I:
1. Moje najmilsze wydarzenie.
2. Jestem w tym dobry.
3. Potrafię zmienić swoje samopoczucie.
4. To mój dzień.
KRĄG II:
1. Staram się pomagać innym.
2. Wiem, kto może pomóc mnie.
3. Uczę się rozwiązywać problemy.
V. OSIĄGNIĘCIA I WYMAGANIA
Po realizacji I kręgu dziecko będzie umiało dokonać samooceny,
podkreślić swoje mocne strony, wyrazić swoje uczucia. Efektem pracy
będzie „Album wspaniałych chwil ”.
Po realizacji II kręgu uczeń będzie świadomy, iż jest członkiem grupy, w
której potrafi zaoferować swoją pomoc, ale także liczy na pomoc innych
gdy jest w potrzebie. Efektem pracy będą superlatywy napisane na
kartkach pod adresem „Ucznia Dnia”.
Efektem pracy po realizacji wszystkich kręgów tematycznych będzie
ankieta podsumowująca działania profilaktyczne.
VI. METODY I FORMY PRACY
METODY:
 PODAJĄCE: pogadanka, opowiadanie, wyjaśnienie.
 PROBLEMOWE – aktywizujące: krąg, burza mózgów, gry i
zabawy dydaktyczne.
 EKSPONUJĄCE: pokaz połączony z przeżyciem
FORMY PRACY:
 PRACA W GRUPACH
 INDYWIDUALNA
 CAŁOŚCIOWA
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Pisaki, kredki, papier szary, kserówki, ankiety, karty pracy, bloki.
VII.EWALUACJA
Każde zajęcie będzie podlegać ewaluacji formatywnej dokonywanej
w trakcie podejmowanych działami oraz ewaluacji sumatywnej
po zakończeniu każdych zajęć. Po ostatnich zajęciach dokonana zostanie
ewaluacja całościowa w formie ankiety mająca na celu ocenę wdrożonego
programu.
BIBLIOGRAFIA:
1. Żebrowska M., red. Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży,
Warszawa 1975
2. Charzyńska – Gula M., red. Środowiskowy program wychowania
zdrowotnego w szkole, Lublin 1997
3. Kołodziejczyk A., Czemierowska E., Kołodziejczyk T., Spójrz inaczej,
Program zajęć wychowawczo – profilaktycznych dla klas 1 – 3 szkół
podstawowych, Starachowice 2001
PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
KRĄG I
TEMAT: MOJE NAJMILSZE WYDARZENIE.
CEL: przybliżanie siebie swoim kolegom, nauczycielowi.
Zadanie przebiega w kręgu. Nauczyciel opowiada swoje najmilsze
przeżycie, prosząc o to samo swoich uczniów. Po przedstawieniu swojej
historii każdy uczeń wykonuje stosowny do swej opowieści rysunek.
W ten sposób powstaje „Album najpiękniejszych chwil”.
TEMAT: POTRAFI Ę ZMIENIĆ SWOJE SAMOPOCZUCIE.
CEL: zrozumienie możliwości wpływania na swój nastrój.
Dzieci siedzą w kręgu i odczytują przygotowane na kartonach zadania.
Samodzielnie próbuję zmienić sytuację, np. „Byłem przestraszony, bo
nieznajomy chciał wejść do mojego mieszkania pod nieobecność
rodziców”.
Zmiana sytuacji: „Zadzwoniłem do wujka i poprosiłem, aby do mnie
przyszedł”.
„Byłem zły, bo ocena ze sprawdzianu była niższa niż się spodziewałem”.
Zmiana sytuacji: „porozmawiałem o tym z panią.
Następnie dzieci tworzą listę porad, które wpływają na zmianę
samopoczucia.
TEMAT: SCALAMY SWOJĄ KLASĘ.
CEL: wdrażanie do współpracy – wymiana spostrzeżeń i poglądów dzieci na
temat swojej klasy.
Kawałki klasowego obrazu zostają składane w jedną całość.
Następnie uczniowie metodą burzy mózgów kończą przygotowane na
kartonie zadania.
np.
„Najbardziej lubię w mojej klasie”............................................
„Chciałbym, żeby w mojej klasie”.............................................
„W mojej klasie nigdy”..............................................................
„Gdybym był wychowawczynią klasy”.....................................
„W mojej klasie najbardziej przeszkadza mi”............................
KRĄG II
TEMAT: POTRAFIĘ POWIEDZIEĆ „NIE”.
CEL: nabywanie umiejętności odmawiania w sytuacjach tego wymagających.
Dzieci w kręgu opowiadają o sytuacjach, w których próbowały
powiedzieć „NIE” i o tym jak się wtedy czuły. Odegranie scenek
wymienionych przykładów. Wykonanie listy porad dla rozwiązania
określonego problemu oraz listy osób, do których można się udać z
prośbą o pomoc.
Rozmowa o sytuacjach, w których można odmawiać (zapis zwrotów
jakich można skutecznie używać).
Załącznik
Ankieta
Przeczytaj pytania i udziel odpowiedzi podkreślając wybraną przez siebie:
1. Czy zajęcia według Ciebie były ciekawe?
TAK
NIE
2. Czy lubisz swoją klasę?
TAK
NIE
3. Czy wolałbyś być uczniem innej klasy?
TAK
NIE
4. Czy uważasz, że warto organizować takie zajęcia?
TAK
NIE
Dziękuję