s 2 s 3 s 5

l///k SJ,'/A
uchwataNT.XXK
Rady Miejskiejw-JSdrzejowie
z dnia'I.?"i\czt
) / a &L{.Y
l/
w sprawie przyjgcia Planu Odnowy MiejscowoSciSkroni6w,
Na pudsrawieart. 18 ust. 2 pkt.7, aft..40ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawyz dnia 08 marca
1990roku- o samorzadziegminnym(tj. Dz. U. Nr 142 z 2OO1r. poz. 1591 z po2n.zm.)
uchwalasiQ,co nastgpuje:
sl
zatwierdza sie Plan . odnowy Miejscowosciskroni6w na rata 2009-2013,
wspoifinansowanyw ramach ,,programuRozwoju obszar6w wiejskich 2oo7_20i3"
stanowiecy
zalqcznikdo niniejszejuchwaly.
s2
Gminawyrazawolewsp6lfinansowania
zadariwymienionych
w planieodnowyMiejscowoscr
Skroniow
na lata2009-2013,
s3
Wykonanie
uchwalypowierzasig Burmistzowi
Jqdzejowa.
s4
Uchwalapodlegapodaniudo publicznejwiadomoscipoptzezwywieszenie
jej na tablicyogloszeri.
s5
Uchwala
wchodziw zyciez dniemogloszenia.
PRZEWOt.)
R A
wgr Paud
Uzasadnienie
do projektu Uchwaly Rady Miejskiej w Jedrzejowie w sprawie przyjgcia
Planu Odnowy MiejscowosciSkroni6w na lata 2009-2013,
PlanodnowyMiejscowosci
skroni6wopracowany
zoslalprzezmieszkahc6w
wsijako
dokumentniezbgdnydo aplikowania
o srodkizewnetznew ramachprogramuRozwoyu
Obszar6w
Wiejskich
na lata2007-2013.
Dokumentzostalprzygotowany
zgodniez aktuarnymi
wytycznymiw zakresiejego
sporzaozanta.
Dokumentten zawieraanalizgstanuaktualnego,
wskazujepotrzebymieszkaricow,
diagnozujeproblemywsi i ukazujesposobyich rozwiqzania
poprzezokreslonedzialanra
praorytetowe
orazpozostale
dzialaniaprzewidziane
do realizacii
w okresie2oog-201s.
I'T,NI}(
Plan ( )dntruv Miei.scowoiciSkroniow
PLAN
oDNO\YY MTEJSCOwOSCT
SKRONIOW
NA LI|TA 2009-2013
OPRACOWANYPRZEZ:
M I E SZKA NCOW WSI SKR O N IOIY
)Yadz6r m er7toryczny
( iq4d )lie.i,ki n llrhTeion
ie
l1'..,1:,;
t/ lr"i,h,1rr l-rta,ut,t,r
I itr,/tukl r r,'l',:,:l,
ri t]ul
Plun Odnowy M iejscowo!ci Skronitiu,
Plan Odnowy M iejscotuoici Skronithv
l.Wstgp
WieS Skroni6n to jedno z wiEkszych solectw Gntiny JEdrzej6w.licz4ce okolo 1000
czqSciGminy Jqdrzej6wi zajmuje
. PoloZonejest w poludniowo-zachodniej
mieszkaricrir.i
6 1 1h a .
WicS lezy w bezpo3rednims4siedztwiez miastemJEdrzej6w.Wiq2e siq to z bliskoSci4do
przemyslowychi szkolnych.W naszejmiejscowoSciznajdr"rje
o(rodk6w administracyjnych,
i.
siE271 posesj
PIan () dnowy Miejscou'oi ci Skroni(nr
2. Zasobyobszaru solectwa
2.1 Srodowisko przyrodnicze, polo2enie
2.1.1Walorykrajobrazu
Naszc solectwopoloZonejest w zlewisku Mierzawy, Jasionki.kt6ra sw6j bieg zaczynaod
2r6de1bij4cychw Skroniowie.obszar ten jest zlokalizowanyna Gl6wnym Zbiorniku w6d
GZWP 409 Niecki Miechowskiej.
Podziemnych
2.1.2Waloryklimatu
Sredniaroczna temperaturapowietrzawynosi 7,3'C, irednia temperaturastycznianlnosi
wiatry zachodnie.procentcisz
3,8.C, natomiastlipca 17,9.C.Na tereniesolectwaprzewaZaj4
rolnictwa,
a zarazemzachqcaj4c,v
rozwoju
dla
wynosi 46 procent. Jest to klimat korzystny
w przyszloScido rozwoju farm wiatrowych na granicy wsi po grzbiecie na linii Skroni6wwynosi Srednio221 dni.
Potok.DlugoSiokresuwegetacyjnego
2.1.3Wody powierzchniowe
W Skroniowieznajduj4siq 2r6dlazasilaj4cerzekgJasionkqi pobliskiepryrl'atnestar."Y.
gleby
2.1.4Gharakterystyka
Na tereniewsi przewaZaj4grunty IIIB do IVA i IVB klasybonitacyjnej.W uprawiedominuj4
glciwni zboZa,rzepak i tytoi.
2.1.5Zasobynaturalne
Bogactwemwsi s4 zalegaj4cew wielu miejscachpoklady piasku budowlanegoi kamtenta
*,upi.nn"go tzw. opoki, kt6ra stanowila w przeszlosci material budowlany na zabudowq
gospodarczqj ak i mieszkaln4.
2 . 1 . 6D r o g i
6n'KrzciEcice i .laronowlcePrzez SolectwoSkroni6w przebiegadroga powiatowaJEdrzej
Dalechowy.Pozostaledrogi to drogi gminne.wies poloZonajest w bliskim sqsiedztwiedrogi
krajowej nr 7 warszawa-Krak6w jak i dworca PKP, co wi42e siE z latwq dostgpnosciq
komunikacl'jnqdo zaklad6w pracy, oSrodk6wadministracji i szk61.
P l an Odnott'yMi eiscowoi ci Skroni 6w
2.2 Srodowi sko kultu rowe
2.2.1Obiektykultu
w Skronior.r.ie
znajduje siq kosci6l pw. Maksyniliana Maria Kolbe, kt6ry staraniemks.
Pralata Jerzego Gredki i wsp6lnoty tutejszej parafii zostal wzniesiony 25 lat temu u,raz
z domemparafialnym.Bylo to duzym sukcesemnaszejspolecznosci.
gdyZ parafialiczy ok.
1500 wiemych iw
caloici zostala wzniesiona ze srodkow tej spolecznoici. Jest to
nowoczesny,
a zarazemjeden z najciekawszych
obiekt6wsakralnychw dekanacieJ9drzejo,,r.
Parafigtworzqn]iejscowoSci:
Skroni6w,Prz4slawMaly. Brynica Suchai czqS6potoka.
2.2.2Ofwiata i szkolnictwo
Na terenieSkroniowaznajdujesig szkolapodstawowaim. RoladaAmundsena.w kt6rei ur:zv
sig okolo 100 dzieci. Jest rak2e przedszkole,krore dziala wspolnie z oddiialem
przedszkolnym.
2.2.3Tradycje
Kolo Gospodyriwiejskich w Skroniowie kiedys bylo bardzo prgZnie dzialaiEc4organizac.i4,
obecnie organizuje tylko sporadycznespotkania oraz wykonuje wierice do2ynkowe wedlr-rg
wlasnychpomysl6wbqd4cemalymi dzielamiartystycznymi.
2.3 Obiektyitereny
( Grunty zabudowanei zurbanizowane)
Na terenie wsi znajduje siE duzy obszar terenu przeznaczonypod zabudowg. w ostatnich
Iatachwidoczny jest wzrost zainteresowania
j ednorodzinnych.Skroni6w
budow4 don.r6r','
j
czESciowoest,,sypialni4JEdrzejowa".
2.3.'lObiektysportowe
Na tereniewsi jest Klub Sportowy ,,Zryw" powstal w 1945r.jako sekcja przy Kole Z,wiqzku
MlodzieZy Wiejskiej ,,WICI". W pierwszych latach dzialalnoSciklub posiadal sekcjq
siatk6n'ki,tenisastolowego i pilki noznej. Staraniemzwi4zku klubu przy pomocy Rady
Wojew6dzkiej LZS zostalzbudowany stadionpilki no2nej i rgcznej.
DziEki nieustamym staraniom czlonk6w klubu w 2005r. stadion zostal ogrodzony i
czESciowo
modernizowany.
Stadion znajduje sig przy Szkole Podstawowej w Skroniowie. z ktcirego korzystajE takze
uczniowiei przedszkolakitej plac6wkioSwiatowej.
Klub sporlowyw 100%o
zrzeszamlodzieZze Skroniowai okolicznychwiosek,s4 oni rciwnie2
czlonkanriOchotniczej StraZyPoZarnejrv Skroniowie..
Obecnieklub posiadadwie dru2yny:junior6w i senior6ww iloSci45 pilkarzy.
P/ u n Utl nLtuy ll4i ej tcou rt.i<i .\kron i rju
2.3.2OchotniczaStra2Po2arna
OchotniczaSlrazl)oZamaw Skroniowiepowstalaw I 9l 8 roku.
Jest to organizacjaspoleczna,kt6ra przez wiele lat i kilka pokoleh zespalaliczne szeregr
ludzi oddanychz wlasnej woli chEci4niesieniapomocy innym. Zawszegotowa do ochrrrry
Zycia i mienia obywateli oraz dorobku materialnegoi kulturalnego pafstna i narodu.
W okresiemiEdzywojennymnaszajednostkaliczyla ponad 30 stra2ak6w.kt6rzv wvr6zniali
',lrurynq
siq aktywn4 dzialalnosciq.Jako pierwsza w powiecie zorganizowala .grkq
mlodzieZow4rv wieku l4- I 6 lat.
Rozwijala sig ona bardzo szybko i brala czynny udzial w zawodach powiatowych
i wojew6dzkichzajmuj4c I miejsca.obecnie ochotniczastraz pozarnaw Skroniowieliczy 42
stra2ak6w,w tym 8 straZaczek,dwie druZynymlodzieZovn
e(dziewcz4ti chlopc6w).
Nasza.iednostka
aktywnie wsp6lpracujeze szkolqpodstawow4w Skroniowie.LZS ..zryw',
Kolem Gospodyni Rad4 Soleckq Posiadamyremizg straZack4kt6ra wymaga remontu.
2.4 Gospodarka,rolnictwo
2.4.1Indywidualna
gospodarcza
dzialalno56
Na terenie solectwa Skroni6w dzialalnoSigospodarczqprowadzi kilkanaicie podl.riotow
gospodarczychtj. handel detaliczny i hurtowy, uslugi stomatologiczne.projekrowe.
budowlanei produkcyjne.
2.4.2U2ytkowanie g runt6w
Og6lnapowierzchniagrunt6ww obrgbiewsi wynosi 6l l ha.
Gruntyorne 522 ha.
- Pozostaleto sady,l4ki-pastwiskai nieuZytki
2.4.3Infrastru
kturatechniczna
DziEki wielkiemu zaangazowaniuspolecznemui finansowenu wszystkich mieszkancor,r,
naszejwsi jest ona jedn4 z nielicznychmiejscowosci,w kt6rej kazdadzialkajest uzbrojona
w pelnE infrastrukturg techniczn4 tj. p.qd, wodociqg, kanal sanitamy i przyl4cza
teletechniczne.
wszystko to dzigki dzielnym spolecznikom,kt6rzy organizowalikomitety
budowy tej infrastruktury wraz z pomoc4 wladz Miasta i Gminy JEdrzej6w. Duzy wklad
pracy i pieniEdzyczyni nasz4wies szczeg6lnieatrakcy.in4dla osiedlania.Mai4c te media,
szczeg6lniewodociqgi i kanalizacjp sanitarn4 oraz regularnie organizowan4 przez LJrzqd
Miasta i Gminy w Jgdrzejowie selektywn4zbi6rkg odpad6w stalych. Mieszkanki Skroniowa
szczeg6lnie
dbajqo o916dkiprzydomowe,co zostalonagrodzonetytulem najpiqkniejszej
wsr
i nagrodq 100000 PLN-, kt6r4 w owym czasie przeznaczonona wklad finansowy wsi pod
br-rdowe
kanalu sanitameqo.
Plun Odnory Micj.scrtrrtti<i Skroni6t
2.5 Mieszkancy,kapital spoleczny
2.5.1Mieszkaficy
Obecnie Skloniirn zamieszkuje 934 osoby. Wska2nik jest wzrostowy. co Srviadczy
o tendencjirozwojowej wsi i parafii, gdyZjest przewaganarodzin nad zgonami oraz ci4glym
osiedlaniusiEnowychmieszkaric6w.
2.5.2Zwiqzki,stowarzyszenia, o rganizacje s poleczne
Nc terc'nic
u si Skroniowfunkcjonujq:
OchotniczaStraZPo2ama
- Kolo GospodynWiejskich
- Klub Sportowy,,Zryw"
2.6 Analiza zasohow solectwa Skroniow gm. Jedrzejow
Rodzajzasobu
Znaczeniezasobn
NIE
TAK
Srodowiskoprzyrodnicze.poloZenie
- r,"alorykrajobrazu
- walory klimatu (wiatr, naslonecznienie
itp.)
- walory szatyroSlinnej
- ccnneprzyrodniczo obszarylub obiekty
- Swiatzwierzgcy
- wody powierzchniowe
- wody podziemne
- podtoZe,warunkihydrologiczne
- gleby
- kopaliny
- drogi (dostEpnoSi
komunikacyjna)
X
x
.X
X
X
X
X
X
x
x
X
Srodowiskokulturowe
- walory architektury wiej skiej
- walory uksztaltowaniaprzestrzenipublicznej
- osobliwoScikulturowe
- rniejsca,osoby,przedmiotykultu
- S ui q t a o. d p u s t il p i e l g r z l m k i
- tradycje,obrzgdy i gwara
- specyficznepotrawy
- legendy,podaniai fakty historyczne
- waznepostaciehistoryczne
- specyficznenazwy
- dawnezawody
- zespolyal1ystyczne
X
X
X
X
X
X
X
X
x
X
X
X
Plan ( )tlnowy lv,lieisc,tu'uici.\kroniou.
Obiektyi tereny
- dzialki pod zabr-rdowg
mieszkaniowa
- dzialki pod domy letniskowe
- dzialki pod zaklady uslugowe i przemyslowe
- pustoslcl)\
rrrieszklniowe.
magazy
noweitp.
- tradycyjneobiektl,gospodarskie
(mlyny, spichlerze)
- placei miejscaspotkaripublicznych
- rniejscasportui rekreacji
- szlakiturystycznei ScieZkiedukacyjne
Gospodarka.
rolnictwo
- mlej scapracy
- zaklady produkcyjne
- produkty
- gospodarstwarolne
- uprawy hodowlane
- znanefirmy produkcyjne i zaklady uslugowe
- miejscanoclegowe,hotelowe
- restcuracje.punktl gastronomiczne
- nToZliwe
do wykorzystaniaodpadypoprodukcyjne
- zasobyodnawialnychenergii
Mieszkaricy.kapitalspoleczny
- autorytetyi znanepostaciewe wsr
- krajanieznanir.rregionie.kraju i zagranic4
- osobyo specyficznejwiedzy i umiejEtnoSciach
- przedsiqbiorcy
- zwi4zki i stowarzyszenia
- kontakty i wsp6lpraca
X
X
X
X
x
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
x
X
X
X
X
X
X
3. Elementywyr62niajEcemiejscowos6
3.1 Powstaniei historia wsi
wies Skroni6w Du2y powstal po roku 1869-1870w wyniku parcelacji czgsci ziemi
uprawnejnalezqcejdo maj4tkuSkroni6wna podstawieukazucesarskiego
cesarskiegol g65r..
kiedy to rz4d rosyjski, chcEcpozyskai chlop6w dla swoich spraw ekonomicznych i polilyki
cesarskiej,przeprowadzaluwlaszczeniechlop6w polskich w Kr6lestn'ie polskim po uoadku
powslaniastycznio$egow 1864-186q. I ma.iqrkuSkroniou uydzielono 26 kolonii i
je chgtnym nabywcom z r62nych wsi, jak np. Lysak6w. L4czyn piaski,
sprzedawano
,
chorzewa, cierno, Sloboszowice i inne. Poniewa2 przecigtnie kaZda kolonia liczvla 25-26
morg6w,wigc chlopi nabywali danEkolonig pojedynczolub we dwoch , a nawet\4e trzechi
wigcej, w zaleZnosciod swoich moZliwosci finansowych.Kolonisci nabyli otl dworu w
wyniku parcelacjiog6lem 1094mg i 73 pr. Ziemi ornejwraz z pastwiskami/350 mg ig3 pr./ .
Na pocz4tku XX wieku wszystkie niemal kolonie przeszly przez tzu,. proces
rozdrobnieniagospodarstwchlopskichchlopskichdrodze podzial6w rodzinnychlub tez w
drodzetransakcji:kupno-sprzedaz.
w latach 1900-1940ka2dakolonia niemal posiadarrzech
lub wiEcej/5,6/ wlascicieli. Za przyklad moze nam posluzyi np. kolonia Nr 25,kt6ra ma
jeszczetrzechwlascicieli,a mianowicie:Piotr Rogowski,J6zefRogou,skiMichal pairtak
PIan Odnowy Mieiscoy'oici Skroruow
Inny przykladstanowikolonia Nr 15,kt6rama juz w podanym czasieaz pigciu wlascicieli.a
mianowicie : Franciszek Feledziriski, wincenty Kaleta, Szymon Suchmiel, woiciech
Ro2anski
i Stanislaw
Lato.
Na jakich warunkachchlopi nabywali te kolonie trudno .jest obecnie dokladnieustali6.
nalezyjedlnic przypuszcza(,,
2e byly to takie same warunki, jakie w tym samym czasie
obowiqzywaly rv catym Kr6lestwie Polskim za czas6w caratu. Na podstawie rozmor.r,z
najstarszymiwiekiem gospodarzamiwe wsi Skroni6w nalezy zakladai. 2e czesi kolonii
przeszlaw rgce w drodze nadania, a czeSt w drodze kupna-sprzedaZy.,na raty.' w latach
l 869-I 880
Ja osobisciejestem zdania,2e raczejw calosciobowi4zywalten drugi sposcibnabywanra
grunt6w odniesieniu do Skroniowa .Gubernatorzycarscy nie spieszyli sig bowiem z
wykonaniem,.ukazu"cara,a chlopi natomiastpragnglibyi jak najwczesniejsamodzielnimi
gospodarzamina wlasnej ziemi i zagrodzie. Prawdopodobniewplacali ustalonymi ratami
swoje naleZnoscido powiatowej kasy rz4dowej w JEdrzejowie,a wladze carskie dokonywaly
we wlasnym zakresie rczliczeh z wlascicielami parcelowanychmaj4tk6w wedlug wlasnych
postanowieiprzepis6w.Z jednej stronyten spos6bchronil chlop6w-nabywc6wkolonii-przed
wyzyskiem przez dziedzic6w -sprzedawc6w mai4tk6w, ale z drugiej strony bogacil zn6w w
latwy spos6bcarski skarb przez te wplaty chlopskie, poniewa2 Zadenz wlaScicieli maiatku
nie otrzl mywal do vrlasnych rqk rakiej sum) ra rozparcelowanqziemiE..jakq to c"hiopi
wplacali do rz4dowej kasy.
Skroni6wDuzy ,kt6ry powstal w latach 1869-1880,to wied ,jednorzEd6wka",z wlasnym
samorz4demwiejskim i wybieralnym soltysem.Dlugo ,,walkowala" sig spran'a.czy Skroni6w
ma byi siedzibqgminy, czy teZ nie/ Swiadczyo tym wydzielonadzialka zwana ,,pisarkE.
obok kolonii Nrl/. ostateczniezostalgromadqwiejsk4przynaleZn4
do gminy prz4slaw,p.rv.
Jgdrzej6w.Na pocz4tku XX wieku Skroni6w Du2y, Skroni6w Maly i Ksi42e Skroni6rv
stanowi4jedn4 gromadg wiejsk4 , majEc4jednego soltysa i zastgpcEsoltysa dla Ksi4ZgSkroniowa.
W latach 1890- 1895 wiadze powiatowe zabraly czeSi pastwisk dworoni Skroni6u, i
odst4pilyje nabywcomkolonii w mySl umowy przy parcelacjimaj4tku. Do kaZdejkolonii
przypadalo15- 18 morg6w pastwiska,kt6re chlopi w stosunkowoniedlugimczasiezamienili
na grunty ome. W ten oto spos6bprzybylo wsi 350mg i 83 pr. ziemi, kt6ra wzmocnila
iloSciowo kaZdegospodarstwo.JakoS6tych p6l byla r62norodna,analogiczniejak i grumy w
poszczeg6lnych
koloniach,poczynaj4cod urodzajnejpiaskowejgteby w czgscizachodnieji
srodkowej wsi , a koncz4c na ciEzkiej i urodzajnejrqdzinie we wschodniej i pozostalejczEsci
wsi.
W pierwszych latach XX w. juZ doSi wyraZnie zarysowaly sig r62nice majqtkoue i
klasowe miEdzy ,,kolonistami", a wlaicicielami malych dzialek podworskich w Skroniorvre
Malym. kt6rzy musieli z reguly ,,dorabiai" dodatkowo na utrzymanie rodziny .U.jawnialosiq
to szczeg6lnie
w toku s4siedzkichspor6wi kl6tni nawet o blahesprawy.W latach1920-1940
stopniowo te r62nicejednak zatarly siq. Pracew tartakach,podk6wczami, browarze piwnym
czy nawet w miejskich urzgdach stwarzaly moZliwe warunki bytowania dla malorolnych ze
SkroniowaMalegoi KsiEZE-Skroniowa.
Kolej szeroko-i w4sko-torowate2 zatrudnialapewn4
ilo3i mieszkanc6wz tych osiedli.
Okupacjahitlerowskaprzyczynllasig do wytworzeniamocnej sp6jni i wigzi miqdzy tymi
trzema siolami . Wsp6lne niebezpieczeistwo ze strony wroga jednoczylo wszystkich we
wsp6lnej walce. Te r62nice stopniowo ulegaly zanikowi i zatarciu, gdy we wsi po pierwszej
wojnie powstala szkola powszechna,zostalazorganizowanaochotnicza stra2 poZamai k6lko
rolnicze oraz rozwingly swojq dzialalno3i organizacjespoleczno-polityczne,
do kt6rlch
pierwszymrzpdzienale2yzaliczyc Kolo MlodzieZyWiejskiej, StronnictwoLudowe, polskq
PartiqSocjalistyczn4
itp.
Plan OdnowvMiei scowoi ci Skrontott'
Gromada Skroni6w od najdawniejszych czas6w naleZala do najbardziej potqgowych
aktywnych wiosek w powiecie jEdrzejowskim. Swoj4 dzialalnoSdspoleczno-polityczn4
i gospodarcz4juZ od poczqtku XX w. wywierala powazny wplyw na caloksztalt Zycia u
gminie Prz4slan'. W6jtowie gminy Prz4slaw /Dominik Wyrozumski, Piotr Rogowski
i wladysla$ wielufiski/, pochodz4cyze Skroniowa,cieszyli siq powszechnymszacunkiem
i uznaniemw okresiepelnieniaswych funkcji urzEdowychw gminie
takie same"losy" jak
wieSSkroni6w ,,przeZywala
Pod wzglEdempolityczno-spolecznym
i caly ruch ludowy w Polsce. Powa2na czeSi gospodarzybyla czlonkami Polskiego
StronnictwaLudowego /"Piast" lub ,,Wyzwolenie"/,apozostali mieszkafcy wsi- to raczej
bezpartyjni, sympatyzuj4cy z ruchent ludowym. Niewielka grupa mieszkalic6w z Malego
Skroniowa,zatrudnionaprzewaZniena kolei, w tarlaku lub w browarzeczy podk6wczami,
naleZalado Polskiej Partii Socjalistycznej.W ,.ruchu" ludowym i jego dzialalnoSciwyr62nili
ze SkroniowaDuzego,a mianowicie: Piotr Rogowski,J6zef
sig nize.lwymienienigospodarze
Rogowski. Jan Jaszczykowski, J6zef lato, J6zef Wielufiski/syn Wojciecha./.Stefan
Wyrozumskii inni.
Do ppS naleZeli:Jan Brela, wincenty chatys, J6zefMarmur. Jan Kowalski, Jan Modelski.
FranciszekPorEbskii inni.
W osiedluKsiqzq- Skroni6w do wyr62niajqcychsiq dzialaczyludowl'ch nale2eliPawel
C zubaze sw)m s) nemAnlonim.
Chodurai Stanislaw
w okresierozbicia orientacji ludowej zdarzaly siE takie rvypadki w niekt6rych rodzinach
we wsi, Ze jeden brat nale2aldo PSL ,,Wyzwolenie"/np.J6zef Rogowski/ ,a drugi do PSL
.,Piast" ,/np. Piotr Rogowski/. Istnienie dw6ch orientacji ludowych bylo powodem
niekonczqcychsiE spor6w i dyskusji, ale dominuj4cy charakter rolniczy i ludowy mial swcij
wplyrv na wszystkich mieszkanc6wwsi.
Kobiety, zvtlaszczaw zachodniej czgSci wsi, a naleZ4cedo tzw. k6lka roZaf.rcowego.
-Stanislawa
ulegaly wplywom miejscowego ksiEdza proboszcza parafii poklasztornei
Marchewki. lnne organizacjejak np. ochotnicza sffaZ poaama i k6lko rolnicze teZ rozwijaly
Zywotnq i poz).tecznedzialalnoSdwe wsi. Kolo Mlodziezy Wiejskiej grupowalo mlodziez
mgskq i Zehskqz calej rvsi. KMW posiadalowlasn4bibliotekE ,wypoZyczalnigksi42ek,teatr
wiejski, ch6r i ma14.,orkiestrq"/zesp6lmuzyczny5-cio osobowy/,scenqteatraln4w sadzie
TomaszaJamorskiegow okresiewiosny i lata,a w Sali szkolnej-wpozostalychporachroku.
Szozeg6ln4aktywnosciq kulturalno-oswiatowq wyr62nilo siQ KMW w latach 1923-1926.
kiedy jego kierownikiem oSwiatowo-kulturalnymi teatralnym byl J6zef Wielifiski /syn
a jego
Wir.rcentego,uczen Pafstwowego SenTinariumNauczycielskiego.TEdrzejowie/.
prezesamikolejno Jan Jaszczykowski,J6zef Lato i wladyslaw wielunski. Glorlnom6wiono
o pracy KMW, z:wlaszczao jego dzialalnoSci teatralnej i oswiatowej w calym powiecie
.jgdrzejowskim.a nawet w Kielecczy2nie.
Szczeg6lnymosiqgniEciemwsi bylo wybudowanie w latach 1924-1926nowego budynkr-r
Szkolapocz4tkowarv Skroniouie
jednopiQtro\.vego,
dla 7-kl. Szkolypowszechnej.
szkolnego,
przez
lata w zwyklej wiqkszej chacie
ju2
tfzy
siE
w 1916r.,ale miescila
zostalaotwarta
iane
wiejskiej, kt6ra nale2ala do Kazimierza wcislo. Prymitywny sprzQt szkolny/drewn
jednoblatowelawki i szaratablica,/nie stanowily przeszk6ddla 6wczesnejmlodzieZy i dzieci,
bo nauka w tej ,,szkole" odbywala sig od rvczesnegoranka do p62nych godzin wieczomych.
,,Rano"uczyly siE dzieci i podrastajqcepokolenie,a po poludniu i wieczoremmlodzie2i
starszepokoleniewiejskie, kt6re cechowalwielki ,,pQddo nauki" i poznaniasltuacji u
dwiecie, boi przecie| w Europie toczyla siE pierwsza wielka wojna swiatowa pomigdzy
Niemcy/.
potEZnymimocarstwamieuropejskimi/Rosja
,Anglia i Francja/ tzw. koalicja./kontra
Pier.wszymnauczycielem szkoly pocz4tkowej, kt6ra miatraoddzial wstQpnyi trzy starsze
kt6ry nie szczqdzil czasu i sil, aby
oddzialy /I,II,III-ci/ , byl Sobolewski Euger.riusz,
'l'rzyletnie jego
zlikwidowa6 we wsi analfabetyzm oraz upowszechnii elementarn4oSwiatq.
l0
Plan Odnowv Mieiscowoici Skruni6v'
wysilki przyczynily sig takze do podniesieniaog6lnej SwiadomoScimieszkafic6wwsi. po
zakoirczeniupierwszej wojny Swiatowej w 1919r. przyszedl do pracy w Skoniowie I-szym
Gabriel Czerwik, a w SkroniowieII J6zef Pinda.Obydwie szkoly byly ,jednoklas6wkami"
czterechklasach/I,II,III,IV/, a naukaszkolnaodbywalasiQw kaZdejszkole,niezaleZnieod
siebier.raduie zr.niany,a mianowicie: do poludniamialy zajgciaklasy IV-III, a po poludniu
klasyII-l .
Po rocznej pracy G. Czerwik ,,przeni6sl"sig do szkoly powszechnejw Krzcigcicach.
gm. Wodzislaw,a na jego miejsceprzybyl Andrzej Kubicki. Obydwaj Vw nauczycielebyli
absolwentamiParistwowegoSeminarium NauczycielskiegoJEdrzejowie,gdzie otrzymali
bardzodobre przygotowaniedo pracy nauczycielskieji spolecznej.W szkole podni6sl sig
zdecydowaniepoziom i wyniki nauczania,a w pracy pozaszkolnej ich dzialalnoS6
odczvtowo-referatowa, imprezowa w formie ch6ru wokalnego i zespolu muzycznego,
przedstawieii wieczomic oraz zawod6w sporlowychogromnie ozywila 2ycie orlwiatowokulturalnewschodniejczgSciwsi. Nauczycielkaszkoly w SkroniowieIl-gin, poza pracaw
szkole.nie podejmowalaZadnejdzialalnoScioSwiatowej.
Andrzej Kubicki przeni6sl szkolE z chaty k. Wcisly do budynku nurowanego Jana
Chatysa,gdzie opr6cz Sali lekcyjnej otrzymal takZe mieszkanie dla siebie i swojej rodziny/
pok6j z malq kuchenkq/.
W latach 1922-1926przybylo dzieci we wsi w wieku szkolnym. a tynl samym obydrvie
tego przyrostuuczni6w. Inspektorat
,jednoklas6wki"nie mogly zmieScii w swych Scianach
szkolny w Jgdrzejowiedokonal najpierw komasacji,jednoklas6wek"jednoklas6wekjedn4
szkolg, poczqtkowo o czterech nauczycielach, a nastgpniezamienil w 7 kl. szkolg
powszechnqo siedmiunauczycielach.
Gmina i wieSmusialapomy3lei o budowie nowego i
obszernegobudynku szkolnego. Dzialka na ten cel byla przeznaczonar6wnoczeSnie,gd1
powstalanowa wie3 w drodzekolonizacji.Dzialkaszkolnazwanakr6tko .,szk6lk4'wynosila
2 mg i 215 pr., a zlokalizowanabyla miEdzykoloni4Nrl8 i l9 i nosila sw6j odrgbnynumer
29.
Cala wieS pod przewodnictwem 6wczesnegow6jta gm. Przqslaw. a pochodz4cegoze
Skroniowa-Piotra Rogowskiegoi kierownikaszkoly powszechnejw Skroniowie-Edwarda
MroZka, zabralasiq do tak wyg2onej pracy,2e nowy budynek szkolny na dzialce nr 29 stan4l
w ci4gu trzech lat. W tym jednopigtrowym budynku opr6cz szeSciu sal lekcyjnych
pobudowanotak2e mieszkaniedla kierownika szkolyl2 pokoje z kuchni4./i dlajednej rodziny
nauczycielskiej/pok6jz kuchni4 tylko/. Pozostali nauczyciele wynajmowali sobie
pok6j z kuchenkElub tylko niewielki pokoik/ od miejscowejludnoSci.
mieszkania./najwyzej
W nowej szkole uczylo siE okoio 250-ro dzieci ze SkroniowaKsiqZE-Skroniowa./Folwark,
Kurliki, Lisie .Iamy bez Wincentynowa./oraz ze wsi L4czyn. 7 kl. Publiczna Szkola
Powszechnazaspakajala ambicje i pragnienia mieszkanc6w wsi, a opr6cz tego stala siq
oirodkiem pracy oriwiatowo-kulturalnejdla organizacjiwiejskich,jak np. Kolo Gospodyfi
Wiejskich. K6lko Rolnicze, Ochotnicza Stra2 PoZarna,Kolo Mlodzie2y Wiejskiej, Zwiqzek
HarcerstwaPolskiego,PublicznaBibliotekaGromadzkai inne.
Gospodarkawe wsi miala w przewaZaj4cejmierze charaktertradycyjny. Stosowanybyl
powszechnie
sprzgZajdwu-lubjednokonny,w zaleZnoSci
od posiadanejilojci ziemi uprawnej.
Niekt6rzy tylko gospodarzeuzywali konnych narzpdzirolniczych. takich jak np. 2niwiarka.
kosiarka, plug dwuskibowy, grabiarka, kultywator, mlockamia./szeroko-lub prosto-mlotna/
poruszanakonnym kieratem,sieczkamia,wialnia itp. Kosy, sierpy, grabie, cepy. motyki i
inne rEcznenarzq<lziarolnicze nie wychodzily jednak z uZycia w dalszym ci4gu z gospodarki
wiejskiej,bez wzglEduna jej wielkoSi i dokonywaneudoskonalenia.
Obok obornika.jako
podslawovrego
nawozu organicznego\\ latach lq24-1919zaczqtocoraz pouszechniej
stosowa6takZei nawozy mineralnetakie,jak nawozy azotowe,saletrzane,potasowei inne.
ll
Plan Odnowv Mieiscov,oici Skroni6w
Z biegiem lat wiei zatracalaczysty charakter ,jednorzqd6wki", do czego przyczynial sig
przedewszystkim podziai kolonii pomigdzy licznych spadkobierc6w.Zagrodawiejskajednak
w dalszym ci4gu skladala sig niemal w kazdym gospodarstwiez domu mieszkalnego/jednolub dwnpokojowego z kuchni4/, obory dla pomieszczenia zwierz4t domowych, siodoly na
zboZci paszgoraz szopy na pomieszczeniewozu i narzEdzirolniczych. obok zagrody byl sad
owocowy, z rzadziej \\'arzywny lub ogr6d z drzew parkowych, takich jak Swierk,olcha, lipa.
brzoza.il ierzbai inne.
Budynki mieszkalne - to w przewaZaj4cejmierze chaty wiejskie, kryte slom4 jak np.
chata Kazimierza wcisly, wojciecha Gawrona, FranciszkaLaty i innych mieszkairc6w
Skroniowa.
Murowane domy mieszkalne z cegly lub kamienia,/wapieri/posiadalo kilku'astu
gospodarzywe wsi, jak np. wincenty wielunski. Piotr Rogowski, Marek Jakubowski.
Andrzej Gawron, Maciej Jaszczykowski, Kazimierz olszewski/soltys wsi Skroni6w/.
Stanislaw Krzyzyk, Dominik wyrozumski, wincenty wyrozumski i Kazimierz Jaszczyk.
Przed II wojnq swiatow4 w ostatnim dziesigcioleciuzniklo we wsi wiele chat. a na ich
miejscepobudowanoobszernei okazalemurowanedomy mieszkalne.
okres okupacji hitlerowskiej cala wies przezylapodobniejak inne wioski w calej polsce.
Bralabowiembardzopowszechnyudzialw walcew szeregach
B.Ch. i A.K.
Po zakohczeniu wojny Swiatowej Zycie we wsi powr6cilo do dawnych fom.r z
niewiefkimi tylko zmianami. kt6re przyniosly nowe czasy oraz nowy ustr6j spoleczno politycznyi gospodarczy.
TekstautorstwaSz. PanaJ6zefaWielifiskieco.
3.2 Polo2enie
bliskoSiw9zl6w komunikacyjnych,drogowyclii kolejowych
bliskoSiduZychmiast(JEdrzej6w,
Kielc, Krak6w)
s4siedztwolas6w(Lqczyn,I-ysak6w, Diament, Wrzerinia,Brynica)
3.3 lnne
atrakcyjneterenydostgpnepod budownictwoi dzialalnoSigospodarcz4
moZliwoSi zalo2eniaferm wiatrowych
aktywnie dzialajEceorganizacjespoleczne
usytuowaniemiejscowoScioraz forma zabudowytworzy duZy obszarspelniaj4cyfunkcjE
publiczn4
moZliwoSiprowadzeniadzialalnoiciagroturystycznej.
4. Ocenamocnych i slabych stron oraz szans i zagro2en.
4.1Mocnestrony
Walory krajobrazowe.
Migracja z miast na teren solectwa.
S4siedztwolas6w.
l2
Plan OdnouryMiei scov,oici Skroni6w
-
-
-
-
Lowiectwo.
Pelnainfrastn-rkturatechniczna:infrastrukturawodno-kanalizacyjna,inliastruktura.
drogowa,infrastrukturateletechniczna.
S4 duZeobszarygrunt6w pod rozw6j inwestycji nawet z dostgpemdo infiastruktr-rry
kolejonc1.
Terenyrolne do wykorzystaniaw spos6bekologiczny.
Dobrepolilczeniakomunikacyjne.
DostEpdo oSwiaty( przedszkole,szkolana tereniesolectwa).
Czystepowietrze.
(sklepyi hurtownie).
PrzedsiEbiorczo36
Uslugi( gabinetstomatologiczny).
Bardzo aktywnie dzialajqcaOchotniczaStra2PoZarna,Klub Sportowy, Kolo Gospodln
Wiejskich, Ch6r parafialny.
Mo2liwoS6prowadzeniagospodarstwekologicznychi
agroturystycznych.
Aktywni mieszkaircyi du2aliczbamlodzieLy.
4.2 Slabestrony
-
Slabaintegracjamieszkanc6w.
Brak wsp6lpracyz oSciennymimiejscowoSciami.
Brak infrastruktury okolodrogowej (chodniki, Scie2kirowerowe. trasy do kuligciw itp.)
TrudnoSciw ubieganiu sig o SrodkizewnQtrzne,z tynt z UF,.
Brak atrakciiturystycznych(Scie2ek
rowerowych),gospodarstw
agroturystycznych.
Brak gazu.
Niewystarczaj4ca iloSi chodnik6w.
i nocleg6w.
Brak usluggastronomicznych
Bezrobocie.
4.3 Szanse
-
-
Budoua infrastruktury
drogouej.
Rozw6j przemyslu(stworzenienowych miejsc pracy).
Wykorzystaniezasob6w ludzkich i ich potencjaluintelektualnegoi organizacyjnego.
Gazyfikacja.
Rozw6j turystyki i gospodarstwturystycznych.
ZwigkszeniedostEpnoScido kapital6w i Srodk6wpomocowl'ch ,u''tym pochodz4cychz
Unii Europejskiej.
Budowaparkusportowo-rekreacyjnego.
PrzystosowanieRemizy StraZackiej do pelnienia funkcji miejsca spotkafimieszkafc6w
rvsi (np. kawiarenkainternetowa,Klub Rolnika, Strazakaitp.).
Wsp6lpracaz Gminq i Powiatem przy realizacji Planu Odnowy Miejscowo5ci Skroni6u.
4.4.Zagro2enia
-
UboZeniespoleczeistwa.
Odplyw mlodzieZyw poszukiwaniupracypozagranicamikraju.
rolnych.
Brak perspektywdla malych i drobnychgospodarstw
l3
P Iun Odnowt' M iei scov'o! ci Skr oni6u,
Niewystarczai4ce fundusze na rozwoj dodatkowej infrastruktury
i komunikacyjnej, a takZe na zagospodarowanienowych obszar6w
rekreacyjnych.
Ni2 demograficzny
Brak planixl'zagospodarowania
przestrzennego
wsi.
technicznej
dla cel6w
5. Plandlugoterminowy
5.1 Dlaczegochcemy odnowy wsi?
Naszawiesrozwija sig niezwykledynamicznie,zly rozw6j demograficznyiprzestrzenny
nie idzie w parzez odpowiednim zagospodarowaniem
i urzEdzaniemprzestrzeni
publicznych,infrastruktury spoleczneji technicznej
ChcemyZyi w pipknym, estetycznymotoczeniui aktywnie spgdzai czas.
chcemy siElepiej poznaci zintegrowai, aby unikn4i spigi oraz konflikt6wjakie niesie za
sob4szybkiprocesrozwojowy.
Chcemy poprawii naszewarunki Zycia,wyr6wnujqc szansew por6wnaniu z miastem.
Chcemyzapewnii warunki wszechstronnego
rozwojudla dzieci i mlodzieZy.
Chcemypozyska6funduszez Unii Europejskiejna realizacjEnaszychplan6w.
5.2. Naszawizja-jakie ma by6 nasze2ycie?
Skroniriw bgdzie:
-
nowoczesny(bezpieczny i wygodny do Zycia) ,
zadbany,(czysty. ekologiczny z dobrzezadbanymiobejSciami.zagospodarowanvmi
terenamipublicznymii zieleni{,
aktywny (z licznymi miejscamina wypoczynek,sporl i rekreacjgdla dzieci i mlodzieZy).
zintegrowany (wsp6ludzial i zaangazowanie spolecznoSci lokalnej w rozu.oj
nriejscowoSci).
Dla realizacji naszej wizji konieczne bgdzie zaanga2owanie i wsp6lclzialanie wladz
samorz4dowych,zwlaszcza w dzialaniach wymagaiqcych znacznego wkladu finansowego.
Skroni6w dzigki wlasnym dzialaniom, wspomaganymprzez tJrzqd Miejski w JEdrzejowie
oraz pozyskanymifunduszamizewnEtrznymi,moze sta6siEmiejscem modnym i atrakcy3nym
do zamieszkaniai wypoczynku.
5.2.1.Deklaracja
wizji wsi Skroni6w
-
-
wieSaktywna i nowoczesna,
wie5atrakcyjnadla zamieszkania
,gdzieZyjesiEwygodniej,pewniej i ciekawiejniz
w mieScie,
wieSbezpieczna
z rozwiniEtqinlrastrukturE
oferuj4cawysokqjakoSiZycia.
14
Plan Odnowv Mieiscowoici Skroruov,
przewidzianych
do realizacji
5.2.2.Opis przedsiewzie6
l. Urz4dzit, wiejskie tereny zielone (park wiejski) wraz z inf'rastrukturq
umoZliwiaj4c4organizacjgimprez kulturalno-rozrywkowych(festyny, dozynki,
kuligi itp.) na dzialceOSP.
2. Adaptacja istniej4cegobudynku OSP na SwietlicE wiejskq(klubo-kawiarnia
lnternetowa)
3. Budowa corocznegolodowiska w okresiezimonym na terenie boiska do pilki
rqcznej.
zl. BudowakrEgielni,z kt6rej moglyby korzystaidzieci i mlodzie2.
5. Budowa ScieZekrowerowychna terenienaszejmiejscowoScii wsp6lpracaw tym
zakresie
z imlmi solectuami.
placu rodzinnegodo grillowania
Budowa
6.
7. Organizowaniekurs6w, szkoleirdla mieszkafc6w na terenie Swietlicy z mySl4
o wszystkichgrupachwiekowych przy wsp6lpracyz SwigtokrzyskimOsrodkiem
DoradztwaRolniczego,UrzEdemPracy,ZUS, KRUS itp.
8. Zasadzenieok. 2000 drzew-gl6wnielip przy: StadionieSporlowym,remizieOSP.
drogachi wok6l koSciola.
9. Wyposa2eniestadionuw brakuj4c4inlrastrukturgtak4jak: sanitariaty,trybuny dla
widz6w itp.
10.Poprawi6 stan techniczny dr6g, budowa chodnik6w, budowa parkingu przy
KoScieleParafialnym,poprawaodwietleniadr6g i plac6w zabaw.
11.Stworzenieplanu przestrzennego
wsi z uwzglgdnieniemmoZliwoSciinwestycji
w fermy wiatrowe.
12. Poprawa estetyki terenu wok6l miejscowoSci poprzez organizowanie akcji
(np. ,,Czystaokolicai lasy").
13. Stworzenie strony intemetowej promuj4cej nasz4 wieS, a takze dzialajqce na jej
terenie organizacje spoleczne,przedsigbiorstwa,gospodarstwarolne prowadzqce
16Znefbrmy upraw oraz hodowli zwierzEti owad6w uZ1'tecznych.
l )