221810_B1 - Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12)
OPIS PATENTOWY
(19)
PL
(21) Numer zgłoszenia: 402420
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
221810
(13) B1
(11)
(51) Int.Cl.
A61K 36/185 (2006.01)
C12C 3/00 (2006.01)
B01D 11/00 (2006.01)
(22) Data zgłoszenia: 11.01.2013
Sposób wyodrębnienia flawanonów i ich chalkonów
z chmielu lub produktów chmielowych
(54)
(73) Uprawniony z patentu:
INSTYTUT CHEMII PRZEMYSŁOWEJ
IM. PROF. IGNACEGO MOŚCICKIEGO,
Warszawa, PL
(72) Twórca(y) wynalazku:
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
21.07.2014 BUP 15/14
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono:
31.05.2016 WUP 05/16
BARBARA KĄKOL, Warszawa, PL
MAGDALENA JEZIERSKA-ZIĘBA,
Warszawa, PL
MIROSŁAWA SZPAKIEWICZ,
Nowy Dwór Mazowiecki, PL
JACEK CYBULSKI, Warszawa, PL
WŁODZIMIERZ RATAJCZAK, Warszawa, PL
BOŻENNA OBUKOWICZ, Warszawa, PL
TADEUSZ PORĘBSKI, Warszawa, PL
SŁAWOMIR TOMZIK, Warszawa, PL
(74) Pełnomocnik:
PL 221810 B1
rzecz. pat. Jolanta Rosińska
2
PL 221 810 B1
Opis wynalazku
Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywania ekstraktów prenyloflawanonów i ich chalkonów w postaci skoncentrowanej z chmielu lub produktów chmielowych.
Chmiel jest rośliną leczniczą. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są owocostany, czyli
szyszki chmielowe (łac. Strobili Lupuli), które zbiera się w sierpniu, gdy zaczynają dojrzewać. Na listkach szyszek występują włoski gruczołowe, wypełnione lepkim żółtym lub żółtocytrynowym proszkiem
zwanym lupuliną. Wykazuje ona silnie aromatyczny zapach i gorzki smak, wynikający z dużej zawartości olejków eterycznych oraz żywic. Podstawowym składnikiem żywic decydującym o szlachetnej
goryczce i właściwościach leczniczych szyszek bądź lupuliny są alfa-kwasy (humulony) (Rumuńska, A.,
Ożarowski, A.; Leksykon roślin leczniczych, Warszawa 1990).
Zarówno szyszki chmielowe, jak i wyodrębniona z nich lupulina wywierają korzystny wpływ na
układ nerwowy, pokarmowy i rozrodczy. Znane są także właściwości bakteriobójcze szyszek chmielowych – pomocne przy leczeniu trudno gojących, ropiejących ranach, stanach zapalnych skóry, wrzodach, czyrakach, grzybicach i nowotworach (Piastowska M.; Panacea, 2004, 2, 7–9). Działanie m.in.
humulonu i ksantohumulonu polega na powstrzymaniu rozwoju raka skóry i białaczki, ponadto zapobiegają owrzodzeniu dwunastnicy i chorobom nowotworowym żołądka.
W ostatnich latach wyizolowano z szyszek chmielu substancje aktywne biologicznie prenyloflawanony. Prenylowe pochodne flawanonowe w formie wolnych aglikonów zidentyfikowano jako
8-prenylonaryngeninę i 6-prenylonaryngeninę obok izoksantohumolu i jego chalkonu ksantohumolu,
który stanowi 0,1–1% s.m. Stwierdzono, że 8-prenylonaringenina jest substancją czynną o działaniu
estrogenowym występującą w chmielu, przy czym to działanie jest silniejsze niż innych znanych fitoestrogenów. Silne działanie estrogenowe 8-prenylonaringeniny potwierdzono w badaniach in vivo.
Ksantohumol jest związkiem o silnym działaniu chemoprewencyjnym in vitro w procesach rakowych.
Wykazuje aktywność antyproliferacyjną komórek raka piersi, raka jelita grubego i raka jajnika (Miranda
i inni. Food and Chemical Toxicology 37, 1999, 271–285). W badaniach na liniach komórkowych BPH-1
(ludzkie komórki gruczołu krokowego) i PC-3 (komórki raka prostaty) zaobserwowano pobudzenie
apoptozy komórek rakowych. IC50 obserwowano dla stężenia poniżej 20 µM (Colgate, E.C., Miranda,
C.L., Stevens, i inni; Cancer Letters, 246, 2007, 201–209). Ksantohumol wykazuje również działanie
antyoksydacyjne przez co chroni komórki przed zniszczeniem powodowanym przez reaktywne formy
tlenu takie jak singletowe rodniki tlenu, rodniki nadtlenkowe, rodniki hydroksylowe i tlenki azotu. Działanie antyoksydacyjne ksantohumolu jest wielokrotnie wyższe niż dla witaminy E czy polifenonu 60
zawierającego katechiny z zielonej herbaty. W badaniach prowadzonych w warunkach in vitro wykazano silną aktywność hamującą lupulonów i ksantohumolu wobec bakterii, porównywalną do działania
antybiotyków. (Yamaguchi N, Satoh-Yamaguchi K, Mitsunori O. Phytomed 2009; 16:369–76). Ksantohumol jest jednym z najlepszych naturalnie występujących antyoksydantów pod względem zdolności
zmiatania tlenu singletowego. Ksantohumol wykazuje również działanie przeciwzapalne.
Znane ze stanu techniki są metody otrzymywania ekstraktu chmielowego, wzbogaconego
w ksantohumol metodą ekstrakcji nadkrytycznej ditlenkiem węgla (EP1424385, US 2007/0254086).
Znane są również metody izolowania ksantohumolu polegające na ekstrakcji rozpuszczalnikowej. W WO03014287 ujawniono sposób wytwarzania ekstraktu chmielowego, wzbogaconego w chalkony i flawanony, takie jak ksantohumol, izoksantohumol, 6-prenylonaringenina i 8-prenylonaringenina. Sposób ten obejmuje etapy, w których prowadzi się ekstrakcję chmielu lub produktu
chmielowego z użyciem C5-C7-alkanu lub CO2 w stanie nadkrytycznym w celu usunięcia substancji
hydrofobowych zawartych w chmielu, następnie prowadzi się ekstrakcję pozostałości otrzymanej
w etapie pierwszym z użyciem wody w celu usunięcia substancji hydrofilowych zawartych w chmielu
i wreszcie prowadzi się ekstrakcję pozostałości otrzymanej w etapie drugim z użyciem rozpuszczalnika organicznego wybranego z grupy obejmującej alkohole, wodne roztwory alkoholi, ketony, wodne
roztwory ketonów lub estry albo ich mieszaniny. Stwierdzono, że stężenia izoksantohumolu, 6-prenylonaringeniny i 8-prenylonaringeniny w tak otrzymanym ekstrakcie chmielowym zwiększają się wraz ze
zwiększającą się temperaturą podczas ekstrakcji z użyciem wody w etapie drugim. Jednakże we
wszystkich przykładach stosunek wagowy 8-prenylonaringeniny / (8-prenylonaringenina + 6 prenylonaringenina) mieścił się w zakresie 18%–25%.
Ekstrakcję ksantohumolu etanolem ujawniono również w opisie patentowym US 6867332. Patent dotyczy wyodrębniania ksantohumolu z frakcji pochodzących z etanolowej ekstrakcji szyszek
chmielu w postaci zmielonej lub proszku. W pierwszym etapie frakcję oczyszcza się rozpuszczalnika-
PL 221 810 B1
3
mi, które nie rozpuszczają ksantohumolu np. metanol/woda = 2/3. Frakcja zostaje następnie rozpuszczona w rozworze o większej polarności i ponownie krystalizowana z mieszaniny wodno-metanolowej.
Czystość otrzymanego ksantohumolu wynosi do 99,3%.
Z opisu WO 2005/058336 znane jest zastosowanie niepolarnych rozpuszczalników organicznych do otrzymywania ekstraktów chmielowych. Surowy ekstrakt chmielowy bogaty jest w prenylowane flawonoidy takie jak ksantohumol i desmetyloksantohumol, które są prekursorami izoksantohumolu,
8-prenylonaringeniny i 6-prenylonaringeniny. Opisany sposób wytwarzania ekstraktu chmielowego
wzbogaconego w 8-prenylonaringeninę względem 6-prenylonaringeniny, charakteryzuje się tym, że
obejmuje etapy, w których chmiel lub produkt chmielowy poddaje się reakcji izomeryzacji w obecności
wody jako rozpuszczalnika i w obecności pewnej ilości zasady oraz co najmniej jednej ekstrakcji.
W opisie DE 199 39 350 opisano sposób wytwarzania ekstraktu chmielowego wzbogaconego
w ksantohumol, zgodnie z którym produkt chmielowy poddaje się ekstrakcji z użyciem rozpuszczalnika
organicznego lub wody alkalicznej. Przed ekstrakcją, produkt chmielowy można wyekstrahować
z użyciem wody w celu usunięcia substancji hydrofilowych. Jako odpowiedni rozpuszczalnik organiczny ujawniono roztwór woda/etanol.
Metody opisane w literaturze zakładają stosowanie dużych ilości etanolu lub innych rozpuszczalników mieszalnych z wodą. Mieszaniny wodno-rozpuszczalnikowe ekstrahują z surowców naturalnych wiele polarnych substancji, które stanowią przeszkodę w procesie krystalizacji. Niestety, wydzielanie z mieszanin tego typu substancji, zwłaszcza w postaci krystalicznej jest bardzo utrudnione technologicznie.
Sposób według wynalazku pozwala w taki sposób dobrać rozpuszczalnik lub mieszaninę rozpuszczalników do ekstrakcji, aby w łatwy i selektywny sposób wyizolować flawanony lub ich chalkony.
Sposób ten pozwala również ograniczyć liczbę etapów technologicznych do prostej ekstrakcji rozpuszczalnikowej.
Sposób według wynalazku pozwala na oczyszczenie ekstraktu z polarnych związków rozpuszczalnych w wodzie oraz na proste wydzielanie pożądanych flawanonów i ich chalkonów podczas ekstrakcji w układzie dwufazowym ciecz-ciecz. Sposób według wynalazku pozwala również uzyskać chalkony lub prenylowe pochodne flawanonowe w formie wolnych aglikonów: 8-prenylonaryngeninę,
6-prenylonaryngeninę i izoksantohumol w zależności od zastosowanego stężenia wodnego roztworu
wodorotlenku metali alkalicznych.
Istotą wynalazku jest sposób wyodrębnienia flawanonów i ich chalkonów z chmielu lub produktów chmielowych polegający na ekstrakcji rozpuszczalnikowej charakteryzujący się tym, że obejmuje
etapy:
a) Ekstrakcję I rozpuszczalnikiem niemieszającym się z wodą lub o ograniczonej mieszalności
z wodą
b) Oczyszczanie ekstraktu I w układzie dwufazowym ciecz-ciecz
c) Ekstrakcję II produktów wodnym roztworem wodorotlenku metalu alkalicznego
d) Strącenie krystalicznego produktu po zakwaszeniu fazy wodnej (ekstraktu II) uzyskanej
w etapie c).
Korzystnie, rozpuszczalnikami niemieszającymi się z wodą lub rozpuszczalnikami o ograniczonej mieszalności z wodą są alkohole alifatyczne o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, estry, etery
lub ketony.
Korzystnie, rozpuszczalnikami niemieszającymi się z wodą lub rozpuszczalnikami o ograniczonej mieszalności z wodą są alkohole butylowe, pentylowe, heksanowe, oktylowe i ich estry lub octan
etylu.
Korzystnie, sposobem według wynalazku, otrzymuje się skoncentrowany ekstrakt zawierający
prenyloflawanony, w tym głównie izoksantohumol, 6-prenylonaryngeniny i 8-prenylonaryngeniny i/lub
zawierający chalkony, w tym głównie ksantohumol i desmetyloksantohumol.
Korzystnie, produktami chmielowymi są ekstrakty z chmielu niezależnie od metody ich otrzymania
oraz pozostałości chmielowe (wychmieliny) po ekstrakcji ditlenkiem węgla w stanie ciekłym lub nadkrytycznym, lub po ekstrakcji rozpuszczalnikami organicznymi, stosowanymi do ekstrakcji - i -kwasów tzw.
humulonów przeznaczonych do warzenia piwa np. węglowodory alifatyczne.
Korzystnie, ekstrakt rozpuszczalnikowy I oczyszcza się przez odpłukanie zanieczyszczeń roztworami wodnymi zawierającymi sole nieorganiczne lub nie.
Korzystnie, roztworami wodnymi zawierającymi sole nieorganiczne lub nie są chlorki, wodorowęglany lub węglany metali alkalicznych lub ziem rzadkich, korzystnie sodu lub potasu. Podczas od-
4
PL 221 810 B1
płukiwania z ekstraktu usuwane są polarne składniki rozpuszczalne w wodzie np. cukry, policukry,
aminokwasy i inne.
W zależności od zastosowanego stężenia wodnego roztworu wodorotlenku metali alkalicznych
do ekstrakcji oczyszczonego ekstraktu chmielowego można otrzymać chalkony lub prenylowe pochodne flawanonowe w formie wolnych aglikonów 8-prenylonaryngeninę, 6-prenylonaryngeninę i izoksantohumol.
Korzystnie, oczyszczony ekstrakt I zatęża się pod zmniejszonym ciśnieniem i uzyskuje się chalkony, w tym głównie ksantohumol w postaci oleju, który stosuje się bezpośrednio lub poddaje się krystalizacji z rozpuszczalników organicznych lub ich mieszanin, korzystnie z mieszaniny heksan : octan
etylu.
Korzystnie, oczyszczony ekstrakt I poddaje się ekstrakcji wodnym roztworem wodorotlenku metalu alkalicznego o stężeniu 0,01-10% wag. podczas której chalkony, głównie ksantohumol w postaci
soli przechodzi do fazy wodnej.
Korzystnie, fazę wodną (ekstrakt II) uzyskany w etapie c) zakwasza się do pH 2–6 kwasem nieorganicznym.
Korzystnie, sposobem według wynalazku, otrzymuje się produkt w postaci krystalicznej o barwie
od żółtej do brązowej, lub w postaci cieczy, lub gęstego oleju.
Korzystnie, sposobem według wynalazku, otrzymuje się ksantohumol o zawartości 70–99%
(HPLC) z wydajnością 75–99% w przeliczeniu na zawartość w materiale roślinnym.
Korzystnie, sposobem według wynalazku, otrzymuje się izoksantohumol o zawartości 70–98%
(HPLC) z wydajnością 75–99% w przeliczeniu na zawartość w materiale roślinnym.
Korzystnie, ekstrakcję II (etap c)) prowadzi się z zastosowaniem kolumny ekstrakcyjnej lub ekstraktora membranowego, z wykorzystaniem wodnego roztworu wodorotlenku metalu alkalicznego
o stężeniu powyżej 1%–10% wag., podczas której chalkony, głównie ksantohumol ulega izomeryzacji
do izoksantohumolu, który w postaci soli przechodzi do fazy wodnej.
Sposób według wynalazku ilustrują poniższe przykłady.
Przykład 1
Do kolby trójszyjnej o poj. 1 l zaopatrzonej w mieszadło mechaniczne, dodano 100 g wychmielin
i 440 ml butanolu-1. Zawartość kolby mieszano w temperaturze pokojowej przez 7 h. Następnie, zawartość kolby przesączono pod zmniejszonym ciśnieniem przez lejek Buchnera. Wychmieliny ponownie umieszczono w kolbie, dodano 370 ml butanolu-li mieszano w temperaturze pokojowej przez 16 h.
Pierwszy ekstrakt przelano do kolby stożkowej poj. 1 l, szczelnie zamknięto korkiem i umieszczono
w temp. 2–4°C. Po drugiej ekstrakcji przesączono mieszaninę przez lejek Buchnera, przemyto
50 ml butanolu-l i ponownie dokładnie odsączono. Wychmieliny wysuszono i poddano analizie
HPLC na zawartość ksantohumolu. Uzyskano 94,8 g wychmielin zawierających jeszcze 0,06%
ksantohumolu. Ekstrakty połączono (ekstrakt I) i trzykrotnie ekstrahowano po 100 ml 6% wodnym
roztworem wodorowęglanu sodu w celu odmycia związków kwas owych. Następnie fazę organiczną ekstrahowano trzy razy po 50 ml 0,5% roztworu wodorotlenku sodu zawierającego doda tkowo 5% chlorku sodu. W czasie ekstrakcji II faza wodna zabarwia się na kolor ciemnoczerwony.
Połączone zasadowe ekstrakty II zakwaszono do pH = 2,5–6,0 10% wodnym roztworem kwasu
solnego i umieszczono w temp. 2–4°C na 24 h w celu krystalizacji ksantohumolu. Po tym czasie
ksantohumol odsączono, przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 0,22 g osadu zawierającego
85% (HPLC) ksantohumolu o t.t. 156–160°C. Wydajność ekstrakcji wynosi 0,19% w przeliczeniu
na wychmieliny.
Przykład 2
Do kolby trójszyjnej o poj. 1 l zaopatrzonej w mieszadło mechaniczne, dodano 100 g wychmielin
i 400 ml butanolu-l. Zawartość kolby mieszano w temperaturze pokojowej przez 7 h. Po tym czasie
zawartość kolby przesączono pod zmniejszonym ciśnieniem przez lejek Buchnera. Wychmieliny ponownie umieszczono w kolbie, dodano 270 ml butanolu-l i mieszano w temperaturze pokojowej przez
6 h. Po odsączeniu wychmieliny wysuszono i poddano analizie HPLC na zawartość ksantohumolu.
Uzyskano 95,1 g wychmielin zawierających 0,07% ksantohumolu. Ekstrakty połączono (ekstrakt I)
i odparowano rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem. Następnie pozostałość rozpuszczono
w 150 ml octanu etylu i trzykrotnie ekstrahowano po 100 ml 6% wodnym roztworem wodorowęglanu
sodu w celu odmycia związków kwasowych. Następnie fazę organiczną ekstrahowano trzy razy po 50 ml
1% roztworu wodorotlenku sodu zawierającego dodatkowo 5% chlorku sodu. W czasie ekstrakcji II
faza wodna zabarwia się na kolor ciemnoczerwony. Połączone zasadowe ekstrakty zakwaszono do
PL 221 810 B1
5
pH = 2,5–6,0 10% wodnym roztworem kwasu solnego i umieszczono w temp. 2–4°C na 24 h w celu
krystalizacji ksantohumolu. Po tym czasie osad ksantohumolu odsączono, przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 0,77 g osadu zawierającego 99% (HPLC) ksantohumolu o t.t. 160–169°C. Wydajność
ekstrakcji wynosi 0,76% w przeliczeniu na wychmieliny.
Przykład 3
Do kolby trójszyjnej o poj. 1 l zaopatrzonej w mieszadło mechaniczne, dodano 100 g wychmielin
i 400 ml eteru metylowo-t-butylowego i postępowano jak opisano w przykładzie 1. Po odparowaniu
rozpuszczalnika, eteru metylowo-t-butylowego, pod zmniejszonym ciśnieniem ksantohumol krystalizowano z mieszaniny rozpuszczalników octan etylu: heksan =1:1. Osad ksantohumolu odsączono,
przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 0,55 g osadu zawierającego 69% (HPLC) ksantohumolu
o t.t. 148–155°C. Wydajność ekstrakcji wynosi 0,37% w przeliczeniu na wychmieliny.
Przykład 4
Do kolby trójszyjnej o poj. 1 l zaopatrzonej w mieszadło mechaniczne, dodano 100 g wychmielin
i 400 ml eteru metylowo-t-butylowego i postępowano jak opisano w przykładzie 2, przy czym zastosowano do ekstrakcji fazy organicznej 10% roztwór wodorotlenku sodu zawierające dodatkowo 5%
chlorku sodu. Połączone zasadowe ekstrakty zakwaszono do pH = 2,5–6,0 10% wodnym roztworem
kwasu solnego i umieszczono w temp. 2–4°C na 24 h w celu krystalizacji ksantohumolu. Po tym czasie osad ksantohumolu odsączono, przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 0,47 g osadu zawierającego 89% (HPLC) izoksantohumolu o t.t. 160–166°C. Wydajność ekstrakcji wynosi 0,42% w przeliczeniu na wychmieliny.
Przykład 5
Do kolby trójszyjnej o poj. 1 l zaopatrzonej w mieszadło mechaniczne, dodano 100 g wychmielin
i 400 ml octanu etylu i postępowano jak opisano w przykładzie 1. Po odparowaniu rozpuszczalnika
pod zmniejszonym ciśnieniem ksantohumol krystalizowano z mieszaniny rozpuszczalników octan
etylu : heksan = 1:1. Osad ksantohumolu odsączono, przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 0,55 g
osadu zawierającego 70% (HPLC) ksantohumolu o t.t. 148–155°C. Wydajność ekstrakcji wynosi
0,38% w przeliczeniu na wychmieliny.
Przykład 6
Proces ekstrakcji przeprowadzono w ekstraktorze zawierającym Moduły Liqui-Cel wykorzystujące mikroporowate membrany typu hollow-fiber, utrzymujące ustalonej i stabilnej powierzchni kontaktu
między dwiema niemieszającymi się cieczami. Strumień surowca o objętości 1540 ml zawierający
2,95 g ksantohumolu skierowano do przestrzeni między włóknami (SHELLSIDE) natomiast fazę wodną ekstrahenta do wnętrza włókien membrany (TUBESIDE). W układach ekstrakcji membranowej nie
zachodzi mieszanie i dyspersja faz. Rozwinięcie powierzchni kontaktu uzyskuje się dzięki bardzo du2
żej powierzchni membrany. W wykorzystanym module 2,5”x 8” powierzchnia ta wynosi 1,4 m . Włókna
membrany typu X40 wykonane są z polipropylenu. Membrana ma porowatość rzędu 25%. Efektywna
długość włókien wynosi 15,0 cm. Zastosowano stałe natężenie strumieni wynoszące odpowiednio
20 l/h dla fazy organicznej i 300 ml/h dla fazy wodnej. Stężenie NaOH w roztworze wynosiło 0,3%
wag. Ekstrakcję prowadzono przez 3 godziny, aż do zaniku ksantohumolu w fazie organicznej. Strumienie fazy organicznej i fazy wodnej były klarowne, homofazowe bez widocznych śladów drugiej
fazy. Fazę wodną zakwaszono do pH = 2,5–6,0 10% wodnym roztworem kwasu solnego i umieszczono w temp. 2–4°C na 24 h w celu krystalizacji ksantohumolu. Po tym czasie osad izoksantohumolu
odsączono, przemyto wodą i wysuszono. Uzyskano 2,27 g osadu zawierającego 99% (HPLC) izoksantohumolu o t.t. 168–171°C. Wydajność ekstrakcji wynosi 76%.
Przykład 7
Proces ekstrakcji przeprowadzono w szklanej kolumnie ekstrakcyjnej Karra z płaszczem grzejnym, mieszadłem mechanicznym napędzanym sprężonym powietrzem. Ekstrakcję prowadzono przeciwprądowo w temperaturze 40°C. Do ekstrakcji użyto 5 l surowca zawierającego 9,82 g ksantohumolu. Ekstrahentem był 1% wodny roztwór wodorotlenku sodowego. Przepływ fazy organicznej wynosił
ok. 500 ml/h, a fazy wodnej ok. 23 0ml/h. Fazę wodną odbierano na dole kolumny, zakwaszano 10%
wodnym roztworem kwasu solnego i pozostawiono do krystalizacji w temperaturze 2–4°C. Osad odsączono i wysuszono. Uzyskano 8,56 g ciemnobrązowego osadu zawierającego 77,7% izoksantohumolu. Wydajność procesu ekstrakcji wynosiła 67,7%.
6
PL 221 810 B1
Zastrzeżenia patentowe
1. Sposób wyodrębnienia flawanonów i ich chalkonów z chmielu lub produktów chmielowych
polegający na ekstrakcji rozpuszczalnikowej, znamienny tym, że obejmuje etapy:
a) Ekstrakcję I rozpuszczalnikiem niemieszającym się z wodą lub o ograniczonej mieszalności
z wodą
b) Oczyszczanie ekstraktu I w układzie dwufazowym ciecz-ciecz
c) Ekstrakcję II produktów wodnym roztworem wodorotlenku metalu alkalicznego
d) Strącenie krystalicznego produktu po zakwaszeniu fazy wodnej (ekstraktu II) uzyskanej
w etapie c).
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że rozpuszczalnikami niemieszającymi się z wodą lub rozpuszczalnikami o ograniczonej mieszalności z wodą są alkohole alifatyczne o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, estry, etery lub ketony.
3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że rozpuszczalnikami niemieszającymi się z wodą lub rozpuszczalnikami o ograniczonej mieszalności z wodą są alkohole butylowe, pentylowe, heksanowe, oktylowe i ich estry lub octan etylu.
4. Sposób według zastrz. 1–3, znamienny tym, że otrzymuje się skoncentrowany ekstrakt zawierający prenyloflawanony, w tym głównie izoksantohumol, 6-prenylonaryngeniny i 8-prenylonaryngeniny
i/lub zawierający chalkony, w tym głównie ksantohumol i desmetyloksantohumol.
5. Sposób według zastrz. 1–4, znamienny tym, że produktami chmielowymi są ekstrakty
z chmielu niezależnie od metody ich otrzymania oraz pozostałości chmielowe (wychmieliny) po ekstrakcji ditlenkiem węgla w stanie ciekłym lub nadkrytycznym, lub po ekstrakcji rozpuszczalnikami
organicznymi.
6. Sposób według zastrz. 1–5, znamienny tym, że ekstrakt rozpuszczalnikowy I oczyszcza się
przez odpłukanie zanieczyszczeń roztworami wodnymi zawierającymi sole nieorganiczne lub nie.
7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że roztworami wodnymi zawierającymi sole nieorganiczne lub nie są chlorki, wodorowęglany lub węglany metali alkalicznych lub ziem rzadkich, korzystnie sodu lub potasu.
8. Sposób według zastrz. 1–7, znamienny tym, że oczyszczony ekstrakt I zatęża się pod
zmniejszonym ciśnieniem i uzyskuje się chalkony, w tym głównie ksantohumol w postaci oleju, który
stosuje się bezpośrednio lub poddaje się krystalizacji z rozpuszczalników organicznych lub ich mieszanin, korzystnie z mieszaniny heksan : octan etylu.
9. Sposób według zastrz. 1–8, znamienny tym, że oczyszczony ekstrakt I poddaje się ekstrakcji wodnym roztworem wodorotlenku metalu alkalicznego o stężeniu 0,01–10% wag.
10. Sposób według zastrz. 1–9, znamienny tym, że fazę wodną (ekstrakt II) uzyskany w etapie c)
zakwasza się do pH 2–6 kwasem nieorganicznym.
11. Sposób według zastrz. 1–10, znamienny tym, że otrzymuje się produkt w postaci krystalicznej o barwie od żółtej do brązowej, lub w postaci cieczy, lub gęstego oleju.
12. Sposób według zastrz. 1–11, znamienny tym, że otrzymuje się ksantohumol o zawartości
70-99% z wydajnością 75–99% w przeliczeniu na zawartość w materiale roślinnym.
13. Sposób według zastrz. 1–12, znamienny tym, że otrzymuje się izoksantohumol o zawartości 70-99% z wydajnością 75–99% w przeliczeniu na zawartość w materiale roślinnym.
14. Sposób według zastrz. 1–13, znamienny tym, że ekstrakcję II (etap c)) prowadzi się z zastosowaniem kolumny ekstrakcyjnej lub ekstraktom membranowego, z wykorzystaniem wodnego roztworu wodorotlenku metalu alkalicznego o stężeniu 0,1–10% wag.
Departament Wydawnictw UPRP
Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)