STROJE LITURGICZNE UZYWANE W KOŚCIOŁACH
Transkrypt
STROJE LITURGICZNE UZYWANE W KOŚCIOŁACH
STROJE LITURGICZNE UZYWANE W KOŚCIOŁACH EWANGELICKICH W EUROPIE ŚRODKOWEJ I POŁUDNIOWEJ I Komża śląska, zwana „albą śląską” (łac. alba silesiana). Jest to krótka (odległość od końca koronki do ziemi powinna wynosić 50 cm) alba bez rękawów jakiej używano prócz innych tradycyjnych strojów liturgicznych w czasach Reformacji w Księstwie Cieszyńskim, na Słowacji i w Czechach, a także i w innych krajach (nieraz po obydwu stronach ramion z przecięciem, z którego wychodzą ręce. Jest to tzw. rokieta). Na Śląsku Cieszyńskim koronki do komży są pięknie wykonywane przez koronkarki z gór Beskidu Śląskiego (głównie Istebna, Koniaków, Jaworzynka). (Patrz: Pragmatyka Służbowa Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w RP część VI,1, paragraf 194 „b”) Alba – biała, kremowa, lub szara tunika z rękawami używana przez pierwszych chrześcijan do chrztu św. sięgająca do kostek. Podstawowy strój liturgiczny ochrzczonych chrześcijan. Urząd biskupa, prezbitera i diakona symbolizuje kolorowa stuła 2,50 m długa i 10 cm. szeroka w kolorze liturgicznym Jest to strój Kościoła Zachodniego zachowany także od czasów Reformacji przez wielu luteran, a obecnie podstawowy strój liturgiczny światowego luteranizmu. W odróżnieniu od alby, stułę zakładają tylko sprawujący ordynowany urząd Kościoła. (Patrz: Pragmatyka Służbowa Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w RP paragraf 194 ”c”, „e”, g”) Czarna toga z befkami i stułą. Do Kościoła Ewangelickiego czarną togę wprowadził dekretem gabinetowym król pruski (wyznania reformowanego) Fryderyk Wilhelm III w dniu 20 marca 1811 r. dla duchownych reformowanych i luterańskich, a od roku 1817 dla Kościoła Unijnego. Z początku można było jeszcze używać na todze białą komżę. Strój ten przyjął się też w innych krajach europejskich, za wyjątkiem krajów skandynawskich gdzie pozostano przy dawnych strojach liturgicznych używanych przez Marcina Lutra i innych Reformatorów. Od końca XX wieku w wielu krajach zachodniej Europy, a także i w Polsce, niektórzy księża używają do togi nieraz kolorowej stuły. (Patrz: Pragmatyka Służbowa Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w RP, cz. VI,1, Czarna toga z befkami. Do Kościoła Ewangelickiego czarną togę wprowadził dekretem gabinetowym król pruski (wyznania reformowanego) Fryderyk Wilhelm III w dniu 20 marca 1811 r. dla duchownych reformowanych i luterańskich, a od r. 1817 dla Kościoła Unijnego Do togi używane są białe befki: luterańskie – szeroko rozchylone, reformowane – zszyte razem, unijne - od połowy rozchylone. W niektórych rejonach Europy zamiast befki używana jest wokół szyi biała kryza. Czarna toga używana jest głównie w Europie, zwłaszcza Zachodniej, Środkowej i Południowej. (Patrz: Pragmatyka Służbowa Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w RP, cz. VI,1, paragraf 194 „b”)