Październik 2011

DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
1
październik 2011
Miesięcznik * Rok V * Nr 7(40) * nakład 1000 egz. * październik 2011 rok * egz. bezpłatny * ISSN 1898-1224
W numerze: Wybory uzupełniające do Rady Miejskiej, Nowy system ewidencji działalności
gospodarczej, Młodzieżowa Rada Miejska, Z życia szkół i przedszkola, Chór miejski,
Oferta Dzierzgońskiego Ośrodka Kultury, Dzierzgońskie ulice cz. 4, Co warto wiedzieć
o warzywach i owocach, Wystawa w DOK .
KONFERENCJA PODSUMOWUJĄCA
PROJEKT „CZAS NA BIZNES”
Regionalne Towarzystwo Inwestycyjne S.A. zakończyło realizację
projektu „Czas na biznes” w ramach
Działania 6.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Projekt „Czas na biznes” realizowany
był od 4 stycznia 2010 r. do 31 listopada 2011 r. W ramach projektu osoby
chcące założyć własną firmę mogły
otrzymać dotację w wysokości do
40.000 zł. W efekcie powstało 49 firm
jednoosobowych oraz 2 spółki cywilne.
Ponadto każdy uczestnik i uczestniczka objęci zostali szkoleniami w zakresie rejestrowania firmy i prowadzenia
własnego biznesu oraz indywidualną
pomocą w napisaniu biznes planu i
rozliczeniu wydatków inwestycyjnych.
Kolejnym atutem projektu było finansowe wsparcie w wysokości do 800 zł
miesięcznie, które otrzymali wszyscy
nowopowstali przedsiębiorcy przez
pierwszych 6 miesięcy prowadzenia
działalności gospodarczej. Przez kolejne pół roku takie wsparcie otrzymywało
28 osób.
samych uczestników i uczestniczki
projektu, którzy już jako przedsiębiorcy
potwierdzają, jak ważny był to dla nich
projekt i jak wiele korzyści osiągnęli
dzięki unijnemu wsparciu.
W dniu 28.10.2011 r. w Urzędzie
Miejskim w Dzierzgoniu odbyła się
konferencja podsumowująca projekt,
promująca postawy przedsiębiorcze i
samozatrudnienie. Wydarzenie zgromadziło zarówno przedstawicieli władz
lokalnych, instytucji okołobiznesowych,
radnych miejskich i powiatowych jak i
Prezes RTI – Pani Jolanta Szewczun
- dokonała podsumowania działań
projektowych i osiągniętych efektów.
Swoją „przygodą z dotacją” podzieliła
się jedna z uczestniczek projektu Pani
Małgorzata Cieśla, która z powodzeniem prowadzi w Dzierzgoniu sklep
papierniczy założony w ramach przy-
Profesor Joanna Senyszyn podczas prelekcji na temat Unii Europejskiej. Foto:
Archiwum RTI.
znanej dotacji.
Gościem honorowym konferencji była
europosłanka prof. dr hab. Joanna Senyszyn, która przybyła do Dzierzgonia
prosto ze Strasburga. Gościa przywitał
Burmistrz Dzierzgonia – Pan Kazimierz
Szewczun. Pani profesor omówiła
wpływ mikroprzedsiębiorczości na rozwój gospodarczy regionu oraz inicjatywy z zakresu rozwoju regionalnego
ważne z punktu widzenia polityki Unii
Europejskiej. Goście zgromadzeni na
(cd. str. 2)
2
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
KONFERENCJA PODSUMOWUJĄCA PROJEKT „CZAS NA BIZNES”
(cd. ze str. 1)
konferencji, wykorzystując obecność
europosłanki, zainicjowali dyskusję na
temat przyszłości Unii Europejskiej,
funkcjonowania przedsiębiorstw w
dobie kryzysu gospodarczego oraz
unijnej polityki wobec polskich przedsiębiorstw.
Ostatnim z prelegentów był Pan Witold
Załęski, który w sposób interesują-
cy i niekonwencjonalny przedstawił
tematykę innowacyjności polskich
przedsiębiorców na tle doświadczeń
międzynarodowych. Dzięki tej prelekcji
wiele osób zgromadzonych na sali z
pewnością zmieniło swoje spojrzenie
na innowacyjność, które do tej pory
wydawało się pojęciem enigmatycznym i niedostępnym dla „typowego”
przedsiębiorcy. Przystępne i poparte
licznymi przykładami z życia przedstawienie tematu z pewnością pobudziło
kreatywność i chęć zmian wśród większości słuchaczy.
Po zakończeniu konferencji goście
udali się na wyśmienity poczęstunek,
gdzie w miłej atmosferze dzielono się
wrażeniami ze spotkania.
E.G.
WYBORY UZUPEŁNIAJĄCE
DO RADY MIEJSKIEJ W DZIERZGONIU
W OGRĘGU WYBORCZYM NR 4
PRZEDSIĘBIORCO
UWAGA !
Już w najbliższą niedzielę, 20 listopada 2011 r. do urn wyborczych pójdą mieszkańcy okręgu wyborczego nr 4, by w
wyborach uzupełniających wybrać swojego przedstawiciela
do Rady Miejskiej w Dzierzgoniu. W szranki wyborcze o jeden
mandat radnego stanie 3 kandydatów.
Od 1 lipca 2011r , w całej Polsce zaczął działać
system Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). System, działający na
podstawie znowelizowanej Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, umożliwia obywatelom założenie
działalności gospodarczej ,zawieszenie jej, wznowienie
czy zlikwidowanie. Wszystko to bez wychodzenia z
domu za pomocą elektronicznego formularza CEIDG-1
dostępnego na internetowej platformie
http://www.firma.gov.pl
Wniosek o wpis do CEIDG może być również złożony
na formularzu w wybranym przez przedsiębiorcę urzędzie gminy czy miasta osobiście albo wysłany listem
poleconym. W tym wypadku wniosek powinien być
opatrzony własnoręcznym podpisem poświadczonym
przez notariusza.
Wszystko to dotyczy przedsiębiorców, rozpoczynających działalność od 1 lipca 2011 roku.
Co natomiast z danymi przedsiębiorców zawartymi w
prowadzonych ewidencjach gminnych?
Urzędy gmin mają obowiązek do dnia 31 grudnia
2011 roku przekazać do CEIDG wszystkie dane przedsiębiorców znajdujące się w gminnej ewidencji.
W związku z powyższym prosi się wszystkich przedsiębiorców zarejestrowanych w ewidencji działalności
gospodarczej prowadzonej przez Burmistrza Dzierzgonia o sprawdzenie danych w swoich zaświadczeniach i
w przypadku stwierdzenia nieaktualnych zapisów / np.
brak numeru PESEL,NIP, REGON, zmiana adresu, czy
nieaktualnego PKD-2007/ o zgłoszenie się do Urzędu
Miejskiego w Dzierzgoniu Plac Wolności 1, celem aktualizacji danych.
Osoba do kontaktu : Teresa Dawidziuk, tel. Nr 55-27625-01 do 03 wew.40
Dzięki Państwa pomocy, będziemy mogli przekazać
do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej tylko aktualne dane ewidencyjne /w zakresie
wymaganym obowiązującymi przepisami/.
Za pomoc, dziękujemy.
T. Dawidziuk
Kandydaci do zasiadania w Radzie:
Lista nr 1 – Murawski Grzegorz, lat 29, zam. Morany –
KOMITET WYBORCZY WYBORCÓW POROZUMIENIE
WSZYSTKICH WSI
Lista nr 2 – Barański Bronisław, lat 48, zam. Morany –
KOMITET WYBORCZY WYBORCÓW DLA-NAS
Lista nr 3 – Pilimon Jan, lat 66, zam. Tywęzy –
KOMITET WYBORCZY WYBORCÓW Z LUDŹMI I DLA
LUDZI
Radnego będą wybierać mieszkańcy okręgu nr 4 obejmującego miejscowości:
Blunaki, Chojty, Kuksy, Morany, Litewki, Minięta, Poliksy, Stanówko, Stanowo, Stara Wieś, Tywęzy.
Lokale wyborcze mieścić się będą w obwodach nr:
8 - w świetlicy w Ankamatach, gdzie głosować będą mogli wyborcy z miejscowości: Chojty, Litewki, Poliksy,
9 - w świetlicy w Stanowie, gdzie głosować będą mogli wyborcy
z miejscowości: Kuksy, Morany, Minięta, Stanowo, Stanówko,
10 - w świetlicy w Tywęzach, gdzie głosować będą mogli wyborcy z miejscowości: Blunaki, Tywęzy, Stara Wieś.
O tym kto zajmie miejsce w Radzie przekonamy się już niebawem.
W dniu wyborów lokale wyborcze otwarte będą w godz. od
8:00 do 22:00.
Magdalena Szczepankiewicz
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
3
DYNAMICZNY START
MŁODZIEŻOWEJ RADY MIEJSKIEJ
Młodzieżowa Rada Miejska swoją 6.
kadencję rozpoczęła z rozmachem.
Jeszcze przed pierwszą sesją w
naszym Gimnazjum przeprowadziła
Prawybory Parlamentarne i pierwsze
akcje wolontariatu.
3 października, w obecności p. Burmistrza, uczniów szkół podstawowych i
Gimnazjum, odbyła się uroczysta sesja
inauguracyjna. Skład nowej Rady jest
następujący:
z Okręgu Wyborczego – Szkoła Podstawowa w Bągarcie – radna Aleksandra Sikora
z Okręgu Wyborczego – Szkoła Podstawowa w Bruku – radna Aleksandra
Tomczak
z Okręgu Wyborczego – Szkoła Podstawowa w Dzierzgoniu – radni
Patrycja Rozlatowska i Maciej Krupa
z Okręgu Wyborczego – Gimnazjum
im. Jana Pawła II- radne: Julia Kiliszewska, Weronika Browarczyk, Karolina Banaś, Aleksandra Kocieniewska
i Nikola Nazarewicz
z Okręgu Wyborczego – Zespół Szkół
im. Cypriana Kamila Norwida – radni
Anna Guzman, Alicja Gussmann, Michała Gałka i Damian Kwolek,
z Okręgu Wyborczego obejmującego
młodzież uczącą się poza Dzierzgoniem – radne
Sylwia Matura i Kornelia Wójcik
Po złożeniu sprawozdania z działalności 5. Kadencji nastąpiło uroczyste
ślubowanie radnych, a później wybory
Prezydium.
Nowe władze Młodzieżowej Rady
Miejskiej:
Przewodnicząca – Alicja Gussmann
Wiceprzewodnicząca – Aleksandra
Kocieniewska
Sekretarz – Karolina Banaś
10 października MRM wybrała się
do Gdańska na wycieczkę, której
organizatorem było Europejskie Centrum Solidarności (pokryło wszystkie
koszta). Zwiedziliśmy wystawę „Drogi
do Wolności”, uczestniczyliśmy w
warsztatach ukazujących mechanizmy
władzy za czasów PRL – u. Miłym akcentem był również spacer z przewodnikiem po pięknej Starówce. Wyjazd
okazał się nie tylko przyjemnością, ale
i bardzo ciekawą lekcją historii.
11 października byliśmy znowu
w Urzędzie Miejskim. Tym razem w
charakterze ankieterów badających zadowolenie petentów z pracy naszego
magistratu. Jest dla nas dużym wyróżnieniem, iż właśnie MRM wybrano do
tego ważnego zadania realizowanego
w ramach programu Akademia Samo-
rządowca II. Będziemy prosili mieszkańców naszej gminy o wypełnienie
ankiet do końca roku. Mamy nadzieję,
iż praca ta przyczyni się do dalszej
poprawy funkcjonowania Urzędu.
Opiekun MRM
Cukrzyca nie przemija z wiatrem
W cukrzycy na pewno nie sprawdza się zasada, której uparcie trzymała się
bohaterka „Przeminęło z wiatrem”- nie chcę o tym teraz myśleć. Pomyślę o
tym jutro. O cukrzycy trzeba myśleć dzisiaj, tu i teraz. Nie oznacza to, że mamy
wpaść w panikę i już nigdy nie pozwolić sobie na nic słodkiego. Oznacza to tylko
tyle, że musimy wziąć odpowiedzialność za samych siebie. Wówczas wszystkie
powyższe zalecenia staną się dla nas czymś naturalnym. W leczeniu cukrzycy
nikt z nas zapewne nie będzie perfekcyjny, ale też nie o perfekcję chodzi. Poprzez zbieranie doświadczeń oraz zaangażowanie w leczeniu, możemy być po
prostu zdrowsi niż byliśmy. Wszyscy wiemy, że kluczowe w leczeniu cukrzycy
jest utrzymanie dobrych poziomów cukru we krwi.
Polskie Stowarzyszenie Diabetyków
Koło w Dzierzgoniu
M. Wonaszek
KONDOLENCJE
Serdeczne wyrazy współczucia p. Genowefie Gutej
oraz rodzinie z powodu śmierci męża
składają
członkowie i Zarząd Stowarzyszenia Diabetyków
w Dzierzgoniu.
4
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
ECHO ZESPOŁU SZKÓŁ IM. CYPRIANA KAMILA
NORWIDA W DZIERZGONIU
OTRZĘSINY KLAS PIERWSZYCH
Uczniów klas pierwszych przywitano w naszej szkole tradycyjnymi otrzęsinami. 3 października sala gimnastyczna
szkoły zamieniła się w magiczny i czarodziejski Hogwart
rodem z Harrego Pottera. Każda klasa miała swoją nazwę
i swój herb, czarodziejski okrzyk oraz maga, w rolę którego
wcielił się wychowawca klasy. Uczniowie zmagali się z
różnymi konkurencjami: badanie zawartości eliksirów, rysowanie portretu wychowawcy ustami, budowanie nowego
modelu miotły Nimbus 2011, próbny lot konstruktorów i
wychowawców. Nad prawidłowym przebiegiem konkurencji czuwała doborowa komisja złożona z nauczycieli szkoły.
Kulminacyjnym momentem było złożenie przysięgi i oficjalne przyjęcie „pierwszaków” do grona braci uczniowskiej
Zespołu Szkół. Impreza była udana i pełna wrażeń.
D.H.
Następnie dyrektor Zespołu Szkół wręczył nagrody swoim
nauczycielom: p. Wioletcie Żuchowskiej, p. Marioli Ziębie,
p. Ewie Nazarewicz, p. Marzenie Drwiędze, p. Magdalenie
Krauze, p. Monice Pawlik- Liszewskiej oraz wszystkim pracownikom obsługi i administracji. Uroczystość uświetniła
część artystyczna, nad którą czuwały p. Marzena Piepiórka
i p. Marzena Drwięga a zakończył okolicznościowy poczęstunek przygotowany przez uczniów klas II i III technikum
gastronomicznego.
D.H.
Uroczyste przecięcie wstęgi Foto: D.H.
NA SPORTOWO
Otrzęsiny klas pierwszych Foto: D.H.
DZIEŃ EDUKACJI NARODOWEJ
Na Wzgórzu Zamkowym w Dzierzgoniu 29.09.2011r. odbył
się BIEG O PUCHAR DYREKTORA SZKOŁY w kategorii
dziewcząt i chłopców. W kategorii Dziewcząt czołowe miejsca
zajęły: I miejsce: Gussmann Alicja z kl.II LO, IIm.: Malicka
Barbara z kl. IT, III m. Czwerenko Paulina z kl. III B LO.
W kategorii chłopców czołowe miejsca zdobyli: I miejsce:
Demczuk Wojciech z kl. II B ZSZ,
II m.: Kacprowicz Karol z kl. III T, III m. Drozd Patryk z kl. III
B LO.
W dniu 11.10.2011r, w parku miejskim w Sztumie, odbyły się
Powiatowe Sztafetowe Biegi Przełajowe Szkół Ponadgimnazjalnych dziewcząt i chłopców.
W Zespole Szkół im. Cypriana Kamila Norwida w Dzierzgoniu odbył się Powiatowy Dzień Edukacji Narodowej .
Był to ważny dzień dla naszej szkoły nie tylko ze względu
na święto wszystkich pracowników edukacji i oświaty;
14 października oddano do użytku nowo wybudowane
boisko . Uroczystość rozpoczęła się na murawie nowego
obiektu. Dyrektor szkoły, pan Jarosław Drwięga przywitał
wszystkich zgromadzonych, przedstawił historię powstawania boiska, podziękował sponsorom, bez pomocy
których budowa obiektu nie przebiegła by tak sprawnie.
Kluczowym momentem było symboliczne przecięcie
wstęgi. Dokonali tego: Starosta Powiatu Sztumskiego p.
Wojciech Cymerys, przedstawicielka Kuratorium Oświaty
w Gdańsku Starsza Wizytator p. Helena Banaszyńska, ,
dyrektor Zespołu Szkół p. Jarosław Drwięga, reprezentant
sponsorów, p. Ignacy Kaczmarczyk oraz przewodniczący
Rady Rodziców p. Sławomir Buzanowski. Ksiądz prałat
Jan Czajkowski poświęcił boisko a uczniowie rozegrali
krótki mecz piłki nożnej dziewczęta kontra chłopcy. Dalsza
część uroczystości miała miejsce w auli, gdzie nastąpiło Biegi o puchar dyrektora szkoły Foto: D.H.
wręczenie nagród Starosty Powiatu Sztumskiego. Wśród
nagrodzonych znaleźli się: p. J. Drwięga, Z. Góralski, K. Reprezentacja dziewcząt naszej szkoły w składzie: BuzanowJankowska, W. Kowalik, A. Podobajew oraz E. Tomasik. ska Aleksandra, Chojnacka Izabela, Czwerenko Paulina,
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
5
ECHO ZESPOŁU SZKÓŁ IM. CYPRIANA KAMILA
NORWIDA W DZIERZGONIU
Grochulska Monika, Gussmann Alicja, Kacprowicz Klaudia,
Kasprzak Daria, Kliszewska Kamila, Kowalczyk Katarzyna,
Kutajczyk Magdalena, Malicka Barbara, Owsiana Klaudia
zajęła II miejsce.
Reprezentacja chłopców, w składzie: Bończoszek Michał ,
Bończoszek Adrian, Czahuk Damian, Demczuk Wojciech,
Drozd Patryk, Jędrzejewski Artur, Kacprowicz Karol, Kędzierski Adrian, Link Cezary, Parafiński Rafał zajęła trzecie
miejsce.
Wszystkim sportowcom Gratulujemy!
E. Nazarewicz
KOMIKS PROFILAKTYCZNY
12 października w naszej szkole obchodziliśmy „Dzień Bezpiecznego Komputera” , w tym roku uczniowie tworzyli Drugi
Szkolny Komiks Profilaktyczny pod hasłem „ Bezpiecznie
przed komputerem i w sieci”. W akcji udział wzięli przedstawiciele 9 klas:
I LO Żaneta Jastrzębska i Sara Stech
I T Marlena Gabiuch i Barbara Malicka
II LO Joanna Śliwińska i Klaudia Kacprowicz
II T Katarzyna Nazaruk i Wojciech Boniecki
II A ZSZ Sylwia Przybysz i Eryk Bączek
II B ZSZ Jakub Blejwas i Rafał Liszewski
III A LO Malwina i Manuela Sarneckie
III B LO Paulina Czewerenko i Ewa Żołądź
IV T Monika Sidor i Anna Jabłońska
Reprezentanci każdej z klas wykonywali swoje prace dowolną
techniką plastyczną przy dopingu koleżanek i kolegów. Efekty
pracy twórczej można podziwiać na wystawie, która została
umieszczona przy wejściu do auli szkolnej.
M.Z. i M. K.-G.
Komiks bezpiecznie w sieci Foto: M.K-G
WYCIECZKA DO NIEMIEC
Uczniowie dzierzgońskich szkół razem z opiekunami
panią Moniką Pawlik-Liszewską i panią Krystyną Pawlak
oraz organizatorkami panią Joanną Mettel i panią Lucyną
Dziewulską spędzili kilka dni (6-9.10.2011r.) za zachodnią
granicą kraju. Po nocnej podróży autokarem przez kilka
godzin odpoczywali w „Tropical Island”, największym
tropikalnym parku rozrywki w Europie. Młodzież mogła
korzystać ze wszystkich atrakcji zapewnionych na wyspie,
takich jak: kąpiele w basenach, masaże czy wizyta na solarium. Następnie odwiedzili Poczdam, a w nim ogród i Pałac
Sanssouci, letnią rezydencję Hohenzollernów. Wieczorem
po obiadokolacji w Berlinie, udali się na nocleg w hotelu.
Drugi dzień pobytu poświęcili zwiedzaniu stolicy Niemiec.
Pani przewodnik zaprowadziła ich na wieżę widokową,
gdzie na dwudzieste czwarte piętro wjechali windą w ciągu
20 sekund. Na własne oczy mogli zobaczyć też Bramę
Brandenburską, czy pozostałości Muru berlińskiego. Na
chwilę zatrzymali się również przy Pomniku Holocaustu,
który wywarł na nich duże wrażenie. Był też czas na
zakupy i zrobienie zdjęć. Na koniec odwiedzili ogromne
Muzeum Pergamońskie słynne ze zbiorów starożytnej
architektury i hellenistycznej rzeźby. Wieczorem prosto z
Berlina skierowali się w kierunku Kostrzyna, gdzie zjedli
kolację i ruszyli w dalszą drogę, do Dzierzgonia. Do domu
dojechali w niedzielę nad ranem, zmęczeni ale zadowoleni. Wycieczka zalicza się do jak najbardziej udanych,
chociażby ze względu na dopisującą turystom pogodę,
czy ciekawy plan zwiedzania.
M.B., uczestniczka wycieczki
Uczestnicy wycieczki do Berlina Foto: P.L.
Podziękowanie
Zarząd Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych i ich Rodzin w Dzierzgoniu,
składa serdeczne podziękowania wszystkim ofiarodawcom 1% podatku
na działalność pożytku publicznego.
Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych i ich Rodzin
6
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
Dzień Edukacji Narodowej w Tęczowym Przedszkolu
w Dzierzgoniu
„Jest jesienią taki dzień, Dzień
Nauczyciela, wszystkie inne skryje
cień, a ten rozwesela”…
Tymi słowami rozpoczął się uroczysty apel z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Dzieci z grup: „Iskierki”, „Wiewiórki”
i „Słoneczka”, pod kierunkiem swoich
pań, przedstawiły program artystyczny.
Dzieci złożyły wiele życzeń w postaci
wierszy i piosenek wszystkim pracownikom naszej placówki. Jak co roku,
do życzeń dołączyła się Pani Dyrektor
Barbara Koszewska, która życzyła dalszej owocnej pracy i wielu sukcesów w
karierze zawodowej, a w podziękowaniu za pracę, dobroć i oddanie pracownicy Tęczowego Przedszkola, zostali
obdarowani kolorowymi kotylionami,
które z dumą nosili przez cały dzień.
Atmosfera była miła i serdeczna a występ naszych podopiecznych jeszcze
bardziej uświęcił ten świąteczny czas.
Natomiast cytat wieszcza „Niech Wam
słońce zawsze świeci, niech Was lubią
wszystkie dzieci” utkwi nam na długo
w pamięci.
Małgorzata Bernacka
Przedszkolaki składają życzenia swoim wychowawczyniom. Foto: Archiwum
Przedszkola.
NASZA GRUPA W BARWACH JESIENI
Zadaniem głównym, wynikającym
z Koncepcji Funkcjonowania i Rozwoju Przedszkola, jest „TWÓRCZY
PRZEDSZKOLAK”- czyli Tworzenie
warunków do rozwijania aktywności
twórczej w różnorodnych formach
działalności.
Dlatego też realizując jedno z zadań:
„Kreowanie postawy twórczej dziecka
w zakresie aktywności plastycznej”,
dnia 21 października został rozstrzygnięty wewnątrzprzedszkolny
konkurs plastyczny pod hasłem „NASZA GRUPA W BARWACH JESIENI”.
Przedszkolaki pracowały cały tydzień
nad pracami symbolizującymi nazwę
swojej grupy. Dzieci wykonały je z
darów jesieni, dlatego były bardzo
ładne, kolorowe i niekonwencjonalne.
Za pomysły i wykonanie każda grupa
została nagrodzona.
Organizatorki konkursu:
M. Bernacka
L. Królikowska
I. Nowak
M. Szewczun
Prace uczestników konkursu Foto: Archiwum Przedszkola
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
7
WIADOMOŚCI Z TĘCZOWEGO PRZEDSZKOLA
„Tęczowe Dni Poezji” w naszym
przedszkolu rozpoczęły dzieci 5-6 letnie z grupy „Stokrotki” pod kierunkiem
ich nauczycielki Marioli Sugalskiej.
W ramach realizacji Programu „Aktywny Przedszkolak”, mali artyści
przedstawili inscenizację do wiersza
„Na straganie” J. Brzechwy oraz do
piosenki pt. „ Śmieszne grzybki”. Dzięki
występom dla kolegów i koleżanek z
przedszkola, dzieci kształtują umiejętności sceniczne, posługują się mikrofonem i różnymi akcesoriami oraz
nabierają odwagi i wiary we własne
siły. Głośne i gromkie brawa sprawiają
wiele radości a także zachęcają do
dalszej aktywności artystycznej. Do
przygotowań artystycznych włączyli
się również rodzice, którzy chętnie
wykonali niezbędne elementy dekoracyjne swoim pociechom, za co im
bardzo dziękujemy.
M. Bernacka
Stokrotki na przedszkolnej scenie. Foto: Archiwum Przedszkola.
Ślubowanie pierwszaków
w dzierzgońskiej podstawówce
Pierwszaki ze Szkoły Podstawowej
w Dzierzgoniu są już pełnoprawnymi
uczniami. Uroczystość, która odbyła
się 21 października, rozpoczęto wprowadzeniem sztandaru szkoły i odśpiewaniem hymnu. Kolejnym punktem
był występ artystyczny przygotowany
przez dzieci z klas I . Kulminacyjnym
momentem było złożenie przez
najmłodszych uczniów uroczystej
przysięgi uczniowskiej w obecności
Burmistrza, dyrektora szkoły, nauczycieli, rodziców i starszych uczniów. Po
ślubowaniu dzieci dostąpił zaszczytu
pasowania na ucznia klasy pierwszej,
dokonanego wielkim ołówkiem przez
dyrektora szkoły, pana Sławomira Erbera. Następnie każdy z pierwszaków
złożył na pamiątkę odcisk swojego
kciuka na Akcie Pasowania, po czym
nastąpiło wręczenie dyplomów i upominków. Finałem uroczystości było
złożenie ślubowania przez rodziców
(rodzice obiecali wspierać dzieci w
pogłębianiu wiedzy oraz deklarowali
bezustanną współpracę ze szkołą).
Goście, obecni na uroczystości, złożyli
świeżo pasowanym uczniom życze-
Uczniowie klas I podczas ślubowania. Foto: K. Prażmo.
nia, a rodzice poczęstowali specjalnie
upieczonym tortem. Uroczystość
przygotowały: Maria Brzeska, Bożenna
Kędzierska, Mariola Lewandowska,
Aleksandra Nowakowska i Katarzyna
Prażmo.
(K.P.)
8
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
Z KRONIKI SZKOLNEJ
– SZKOŁA PODSTAWOWA W BRUKU
4 PAŹDZIERNIKA – zawitał do nas teatrzyk „Kontakt” z
Torunia ze spektaklem „Piekielnie anielskie sztuczki”. W
czasie przedstawienia aktorzy w zabawny sposób mówili o
bardzo ważnych sprawach takich jak zgubne skutki nałogów
czy przemoc w szkole. Jak widać na zdjęciu, nie tylko dzieci
dobrze się bawiły.
24 PAŻDZIERNIKA – pani Ela Sobocińska, nasza katechetka,
przygotowała apel „Jan Paweł-papież pokoju.” Uczniowie mogli zobaczyć krótki film przedstawiający najważniejsze wydarzenia z życia Jana Pawła II oraz posłuchać jego wierszy.
26 PAŹDZIERNIKA - nauczycielka angielskiego, pani Magda
Komorowska zaprosiła dzieci na Halloween. Były upiorne
przebrania, straszne konkursy, dużo śmiechu i dobrej zabawy. I chociaż ten anglosaski zwyczaj ma w Polsce wielu
przeciwników, myślę, że nie ma nic złego w tym, że dzieci
poznają tradycje innych krajów, a jeżeli przy okazji nauczą
się kilku angielskich słówek…
Spotkanie z teatrzykiem Kontakt. Foto: Archiwum szkoły.
13 PAŹDZIERNIKA – na uroczystym apelu odbyło się ślubowanie uczniów kl. I. Zanim jednak nastąpił ten ważny
moment, „maluchy” musiały uporać się z wieloma skomplikowanymi zadaniami, których rozwiązanie wcale nie było takie
łatwe. Ale udało się i wszyscy zdali ten trudny egzamin; po
złożeniu uroczystej przysięgi zostali pasowani na uczniów
Szkoły Podstawowej w Bruku. Potem były piosenki i wiersze okazji Dnia Edukacji Narodowej. W apelu uczestniczyli
nie tylko uczniowie i pracownicy naszej szkoły, ale również
rodzice i zaproszeni goście.
Hallowen w Bruku. Foto: Archiwum szkoły.
31 PAŹDZIERNIKA – chociaż to dzień wolny od lekcji,
dzieci, które przyszły do szkoły nie nudziły się . Pani Ewa
Antonowicz i pani Halina Wójcik zorganizowały konkurs pod
hasłem” Wesołe zmagania z matematyką”. Potem odbyło
się inauguracyjne spotkanie młodych przyjaciół Koła Łowieckiego „Żubr” z Elbląga. Prowadził je pan Marcin Jaszewski.
W czasie cyklu spotkań dzieci dowiedzą się wiele na temat
ochrony zwierząt, tradycji łowieckich, życia lasu. A ponieważ pan Marcin nie rozstaje się z gitarą, można też sobie
pośpiewać. Dziękujemy za tę cenną inicjatywę.
Ślubowanie uczniów kl. I. Foto: Archiwum szkoły.
18 PAŹDZIERNIKA – tego dnia odbył się w Dzierzgoniu
Gminny Turniej Unihokeja. No, i tym razem mamy się czym
pochwalić! Drużyna dziewcząt zajęła I miejsce, a chłopców
Spotkanie z panem Marcinem Jaszewskim. Foto: Archiwum szkoły.
II. Serdecznie Im i panu Sebastianowi gratulujemy.
W.Synak
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
9
Pierwszaki – dawne maluchy…
Spływ kajakowy w Bągarcie
3 października 2011 roku w Szkole Podstawowej imienia
Świętego Wojciecha w Bągarcie odbyła się uroczystość ślubowania uczniów klasy pierwszej. W ładnie udekorowanej auli
maluszki wykazały się niezbędną wiedzą teoretyczną oraz
sprawnością fizyczną, by dostąpić zaszczytu bycia uczniem
naszej szkoły. Po zdanym pierwszym w życiu egzaminie, dzieci złożyły ślubowanie na sztandar szkoły i zostały uroczyście
pasowane przez dyrektora szkoły Andrzeja Kapczyńskiego
na uczniów klasy pierwszej. Rodzice również złożyli obietnicę, że będą wspierać, pomagać oraz żywo interesować się
postępami edukacyjnymi swoich dzieci.
Ślubowaniu towarzyszyły upominki, gratulacje i życzenia od
starszych koleżanek i kolegów. Na koniec rodzice przygotowali słodki poczęstunek i radości nie było końca.
Nasi nowi uczniowie to: Gabriel Kawka, Weronika Kruszewska, Weronika Lezner, Lucyna Pawluczuk, Patryk Rawicki,
Łukasz Sikora, Zuzanna Sikora, Katarzyna Szwamber, Piotr
Wadowski, Sandra Wiśniewski, Julia Wnuk i Igor Zieliński.
Pierwszoklasistom życzę samych szóstek oraz wzorowego
zachowania a wychowawczyni - pani Ryszardzie Błażejewskiej, która przygotowała całą uroczystość wiele satysfakcji i
zadowolenia w pracy z nimi.
A.K
8 października członkowie Szkolnego Koła Turystyczno-Krajoznawczego SKKT- PTTK „Sznurówka” ze Szkoły
Podstawowej im. Świętego Wojciecha w Bągarcie wraz
z mieszkańcami Świętego Gaju wzięli udział w I Spływie
Kajakowym Szlakiem Św. Wojciecha. Impreza została
zorganizowana przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju
Świętego Gaju oraz PTTK- Oddział Ziemi Elbląskiej. Kajaki udostępnił nam KTKaj. PTTK „Drużno”. Przyjechali
również instruktorzy, którzy czuwali nad naszym bezpieczeństwem. Trasa spływu wynosiła 5 km. Dopłynęliśmy
do Starego Dolna, po czym zawróciliśmy i wysiedliśmy
z kajaków na wysokości Świętego Gaju, gdzie do kajaków wsiedli mieszkańcy wspomnianych miejscowości i
kontynuowali spływ. My zaś( po przebraniu ochlapanych
ubrań ) poszliśmy do Świętego Gaju. Tam czekała na nas
gorąca herbata. Prezes PTTK p. Marian Tomaszewski
pogratulował uczestnikom ukończenia spływu i wręczył
kolejne już legitymacje PTTK. Otrzymaliśmy również na
potrzeby Koła dwie płyty o tematyce krajoznawczej oraz
mapę turystyczną. Zostaliśmy też zaproszeni do odwiedzenia elbląskiej przystani i sali treningowej kajakarzy.
Imprezę zakończyliśmy piekąc kiełbaski przy ognisku. W
spływie wziął również udział dyrektor szkoły pan Andrzej
Kapczyński . Dziękujemy za udział wszystkim uczestnikom
! Następny spływ na wiosnę, a przed nami VIII Złaz Mikołajkowy PTTK „Bażantarnia 2011 r.” – już 3 grudnia!
Opiekunowie SKKT- PTTK„Sznurówka”
Jadwiga Blicharz
Elżbieta Nowak
Nowi uczniowie naszej szkoły.
Są kajaki.
Tak płynęliśmy Fot. Archiwum szkoły.
Uroczyste ślubowanie.
10
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
W hołdzie Janowi Pawłowi II
Dzień Papieski w naszej gminie czczony był na różne sposoby. Na oryginalny pomysł wpadła redakcja Szkolnej Gazetki
„Zgrzyt” z Gimnazjum im. Jana Pawła II. Przygotowano ponad
100 egzemplarzy tomików poezji Karola Wojtyły. W poniedziałek
17 października „patrole” dziennikarzy ruszyły w miasto. Urząd,
Plebania, banki, sklepy i szkoły znalazły się na szlaku wolontariuszy, którzy rozdawali wiersze swojego Patrona.
Organizatorzy z ciekawością oczekiwali na reakcje obdarowywanych na tę nietypową formę kontaktu z poezją. Rzeczywistość
przerosła nasze oczekiwania. Wszyscy z życzliwością przyjmowali
tomik wierszy Wielkiego Polaka, a większość zapewniała, że
przeczyta je w wolnej chwili. To ostatnie zapewnienie było celem
naszej akcji. Chcieliśmy, by w zwykły poniedziałkowy dzień chociaż na moment oderwać się od codziennych obowiązków i tempa
życia na rzecz głębszej refleksji, wynikającej z lektury strof Karola
Wojtyły. Jeżeli tak się stało, to nasza akcja osiągnęła sukces.
Weronika Browarczyk
Redaktorki gazetki w sekretariacie p. Burmistrza.
– redaktor „Zgrzytu”
Lubisz śpiewać?
Chcesz poznać nowych ludzi, którzy żyją z pasja?
Chcesz z nami rozwijać swój talent?
Występować i cieszyć się owocami wspólnej pracy?
Nie jest Ci obojętne życie kulturalne naszego miasta?
Dołącz do nas!
Razem możemy pokazać na co nas stać!
Dzierzgoński Ośrodek Kultury ogłasza nabór do powstającego
pod kierownictwem Marka Stachyry chóru miejskiego.
Zaproszenie jest kierowane do wszystkich zainteresowanych wspólnym
śpiewaniem (dorośli, młodzież, dzieci...nie ważne ile masz lat)
OGŁOSZENIE
Poszukiwania Naftowe „Diament” Sp. z o.o.
Oddział „Diament” w Zielonej Górze
ul. Naftowa 3a, 65-705 Zielona Góra
zatrudni na umowę zlecenie (na terenie powiatu sztumskiego okolice Bągartu, Starego Miasta)
na okres ok. 2 miesięcy - pracowników budowlanych (układanie płyt drogowych)
Zgłoszenia proszę kierować pod numer telefonu 501 275 840
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
11
CIEKAWA OFERTA DZIERZGOŃSKIEGO OŚRODKA
KULTURY
Już na początku lat osiemdziesiątych
świat nauki dostrzegł pewną globalną
tendencję zwaną w Polsce depresją
sezonową ( na świecie znaną pod
nazwą SAD). Dopada nas ona między październikiem a marcem, a jej
przyczyną jest brak światła. Rozsądnie dobrana dieta może nas przed
tym jesienno- zimowym zjawiskiem
uchronić. W dużej mierze pomóc może
także ruch albo ciekawe spędzany
czas czy rozwijanie pasji. Warto w
szare jesienne popołudnie wybrać się
do Dzierzgońskiego Ośrodka Kultury i
skorzystać z szeregu ofert zapewniających ciekawą rozrywkę.
Zainteresowanych nauką gry na instrumentach muzycznych zapraszamy
na lekcje kształcące tą umiejętność.
W każdą środę naukę gry na perkusji prowadzi Władysław Szewczun.
Lubujący się w spokojniejszej atmosferze klasycznych dźwięków pianina
zaprasza na naukę Marek Stachyra.
Zwolennicy muzyki wolący używać jako
instrumentu własnych gardeł powinni
spróbować swoich sił na spotkaniach
chóru miejskiego, do którego niezależnie od wieku i płci zaprasza także
Marek Stachyra.
Sympatycy sztuk plastycznych mają
szansę w miłej atmosferze stworzyć
małe i wielkie dzieła, wziąć udział w
ciekawym performance, poznać techniki malarskie oraz obcować ze sztuką,
by uczyć się ją rozumieć. Zajęcia są
prowadzone przez Agatę Wojnowską
w różnych grupach wiekowych dostosowując w ten sposób umiejętności
i zainteresowania do uczestników
warsztatów.
Sprzymierzeńcy literatury, kina, teatru
mogą w bardziej czynny sposób lub
tylko biernie uczestniczyć w odbywających się spotkaniach. Ci pierwsi
spróbować swoich sił mogą w warsztatach teatralnych. W każde czwartkowe
i piątkowe popołudnia na zajęcia te
zaprasza Justyna Czernicka. Niechętni
występowania na scenie kinomaniacy,
weekendowy wieczór spędzić mogą na
spotkaniach Klubu Miłośników Kina.
Życie w otoczeniu średniowiecznych
legend i krzyżackich warowni często
sprzyja rozbudzeniu ogromnej pasji
i zainteresowania wiekami średnimi.
Adherntów historii, mediewalistów
i ciekawych zaprasza na spotkanie
rekonstrukcyjna grupa rycerska. Spotkania z archeologią doświadczalną czy
też żywą historią odbywają się każdym
piątkowym popołudniem. Średniowieczne tańce, fechtunek, pogłębianie
wiedzy historycznej, rzemiosło historyczne i wiele więcej znajdziecie na
spotkaniach odtwórców zamierzchłej
historii.
Zwolennicy spędzania czasu aktywnie
już niedługo będą mogli uczestniczyć
na prowadzonych z instruktorem zajęciach fitness.
Wszystkich zaciekawionych i niechętnych siedzenia w domu zapraszamy na
spotkania wybranych sekcji.
A.W.
Gminna koalicja na rzecz rozwoju bibliotek ma swoją
Patronkę
Działająca od dwóch lat Gminna koalicja na rzecz rozwoju bibliotek zrzesza
wszystkie placówki oświatowe Dzierzgonia;
Tęczowe Przedszkole, Szkołę Podstawową
im. Tysiąclecia Państwa Polskiego, Gimnazjum im. Jana Pawła II, Zespól Szkół im.
C.K. Norwida oraz Bibliotekę Publiczną.
Uczniowie pod kierunkiem opiekunów organizują przeglądy kabaretów, spotkania z
ciekawymi ludźmi, przeprowadzają wywiady i opracowują Młodzieżowy Przewodnik
po Dzierzgoniu.
W miesiącu czerwcu odbyła się premiera
„Młodzieżowego przewodnika po Dzierzgoniu” w Dzierzgońskim Ośrodku Kultury dla
mieszkańców, natomiast w październiku
koalicjanci odwiedzili Stowarzyszenie
Osób Niepełnosprawnych dzieląc się z nimi
swoją pracą.
Także w czerwcu młodzież spotkała się
z Siostrą Miriam, która jest odpowiedzialna
za proces beatyfikacyjny Męczenników
Warmii i Mazur, w tym zamordowanej w
Dzierzgoniu Siostry Teodory Witkowskiej.
Niewielu zna historię jej życia i okoliczności
męczeńskiej śmierci z rąk sowieckiego
żołnierza w roku 1945. Z powodu braku
dostatecznej dokumentacji dość trudno
jest odtworzyć pełny obraz jej życia i
działalności. Zachowane dokumenty oraz
relacje niektórych świadków pozwalają
jednak naszkicować obraz dziejów jej życia
i odtworzyć w skrócie przebieg bolesnego
zdarzenia, którego padła ofiarą.
Uczniowie dzierzgońskich szkół po zapoznaniu się z życiorysem Siostry Teodory
zadeklarowali, iż o zamordowanej zakonnicy nie zapomną, będą odwiedzać Jej grób
i opowiedzą o Niej innym mieszkańcom.
4 listopada w Gimnazjum im. Jana Pawła
II odbył się apel dla klas pierwszych, podczas którego uczniowie obejrzeli prezentację „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy
ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół”.
Gminna koalicja na rzecz rozwoju
bibliotek ma inne propozycje dotyczące
propagowania ciekawych form spędzania
czasu oraz rozpowszechniania kultu Sługi
Bożej Siostry Teodory, ale o tym w następnej odsłonie naszych działań.
E.G.
Siostra Teodora Witkowska.
12
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
Z kart historii
Dzierzgońskie ulice (część 4)
Obecną wędrówkę po ulicach międzywojennego
Dzierzgonia rozpoczniemy od ulicy Elbląskiej, która nosiła
wówczas nazwę Elbinger Strasse, a więc jej nazwa tak
jak i obecnie wskazuje miasto, do którego jej bieg określa
kierunek. Początek tej ulicy określono wówczas na czwarty
budynek po prawej stronie ciągu kamieniczek biegnących
od obecnego pomnika patronki naszego miasta w stronę
góry św. Anny. Przed 1945 rokiem w ciągu tym stało szeregowo 7 budynków, z czego 3 pierwsze należały do Rynku,
a 4 następne już do ulicy Elbląskiej. Pierwszym budynkiem
po prawej stronie tej ulicy była dwupiętrowa kamieniczka zegarmistrza Krugera , a wcześniej należała ona do
Seeliga. W kolejnym dwupiętrowym budynku działalność
usługową prowadził szewc Wihmann. Rymarz Helbing posiadał kolejny jednopiętrowy budynek. Ostatnia tego ciągu
dwupiętrowa kamienica stojąca przy skrzyżowaniu obecnej
ulicy Elbląskiej z ulicą 3 Maja mieściła sklep spożywczy
Drabera (wcześniej był tam Thoms). Po przekroczeniu
ulicy prowadzącej do Pasłęka z prawej strony stał do 1949
roku kościół ewangelicki, a za nim i oczywiście za wejściem
na cmentarz stał budynek, w którym działalność prowadził
stolarz Abrameit wykonywał on również meble. W kolejnej
kamienicy inżynier Karl Marloso prowadził szkołę jazdy
samochodowej, a wcześniej był tam zakład ślusarski Augusta Schulza. Następne budynki tego ciągu to : kamienica
Schulza , budynek zegarmistrza Morrisa, dom bednarza
Mullera. Ten ciąg budynków stał jeszcze po wojnie. Były to
szeregowo postawione, na ogół parterowe domy podpierające swymi tylnymi ścianami wzgórze św.Anny. Jakość
tych budynków była bardzo zła i zostały one wyburzone. W
tym miejscu obecnie biegnie chodnik i zieleni się trawnik.
W dalszej kolejności z prawej strony stał sklep spożywczy
Dietricha, następnie stał dom z warsztatem stolarza Sperlinga, a na końcu tego ciągu mieszkał dekarz Dannowski.
Poza tą zabudową droga w prawo prowadziła do majątku
Judyty (Judittenhof) ,którego właścicielem był Molks, a
wcześniej Ida Rugenstein. W 1932 roku majątek posiadał
87 hektarów ziemi, oraz między innymi hodował 19 koni,
28 krów i 31 świń (5 s.456).
Wróćmy teraz do początku ulicy Elbląskiej i poczynając od
Rynku przyjrzyjmy się jej lewej stronie. Jako pierwsza stała
kamieniczka rzeźnika Lubecka, a w następnym budynku
mieszkał kościelny (kościoła ewangelickiego) Kraschewski
( a wcześniej Schalkowski). W dalszej kolejności tuż pod
zboczem góry zamkowej prowadził piwiarnię Redmer, jego
lokal miał nazwę „Bergschlosschen” czyli „Góra zamkowa”.
W dalszej kolejności widzimy mur oporowy podtrzymujący
zbocze góry. Na murze tym widnieje data (30/VIII/1895r.),
która wskazuje kiedy zakończono prace inżynieryjne, polegające na wykonaniu przekopu pomiędzy górą św. Anny, a
wzgórzem zamkowym. W ten sposób utworzono przejazd
o mniejszym nachyleniu. Dość wyraźnie widoczny jest na
zboczu wzgórza zamkowego od strony ulicy Elbląskiej
t przedzielający stok wzgórza. W omawianym okresie
mieszkańcy Dzierzgonia nazywali ten taras „trybuną”. Po
minięciu wzgórza , z lewej strony stoi budynek piętrowy, w
którym sklep spożywczy prowadził Lock. W dalszej kolejności, przy tej ulicy mieszkał dróżnik Schulz oraz murarz
Zehden. Następnie stał zajazd, który prowadził Poschadel.
W dalszej kolejności było schronisko dla bezdomnych nazywane przez mieszkańców miasta „die Pinn” (Rumpel), a
był to dom należący kiedyś do Molksa. Starsi mieszkańcy
Dzierzgonia pamiętają, że na końcu ulicy stała kiedyś baza
PKS. Mieściła się tam szkoła jazdy, warsztat serwisowy
OPLA i stacja paliw. Właścicielem tego obiektu był inżynier
Karl Marloso. Posiadał on podobne przedsiębiorstwo w
Sztumie. Przemieszczając się dalej lewą stroną tej ulicy,
poza rozwidleniem ulicy Elbląskiej z ulicą Limanowskiego
stoi kapliczka z wizerunkiem świętego. Następnie rozpoczyna się dolina rzeki Dzierzgoń za którą wznosi się Góra
Zajęcza (Hasenberg).
Większość ziemi z lewej strony ulicy należała do „farmy
miejskiej” Fritza Welskiego. Według danych z 1932 roku (5
s.456) obszar farmy wynosił 138 hektarów, w tym było 25
hektarów pastwisk. Hodowano tam w tym czasie 18 koni,
30 krów oraz 25 świń.
Prostopadle do ulicy Elbląskiej za wzgórzem św. Anny
biegnie ulica Reja , ten obszar nosił nazwę „Geistlichkeit” ,
co mogło oznaczać „kler” , „duchowni”.
Na planie Dzierzgonia z 1930 roku (4) widać, że ulica ta
otaczała wzgórze św. Anny od północy i wychodziła na ulicę
3 Maja. Na ulicy tej mieszkali : stolarz Heidenblut, zecer
drukarni Knoppa Mankowski, stolarz Steinke oraz Langanke, Lemie, Preuss i Paul Samerski. Stały tam również
dwa domy Dehardta. Po przeciwnej stronie ulicy Elbląskiej
i prawie naprzeciw ulicy Reja istniała kolejna uliczka opasująca tym razem wzgórze zamkowe i następnie skręcając
w lewo doprowadzała do szczytu tego wzgórza. Nosiła ona
nazwę „Grosse Bergstrasse” czyli „Duża Ulica Górna”.
Przy tej ulicy mieszkał stolarz Feievabend, stolarz Troder,
krawcowa Huhn, następnie stał nowy dom jednorodzinny i
nowy dom mieszkalny będący własnością miasta. Na samej
górze zamkowej stoi wieża ciśnień, czynny był w niej bufet
oraz na jej szczycie był taras widokowy. Przy wieży ciśnień
istnieje podium do tańczenia. Piepkorn (3) podaje, ze pawilon widokowy stojący obok wieży ciśnień zlikwidowano na
początku lat trzydziestych. Zapewne wtedy gdy budowano
wieżę ciśnień. Na starych fotografiach Dzierzgonia można
zobaczyć wieżę ciśnień albo wieżę widokową, a nigdy jednocześnie obydwa obiekty.
Schodząc do początku ulicy Elbląskiej, w niedalekim
pobliżu mamy ulicę Żeromskiego. Nosiła ona nazwę Topferstrasse (czyli ulica Garncarska). Poczynając od Placu Wolności z jej lewej strony jako pierwszy stał zajazd Gronkego,
a z tyłu tego budynku był podjazd dla pojazdów. W dalszej
kolejności był dom Gronkego gdzie mieszkał on wraz z
stolarzem Reinholdem.
Ulica ta obfitowała w stolarzy, gdyż w następnym budynku
mieszkało ich aż dwóch, a byli to Kahrau i Zech. Jako ostatnia po lewej stronie ulicy stała kamienica Ricka, w której
uprzednio mieszkał Jansen.
Po prawej stronie poczynając od Placu Wolności, nad rzeką
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
stał młyn miejski „Malzhaus”, przerobiony on był z byłej
słodowni. Jego zarządcą był Weisner a wcześniej Borger.
Młyn ten wytwarzał również energię elektryczną zasilając
nią jakąś część miasta i działał jeszcze kilkanaście lat po
wojnie. Za młynem mieszkał Albarus , a następnie pracownik poczty Frey. Na końcu ulicy po prawej stronie mieszkał
murarz Zimbehl. Dom ten stoi jeszcze obecnie.
Piepkorn (3) pisze, że wychodząc z ulicy Żeromskiego pomiędzy budynkami Gromkiego i Forse a ulicą 3 Maja miało
swą siedzibę stowarzyszenie noszące nazwę „polnische
korridor” (polski korytarz).
Obecna ulica 3 Maja nosiła nazwę Hermann-Enss-Strasse, a wcześniej nazywała się Grosse Georgenstrasse, a
nazywano ją też Georgengasse. Poczynając od ulicy Elbląskiej i zmierzając lewą strona ulicy 3 Maja pod numerem 1
stoi dobrze zachowana plebania ewangelicka, a za nią stał
domek murarza Wagnera. Budynku tego już nie ma, ale są
wyraźne ślady, że tam coś kiedyś stało. W dalszej kolejności
stoi ładna kamienica secesyjna (nr 5), której właścicielem był
Lubeck. Za tą kamienicą stoi mały domek, który kiedyś zajmował stolarz Somnitz. Dalej idąc tą stroną, spotkalibyśmy
dom pracownika poczty Wauschkuna (wcześniej mieszkał
tam Adrian), a następny zajmował przewoźnik Jansen. Bardzo prawdopodobne jest to, że budynek obecnie oznaczony
numerem 19 był kolejnym domem Lubecka. W następnej
kolejności stała garbarnia, którą prowadził Hubert. Budynek
jak na tę ulicę dość wysoki o numerze 32 zajmował Klein
(wcześniej Gutowski). Przemierzając dalej ulicę 3 Maja z
lewej strony napotykamy mieszkanie murarza Kornbluma
i Nikolewitza. Na samym końcu ulicy domek z ogródkiem
był własnością Klawonna. On tez posiadał dom chłopski z
zabudowaniami, który możemy odnaleźć idąc dalej w lewo.
Ten dom należał wcześniej do Heintela.
Wróćmy teraz do początku ulicy 1 Maja poczynając od
strony ulicy Elbląskiej i przyjrzyjmy się stronie prawej. Jako
pierwsza stała kamienica Neumanna, a za nią była restauracja, którą prowadził Rick, a wcześniej należała ona do
Jansena. W dalszej kolejności mieszkał murarz Matzmar,
następnie listonosz Lehrke , Zasowski i murarz Kredatzki. Za
obecnym budynkiem nr 16 zakład ślusarski miał Lamparski,
który swą działalność prowadził jeszcze kilka lat po wojnie.
W dalszej kolejności stały zabudowania rolnika Rehma. W
obecnym budynku nr 28 przedsiębiorstwo transportowe
prowadził Walter Penner (wcześniej Baasner). W ostatnim
z tej strony budynku (nr 30) zlokalizowany był katolicki dom
dla ubogich, a jego lokatorami byli między innymi Markau i
Weeske. Mieszkańcy miasta mieli szczególne upodobanie
do nadawania swoich nazw pewnym obiektom. I tak dom
ten nazwali „ćwierć miliona”, a ostani dom tej ulicy mający
bocianie gniazdo na kominie nazywali „bocianie gniazdo”,
natomiast teren od granicy miasta po Pachoły nosił nazwę
„zamknięty kąt”.
Po prawej stronie ulicy 3 Maja mamy ulicę Okrzei. Nosiła
ona nazwę Kleine Georgenstrasse. Analogicznie, obecnie
moglibyśmy ją nazwać „Małą Ulicą 3 Maja”. Na tej ulicy
mieszkali między innymi : szewc Sass i Globert . Było tam
też biuro byłej garbarni Goykego. Garbarnia ta została
przerobiona na zakład przerobu słomy. W okresie I wojny
światowej produkowano tu pasze dla zwierząt. Dom mieszkalny należący do garbarni po pożarze został odbudowany.
październik 2011
13
Mieszkali tam między innymi : Kowitz, Spinarski, Dehardt,
Jordan, Kamiński, Warius, Kolbowski, Binding, Breitfeld,
Kurpiok, Wallnowski i inni.
Na początku ulicy Elbląskiej z jej lewej strony jest strome
wejście na obecną ulicę Mickiewicza. Nosiła ona nazwę
Obere kleine Kirchenstrasse czyli „Górna Ulica Kościelna”. Ze względu na specyficzne położenie tej ulicy, pod
zabudowę służyła jedynie jej prawa strona licząc od ulicy
Elbląskiej . Na początku stała wytwórnia sody Konopatzkiego, a w dalszej kolejności stał domek szlifierza Thiela, było
to w miejscu obecnie stojącej kotłowni. Stojąca do dzisiaj
szara dwupiętrowa kamienica mieściła Centrum Młodzieży
Katolickiej i mieszkał w niej również emeryt Hulsen. Na
końcu ulicy stoi piętrowy, z czerwonej cegły budynek (nr
3),w którym mieszkały zakonnice i był apartament kapelana. Idąc prosto, wchodzimy przez bramę na teren kościoła
katolickiego, za nim stoi budynek parafii, a następny był
wówczas budynkiem gospodarczym.
Istniała jeszcze jedna ulica, równoległa do ulicy Mickiewicza i nosiła ona nazwę Grosse Kirchenstrasse (Duża Ulica
Kościelna). Aby określić jej położenie, musimy ją powiązać
z jedynym budynkiem jaki pozostał po tej ulicy.
W budynku tym po wojnie mieściło się przedszkole a następnie bank spółdzielczy. Ulica ta biegła dalej prostopadle
do ulicy Elbląskiej, z którą się krzyżowała. Przy tej ulicy z
prawej strony licząc od ulicy Elbląskiej mieszkali : murarz
Rogge, kolejny dom zajmowali wspólnie : tokarz Kunz i
szklarz Thomas. W następnym budynku mieszkali: krawiec
Marwiński, kołodziej Kamiński i krawiec Radde. W dalszej
kolejności stała kamienica miejska, która była siedzibą sądu
okręgowego, do czasu jak oddano do użytku budynek sądu
na ulicy Zawadzkiego. Ostatni budynek, a zarazem pierwszy
od strony ulicy Kościelnej, o którym wspominano powyżej,
mieścił Wyższą Szkołę Prywatną dla dziewcząt i chłopców.
Szkoła ta powstała w 1898 roku, a jej rektorem był Boetger,
uczył w niej między innymi proboszcz parafii Luterańskiej
Schirlitz i nauczyciel Steinke (który został później wicedyrektorem nowo wybudowanej szkoły przy ulicy Krzywej).
Ze względu na swą specyfikę, ulica Grosse Kirchenstrasse
zabudowana była tylko z jednej strony. Drugą jej stronę
stanowiły zaplecza kamienic stojących przy Rynku. Współczesna zabudowa znacznie zmieniła te okolice. Niektóre z
opisywanych budynków posiadały pewną architektoniczną
wartość, ale większość z nich nadawała się tylko do wyburzenia. No cóż, czas nie oszczędza nawet murów.
Janusz Namenanik
Bibliografia
1. Gesamt – Verzeichnis , Fernsprechnetzen in den Ober-Postdirektionsbezirken, Bromberg, Danzig, Gumbinnen, Konigsberg
und Koslin (im Bereich der Pro-Vinzen Ost- und Westpreussen,
Pommern und Posen ), Breslau 1914
2. Hassenstein F.,Chronik der Stadt Christburg, Christburg 1920
3. Piepkorn O.,Die Heimatchronik der westpreussischen Stadt
Christburg und Des Landes am Sorgefluss, Detmold 1962
4. Plan der Stadt Christburg, Kr. Stuhm ,nach dem Messtischblatt
713 vom 1930
5. Wehner H., Niekammers Landwirtschaftliche Guter-Adressbukker, Band III , Provins Ostpreussen, Lipsk 1932
14
październik 2011
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
Informacja prasowa
Warszawa, 4 października 2011 r.
Warzywa i owoce – smakują i… pomagają
Warzywa i owoce od dawna znane są ze swych wartości odżywczych. Niektóre składniki zawarte w tych produktach działają
profilaktycznie, zapobiegając lub łagodząc przebieg wielu chorób,
szczególnie cywilizacyjnych.
Marchew a choroby układu krążenia
Jednym z zagrożeń dla człowieka są choroby układu krążenia.
Każdego roku zawał serca przechodzi ponad 100 tysięcy osób. Z
badań WOBASZ (Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu
Zdrowia Ludności), przeprowadzonych w 2005 r., wynika, że na
nadciśnienie (powyżej 140/90 mmHg) choruje aż 36 proc. Polaków
w wieku 20 – 74 lat.
Przed nadciśnieniem może uchronić nas odpowiednia dieta.
Badania holenderskie wykazały 50-proc. spadek ryzyka śmierci
z powodu chorób serca w grupie 800 mężczyzn w wieku powyżej
65 lat, których dieta zawierała ponad 30 mg flawonów i flawonoli.
Znajdują się one m.in. w jabłkach, winogronach, żurawinie, cebuli,
kukurydzy i pomidorach.
Działanie przeciwmiażdżycowe mają natomiast zaw a r t e w w a r z y w a c h i o w o c a c h k a r o t e n o i d y. J e d e n
z nich – beta-karoten – obecny jest w marchwi, dyni, morelach, pomidorach, papryce czy mango. Znajdziemy go także w warzywach
liściastych, takich jak szpinak, brokuł czy kapusta włoska.*
Pomidory w walce z nowotworami
Badania wskazują, że odpowiednia dawka likopenu w naszym
organizmie może chronić przed ryzykiem zachorowania na nowotwory, zwłaszcza prostaty, płuc i żołądka, a także trzustki, jelita
grubego, sutka i szyjki macicy.
Najwięcej likopenu znajdziemy w arbuzach oraz w różowej odmianie grejpfrutów. Ich bogatym źródłem w naszej diecie są także
pomidory. Ciekawostką jest, że gotowanie pomidorów powoduje
wzrost zawartości likopenu.*
Ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów zmniejszają także
zawarte w warzywach i owocach gukozynolany. Ich duże ilości
znajdują się w warzywach kapustnych, takich jak brokuł, brukselka,
kalafior, kapusta.**
Grejpfruty kontra osteoporoza
Po chorobach układu krążenia i nowotworach, trzecie miejsce
wśród najczęstszych chorób Polaków zajmuje osteoporoza.
Częstość występowania tej choroby wzrasta z wiekiem, szczególnie wśród kobiet. Z danych epidemiologicznych wynika, że
w Polsce ponad 25 proc. populacji po 50 roku życia zagrożona
jest złamaniami osteoporotycznymi. Chcąc uniknąć tej choroby
lub zmniejszyć jej skutki, należy zadbać, by w diecie znalazły
się mikroelementy i witaminy. Warto wspierać się również takimi
warzywami, jak marchew, fasola czy kapusta. Badania naukowe
wskazują także na wysoką wartość witaminy K, która może zmniejszać ryzyko złamań. Znajdziemy ją w szpinaku, sałacie, brukselce
i brokułach. Z owoców warto zwrócić uwagę na grejpfruty, które
znacznie zmniejszają utratę wapnia oraz magnezu z tkanki kostnej.
Czosnek pomocny w leczeniu cukrzycy
Szacuje się, że liczba chorujących na cukrzycę w Polsce wynosi
około miliona ludzi, spośród których ponad 200 tysięcy wymaga
codziennego podawania insuliny. Zachorowalność na cukrzycę
zwiększa się wraz z wiekiem, jednak prowadzi do niej także
niezdrowy styl życia – palenie papierosów, brak ruchu. Pomocny
w leczeniu cukrzycy jest czosnek. Dzięki dużej zawartości różnorodnych substancji jest jednym z najcenniejszych warzyw pod
względem prozdrowotnym.*
A – jagody, C – porzeczki, E – brukselka… żeby lepiej widzieć
Do tak zwanych chorób cywilizacyjnych lekar z e z a l i c z a j ą r ó w n i e ż k r ó t k o w z r o c z n o ś ć . To j e d n a
z najczęstszych chorób oczu wśród Polaków. Spędzając wiele godzin w ciągu dnia przed komputerem czy telewizorem powodujemy,
że nasz wzrok zdecydowanie się osłabia. Warto więc wspomagać
się witaminami: A – która występuje m.in. w jagodach, C – którą
znajdziemy w czarnej porzeczce lub czerwonej papryce oraz E – w
którą bogate są brukselka, warzywa liściaste i szpinak.
BezpieczneWarzywa.pl
Wzrostowi spożycia warzyw i owoców ma służyć ogólnopolska
kampania społeczno-edukacyjna BezpieczneWarzywa.pl, sfinansowana ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw. Jej
celem jest odbudowanie zaufania do polskich warzyw i owoców
oraz przekonanie Polaków, że są one nie tylko smaczne, ale i
bezpieczne.
Częścią kampanii jest akcja „Pora na pomidora, czyli jak tu nie
kochać polskich warzyw i owoców”. W wybranych miastach w
Polsce odbywały się akcje happeningowe w ramach trasy koncertowej Lata z Radiem, zachęcające do spożywania świeżych produktów. Pierwszy happening miał miejsce w Warszawie 22 lipca,
w dniu inauguracji kampanii przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi, Marka Sawickiego. Kolejne happeningi promujące polskie
warzywa i owoce gościły w Krynicy-Zdroju, Gnieźnie, Mielnie,
Szczytnie, Koninie oraz ostatni, 25 września – w Spale. W trakcie
imprez wypuszczanych było do nieba tysiąc czerwonych balonów,
symbolizujących pomidory. Wszyscy też mogli częstować się
świeżymi i pysznymi pomidorami, rozdawanymi przez Miłośniczki
i Miłośników pomidorów.
Więcej informacji na temat kampanii Bezpieczne Warzywa.pl oraz
kwestii związanych z bezpieczeństwem warzyw i owoców znajduje
się na stronie internetowej www.bezpiecznewarzywa.pl.
Szczegóły akcji „Pora na Pomidora, czyli jak tu nie kochać polskich
warzyw i owoców” – na www.facebook.com/poranapomidora.
* Krystyna Elkner, Zdrowotne właściwości warzyw. Instytut Warzywnictwa im. Emila Chroboczka, Skierniewice
** Justyna Szwejda-Grzybowska, Właściwości prozdrowotne
warzyw. Instytut Warzywnictwa im. Emila Chroboczka, Skierniewice
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
15
„ZA ŚWIĘTĄ SPRAWĘ - ŻOŁNIERZE ŁUPASZKI”
Początek października przyniósł koniec wystawy fotograficznej hiszpańskiego artysty, która ustąpiła w ten
sposób miejsca kolejnej, tym razem
historycznej ekspozycji.
Sprowadzona z Instytutu Pamięci
Narodowej wystawa składa się z 26
paneli, na których umieszczono około
130 zdjęć – wiele z nich wcześniej
nie publikowanych – oraz fotokopie
dokumentów, fragmenty wspomnień
i dokumentów, a wszystko opatrzone jest historycznym komentarzem.
Wystawa przedstawia genezę podziemia niepodległościowego II wojny
światowej, wywodzącego się z Wileńszczyzny. Pokazuje początki okupacji
na Wileńszczyźnie, losy Polaków
tego rejonu i postawę oporu wobec
dwóch totalitaryzmów. Punkt ciężkości położony jest na zrozumienie tych
postaw, stąd stosunkowo duża liczba
cytatów. Wystawa opowiada historię
żołnierzy mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, od początku ich walk
na Wileńszczyźnie, aż do powojennej
odysei na Podlasiu i Pomorzu. Autorzy
nawiązują do konspiracji młodzieżowej
okresu powojennego, widząc w niej
kontynuację czynu niepodległościowego żołnierzy „wyklętych”.
Wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem mieszkańców. Foto: Archiwum DOK.
Wernisaż otwierający wystawę odbył
się 18 października o godzinie 18.00.
Wstępem do oglądania ekspozycji był
wykład Arkadiusza Dzikowskiego pt: „
Żołnierze wyklęci – partyzanci wieleńscy w Dzierzgoniu 1946”. Wystawa
będzie w Dzierzgońskim Ośrodku Kultury do końca października i można ja
oglądać codziennie w godzinach pracy
DOK. Wszystkich zainteresowanych
historią 5-tej Wileńskiej Brygady AK
zapraszamy na do sali wystawowej na
II piętrze DOK. Jednocześnie życzymy
sobie wielu chętnych uczestniczących
w takich spotkaniach, by móc prezentować inne ciekawe ekspozycje,
zarażać historią i sztuką.
DOK
Magdalena Grodecka
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
zgodnie z umową UDA-POKL.07.01.01.-22-034/08-00
Projekt systemowy pn. „ Integracja społeczna i aktywizacja lokalna kluczem do wzrostu samooceny osób
zagrożonych wykluczeniem społecznym”
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Dzierzgoniu
informuje, że do 31.12.2011 r. trwa realizacja projektu pod
nazwą „ Integracja społeczna i aktywizacja lokalna kluczem
do wzrostu samooceny osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym”. Projekt jest realizowany z PROGRAMU
OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI w ramach Priorytetu
VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.1 Rozwój
i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałanie
7.1.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez
ośrodki pomocy społecznej .
Głównym celem projektu jest: zwiększenie
aktywności zawodowej osób bezrobotnych na terenie gminy
Dzierzgoń poprzez prowadzenie szkoleń zawodowych.
W ramach projektu systemowego zorganizowano
szkolenia zawodowe w ramach aktywnej integracji dla 30
uczestników projektu takie jak:
• Kucharz małej gastronomi I i II stopnia
• aktywizacja zawodowa,
• zajęcia z psychologiem,
•
zastosowanie
komputera
w
działalności
gastronomicznej,
• zastosowanie kas fiskalnych w gastronomii.
• kurs prawa jazdy kat. B
• fryzjerstwo
Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Dzierzgoniu
16
DZIERZGOŃSKI INFORMATOR SAMORZĄDOWY
październik 2011
RÓŻNE DROGI WIODĄ DO POZNANIA HISTORII
Odkrycie śladów przeszłości nie musi odbywać się tylko w
szkolnej ławie. Zdecydowanie ciekawsze jest, gdy bierni
słuchacze zamieniają się w czynnych poszukiwaczy. Mogli
przekonać się o tym uczniowie klas II i III Gimnazjum im.
Jana Pawła II w Dzierzgoniu, którzy w miesiącu październiku
kilkakrotnie wyjeżdżali na wycieczki do Gdańska.
Celem wypraw naszej młodzieży był udział w multimedialnym projekcie edukacyjnym „ Poznaj swoją historię”.
Zajęcia, które upowszechniają i promują wiedzę na temat
historii Polski z lat 1956-1986, a szczególnie „Solidarność”
wzbudziły duże zainteresowanie naszych uczniów. Program
wycieczek obejmował lekcję muzealną o charakterze warsztatowym, zwiedzanie wystawy „Drogi do Wolności”, a następnie historycznych i symbolicznych miejsc Gdańska.
Patronat nad realizacją projektu objęło Europejskie Centrum
Solidarności.
W inny sposób uczestnikami wydarzeń historii Polski stali
się ci uczniowie, którzy skorzystali z wyjazdu do kina w Malborku na projekcję filmu pt. „1920 Bitwa Warszawska”
Wystawa sklepu spożywczego z lat kryzysu w Polsce.
Zajęcia warsztatowe jednej z grup.
Koordynator wyjazdów edukacyjnych
Krystyna Pawlak
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007 - 2013
OGŁOSZENIE
Pani Henryka Sokalska w ramach realizacji projektu
pn. „Leader w Kole Gospodyń Wiejskich w Bągarcie
– organizacja imprezy kulturalnej, kursu gotowania
oraz zakupu strojów regionalnych dla członkiń Koła”
planuje:
- zorganizowanie imprezy kulturalnej w Bągarcie w
dniu 26.11.2011 r.
- zorganizowanie kursu gotowania w dniach: 24.1125.11.2011r.
- zakup doposażenia do świetlicy wiejskiej (zakup
naczyń, zlewozmywaka),
- zakup strojów regionalnych,
Celem projektu jest ożywienie funkcjonowania obiektu
społeczno – kulturalnego, zaktywizowanie społeczności lokalnej oraz ożywienie w sferze udziału w
działaniach społeczno – kulturowych.
Zapraszamy wszystkich mieszkańców wsi na imprezę
kulturalną oraz osoby chętne do zapisów do udziału w kursie!!!
Henryka Sokalska
Wydawca: Gmina Dzierzgoń, Plac Wolności 1, 82-440 Dzierzgoń
Redakcja: Urząd Miejski, 82-440 Dzierzgoń, Plac Wolności 1, tel. 0552762501, e-mail: [email protected]
Redaktor naczelny: Mirosław Żywicki,
Wersja elektroniczna: www.dzierzgon.pl
Foto: Wojciech Budziński, Współpraca: Daria Jaranowska, Skład i łamanie: Grzegorz Chmielewski
Druk: Drukarnia „W&P”,
82-200 Malbork, ul.Akacjowa 29,
tel. (055) 272-25-85.