Wewnątrzszkolnym Systemem Doradztwa Zawodowego (pdf

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 209 im. Hanki Ordonówny w Warszawie
ul. Reymonta 25, 01-840 Warszawa. tel./fax. 22 663 55 69; e -mail: [email protected]
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM
DORADZTWA ZAWODOWEGO
W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 209
IM. HANKI ORDONÓWNY
W WARSZAWIE
Warszawa 2016
Spis treści
I.
Wstęp
II.
Funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa
Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 209 im. Hanki Ordonówny
w Warszawie
III.
Działalność szkolnego koordynatora ds. doradztwa zawodowego
realizującego działania w ramach WSDZ
IV.
Spodziewane efekty działalności WSDZ
V.
Monitoring i ewaluacja
2
I.
Wstęp
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w zakresie szkoły podstawowej to
ogół działań, które podejmuje owa placówka edukacyjna w celu właściwego przygotowania
uczniów do dokonania wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej, a w perspektywie odległej
przyszłości – do wyboru zawodu. Wysoki odsetek bezrobocia w Polsce i trudny rynek pracy
powodują, że każdy człowiek powinien mieć dostęp do pomoc doradcy zawodowego bądź
innych osób, które zajmują się doradztwem edukacyjnym i zawodowym, na każdym etapie
kształcenia. Uzupełnianie/podnoszenie kwalifikacji zawodowych, poszukiwanie pracy czy
nawet wielokrotna zmiana zawodu to czynniki wpisane na stałe w życiorys zawodowy
większości pracowników. Dlatego też pomoc doradcy zawodowego już na poziomie edukacji
podstawowej jest tak ważna, gdyż umożliwia młodemu człowiekowi podjęcie racjonalnej
decyzji co do wyboru kierunku dalszego kształcenia, które z pewnością będzie miało istotny
wpływ na odległą w perspektywie czasowej karierę zawodową młodego człowieka.
Należy zatem stworzyć taki system poradnictwa edukacyjno-zawodowego, który
umożliwi uczniom rozwijanie własnych zainteresowań, uzdolnień, umiejętności i kwalifikacji
oraz zapewni zainteresowanym poznanie możliwości zdobycia wykształcenia i/bądź
zawodów, które oferuje kandydatom dana szkoła. Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Zawodowego powinien również stworzyć wszystkim uczniom możliwość zdobycia wiedzy i
umiejętności, które niezbędne są, aby poznać samego siebie, własne możliwości i
predyspozycje oraz odnaleźć własne miejsce na drodze szkolnej i zawodowej kariery w
przyszłości.
Konieczność organizacji WSDZ obwarowana jest licznymi regulacjami prawnymi, z
czego najistotniejszą jest Ustawa o systemie oświaty z dn. 7 września 1991r., która
zobowiązuje placówki oświatowe do ,,przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku
kształcenia’’.
3
II.
Funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa
Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 209 im. Hanki Ordonówny
w Warszawie
1. Osoby odpowiedzialne za realizację WSDZ w Szkole Podstawowej nr 209
im. Hanki Ordonówny w Warszawie:
 dyrektor szkoły,
 szkolny koordynator ds. doradztwa zawodowego.
2. Osoby współuczestniczące:
 nauczyciele,
 wychowawcy klas,
 pedagog szkolny,
 psycholog.
3. WSDZ zakłada, że:
 środowisko szkolne odgrywa istotną rolę w kształtowaniu decyzji
zawodowych uczniów,
 wybór zawodu to proces rozwojowy i stanowi szereg decyzji, które
podejmowane są na przestrzeni wielu lat,

na wybór zawodu wpływają: poziom i rodzaj wykształcenia wpływ
środowiska, czynniki emocjonalne i wartości,

preferencje zawodowe pojawiają się już w okresie dzieciństwa i
rozwijają się na przestrzeni lat,

WSDZ koordynowany jest przez szkolnego koordynatora ds.
doradztwa zawodowego i ma charakter działań planowych i
zorganizowanych,

WSDZ obejmuje grupową i indywidualną pracę z uczniami, ich
rodzicami i wszystkimi nauczycielami.
4. Cele WSDZ
Cel główny: przygotowanie uczniów kończących szkołę podstawową do
właściwego wyboru drogi dalszego kształcenia (szkoły gimnazjalnej).
Cele szczegółowe
Uczniowie:

poznają i rozwijają własne zainteresowania, umiejętności, uzdolnienia,
predyspozycje i kompetencje,
4

znają swoje mocne strony i ograniczenia,

uczą się przełamywania barier środowiskowych, rozwijają umiejętność
pracy w zespole i kształtują właściwe relacje społeczne,

znają ofertę, zasady rekrutacji i terminarz rekrutacyjny do szkół
gimnazjalnych,

posiadają informacje o sytuacji na rynku pracy, zawodach i
przyczynach bezrobocia,

znają czynniki odpowiedzialne za trafny wybór ścieżki zawodowej,

wybierają szkołę gimnazjalną po dokonaniu bilansu własnych
możliwości, wiadomości i umiejętności z wymaganiami stawianymi
przez szkołę,

znają przeciwwskazania zdrowotne do wyboru konkretnej szkoły i
zawodu,

znają i korzystają ze źródeł informacji edukacyjnej
Nauczyciele:

potrafią zdiagnozować potrzeby i zasoby (możliwości psychofizyczne)
swoich uczniów,

rozwijają zainteresowania, talenty, predyspozycje i zdolności swoich
uczniów,

wspierają uczniów w podjętej decyzji edukacyjnej,

realizują tematykę zawodoznawstwa metodami aktywizującymi,

udzielają informacji rodzicom swoich uczniów bądź kierują ich do
specjalistów, wspierają ich w procesie doradczym.
Rodzice:

znają czynniki istotne przy wyborze szkoły gimnazjalnej i zawodu,

pełnią rolę ,,doradców’’ edukacyjnych własnych dzieci,

znają ofertę szkół gimnazjalnych, zasady i terminy rekrutacji oraz
ścieżki edukacyjne,

współpracują
z
nauczycielami
i
specjalistami
ds.
doradztwa
zawodowego w celu poszukiwania pomocy w trudnych sytuacjach,

uczestniczą w pracy doradczej szkoły (m.in. prezentują swoje zawody
i zakłady pracy).
5
5. WSDZ
a) w ramach pracy z uczniami obejmuje:

poznanie własnej osoby,

diagnozę własnych zainteresowań i preferencji zawodowych,

zdobycie informacji nt. zawodów,

udzielanie informacji zawodowej,

indywidualną pracę z uczniami, którzy wykazują trudności w wyborze
szkoły gimnazjalnej,

dokonanie konfrontacji własnej samooceny z wymaganiami szkół
ponadpodstawowych,
b) w ramach pracy z nauczycielami obejmuje:

stworzenie i zapewnienie ciągłości działań w ramach WSDZ zgodnie
ze statusem szkoły,

prowadzenie poradnictwa edukacyjnego i zawodowego w szkole,

identyfikację potrzeb uczniów i dostosowanie do nich oferty
edukacyjnej szkoły,

przygotowanie uczniów do trafnego wyboru szkoły gimnazjalnej,
ścieżki zawodowej i roli pracownika,
c) w ramach pracy z wychowawcami obejmuje:

prowadzenie pogadanek, dyskusji, rozmów i warsztatów z uczniami nt.
orientacji zawodowej,

organizację wycieczek do zakładów pracy

spotkania z przedstawicielami różnych zawodów,

prezentowanie materiałów informacyjnych nt. wybranych szkół
gimnazjalnych,
d) w ramach pracy z pedagogiem szkolnym obejmuje:

wspomaganie pracy nauczycieli, wychowawców, rodziców i uczniów
poprzez udostępnianie materiałów informacyjnych nt. doradztwa
zawodowego i wszelkich innych materiałów takich jak: karty
zainteresowań, ćwiczenia, ankiety, kwestionariusze, scenariusze zajęć
lekcyjnych,
6

organizację spotkań ze specjalistami zajmującymi się doradztwem
zawodowym z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych,

organizowanie spotkań z rodzicami w celu prezentacji różnych
zawodów i zakładów pracy,
e) w ramach pracy z rodzicami obejmuje:

prezentację założeń pracy edukacyjno-zawodowej szkoły na rzecz
uczniów,

organizację zajęć psychoedukacyjnych, które mają pomóc rodzicom
wspomagać ich dzieci w procesie podejmowania decyzji edukacyjnej,

włączanie rodziców do działań edukacyjnych szkoły (prezentacja
zawodów i zakładów pracy),

przedstawienie oferty edukacyjnej szkolnictwa gimnazjalnego,

gromadzenie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych.
6. Metody i formy działań
a) adresowane do uczniów:

spotkania z przedstawicielami różnych zawodów,

spotkania z przedstawicielami zakładów pracy, lokalnych firm i
pracodawcami,

udzielanie informacji o dniach otwartych i spotkaniach informacyjnych
szkół ponadpodstawowych,

zajęcia warsztatowe mające na celu rozbudzenie poczucia konieczności
planowania własnej ścieżki edukacyjnej i zawodowej,

zajęcia warsztatowe mające na celu samopoznanie i określenie
własnych predyspozycji zawodowych,

zajęcia warsztatowe mające na celu doskonalenie umiejętności
współdziałania w grupie i umiejętności interpersonalnych,

zajęcia warsztatowe mające na celu kształtowanie umiejętności
autoprezentacji,

udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej zainteresowanym
uczniom,
7
b) adresowane do rodziców:

udzielanie informacji z zakresu doradztwa zawodowego i/bądź
kierowanie ich do specjalistów,
c) adresowane do nauczycieli:
III.

śledzenie losów/ścieżek zawodowych absolwentów,

organizacja dni otwartych szkoły (promocja placówki).
Działalność szkolnego koordynatora ds. doradztwa zawodowego
realizującego działania w ramach WSDZ
Zadania szkolnego koordynatora:

gromadzenie i udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej,

regularne diagnozowanie potrzeb uczniów związanych ze zdobyciem
informacji edukacyjno-zawodowych i udzielanie im pomocy w
planowaniu ścieżki edukacyjnej i zawodowej,

udzielanie porad edukacyjno-zawodowych zainteresowanym uczniom i
ich rodzicom,

prowadzenie grupowych zajęć warsztatowych/aktywizujących mających
na celu rozwój umiejętności interpersonalnych i autoprezentacyjnych oraz
uświadamiających uczniom konieczność podjęcia świadomej decyzji co
do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej,

przekazanie informacji o możliwości skorzystania z profesjonalnej
pomocy doradców zawodowych w PPP,

organizacja spotkań informacyjno-szkoleniowych z rodzicami, udzielanie
im informacji i udostępnianie materiałów do pracy z uczniami,

współpraca z nauczycielami w ramach przygotowania uczniów do wyboru
dalszej ścieżki edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienia ciągłości
działań WSDZ,

wykorzystywanie nowoczesnych środków masowego przekazu do
systematycznego wzbogacania swojej wiedzy,

sporządzanie sprawozdań z prowadzonych działań.
8
Formy działań realizowanych w ramach WSDZ:

informacja edukacyjno-zawodowa (gromadzenie informacji edukacyjnozawodowej i jej udostępnianie zainteresowanym osobom oraz
propagowanie samodzielnego poszukiwania informacji),

poradnictwo indywidualne (diagnoza predyspozycji i zdolności, udzielanie
porad i informacji edukacyjno-zawodowych),

poradnictwo grupowe (zespołowe/grupowe zajęcia warsztatowo-doradcze),

poznawanie rynku pracy (wycieczki do różnych zakładów pracy/lokalnych
firm, spotkania z pracodawcami/przedstawicielami firm).
IV.
Spodziewane efekty działalności WSDZ

Uczniowie poznają swoje zainteresowania, predyspozycje, mocne strony
oraz ograniczenia.

Uczniowie zdobędą informacje nt. systemu szkolnictwa gimnazjalnego,
zasad i terminów rekrutacji.

Uczniowie zdobędą informacje nt. różnych zawodów oraz czynności i
zadań z nimi związanych, przyczyn bezrobocia i sytuacji na rynku pracy.

Uczniowie zdobędą umiejętności autoprezentacyjne oraz efektywnej
komunikacji interpersonalnej.

Uczniowie nauczą się podejmować trafne decyzje dotyczące wyboru
dalszej ścieżki edukacyjnej w oparciu o wymagania szkoły i własne
możliwości psychofizyczne.

Nauczyciele będą rozwijać zainteresowania i predyspozycje swoich
uczniów w oparciu o uzyskaną wiedzę o nich.

Rodzice staną się ,,doradcami’’ dla własnych dzieci; zaangażują się w
pracę doradczą szkoły.
V.
Monitoring i ewaluacja
Ewaluacja WSDZ jest niezbędna, aby działania prowadzone przez szkolnego
koordynatora ds. doradztwa zawodowego i pozostałych nauczycieli zgodne były z
potrzebami uczniów i ich rodziców oraz zaspokajały ich wiedzę na interesujące
tematy. Do realizacji tego zadania niezbędne będą:

współpraca
nauczycieli
w
celu
organizacji
zajęć
dotyczących różnych zawodów, sytuacji na rynku pracy itp.,
9
warsztatowych

udzielane przez uczniów wypowiedzi i odpowiedzi w kwestionariuszach
ankiet nt. ich oczekiwań i potrzeb oraz monitorowanie czy działania w
ramach WSDZ zaspokajają owe potrzeby i zainteresowania,

pisemne sprawozdanie z realizacji WSDZ.
Marzena Wolska
Koordynator ds. doradztwa zawodowego SP 209
10