T. Berliński, K. Nizioł Wrocław 2013 PLANOWANIE PRZYCHODÓW

T. Berliński, K. Nizioł
Wrocław 2013
PLANOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PODSTAWIE PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY
POŚREDNICTWA FINANSOWEGO ORAZ POZOSTAŁEJ FINANSOWEJ DZIAŁALNOŚĆI USŁUGOWEJ
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
JEL Classification G20
Słowa kluczowe: Przychody ze sprzedaży, Planowanie przychodów, Planowanie przychodów ze sprzedaży,
Branża pozostała finansowa działalność usługowa, Sezonowość sprzedaży.
Streszczenie: Raport przedstawiania prognozę sprzedaży w przedsiębiorstwach działających w branży pozostała
finansowa działalność usługowa na rok 2012, sporządzona prostą metodą prognostyczną; procentem od
sprzedaży ora liniowym modelem statystycznym z uwzględnieniem sezonowości.
Summary: A report presenting sales forecasts in companies operating in the sector other financial services for the
year 2012, based on a simple method of predictive; percentage of sales ora linear statistical model taking into
account the seasonality
1
Spis treści
WSTĘP ................................................................................................................................................ 1
OPIS TEORETYCZNY METODY .................................................................................................... 1
PRAKTYCZNY PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA Z WYKORZYSTANIEM DANYCH
RZECZYWISTYCH ........................................................................................................................... 2
MODEL TRENDU LINIOWEGO Z ANAKLIZĄ WAHAŃ SEZONOWYCH ................................ 3
ZAKOŃCZENIE ................................................................................................................................. 6
2
WSTĘP
Planowanie jest związane z działalnością każdego przedsiębiorstwa. Występuje ono już w
fazie powstania firmy i funkcjonuje w każdym kolejnym okresie jej istnienia. Planowanie finansowe
natomiast ściśle wiąże się z sytuacją majątkową przedsiębiorstw. Jej przyszłymi wpływami,
wydatkami czy inwestycjami. Wyróżnia się planowanie krótkoterminowe (strategiczne) oraz
długoterminowe (operacyjne). Istotność wykorzystania technik związanych z planowaniem
finansowym okazuje się być pomocna w efektywnym zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa oraz w
maksymalizacji osiąganego przez jednostkę wyniku finansowego.
Jedną z części ogólnie rozumianego planowania finansowego jest prognozowanie przyszłej
sprzedaży, jaką dane przedsiębiorstwo może osiągnąć. Prognozy te najczęściej wykonuje się na
podstawie historycznych wartości sprzedaży zawartych w publikowanych sprawozdaniach
finansowych1.
Przedsiębiorstwa działające w branży pośrednictwa finansowego oraz pozostałej finansowej
działalności usługowej cechują się charakterystyczną sprzedażą i osiąganymi wynikami. Zaplanowano
przychody ze sprzedaży dla przedsiębiorstw z wymienionych branż. Pierwsze z nich (Firma A)
zajmuje się głównie obsługą klientów związaną z świadczeniem usług pośrednictwa finansowego, po
części także w branży ubezpieczeń. Drugie przedsiębiorstwa (Firma B) również działająca w branży
finansowej, zajmuje się opracowywaniem rozwiązań służących między innymi promowaniu marki
poprzez obsługę płatności kartami kredytowymi czy tworzenie programów lojalnościowych dla sieci
partnerskich.
OPIS TEORETYCZNY METODY
Do zaplanowania prognozy przyszłych przychodów ze sprzedaży wykorzystano metodę procentu od
sprzedaży. Jest to prosta, analityczna metoda, bazująca na danych historycznych, zakładająca
utrzymanie wskaźników finansowych na takim samym poziomie co w okresach poprzedzających
1
michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt, data pobrania: 21.04.2013r.
1
prognozę2. Wszystkie dane niezbędne do zaplanowania przyszłych przychodów ze sprzedaży zostały
pobrane ze sprawozdań finansowych analizowanych przedsiębiorstw, umieszczonych w Monitorze
Polskim B.
PRAKTYCZNY PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA Z WYKORZYSTANIEM DANYCH RZECZYWISTYCH
Firma A większość swojego majątku (ok. 71%) ulokowała w aktywach obrotowych, przede
wszystkim w pozycji należności oraz inwestycje (głównie środki pieniężne). Aktywa trwałe oraz
zapasy stanowią niewielki procent całej wartości aktywów, co jest charakterystyczne dla spółek
zajmujących się świadczeniem usług finansowych. Firma A nie posiada żadnych kredytów w
analizowanych latach, jest więc w całości finansowana przez właścicieli. Jednakże wynik finansowy
jednostki stale wykazuje stratę rzędu około 30 % wartości pasywów ogółem. Dane do obliczeń zostały
pobrane ze sprawozdań firmy opublikowanych w Monitorze Polskim B.
Planując przyszłe przychody ze sprzedaży, przyjęto współczynnik wzrostu sprzedaży
odpowiedni dla branży w jakiej ono funkcjonuje, na poziomie 4,47 % 3 . Obliczenia zostały
przedstawione w tabeli Nr 1.
Tabela 1. Obliczenie wolnych przepływów pieniężnych firmy A
2010
2011
2012
CR
328 771 300,98 zł
355 091 362,70 zł
370 963 946,61 zł
CE
348 036 982,23 zł
377 521 777,57 zł
394 397 001,03 zł
NCE
9 009 903,73 zł
12 961 692,67 zł
13 541 080,33 zł
EBIT
- 28 275 584,98 zł
- 35 392 107,54 zł
- 36 974 134,75 zł
TAX
- 5 372 361,15 zł
- 6 724 500,43 zł
- 7 025 085,60 zł
NOPAT - 22 903 223,83 zł
- 28 667 607,11 zł
- 29 949 049,15 zł
NCE
9 009 903,73 zł
12 961 692,67 zł
13 541 080,33 zł
OCE
- 13 893 320,10 zł
- 15 705 914,44 zł
- 16 407 968,81 zł
ΔNWC
93 912 213,31 zł
16 689 772,24 zł
42 023 704,00 zł
CAPEX
9 412 646,43 zł
13 541 080,33 zł
14 146 366,62 zł
FCF
- 117 218 179,84 zł
- 45 936 767,01 zł
- 72 578 039,43 zł
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz
http://michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt
Z tabeli nr 1 wynika, że pomimo wzrostu przychodów ze sprzedaży wolne przepływy pieniężne, a co
za tym idzie wynik finansowy jednostki będzie spadał.
2
W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2003, s. 143-145
3
2
Firma B większość prawie cały swój majątek posiada w aktywach obrotowych (należnościach
i środkach pieniężnych), co również wiąże się ze specyfiką branży w jakiej funkcjonuje. Źródła
finansowania jednostki, obejmują głównie kapitały własne, w tym osiągany przez jednostkę zysk
netto. Firma nie posiada kredytów, w całości jest finansowana z majątku właścicieli. Nie posiada
również zobowiązań długoterminowych, natomiast zobowiązania krótkoterminowe, na które składają
się przede wszystkim zobowiązania handlowe, stanowią około 3 % wartości pasywów ogółem.
Tabela 2. Obliczenie wolnych przepływów pieniężnych firmy A
2010
2011
2012
CR
3 941 678,59 zł
4 533 388,41 zł
4 736 030,87 zł
CE
3 766 014,14 zł
4 067 832,61 zł
4 249 664,73 zł
NCE
8 120,76 zł
56 769,00 zł
59 306,57 zł
EBIT
167 543,69 zł
408 786,80 zł
427 059,57 zł
TAX
31 833,30 zł
77 669,49 zł
81 141,32 zł
NOPAT
135 710,39 zł
331 117,31 zł
345 918,25 zł
NCE
8 120,76 zł
56 769,00 zł
59 306,57 zł
OCE
143 831,15 zł
387 886,31 zł
405 224,83 zł
ΔNWC
762 979,72 zł
- 1 204 749,45 zł
114 241,15 zł
CAPEX
8 483,76 zł
59 306,57 zł
61 957,58 zł
FCF
- 627 632,33 zł
1 533 329,18 zł
229 026,09 zł
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz
http://michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt
W tabeli nr 2 zamieszczono obliczenia związane z planowaniem przyszłych przychodów ze sprzedaży.
Jako stały wzrost sprzedaży odpowiedni dla branży w jakiej funkcjonuje Firma B przyjęto 4,47%.
Wzrost przychodów ze sprzedaży skutkuje również wzrostem zmiennych kosztów związanych z
działalnością jednostki, które w przypadku branży finansowej stanowią mniejszą część ogółu kosztów.
Wolne przepływy pieniężne spadną, jednak nadal będą dodatnie. Firma B w przyszłych okresach,
opierając się na założeniach modelu, nadal będzie osiągać zyski, choć mniejsze.
MODEL TRENDU LINIOWEGO Z ANAKLIZĄ WAHAŃ SEZONOWYCH
Prognoza przychodów ze sprzedaży obliczona dzięki metodzie trendu liniowego opisanego funkcją z
uwzględnieniem statystycznego modelu multiplikatywnego badania sezonowości. Pierwszym krokiem
przy takim badaniu była ocena sezonowości w branży. Posłużyła temu jedna z metod statystycznych.
Dla firmy A i B przeanalizowano sezonowość wyników kwartalnych osiąganych na przełomie
ostatnich czterech lat. Obliczając trend sprzedażowy z odchyleniami sezonowymi, można oszacować
rozkład przychodów na przyszłe kwartały osiągane przez firmę. W metodzie tej zastosowano
3
dodatkowo wygładzenie trendu. Obliczanie wskaźników sezonowości opiera się na wzorze,
y it
iws  ~ i
y
wykorzystującym oryginalne szeregi czasowe:
i
t
t
Wykorzystując obliczone wskaźniki sezonowości obliczamy, średnie okresowe jako dane surowe.
Kolejnym krokiem w obliczeniach jest wyznaczenie funkcji trendu opisującą osiąganą przez firmę
przychody ze sprzedaży. Opierając się na posiadanych informacjach z ostatnich 16 kwartałów
tworzymy funkcję kwadratową i dopasowujemy do niej wcześniej obliczone wskaźniki sezonowości.
Poniżej przedstawiono tą metodę prognostyczną dla dwóch firm z branży finansowej:
Tabela 3. Obliczenie sezonowości sprzedaży dla firmy A i B
Obliczenia dla firmy A:
Obliczenia dla firmy B:
Sezonowość przychodów ze sprzedaży firmy A w
latach 2008-2011
Kwartał 1
95,90%
Kwartał 2
101,44%
Kwartał 3
94,84%
Kwartał 4
107,82%
Sezonowość przychodów ze sprzedaży firmy B w
latach 2008-2011
Kwartał 1
89,95%
Kwartał 2
103,29%
Kwartał 3
86,79%
Kwartał 4
119,97%
Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz Statystyka : elementy teorii
i zadania, Stanisława Ostasiewicz, Wyd. 7. - Wrocław : Wydawnictwo UE, 2011.
Wykres 1. Wyznaczenie liniowego trendu przychodów ze sprzedaży firmy A
Przychody ze sprzedaży firmy A
zł110 000 000,00
y = 193 931,2050458x2 - 3 026 686,9492585x + 96 304 411,9598181
R² = 0,2198289
zł100 000 000,00
zł90 000 000,00
zł80 000 000,00
zł70 000 000,00
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
14
15
16
Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa
Wykres 2. Wyznaczenie liniowego trendu przychodów ze sprzedaży firmy B
Pryzchody ze sprzedaży firmy B
zł1 400 000,00
y = 26,8230141x2 + 25 866,5834896x + 772 913,7985664
R² = 0,4308935
zł1 300 000,00
zł1 200 000,00
zł1 100 000,00
zł1 000 000,00
zł900 000,00
zł800 000,00
zł700 000,00
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa
4
Tabela 4. Prognoza przychodów ze sprzedaży firmy A na rok 2012
Na Tabeli 4 przedstawiono prognozę sprzedaży dla firmy A. W jej przypadku widać silny rosnący trend
liniowy wzrostu przychodów ze sprzedaży. Działalność spółki wykazuje również nieznaczne odchylenia
sezonowości w kwartale 1 i 3. Przewiduje się, że w 2012 roku przychody ze sprzedaży wyniosą 360 483 243,72
złotych. Co oznaczałoby spadek o 1,67% w porównaniu z rokiem poprzednim. Głównie za sprawą słabych
wyników w ostatnim kwartale.
Firma B w odróżnieniu od firmy A powinna w roku 2012 odnotować wzrost przychodów ze sprzedaży. Tablica
5 Zachowując trend wzrostowy z poprzednich lat, silna dynamika wzrostu zwłaszcza w drugiej połowie roku
przełoży się na kolejny pozytywny wynik finansowy. Zachowując silną sezonowość w 4 kwartale, przychody ze
sprzedaży wyniosą 5 052 523,63 złotych. W porównaniu do roku poprzedniego oznacza to wzrost o ponad 10
procent.
5
Tabela 5. Prognoza przychodów ze sprzedaży firmy B na rok 2012.
ZAKOŃCZENIE
Celem raportu było przedstawienie prognozy przychodów ze sprzedaży dla dwóch spółek z branży finansowej.
Do badania wykorzystano metodę procentu od sprzedaży wykorzystującą prognozowany wzrost dla danej gałęzi
działalności oraz statystyczną metodą liniową uwzględniająca sezonowość. Przedstawione powyżej wyniki
wskazują, że obie firmy powinny zachować w 2012 trend jaki wykazywały w latach poprzednich. Firma A
zmniejszy swoje przychody ze sprzedaży poprawiając tym samym swój wynik finansowy (trend liniowy). Firma
B natomiast wykorzystując korzystne zwiększenia przychodów z lat poprzednich (rok do roku) powinna w 2012
roku po raz kolejny poprawić swoje wyniki, tym razem o około 10%. Przy założeniach wpisania się obu spółek
w trendy dla ich sektora, powinny w mijającym roku zwiększyć sprzedaż między 4% a 5% (metoda procentu od
sprzedaży). Zadowalające branżowe wyniki branży z lat 2010-2011, sprawiają że sytuacja obu spółek jest dobra.
Trend ten powinien utrzymać się nie tylko w obecnym ale także i przyszłym roku. Sprzyjać temu może
wychodzenie
gospodarki
z
kryzysu
gospodarczego
6
oraz
pobudzenie
sektora
usług
finansowych.
Bibliografia
1.
Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk,
Gdańsk 2009.
2.
Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial
Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk 2008.
3.
Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to
Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or
http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041
4.
Michalski Grzegorz (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making,
5.
Polak Petr, Robertson, D. C. and Lind, M. (2011), The New Role of the Corporate Treasurer: Emerging
Trends in Response to the Financial Crisis (December 12, 2011). International Research Journal of
Finance and Economics, No. 78, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1971158
6.
Soltes Vincent (2012), Paradigms of Changes in the 21th Century - Quest for Configurations in
Mosaic, Ekonomicky Casopis, v.60 is.4 pp. 428-429.
7.
Soltes Vincent (2011), The Application of the Long and Short Combo Option Strategies in the
Building of Structured Products, 10th International Conference of Liberec Economic Forum, Liberec.
8.
Zmeskal Zdenek, Dluhosova Dana (2009), Company Financial Performance Prediction on Economic
Value Added Measure by Simulation Methodology, 27th International Conference on Mathematical
Methods in Economics, Mathematical Methods in Economics, 352-358.
9.
Polak Petr, Sirpal R., Hamdan M. (2012), Post-Crisis Emerging Role of the Treasurer, European
Journal of Scientific Research, 86, 3, 319-339
10. Kresta A.; Tichy Tomas (2012), International Equity Portfolio Risk Modeling: The Case of the NIG
11. MPB - Dane dla lat 2009-2010, http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.92633
12. Machała Robert, Zarządzanie finansami i wycena firmy, Unimex Oficyna Wydawnicza, 2008
13. Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2003
14. http://michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt
15. Pluta Wiesław, Michalski Grzegorz, Krótkoterminowe zarządzanie płynnością, C.H. Beck, Warszawa
2005
16. Pluta Wiesław, Zarządzanie wartością w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo PWE,
Warszawa 2009
7
17. Kopiński Andrzej, Finanse przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław
2010
18. Kaczmarek Tadeusz, Zarządzanie płynnością finansów małych i średnich przedsiębiorstw - ujęcie
praktyczne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2007
19. Pluta Wiesław, Budżetowanie kapitałów, PWE, Warszawa 2000
20. Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa
2005
21. Bednarski Lech, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 2000
22. Statystyka : elementy teorii i zadania / Stanisława Ostasiewicz, Zofia Rusnak, Urszula Siedlecka. Wyd. 7. - Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2011.
23. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2239363
24. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2239370
8