Pobierz

WPHI Praga, wrzesień 2013
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej
w Pradze
Biuletyn Informacyjny
WRZESIEŃ 2013
SPIS TREŚCI:
I.
PKB REPUBLIKI CZESKIEJ W II. KW. 2013 .............................................................
2
II.
PRZEMYSŁ ........................................................................................................................
3
III.
BUDOWNICTWO ............................................................................................................
3
IV.
BEZROBOCIE ...................................................................................................................
4
V.
CENY TOWARÓW I USŁUG ..........................................................................................
4
VI.
HANDEL ZAGRANICZNY RCZ ......................................................................................
5
VII. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA ..............................................................
7
VIII. POLSKA NA TARGACH W CZESKICH BUDZIEJOWICACH ...................................
10
IX.
WZROST CEN ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH ........................................................
11
X.
X. REPUBLIKA CZESKA NA 46 MIEJSCU ................................................................... 12
XI.
WZROST KOSZTÓW ZATRUDNIENIA W REPUBLICE CZESKIEJ ....................... 13
XII. NOWELIZACJA USTAWY O ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII .....................
14
XIII. SYTUACJA W CZESKIEJ BRANŻY BUDOWLANEJ ...................................................
14
XIV. STATYSTYKA PRZEDSIĘBIORCÓW CZESKICH ......................................................
15
XV.
PLANY NOWELIZACJI USTAWY O ZACHĘTACH INWESTYCYJNYCH ............... 16
XVI. STOISKO WPHI NA MSV W BRNIE ............................................................................
17
XVII. FOR-ELECTRON 2013 ...................................................................................................
19
1
WPHI Praga, wrzesień 2013
I. Czeski PKB w drugim kwartale 2013 r.
Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, PKB Republiki Czeskiej w drugim
kwartale 2013 roku, oczyszczony od wpływów sezonowych, w stosunku międzyrocznym
był niższy o 1,3%. Ogółem w pierwszym półroczu br. wartość PKB była niższa o 1,9% w
stosunku do takiego samego okresu roku ubiegłego. W stosunku do poprzedniego kwartału
wartość PKB wzrosła o 0,6%.
Wpływ na tempo wzrostu PKB Republiki Czeskiej w ostatnich kwartałach, miały różne
krótkotrwałe i długotrwałe czynniki, do tych najważniejszych zalicza się:
długookresowe obniżenie aktywności inwestycyjnej, powodujące spadek zamówień w
przemyśle i budownictwie,
spadek lub stagnacja gospodarcza na rynkach głównych partnerów handlowych
Republiki Czeskiej,
długa i chłodna zima, która wywarła negatywny wpływ na wytworzoną wartość
dodaną brutto, w tym głównie w budownictwie,
nierównomierne rozłożenie wpływów z akcyzy z wyrobów tytoniowych pomiędzy
ostatnim kwartałem ubiegłego roku, a pierwszym kwartałem roku bieżącego.
W drugim kwartale br., w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego,
odnotowano zarówno wzrost konsumpcji indywidualnej (o 0,8%), jak też wzrost wydatków
gospodarstw domowych (o 0,5%). Kupowano więcej artykułów konsumpcji długookresowej
związanych z wyposażeniem mieszkań i transportem, a mniej artykułów konsumpcji
krótkookresowej. W stosunku międzyrocznym wyraźnie spadły nakłady inwestycyjne (o
12,6%), w tym również na środki trwałe (o 6,2%). Negatywnie wpłynęło to na zapasy,
których warność w okresie II kwartału obniżyła się o 6,4 mld CZK. Wyraźną zmianę
odnotowano w zakresie wpływu eksportu na PKB. Po spadku wartości eksportu w I kwartale,
w II kw. jego wyższa niż w imporcie dynamika, oddziaływała pozytywnie na warność PKB.
Biorąc pod uwagę stronę podażową, dane statystyczne wskazują na międzyroczny spadek
wartości dodanej brutto w gospodarce czeskiej ogółem o 1,2%; w tym w przemyśle
przetwórczym o 1,3%, w budownictwie o 3,7%, w handlu o 1,4%, a w dziale wynajmu
nieruchomości o 1,5%. Wyraźnie pozytywne wyniki uzyskał sektor finansów i ubezpieczeń,
gdzie wzrost wartości dodanej brutto wyniósł ok. 20%.
II. Przemysł
Produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej w lipcu 2013 r. w stosunku
międzyrocznym wzrosła się o 2,1%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego o 0,4%.
Największy międzyroczny wzrost odnotowano w produkcji wyrobów i konstrukcji
metalowych (o 11,2%), w produkcji maszyn i urządzeń (o 8,3%) oraz w produkcji wyrobów z
gumy i tworzyw sztucznych (o 8,0%). Największy spadek odnotowano w produkcji i
dystrybucji energii elektrycznej, gazu i ciepła (o 5,9%), w sektorze wydobywczym (o 11,2%)
oraz w produkcji pojazdów motorowych (o 2,7%).
2
WPHI Praga, wrzesień 2013
Przychody z działalności przemysłowej w lipcu 2013 r. w cenach bieżących w stosunku
międzyrocznym wzrosły o 3,7%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw
przemysłowych o 6,6%.
Wartość nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 9,0%; w tym
wartość zamówień zagranicznych o 10,2%, a zamówień krajowych o 6,6%.
Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim w lipcu 2013 r. (bez pracowników
agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była
międzyrocznie niższa o 1,3%. Średnie wynagrodzenie miesięczne w przedsiębiorstwach
przemysłowych wzrosło nominalnie o 3,3% i wyniosło 27.303 CZK (ok. 1.060 EUR).
Przemysł (wskaźniki międzyroczne – dane wstępne)
Dynamika w cenach stałych
(analogiczny okres roku poprzedniego = 100)
Wyszczególnienie
styczeńmaj
2013
czerwiec
2013
lipiec
2013
Przemysł Republiki Czeskiej (B+C+D)
97,8
95,1
102,1
96,8
B) Wydobycie
74,7
78,8
88,8
84,7
C) Przemysł przetwórczy
98,8
96,0
104,1
97,7
D) Produkcja i dystrybucja energii
elektrycznej, gazu i ciepła
101,1
94,7
94,1
96,0
lipiec
2013
III. Budownictwo
Produkcja budowlana na rynku czeskim w lipcu 2013 roku w stosunku międzyrocznym
wzrosła o 0,2%. Wartość produkcji w budownictwie lądowym była wyższa o 2,7%, a w
budownictwie inżynieryjnym spadła o 5,5%. Produkcja budowlana od początku roku do
końca lipca, w porównaniu z analogicznym okresem 2008 roku, była niższa o 30,2%.
Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie w omawianym okresie (bez pracowników
agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, w
stosunku międzyrocznym obniżyła się o 9,0%. Średnie wynagrodzenie w tej branży obniżyło
się o 1,4% i wyniosło 30.401 CZK (ok. 1.180 EUR).
Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w lipcu 2013 r. w stosunku międzyrocznym
obniżyła się o 11,5%, a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami spadła o
14,3%.
3
WPHI Praga, wrzesień 2013
Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne)
Dynamika w cenach stałych
(analogiczny okres roku poprzedniego = 100)
Wyszczególnienie
maj
2013
Produkcja budowlana ogółem
w tym: w budownictwie ogólnym
w budownictwie inżynieryjnym
Rozpoczęte realizacje mieszkań
w tym: w budownictwie jednorodzinnym
w budownictwie wielorodzinnym
Zakończone realizacje mieszkań
w tym: w budownictwie jednorodzinnym
w budownictwie wielorodzinnym
82,7
80,8
86,8
85,3
88,3
96,5
65,1
80,2
60,0
czerwiec
2013
lipiec
2013
88,4
87,1
91,1
86,8
84,0
160,0
62,3
85,5
32,4
100,2
102,7
94,5
112,6
91,6
383,6
77,3
76,9
78,2
styczeńlipiec
2013
89,0
89,5
88,0
90,7
89,4
98,5
88,3
91,3
97,0
IV. Bezrobocie
Na koniec sierpnia 2013 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 552 tys. osób, tj. o 0,6
tys. więcej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 65,0 tys. więcej niż na koniec sierpnia
2012 r. Stopa bezrobocia na 31.08.2013 r. wyniosła 7,5%. Wśród mężczyzn stopa
bezrobocia utrzymywała się na poziomie 7,3%, a wśród kobiet wzrosła do 7,8%.
Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Most (13,6%), Bruntal (12,2%), Usti
nad Labą (12,2%), Karwina (12,0%) oraz Chomutov (11,6%). Najniższe w powiatach miasta
Pragi (od 3,4% do 5%) oraz w powiatach: Mlada Boleslav i Pelhrimov i Prachatice (po 4,7%).
W ewidencji czeskich Urzędów Pracy, wg stanu na 31 sierpnia 2013 roku, było 40.579
wolnych miejsc pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 13,6 bezrobotnych, z
tego najwięcej w powiatach: Bruntal (49,7), Karwina (49,0), Jesenik (44,6), Sokolov (43,8)
oraz Havlickuv Brod (33,3).
Zasiłek dla bezrobotnych w sierpniu 2013 r. wypłacono 111.967 osobom ubiegającym się o
zatrudnienie, tj. 20,3% ogółu bezrobotnych (w lipcu 2013 – 20,2%, w sierpniu 2012 –
19,4%).
V. Ceny towarów i usług
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w sierpniu, w stosunku do lipca 2013 r., obniżyły
się ogółem o 0,2%. Było to spowodowane głównie spadkiem cen artykułów spożywczych i
napojów bezalkoholowych (o 2,2%). Wzrosły natomiast ceny napojów alkoholowych i
wyrobów tytoniowych (o 1,1%).
Międzyrocznie, inflacja w sierpniu wyniosła 1,3% i była o 0,1 pp. niższa niż w miesiącu
poprzednim. W porównaniu z sierpniem 2012 roku, wyższe były ceny artykułów
spożywczych i napojów bezalkoholowych (o 5,6%), napojów alkoholowych i tytoniu (o
4
WPHI Praga, wrzesień 2013
3,5%), usług hotelowych i restauracyjnych (o 2,1%), opieki zdrowotnej (o 1,8%), czynszów i
opłat mieszkaniowych (o 1,3%) oraz edukacji (o 1,4%). Niższe były, m.in. ceny usług
pocztowych i telekomunikacyjnych (o 10,9%) oraz ceny wyposażenia mieszkań (o 0,6%).
Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji)
Analogiczny okres roku Średnia
poprzedniego = 100
roku
06/13
07/13
08/13 2005=100
101,6
101,4
101,3
122,7
106,3
105,7
105,6
130,1
103,3
103,2
103,5
149,8
98,6
100,0
100,0
80,3
101,6
101,2
101,3
144,5
99,4
99,4
99,4
94,3
103,3
102,1
101,8
167,9
99,6
100,6
99,5
106,4
88,0
88,1
89,1
83,4
100,0
100,2
100,4
101,2
101,4
101,4
101,4
119,6
101,8
102,1
102,1
127,7
102,2
101,7
101,6
117,1
Wyszczególnienie
Ogółem w tym:
Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe
Napoje alkoholowe i tytoń
Odzież i obuwie
Czynsze, woda, energia, paliwa
Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy
Służba zdrowia
Transport
Poczta i telekomunikacja
Kultura i rekreacja
Edukacja
Wyżywienie i zakwaterowanie
Pozostały towar i usługi
Stopa
inflacji*
102,0
105,6
103,7
97,6
102,8
99,2
105,0
100,1
93,1
100,0
101,6
101,5
102,7
*relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz poprzednie 12 miesięcy
VI. Handel zagraniczny
W okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2013 roku, obroty handlu zagranicznego Republiki
Czeskiej w stosunku międzyrocznym obniżyły się o 4,1%. Eksport był niższy o 3,2% i
wyniósł 69,2 mld EUR, a import o 5,2% i wyniósł 60,7 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz
międzyrocznie wzrosła o 13,9% i wyniosła 8,5 mld EUR.
Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej
w okresie styczeń-lipiec 2012/2013 (w mln)
STYCZEŃ - LIPIEC 2012
Wyszczególnienie
Eksport
Import
Saldo
CZK
1.801.356 1.613.837
STYCZEŃ - LIPIEC 2013
Eksport
Import
187.519 1.781.375 1.563.159
Saldo
DYNAMIKA W %
eksportu
importu
218.216
98,9
96,9
EUR
71.493
64.049
7.444
69.217
60.735
8.482
96,8
94,8
USD
92.044
82.450
9.594
90.831
79.697
11.134
98,7
96,7
Największy wzrost nadwyżki handlowej w omawianym okresie odnotowano w grupie
różnych wyrobów przemysłowych (o 450,4 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych
rynkowych (o 301,6 mln EUR) oraz w grupie maszyn i środków transportu (o 165,8 mln
EUR), a największy spadek w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 74,9 mln EUR).
Największy wzrost deficytu handlowego odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych
(o 43,4 mln EUR) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 18,5 mln EUR), a spadek w grupie
5
WPHI Praga, wrzesień 2013
paliw mineralnych i smarów (o 108,0 mln EUR) oraz w grupie chemikaliów i wyrobów
pochodnych (o 93,0 mln EUR).
W okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2013 r. największy wzrost wartości czeskiego
eksportu miał miejsce w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 401,2 mln EUR, tj. o
5,4%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 110,4 mln EUR, tj. o 2,5%), w
grupie wyrobów pozostałych (o 58,1 mln EUR, tj. 64,3%), w grupie napojów i tytoniu (o 46,1
mln EUR, tj. o 10,1%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 39,9 mln EUR, tj. o
1,7%). Największy spadek wartości eksportu odnotowano w grupie maszyn i środków
transportu (o 2.100 mln EUR, tj. o 5,4%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 549,8
mln EUR, tj. o 19,6%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 143,5 mln EUR, tj. o 7,0%)
oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 139,7 mln EUR, tj. o 1,1%).
Największy wzrost wartości importu odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych (o
83,3 mln EUR, tj. o 2,7%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 76,6 mln EUR, tj. o
49,7%), a największy międzyroczny spadek w grupie maszyn i środków transportu
(o 2.266 mln EUR, tj. o 8,5%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 657,8 mln EUR, tj. o
9,3%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 441,3 mln EUR, tj. o 3,8%).1
Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w okresie od stycznia do lipca 2013 roku, były
samochody osobowe (9,0% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (7,2%) oraz
urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (5,3%); następnie aparaty i urządzenia
telefoniczne (2,2%), druty i kable izolowane (1,7%), nowe opony samochodowe z gumy
(1,5%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych
(1,4%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (1,3%),
meble do siedzenia (1,2%) oraz pompy do cieczy (1,2%). Na ww. 10 grup towarowych
przypadało 31,9% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość w stosunku
międzyrocznym była wyższa o 0,1%.
W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły części i akcesoria samochodowe (5,1%),
ropa naftowa (3,9%), gaz ziemny (3,7%), urządzenia do automatycznego przetwarzania
danych (3,6%) i aparaty i urządzenia telefoniczne (2,4%); następnie leki (2,0%), zespolone
obwody elektryczne (1,8%), części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych (1,7%),
samochody osobowe (1,7%) oraz druty i kable izolowane (1,5%). Na ww. 10 grup
towarowych przypadało 27,5% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była
międzyrocznie niższa o 7,7%.
Największą nadwyżkę handlową w omawianym okresie Republika Czeska uzyskała w
handlu z Niemcami (5,964 mln EUR), Słowacją (2.466 mln EUR), Wielką Brytanią (2.255
mln EUR), Francją ( 1.510 mln EUR) oraz Austrią ( 1.283 mln EUR), a największy deficyt w
handlu z Chinami (-5.458 mln EUR), Koreą Południową (-1.001 mln EUR), Japonią (-834
mln EUR), Rosją (-668 mln EUR), Azerbejdżanem (-531 mln EUR), Tajlandią (- 428 mln
EUR), Tajwanem (-399 mln EUR) oraz Polską (-358 mln EUR).
1
Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1
6
WPHI Praga, wrzesień 2013
VII. Polsko-czeska wymiana handlowa
Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, czesko-polskie obroty handlowe w
okresie od stycznia do lipca 2013 r. w stosunku międzyrocznym były niższe o 2,3% i
wyniosły 8,6 mld EUR. Wartość czeskiego eksportu do Polski obniżyła się o 4,3% i
wyniosła 4.119 mln EUR, a wartość importu o 0,4% i wyniosła 4.477 mln EUR. Czeski
deficyt w handlu z Polską wzrósł o 89,8% i wyniósł 357,7 mln EUR.2
W czeskim eksporcie do Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie
różnych wyrobów przemysłowych (o 24,4 mln EUR, tj. o 8,0%), w grupie chemikaliów i
wyrobów pochodnych (o 22,8 mln EUR, tj. o 4,6%), oraz w grupie tłuszczów roślinnych i
zwierzęcych (o 8,2 mln EUR, tj. o 11,4%). Największy spadek eksportu odnotowano w grupie
maszyn i środków transportu (o 98,5 mln EUR, tj. o 6,6%), w grupie wyrobów
przemysłowych rynkowych (o 62,4 mln EUR, tj. o 5,1%), w grupie żywności i zwierząt
żywych (o 52,5 mln EUR, tj. o 19,3%), w grupie surowców za wyjątkiem paliw (o 14,6 mln
EUR, tj. o 6,6%) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 14,1 mln EUR, tj. o 6,8%). 3
W czeskim imporcie z Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie
wyrobów przemysłowych rynkowych (o 32,1 mln EUR, tj. o 2,3%), w grupie żywności i
zwierząt żywych (o 20,8 mln EUR, tj. o 4,4%) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o
11,8 mln EUR, tj. o 7,2%). Największy spadek importu odnotowano w grupie maszyn i
środków transportu (o 28,9 mln EUR, tj. o 2,5%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o
27,9 mln EUR, tj. o 7,1%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 13,1 mln EUR, tj.
o 3,2%) oraz w grupie napojów i tytoniu (o 11,4 mln EUR, tj. o 20,4%) .
Największy deficyt w handlu z Polską w omawianym okresie Republika Czeska odnotowała
w grupie żywności i zwierząt żywych (-276,8 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych
rynkowych (-255,9 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (-173,0 mln EUR);
następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-64,2 mln EUR) oraz w grupie
napojów i tytoniu (-16,2 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków
transportu (+261,8 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (+83,9 mln
EUR), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (+59,7 mln EUR) oraz w grupie
surowców z wyjątkiem paliw (+31,4 mln EUR).
2
Wg danych MG (Insigos), polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do lipca 2013 r. w stosunku
międzyrocznym wzrosły o 0,8% i wyniosły 8,5 mld EUR. Polski eksport do Czech wzrósł o 2,7% i wyniósł
5.282 mln EUR, a import obniżył się 2,1% i wyniósł 3.218 mln EUR. Wg tych danych, Polska w omawianym
okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości 2.063 mln EUR..
3
Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego
przedstawia załącznik nr 2
7
WPHI Praga, wrzesień 2013
Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń – lipiec 2012/2013
(w mln EUR)
4 500
4 477,2
4 306,6 4 495,1
4 119,5
3 500
2 500
1 500
500
-188,5
-500
-357,7
-1 500
I - VII 2012
Czeski eksport do Polski
I - VII 2013
Czeski import z Polski
Saldo wymiany
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
W czeskim eksporcie do Polski największy udział w omawianym okresie miały samochody
osobowe (6,0%) oraz części i akcesoria samochodowe (4,9%); następnie urządzenia do
automatycznego przetwarzania danych (2,7%), sztaby i pręty z żelaza i stali (2,5%),
węglowodory cykliczne (2,1%), węgiel kamienny (1,9%), olej rzepakowy (1,7%), aparaty i
urządzenia telefoniczne (1,7%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły
sanitarne (1,6%) oraz druty i kable izolowane (1,3%). Na ww. 10 grup towarowych
przypadało 26,6% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość była
międzyrocznie niższa o 1,5%.
W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (6,7%), drut miedziany
(3,8%) oraz silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (3,7%); następnie druty i kable
izolowane (2,6%), pozostałe sztaby i pręty z żeliwa lub stali niestopowej (2,4%), węgiel
kamienny (2,2%), przetworzone oleje mineralne (2,0%), aparaty i urządzenia telefoniczne
(1,8%), sztaby i pręty z żeliwa lub stali niestopowej walcowane na gorąco (1,8%) oraz meble
do siedzenia (1,7%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,6% czeskiego importu z
Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 1,1%.
W okresie od stycznia do lipca 2013 roku, Polska była trzecim największym partnerem
handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 7,4%) po Niemczech
(25,6%) i Chinach (10,4%), a przed Słowacją (5,9%), Rosją (5,4%), Włochami (4,1%),
Niderlandami (3,3%) oraz Francją (3,3%); jak też trzecim pod względem eksportu (6,0%)
po Niemczech (31,1%) i Słowacji (8,7%), a przed Francją (5,1%),Wielką Brytanią (4,9%),
Austrią (4,6%) i Włochami (3,8%).
Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, dynamiczny wzrost dodatniego dla
Polski salda wymiany handlowej spowodowany był głównie pogłębieniem się czeskiego
deficytu w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 94,5 mln EUR) oraz w grupie
8
WPHI Praga, wrzesień 2013
żywności i zwierząt żywych (o 73,3 mln EUR), jak również spadkiem czeskiej nadwyżki
handlowej w grupie maszyn i środków transportu (o 69,6 mln EUR) oraz w grupie surowców
z wyjątkiem paliw (o 26,4 mln EUR).
Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych, relatywnie wysoką
dynamikę w omawianym okresie wykazywały części i akcesoria samochodowe (108%),
silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (111%), aparaty i urządzenia telefoniczne
(178%), ołów surowy (308%), drewno surowe (171%), węglowodory cykliczne (121%) oraz
żeliwo (229%). Międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano
natomiast w przypadku drutu miedzianego (91%), drutów i kabli izolowanych (78%), węgla
kamiennego (78%), sztab i prętów z żeliwa lub stali niestopowej walcowanych na gorąco
(82%), mebli do siedzenia (74%), wyrobów płaskich z żelaza i stali (94%), serów i twarogów
(96%) oraz koksu (83%).
Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji
towarowych, wykazywały węglowodory cykliczne (136%), aparaty telefoniczne (145%),
miedź rafinowana i stopy miedzi (311%), maszyny i urządzenia drukarskie (153%),
przetworzone oleje ropy naftowej (172%) oraz turbiny parowe (427%). Spadek dynamiki
eksportu odnotowano natomiast w przypadku samochodów osobowych (82%), maszyn i
urządzeń do automatycznego przetwarzania danych (82%), pozostałych sztab i prętów z
żelaza i stali (81%), węgla kamiennego (76%), drutów i kabli izolowanych (76%) oraz
monitorów, projektorów i odbiorników TV (41%).
Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, rośnie import artykułów
spożywczych z Polski. W licu 2013 r. w porównaniu z lipcem roku poprzedniego, wzrost ten
sięgnął aż 14,7%. Narastająco za siedem miesięcy tego roku, w stosunku międzyrocznym,
wzrost czeskiego importu z naszego kraju w tej branży był znacznie niższy i wyniósł 4,4%.
Również w stosunku międzyrocznym nie był to wzrost słaby, ponieważ globalnie, czeski
import artykułów spożywczych w tym samym okresie był wyższy tylko o 2,7%.
Jak wynika z tabeli poniżej, czeski import mięsa i wyrobów mięsnych z Polski, w
porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego wzrósł o 2,3%. Wyższy był import
mięsa wołowego (o 10,9%) i drobiowego (o 2,7%), a niższy mięsa wieprzowego (o 6,0%).
Dynamiczny wzrost importu z naszego kraju odnotowano w przypadku zbóż i wyrobów
zbożowych (o 20,3%), owoców i warzyw (o 18,5%), paszy dla zwierząt (o 42,0%) oraz ryb i
przetworów rybnych (o 11,5%). Spadek importu w tym samym okresie dotyczył wyrobów
mlecznych, głównie serów i twarogów (o 3,6%) i masła (o 8,2%), jaj kurzych (o 28,6%),
gotowych potraw (o 3,6%), sosów (5,0%), kawy i jej substratów (o 27,4%), herbaty (o
27,0%), przypraw (o 43,1%) oraz cukierków (o 13,7%).
Czeski import żywności z Polski w okresie styczeń – lipiec 2013
Kod
SITC
0
01
Grupa towarowa
Żywność i zwierzęta żywe ogółem
w tym:
Mięso i wyroby mięsne
Wartość
w tys. EUR
Dynamika
w%
Udział
w%
496 035
104,4
100,0
122 513
102,3
24,7
02
Wyroby mleczne i jaja
87 538
95,6
17,6
04
Zboża i wyroby ze zbóż
73 708
120,3
14,9
09
Różne wyroby jadalne i przyprawy
59 194
98,0
11,9
9
WPHI Praga, wrzesień 2013
05
Warzywa i owoce
57 999
118,5
11,7
07
Kawa, herbata, kakao, przyprawy i wyroby z nich
37 140
88,3
7,5
08
Pasze dla zwierząt
26 740
142,0
5,4
06
Cukier, wyroby z cukru i miodu
16 257
86,4
3,3
03
Ryby, skorupiaki i mięczaki
13 615
111,5
2,7
00
Zwierzęta żywe
1 331
92,6
0,3
Należy również zaznaczyć, że niższy był import z Polski tytoniu i wyrobów tytoniowych (o
21,4%), a wyższy tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 58,3%).
Z powyższego wynika, że rośnie import z Polski surowców i półproduktów rolnych, a maleje
import gotowych wyrobów spożywczych. Tendencja ta, wywołana krytyką jakości polskich
wyrobów spożywczych prowadzoną od dwóch lat przez media czeskie, może doprowadzić do
znacznego ograniczenia sprzedaży polskich marek spożywczych, głównie w zakresie serów i
twarogów, keczupów, sosów i musztard oraz innych gotowych do spożycia przetworów
rolnych.
VIII. Polska na targach rolno-spożywczych w Czeskich Budziejowicach
Polskie produkty spożywcze, produkcja roślinna, zwierzęca, maszyny rolnicze, ochrona
środowiska, usługi dla rolnictwa i agroturystyka prezentowane są w tym roku na targach
„Ziemia Żywicielka" w Czeskich Budziejowicach.
„Polska smakuje" - z takim hasłem do Budziejowic przyjechali polscy producenci żywności,
aby przekonać Czechów jak i przybyłych gości o wysokiej jakości naszej żywności.
- Republika Czeska to ważny dla nas partner handlowy na rynku żywności. Chcemy
rozmawiać ze wszystkimi konsumentami, a oferta polskiej żywności jest bardzo różnorodna.
Należy jednak pamiętać, że za produkty wysokiej jakości musimy zapłacić wyższą cenę powiedziała zwiedzając polskie stoiska podsekretarz stanu Zofia Szalczyk, która w dniach 2829 sierpnia 2013 r. przebywała z oficjalną wizytą w Republice Czeskiej.
Targi Ziemia Żywicielka są jedną z dwóch imprez targowo-wystawienniczych w Republice
Czeskiej poświęconą w całości sektorowi rolno-spożywczemu. Równocześnie są to targi
międzynarodowe o długoletniej tradycji oraz dużej liczbie zwiedzających. Prezentowane są tu
maszyny, sprzęt i wyroby rolno-spożywcze, ogrodnicze, pszczelarskie i hodowlane.
Odbywają się pokazy zwierząt gospodarczych, myślistwa i rybołówstwa, którym towarzyszy
bogaty program kulturalny połączony z dożynkowymi obrzędami.
W ramach współpracy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy współpracy z Wydziałem
Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze na targach zorganizowane zostało
stoisko informacyjno - promocyjne, gdzie zaprezentowano produkty wyróżnione znakiem
Programu „Poznaj Dobrą Żywność" jak również produkty ekologiczne i regionalne.
W przeddzień otwarcia targów w Czeskich Budziejowicach w Pradze odbyła się konferencja
prasowa podsekretarza stanu w ministerstwie rolnictwa i rozwoju wsi Zofii Szalczyk,
głównego lekarza weterynarii Janusza Związka, kierownika Wydziału Promocji Handlu i
Inwestycji Ambasady RP w Pradze Wojciecha Pobóg-Pągowskiego oraz prezesa Krajowej
Rady Drobiarstwa Rajmunda Paczkowskiego. Konferencja spotkała się z dużym
10
WPHI Praga, wrzesień 2013
zainteresowaniem czeskich mediów. Wzięło w niej udział ponad 30. dziennikarzy
reprezentujących najważniejsze czeskie media. Najwięcej pytań dotyczyło bezpieczeństwa i
jakości polskiej żywności. Wiceminister Szalczyk mówiła, że Czechy są dla Polski bardzo
ważnym partnerem handlowym. Podkreślała, że Polsce zależy na dobrosąsiedzkich relacjach
z Czechami. Wskazywała na łączące nasze kraje więzi historyczne, kulturowe i
międzyludzkie. Mówiąc o polskiej żywności akcentowała, że jest ona w pełni bezpieczna dla
konsumentów.
- Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu funduszy unijnych w procesie modernizacji polskiego
sektora rolno-spożywczego, stał się on bardzo nowoczesny i konkurencyjny, co przełożyło się
na dynamiczny wzrost eksportu polskich artykułów rolno-spożywczych - podkreślała
wiceminister Szalczyk.
Podczas konferencji podkreślano, że incydentalne przypadki oszustw i zwykłego łamania
prawa nie mogą być podstawą do formułowania generalnych wniosków, co do jakości i
bezpieczeństwa polskiej żywności. Zapewniano, że w każdym z tych przypadków
odpowiednie służby w Polsce działały bez zbędnej zwłoki oraz z pełną determinacją
znalezienia winnych i pociągnięcie ich do odpowiedzialności.
W trakcie wizyty w Czechach podsekretarz stanu Zofia Szalczyk odbyła także szereg spotkań
bilateralnych. Główne z nich to rozmowa z ministrem rolnictwa Czech Miroslavem
Tomanem, podczas którego polska wiceminister podkreśliła, że naszym producentom zależy
na obecności na rynku czeskim i wyraziła zadowolenie z możliwości udziału w targach
Ziemia Żywicielka, biorąc pod uwagę jej znaczenie dla rynku czeskiego. Obie strony
wyraziły zadowolenie z faktu, że w ostatnim czasie oba kraje zintensyfikowały współpracę i
dialog w dziedzinie bezpieczeństwa żywności, zarówno na szczeblu ministerstw rolnictwa jak
i odpowiednich służb.
- Polakom i Czechom zależy na kontynuowaniu tej współpracy w celu poprawy wymiany
informacji i wyjaśniania na bieżąco wszelkich niejasności, z zachowaniem obowiązujących
procedur - podkreśłiła wiceminister Szalczyk i zaproponowała również zintensyfikowanie
współpracy polsko-czeskiej w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich oraz pozyskiwania
funduszy europejskich.
IX. Wzrost cen artykułów spożywczych
Ceny artykułów spożywczych w Republice Czeskiej rosną znacznie szybciej niż
przeciętne ceny w całej czeskiej gospodarce. Według danych Czeskiego Urzędu
Statystycznego (CSU) inflacja w sierpniu br. w stosunku międzyrocznym wyniosła 1,3%.
Jednak ceny artykułów spożywczych - w porównaniu z sierpniem ubiegłego roku - podrożały
kilkakrotnie więcej.
Fakt drożenia żywności potwierdzają analitycy. Ich zdaniem przyczyn jest co najmniej kilka,
przede wszystkim wzrost kosztów wyprodukowania żywności, w tym cen nowoczesnych
technologii, ropy naftowej, środków chemicznych i energii elektrycznej. Rosną również choć wolnej - koszty zatrudnienia pracowników.
Za przyczynę wzrostu cen jest uważana również wyjątkowo ostra walka konkurencyjna w
Republice Czeskiej. Walka cenowa między sprzedawcami i dostawcami spowodowała
11
WPHI Praga, wrzesień 2013
obniżanie kosztów, jakości, ograniczanie inwestycji oraz odejście specjalistów do innych
branż.
Na sytuację na czeskim rynku ma również wpływ wzrost cen surowców do produkcji
żywności. Niemniej znaczące było dwukrotne podwyższenie stawek podatku VAT w
Republice Czeskiej - w przypadku obniżonej stawki najpierw do 14% (2012 r.) a następnie do
15% (2013 r.).
Według prognoz analityków i Czeskiego Banku Narodowego jest szansa, że wzrost cen
żywności w RCz będzie stopniowo zwalniać - najwcześniej jednak w połowie przyszłego
roku. Prognozy uwzględniają dobre zbiory czeskich producentów rolnych, np.: zbiory zbóż
według wstępnych danych CSU będą o 15% wyższe niż w roku ubiegłym, jak również dobre
zbiory producentów zagranicznych.
Ceny wybranych artykułów spożywczych (w CZK)
Okres
12/2009
12/2010
12/2011
12/2012
6/2013
Ziemniaki
1 kg
9,17
15,6
9,12
10,58
26,18
Mąka
pszenna
1 kg
9,24
10,39
11,57
12,82
13,51
Cukier
kryształ
1 kg
19,09
17,72
24,85
24,29
23,89
Masło
świeże
1 kg
114,26
134,07
144,11
143,35
154,69
Mleko
półtłuste
1l
Mięso
wołowe
1 kg
15,49
16,24
18,41
18,3
19,14
178,37
175,94
188,41
206,17
206,86
X. Republika Czeska na 46 miejscu w rankingu konkurencyjności
W bieżącym roku w rankingu konkurencyjności państw Światowego Forum
Gospodarczego (WEF) Republika Czeska spadła o 7 miejsc, na 46 pozycję. Jest to
największy, jak dotąd, spadek RCz w historii rankingu. W tegorocznym zestawieniu pierwsze
miejsce po raz kolejny zajęła Szwajcaria, zaraz za nią uplasowały się: Singapur i Finlandia.
Czeski dziennik Hospodářské noviny wskazuje, że wyżej niż Republika Czeska są np.:
Azerbejdżan i Portoryko, a spadek pozycji Republiki Czeskiej trwa już od 2009 r.
Według ekspertów Światowego Forum Gospodarczego przyczyną spadku konkurencyjności
RCz jest przede wszystkim złe funkcjonowanie państwa i jego instytucji. Zaufanie do
polityków i państwa wśród czeskich przedsiębiorców i menadżerów jest na bardzo niskim
poziomie, wyższym tylko od wskaźników dla Argentyny i Libanu.
Z raportu WEF wynika, że w Republice Czeskiej należy podnieść jakość edukacji i wzmocnić
niektóre kierunki kształcenia. Przedsiębiorcom przeszkadza korupcja (17,5%), nieefektywne
działanie administracji państwowej (12,6%), ciągle zmieniający się, skomplikowany system
podatkowy (10,1%), wysokie stawki podatków (11,3%) oraz mało elastyczny rynek pracy - tj.
przepisy utrudniające zwalnianie i zatrudnianie nowych pracowników (10,5%).
Ranking konkurencyjności państw
według WEF
2013
2012
1. Szwajcaria
1.
2. Singapur
2.
12
WPHI Praga, wrzesień 2013
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
42.
46.
78.
148.
Finlandia
Niemcy
USA
Szwecja
Hongkong
Holandia
Japonia
Wielka Brytania
Polska
Republika Czeska
Słowacja
Czad
3.
6.
7.
4.
9.
5.
10.
8.
41.
39.
71.
139.
XI. Wzrost kosztów zatrudnienia w Republice Czeskiej
Z danych Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat) wynika, że koszty
zatrudnienia w Republice Czeskiej są nadal znacznie niższe niż średnia Unii
Europejskiej. Co prawda w II kwartale br. jednostkowe koszty pracy w Republice Czeskiej
rosły szybciej niż w pozostałych państwach europejskich, jednak koszt zatrudnienia
pracownika w Czechach pozostaje przeciętnie trzykrotnie niższy niż np. w Niemczech czy
Austrii.
W rankingu Eurostatu Republika Czeska nadal utrzymuje się wśród dziesięciu krajów UE o
najniższych kosztach pracy. Podczas gdy w Europie wzrost kosztów pracy, w porównaniu do
ubiegłego roku, nie przekroczył 1%, w Republice Czeskiej wyniósł on 1,5%.
Według analityków z Raiffeisenbank "Wyższe koszty pracy w Czechach, przy nieznacznym
wzroście płac nominalnych, wiążą się z mniejszą liczbą przepracowanych godzin". Słabszy
popyt zmusza wiele firm do zmiany warunków pracy i zatrudniania pracowników w
niepełnym wymiarze czasu pracy. Przy czym często poziom wynagrodzeń pozostaje bez
zmian, pracodawcom natomiast rosną koszty w przeliczeniu na roboczogodziny
pracowników. W Czechach spadek przepracowanych godzin jest najbardziej odczuwalny w
branży budowlanej.
Szybki wzrost kosztów pracy stanowi zwykle zagrożenie dla konkurencyjności kraju. W
przypadku Republiki Czeskiej analitycy nie mają tych obaw - w ubiegłym roku tzw.
jednostkowe koszty pracy wynosiły w Czechach w przeliczeniu 10,6 euro na godzinę,
podczas gdy średnia państw zachodniouropejskich (według szacunków Eurostatu) przekracza
30 euro.
Jak podkreślają analitycy, Republika Czeska zbliża się obecnie do średniej europejskiej, ale
pod względem wzrostu wydajności pracy a nie kosztów zatrudnienia.
13
WPHI Praga, wrzesień 2013
XII. Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródeł energii
Nowelizacja ustawy nr 165/2012 o wsparciu produkcji energii ze źródeł odnawialnych,
która zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2014 r. (po zatwierdzeniu przez Senat i podpisaniu
przez Prezydenta), wprowadza górny limit opłaty na wsparcie odnawialnych źródeł
energii - 495 CZK/MWh. O wprowadzenie limitu zabiegało Zrzeszenie Przemysłu i
Transportu Republiki Czeskiej.
Zdaniem Zrzeszenia wysokie opłaty na wsparcie OZE utrudniają czeskim firmom zdobycie
dobrej pozycji konkurencyjnej na rynku europejskim, z uwagi na niższe ceny energii
elektrycznej w innych państwach członkowskich. W br. koszt wsparcia OZE w Republice
Czeskiej wyniesie ok. 45 mld CZK, z tego 12 mld CZK z budżetu państwa.
Wsparcie będzie nadal udzielane już istniejącym elektrowniom, nowe, uruchomione po 1
stycznia 2014 r., nie będą tego wsparcia otrzymywać (z wyjątkiem elektrowni wodnych o
mocy do 10 MWh). Nowelizacja przewiduje jednak okres przejściowy dla tych firm, które w
dniu wejścia w życie nowych przepisów będą dysponowały ważnym pozwoleniem na budowę
z autoryzacją oraz uda im się uruchomić elektrownie do końca 2015 r. Te firmy będą również
objęte wsparciem na mocy ustawy.
Nowelizacją wprowadzono również przepis, który wymaga od beneficjentów wsparcia OZE
przedłożenia informacji o strukturze własnościowej ich przedsiębiorstwa. Regulacja ta ma
pomóc ustalić realnych właścicieli elektrowni.
Zmianą objęto również podatek od odnawialnych źródeł energii (tzw. solarni dan), który
zmniejszono z 26% do 10%. Będą nim objęte wszystkie elektrownie uruchomione do końca
2010 r. w okresie, w którym będą miały prawo do otrzymania wsparcia na OZE. Przeciwko
tej regulacji protestują przedstawiciele elektrowni, którzy twierdzą, że wpłynie ona
negatywnie na gwarantowany ustawą zwrot z inwestycji, a w przypadku 30% elektrowni
może nawet spowodować ich zamknięcie.
XIII. Sytuacja w czeskiej branży budowlanej
W ciągu ostatnich pięciu lat ceny realizacji obiektów budowlanych w Republice Czeskiej
(tj. ceny, za które firmy zdobywają zamówienia) spadły przeciętnie o 23%. Ze względu na
ostrą walkę cenową w branży budowlanej niektóre firmy musiały dofinansowywać
realizowane zamówienia a ich marża osiągnęła wartość ujemną. Kwartalną analizę czeskiej
branży budowlanej przeprowadziła firma CEEC Research we współpracy ze spółką KPMG
Republika Czeska.
Zdaniem 96% dyrektorów generalnych 100 największych czeskich firm budowlanych spadek
cen miał wpływ przede wszystkim na marże firm, które znacząco się obniżyły, a w niektórych
przypadkach osiągnęły wartość ujemną. Obniżenie kosztów działalności firm oraz kosztów
wynagrodzeń nie miało znaczącego wpływu na ocenę różnic cenowych przed i po wybuchu
kryzysu.
W czeskiej branży budowlanej pojawił się termin „kupno zamówienia", który nie ma nic
wspólnego z korupcją a oznacza jedynie, że firma zdobyła zamówienie oferując cenę niższą
od kosztów jego realizacji. Firmy finansują takie zamówienia z zysku z innych, bardziej
14
WPHI Praga, wrzesień 2013
intratnych zamówień bądź z zysku z poprzednich lat. Zdarza się również, że w tym celu
zaciągają kredyty.
Ponad połowa firm budowlanych przyznaje, że do swych ofert nie wliczają do niedawna
klasycznego składnika, tj. rezerwy na pokrycie nieplanowanych wydatków. Z drugiej strony
szefowie firm budowlanych narzekają, że dokumentacja projektowa bywa tak niedokładna i
złej jakości, że w 44% przypadków powoduje powstanie dodatkowych kosztów.
Czeska branża budowlana od pięciu lat znajduje się w kryzysie. W 2008 r. czeska produkcja
budowlana osiągnęła poziom 547,5 mld CZK, zaś w 2012 r. wynosiła 424 mld CZK. Od
2009r. czeskie budownictwo straciło łącznie 277 mld CZK. Brak środków finansowych
powodował upadek kolejnych firm. W 2008 r. w Republice Czeskiej działało 767 firm
zatrudniających ponad 50 pracowników, w 2012 r. było ich już tylko 603.
XIV. Statystyka przedsiębiorców czeskich
Sektor MSP odgrywa w Republice Czeskiej kluczową rolę - zatrudnia ok. połowę
pracowników oraz wytwarza ok. jedną trzecią PKB. Łącznie w Republice Czeskiej
działa ponad 1 mln małych i średnich przedsiębiorstw, tj. ponad 99% wszystkich
czeskich podmiotów gospodarczych. Eksport MSP stanowi ok. jedną drugą całej
wartości czeskiego eksportu, natomiast import - 56%.
Charakterystyczne dla Republiki Czeskiej są również osoby fizyczne samodzielnie
prowadzące działalność gospodarczą. W tej formie prowadzi działalność niemal milion osób,
a ich liczba stale rośnie. Tej formie działalności sprzyja czeski system podatkowy, który w
zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest dla małych przedsiębiorców
korzystny.
Drugą cechą charakterystyczną czeskiego rynku jest bardzo duża ilość sklepów internetowych
- w większości przypadków prowadzonych przez ww. przedsiębiorców. Według danych
internetowych, w Republice Czeskiej działa ok. 37 tysięcy takich sklepów. Czeskie
Stowarzyszenie na Rzecz Handlu Elektronicznego (APEK) na początku br. informowało, że
łączny obrót ze sprzedaży w sklepach internetowych w ubiegłym roku wyniósł 43 mld CZK,
a 98% użytkowników internetu co najmniej raz dokonało zakupu w takim sklepie. Czescy
przedsiębiorcy osiągają również sukcesy w sprzedaży usług przez internet. Najbardziej
aktywne w tym zakresie są tzw. portale zniżkowe, które w ostatnim latach przeżywają w RCz
prawdziwy boom. W drugiej połowie 2011 r. na czeskim rynku działało ponad 300 portali i
agregatorów zniżkowych. Choć od tej pory rynek odnotował wyraźnie zmniejszenie ich
liczby, to jednak obrót w tej branży ciągle rośnie - w 2012 r. był szacowany na ponad 3 mld
CZK.
Czescy przedsiębiorcy są znani ze swej kreatywności i pozytywnego podejścia do innowacji.
Jednak, jak podkreśla Pavla Břečková, członek zarządu Stowarzyszenia Małych i Średnich
Przedsiębiorców i Rzemieślników Republiki Czeskiej (AMSP), kreatywność musi być
powiązana z dążeniami do systematyzowania, włączenia rozwiązania do procesu i dalszego
jego doskonalenia, a tego właśnie brakuje czeskim przedsiębiorcom.
Czescy przedsiębiorcy są natomiast krytykowani za gorsze niż w innych krajach podejście do
klienta, ten pogląd potwierdza również przedstawiciel Izby Gospodarczej Republiki Czeskiej.
15
WPHI Praga, wrzesień 2013
Wielu czeskich przedsiębiorców nie umie dobrze postępować wobec klienta, nie jest w stanie
opracować programu usług towarzyszących czy też stworzyć interesującego programu
wiernościowego. Problemem bywa też podejście do reklamacji i skarg klientów, zdarza się,
że firmy nie chcą uznać swojej winy i ponosić konsekwencji finansowych.
Natomiast to, co w dużej mierze łączy większość czeskich przedsiębiorców, to brak zaufania
do państwa. Partie polityczne obiecują dołożyć wszelkich starań dla poprawy warunków
prowadzenia działalności gospodarczej, jednak niezbyt często je realizują. Przedstawicielka
AMSP zauważa, że brak zaufania jest w pewnym zakresie uzasadniony. Zdaniem
przedsiębiorców biurokracja jest redukowana bardzo powoli, a w pewnych dziedzinach wręcz
jej przybywa, np.: w zakresie podatku VAT. Podatki rosną, podobnie jak ilość przepisów,
których przedsiębiorcy muszą przestrzegać. Zasadniczym problemem są częste zmiany prawa,
w kontekście których żądania stabilnego środowiska biznesowego są coraz bardziej aktualne.
XV. Plany nowelizacji ustawy o zachętach inwestycyjnych
Planowana nowelizacja ustawy o zachętach inwestycyjnych jest reakcją na zmiany
wprowadzone przez Komisję Europejską - obniżenia intensywności regionalnej pomocy
publicznej z 40% do 25%.
O projekcie nowelizacji poinformował nowy Dyrektor Generalny Agencji CzechInvest,
Marian Piecha. Zaznaczył przy tym, że w ramach zmian zostaną podjęte działania, które
pomogą zwiększyć liczbę krajowych i zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Republice
Czeskiej. CzechInvest chce również podjąć dyskusję o limitach zatrudnienia w centrach
technologicznych i centrach usług strategicznych, tak aby wsparciem zostały objęte również
projekty, które stworzą mniej nowych miejsc pracy, ale mają wyższą wartość dodaną.
Nowy Dyrektor Generalny przygotowuje koncepcję wsparcia inwestycji w latach 2014-2020,
planuje również rewizję i aktualizację instrumentów wsparcia inwestycji pod kątem ich
efektywności. Kolejnym istotnym zadaniem będzie przeprowadzenie połączenia agencji
CzechInvest i CzechTrade.
Zmiany Wytycznych Wspólnotowych w zakresie pomocy regionalnej, w szczególności
obniżenie intensywności pomocy regionalnej z 40% do 25% oraz zmiana rozporządzeń o
wyłączeniach grupowych GBER ustalają kierunek planowanych zmian w ustawie o zachętach
inwestycyjnych, tak aby zapewnić jej zgodność z przepisami unijnymi.
Dyrektor Piecha zauważa, że dla potencjalnych inwestorów istotne jest nie tylko samo
wsparcie inwestycji, ale i m.in. terminy w administracji (np.: wydawania pozwoleń), poziom
wykształcenia technicznego itp. Dlatego też uważa, że celem powinna być całościowa
poprawa jakości otoczenia biznesowego (business environment).
W zakresie wspomnianych powyżej limitów zatrudnienia w centrach technologicznych i
centrach usług strategicznych w obecnie obowiązującej wersji ustawy o zachętach
inwestycyjnych ustalono dość wysokie limity minimalnej liczby pracowników tych centrów.
Zdaniem dyrektora Piechy główne znaczenie tego typu inwestycji nie polega na rozwoju
zatrudnienia - tak jak w przypadku projektów zakładów produkcyjnych - ale na wartości
dodanej, jaką jest zwiększenie kwalifikacji i specjalizacji zatrudnionych, dzięki czemu
zwiększa się konkurencyjność Republiki Czeskiej. Dlatego też CzechInvest chce podjąć
16
WPHI Praga, wrzesień 2013
dyskusję o obniżeniu limitów minimalnego zatrudnienia w przypadku projektów ww.
centrów, aby możliwe było objęcie wsparciem projektów, które obecnie - ze względu na
niewielką ilość pracowników, nie mogą z niego skorzystać.
Zapytany o to, które inwestycje - krajowe czy zagraniczne - są większym priorytetem dla
CzechInvestu, dyrektor Piecha odpowiedział, że CzechInvest nie wprowadza różnic między
inwestorami krajowymi i zagranicznymi - obu grupom oferuje te same warunki, ponadto
uważa, że dla Republiki Czeskiej obie grupy inwestorów są istotne. Zastrzega jednak, że w
przypadku już działających w Republice Czeskiej inwestorów zachęcanie do rozszerzenia
inwestycji jest łatwiejsze niż w przypadku inwestora, który decyduje się na jedną z lokalizacji
w Europie lub regionie środkowo-europejskim. Z uwagi na ogólnoświatową sytuację w
zakresie inwestycji i stopniowe zmniejszanie się projektów inwestycyjnych CzechInvest
widzi większy potencjał w firmach, które już działają w Republice Czeskiej i planują kolejne
inwestycje, jednocześnie nie rezygnując z planów pozyskiwania inwestorów zagranicznych.
Długookresowo CzechInvest stawia na wsparcie branż takich jak np.: przemysł
motoryzacyjny, lotniczy i kosmiczny, maszynowy, elektrotechniczny i elektroniczny, life
sciences, IT i rozwój software, usługi wspólne (shared services), nanotechnologie i tzw.
czyste technologie. Wszystkie wymienione działania charakteryzują się wysoką wartością
dodaną.
Nowe inwestycje w Republice Czeskiej w 2012 r. przyniosły ponad 26 mld CZK i utworzyły
ponad 12.000 miejsc pracy. W bieżącym roku na statystyki będzie miało wpływ mniejsze
wsparcie z Funduszy Strukturalnych UE, bowiem kończy się obecny okres programowania.
Kolejny okres programowania - na lata 2014-2020 znajduje się obecnie w fazie przygotowań,
jednak zainteresowanie inwestorów Republiką Czeską jest stabilne.
W zakresie połączenia agencji CzechInvest i CzechTrade dyrektor Piecha wypowiedział się
następująco: „Obie agencje mają jasno określone agendy, które w dużym zakresie się
pokrywają. Ich połączenie polegać więc będzie generalnie na ujednoliceniu tzw. usług back
office, tj. księgowości, personalistki, budżetu, IT i zaplecza technicznego. Energia na
wspieranie działalności gospodarczej, zarówno eksportu, jak i inwestycji, płynie obecnie w
dwóch kierunkach. Celem jest połączyć te (dwa prądy) do jednego głównego, który będzie
efektywniej wspierał czeski handel i działalność gospodarczą."
Sieć zagranicznych przedstawicielstw czeskiego Ministerstwa Przemysłu i Handlu (a więc
pośrednio i agencji CzechInvest i CzechTrade) liczy obecnie ok. 40 przedstawicielstw, które
odpowiadają krajom priorytetowym określonym w nowej czeskiej strategii eksportowej.
Przedstawicielstwa te, zdaniem dyrektora Piechy, będą wykorzystywane dla wsparcia działań
eksportowych małych i średnich przedsiębiorców, ponieważ CzechInvest zajmuje się
znacznie większymi inwestycjami, a małe i średnie przedsiębiorstwa wspiera z
wykorzystaniem funduszy strukturalnych.
XVI. Stoisko WPHI na MSV w Brnie
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze uprzejmie informuje, że
w ramach swej działalności promocyjnej organizuje stoisko informacyjno-promocyjne
na Międzynarodowych targach maszynowych w Brnie (pawilon F stoisko nr 101), które
odbędą się dniach 07.10. - 11.10.2013 r.
17
WPHI Praga, wrzesień 2013
Przedsiębiorcy polscy zainteresowani promocją swoich wyrobów i usług, którzy nie będą
mogli uczestniczyć w targach, proszeni są o nadsyłanie (do dnia 4 października br.)
materiałów informacyjno-promocyjnych w formie broszur, ulotek, katalogów itp. na
podany niżej adres. Nadesłane materiały zostaną bezpłatnie zaprezentowane na stoisku
Wydziału.
MSV to największe i najbardziej prestiżowe targi branżowe w Republice Czeskiej.
Jednocześnie jedna z największych imprez targowych w Europie Środkowo - Wschodniej.
Nomenklatura:
 Materiały i komponenty dla przemysłu maszynowego
 Górnictwo, hutnictwo, odlewnictwo, przemysł szklarski i ceramiczny
 Napędy, hydraulika i pneumatyka, techniki chłodzenia i klimatyzacja
 Tworzywa sztuczne, przemysł gumowy i chemiczny
 Narzędzia, obróbka cieplna i powierzchniowa
 Energetyka i elektrotechnika
 Elektronika, automatyzacja i technika pomiarowa
 Ekotechnika
 Badania, usługi, instytucje
Kontakt:
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze
Loretánské nám. 109/3
118 00 Praha 1 Hradčany
18
WPHI Praga, wrzesień 2013
FOR-ELECTRON 2013
19 – 21.11.2013 Praga
Międzynarodowe targi elektrotechniki, elektroniki i energetyki
FOR-ELECTRON to jedyna impreza targowo-wystawiennicza w Pradze w branży
przemysłowej, której celem jest prezentacja usług, wyrobów i myśli technicznych z zakresu
elektrotechniki, elektroniki i energetyki. W zeszłorocznej edycji targów wzięło udział 326
wystawców z 20 krajów. Powierzchnia wystawowa zajęła 5.639 m2, a liczba zwiedzających
wyniosła 16.842 osób.
FOR-ELECTRON w bieżącym roku składać się będzie z trzech imprez:
FOR ELECTRON MOTION – 1 edycji targów elektroniki mobilnej oraz technologii
hybrydowej w środkach transportu,
FOR ENERGO – 2 edycji targów produkcji i dystrybucji energii elektrycznej,
FOR AUTOMATION – 2 edycji targów automatyzacji, sterowania i technologii
pomiarowych.
Organizator targów FOR-ELECTRON informuje, że będą one miały silne wsparcie
medialne ukierunkowane na specjalistów z branż przemysłowych oraz towarzyszyć im będzie
bogaty program z możliwością dodatkowej prezentacji dla wystawców. W ramach targów
będą miały również miejsce liczne wykłady, seminaria, konferencje, spotkania B2B oraz
konkursy.
Menadżer do kontaktów z wystawcami zagranicznymi:
Barbora Ševčíková
tel.: +420 225 291 116, tel. kom.: +420 739 003 172, fax: +420 222 981 198
e-mail: [email protected]
http://www.electroncz.cz/2013/en/intercept.asp
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze
Loretánské nám. 109/3, Praha 1 - Hradčany 118 00
tel.: +420 271 732 342, fax: +420 272 735 442
e-mail: [email protected]
Internet: www.praha.trade.gov.pl
19
WPHI Praga, wrzesień 2013
Załącznik nr 1
STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-LIPIEC 2013 ROKU
(w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego)
(w mln EUR)
Grupa SITC
CZESKI EKSPORT
WYSZCZEGÓLNIENIE
Ogółem w tym:
I - VII 2012
I - VII 2013
Wartość
Udział
w%
Wartość
Udział
w%
71 493,1
100,0
69 216,9
100,0
2 405,6
3,4
2 445,5
455,7
0,6
CZESKI IMPORT
Dynamika
2013/2012
I - VII 2012
I - VII 2013
Dynamika
2013/2012
Saldo
Saldo
I-VII 2012 I-VII 2013
Wartość
Udział
w%
Wartość
Udział
w%
96,8
64 049,3
100,0
60 734,5
100,0
94,8
7 443,8
8 482,4
3,5
101,7
3 053,9
4,8
3 137,2
5,2
102,7
-648,3
-691,7
501,8
0,7
110,1
381,7
0,6
373,0
0,6
97,7
74,0
128,8
0
Żywność i zwierzęta żywe
1
Napoje i tytoń
2
Surowce z wyjątkiem paliw
2 045,6
2,9
1 902,1
2,7
93,0
1 862,7
2,9
1 794,1
3,0
96,3
182,9
108,0
3
Paliwa mineralne i smary
2 808,8
3,9
2 259,0
3,3
80,4
7 061,5
11,0
6 403,7
10,5
90,7
-4 252,7
-4 144,7
4
Tłuszcze roślinne i zwierzęce
188,3
0,3
189,9
0,3
100,8
129,1
0,2
128,9
0,2
99,8
59,2
61,0
5
Chemikalia i wyroby pochodne
4 375,1
6,1
4 485,5
6,5
102,5
7 153,1
11,2
7 170,5
11,8
100,2
-2 778,0
-2 685,0
6
Wyroby przemysłowe rynkowe
12 597,1
17,6
12 457,4
18,0
98,9
11 701,9
18,3
11 260,6
18,5
96,2
895,2
1 196,8
7
Maszyny i środki transportu
39 100,9
54,7
37 000,4
53,5
94,6
26 562,3
41,5
24 296,0
40,0
91,5
12 538,6
12 704,4
8
Różne wyroby przemysłowe
7 425,6
10,4
7 826,8
11,3
105,4
5 989,0
9,4
5 939,8
9,8
99,2
1 436,6
1 887,0
9
Wyroby pozostałe
90,4
0,1
148,5
0,2
164,3
154,1
0,0
230,7
0,0
149,7
-63,7
-82,2
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
20
WPHI Praga, wrzesień 2013
Załącznik nr 2
STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-LIPIEC 2013 R.
(w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego)
(w mln EUR)
Grupa SITC
CZESKI EKSPORT DO POLSKI
WYSZCZEGÓLNIENIE
Ogółem w tym:
0
Żywność i zwierzęta żywe
1
Napoje i tytoń
2
I-VII 2012
I-VII 2013
Wartość
Udział
w%
Wartość
Udział
w%
4 306,6
100,0
4 119,5
100,0
Dynamika
2013/2012
CZESKI IMPORT Z POLSKI
I-VII 2012
I-VII 2013
Dynamika
2013/2012
Saldo
Saldo
I-VII 2012 I-VII 2013
Wartość
Udział
w%
Wartość
Udział
w%
95,7
4 495,1
100,0
4 477,2
100,0
99,6
-188,5
-357,7
271,7
6,3
219,2
5,3
80,7
475,2
10,6
496,0
11,1
104,4
-203,5
-276,8
30,2
0,7
28,4
0,7
94,0
56,0
1,2
44,6
1,0
79,6
-25,8
-16,2
Surowce z wyjątkiem paliw
221,0
5,1
206,4
5,0
93,4
163,2
3,6
175,0
3,9
107,2
57,8
31,4
3
Paliwa mineralne i smary
206,5
4,8
192,4
4,7
93,2
393,3
8,7
365,4
8,2
92,9
-186,8
-173,0
4
Tłuszcze roślinne i zwierzęce
71,8
1,7
80,0
1,9
111,4
12,8
0,3
20,3
0,5
158,6
59,0
59,7
5
Chemikalia i wyroby pochodne
495,0
11,5
517,8
12,6
104,6
444,2
9,9
433,9
9,7
97,7
50,8
83,9
6
Wyroby przemysłowe rynkowe
1 213,0
28,2
1 150,6
27,9
94,9
1 374,4
30,6
1 406,5
31,4
102,3
-161,4
-255,9
7
Maszyny i środki transportu
1 490,9
34,6
1 392,4
33,8
93,4
1 159,5
25,8
1 130,6
25,3
97,5
331,4
261,8
8
Różne wyroby przemysłowe
303,2
7,0
327,6
8,0
108,0
404,9
9,0
391,8
8,8
96,8
-101,7
-64,2
9
Wyroby pozostałe
3,3
0,1
4,7
0,1
142,4
11,6
0,0
13,1
0,0
112,9
-8,3
-8,4
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
21