Mam Prawo nr 04 (87) / 2011

Mam Prawo nr 10 (92) / 2011 Jubileuszowy
Biuletyn Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
Federacja od 1999 roku posiada Specjalny Status Konsultacyjny
przy Radzie Ekonomiczno – Społecznej ONZ (ECOSOC)
**************************************************
Jeśli nie możesz odczytać Biuletynu, wejdź na stronę Federacji
**************************************************
Polub nas na facebooku
•
Dwadzieścia lat minęło...
PAŹDZIERNIK W SKRÓCIE
•
•
•
•
•
•
Wydarzenia jubileuszowe Federacji
Konferencja EuroNGOs w Warszawie
Wanda Nowicka w Sejmie
Klauzula sumienia dla farmaceutów, znowu
Europejski Trybunał Praw Człowieka zakomunikował sprawę Agaty
Rosja: Zaostrzenie ustawy aborcyjnej
Dwadzieścia lat minęło...
W tym roku Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny obchodzi jubileusz 20-lecia
działalności w obszarze zdrowia oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych w Polsce.
Od 1991 roku, zgodnie ze swoją misją oraz zapisami statutowymi, działamy na rzecz
podstawowych praw człowieka, a w szczególności prawa kobiet do decydowania o tym, czy i
kiedy mieć dzieci. Organizowane przez nas kampanie oraz akcje dążą do tego, aby
uświadomić polskiemu społeczeństwu oraz rządzącym, że prawa reprodukcyjne należą do
jednych z fundamentalnych praw człowieka, a możliwość korzystania z nich jest dla kobiet
warunkiem samostanowienia, a także warunkiem zrównania szans życiowych kobiet i
mężczyzn. Nasze działania ukierunkowane są zarówno na bezpośrednią pomoc kobietom, jak
i na zmianę obecnego, opresyjnego wobec Polek prawa i praktyk dotyczących aborcji i
antykoncepcji. Ostatnimi czasy do „starych problemów” dołączyły nowe sprawy związane ze
zdrowiem reprodukcyjnym takie jak: prawo Polek do badań prenatalnych,
mammograficznych i cytologicznych, prawo do bezpłatnego znieczulenia farmakologicznego
w trakcie porodu, kwestia braku regulacji prawnych zapłodnienia pozaustrojowego metodą in
vitro oraz stosowania przez ginekologów klauzuli sumienia.
Zdajemy sobie sprawę, że pomimo dwudziestu lat pracy nadal wiele z naszych postulatów
dotyczących przestrzegania praw reprodukcyjnych kobiet w Polsce nie została przez
rządzących zrealizowana. Niestety, są wśród nich te najważniejsze: dostęp do legalnej i
bezpiecznej aborcji, bezpłatnej antykoncepcji oraz rzetelnej edukacji seksualnej w szkołach.
Dlatego będziemy działać dalej, choćby i kolejne dwadzieścia lat, do chwili, aż w Polsce
żadna kobieta nie będzie musiała rodzić niechcianych dzieci, młodzież otrzyma w szkole
wiedzę konieczną do podejmowania odpowiedzialnych decyzji w sferze życia seksualnego, a
nowoczesne środki antykoncepcyjne będą w pełni refundowane przez państwo.
Minione dwadzieścia lat obfitowało w wiele, niezwykle ważnych z punktu widzenia walki o
prawa reprodukcyjne w Polsce wydarzeń, które zainicjowała i zorganizowała Federacja.
Poniżej, w ramach przypomnienia, przedstawiamy jedynie te najważniejsze.
Dążenie do zmiany obowiązującej ustawy antyaborcyjnej: „Ustawa o świadomym
rodzicielstwie” .
W 2003 roku Federacja podjęła próbę zmiany obowiązującej od 1993 roku ustawy aborcyjnej.
Wraz z zespołem pozarządowo-parlamentarnym pod przewodnictwem posłanki Joanny
Senyszyn powstał projekt „Ustawy o świadomym rodzicielstwie”, która uwzględniała
najlepsze standardy prawne z zakresu praw reprodukcyjnych. Ustawa, między innymi,
dopuszczała przerywanie ciąży z tzw. względów społecznych. Projekt ustawy został złożony
do laski marszałkowskiej 1 kwietnia 2004 r., jednak dopiero pod koniec sierpnia tego roku
trafił pod obrady Sejmu. Niestety został odrzucony przez Sejm w pierwszym czytaniu ( za
odrzuceniem głosowało 369 posłów). Mamy nadzieję, że w tej kadencji Sejmu „Ustawa o
świadomym rodzicielstwie” ponownie wywoła zamieszanie w ławach poselskich i że tym
razem zyska akceptację większości z nich.
Upowszechnianie wiedzy na temat skutków ustawy antyaborcyjnej. Generowanie
sprzyjającej atmosfery wokół zmiany ustawy, budowanie szerokiego poparcia i zaplecza
politycznego oraz społecznego.
W 2003 roku Federacja koordynowała przygotowania do
wizyty Langenorta – statku wynajętego przez Kobiety na
Falach, holenderską fundację kobiecą założoną i prowadzoną
przez dr Rebekę Gomperts. Przez dwa tygodnie statek
przebywał w Polsce, a przedstawicielki Federacji i grupa
wolontariuszy towarzyszyła mu we Władysławowie przez
cały pobyt. W tym czasie zorganizowano we Władysławowie
wiele akcji edukacyjnych, spotkań dyskusyjnych, pokazano
wystawę Federacji „Moje życie, moja decyzja” oraz zorganizowano dzień otwarty na statku.
Wizyta Kobiet na Falach nagłośniła sytuację kobiet w Polsce pozbawionych prawa do
samostanowienia oraz zwróciła uwagę opinii publicznej na niepokojące skutki społeczne
wprowadzenia w Polsce zakazu aborcji, jak również na jego nieskuteczność. Akcja Kobiet na
Falach i komitetu STER była jak dotąd największym wydarzeniem medialnym polskiego
ruchu kobiecego. Przez kilka tygodni wizyta Langenorta była jednym z ważniejszych newsów
w kraju i za granicą. Co więcej, odbiór społeczny projektu był bardzo dobry, na co
wskazywały regularnie prowadzone sondy, w których ponad połowa społeczeństwa
pozytywnie wypowiadała się na jego temat.
W 2001 oraz 2004 roku Federacja zorganizowała Trybunały na rzecz Prawa Kobiet do
Samostanowienia. Były one wzorowane na trybunałach poświęconych różnym formom
dyskryminacji kobiet organizowanych przez organizacje pozarządowe podczas konferencji
ONZ. Podczas Trybunałów kobiety lub ich przedstawicielki publicznie opowiedziały o tym,
w jaki sposób zostały pokrzywdzone przez obecną ustawę antyaborcyjną. Zaprezentowano
historie kobiet, które zostały zmuszone przez lekarzy do urodzenia dziecka lub poddały się
zabiegowi aborcji w podziemiu aborcyjnym, co dla jednej z nich skończyło się śmiercią.
Kobiety opowiadały również o swoich problemach z uzyskaniem odpowiedniej
antykoncepcji, badań prenatalnych i edukacji seksualnej, a także o skutkach nieodpowiedniej
diagnostyki prenatalnej i opieki nad płodem. Wszystkie zaprezentowane historie składały się
na całość ukazując ogólny obraz sytuacji kobiet pragnących mieć wpływ na swoje życie w
sprawach, które wiążą się z płodnością i świadomym macierzyństwem. Opowiedziane historie
zostały zawarte w publikacjach „Piekło kobiet - Historie współczesne” oraz „Piekło kobiet
trwa...”.
Z kolei w 2006 roku zorganizowałyśmy publiczne wysłuchanie pod hasłem „Kobiety mają
głos – Piekło Kobiet trwa”. Podczas głównych części wysłuchania głos oddano kobietom,
które osobiście lub ustami aktorek: Katarzyny Figury, Julii Kijowskiej i Marii Seweryn,
opowiedziały o swoich doświadczeniach i osobistych dramatach spowodowanych zakazem
przerywania ciąży. Wiele z opowiedzianych historii pokazało, że przeciwnicy aborcji są
często paradoksalnie również przeciwnikami antykoncepcji, przez co świadomie
doprowadzają do niechcianych ciąż i aborcji.
W 2010 roku w współpracy z posłem Markiem Balickim
zorganizowałyśmy w Sejmie RP publiczne wysłuchanie p.t.
„Turystyka aborcyjna Polek”. Dzięki wysłuchaniu opinia
publiczna oraz polscy politycy dowiedzieli się o narastającym
zjawisku wyjazdów Polek za granicę w celu usunięcia ciąży.
Dane statystyczne oraz historie kobiet przytoczone przez
zagranicznych prelegentów nie pozostawiły wątpliwości, co do
ogromnej skali tego zjawiska, a co za tym idzie nieskuteczności ustawy antyaborcyjnej, która
nie powstrzymuje kobiet przed usunięciem niechcianej ciąży, a jedynie zmusza je do
ponoszenia dużych kosztów osobistych i finansowych.
W 2002 roku Federacja zorganizowała wystawę pt. „Moje życie,
moja decyzja”, która poświęcona była promocji prawa kobiet do
samostanowienia, w tym prawa do legalnego przerwania ciąży,
antykoncepcji i edukacji seksualnej. Na kilkunastu planszach
skonfrontowano stan przestrzegania praw reprodukcyjnych w
Polsce z międzynarodowymi standardami praw człowieka. Osią
wystawy była tablica z pytaniem fundamentalnym dla dalszej walki
o prawo do samostanowienia w Polsce: „Aborcja - Kiedy kobiety w
Polsce przerwą milczenie?”.
Postanowiłyśmy powrócić do tej formy przekazu w 2005 roku
ponownie organizując wystawę, tym razem na bazie konkursu na
plakat ilustrujący hasło „Moje życie, moja decyzja”. W konkursie
udział wzięło blisko stu artystów z całej Polski. Choć tematyka
plakatów była zróżnicowana, kilka wątków powtarzało się w wielu
pracach, m.in. afirmacja autonomii kobiety w wymowny sposób
zilustrowana przez hasła na tle kobiecego ciała – Nie twój interes;
Teren prywatny; Nie milcz, gdy chodzi o ciebie; Niech inni nie
piszą praw za ciebie; Dość zagrań poniżej pasa.
Z nadesłanych na konkurs 176 prac Kapituła Konkursu nagrodziła
pięć.
Interweniowanie w kraju i za granicą w przypadkach odmowy kobietom prawa do
legalnej aborcji i innych świadczeń z zakresu zdrowia reprodukcyjnego
Ważną częścią działań Federacji na rzecz realizacji prawa do
legalnej aborcji jest interweniowanie w przypadkach, gdy
kobiecie przysługuje prawo do przerwania ciąży, ale nie jest
w stanie go wyegzekwować. Wielokrotnie Federacja
podejmowała działania w tego typu sprawach, najczęściej we
współpracy z Kliniką Prawa Uniwersytetu Warszawskiego
oraz Fundacją Helsińską. Kilka spraw prowadzonych przez
Federację odbiło się głośnym echem w kraju i za granicą.
Najgłośniejsze z nich to sprawa Alicji Tysiąc, Barbary Wojnarowskiej, czy Agaty z Lublina.
Prawnicy z Zespołu Pomocy Prawnej działającego przy Federacji prowadzili dwie wygrane
sprawy z zakresu zdrowia i praw reprodukcyjnych przed Europejskim Trybunałem Praw
Człowieka w Strasburgu: sprawę Alicji Tysiąc oraz sprawę R.R. Na rozstrzygnięcie czekają
dwie pozostałe: sprawa Agaty z Lublina (P. i S. przeciwko Polsce) oraz sprawa Agaty L. (Z.
przeciwko Polsce).
Upowszechnianie wiedzy na temat prawa kobiet do legalnej aborcji oraz innych praw
reprodukcyjnych.
Federacja od momentu przyjęcia przez Sejm ustawy antyaborcyjnej w 1993 roku stale działa
na rzecz upowszechniania wiedzy na temat warunków dopuszczalności przerywania ciąży
oraz informuje, co zrobić, gdy lekarz odmawia kobiecie prawa do legalnej aborcji. Wszelkie
niezbędne informacje na ten temat można uzyskać dzwoniąc do Federacji lub na Telefon
Zaufania, a także zaglądając na stronę internetową organizacji.
W 2010 roku ruszyła ogólnopolska kampania społecznoinformacyjna pt. „Pacjentko! Korzystaj ze swoich praw”.
Kampania
zwiększyła
świadomość
społeczeństwa
o
przysługujących nam prawach pacjenta, szczególnie o nowym
mechanizmie prawnym, który umożliwia pacjentowi wniesienie
sprzeciwu (odwołania) od opinii lub orzeczenia lekarza, z którym się
nie zgadza. Federacja informowała o procedurze wnoszenia
sprzeciwu oraz zachęcała do jej stosowania poprzez broszury informacyjne rozesłane do
placówek opieki zdrowotnej oraz artykuły prasowe.
Monitorowanie i upowszechnianie wiedzy na temat skutków ustawy antyaborcyjnej w
społeczeństwie oraz instytucjach w kraju i zagranicą.
Federacja od samego początku monitoruje i nagłaśnia skutki ustawy antyaborcyjnej w kraju i
za granicą. Opracowała wiele raportów na ten temat, adresowanych do władz polskich (1994,
1996, 2000, 2007) oraz do międzynarodowych instytucji zajmujących się prawami człowieka.
Raporty zatytułowane „Prawa Reprodukcyjne w Polsce. Skutki ustawy antyaborcyjnej”
ukazują rzeczywiste skutki zakazu aborcji dla życia i zdrowia kobiet potwierdzając, że ustawa
nie zlikwidowała zjawiska aborcji, jedynie zmusiła kobiety do korzystania z usług podziemia
aborcyjnego.
W ciągu 20 lat, reagując na alarmujące informacje o pogwałceniu praw reprodukcyjnych
kobiet napisałyśmy dziesiątki listów otwartych, apeli i stanowisk skierowanych do rządzących
domagając się respektowania zagwarantowanego w ustawie prawa kobiety do przerwania
ciąży oraz podjęcia odpowiednich kroków wobec osób, które to prawo naruszają.
Na bieżąco monitorowałyśmy skutki ustawy antyaborcyjnej na podstawie doniesień
prasowych. W latach 2008-2010 pracownicy organizacji odnotowali ponad 250 spraw
dotyczących nielegalnych aborcji oraz przypadków porzucenia lub zabójstwa noworodka.
Federacja, od początku swej działalności, współpracowała z instytucjami międzynarodowymi
stojącymi na straży praw człowieka dostarczając raporty na temat aktualnej sytuacji w
zakresie przestrzegania praw człowieka, a w szczególności praw reprodukcyjnych kobiet w
Polsce. Bardzo skuteczne okazały się raporty do Komitetu Praw Człowieka (1999, 2004,
2010) i Komitetu Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych ONZ (1998, 2002,
2009).
Działalność na rzecz wprowadzenia do szkół rzetelnej edukacji seksualnej
20 stycznia 2009, z inicjatywy Federacji, podpisano
„Porozumienie na rzecz upowszechniania edukacji seksualnej
dzieci i młodzieży w polskiej szkole”. Organizacje oraz osoby,
które przystępują do Porozumienia wspólnie działają na rzecz wypracowania oraz
wprowadzenia rozwiązań systemowych gwarantujących powszechny i obowiązkowy,
dostosowany do wieku dostęp do wiedzy z zakresu seksualności człowieka oparty na
międzynarodowych standardach praw człowieka wypracowanych przez ONZ, WHO i
Konwencję o Prawach Dziecka.
Działalność na rzecz prawnego uregulowania kwestii zapłodnienia metodą in vitro.
W 2009 roku Federacja włączyła się w prace Społecznego Zespołu ds. Przygotowania
Obywatelskiego Projektu Ustawy w sprawie Zapłonienia In Vitro, którego celem było
wypracowanie projektu ustawy bioetycznej zgodnego z międzynarodowymi standardami
ochrony praw człowieka, a także z Konstytucją RP. Prace nad projektem zakończono w
czerwcu tego samego roku. Opracowany projekt reguluje procedurę zapłodnienia metodą in
vitro oraz kwestie związane z dawstwem, pobieraniem, przetwarzaniem, testowaniem,
przechowywaniem i dystrybucją komórek rozrodczych oraz zarodków przeznaczonych do
zastosowania w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego. Projekt został zgłoszony do laski
marszałkowskiej i został zaakceptowany przez sejmową podkomisję ds. in vitro.
Spodziewamy się, że w obecnej kadencji Sejmu szybko trafi pod obrady i zostanie przez
posłów zaakceptowany.
Poradnictwo
W 2002 roku z inicjatywy Federacji powstała Grupa
Edukatorów Seksualnych PONTON - nieformalna grupa
wolontariuszy. Grupa ukierunkowana jest na edukację
seksualną oraz poradnictwo dla młodzieży w sprawach
dojrzewania, antykoncepcji i zdrowia reprodukcyjnego.
Podstawowa działalność Pontonu opiera się na
przeprowadzaniu pogadanek oraz szkoleń dla młodzieży,
organizowaniu
tematycznych
akcji
ulicznych
i
happeningów, poradnictwie internetowym i telefonicznym. Wolontariusze docierają do
młodzieży w szkołach (gimnazja i licea), ogniskach wychowawczych, domach dziecka itp.
Od 2007 roku Ponton wydaje raport na temat problemów młodzieży, która dzwoni na
Wakacyjny Telefon Zaufania. Ponton zdobył nagrodę holenderskiej fundacji Mama Cash w
plebiscycie „She changes the world” dla organizacji pozarządowych działających na rzecz
praw kobiet.
W 1991 roku ruszył Telefon Zaufania dla Kobiet. Początkowo przy telefonie dyżurowały
wolontariuszki, ale już rok później porad zaczęły udzielać profesjonalistki: psycholożki oraz
ginekolożki, a od 2008 roku również prawniczki. W ciągu roku na federacyjny telefon
zaufania dzwoni średnio 1500 osób, z czego ponad połowa rozmów dotyczy problemów
ginekologicznych, w tym ciąży, aborcji i antykoncepcji. Z roku na rok wzrasta liczba
udzielanych porad prawnych. Od samego początku funkcjonowania telefonu zaufania jego
naczelną zasadą był wysoki profesjonalizm udzielanych porad. Osoby dyżurujące dysponują
nie tylko szeroką wiedzą z zakresu zdrowia i praw reprodukcyjnych, ale także są pomocne w
innych dziedzinach takich, jak: przemoc domowa, konflikty w rodzinie, czy relacje w
związku. W 2002 roku, wraz z powołaniem do życia Grupy Edukatorów Seksualnych
Ponton, ruszył telefon zaufania dla młodzieży.
W 2008 roku powstał Zespół Pomocy Prawnej, który udziela pomocy prawnej kobietom w
sprawach dotyczących ich praw i zdrowia reprodukcyjnego, w szczególności w przypadkach
odmowy świadczeń medycznych przysługujących im zgodnie z prawem takich jak badania
prenatalne, czy aborcja. Opiekę merytoryczną nad Zespołem sprawuje prof. Eleonora
Zielińska oraz koordynatorzy Studenckiego Ośrodka Pomocy Prawnej – Kliniki Prawa
Uniwersytetu Warszawskiego. Prawnicy udzielają porad prawnych przez telefon zaufania
oraz przez forum internetowe. Problemy z jakim dzwonią kobiety dotyczą przede wszystkim
prawa kobiety do legalnej aborcji i jej odpowiedzialności karnej w przypadku aborcji
nielegalnej oraz problemów z zakresu prawa cywilnego.
Program wydawniczy
Federacja w ciągu 20 lat działalności wydała 67 publikacji. Wśród 67 publikacji znalazło się
15 raportów (w tym 9 do instytucji międzynarodowych), 13 książek, 22 broszury oraz 8
przewodników dla kobiet i dziewcząt dotyczących zdrowia oraz praw seksualnych i
reprodukcyjnych. Od 1995 roku Federacja wydaje biuletyn, który od 2003 roku nosi tytuł
„Mam Prawo”. W latach 1998 – 2005 ukazywał się zarówno w formie papierowej, jak i
elektronicznej. Od 2007 roku jest miesięcznikiem (wcześniej kwartalnik). Do końca 2011
roku ukaże się 95 numerów biuletynu. Co miesiąc rozsyłany jest do prawie 1000 odbiorców.
Z okazji 20-lecia Federacji na rzecz Kobiet i Planowania rodziny powstała publikacja pt.
„Zawsze po stronie Kobiet” będąca historią organizacji w wielkim skrócie. Jest ona
dostępna
również
w
formacie
pdf
na
naszej
stronie
pod
http://federa.org.pl/dokumenty_pdf/publikacje/Zawsze_po_stronie_Kobiet.pdf
adresem
PAŹDZIERNIK W SKRÓCIE
Wydarzenia jubileuszowe Federacji
Z okazji 20-lecia naszej działalności w październiku Federacja
zorganizowała trzy wydarzenia jubileuszowe. Od 6 do 18
października w Galerii Studio w Warszawie prezentowana była
wystawa prac artystycznych nadesłanych na konkursy
Federacji organizowane w minionych latach. Autorzy prac za
pomocą różnych technik artystycznego wyrazu zaprezentowali
ograniczenia jakich doświadczają kobiety w Polsce w sferze
swoich praw reprodukcyjnych.
Z kolei 25 października miała miejsce konferencja naukowa na
Uniwersytecie Warszawskim zatytułowana „Państwo - Granice
regulacji - Prawa reprodukcyjne w Polsce”. Konferencja
miała charakter interdyscyplinarny gromadząc specjalistów z
różnych dziedzin, dzięki czemu oferowała spojrzenie na
problematykę praw reprodukcyjnych z różnych perspektyw – prawnej, socjologicznej oraz
medycznej. W konferencji udział wzięły wybitne osobistości ze kręgów akademickich oraz
medycznych, którzy mówili o prawach reprodukcyjnych między innymi w kontekście
konstytucji RP, międzynarodowych standardów w tej sferze praw człowieka,
odpowiedzialności państwa za nieprzestrzeganie tych praw, edukacji seksualnej w naszym
kraju, w kontekście relacji pomiędzy prawem kobiety do aborcji a postawą Kościoła i ogółu
społeczeństwa, a także patrząc na problem przerywania ciąży z pozycji pacjenta i lekarza.
Szczegółową relację z konferencji można przeczytać na stronie Federacji pod adresem
http://www.federa.org.pl/index.php?
option=com_content&view=article&id=822:konferencjanaukowa&catid=44:newsy&Itemid=
77
Dnia 29 października odbyły się główne imprezy jubileuszowe. Licznie zgromadzeni goście
w warszawskiej Krytyce Politycznej mogli wysłuchać wystąpienia wybitnej amerykańskiej
feministki Ann Snitow, która mówiła między innymi w jaki
sposób prawo kobiety do aborcji nierozerwalnie związane jest z
takimi wartościami jak godność, równość, wolność czy poczucie
bezpieczeństwa człowieka. Mówiła o przyszłości z optymizmem
widząc w ostatnich wydarzeniach w Nowym Jorku, gdzie
zagniewani ludzie wyszli na ulice oraz w ostatnich wyborach
parlamentarnych w Polsce, gdzie młodzi ludzie zagłosowali na
antyklerykalny Ruch Palikota, zwiastun nadchodzących zmian na
lepsze dla kobiet w sferze przestrzegania ich praw
reprodukcyjnych. Odbyły się również dwa panele dyskusyjne, w
trakcie których rozmawiano o ruchu na rzecz legalizacji aborcji na
tle ruchu kobiecego w Polsce oraz o perspektywach zmiany
obowiązującego prawa lub też praktyki w kwestii przerywania
ciąży w naszym kraju. W trakcie obchodów jubileuszu nagrodzono
również laureatów trzech konkursów na prace dotyczące praw reprodukcyjnych kobiet oraz
wyświetlone zostały dwa filmy. Pierwszy „Zawsze po stronie Kobiet” - film o działalności
Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, drugi „Bez przemilczeń” o skutkach
obowiązującej ustawy antyaborcyjnej w Polsce. Wieczorem miała miejsce część rozrywkowa
jubileuszu: wino, poczęstunek oraz koncert Natalii Przybysz.
W trakcie imprezy były zbierane podpisy pod inicjatywą „Tak dla Kobiet”.
Było nam niezwykle miło, że tak wiele osób popiera działalność Federacji i zaszczyciło nas
swoją obecnością na sobotnim jubileuszu.
Zobacz zwycięskie filmy krótkometrażowe nadesłane na konkurs „Prawa reprodukcyjne
kobiet w Polsce”.
• „Edukacja seksualna” – Kamila Raczyńska, Agnieszka Bajtyngier, Alina Synakiewicz
• „Matka Polka” – Jacek Wajszczak
Zobacz galerię zdjęć z jubileuszu na stronie Federacji.
Konferencja EuroNGOs w Warszawie
W dniach 13-14 października b.r w Warszawie odbyła się
międzynarodowa konferencja "Perspektywy współpracy na
rzecz rozwoju - jaka droga dla zdrowia reprodukcyjnego"
europejskiej sieci organizacji pozarządowych działających na
rzecz współpracy rozwojowej EuroNGOs.
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny miała
zaszczyt pełnić rolę tegorocznego gospodarza tej prestiżowej
konferencji, w której udział wzięli wybitni eksperci z całego świata specjalizujący się w
problematyce zdrowia, współpracy rozwojowej i praw reprodukcyjnych, wysokiej rangi
przedstawiciele organizacji międzynarodowych, naukowcy oraz specjalni goście z krajów
rozwijających się.
W trakcie konferencji odbyła się konferencja prasowa w trakcie, której przedstawicielki
EuroNGOs wyraziły swoje zaniepokojenie niedawnym głosowaniem w Sejmie nad ustawą
wprowadzającą całkowity zakaz aborcji oraz poparcie dla obywatelskiej inicjatywy "Tak dla
Kobiet".
Uczestniczki konferencji podkreślały, że Polska jako kraj członkowski UE, a obecnie kraj
przewodniczący Radzie Europy, nie może ignorować poważnego problemu jakim jest łamanie
prawa kobiet w Polsce do bezpiecznego zabiegu przerwania ciąży. Przypomniały, że Polska
podpisała szereg dokumentów międzynarodowych, w których zobowiązała się między
innymi przestrzegać i stać na straży praw reprodukcyjnych i seksualnych w naszym kraju.
Zdaniem prof. Gity Sen z Harvard School of Public Health ograniczanie dostępu do praw
reprodukcyjnych jest przejawem nierówności płci. "Mówi się, że sposobem na kontrolowanie
kobiety jest trzymanie jej boso i w ciąży" - dodała. Podkreśliła, że często rozwój demokracji i
transformacje ustrojowe wiążą się z ograniczaniem praw kobiet - jedna grupa zyskuje, a inna
traci swoje prawa. Przypomniała, że tak było i w Europie, a obecnie jest w Północnej Afryce.
"To jest teraz wyzwaniem dla Polski - czy pójdzie w kierunku uznania pełnych praw
wszystkich obywateli" - zaznaczyła.
Na konferencji przedstawiono oficjalne stanowisko organizacji i osób skupionych w
EuroNGOs., które zostanie przekazane polskiemu rządowi.
W stanowisku czytamy między innymi "Członkowie EuroNGOs oraz ich partnerzy wyrażają
zaniepokojenie faktem, że polskie władze zaprzeczają istnieniu problemów oraz ignorują
zagrożenia i naruszenia prawa człowieka, na które naraża Polki wyjątkowo restrykcyjny i
niejasny system prawny. Pragniemy przypomnieć, że prawo do zdrowia seksualnego i
reprodukcyjnego stanowi fundamentalną część prawa do zdrowia. Dlatego też, państwo
polskie musi zagwarantować, że ten aspekt prawa do zdrowia jest w pełni realizowany.
Członkowie EuroNGOs oraz ich partnerzy wyrażają pełne poparcie dla obywatelskiej
inicjatywy „Tak dla Kobiet” mającej na celu liberalizację prawa aborcyjnego w Polsce."
Przeczytaj całe stanowisko organizacji i osób skupionych w EuroNGOs skierowane do
polskich władz.
Wanda Nowicka w Sejmie
Miło nam poinformować, że przewodnicząca Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
Wanda Nowicka została posłanką VII kadencji Sejmu RP. Wanda Nowicka startowała z
drugiego miejsca Ruchu Palikota, który uzyskał 10 procentowe poparcie stając się tym
samym trzecią siłą w nowym parlamencie. Ruch Palikota między innymi zdecydowanie
popiera działania na rzecz liberalizacji ustawy aborcyjnej oraz zamierza dążyć do szybkiego
uchwalenia ustawy regulującej kwestie zapłodnienia metodą in vitro, która nie doczekała się
niestety drugiego czytania w minionej kadencji Sejmu.
Klauzula sumienia dla farmaceutów, znowu.
W październiku ponownie powrócił temat przyznania prawa farmaceutom do odmowy
wydania środków antykoncepcyjnych. Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich uważa, że
ciążący obecnie na farmaceutach obowiązek wydania przepisanych przez lekarza środków
antykoncepcyjnych, które ich zdaniem niszczą życie, stanowi przejaw dyskryminacji.
Stowarzyszenie zapowiada, że ma gotowy projekt ustawy, który miałby zagwarantować
farmaceutom prawo do "wolności wyboru oraz odmowy sprzedaży środków niszczących
płodność i ludzkie życie u jego początku". Federacja już wielokrotnie wypowiadała się
przeciwko rozszerzeniu prawa do klauzuli sumienia na farmaceutów. W ostatnim ze swoich
stanowisk piszemy między innymi „[...] Zgłaszane postulaty należy oceniać jednoznacznie
negatywnie, jako naruszające prawa pacjentów, a w szczególności kobiet, gdyż proponowane
zmiany dotyczyć będą w głównej mierze sprzedaży środków antykoncepcyjnych, mających
kluczowe znaczenie dla ich zdrowia reprodukcyjnego oraz możliwości dokonywania wyborów
życiowych.
Farmaceuci Katoliccy domagają się możliwości odmowy sprzedaży środków
antykoncepcyjnych powołując się na wolność sumienia osób pracujących w aptekach. W
rzeczywistości wprowadzenie tego postulatu w życie będzie skutkować naruszeniem praw
pacjentek do decydowania o swoim życiu osobistym (art. 47 Konstytucji RP), prawie do
świadczeń zdrowotnych i podejmowania decyzji z nimi związanych (art. 6 i 16 ustawy o
prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta) oraz wolności sumienia i religii (art. 53 ust. 1
Konstytucji RP).
Należy zauważyć, Że apteka jest „placówką ochrony zdrowia publicznego” (art. 86 ust. 1
prawa farmaceutycznego), „przeznaczoną do zaopatrywania ludności w produkty lecznicze”
(art. 87 ust. 2 prawa farmaceutycznego). Należy mieć na względzie, że są to faktycznie
jedynie miejsca, w których można nabyć leki. Ich dostępność zaś ma kluczowe znaczenie dla
ochrony zdrowia. [...]Gdyby postulowane zmiany zostały wprowadzone oznaczałoby to, że
wolność sumienia farmaceutów jest chroniona kosztem praw innych obywateli. Fakt
przynależności do określonej grupy zawodowej jest rezultatem pewnego wyboru – w tym także
poddania się odpowiednim restrykcjom wynikającym z określonych przepisów (tu: prawa
farmaceutycznego). Niedopuszczalne jest chronienie części określonej grupy zawodowej w
tak szerokim zakresie, jeśli niesie to za sobą tak istotne ograniczenie konstytucyjnych praw
ogółu społeczeństwa. W sytuacjach swoistego konfliktu praw należy zwrócić uwagę na zasadę
proporcjonalności, która poprzez wprowadzenie postulowanych zmian zostałaby naruszona
[...]”.
Przeczytaj całe stanowisko Federacji w sprawie klauzuli sumienia dla farmaceutów
Europejski Trybunał Praw Człowieka zakomunikował sprawę Agaty
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu zakomunikował sprawę P. i S. przeciwko
Polsce. Sprawa dotyczy wydarzeń z czerwca 2008 roku, gdy kolejne szpitale odmawiały
przeprowadzenia zabiegu aborcji u nastolatki, która padła ofiarą czynu zabronionego i w myśl
obowiązującej ustawy miała prawo do legalnej aborcji. Sprawa stała się głośna m.in. z
powodu zaangażowania się przedstawicieli Kościoła w akcje mające uniemożliwić
dziewczynie skorzystanie z prawa do aborcji. Federacja aktywnie wówczas wsparła nastolatkę
i jej matkę w poszukiwaniach szpitala i naciskach na MZ, aby umożliwiło dziewczynie
dokonanie aborcji. Sprawę przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka prowadzą
prawniczki z Zespołu Pomocy Prawnej działającego przy Federacji - adw. Monika
Gąsiorowska oraz apl.adw. Irmina Kotiuk.
Poniżej dokument ETPC w Strasburgu przedstawiający fakty oraz zarzuty stawiane Polsce.
P. & S. v. Poland
Rosja: Zaostrzenie ustawy aborcyjnej
Duma przyjęła w drugim czytaniu projekt ustawy o ochronie zdrowia, który m.in. wprowadza
ograniczenia w przerywaniu ciąży. Nowe zasady wprowadzają obowiązkowy czas
oczekiwania przed ewentualną aborcją, w którym - przynajmniej teoretycznie - kobiety
powinny przemyśleć swoją decyzję. Planowane są także w tym okresie spotkania ciężarnych z
psychologami. Przy czym okres ten w przypadku ciąży do 11 tygodnia ma trwać 7 dni, w
przypadku ciąży 11 lub 12-tygodniowej - dwa dni. Nowe prawo ogranicza okres, w którym
można dokonać aborcji, do 12 tygodnia ciąży, w szczególnych przypadkach do 22 tygodnia.
Nowe przepisy nie uwzględniają sugestii Cerkwi, takich m.in., jak obowiązkowa zgoda męża
na przerwanie ciąży przez mężatkę lub zgoda rodziców w przypadku nieletniej, a także prawo
lekarza do odmowy przerwania ciąży. źródło: PAP
Linki
@ Strona Federacji
@ FederaForum: forum dyskusyjne Federacji z możliwością zadania pytania prawnikom
@ Strona Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton
@ Blog Wandy Nowickiej
@ http://www.proinvitro.pl/
@ Ściana wstydu z cytatami wypowiedzi posłów, hierarchów kościelnych i dziennikarzy.
@ Strona Federacji na Facebooku
@ Nowy portal o zdrowiu Gazety Wyborczej
@ seksualność-kobiet.pl
@ Polskie Centrum Zdrowia Seksualnego w Londynie
Otrzymałaś/łeś ten biuletyn, ponieważ został on zaprenumerowany ze strony Federacji lub została
zadeklarowana chęć otrzymania tej publikacji elektronicznej poprzez e-mail lub zapisanie się na listę
dystrybucyjną. Jest to jednoznaczne ze zgodą na wykorzystanie i przetwarzanie danych osobowych w celach
dystrybucyjnych przez Federację na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz na umieszczenie ich w adresowej
bazie danych Federacji z siedzibą: 00-150 W-wa, Nowolipie 13/15.
UWAGA: Jeżeli cytujesz informacje z naszego Biuletynu lub naszej strony www.federa.org.pl, prosimy o
podanie źródła cytatu.
Propozycje, ciekawe newsy itp. prosimy przesyłać na adres Federacji
Jeśli chcesz wesprzeć finansowo Federację na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny,
podajemy nr konta, na który można przekazać darowiznę:
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15; 00-150 Warszawa
BP PKO S.A. 15 Oddział w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 7
45 1020 1156 0000 7902 0060 3951
Biuletyn przygotowała A.Walko-Mazurek, współpraca W. Nowicka
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15, 00-150 Warszawa tel/fax 22 6359395,
e-mail: federacja[at]federa.org.pl
www.federa.org.pl
Telefon Zaufania dla Kobiet 22 635 93 92
od poniedziałku do piątku 16.00-20.00