„Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem”

„Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem”
Co rocznie 4 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem, który został
ustanowiony w 2000 roku w Paryżu. Zorganizowany przez dyrektora generalnego UNESCO i
Prezydenta Francji. Celem tego Dnia, jest zwrócenie uwagi na zapobieganie i leczenie chorób
nowotworowych.
Klasyczna nazwa nowotwór używana jest jako określenie nowotworów łagodnych, jak i
złośliwych. Istotną cechą wspólną, która łączy te dwie grupy chorób, jest "nowotworzenie" tkanki,
czyli tworzenie się guza.
Podział nowotworów przedstawiony jest w poniższym w schemacie:
NOWOTWORY
ZŁOŚLIWE:
ŁAGODNE
Raki- nowotwory, które pochodzą ze
skóry, płuc, piersi, trzustki. linianek i
innych narządów.
Mięśniaki- powstaje w kościach,
mięśniach, tkance tłuszczowej,
chrząstce.
Inne złośliwe:
Białaczka- nowotwory krwi.
Chłoniak - nowotwór układu
limfatycznego.
Powstawanie raka może zacząć się od jednej zbuntowanej komórki w naszym organizmie. W
tajemnicy przed naszym organizmem komórki zaczynają się nieodpowiednio dzielić. Niestety po
kilku latach daje znać o sobie bardzo intensywnie. Komórki nowotworowe zaczynają się mnożyć, a
tym samym bez nadzoru organizmu wnikają do zdrowych tkanek. Powstaje coraz więcej znanych
mechanizmów rozwoju raka. Naukowcy i lekarze posiadają wiedzę, co sprzyja nowotworowi, a co
przed nim chroni, również wiedzą jak go dostatecznie szybko wykryć i leczyć.
Rak: jak się zaczyna ?
Warto wiedzieć, że choroba nowotworowa nie zaczyna się w chwili, gdy wystąpią pierwsze
dolegliwości. Wszystko rozpoczyna się wiele lat wcześniej, bez wiedzy osoby chorej, czyli przed
gospodarzem; naszym organizmem. Wystarczy, że tylko jedna komórka zacznie się nieprawidłowo
dzielić i powstaje poważny problem. Nowotwór można rozpoznać, gdy składa się z 1 miliarda
komórek i waży ok. 1 grama. Nim liczba komórek wzrośnie do tysiąca i zmiana nowotworowa się
utrwali, można ją unicestwić. Należy jednak pamiętać o regularnych badaniach profilaktycznych,
zachowaniu odpowiedniej diety, odstępowanie od używek i unikania zbędnego stresu.
Jak się rozwija nowotwór?
Skumulowane w tkankach komórki na ogół są ugodowe i bez wsparcia z zewnątrz nie próbują
się rozmnażać, ani przenosić w poszukiwaniu bardziej odpowiedniego miejsca do życia, a gdy robią
się stare lub zmęczone, natychmiastowo popełniają samobójstwo. Zachowanie tego wzoru
gwarantuje nam, że wszystkie organy i narządy naszego ciała zachowują właściwe rozmiary i
budowę. Dzięki temu organizm prawidłowo się rozwija. Wszystko przebiega prawidłowo do
momentu, gdy komórka utraci kontrolę nad swoimi funkcjami i zamiast obcować z innymi dla dobra
naszego organizmu, zaczyna tworzyć swoiste państwo w państwie. Zaczyna żyć swoim życiem,
kolonizując kolejne obszary. Tak właśnie zaczyna się proces nowotworowy.
Jak może objawiać się nowotwór ? Piętnaście ważnych sygnałów (należy pamiętać jednak, że
zmiany chorobowe zależne są od danej przypadłości i rozwoju):
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ciągły ból głowy,
napady padaczki,
powiększone węzły chłonne na szyi i pod pachami,
chrypa lub zaburzenia przełykania trwające dłużej niż 3 tygodnie,
ciągły kaszel, duszności,
zaburzenia krzepnięcia krwi,
powiększenie obwodu brzucha,
zmiana wyglądu znamion barwnikowych,
zmiana rytmu wypróżnień,
utrata apetytu, nieuzasadniony spadek masy ciała, anemia, osłabienie,
mdłości, wymioty,
ogólne przygnębienie, senność.
Rak rozwija się wbrew genom.
Procesy, które powstają w komórce są opracowane w naszych genach. Decydują one o jej
wzroście, podziałach czy czasie rozkładu docierających do jej wnętrza czynników rakotwórczych. Im
ich więcej, ponieważ zażywamy używki, jemy nieodpowiednio przygotowaną żywność, zatruwamy
organizm papierosami, tym więcej w naszym organizmie cząsteczek, które wchodzą w reakcję z
DNA i przyczyniają się do tworzenia mutacji genetycznych. U niektórych z nas mutacje
przyśpieszają odziedziczone predyspozycje do zmian w obrębie jednego lub kilku genów. Skutki
tego są dla komórki opłakane – traci ona kontrolę nad swoimi funkcjami i ulega degeneracji. Z
zewnątrz wygląda jak dawniej, ale w jej wnętrzu panuje chaos. Jeśli mutacji ulegają geny
odpowiedzialne za metabolizm, komórka umiera, a organizm nie ponosi strat. Jeżeli jednak mutacja
dotyczy genów odpowiedzialnych za wzrost czy podział – komórka nawet nie myśli o popełnieniu
samobójstwa. Wręcz przeciwnie – odpala swoje systemy zabezpieczeń, które gwarantują jej
nieśmiertelność i od tego momentu dzieli się bez opamiętania i w przyspieszonym tempie. W
organizmie zaczyna się formować guz.
Nowotwór łagodny czy złośliwy ?
Nowotwór jest łagodny, wtedy gdy zmutowane komórki nie zerwą więzów łączących je z
własną tkanką. Można go chirurgicznie usunąć. Nowotwór złośliwy, rozwija się wiele lat i nie daje
oznak istnienia. Jeszcze niedawno lekarze nie znali poszczególnych etapów rozwoju raka i walkę z
nim toczyli nieco na oślep. Dziś jest jednak inaczej. Wroga można zidentyfikować na bardzo
wczesnym etapie rozwoju i pokonać na wiele sposobów. Trzeba jednak dać sobie i lekarzom szanse
na jego wykrycie.
Opracowała: Paulina Kubiak stażysta ds. PZiOZ