Uchwała nr XVI/2361/2016 - Regionalna Izba Obrachunkowa w

REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA
w RZESZOWIE
`
35 - 064 Rzeszów, ul. Mickiewicza 10
UCHWAŁA Nr XVI/2361/2016
z dnia 26 lipca 2016 roku
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Rzeszowie
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie po przeprowadzeniu postępowania nadzorczego dotyczącego uchwały Nr XX/174/2016 Rady Miejskiej w Strzyżowie
z dnia 30 czerwca 2016 r. w sprawie zmiany uchwały Nr XV/120/16 Rady Miejskiej w Strzyżowie z dnia 28 stycznia 2016 r. w sprawie uchwalenia wieloletniej prognozy finansowej Gminy
Strzyżów – działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 7 i art. 18a ust. 3 ustawy z dnia
7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561)
w związku z art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.
z 2016 r. poz. 446)
postanawia stwierdzić nieważność uchwały w całości, z powodu:
1. istotnego naruszenia przepisu art. 226 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.), polegającego na wprowadzeniu do wieloletniej prognozy finansowej wolnych środków
w łącznej wysokości 1.480.149,29 zł, w sytuacji, gdy z bilansu z wykonania budżetu Gminy
Strzyżów sporządzonego na dzień 31 grudnia 2015 r. wynikają wolne środki w wysokości
o 5.103,95 zł niższej, to jest 1.475.045,34 zł;
2. istotnego naruszenia przepisu art. 226 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 44 ust. 3 pkt 3 ustawy
o finansach publicznych, polegającego na zaplanowaniu na 2017 rok łącznej kwoty wydatków majątkowych w kwocie 10.887.904,43 zł, która nie zabezpiecza wydatków majątkowych w łącznej wysokości 14.350.492,17 zł, wynikających z uchwał Rady Miejskiej
w Strzyżowie w sprawie zaciągnięcia zobowiązań majątkowych z terminem spłaty w 2017
roku.
UZASADNIENIE
W dniu 30 czerwca 2016 r. Rada Miejska w Strzyżowie podjęła uchwałę Nr XX/174/2016
w sprawie zmiany uchwały Nr XV/120/16 Rady Miejskiej w Strzyżowie z dnia 28 stycznia 2016
r. w sprawie uchwalenia wieloletniej prognozy finansowej Gminy Strzyżów. Uchwała ta wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie dnia 6 lipca 2016 r.
W wyniku badania powyższej uchwały w trybie nadzoru, uchwałą Nr XV/2133/2016
z dnia 12 lipca 2016 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie postanowiło
wszcząć postępowanie nadzorcze. Kolegium stwierdziło, co następuje:
Jako podstawę działania Rady Miejskiej w Strzyżowie podano w uchwale przepisy art.
18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, art. 230 ust. 6 ustawy o finansach publicznych oraz art. 122 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241).
W paragrafie 1 badanej uchwały Rada Miejska w Strzyżowie wprowadziła zmiany
w uchwale Nr XV/120/16 Rady Miejskiej w Strzyżowie z dnia 28 stycznia 2016 r. w sprawie
uchwalenia wieloletniej prognozy finansowej Gminy Strzyżów, polegające na nadaniu załącznikowi Nr 1 (wieloletnia prognoza finansowa) brzmienia jak załącznik do niniejszej uchwały
oraz zawarciu w załączniku Nr 2 do niniejszej uchwały objaśnień do wieloletniej prognozy finansowej Gminy Strzyżów na lata 2016-2040.
W paragrafie 2 wykonanie uchwały powierzono Burmistrzowi Strzyżowa, w paragrafie 3
nadzór nad jej wykonaniem powierzono Komisji Finansowo-Gospodarczej Rady Miejskiej
w Strzyżowie. Paragraf 4 uchwały zawiera postanowienie o wejściu w życie z dniem podjęcia.
1. Na mocy postanowień paragrafu 1 badanej uchwały, do wieloletniej prognozy finansowej
Gminy Strzyżów dla roku 2016 w kolumnach 4.2 „Wolne środki, o których mowa w art. 217
ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych” oraz 4.2.1 „w tym na pokrycie deficytu budżetu” ujęto kwotę 1.480.149,29 zł.
Z bilansu z wykonania budżetu Gminy Strzyżów sporządzonego na dzień 31 grudnia 2015
r. wynikają wolne środki w łącznej wysokości 1.475.045,34 zł, wyliczone trzema następującymi sposobami:
I.1.1
I.1.2
II
I.2
I.3
II.3
III
Środki pieniężne budżetu
Pozostałe środki pieniężne
Należności i rozliczenia (bez należności finansowych)
Zobowiązania wobec budżetów (-)
Pozostałe zobowiązania (-)
Rezerwa na niewygasające wydatki (-)
Inne pasywa
Wolne środki
II.5
II.1
II.2
I.1
II.1
III
Skumulowany wynik budżetu (+/-)
Wynik wykonania budżetu (+/-)
Wynik na operacjach niekasowych (+/-)
Zobowiązania finansowe
Należności finansowe
Inne aktywa
Wolne środki
II.3
III
I.2
I.3
II.1
Suma aktywów
Rezerwa na niewygasające wydatki
Inne pasywa
Zobowiązania wobec budżetów
Pozostałe zobowiązania
Należności finansowe
Wolne środki
2.469.916,66 zł
+ 7.944,01 zł
+ 488.210,88 zł
– 194.692,01 zł
– 209.810,25 zł
0,00 zł
– 1.086.523,95 zł
1.475.045,34 zł
– 18.695.363,48 zł
+ 1.943.802,23 zł
0,00 zł
+ 18.345.830,54 zł
– 119.223,95 zł
0,00 zł
1.475.045,34 zł
3.085.295,50 zł
0,00 zł
– 1.086.523,95 zł
– 194.692,01 zł
– 209.810,25 zł
– 119.223,95 zł
1.475.045,34 zł
W informacjach uzupełniających do bilansu zapisano, że pozycja II.1. „Należności finansowe” zawiera naliczone odsetki od udzielonych pożyczek w kwocie 5.103,95 zł.
Powyższa okoliczność została potwierdzona w wyjaśnieniu Zastępcy Skarbnika Gminy
Strzyżów z dnia 8 lipca 2016 r, dotyczącym sposobu wyliczenia wolnych środków:
I
II
II. 1
Zobowiązania
Aktywa netto budżetu
Należności finansowe
Naliczone odsetki od udzielonych pożyczek
Wolne środki za 2015 rok
18.345.830,54 zł
– 16.751.561,25 zł
– 119.223,95 zł
+ 5.103,95 zł
1.480.149,29 zł
Zgodnie z wyjaśnieniem wolne środki wynoszą 1.480.149,29 zł, a różnica w kwocie
5.103,95 zł wynika z ujęcia w bilansie, w pozycji II.1 „Należności finansowe” stan na koniec
roku, w ogólnej kwocie 119.223,95 zł naliczonych odsetek od udzielonych pożyczek w wy-
sokości 5.103,95 zł, które zostaną wpłacone wraz ze spłatą udzielonych pożyczek, to jest
2016 r. i 2017 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie stwierdziło, co następuje.
Stosownie do art. 226 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej:
1) dochody bieżące oraz wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
w tym na obsługę długu, gwarancje i poręczenia;
2) dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku, oraz wydatki majątkowe budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
3) wynik budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
4) przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu;
5) przychody i rozchody budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem
długu zaciągniętego oraz planowanego do zaciągnięcia;
6) kwotę długu jednostki samorządu terytorialnego oraz sposób sfinansowania jego spłaty;
6a) relacje, o których mowa w art. 242-244, w tym informację o stopniu niezachowania tych
relacji w przypadkach, o których mowa w art. 240a ust. 4 i 8 oraz art. 240b;
8) kwoty wydatków bieżących i majątkowych wynikających z limitów wydatków na planowane i realizowane przedsięwzięcia.
Zgodnie z ustępem 2a przywołanego artykułu, do wieloletniej prognozy finansowej dołącza
się objaśnienia przyjętych wartości. W objaśnieniach mogą być zawarte także informacje
uszczegóławiające dane, o których mowa w ust. 1.
W myśl art. 217 ust. 2 pkt 6 cytowanej ustawy, deficyt budżetu jednostki samorządu
terytorialnego może być sfinansowany przychodami pochodzącymi z wolnych środków,
przez które rozumieć należy nadwyżkę środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z rozliczeń wyemitowanych papierów
wartościowych, kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.
Z powyższej regulacji wynika wprost, że wolnymi środkami są niewykorzystane środki
pieniężne, pochodzące z tytułów dłużnych (emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych kredytów i pożyczek), znajdujące się na koniec roku na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego. Do wolnych środków nie są zaliczane znajdujące się na
rachunkach bankowych środki pieniężne pochodzące z nadwyżek budżetu, prywatyzacji
oraz innych środków, np. zarezerwowanych na niewygasające wydatki albo na zwroty dotacji. Nie mają charakteru wolnych środków odsetki od udzielonych pożyczek, gdyż nie
znajdują się na rachunku bankowym, stanowią przyszłe należności jednostki samorządu terytorialnego, mogą zostać umorzone albo niespłacone w terminie.
W związku z tym, że środki w kwocie 5.103,95 zł, nie stanowiące wolnych środków
w rozumieniu art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, zostały wprowadzone do
wieloletniej prognozy finansowej Gminy Strzyżów i zawyżyły wysokość wolnych środków,
którymi faktycznie może dysponować Gmina Strzyżów w celu pokrycia deficytu budżetu roku 2016, Kolegium postanowiło stwierdzić nieważność przedmiotowej uchwały w całości.
2. Na mocy postanowień paragrafu 1 badanej uchwały, w wieloletniej prognozie finansowej
Gminy Strzyżów dla roku 2017 w kolumnie 2.2 „Wydatki majątkowe” ujęto kwotę
10.887.904,43 zł. W 2016 r. Rada Miejska w Strzyżowie podjęła następujące uchwały
w sprawie zaciągnięcia zobowiązań w zakresie podjęcia inwestycji o wartości przekraczającej granicę ustaloną corocznie przez Radę Miejską:
1) Nr XV/125/16 z dnia 28 stycznia 2016 r. na inwestycję pn. „Budowa kanalizacji sanitarnej na osiedlu Pod Żarnowską Górą oraz montaż urządzeń do elektronicznego monitoringu przepływu wody w sieci wodociągowej w Strzyżowie” w wysokości 3.414.234,00
zł, ze spłatą w roku 2017 z dochodów własnych gminy w podatku dochodowym od
osób fizycznych, podatku rolnego, podatku od nieruchomości;
2) Nr XVIII/152/16 z dnia 28 kwietnia 2016 r., zmienioną postanowieniami uchwały
Nr XIX/160/16 z dnia 25 maja 2016 r., na inwestycję pn. „Kompleksowe uzbrojenie te-
renów inwestycyjnych w Strzyżowie” w wysokości 2.999.312,71 zł, ze spłatą w roku
2017 z dochodów własnych gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku rolnego, podatku od nieruchomości;
3) Nr XX/169/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. na inwestycję pn. „Budowa kanalizacji sanitarnej na osiedlu Pod Żarnowską Górą w Strzyżowie” w wysokości 1.714.900,00 zł, ze
spłatą w roku 2017 z dochodów własnych gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku rolnego, podatku od nieruchomości;
4) Nr XX/172/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. na inwestycję pn. „Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków w miejscowości Godowa” w wysokości
12.444.090,92 zł, w tym ze spłatą w roku 2017 kwoty 6.222.045,46 zł z dochodów własnych gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku rolnego, podatku od
nieruchomości.
Łączna kwota zobowiązań zaplanowanych do spłaty w 2017 r. wynosi 14.350.492,17 zł
i o kwotę 3.462.587,74 zł przekracza zaplanowane w wieloletniej prognozie finansowej na
2017 r. wydatki majątkowe w wysokości 10.887.904,43 zł.
Stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych, wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co
najmniej dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku, oraz wydatki majątkowe budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
W myśl art. 44 ust. 3 pkt 3 cytowanej ustawy, wydatki publiczne powinny być dokonywane w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
Niezaplanowanie w wieloletniej prognozie finansowej Gminy Strzyżów na rok 2017 wydatków w wysokości co najmniej 14.350.492,17 zł, które to wydatki wynikają z uchwał
w sprawie zobowiązań, których termin płatności przypada na rok budżetowy 2017, stanowi
istotne naruszenie przepisu art. 226 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 44 ust. 3 pkt 3 ustawy
o finansach publicznych i powoduje konieczność stwierdzenia nieważności badanej
uchwały w całości.
Na niniejszą uchwałę przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Rzeszowie, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.