raport z ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2012-2013

Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej
W Zespole Szkolno – Przedszkolnym nr 4
w Rybniku
W roku szkolnym 2012/2013
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku
-
w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168 poz. 1324)
Obszar: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej
oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki
Wymaganie: 1.4. Respektowane są normy społeczne
Cele ewaluacji:
pozyskanie informacji na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole wśród
-
uczniów, nauczycieli i rodziców oraz skali i typu zagrożeń występujących na
terenie szkoły,
opracowanie wniosków do działań mających na celu zwiększenie wśród
-
społeczności
szkolnej
respektowania
norm
społecznych
i
zmniejszenia/wyeliminowania zachowań niezgodnych z normami społecznymi.
znajomości
Stopień
-
i
przestrzegania
norm
społecznych
oraz
zasad
bezpieczeństwa uczniów w szkole.
Szkoła Podstawowa nr 29 im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Rybniku jest
niewielką i specyficzną placówką oświatową. Nie ma tutaj anonimowych uczniów,
rodziców czy nauczycieli. Wielu członków rodzin obecnych uczniów uczęszczało
kiedyś
do
tej
szkoły,
co
zapewne
wpływa
na
fakt
wysokiego
poczucia
bezpieczeństwa wskazywanego zarówno przez rodziców, jak i uczniów. Odpowiedzi
na
pytania
ankiety
potwierdzają
również
dobrą
ocenę
w
skali
poczucia
bezpieczeństwa. Są w szkole jednak uczniowie wskazujący, że nie czują się
bezpiecznie. Identyfikowane przez wychowanków zagrożenia dotyczą następujących
zachowań (zgodnie z częstotliwością występowania): przezywania, obgadywanie,
wyśmiewanie, obrażanie. Badani wskazali również, że zdarzają się (zgodnie z
częstotliwością
występowania):bicie,
kopanie,
rozpowszechnianie
plotek,
popychanie. Rodzice dodali jeszcze: niszczenie własności. Wyniki rodziców i uczniów
poniekąd są bardzo zbieżne w tych kategoriach. Godne podkreślenia jest to, że
zarówno rodzice jak i uczniowie podkreślili, że w szkole analizuje się zachowania
uczniów , a podejmowana działania nauczycieli oceniane są jako skuteczne w bardzo
wysokim stopniu. Wszyscy badani uczniowie i rodzice potwierdzili zapoznanie się z
dokumentami określającymi normy zachowań
i zasady bezpieczeństwa na terenie
szkoły, wiedzą oni również jakich zachowań się od nich oczekuje. Wiedze tę rodzice
czerpią głównie podczas wywiadówek, zapoznania się ze Statutem szkoły, czy też ze
strony internetowej szkoły, natomiast uczniowie podczas lekcji wychowawczych.
Respondenci z obu badanych grup podali, że najbardziej skuteczną metodą
sprzyjającą przestrzeganiu norm społecznych w szkole są (zgodnie z częstotliwością
występowania): dyżury nauczycieli na korytarzu, obecność kamer, rozmowy z
wychowawcą, lekcje wychowawcze. Nauczyciel swoją wiedzę na temat zachowań
uczniów czerpią zadaniem respondentów głównie z obserwacji uczniów podczas
przerw i lekcji, rozmów z nimi, analizie uwag uczniów. Najbardziej przestrzegane
normy społeczne wśród uczniów to: kultura osobista, szacunek dla innych,
wystrzeganie się agresywnych zachowań, dbanie o bezpieczeństwo, dążenie do
wiedzy. Wśród rodziców to: dbanie o wspólne dobro, kultura i higiena osobista,
dbanie o bezpieczeństwo.
Wyniki badań przeprowadzonych wśród nauczycieli,
wynikających z obserwacji
oraz analizy dokumentów szkolnych:
Zasady dotyczące norm społecznych określają wybrane zapisy zawarte w
Statucie Szkoły, kontraktach klasowych, regulaminach np. sal lekcyjnych, świetlicy
szkolnej
oraz
regulaminie
wycieczek.
Uczniowie
zapoznawani
są
z
tymi
dokumentami podczas godzin wychowawczych, rodzice – w trakcie zebrań
prowadzonych przez wychowawców. Zasady bezpieczeństwa uczniowie poznają na
poszczególnych lekcjach (regulaminy pracowni, regulamin korzystania z boiska
szkolnego), podczas apeli porządkowych oraz pogadanek dotyczących np.
bezpiecznego spędzania wakacji, ferii.
Uczniowie w większości przypadków nie dopuszczają się rażącego naruszania
norm społecznych (zarówno podczas zajęć, przerw oraz wyjść i wycieczek
szkolnych). Zdarzają się jednak jednostkowe przypadki niewłaściwych zachowań, w
stosunku do których stosuje się kary wynikające ze Statutu Szkoły, WSO. Do
najczęściej wymienianych przez nauczycieli negatywnych zachowań zaliczyć można:
brak właściwego szacunku wobec rówieśników, a czasem i osób starszych,
wyszydzanie uczniów osiągających dobre wyniki w nauce, nieużywanie zwrotów
grzecznościowych,
popychanie.
Obserwacje
uczniów
wskazały
również
na
niewłaściwe zachowania w szatni szkolnej (chowanie, przekładanie odzieży) oraz w
trakcie przerw np. bieganie.
W placówce podejmuje się działania mające na celu eliminowanie zagrożeń
oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Do działań tych zaliczyć można m.in.:
organizację zajęć, konkursów, pogadanek („Bezpieczne wakacje” Jak spędzać czas
wolny”, karta rowerowa, konkurs Bezpieczeństwo w ruchu Drogowym) akcji
profilaktycznych
(„Stop
lekomanii”) udział u
ogólnopolskich akcjach
(Dzień
Bezpiecznego Internetu, Bezpieczna Szkoła, Szkoła bez przemocy, współpraca z
UNICEF), organizację akcji charytatywnych ( „Góra grosza”, zbieranie nakrętek,
makulatury) przeprowadzanie pogadanek, rozmów indywidualnych (wychowawczych
i dyscyplinujących), podjęcie współpracy z PPP oraz przedstawicielami policji,
przekazywanie
wychowankom
i
ich
rodzicom
informacji
o
potencjalnych
zagrożeniach (gazetki ścienne, plakaty, prezentacje multimedialne), wprowadzanie
opowiadań inspirujących do dyskusji na temat złych zachowań, stosowanie tablic
motywacyjnych, organizację Dnia Życzliwości, konkursu na Super klasę. Działania te
dokumentowane są
w dziennikach lekcyjnych, dokumentacji pedagoga, teczkach
wychowawców, sprawozdaniach z pracy samorządu uczniowskiego.
W szkole ocenia się także skuteczność tych działań oraz modyfikuje je w razie
potrzeb. Zespół wychowawczy na bieżąco analizuje poszczególne przypadki
zachowań uczniów, ustala indywidualne sposoby pracy z wychowankami i ich
rodzicami, czuwa nad ich wprowadzaniem oraz przebiegiem – wprowadzenie
czerwonych i żółtych kartek w czasie przerw, systemu dyscyplinowania klasy V.
Wnioski przekazywane są dyrektorowi szkoły oraz całemu gronu pedagogicznemu.
Analizy działań zmierzających do eliminacji zagrożeń i wzmacniania pozytywnych
zachowań dokonują również wychowawcy poszczególnych klas. Pedagog szkolny
prowadzi rozmowy dla uczniów z problemami wychowawczymi i edukacyjnymi,
zakłada indywidualne teczki, w których gromadzi dokumentację zawierającą
diagnozę sytuacji i problemów dziecka oraz dokumentację udzielonej mu pomocy.
Pozostali nauczyciele również starają się czuwać nad prawidłowym zachowaniem
uczniów. Rada pedagogiczna dwa razy w roku szkolnym dokonuje analizy ocen
zachowania
uczniów
(podczas
konferencji
klasyfikacyjnych)
oraz
sytuacji
wychowawczej w szkole (podczas konferencji plenarnych).
Nauczyciele dokonują oceny skuteczności swoich działań, wspólnie konsultują
ich wyniki. W razie potrzeb działania wychowawcze mające na celu eliminowanie
zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań modyfikowane są np. poprzez
zmiany zapisów Statutu Szkoły, Programu Profilaktyki
czy zmiany konkretnych
metod pracy z uczniami.
Wyniki wymagające poprawy:
1. Planowanie zastępstw w razie nieobecności nauczyciela dyżurującego.
2. Respektować opracowane procedury i regulaminy
3. Włączenie rodziców w aktywne uczestniczenie w rozwiązywaniu problemów
4. Kultura osobista uczniów – walczyć z przejawami wulgarnego słownictwa.
5. Reagowanie na przejawy przemocy „ na gorąco”.
Wnioski i rekomendacje:
1. W
naszej placówce respektowane są przyjęte normy społeczne, a
różnorodność i systematyczność podejmowanych przez szkołę działań
sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw, wpływa na
umiejętność właściwego funkcjonowania uczniów. Podejmowane w szkole
działania
powodują,
że
uczniowie
czują
się
bezpiecznie,
natomiast
wieloaspektowa współpraca środowiska szkolnego sprzyja kształtowaniu u
uczniów postaw szacunku, tolerancji, empatii.
2. Nauczyciele w sposób przemyślany, ciągły, systematyczny i oparty na
współpracy z dzieckiem i rodziców diagnozują zachowania uczniów i
zagrożenia.
3. Nauczyciele znają kryteria oceniania zachowania uczniów. Prowadzą karty
zachowania ucznia oraz zeszyty uwag.
4. W szkole podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszenie
zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych postaw i zachowań.
5. Zwiększenie uwagi nauczycieli dyżurujących (ubikacje, szatnie, boisko).
6. Zwiększenie uwagi nauczycieli przebywających z uczniami na dziedzińcu
szkolnym.
7. Kształtowanie właściwych postaw i wskazywanie wzorców zachowań.
8. Dążenie
do
skutecznego
rozwiązywania
problemów
związanych
z
nieprzestrzeganiem norm społecznych (np. poprzez spotkania mediacyjne z
uczniami i rodzicami, zwiększenie współpracy z przedstawicielami PPP oraz
policji).
9. Zwiększenie ilości apeli porządkowych.
10. Konsekwentne przestrzeganie systemu czerwonych i żółtych kartek na
przerwach
11. Ustalenie
końcoworocznej
nagrody
dla
uczniów
wyróżniających
się
nienagannym zachowaniem (np. „Wzór do naśladowania”).
12. Czuwanie
nad
aktualizacją
Programu
Wychowawczego
pod
kątem
przestrzegania norm społecznych oraz występujących obecnie zagrożeń.
13. Przeprowadzenie pedagogizacji rodziców na temat skutecznej komunikacji z
dziećmi.
Obszar: Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym
Wymaganie: 3.4. Rodzice są partnerami szkoły
Cele ewaluacji:
-
Ocena współpracy rodziców ze szkołą, doskonalenie tej współpracy
Ważne było poznanie oczekiwań rodziców co do sposobów i form współpracy z
naszą placówką. Uwagi i sugestie rodziców są istotnym elementem na drodze
wiodącej do podnoszenia jakości pracy szkoły a partnerstwo na linii szkoła – dom
bezsprzecznie służy dobru dzieci. Lepsze relacje szkoły z domem niewątpliwie
korzystnie wpływają na oceny i zachowanie ucznia.
Przeprowadzone badania wskazują na to, że rodzice są zdania, iż raczej powinni
uczestniczyć w życiu szkoły.
Rodzice
korzystają ze wszystkich proponowanych
przez szkołę form kontaktów, ale w różnym stopniu i tylko w tych wybranych przez
siebie lub narzuconych przez szkołę.
Wśród najchętniej wybieranych form są spotkania indywidualne, zebrania ogólne
oraz dziennik internetowy. Rodzice często korzystają z comiesięcznych konsultacji w
wyznaczonym dniu każdego miesiąca. Znalazło to potwierdzenie w wypowiedziach
nauczycieli oraz zapisach w dziennikach. Rodzice również chętnie działają na rzecz
szkoły poprzez pracę społeczną oraz angażują się podczas szkolnych imprez –
Piknik rodzinny itp.
Nauczyciele uważają, iż częstotliwość komunikowania się z rodzicami odnośnie
wyników nauczania i zachowania uczniów jest wystarczająca. Zdarzają się
wprawdzie skrajne przypadki braku zainteresowania rodziców losem szkolnym
dziecka, jednakże są to naprawdę sporadyczne sytuacje. Rodzice są informowani
również o zespole klasowym, o zajęciach pozalekcyjnych, imprezach szkolnych itp.,
organizacji roku szkolnego. Najczęstszą formą kontaktu ze szkołą są zebrania
klasowe oraz spotkania indywidualne z wychowawcą.
Nauczyciele oczekują od
rodziców większego zaangażowania w życie szkoły. Należałoby zwrócić uwagę na
lepszą aktywizację niektórych rodziców. Nauczyciele są zainteresowani współpracą z
rodzicami w formie:
•
pomocy w organizowaniu imprez szkolnych i klasowych,
•
pomocy w organizowaniu wyjazdów klasowych oraz opieki podczas tych
wyjazdów.
Nauczyciele chcieliby, aby rodzice uczestniczyli w różnego rodzaju warsztatach
szkoleniowych. Rodzice podali, że w czasie spotkań z wychowawcą najczęściej
porusza się tematy związane z problemami wychowawczymi i szkolnymi dziecka,
trudnościami zgłaszanymi przez samego rodzica, organizacją imprez szkolnych oraz
omawia się sukcesy klasy/uczniów. Większość badanych poznała obowiązujące
dokumenty w szkole w tym: wymagania z poszczególnych przedmiotów, Statut
Szkoły, WSO, koncepcja pracy zespołu. Rodzice ocenili współpracę ze szkołą jako
raczej dobrą i bardzo dobrą. Również nauczyciele ocenili pozytywnie swoje kontakty
z rodzicami.
Analiza dokumentów szkoły wykazuje, że placówka zachęca rodziców do czynnego
udziału w proponowanych formach aktywności oraz do podejmowania wspólnych
działań. Zapisy statutowe dowodzą, że rodzice są w pełni uprawnieni do
podejmowania decyzji w sprawach dotyczących edukacji ich dzieci.
STATUT SZKOŁY
• podkreśla, że szkoła w zakresie nauczania, wychowania i profilaktyki
współpracuje z rodzicami;
• precyzuje
kompetencje
i
zadania
działalności
Rady
Rodziców,
jako
rodzicielskiego organu szkoły w zakresie wszystkich spraw dotyczących
placówki;
• podkreśla, iż zadania wychowawcy obejmują współdziałanie z rodzicami;
• zobowiązuje
do
zapoznania
rodziców
z
dokumentami
regulującymi
funkcjonowanie szkoły podczas zebrania z wychowawcą
• podkreśla możliwość uzyskiwania rzetelnej informacji na temat swojego
dziecka, jego zachowania, postępów w nauce oraz przyczyn niepowodzeń
szkolnych - za co odpowiada wychowawca oraz nauczyciele przedmiotów;
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY
• podkreśla w zadaniach wychowawcy wspieranie rodziców w procesie
wychowania oraz włączanie ich w sprawy życia klasy i szkoły;
• podkreśla, iż zadaniem szkoły jest, aby rodzic wiedział, że
− szkoła robi wszystko, by jak najlepiej wykształcić i przygotować
do życia jego dziecko;
− miał poczucie bezpieczeństwa i fachowej opieki, jakimi szkoła
otacza wszystkich uczniów;
− miał zawsze pełną i wyczerpującą informację o sukcesach i
niepowodzeniach swojego dziecka, oraz wiedział wszystko o
organizacji pracy szkoły;
− wiedział, że szkoła wspomaga go w procesie wychowania,
dlatego może liczyć na fachowe doradztwo i pomoc w
rozwiązaniu trudnych problemów;
Wpisy w dziennikach lekcyjnych potwierdzają regularność kontaktów z rodzicami.
Nauczyciele potwierdzają, iż rodzice w toku zebrań uzyskują różnorodne informacje
dot. zarówno funkcjonowania szkoły, jak i spostrzeżeń nt. uczniów, ze zwróceniem
uwagi na ich mocne i słabe strony, wyniki dydaktyczne oraz funkcjonowanie w
zespole klasowym. Analiza list obecności rodziców na zebraniach wskazuje, iż
większość rodziców regularnie uczestniczy w zebraniach z rodzicami. Jednakże, są
również rodzice, którzy bardzo rzadko lub nigdy nie uczestniczą w zebraniach z
wychowawcą. Analiza wpisów w dziennikach lekcyjnych wskazuje, iż wszyscy
wychowawcy kontaktują się z rodzicami uczniów indywidualnie. Najczęściej są to
rozmowy dotyczące uczniów opuszczających lekcje, mających problemy w nauce lub
z zachowaniem. Indywidualne rozmowy z rodzicami przeprowadzane są także przez
lub w obecności pedagoga szkolnego, co również potwierdzają wpisy w dziennikach
lekcyjnych. Wychowawcy umieszczają informacje nt. terminów przeprowadzonych
zebrań z rodzicami.
Szkoła posiada dobrze funkcjonującą i regularnie aktualizowaną stronę internetową.
Strona ta może stanowić ważne ogniwo w komunikacji z rodzicami, gdyż zawiera
różnego rodzaju informacje dotyczące funkcjonowania szkoły w tym nt. planu lekcji i
zajęć dodatkowych, egzaminów, dni wolnych od zajęć dydaktycznych, terminów
zebrań z rodzicami, podręczników, ważnych wydarzeń z życia szkoły, projektów
edukacyjnych. W celu lepszego usprawnienia współpracy z rodzicami na stronie
internetowej jest zakładka z dokumentami regulującymi pracę szkoły.
Wyniki wymagające poprawy:
1. Zachęcać
rodziców
do
udziału
w
szkoleniach
podnoszących
ich
kompetencje wychowawcze, przeprowadzić rozeznanie co do tematyki
2. Należy zwrócić uwagę na większą aktywizację rodziców i zaangażowanie
w życie szkoły oraz frekwencję podczas zebrań z rodzicami;
3. Jasno ustalić zasady pożądanych przez rodziców form kontaktów aby były
jasne i zadowalały obie strony tj. rodziców i nauczycieli, dotyczy to głównie
kontaktowania się rodziców w czasie zajęć szkolnych.
4. Dokładniejsze zapoznanie rodziców z dokumentacją szkoły dotyczy to
dokumentów mało im znanych.
Wnioski i rekomendacje:
1. Formy, z których rodzice korzystają bardzo chętnie i aktywnie utrzymywać
dalej na
wysokim poziomie.
2. Szkoła proponuje różnorodne formy spotkań z rodzicami (zebrania ogólne,
spotkania indywidualne z wychowawcą i pedagogiem szkolnym), z których
najpopularniejszą formą są zebrania klasowe i spotkania indywidualne z
wychowawcą.
3. Wychowawcy klasy stanowią główne źródło informacji wychowawczych dla
rodziców. Podczas zebrań rodzice uzyskują informacje nt. swoich dzieci oraz
funkcjonowania szkoły. Rodzice uważają, iż sposób komunikowania się oraz
informacje o wynikach nauczania i zachowania uczniów jest wystarczający i
zaspokaja ich wiedzę w tym zakresie.
4. Rada Rodziców bierze udział w opiniowaniu ważnych dokumentów szkoły,
decyduje w ważnych sprawach szkolnych, zebrania rady rodziców są
systematyczne.
5. Zachęcać rodziców do rozwiązywania problemów z dzieckiem we współpracy
z pedagogiem szkolnym, wychowawcą, nauczycielami, dyrekcją szkoły.
Obszar: Procesy zachodzące w szkole lub placówce
Wymaganie: 2.1. Zespół posiada koncepcję pracy
Cele ewaluacji:
-
Doskonalenie realizacji koncepcji pracy oraz możliwość jej modyfikacji zgodnie
z potrzebami środowiska lokalnego
Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. Z
wywiadu z nauczycielami wynika, że opiera się ona na następujących założeniach:
1. Podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów
2. Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień
3. Praca z uczniem zdolnym
4. Zapobieganie trudnościom w nauce
5. Integracja zespołów klasowych
6. Niwelowanie zachowań ryzykownych
7. Utrzymywanie przyjaznych stosunków z lokalnym środowiskiem
8. Uczenie samorządności
Realizowana jest misja szkoły, którą ujęto w planach pracy komisji i zespołów i na ich
podstawie utworzono Plan Pracy Szkoły. Dokumenty te zostały przyjęte przez Radę
Pedagogiczną.
Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb. Wszyscy
nauczyciele czują się współautorami koncepcji pracy szkoły i, jak przyznają
uczestniczą w pracach nad jej modyfikacją. W wywiadzie nauczyciele przyznali, że
przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego zmieniono Koncepcję pracy. Wzięto pod
uwagę wnioski z ewaluacji poprzedniego planu i dostosowano go do aktualnych
problemów. W WSO też naniesiono poprawki, bo po konsultacjach z rodzicami,
nauczycielami i pracownikami niepedagogicznymi, należało sprecyzować procedurę
gradacji kar i nagród dla uczniów. Także pracy szkoły jest dostosowany do potrzeb
uczniów i lokalnego środowiska. Bierze się pod uwagę potrzeby uczniów i
środowiska, z którego się wywodzą, np.: przy tworzeniu oferty zajęć pozalekcyjnych,
przeprowadzono ankietę wśród uczniów i na jej podstawie powstały kółka. Szkoła
promuje też na zewnątrz talenty swoich uczniów, którzy biorą udział w konkursach i
imprezach środowiskowych, często organizowanych przez placówkę, np.: festyn
szkolny, Dzień Matki, Dzień patrona itp.
Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest znana i akceptowana przez uczniów i
rodziców. Zamieszczona jest na tablicy dla rodziców. Prowadzone są bieżące
konsultacje z rodzicami na temat pracy szkoły i funkcjonowania ich dziecka w
placówce. Na początku każdego roku szkolnego Rada Rodziców opiniuje plan pracy
szkoły, tworzy program wychowawczy i program profilaktyki z możliwością wniesienia
zmian przez nauczycieli i uczniów. Rodzice na zebraniach klasowych, a uczniowie na
lekcjach otrzymują od wychowawców wyczerpującą informację na temat pracy szkoły
i jej podstawowych dokumentów. Dodatkowo można się z nimi zapoznać w bibliotece
szkolnej i na szkolnej stronie internetowej.
Wyniki wymagające poprawy:
1. Dokładniejsze zapoznanie rodziców z treścią dokumentu.
Wnioski i rekomendacje:
1. Koncepcja
pracy
zespołu
jest
spójna
z
dokumentami
szkoły
oraz
oczekiwaniami nauczycieli i rodziców.
2. Działania szkoły wynikające z Koncepcji pracy są zaplanowane i na bieżąco
realizowane.
3. Podejmowane działania przyczyniają się do oprawy wyników nauczania,
wzbogacają bazę szkoły i promują placówkę w środowisku lokalnym.
4. Placówka podejmuje działania zgodne z zapotrzebowaniem.