Pobierz program badań - CLP-B

FPS-PT/09/01
REW
DATA
05
31.10.14 r.
SPIS TREŚCI
I.
Organizator programu ............................................................................................................. 3
II.
Adresaci programu .................................................................................................................. 4
III.
Obiekty badań .......................................................................................................................... 4
IV.
Wytwarzanie, magazynowanie i dystrybucja obiektów badań ........................................... 4
V.
Model statystyczny, analiza danych i interpretacja wyników programu .......................... 4
VI.
Raport z badania biegłości ..................................................................................................... 6
VII.
Zgłoszenie udziału ................................................................................................................... 7
VIII.
Poufność wyników .................................................................................................................. 7
IX.
Koszty uczestnictwa ............................................................................................................... 8
X.
Harmonogram .......................................................................................................................... 8
XI.
Zmowa i fałszowanie wyników ............................................................................................... 8
XII.
Skargi i odwołania ................................................................................................................... 8
XIII.
Rezygnacja z udziału ............................................................................................................... 9
XIV. Dodatkowe informacje ............................................................................................................ 9
str. 2/str. 9
FPS-PT/09/01
I.
REW
DATA
05
31.10.14 r.
ORGANIZATOR PROGRAMU
Organizatorem badań biegłości jest Ośrodek Badań Biegłości CLP-B LABTEST, działający
w strukturach Centralnego Laboratorium Pomiarowo-Badawczego Sp. z o.o. od 01.05.2012 roku.
Organizator ma wdrożony system zarządzania zgodny z wymaganiami zawartymi w normie
PN-EN ISO/IEC 17043:2011 oraz posiada certyfikat akredytacji Organizatora badań biegłości
nr
PT
003
wydany
przez
Polskie
Centrum
Akredytacji.
Centralne
Laboratorium
Pomiarowo-Badawcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma wdrożony system
zarządzania wg
PN-EN ISO/IEC 17025:2005, potwierdzony certyfikatem akredytacji
Polskiego Centrum Akredytacji nr AB 300. CLP-B Sp. z o.o. posiada również certyfikat Tüv Nord
Polska potwierdzający spełnienie wymagań normy ISO 9001:2009.
Osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych etapów programu:
Koordynator:
dr inż. Aleksandra Burczyk
Ośrodek Badań Biegłości CLP-B LABTEST
Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
44-335 Jastrzębie-Zdrój
ul. Rybnicka 6
Tel. (032) 75-65-296 wew. 25
e-mail: [email protected]
Kierownik:
dr inż. Maciej Pilarczyk
Ośrodek Badań Biegłości CLP-B LABTEST
Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
44-335 Jastrzębie-Zdrój
ul. Rybnicka 6
Tel. (0048) 668 535 619
e-mail: [email protected]
Dane teleadresowe Organizatora:
Ośrodek Badań Biegłości CLP-B LABTEST
Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
44-335 Jastrzębie-Zdrój
ul. Rybnicka 6
Tel/fax. (32) 75-65-296
e-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.clpb.pl
Program badań jest organizowany oraz realizowany w oparciu o zalecenia i wymagania normy
PN-EN ISO/IEC 17043:2011 „Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące badania
biegłości”, dokumentu PCA DAPT-01 „Akredytacja organizatorów badań biegłości. Wymagania
szczegółowe” oraz normy ISO 13528:2005 „Statistical methods for use in proficiency testing by
interlaboratory comparisons”.
Organizator, w żadnym z realizowanych etapów badań biegłości nie korzysta z usług
podwykonawców.
str. 3/str. 9
FPS-PT/09/01
II.
REW
DATA
05
31.10.14 r.
ADRESACI PROGRAMU
Badania biegłości skierowane są
do
laboratoriów
badawczych, akredytowanych lub
zainteresowanych akredytacją w zakresie pobierania próbek wód powierzchniowych oraz
ręcznego pobierania próbek węgla kamiennego.
OBIEKTY BADAŃ
III.
Program badań biegłości poprzez porównania międzylaboratoryjne obejmuje oznaczanie
parametrów obiektów badań wymienionych w Tabeli 1. Szczegółowe informacje dotyczące
przygotowania obiektów badań, zakresów oferowanych oznaczeń i metod badawczych
umieszczane są w opracowywanych na początku każdego roku kalendarzowego, załącznikach
do programu badań, udostępnianych Uczestnikom.
Tabela 1 Obiekty badań i oznaczane parametry w programie POBIERANIE PRÓBEK
Obiekt badań
Wody
powierzchniowe
Symbol
obiektu
PWp
(A/N)*
A
Oznaczane parametry
Pomiary terenowe:
temperatura
pH
przewodność elektryczna właściwa
Parametry jakościowe wykonywane w pobranych i
przygotowanych próbkach
Węgiel kamienny
*
IV.
PWk
A
Parametry jakościowe wykonywane w pobranych i
przygotowanych próbkach
A – badanie akredytowane, N – badanie nieakredytowane
WYTWARZANIE, MAGAZYNOWANIE, DYSTRYBUCJA OBIEKTÓW BADAŃ
Program badania biegłości dla obiektu PWp będzie obejmował porównania międzylaboratoryjne
wyników badań próbek wód powierzchniowych, pobranych i przygotowanych przez Uczestników,
na podstawie pomiarów terenowych oraz wybranych parametrów w laboratorium Organizatora
(AB 300).
Program badania biegłości dla obiektu PWk będzie obejmował porównania międzylaboratoryjne
wyników badań próbek laboratoryjnych węgla kamiennego, uzyskanych i przygotowanych
z pobranych przez Uczestników próbek pierwotnych, na podstawie oznaczania wybranych
parametrów jakościowych w laboratorium akredytowanym (AB 300).
Przed przystąpieniem do porównań uczestnikom zostaną przedstawione sprawy organizacyjne
oraz kwestie zapewnienia bezpieczeństwa.
V.
MODEL STATYSTYCZNY, ANALIZA DANYCH I INTERPRETACJA WYNIKÓW
PROGRAMU
Analizę danych oraz ocenę rezultatów działania Uczestników prowadzi się według procedury
PT-09 „Projektowanie, organizacja i interpretacja wyników programów badań biegłości”.
str. 4/str. 9
FPS-PT/09/01
REW
DATA
05
31.10.14 r.
Program badania biegłości obejmuje porównania międzylaboratoryjne wyników badania
pobranych przez próbkobiorców próbek wód powierzchniowych i węgla kamiennego przez
akredytowane laboratorium Organizatora.
Ocena wyników badań obejmuje następujące etapy:

wyznaczenie wartości przypisanej i jej niepewności,

wykonanie obliczeń statystycznych,

ocena osiągniętych rezultatów, a także

badanie jednorodności i stabilności obiektów badań biegłości.
Organizator PT, w zależności od ilości Uczestników biorących udział w poszczególnych rundach,
decyduje o wyborze odpowiedniego modelu statystycznego i metod analizowania danych.
Organizator ogranicza się do procedury określania wartości przypisanej poprzez wartości
uzgodnione przez uczestniczące laboratoria lub laboratoria wiodące (określone na podstawie
wyników laboratoriów uczestniczących lub wiodących), którą ujawnia się w raporcie końcowym
z badań biegłości.
W przypadku wartości uzgodnionych przez uczestniczące laboratoria lub laboratoria wiodące
obliczenia
wartości
przypisanej
(średniej
odpornej)
oraz
odchylenia
standardowego
odtwarzalności (odpornego odchylenia standardowego odtwarzalności) przeprowadza się
z zastosowaniem techniki minimalizującej wpływ wyników skrajnych wg normy ISO 13528:2005
„Statistical methods for use in proficiency testing by interlaboratory comparisons”, stosując
odporny (mocny) algorytm szacowania średniej i odchylenia standardowego (Annex C, pkt. C1
- Algorytm A).
Oszacowana wartość odpornego odchylenia standardowego s * na podstawie wyników
uzyskanych przez Uczestników lub laboratoria wiodące stanowi odchylenie standardowe dla
oceny biegłości w bieżącej rundzie – σ, które stosowane jest do oceny rezultatów działania
Uczestników.
Każdorazowo dla wszystkich parametrów, dokonuje się analizy wartości niepewności
standardowej wartości przypisanej µ x, obliczonej zgodnie z pkt. 5.6.2 normy ISO 13528:2005,
w celu ewentualnego uwzględnienia tego parametru w ocenie rezultatów działania Uczestników.
W tym celu sprawdza się zgodnie z pkt. 4.2 normy ISO 13528:2005 dla każdego przypadku
spełnienie granicznego warunku dla wartości µ x.
W pojedynczej rundzie badania biegłości wyniki badań uzyskane przez Uczestników są
analizowane
pod
względem
uzyskiwanych
wyników
zadowalających,
wątpliwych
i niezadowalających. Do oceny rezultatów działania Uczestników badań biegłości stosuje się
opcjonalnie statystykę osiągnięć wg normy PN-EN ISO/IEC 17043:2011 (załącznik B, pkt.B.3.1),
wyrażoną za pomocą następujących parametrów statystycznej oceny danych ilościowych:
różnica D, wskaźnik z, wskaźnik z’, wskaźnik zeta oraz liczba E n.
str. 5/str. 9
FPS-PT/09/01
REW
DATA
05
31.10.14 r.
Każdorazowo wybrana przez Organizatora dla danej rundy statystyka osiągnięć jest
dostosowana do utrzymania wiarygodności programu badań (np. zależy od populacji
Uczestników lub od tego czy dany Uczestnik przesłał do Organizatora wynik wraz
z niepewnością wyniku).
W celu zapewnienia jednorodności oraz stabilności obiektu badań PT, Organizator zapewnia
niezmienność obiektów przez cały okres trwania porównań w celu utrzymania jednakowych
warunków poboru dla wszystkich Uczestników.
RAPORT Z BADANIA BIEGŁOŚCI
VI.
Organizator opracowuje szczegółowy Raport z Badań Biegłości z każdej przeprowadzonej rundy
programu. Raport zawiera wszystkie istotne informacje dotyczące realizacji poszczególnych
etapów danej rundy programu, w tym:

nazwa i dane kontaktowe Organizatora,

nazwisko i dane kontaktowe Koordynatora programu,

data wydania raportu,

nazwa programu i numer kodowy rundy,

informacje ogólne zawierające m.in. liczba Uczestników, zakres badań, zastosowane
urządzenia i techniki badawcze,

charakterystykę obiektu badań, w tym sposób jego przygotowania, ocenę jednorodności
i stabilności,

zestawienie wszystkich wyników badań porównawczych otrzymanych dla poszczególnych

parametrów przez Uczestników,

dane
statystyczne
oraz
podsumowanie,
łącznie
z
wartościami
przypisanymi,
niepewnościami wartości przypisanych i zakresem wyników akceptowalnych oraz graficzną
prezentacją odpowiednich wskaźników osiągnięć,

podsumowanie osiągnięć Uczestników dla stosowanych przez nich metod/procedur
badawczych (jeśli różne metody były stosowane przez różnych Uczestników),

procedury stosowane do wyznaczenia każdej wartości przypisanej i jej niepewności,

procedury stosowane przy statystycznej analizie danych,

procedury wykorzystywane przy projektowaniu i realizacji programu,

komentarz i wskazówki dotyczące interpretacji analizy statystycznej i osiągnięć Uczestników
programu.
Każdy Uczestnik badań otrzymuje Raport z Badań Biegłości wysłany drogą elektroniczną
zgodnie z harmonogramem. Uczestnik zobowiązany jest do niezwłocznego poinformowania
w formie pisemnej Organizatora o ewentualnych niezgodnościach występujących w Raporcie
z Badań Biegłości, a mających wpływ na wyznaczenie wartości przypisanej i ocenę wyników.
Organizator jest zobowiązany do natychmiastowej korekty dostrzeżonych błędów i przesłania
str. 6/str. 9
FPS-PT/09/01
REW
DATA
05
31.10.14 r.
drogą elektroniczną poprawki/uzupełnienia do Raportu z danej rundy badań wraz z wyjaśnieniem
zaistniałych przyczyn popełnionego błędu.
Organizator zastrzega prawa autorskie do wszystkich wydawanych Raportów.
VII.
ZGŁOSZENIE UDZIAŁU
Badania mają charakter otwarty. W przypadku zainteresowania uczestnictwem w badaniach
należy wypełnić Kartę Zgłoszenia Uczestnictwa (formularz FPS-PT/09/02) dostępną także
w postaci pliku do pobrania na stronie internetowej www.clpb.pl i przesłać ją pocztą lub faksem
na adres:
Ośrodek Badań Biegłości CLP-B LABTEST
Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
44-335 Jastrzębie-Zdrój
ul. Rybnicka 6
Tel/fax. (032)75-65-296
Przystąpienie do uczestnictwa w danej rundzie za pośrednictwem wypełnionej i zatwierdzonej
przez Uczestnika Karty Zgłoszenia Uczestnictwa jest jednoznaczne z zaakceptowaniem
warunków organizacji badań biegłości zaproponowanych w programie.
Jeżeli w trakcie realizacji badań wystąpią jakiekolwiek nieprawidłowości, w tym zmiany
w Programie Badań Biegłości, Koordynator informuje o tym Uczestników telefonicznie
lub pisemnie, natomiast potencjalnych Uczestników informuje poprzez zaktualizowanie programu
na stronie internetowej Organizatora.
VIII.
POUFNOŚĆ WYNIKÓW
Tożsamość Uczestników jest chroniona i podawana w Raporcie w zakodowanej postaci. Każdy
Uczestnik posiada swój numer identyfikacyjny umożliwiający odnalezienie swoich rezultatów.
Organizator zapewnia wszystkim Uczestnikom poufność wszelkich informacji związanych
z uczestnictwem w programie.
Organizator nie udziela informacji osobom trzecim na temat wyników badań biegłości
uzyskanych przez Uczestników biorących udział w programie. Organizator zobowiązuje się,
iż Uczestnicy będą poinformowani przez Koordynatora o przekazaniu ich wyników, w przypadku
jeśli Jednostka Akredytująca wymagać będzie bezpośredniego dostarczenia rezultatów badań
biegłości.
W
Raportach
mogą
być
umieszczane
nazwy
instytucji
Uczestników
(bez
kodów
przyporządkowanych poszczególnym Uczestnikom), którzy w formie pisemnej wyrazili na to
zgodę (poprzez zaznaczenie odpowiedniej opcji na Karcie Zgłoszenia Uczestnictwa formularz
FPS-PT/09/02).
str. 7/str. 9
FPS-PT/09/01
REW
DATA
05
31.10.14 r.
Organizator zastrzega sobie prawo do wykorzystywania wyników uzyskanych w badaniach
biegłości w pracach naukowo-badawczych czy opracowaniach statystycznych, w sposób
uniemożliwiający identyfikację Uczestników.
IX.
KOSZTY UCZESTNICTWA
Uczestnictwo w badaniach biegłości jest płatne, a koszt udziału w danej rundzie zależny jest
od rodzaju i liczby zadeklarowanych obiektów badań i wyszczególniony został w załącznikach
do programu badań.
X.
HARMONOGRAM
Szczegółowy harmonogram badań biegłości uwzględniający terminy realizacji poszczególnych
etapów dla rund zamieszczono w załącznikach do programu badań biegłości. Zbiorczy
harmonogram badań, opracowany na dany rok kalendarzowy dostępny jest również na stronie
internetowej Organizatora.
XI.
ZMOWA I FAŁSZOWANIE WYNIKÓW
Uczestnicy programu zobowiązani są do unikania zmowy oraz fałszowania wyników badań, tzn.
do wykonywania badań i przekazywania wyników badań do Organizatora, bez porozumiewania
się z innymi Uczestnikami, których uczestnictwo w danej rundzie programu jest im znane
z innych źródeł.
Program badań biegłości jest tak zaprojektowany, żeby zapewnić jak najmniejszą możliwość
zmowy i fałszowania wyników, a Organizator posiada i stosuje odpowiednie techniki i sposoby
zapobiegania zmowie i fałszowaniu wyników. Techniki są wybierane indywidualnie do każdej
realizowanej rundy badań.
W przypadku stwierdzenia zmowy lub fałszowania wyników Organizator wyklucza z oceny
rezultatów działania podejrzanych Uczestników bez zwrotu kosztów uczestnictwa.
W celu minimalizacji zmowy oraz fałszowania wyników badań, Organizator zastrzega sobie, iż
w trakcie realizacji programu PT może korzystać z pomocy ekspertów oraz obserwatorów rundy.
XII.
SKARGI I ODWOŁANIA
Każdy Uczestnik ma prawo do złożenia skargi i/lub odwołania dotyczącej usługi organizacji
badań biegłości. Skargi i/lub odwołania należy zgłaszać w formie pisemnej na adres
Organizatora, a termin ich zgłoszenia upływa po 14 dniach od daty otrzymania przez Uczestnika
zbiorczego opracowania wyników w formie Raportu. Organizator ma obowiązek rozpatrzenia
skargi i/lub odwołania w ciągu 4 tygodni od daty ich otrzymania oraz poinformowania Uczestnika
w formie pisemnej o podjętych decyzjach. W przypadku uznania skargi i/lub odwołania za
zasadne Uczestnikowi przysługuje zwrot opłaty wniesionej Organizatorowi za oznaczenia objęte
skargą i/lub odwołaniem.
str. 8/str. 9
FPS-PT/09/01
XIII.
REW
DATA
05
31.10.14 r.
REZYGNACJA Z UDZIAŁU
Każdy Uczestnik ma prawo do rezygnacji z uczestnictwa w organizowanych badaniach,
wysyłając pisemne zawiadomienie na adres Organizatora do 7 dni przed datą rozpoczęcia danej
rundy. Za datę złożenia rezygnacji uznaje się datę jej zarejestrowania przez Organizatora badań.
XIV.
DODATKOWE INFORMACJE
W sprawie dodatkowych informacji proszę kontaktować się z osobami odpowiedzialnymi za
realizację programu (patrz pkt. I).
Wykaz załączników:
Załącznik nr 1 – Pobieranie próbek wód powierzchniowych
Załącznik nr 2 – Ręczne pobieranie próbek węgla kamiennego
str. 9/str. 9