Quarterly journal edited by the Institute of Natural

Quarterly journal edited by the
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants
Volume 56
No. 4
2010
ISSN 0018-0599
SCIENTIFIC BOARD
prof. dr hab. Teresa Bobkiewicz-Kozłowska (Poznań)
dr Waldemar Buchwald, Redaktor Naczelny (Poznań)
prof. dr hab. Jaromir Budzianowski (Poznań)
doc. dr hab. Ewa Capecka (Kraków)
prof. dr Ingolf Cascorbi (Kiel, Niemcy)
prof. dr Lyle E. Craker (Amherst, USA)
prof. dr hab. Bogusław Czerny (Poznań, Szczecin)
prof. dr hab. Karol Wojciech Duczmal (Poznań)
prof. dr hab. Mirosława Goleniewska-Furmanowa (Warszawa)
prof. dr hab. Włodzimierz Grajek (Poznań)
prof. dr hab. Edmund Grześkowiak (Poznań)
dr Jerzy Jambor (Klęka)
prof. dr hab. Bogdan Kędzia (Poznań)
prof. dr hab. Wanda Kisiel (Kraków)
dr Anna Krajewska-Patan (Poznań)
prof. dr Eckhard Leistner (Bonn, Niemcy)
prof. dr hab. Przemysław Ł. Mikołajczak (Poznań)
prof. dr hab. Przemysław M. Mrozikiewicz (Poznań)
prof. dr hab. Renata Ochocka (Gdańsk)
dr Kazimierz Plocke (Warszawa)
prof. dr Ivar Roots (Berlin, Niemcy)
prof. dr hab. Jan Jerzy Rybczyński (Warszawa)
prof. dr hab. Katarzyna Seidler-Łożykowska (Poznań)
prof. dr Heinz Schilcher (Monachium, Niemcy)
prof. dr Ahmed El-Sayed Shalaby (Kair, Egipt)
prof. dr hab. Ryszard Słomski (Poznań)
prof. dr hab. Grzegorz Spychalski (Poznań)
prof. dr Eva Szőke (Budapeszt, Węgry)
prof. dr hab. Zenon Węglarz (Warszawa)
dr Maria Władyka-Przybylak (Poznań)
prof. dr hab. Halina Wysokińska (Łódź)
prof. dr Jordan Zjawiony (Jackson, USA)
EDITORIAL COMMITTEE
dr W. Buchwald (Editor-in-Chief)
Institute of Natural Fibres and Medical Plants,
Libelta 27, 61-707 Poznań, Poland
tel. 48(61)665-95-50, fax 48(61)665-95-51,
e-mail: [email protected]
dr A. Krajewska-Patan (Secretary of the Editorial Committee)
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Libelta 27, 61-707 Poznań, Poland,
tel. 48(61)665-95-40, fax 48(61)665-95-51,
e-mail: [email protected]
dr Artur Adamczak
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
dr inż. K. Bączek
Department of Vegetable and Medicinal Plants,
Warsaw University of Life Sciences - SGGW
Warsaw, Poland
prof. dr hab. T. Bobkiewicz-Kozłowska
Department of Pharmacology
Poznań University of Medical Sciences,
Poznań, Poland
prof. dr hab. B. Czerny
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
Department of Drug Toxicology and Pharmacoeconomics,
Pomeranian Medical Academy
Szczecin, Poland
dr A. Geszprych
Department of Vegetable and Medicinal Plants,
Warsaw University of Life Sciences - SGGW
Warsaw, Poland
mgr inż. Marzena Pieszak
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
prof. dr hab. R. Słomski
Department of Biochemistry and Biotechnology,
Poznań University of Life Sciences
Poznań, Poland
prof. dr hab. Z. Węglarz
Department of Vegetable and Medicinal Plants,
Warsaw University of Life Sciences - SGGW
Warsaw, Poland
EDITORIAL OFFICE
Contact person: dr A. Krajewska-Patan
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Libelta 27, 61-707 Poznań, Poland
tel. 48(61)665-95-40, fax 48(61)665-95-51
e-mail: [email protected]
is indexed/abstracted in
CHEMICAL ABSTRACTS, INTERNATIONAL PHARMACEUTICAL ABSTRACTS, MEDICINAL AND AROMATIC PLANTS ABSTRACTS, REVIEW OF AROMATIC AND MEDICINAL PLANTS,
HERBALIA and the AGRO database
EDITED
by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Wojska Polskiego 71B, 60-630 Poznań (Poland)
mgr inż. M. Górska-Paukszta
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
mgr inż. Ewa Karpińska
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
prof. dr hab. B. Kędzia
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
prof. dr hab. P. Ł. Mikołajczak
Department of Pharmacology
Poznań University of Medical Sciences,
Poznań, Poland
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
prof. dr hab. P. M. Mrozikiewicz
Laboratory of Experimental Pharmacogenetics,
Department of the Clinical Pharmacy and Biopharmacy,
Poznań University of Medical Sciences,
Poznań, Poland
Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants,
Poznań, Poland
PUBLISHED
by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants
Libelta 27, 61-707 Poznań, Poland,
Tel. 48(61)665-95-50, fax 48(61)665-95-51,
e-mail: [email protected], www.iwnirz.pl
The edition is supported by The Ministry of Science
and Higher Education
CONTACT PERSON
dr W. Buchwald (Editor-in-Chief)
Print-run 330 copies
Copyright 2010
by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants
ISSN 0018-0599
Printed in Poland by Esus
Content
EXPERIMENTAL PAPERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
ELŻBIETA BILIŃSKA, WALDEMAR BUCHWALD, ANNA KRAJEWSKA-PATAN
Biology of germination of medicinal plant seeds. Part XXIIa. Seeds of Rhodiola kirilowii
(Regel.) Maxim from Crassulaceae family . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
WIESŁAW PODYMA, KATARZYNA BĄCZEK, MIROSŁAW ANGIELCZYK, JAROSŁAW L. PRZYBYŁ,
ZENON WĘGLARZ
The influence of shading on the yield and quality of southern sweet-grass (Hierochloë
australis (Schrad.) Roem. & Schult.) raw material . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
RENATA ZAWIRSKA-WOJTASIAK, SYLWIA MILDNER-SZKUDLARZ, ERWIN WĄSOWICZ, MARIUSZ
PACYŃSKI
Gas chromatography, sensory analysis and electronic nose in the evaluation of black
cumin (Nigella sativa L.) aroma quality . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
WOJCIECH RADZKI, JANUSZ KALBARCZYK
Water soluble polysaccharides content in three species of edible and medicinal
mushrooms: Lentinula edodes, Pleurotus ostreatus, Agaricus blazei . . . . . . . . . . . . 31
RADOSŁAW KUJAWSKI, PRZEMYSŁAW M. MROZIKIEWICZ, PRZEMYSŁAW Ł. MIKOŁAJCZAK,
GRZEGORZ KUZIO, ANNA BOGACZ, JOANNA CICHOCKA, JOANNA BARTKOWIAK-WIECZOREK,
EDMUND GRZEŚKOWIAK, IZABELA UZAR, TERESA BOBKIEWICZ-KOZŁOWSKA, BOGUSŁAW
CZERNY
Influence of Epilobium angustifolium and Serenoa repens extracts on cytochrome 2D2 and
3A1 expression level in rats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
BARBARA THIEM, OLGA GOŚLIŃSKA, MAŁGORZATA KIKOWSKA, JAROMIR BUDZIANOWSKI
Antimicrobial activity of three Eryngium L. species (Apiaceae) . . . . . . . . . . . . . 52
PAULINA JAKOWIENKO, BARBARA WÓJCIK-STOPCZYŃSKA
Influence of essential oils from different varieties of peppermint (Mentha x piperita L.) on
growth of some filamentous fungi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
BABEET SINGH TANWER, REKHA VIJAYVERGIA
Phytochemical evaluation and molluscicidal activity of Andrographis paniculata . . . . . . 71
REVIEW ARTICLES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
MARIOLA DREGER, ANNA KRAJEWSKA-PATAN, MAŁGORZATA GÓRSKA-PAUKSZTA,
MARZENA PIESZAK, WALDEMAR BUCHWALD, PRZEMYSŁAW MIKOŁAJCZAK
Production of the secondary metabolites in Salvia miltiorrhiza in vitro cultures . . . . . . 78
MARCIN OŻAROWSKI, PRZEMYSŁAW Ł. MIKOŁAJCZAK, ANNA BOGACZ, RADOSŁAW KUJAWSKI,
PRZEMYSŁAW M. MROZIKIEWICZ
Plants and their chemical compounds affecting β-amyloid and secretase activity as
potential sources of neuroprotective herbal medicinal products. Part 1. . . . . . . . . 91
IN MEMORY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Prof. dr hab. Jan Kozłowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
108
Vol. 56 No 4 2010
ERRATUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
To article by NEMATOLLAH ETEMADI, MARYAM HAGHIGHI, ALI NIKBAKHT, ZEINAB
ZAMANI “Methods to promote germination of Kelussia odoratissima Mozaff,
an Iranian endemic medicinal plants”, published in Herba Polonica 2010, vol. 56,
No 2, pp. 21-28. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
INSTRUCTIONS TO AUTHORS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Spis treści
PRACE EKSPERYMENTALNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
ELŻBIETA BILIŃSKA, WALDEMAR BUCHWALD, ANNA KRAJEWSKA-PATAN
Biologia kiełkowania nasion roślin leczniczych. Cz XXIIa. Nasiona Rhodiola kirilowii (Regel.) Maxim
z rodziny Crassulaceae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
WIESŁAW PODYMA, KATARZYNA BĄCZEK, MIROSŁAW ANGIELCZYK, JAROSŁAW L. PRZYBYŁ,
ZENON WĘGLARZ
Wpływ zacieniania na plon i jakość surowca turówki leśnej (Hierochloë australis (Schrad.) Roem. & Schult.) . 14
RENATA ZAWIRSKA-WOJTASIAK, SYLWIA MILDNER-SZKUDLARZ, ERWIN WĄSOWICZ, MARIUSZ PACYŃSKI
Chromatografia gazowa, analiza sensoryczna i nos elektroniczny w ocenie aromatu czarnuszki
(Nigella sativa L.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
WOJCIECH RADZKI, JANUSZ KALBARCZYK
Zawartość polisacharydów rozpuszczalnych w wodzie w trzech gatunkach grzybów jadalnych:
Lentinula edodes, Pleurotus ostreatus, Agaricus blazei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
RADOSŁAW KUJAWSKI, PRZEMYSŁAW M. MROZIKIEWICZ, PRZEMYSŁAW Ł. MIKOŁAJCZAK,
GRZEGORZ KUZIO, ANNA BOGACZ, JOANNA CICHOCKA, JOANNA BARTKOWIAK-WIECZOREK,
EDMUND GRZEŚKOWIAK, IZABELA UZAR, TERESA BOBKIEWICZ-KOZŁOWSKA, BOGUSŁAW
CZERNY
Wpływ ekstraktów z Epilobium angustifolium i Serenoa repens na poziom ekspresji cytochromów 2D2
i 3A1 w modelu szczurzym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
BARBARA THIEM, OLGA GOŚLIŃSKA, MAŁGORZATA KIKOWSKA, JAROMIR BUDZIANOWSKI
Przeciwdrobnoustrojowa aktywność trzech gatunków Eryngium L. (Apiaceae) . . . . . . . . . . 52
PAULINA JAKOWIENKO, BARBARA WÓJCIK-STOPCZYŃSKA
Wpływ olejków eterycznych z różnych odmian mięty pieprzowej (Mentha x piperita L.) na wzrost
niektórych grzybów pleśniowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
BABEET SINGH TANWER, REKHA VIJAYVERGIA
Analiza fitochemiczna oraz ocena aktywności mięczakobójczej Andrographis paniculata . . . . . . 71
PRACE PRZEGLĄDOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
MARIOLA DREGER, ANNA KRAJEWSKA-PATAN, MAŁGORZATA GÓRSKA-PAUKSZTA,
MARZENA PIESZAK, WALDEMAR BUCHWALD, PRZEMYSŁAW MIKOŁAJCZAK
Produkcja metabolitów wtórnych w kulturach in vitro szałwii czerwonokorzeniowej (Salvia miltiorrhiza
Bunge) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
MARCIN OŻAROWSKI, PRZEMYSŁAW Ł. MIKOŁAJCZAK, ANNA BOGACZ, RADOSŁAW KUJAWSKI,
PRZEMYSŁAW M. MROZIKIEWICZ
Rośliny i ich związki chemiczne wpływające na β-amyloid i aktywność sekretaz jako potencjalne
źródła neuroprotekcyjnych produktów ziołowych. Część 1 . . . . . . . . . . . . . . . . 91
WSPOMNIENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Prof. dr hab. Jan Kozłowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
108
Vol. 56 No 4 2010
ERRATUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Do artykułu autorstwa NEMATOLLAH ETEMADI, MARYAM HAGHIGHI, ALI NIKBAKHT,
ZEINAB ZAMANI “Methods to promote germination of Kelussia odoratissima Mozaff,
an Iranianendemic medicinal plants”, opublikowanego w Herba Polonica 2010 vol.
56, nr. 2, ss. 21-28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
INSTRUKCJE DLA AUTORÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
113