Od Przewodniczącego PZITB Wiktora

Koleżanki i Koledzy!
„Supersam w Warszawie jest pomnikiem kultury materialnej. Jest
oryginalnym dziełem ukształtowania konstrukcji na podstawie tak
zwanej krzywej funikularnej. Istotą jej jest taki kształt podstawowej
konstrukcji, aby siły w zakrzywionych jej pasach były stałe na całej
długości. Za odkrycie i matematyczne udowodnienie takiej zależności, tytuł lorda od królowej angielskiej otrzymał sir Isambard Kingdom Brunel w połowie dziewiętnastego wieku, a tytuł szlachecki od
Bismarcka – Franz von Pauli.
Światową nowością w Supersamie było zastosowanie zasady płaskiego kształtu funikularnego do przestrzennego ustroju konstrukcyjnego o trzech przęsłach. Zaproponował to – w konkursie na projekt
Supersamu – doktor honoris causa Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej prof. Wacław
Zalewski, obecnie profesor Massachussetts Institute of Technology (MIT) w USA. Idea, z aplauzem
przyjęta przez współautorów projektu, dała doskonały oryginalny efekt estetyczny.
Efekt tej znakomitej idei ocenili z entuzjazmem współtwórcy – świetni architekci – prof. Jerzy Hryniewiecki i prof. Maciej Krasiński. „Piąta elewacja na dachu! Czysta matematyka jako symbol nowoczesnej
architektury” – to określenia profesora Hryniewieckiego.
Projekt Supersamu wygrał ogólnopolski konkurs, zdobył nagrodę Ministra Budownictwa, został
nagrodzony na światowym kongresie IUA w Sao Paulo. Znalazł się na liście SARP najcenniejszych
pomników architektury ostatniego półwiecza oraz na liście najlepszych projektów nagrodzonych przez
ministrów budownictwa w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat.
Jest obecnie od 17 kwietnia br. ważnym przedmiotem wystawy osiągnięć prof. Zalewskiego, zorganizowanej przez MIT w Stanach Zjednoczonych”*.
Dlaczego przytaczam tyle pozytywów dotyczących Supersamu? Nie bez powodu. Obiekt, któremu do
praw zabytku brakuje kilka lat, staje się przedmiotem gry ekonomicznej. Wspaniałemu pomnikowi
polskiej myśli technicznej grozi rozbiórka bo stoi na ziemi, której cena wciąż rośnie i osiągnęła taki
pułap, że warto po nią wyciągnąć rękę chociażby za cenę utraty wyższej wartości jaką jest budynek
– pomnik.
Czy zostaniemy talibami Europy?
Wiktor Piwkowski
Przewodniczący PZITB
* Prof. Stanisław Kuś „O wielkości i oryginalności Supersamu”.
PRZEGLĄD BUDOWLANY 5/2006