ChRL: Yang Chunlin

Maraton Pisania Listów 2008
www.maraton.amnesty.org.pl
ChRL: Yang Chunlin
Obrońca praw człowieka Yang Chunlin, prowadzący działania na rzecz dziesiątek
tysięcy rolników, których ziemie zostały skonfiskowane pod zagospodarowanie,
został 24 marca 2008 skazany za „podburzanie do obalenia władzy państwowej”.
Skazano go na karę 5 lat więzienia, po odbyciu której przez 2 kolejne lata będzie
pozbawiony praw politycznych.
Yang Chunlin, działacz reprezentujący 40 000 rolników w Prowincji Heilongjiang,
został w 2006 roku zatrzymany cztery razy za pomaganie rolnikom w
podejmowaniu działań prawnych w celu otrzymania odszkodowania oraz za
przyłączenie się do strajku głodowego zainicjowanego przez prawnika z Pekinu
zajmującego się prawami człowieka, Gao Zhishenga.
Aktywistę zatrzymano 6 lipca 2007, a oficjalnie został on aresztowany 3 sierpnia
pod zarzutem „podburzania do obalenia władzy”. Zdaniem rodziny oskarżono go
ponieważ zorganizował kampanię pod hasłem „Chcemy praw człowieka, a nie
olimpiady” na rzecz dochodzenia odszkodowań przez rolników, których ziemie
skonfiskowano. W Prowincji Heilongjiang udało mu się zebrać 10 000 podpisów
pod petycją. Przetrzymywano go bez kontaktu ze światem zewnętrznym na
komisariacie policji Heitong w mieście Jiamusi, gdzie według doniesień był on
poddawany torturom. Jego naprężone ręce i nogi przykuto do żelaznej ramy łóżka,
co powodowało silny ból i brak możliwości poruszania się. Taki sposób tortur jest w
Chinach bardzo rozpowszechniony. Yang Chunlin musiał jeść, pić i wypróżniać się
w tej pozycji. Takim torturom poddawano go dwukrotnie: przez sześć dni pod rząd
na początku sierpnia i jeden dzień we wrześniu. Poza tym miał on być zmuszany
do patrzenia na podobne tortury innych i sprzątania ich ekskrementów. Według
dziennikarzy strażnicy więzienni nakłaniali go do pisemnego przyznania się do winy
– kiedy odmówił, został pobity przez zatrzymanego w tej samej celi więźnia, czemu
przyglądali się strażnicy. Yang Chunlin miał też edukować innych więźniów na
temat ich praw człowieka.
Jego proces rozpoczął się 19 lutego 2008 w sądzie ludowym średniej instancji w
mieście Jiamusi w Prowincji Heilongjiang. Yang Chunlin został wprowadzony do
sądu w kajdanach i łańcuchach na nogach, a jego głowę zakrywał kaptur. Musiał
tak wejść na szóste piętro. Jego prawnicy, Li Fanping i Zhang Jianguo, twierdzili,
że policja traktując go w ten sposób miała na celu jego publiczne upokorzenie. Po
wielokrotnych protestach prawników usunięto z jego nóg łańcuchy, ale Chunlin
został przywiązany do żelaznego krzesła i nie mógł się przeciągnąć, poruszyć ani
wstać przez całe 6-godzinne posiedzenie. Podczas krótkiego spotkania ze swoim
prawnikiem 18 lutego Yang Chunlin poinformował go, że od momentu
aresztowania 7 miesięcy wcześniej ledwo 7 czy 8 razy wypuszczono go z celi. O
procesie powiadomiono go tylko na dzień wcześniej, nie mógł więc przygotować
swojej obrony.
Członkowie rodziny Yanga Chunlina nie mogli się z nim kontaktować przed
procesem. Po ogłoszeniu werdyktu 24 marca próbowali z nim porozmawiać, gdy
działacz był eskortowany przez sądową policję. Funkcjonariusze zaczęli jednak na
nich krzyczeć; rodzina Chunlina widziała też jak dwa razy został on uderzony pałką
elektryczną przez policjantów, którzy brutalnie wyprowadzali go z sądu.
Policja odmówiła prawnikom dostępu do Chunlina po jego aresztowaniu, podając
jako powód to, że jego sprawa dotyczyła „tajemnicy państwowej”, która może być
przez policję bardzo szeroko interpretowana. Prawnicy w końcu spotkali się z
działaczem 25 października 2007, po tym jak przebywał on w areszcie od 4
miesięcy. Drugi raz zobaczyli działacza na dzień przed jego procesem.
Kiedy ogłaszano werdykt, Yang protestował, mówiąc, że nie jest winny
„podburzaniu do obalenia władzy państwowej”. Powiedział, że jest „dumny, że
oparł się takiemu prześladowaniu” i utrzymał swój zdecydowany sprzeciw wobec
„reżimu komunistycznego, przez który cierpi tyle ludzi”.
Sąd potrzebował sześciu minut, żeby przedstawić swój werdykt, chociaż Yang
czekał 6 miesięcy na rozpatrzenie jego odwołania. Na posiedzeniu była obecna
jego rodzina - żona, syn, matka i siostra – jednak nie pozwolono im później spotkać
się z Yangiem. Jego siostra powiedziała, że Yang przez trzy miesiące z rzędu nie
mógł opuszczać swojej celi oraz otrzymywał zepsutą żywność i napoje.
19 września 2008 sąd ludowy średniej instancji w mieście Jiamusi odrzucił
odwołanie Yanga Chunlina od wyroku 5-letniego więzienia.
Tło wydarzeń
Tortury i inne formy znęcania się są w Chinach powszechne i stosowane systemowo,
mimo tego, że w 1988 roku Chiny ratyfikowały Konwencję ONZ w sprawie zakazu
stosowania tortur. Tortury mają miejsce na komisariatach i w centrach zatrzymań, od
więzień po administracyjne obozy „reedukacji przez pracę”. Stosuje się je zarówno
publicznie jak i za zamkniętymi drzwiami. Tortur i znęcania się dopuszczają się
publicznie funkcjonariusze w trakcie wykonywania rutynowych obowiązków, a czasem jako
celowe publiczne upokorzenie i ostrzeżenie dla innych. Tortury są również stosowane
przez coraz większą liczbę urzędników spoza systemu sądownictwa karnego, w tym
urzędników ds. planowania rodziny czy poborców podatkowych. Istnieją również
udokumentowane przypadki stosowania pałek elektrycznych wobec osób, które były już
zakute w kajdanki lub skrępowane w inny sposób.
W październiku 2004 Chiny wprowadziły w życie nowe prawo dotyczące przesłuchań,
które miało na celu zapewnienie większej ochrony przed torturami i innymi formami
znęcania się. Ustawa miała zastąpić prawo z 1995 roku, w którym była zawarta tylko
ogólna definicja „przesłuchania” oraz wytyczne, za złamanie których nie groziła żadna
kara. Ustawa z 2004 ma normalizować procedury i wytyczne dotyczące przyjętej praktyki
przesłuchań oraz zawiera procedury karania funkcjonariuszy, którzy złamią nowe przepisy.
Chińscy funkcjonariusze jednak w dalszym ciągu stosują tortury i znęcanie się.
Osoby zatrudnione do pracy w policji są w szczególny sposób wykluczone z oskarżeń o
stosowanie tortur. Nawet ci, wobec których wniesiono postępowanie, są często jedynie
degradowani lub przenoszeni do innej wsi. System prawny Chin skazuje oskarżonych
głównie w oparciu o ich zeznanie i przyznanie się do winy, co prowadzi do powszechnego
stosowania tortur.
Rodziny zatrzymanych nie są informowane o miejscu przebywania więźnia, mimo istnienia
przepisów o obowiązku udzielania takich informacji wprowadzonych przez Ministerstwo
Bezpieczeństwa Publicznego. Zatrzymani są przez to narażeni na większe ryzyko tortur.
Wśród ludzi torturowanych w areszcie znajduje się wiele osób, które po prostu
zakwestionowały autorytet funkcjonariuszy. Funkcjonariusze uciekają się do tortur
podczas pobierania grzywny i podatków. Często dokumentowane są również przypadki
użycia tortur w ramach szantażu i wymuszeń przez skorumpowanych funkcjonariuszy,
którzy wymachują stalowymi prętami i atakują pracowników przy zbieraniu podatków.
Doniesienia o torturach zwiększają się podczas okresowych kampanii „zdecydowanych
kroków” przeciw przestępczości, w trakcie których policji pozwala się na stosowanie
„wszelkich metod” pozwalających na ograniczenie niektórych przestępstw, takich jak
„trzy przykłady zła” czyli hazard, prostytucja i narkotyki.
Wszyscy zatrzymani narażeni są na tortury podczas przesłuchań. Przymusowa praca i
„uznanie winy” są osią polityki karnej, co stwarza warunki, w których więźniowie często
narażeni są na znęcanie się. Więźniowie, którzy są określani mianem
„niereformowalnych” są poddawani szczególnie brutalnemu traktowaniu. Strażnicy
więzienni często przekazują obowiązki dyscyplinarne wybranym więźniom czy „szefom
cel”, którzy regularnie znęcają się nad innymi więźniami.
Prosimy o pilne wysyłanie apeli na następujące adresy:
Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa
Publicznego Prowincji Heilongjiang
Premier
WEN Jiabao Guojia Zongli
Director of the Heilongjiang Provincial
Department of Public Security
The State Council
WANG Donghua Tingzhang
9 Xihuangcheng Genbikie
Heilongjiangsheng Gong’anting
Beijingshi 100032
145 Zhongshanlu
People’s Republic of China
Nangangqu
Fax +86 10 65961109 (c/o Ministry of
Foreign Affairs)
Ha’erbinshi 150001
Heilongjiangsheng
Nagłówek Your
Ekscelencjo
Excellency
/
Wasza
People’s Republic of China
Kopie do:
[email protected]
Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej
Nagłówek Dear Director / Szanowny panie
Dyrektorze
ul. Bonifraterska 1, 00-203 Warszawa
tel. (0-22) 831 38 36
fax (0-22) 635 42 11
Rekomendacje co do treści apeli:
•
wyraź zaniepokojenie tym, że Yang Chunlin został uwięziony tylko i wyłącznie za pokojowe
działania na rzecz rolników, których ziemie zostały skonfiskowane bez odszkodowania;
•
wskaż na to, że jego proces nie spełniał minimalnych standardów międzynarodowych;
•
wezwij władze do nakazania natychmiastowego niezależnego i bezstronnego śledztwa
badającego przebieg procesu Yanga Chunlina oraz doniesień, że Yang Chunlin był
torturowany w policyjnym areszcie;
•
wezwij władze do jego natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia, ponieważ został
zatrzymany tylko i wyłącznie za pokojowe wykonywanie prawa do wolności słowa;
•
wezwij władze do zezwolenia na regularne wizyty jego rodziny i prawników oraz
dostęp do jakiejkolwiek pomocy medycznej, której może on wymagać.