Rynek Pracy na Dolnym Śląsku

Rynek Pracy
na Dolnym Śląsku
Diagnoza
(analiza SWOT)
Rynek pracy - definicje
¾
potoczna – miejsce, na którym oferuje się
stanowiska pracy
¾
właściwa – miejsce, na którym odbywa się
proces kupna oraz sprzedaży pracy;
kupującym są pracodawcy; sprzedającym są
osoby poszukujące pracy = pracobiorcy,
oferujące kompetencje (wykształcenie,
kwalifikacje, umiejętności, dyspozycyjność,
siła fizyczna, itp. );
pracodawcy zakupują czas, wysiłek i
zdolność do pracy
Wolny rynek pracy?
Rynek pracy jest niekonkurencyjny, nie jest rynkiem
wolnego wyboru, gdyż:
¾
¾
¾
¾
popyt i podaż pozostają w chronicznej nierównowadze m.
in. ze względu na bezwładność (opóźnienie) w
produkowaniu kompetencji
płaca jako cena pracy w istocie nie stwarza mechanizmów
„oczyszczania rynku”; ani popyt na pracę, ani jej podaż nie
zależą od wysokości płac
zawierane na nim transakcje nie przebiegają w warunkach
wolności wyboru pracobiorców (zjawisko wymuszonego
przywiązania do pracy)
relacje zachodzące między pracobiorcą a pracodawcą są
stosunkiem społecznym realizowanym pod przymusem
przepisów prawa pracy.
Dlatego rynek ten wymaga „wspomagania”.
Rynek pracy i jego uczestnicy
¾
ABSOLWENCI szkół, którzy uzyskali wykształcenie:
•
•
•
•
podstawowe
gimnazjalne
zawodowe
średnie (Liceum Zawodowe, Liceum Profilowane, Liceum
Uzupełniające, Liceum Ogólnokształcące, Technikum,
Policealne Studium)
• wyższe (Uniwersytety, Akademie, Politechniki, Wyższe
Szkoły Zawodowe, Uczelnie Prywatne)
• Podyplomowe
¾
OSOBY DOKSZTAŁCAJĄCE SIĘ, które biorą udział w
kursach, szkoleniach, treningach, warsztatach, praktykach
¾
PRZEDSIĘBIORSTWA
Instytucje na rynku pracy
realizują zadania państwa w zakresie promocji
zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia
oraz aktywizacji zawodowej, a także
wzmacniania integracji oraz solidarności
społecznej; są to:
publiczne służby zatrudnienia (urzędy pracy)
agencje zatrudnienia (biura pośrednictwa pracy)
Ochotnicze Hufce Pracy
instytucje szkoleniowe
instytucje mające w zakresie obowiązków monitorowanie
rynku pracy
¾ instytucje dialogu społecznego i partnerstwa lokalnego
¾
¾
¾
¾
¾
(związki zawodowe, pracodawców i bezrobotnych, organizacje
pozarządowe współpracujące z publicznymi służbami
zatrudnienia)
Dolnośląski rynek pracy wg GUS
Aktywni zawodowo w tys. osób
1400
1200
1000
800
Ogółem
Bezrobotni
Pracujący
600
400
200
0
2000
2003
2004
2005
Struktura pracujących
16
27
6
19
32
Mocne strony
dolnośląskiego rynku pracy
¾ wykształcenie i umiejętności pracowników
¾ dyspozycyjność pracowników
¾ umiarkowane ceny pracy – płace
¾ relacje pracodawca – pracownik
¾ wzrost liczby młodych pracowników
¾ sieć instytucji wspomagających rynek
Słabe strony
dolnośląskiego rynku pracy
sztywne ramy prawne stosunków pracy
nieadekwatna do popytu struktura podaży
(nieelastyczne szkolnictwo zawodowe,
brak nawyków ustawicznego kształcenia)
¾ monokultura rynku w małych miastach
(bezrobocie strukturalne, brak ofert pracy)
¾ rosnący odsetek osób w wieku niemobilnym
¾ szara strefa rynku pracy
¾ ukryte bezrobocie na wsi
¾ słaba aktywizacja bezrobotnych na wsi
i w miasteczkach
¾ wzrost kosztów pracy
¾
¾
Szanse dla
dolnośląskiego rynku pracy
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Napływ dużych inwestycji zagranicznych (działalność SSE,
aktywność gmin)
Zróżnicowanie działalności gospodarczej
Promocja przedsiębiorczości
Bogate zasoby surowców naturalnych
Walory przyrodnicze, uzdrowiskowe i kulturowe
Wzrost zapotrzebowania na usługi zdrowotne i opiekuńcze
w Europie
Możliwości przemysłu spożywczego
Certyfikacja produktów i producentów regionalnych
Wdrażanie Regionalnej Strategii Innowacji
Decentralizacja wykorzystania funduszy strukturalnych
Otwarcie rynków pracy krajów „starej” UE (?)
Bogata oferta edukacyjna szkolnictwa wyższego
Zagrożenia dla
dolnośląskiego rynku pracy
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Niedokończona restrukturyzacja przemysłu i służby
zdrowia
Nieadekwatne do potrzeb i niedoinwestowane
szkolnictwo
Niezmodernizowana infrastruktura drogowa
Centralizacja finansów publicznych (deficyt budżetu
państwa)
Walory przyrodniczo-uzdrowiskowe
Odpływ młodych pracowników na otwarte rynki
„starej” UE
Konflikt międzygeneracyjny o poziom obciążeń
społecznych kosztów pracy
Mocne strony rynku pracy dziś
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Powstanie dużych nowoczesnych fabryk w kilku
wiodących branżach,
Rozwój turystyki,
Rosnąca konkurencyjność firm w regionie,
Dobry poziom wykształcenia pracowników,
zwłaszcza młodych,
Duży potencjał szkolnictwa wyższego,
Dobra sieć szkolnictwa ponadgimnazjalnego,
Działalność samorządów gminnych na rzecz
podnoszenia kwalifikacji i tworzenia miejsc pracy
poprzez inwestycje zagraniczne,
Słabe strony rynku pracy dziś
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Bardzo wysokie pozapłacowe koszty pracy,
Nierównomierny rozwój regionu,
Niezmodernizowana infrastruktura transportowa
(drogowa i kolejowa),
Nieadekwatna do popytu struktura podaży,
Niska mobilność pracowników
Niewystarczające nakłady na szkolnictwo
zawodowe,
Niewykorzystanie walorów przyrodniczych i
turystycznych regionu,
Słabe strony rynku pracy dziś cd.
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Brak atrakcyjnych miejsc pracy w służbie
zdrowia,
Niski odsetek studiujących kierunki techniczne,
Brak dostatecznej liczby ofert pracy dla młodych,
Bezrobocie strukturalne,
Brak umiejętności rozpoznawania potrzeb
rynkowych,
Brak nowoczesnej oferty kształcenia
ustawicznego,
Starzenie się załóg dużych przedsiębiorstw,
Słabe strony rynku pracy dziś cd.
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Brak współpracy przedsiębiorców z ośrodkami
edukacyjnymi,
Brak jasnego podziału kompetencji w obrębie
administracji publicznej co do wspierania rynku
pracy,
Opóźnienia w wykorzystaniu funduszy
strukturalnych UE,
Obciążenie samorządów kosztami
restrukturyzacji służby zdrowia,
Niedostateczne promowanie postaw
przedsiębiorczych,
Słabe wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw,
Słabe strony rynku pracy dziś cd.
¾
¾
¾
¾
¾
Mało przedsiębiorstw legitymujących się
uznanymi certyfikatami jakości i zarządzania,
Przeregulowany system prawny,
Słaba znajomość rynku i mechanizmów
rynkowych,
Brak współpracy instytucji rynku pracy,
Brak praktycznego przygotowania do pracy po
szkole.
Szanse dla rynku pracy dziś
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Dalszy rozwój gospodarczy kraju i regionu,
Działalność specjalnych stref ekonomicznych i
aktywność gmin w przyciąganiu kapitału,
Uproszczenia podatkowe,
Dalsza reforma szkolnictwa średniego,
Promocja regionu na zewnątrz,
Rosnący patriotyzm lokalny,
Wzrost nakładów na służbę zdrowia,
Wspieranie mikroprzedsiębiorczości, działalność
inkubatorów przedsiębiorczości
Zagrożenia dla rynku pracy dziś
¾ Otwarcie rynków pracy „starej” Unii na
młodych i wykształconych,
¾ Rosnące ustawowo koszty pracy,
¾ Brak wyraźnego systemu wartości na
rynku pracy (etos pracy)
¾ Brak mechanizmów wsparcia dla
absolwentów,
¾ Brak praktyków w szkole, np. przy nauce
przedsiębiorczości,
¾ Brak promocji wewnątrz regionu
Zagrożenia dla rynku pracy dziś
¾ Nieprzejrzysty podział zadań i kompetencji
instytucji rynku pracy,
¾ Niejasne i niestabilne uregulowania
prawne,
¾ Brak strategii wspólnych działań
pracodawców i samorządów
odpowiedzialnych za oświatę,
¾ Obciążanie samorządów nowymi
zadaniami bez gwarancji finansowych,