Zagrożenia i ochrona ekosystemów trawiastych w Polsce ECTS 2) 2

Rok akademicki:
Grupa przedmiotów:
Numer katalogowy:
Nazwa przedmiotu1):
Zagrożenia i ochrona ekosystemów trawiastych w Polsce
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
The threats and the protection methods of grassland ecosystems in Poland
Kierunek studiów4):
Ochrona środowiska
5)
Koordynator przedmiotu :
6)
dr inż. Dorota Sienkiewicz-Paderewska, adiunkt
Prowadzący zajęcia :
dr inż. Dorota Sienkiewicz-Paderewska, adiunkt
Jednostka realizująca7):
Wydział Rolnictwa i Biologii, Katedra Agronomii, Zakład Łąkarstwa
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
Status przedmiotu9):
a) przedmiot fakultatywny
10)
ECTS 2) 2
b) stopień I rok 3
c) stacjonarne
11)
Cykl dydaktyczny :
Semestr zimowy
Założenia i cele przedmiotu12):
Zapoznanie Studentów ze specyfiką ekosystemów trawiastych jako ekosystemów w większości
półnaturlanych, połączone z krótkim przeglądem najcenniejszych i najbardziej zagrożonych
zbiorowisk trawiastych. Dyskusja problemów: Czy warto chronić te ekosystemy? Jakie czynniki
mogą im zagrażać? Jakie są możliwości zapobiegania lub zwalczania niekorzystnych skutków
oddziaływań takich czynników? Omówienie aktualnych, prawnych i społecznych, uwarunkowań
ochrony ekosystemów trawiastych ze szczególnym uwzględnieniem ich miejsca w programach
rolno-środowiskowych oraz Ogólnoeuropejskiej Sieci Natura 2000.
a)
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
Metody dydaktyczne14):
Pełny opis przedmiotu15):
Jęz. wykładowy : polski
wykład; liczba godzin 15;
b)
ćwiczenia laboratoryjne; liczba godzin 15;
c)
……………………………………………………………………………………; liczba godzin .......;
d)
……………………………………………………………………………………; liczba godzin .......;
Dyskusja, rozwiązywanie problemu, studium przypadku
Ekosystemy trawiaste - definicja, podział, występowanie na świecie i w Polsce. Walory przyrodnicze
ekosystemów trawiastych w Polsce. Przegląd zróżnicowanych siedliskowo ekosystemów
trawiastych z uwzględnieniem flory (gatunki, zbiorowiska) i fauny. Przyrodnicze znaczenie
ekosystemów trawiastych. Degradacja ekosystemów trawiastych - naturalne i antropogeniczne
czynniki zagrażające istnieniu ekosystemów trawiastych w Polsce. Ochrona ekosystemów
trawiastych jako warunek zachowania różnorodności biologicznej ekosystemów półnaturalnych.
Metody ochrony. Ochrona ekosystemów trawiastych i związanych z nimi siedlisk oraz gatunków w
ustawodawstwem krajowym. Ekosystemy trawiaste w programach rolno-środowiskowych.
Możliwości ochrony ekosystemów trawiastych w ramach sieci Natura 2000. Porównanie i
zestawienie możliwości ochrony ekosystemów półnaturalnych w Polsce w ramach różnych
systemów ochrony.
Wykład obejmuje treści wprowadzające dotyczące poszczególnych modułów oraz dyskusje i studia
prezentowanych przypadków. Podczas ćwiczeń Studenci w grupach rozwiązują zadane problemy i
zadania, zapoznają się z gatunkami roślin i fizjonomią zbiorowisk (fotografie, opisy) prezentowanych
w przeglądzie ekosystemów trawiastych Polski.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
Elementy botaniki, ekologii i fitosocjologii
Założenia wstępne17):
Znajomość elementów morfologii roślin naczyniowych, wstępne pojęcia dot. ekologii i fitosocjologii
Efekty kształcenia18):
01 –Znajomość podstawowych typów zbiorowisk
roślinnych występujących w Polsce wraz z ich
roślinnymi identyfikatorami
02 – Wiedza o czynnikach zagrażających
ekosystemom trawiastym
03 - Znajomość metod i sposobów ochrony zbiorowisk
trawiastych
04 - Znajomość przepisów prawa polskiego
bezpośrednio związanych z ochroną ekosystemów
trawiastych w Polsce
Sposób weryfikacji efektów kształcenia19):
01-09 - test pisemny; 01, 07, 09 - ocena wykonania zadań grupowych i indywidualnych podczas
zajęć, 07, 09 – przygotowanie zespołowej analizy określonego problemu
05 – Zrozumienie ekologicznego znaczenia
ekosystemów trawiastych
06 - Wiedza o sposobach inwentaryzacji
ekosystemów trawiastych
07 - Umiejętność doboru sposobów
ochrony do specyfiki zagrożonego
zbiorowiska roślinnego
08 - Umiejętność powiązania zagrożenia
zbiorowisk z sytuacją prawną i
ekonomiczno-społeczną kraju
09
–
Umiejętność
waloryzacji
podstawowych
typów
zbiorowisk
trawiastych występujących w Polsce
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
imienne karty oceny studenta, wypełnione karty zadań wraz z oceną, treść pytań testowych z oceną,
kształcenia 20):
1
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
końcową21):
1. ocena wykonanych zadań w czasie zajęć – 40%; 2. test pisemny – 60%
Miejsce realizacji zajęć22):
Sala dydaktyczna
Literatura podstawowa i uzupełniająca23):
1. Herbich J. (red.) Murawy, łąki, ziołorośla, torfowiska, zarośla. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 –podręcznik metodyczny.
Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
2. Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S. 2003. Ekologiczna sieć Natura 2000. Problem czy szansa. Inst. Ochr. PAN, Kraków.
3. Dziennik Ustaw Nr 92, poz. 880 z 2004 r. Ustawa z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (oraz wybrane Rozporządzenia Ministra
Środowiska do powyższej ustawy)
4. MRiRW, 2007. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
5. Dembek W., Dobrzyńska N., Liro A., 2004. Problemy zachowania bioróżnorodności biologicznej na obszarach wiejskich w kontekście zmian
wspólnej polityki rolnej. Wyd. IMUZ, Falenty.
6. Frey L. (red.) 2002. Polska księga traw. Inst. Bot. im. W. Szafera, PAN, Kraków.
7. Grzyb J., 1996. Typologiczny podział użytków zielonych w Polsce oraz charakterystyka i zasady identyfikacji ważniejszych jednostek. W:
Podstawy typologicznego podziału użytków zielonych i zasady ich inwentaryzacji. Wyd. MUZ, Falenty.
8. Matuszkiewicz W. 2006. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Nauk. PWN.
9. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. et al. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. Krytyczna lista roślin
kwiatowych i paprotników Polski. Wyd. Inst. Bot. im. W. Szafera, PAN, Kraków.
10. Falkowski M. 1982. Trawy polskie. PWRiL, Warszawa.
11. Rutkowska B. 1984. Atlas roślin łąkowych i pastwiskowych. PWRiL, Warszawa.
12. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. 1953. Rośliny polskie. PWN, Warszawa.
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot25) :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów
kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
(15 h wykłady + 15 h ćwiczenia + 5 h konsultacje)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
projektowe, itp.: (15 h ćwiczenia + 5 h konsultacje + 10 h dokończenie zadań w ramach pracy własnej)
45 h (1,8
ECTS)
1,4 ECTS
1,4 ECTS
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26)
Nr /symbol
efektu
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
05
06
Znajomość podstawowych typów zbiorowisk roślinnych występujących w Polsce wraz z ich
roślinnymi identyfikatorami
Wiedza o czynnikach zagrażających ekosystemom trawiastym
Znajomość metod i sposobów ochrony zbiorowisk trawiastych
Znajomość przepisów prawa polskiego bezpośrednio związanych z ochroną ekosystemów
trawiastych w Polsce
Zrozumienie ekologicznego znaczenia ekosystemów trawiastych
Wiedza o sposobach inwentaryzacji ekosystemów trawiastych
07
Umiejętność doboru sposobów ochrony do specyfiki zagrożonego zbiorowiska roślinnego
08
Umiejętność powiązania zagrożenia zbiorowisk z sytuacją prawną i ekonomicznospołeczną kraju
09
Umiejętność waloryzacji podstawowych typów zbiorowisk trawiastych występujących w
Polsce
01
02
03
04
Odniesienie do efektów dla
programu kształcenia na kierunku
K_W06+++, K_U08+++, K_S01+++,
KW_12 +++, K_U04+++
K_W10 +++, K_W18+++,
K_W09 +++, K_W10 +++,
K_W20+++, K_S01+++, K_S02+++,
K_W06+++, K_U08+++,
K_W09 +++, K_U12+++, K_S02+++,
K_S03+++,
K_W09 +++, KW_12 +++,
K_S03+++,
K_W06 +++, K_U04+++,
K_U08+++, K_S01+++, K_S02+++,
K_S03+++,
2