Bezpodstawne wzbogacenie

Prawo cywilne – ćwiczenia; 2014/2015 1
dr Michał Kućka, dr Anna Rachwał
PRAWO ZOBOWIĄZAŃ: (30) bezpodstawne wzbogacenie
1. Ubezwłasnowolniony częściowo Olgierd kupił– przez Internet – bilet lotniczy obejmujący 6 przelotów
składających się na podróż dookoła świata i zapłacił kartą kredytową (która została mu wydana jeszcze
przed ubezwłasnowolnieniem; bank nie został powiadomiony o ubezwłasnowolnieniu). Cena za wszystkie
bilety wyniosła 30 000 zł. Olgierd wykorzystał swój bilet i odbył podróż. W dniu, w którym dług z karty
kredytowej powinien zostać spłacony, na koncie Olgierda znajdowało się 40 zł. Dlatego bank (który wykonał
zlecenie z karty kredytowej) zażądał od Olgierda zapłaty 30 000 zł. Olgierd pokazał list z banku swojemu
kuratorowi Grzegorzowi, który niezwłocznie oświadczył, że nie wyrażał i nie wyraża zgody na dokonanie tej
czynności. Bank domaga się jednak zapłaty: albo od Olgierda albo od linii lotniczej, która sprzedała mu bilet.
Czy któreś z tych roszczeń jest zasadne?
2. Marta i Dariusz pozostawali w konkubinacie w latach 2005 – 2013. Mieli wspólne konto bankowe, na
które wpływały pieniądze zarobione przez każde z nich; oboje prowadzili – niezależną – działalność
gospodarczą. W 2011 r. Marta samodzielnie (jako nabywca) zawarła umowę ustanowienia i sprzedaży
prawa odrębnej własności lokalu; pieniądze na zapłatę ceny pochodziły ze wspólnego konta Marty
i Dariusza. Marta i Dariusz mieszkali w tym mieszkaniu do 2013 r., kiedy Dariusz zawarł małżeństwo
z Jadwigą i wyprowadził się do niej. Marta pozostała w dotychczasowym mieszkaniu. W 2015 r. Dariusz
wniósł przeciwko Marcie do sądu powództwo, w którym domaga się kwoty 260 000 zł tytułem połowy
równowartości mieszkania; Marta domaga się jego oddalenia, a z ostrożności procesowej podnosi zarzut
potrącenia 240 000 zł, stanowiącego równo wartość połowy czynszu najmu porównywalnego mieszkania za
okres, w którym Dariusz mieszkał razem z nią. Jakie rozstrzygnięcie wyda sąd?
3. Janusz zawarł z Krzysztofem umowę sprzedaży należącego do Krzysztofa mieszkania (odrębna własność
lokalu) w formie aktu notarialnego. Zgodnie z umową powierzchnia mieszkania wynosi 135 m2. Po 4 latach
od nabycia mieszkania Janusz przeprowadził w nim remont i przy tej okazji dokonał jego dokładnych
pomiarów. Okazało się wówczas (co zostało potwierdzone także przez odpowiednie organy samorządowe),
że powierzchnia mieszkania wynosi 121 m2. Janusz niezwłocznie zawiadomił Krzysztofa o tym fakcie
i zażądał od niego zapłaty 91 000 zł jako równowartości brakujących 14 m2 powierzchni. Krzysztof odmówił,
twierdząc, ze o tym fakcie nie wiedział. Janusz wniósł w związku z tym przeciwko niemu powództwo
do sądu, żądając zapłaty 91 000 zł ze względu na bezpodstawne wzbogacenie Krzysztofa. Jakie
rozstrzygnięcie powinien wydać sąd?
4. Znany piosenkarz Adam napisał swoją autobiografię, w której opisał m.in. swój burzliwy związek z równie
znaną piosenkarką Ewą. Ujawnił w niej wiele osobistych szczegółów zarówno z ich wspólnego życia, jak
i dotyczących samej Ewy. Książka cieszyła się dużym powodzeniem na rynku, a Adam zarobił na niej
800 000 zł. Ewa zażądała od niego zapłaty połowy tej kwoty, twierdząc że popularność książki na rynku jest
w równej mierze jej zasługą, a ponadto Adam w ogóle nie miał prawa pisać o jej osobistym życiu. Czy
żądanie Ewy jest zasadne?
1