Sprawa C-341/04 Eurofood IFSC Ltd.
Transkrypt
Sprawa C-341/04 Eurofood IFSC Ltd.
Sprawa C-341/04 Eurofood IFSC Ltd. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Supreme Court) Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Rozporządzenie (WE) nr 1346/2000 — Postępowanie upadłościowe — Orzeczenie o wszczęciu postępowania — Główny ośrodek podstawowej działalności — Uznanie postępowania upadłościowego — Porządek publiczny Opinia rzecznika generalnego F.G. lacobsa przedstawiona w dniu 27 września 2005 r Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 2 maja 2006 r I . 3817 I - 3854 Streszczenie wyroku 1. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Postępowanie upadłościowe — Rozporzą dzenie nr 1346/2000 (rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 3 ust. 1) I - 3813 STRESZCZENIE — SPRAWA C-341/04 2. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Postępowanie upadłościowe — Rozporzą dzenie nr 1346/2000 (rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 16 ust. 1) 3. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Postępowanie upadłościowe — Rozporzą dzenie nr 1346/2000 (rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 26) 4. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Postępowanie upadłościowe — Rozporzą dzenie nr 1346/2000 (rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 26) 1. Gdy dłużnikiem jest spółka zależna, której siedziba określona w statucie znajduje się w innym państwie człon kowskim aniżeli siedziba spółki nadrzęd nej, domniemanie sformułowane w art. 3 ust. 1 zdanie drugie rozporządzenia nr 1346/2000, zgodnie z którym głów nym ośrodkiem podstawowej działal ności spółki zależnej jest jej siedziba określona w statucie, może zostać oba lone jedynie wtedy, gdy obiektywne i możliwe do zweryfikowania przez osoby trzecie kryteria umożliwiają stwierdzenie, że rzeczywista sytuacja jest odmienna niż ta, która wynikałaby z położenia przedsiębiorstwa w miejscu statutowej siedziby spółki. Taka sytuacja może mieć miejsce w szczególności w przypadku spółki, która nie prowadzi żadnej działalności na terytorium pań stwa członkowskiego, w którym ma swoją statutową siedzibę. Jednakże jeżeli spółka prowadzi działalność na teryto rium państwa członkowskiego, w którym znajduje się jej statutowa siedziba, sama okoliczność, że jej decyzje ekonomiczne są lub mogą być kontrolowane przez spółkę nadrzędną, mającą siedzibę w innym państwie członkowskim, nie jest wystarczająca dla obalenia domnie I - 3814 mania ustanowionego przez to rozpo rządzenie. (por. pkt 37 oraz pkt 1 sentencji) 2. Artykuł 16 ust. 1 akapit pierwszy roz porządzenia nr 1346/2000 należy poddać wykładni, zgodnie z którą wszczęcie głównego postępowania upadłościowego przez sąd jednego państwa członkow skiego powinno zostać uznane przez sądy innych państw członkowskich, bez możliwości badania przez te sądy oceny właściwości dokonanej przez sąd pań stwa wszczęcia postępowania. W istocie zasada pierwszeństwa określona w tym przepisie, zgodnie z którą wszczęcie EUROFOOD IFSC postępowania upadłościowego przez właściwy sąd jednego państwa człon kowskiego podlega uznaniu we wszyst kich pozostałych państwach członkow skich, z chwilą gdy orzeczenie stanie się skuteczne w państwie wszczęcia postę powania, jest oparta na zasadzie wza jemnego zaufania, które umożliwiło ustanowienie obligatoryjnego systemu jurysdykcji i zastąpienie stosowania przepisów krajowych państw członkow skich w dziedzinie uznawania i wykony wania orzeczeń przez uproszczony mechanizm uznawania i wykonywania orzeczeń wydanych w ramach postępo wania upadłościowego. Jeżeli uznając, że główny ośrodek podstawowej działal ności dłużnika znajduje się w innym państwie członkowskim niż to, w którym zostało wszczęte główne postępowanie upadłościowe, zainteresowany chce pod ważyć właściwość sądu, który wszczął postępowanie, musi on skorzystać ze środków zaskarżenia orzeczenia o wszczęciu postępowania przewidzia nych przez prawo krajowe państwa członkowskiego, w którym zostało wszczęte to postępowanie, i to przed sądami tego państwa członkowskiego. określonego w załączniku A do tego rozporządzenia, jeżeli orzeczenie to skutkuje zajęciem majątku dłużnika oraz powołaniem zarządcy określonego w załączniku C do tego rozporządzenia. Zajęcie majątku oznacza utratę przez dłużnika prawa zarządu swoim mająt kiem. W istocie mechanizm przewidu jący, że wszczęte może zostać tylko jedno postępowanie główne wywołujące skutki prawne we wszystkich państwach członkowskich, w których rozporządze nie obowiązuje, mógłby zostać poważnie zaburzony, jeżeli sądy tych państw członkowskich, do których wpłynęły w tym samym czasie wnioski o wszczęcie postępowania ze względu na niewypła calność dłużnika, mogłyby korzystać z k o n k u r e n c y j n e j właściwości w dłuższym czasie. W celu zapewnienia skuteczności systemu ustanowionego rozporządzeniem konieczne jest zatem, aby zasada uznawania orzeczeń okreś lona w tym przepisie mogła znaleźć zastosowanie w toku postępowania tak szybko, jak to możliwe. (por. pkt 52, 54 oraz pkt 3 sentencji) (por. pkt 39, 40, 43 oraz pkt 2 sentencji) 4. 3. Artykuł 16 ust. 1 akapit pierwszy roz porządzenia nr 1346/2000 należy poddać wykładni, zgodnie z którą orzeczenie o wszczęciu postępowania upadłościo wego stanowi orzeczenie sądu państwa członkowskiego, do którego w związku z niewypłacalnością dłużnika wpłynął wniosek o wszczęcie postępowania Artykuł 26 rozporządzenia nr 1346/2000 należy poddać wykładni, zgodnie z którą państwo członkowskie może odmówić uznania postępowania upadłościowego wszczętego w innym państwie człon kowskim, jeżeli wszczęcie postępowania nastąpiło z wyraźnym naruszeniem prawa podstawowego do bycia wysłu chanym przysługującego jednemu z uczestników tego postępowania. Jeżeli I - 3815 STRESZCZENIE - SPRAWA C-341/04 konkretne sposoby zapewnienia prawa do bycia wysłuchanym mogą różnić się od siebie w zależności od tego, jak pilne jest wydanie danego orzeczenia, to każde ograniczenie tego prawa musi zostać stosownie uzasadnione i muszą mu towarzyszyć gwarancje proceduralne zapewniające uczestnikom tego postępo wania skuteczną możliwość zaskarżenia środków podjętych w trybie pilnym. O ile do sądu państwa uznającego należy ustalenie, czy wyraźne naruszenie prawa do bycia wysłuchanym miało rzeczywiś cie miejsce w postępowaniu przed sądem innego państwa członkowskiego, o tyle I - 3816 sąd ten nie może ograniczyć się do zastosowania uznanych przez niego kon cepcji ustności postępowania i podsta wowego znaczenia, jakie tej koncepcji przyznaje jego porządek prawny, lecz musi w świetle wszystkich okoliczności dokonać oceny, czy uczestnicy tego postępowania mają dostateczną możli wość bycia wysłuchanymi. (por. pkt 66-68 oraz pkt 4 sentencji)