Lokalizacja Opis Szczyty Miejscowości Atrakcje

Lokalizacja
Jesioniki rozciągają się na przeważającej części Sudetów Wschodnich, całkowicie po stronie
czeskiej. W rozpiętości osiągają 80 km długości (licząc Wysoki i Niski Jesionik) i 30 km
szerokości. Sam Wysoki Jesionik [Hruby Jesenik - czeski], to obszar niewiele mniejszy od całych
Karkonoszy i to on jest głównie kojarzony z atrakcjami turystycznymi tego regionu. Całe Jesioniki
stanowią ponad połowę powierzchni Sudetów Wschodnich. Od zachodu graniczą z Masywem
Śnieżnika, Górami Bialskimi i Górami Złotymi, od północy z Górami Opawskimi. Od południa
graniczą z Wyżyną Morawską, a od wschodu, poprzez Góry Odrzańskie, z doliną rzeki Morawy oddzielającą Sudety od Karpat Zachodnich. Góry Jesioników stanowią naturalną granicę Moraw
i Śląska, przy czym teren i miejscowości znajdujące się na tym obszarze zaliczamy już do Moraw.
W Polsce często są to góry niemal nieznane nawet wśród "starych" turystów, choć zarazem są
popularne na wypady narciarskie dla mieszkańców ziemi opolskiej i części wrocławian.
Opis
Jesioniki są drugim - po Karkonoszach - najwyższym pasmem w Sudetach, oraz w całym Masywie
Czeskim. Licząc jednak jako całość Wysokie i Niskie Jesioniki, są one jeszcze rozleglejsze, stając się przez to największym pasmem
w całych Sudetach. Ich potężne wały górskie charakteryzują się płaskimi grzbietami i stromymi zboczami. Ewenementem jest to, że
na najwyższy szczyt - Pradziad (1492 m n.p.m.) - można wjechać kursowym autobusem. Nie należy jednak ulegać złudzeniu tutejsze góry obfituję trudno dostępnymi i dzikimi miejscami, a w zimie należą (obok Karkonoszy, Gór Izerskich i Orlickich) do
najbardziej zaśnieżonych. Natomiast okolice samego Pradziada nie mają pod tym względem konkurencji, ze śniegiem zalegającym
grubą pokrywą jeszcze w maju.
Z racji wysokogórskiego klimatu i krajobrazu, oraz tradycji uzdrowiskowych, Jesioniki są świetnym terenem do uprawiania czynnej
turystyki, narciarstwa (zarówno biegowego jak i zjazdowego), oraz jazdy na rowerze. Gwarantuje to bogata oferta różnego rodzaju
noclegów, stara, ale sprawna i wydajna infrastruktura wyciągów narciarskich, oraz praktycznie nieskończenie rozległy obszar dla
narciarzy biegowych, turystów i kolarzy.
Przez Wysokie Jesioniki przechodzi najwyższa po przełęczy Okraj (1046 m n.p.m.) przejezdna dla ruchu kołowego przełęcz
w Sudetach - Czerwonohorskie sedlo (1013 m n.p.m.). Malownicze serpentyny i stromy, długi podjazd gwarantują tu mocne
wrażenia.
Geologicznie Jesioniki stanowią - jak większość pasm sudeckich - mieszaninę starych skał. Zbudowane są ze skał krystalicznych
i metamorficznych. Rzeźba gór - zrębowa. Występują tutaj charakterystyczne dla pasma Sudetów zwietrzałe skałki, będące wielkimi
atrakcjami turystycznymi. W Wysokim Jesioniku pozostały także ślady po okresie zlodowacenia w postaci cyrków polodowcowych.
Na prawie całym terenie Jesioników rozciąga się obszar chronionego krajobrazu o powierzchni 740 km kwadratowych. W okolicach
szczytu Pradziad rozciąga się rezerwat przyrody o powierzchni 2031 ha.
Szczyty
Najwyższe szczyty Wysokich Jesioników leżą po dwóch stronach Czerwonohorskiego sedla, z kulminacjami Pradziada na wschodzie
i Keprnika na zachodzie.
Najwyższe szczyty to: Pradziad [czeski Praded] (1492 m n.p.m.), Vysoke hole (1464 m n.p.m.), Petrovy kameny (1438 m n.p.m.),
Kamzicznik (1420 m n.p.m.), oraz Keprnik (1423 m n.p.m.). W Wysokich Jesionikach znajduje się ponadto szereg gór
przekraczających 1300 m n.p.m.
Miejscowości
Do największych miejscowości należą: Szumperk, Jesenik, Stare Mesto oraz Vrbno pod Pradziadem. Warto wiedzieć, że na obszarze
Jesioników najniżej położona jest miejscowość Mikulovice (zaledwie 320 m n.p.m.) - niedaleko przejścia granicznego
w Głuchołazach.
Atrakcje
Spośród wszystkich pasm sudeckich Jesioniki stanowią bez wątpienia najbardziej uniwersalny areał sportowo - turystyczny,
ze względu na unikatowy krajobraz, klimat, oraz bogatą infrastrukturę drogową i narciarską, przy względnie niskich cenach tej
ostatniej. Do pieszych wędrówek szczególnie atrakcyjny jest grzbiet Wysokiego Jesionika, po którym prowadzi szlak czerwony.
Na nim godnym polecenia są zwłaszcza odsłonięte okolice Pradziada.
Dla narciarzy zjazdowych ważnymi miejscami są: Stare Mesto (na granicy Jesioników i Masywu Śnieżnika), Ramzowa,
Czerwonohorske sedlo, Pradziad i Mala Moravka. Ze względu na specyficzne ukształtowanie gór, nartostrady te nie mogą się równać
do nartostrad w Karkonoszach, i tylko w Ramzowej, i na Czerwonohorskim sedlu mieszczą się trasy dłuższe - o większym
przewyższeniu. Najdłużej śnieg utrzymuje się natomiast na Pradziadzie.
Najatrakcyjniejsze trasy biegowe mieszczę się w okolicach Czerwonohorskiego sedla, zarówno w stronę zachodnią jak i wschodnią.
Dla rowerzystów ważne są zwłaszcza drogi drugorzędne prowadzące często przez atrakcyjne widokowo zbocza, oraz wchodzące na
znaczne wysokości. Najważniejszym celem powinien być oczywiście sam Pradziad. Na jego szczycie znajduje się wysoka na 145
metrów wieża telewizyjna z platformą widokową.
Klimat
Klimat Jesioników jest bardzo zróżnicowany - od łagodnego w dolinach, do bardzo surowego i wręcz alpejskiego w najwyższych
partiach Wysokich Jesioników. Podobnie zróżnicowane są opady, przekraczające w szczytowych partiach 1400 mm rocznie. Takie
opady w połączeniu z niskimi temperaturami powodują, że jazda na nartach w maju na Pradziadzie nie jest niczym nadzwyczajnym.
Natomiast śnieg potrafi leżeć w górach już od października.
Fauna
Z rzadka nawet ryś oraz sprowadzone z Alp kozice - czy przywędrowały też ze Słowacji