lista ćwiczeń
Transkrypt
lista ćwiczeń
Analiza harmoniczna lista zada« wiczenie 2.3. Dlaczego P nie jest g¦stym podzbiorem L ∞ (T)? 2.4. Wywnioskuj, »e funkcje fn (x) = cos(nx) (n ≥ 0) oraz gn (x) = sin(nx) (n ≥ 1) tworz¡ (ª¡cznie) ukªad ortogonalny zupeªny na L 2 (T). wiczenie 2.5. Wywnioskuj, »e funkcje fn (x) = cos(nx) (n ≥ 0) tworz¡ ukªad ortogonalny zupeªny na L 2 ([0, π]). wiczenie wiczenie 2.6. Wywnioskuj, »e funkcje fn (x) = sin(nx) (n ≥ 1) tworz¡ ukªad ortogonalny zupeªny na L 2 ([0, π]). 2.7. Podaj analogiczne cztery zupeªne ukªady ortogonalne funkcji w L 2 ([a, b]) dla a, b ∈ R, a < b. wiczenie wiczenie 2.11. Znajd¹ rozwini¦cia w (zespolony) szereg Fouriera funkcji f1 (x) = 1, f2 (x) = x, f3 (x) = |x|, f4 (x) = 1(0,π) (x) − 1(−π,0) (x), f5 (x) = |sin x| , f6 (x) = sin x2 (wszystkie funkcje okre±lone na przedziale [−π, π)). wiczenie 2.12. Znajd¹ rozwini¦cia w (zespolony) szereg Fouriera miary δ0 i ogólniej δa (gdzie δa (E) = 1E (a) jest miar¡ Diraca skupion¡ w a). wiczenie 2.13. Sprawd¹, »e je±li f = a1 f1 + a2 f2 , to fˆ = a1 fˆ1 + a2 fˆ2 (f1 , f2 ∈ L 1 (T), wiczenie 2.14. Wywnioskuj z twierdzenia a1 , a2 ∈ C). f (x) = a0 + ∞ X ??, »e je±li f ∈ L ([0, π]), to 2 an cos(nx) n=1 (szereg cosinusów bezwzgl¦dnie zbie»ny w L 2 ([0, π])), gdzie dla n ≥ 1, Z Z 1 π 2 π a0 = f (x)dx, an = f (x) cos(nx)dx. π 0 π 0 wiczenie 2.15. Udowodnij analogicznie, »e je±li f ∈ L 2 ([0, π]), to f (x) = ∞ X bn sin(nx) n=1 (szereg sinusów bezwzgl¦dnie zbie»ny w L 2 ([0, π])), gdzie dla n ≥ 1, Z 2 π bn = f (x) sin(nx)dx. π 0 2.16. Wykorzystuj¡c poprzednie ¢wiczenia i zwi¡zek pomi¦dzy ró»nymi rodzajami szeregów Fouriera (zespolony, cosinusów, sinusów), znajd¹ rozwini¦cia w szereg sinusów i szereg cosinusów funkcji wiczenie f1 (x) = 1, f2 (x) = x, f3 (x) = sin x (wszystkie funkcje okre±lone na przedziale [0, π]). 3.7. Dlaczego powy»szy wniosek nie stosuje si¦ do f (x) = x mimo, »e funkcja ta jest dowolnie wiele razy ró»niczkowalna? wiczenie 1 2 3.8. Znaj¡c wspóªczynniki szeregu Fouriera funkcji f (x) = x, wyznacz rozwini¦cie funkcji f (x) = x2 (w obu przypadkach x ∈ [−π, π)). wiczenie 3.9. W podobny sposób znajd¹ rozwini¦cie funkcji f (x) = x3 − π 2 x, a nast¦pnie g(x) = x3 (ponownie x ∈ [−π, π)). wiczenie 3.13. Niech α ∈ (−1, 1) oraz f (x) = |x|α dla x ∈ [−π, π). Uzasadnij, »e |n|1+α fˆ(n) ma granic¦ przy n → ±∞. wiczenie 3.14. Niech a ∈ (0, π), ϑ ∈ (0, 12 ] i niech In b¦dzie ci¡giem przybli»e« zbioru Cantora: I0 = (−a, a), Ik+1 = (−(1 − ϑ)a + ϑIk ) ∪ ((1 − ϑ)a + ϑIk ) dla k = 0, 1, ... Niech 1 k ) 1Ik (x). Uzasadnij, »e ponadto fk (x) = ( 2ϑ wiczenie fk ( x+a − a) + fk ( x−a + a) ϑ ϑ . 2ϑ Wykorzystaj ten fakt do indukcyjnego dowodu równo±ci Z a k−1 2 sin(ϑk aξ) Y −iξx fk (x)e dx = cos(ϑj (1 − ϑ)aξ) kξ ϑ −a j=0 fk+1 (x) = dla ξ 6= 0 oraz k = 0, 1, ... 3.15. Niech µ oznacza *sªab¡ granic¦ ci¡gu miar fk (x)dx z poprzedniego ¢wiczenia, czyli miar¦ Cantora (dlaczego granica w istocie istnieje?). Wywnioskuj, »e wiczenie µ̂(n) = 2a ∞ Y cos(ϑj (1 − ϑ)na). j=0 Badanie wªasno±ci powy»szego niesko«czonego iloczynu jest bardzo skomplikowanym zadaniem. Znajd¹ informacje na temat twierdzenia WieneraWintnera dotycz¡cego tego iloczynu. wiczenie 4.1. Udowodnij, »e splot jest przemienny, ª¡czny i dwuliniowy. 4.2. Zauwa», »e kf ∗ gk∞ ≤ kf k1 kgk∞ dla f ∈ L 1 (T) i g ∈ L ∞ (T), a tak»e kf ∗ gk∞ ≤ kf k2 kgk2 dla f, g ∈ L 2 (T). Udowodnij, »e kµ ∗ f k ≤ kµkkf k1 , kµ ∗ νk ≤ kµkkνk dla f ∈ L 1 (T) oraz µ, ν ∈ M (T). wiczenie 4.3. Niech g ∈ L 1 (T). Dla f ∈ C(T) okre±lmy Λf = f ∗ g(0). Sprawd¹, »e Λ jest ci¡gªym funkcjonaªem liniowym na C(T). Przybli»aj¡c funkcj¦ sign g(x) przy pomocy funkcji ci¡gªych, wyznacz norm¦ Λ. wiczenie 4.6. Niech g ∈ L 1 (T). Dla f ∈ L 1 (T) okre±lmy T f (x) = f ∗ g . Sprawd¹, »e T jest ci¡gªym operatorem liniowym na L 1 (T), L ∞ (T) i C(T). Wyznacz norm¦ tego operatora na ka»dej z tych przestrzeni (mo»esz rozwa»y¢ wyª¡cznie przypadek, gdy g ∈ C(T) i wróci¢ do tego zadania w peªnej ogólno±ci po rozdziale ). wiczenie ?? 4.7. Niech g ∈ L ∞ (T). Dla f ∈ L 1 (T) okre±lmy T f (x) = f ∗g . Sprawd¹, »e T jest ci¡gªym operatorem liniowym z L 1 (T) w L ∞ (T) i wyznacz jego norm¦ (ponownie mo»esz rozwa»y¢ wyª¡cznie przypadek, gdy g ∈ C(T) i wróci¢ do tego zadania w peªnej ogólno±ci po rozdziale ). wiczenie ?? 4.9. Udowodnij, »e Sk f (x) → a gdy k → ∞ wtedy i tylko wtedy, gdy S̃k f (x) → a gdy k → ∞. wiczenie 3 4.10. Wyka», »e dla en (x) = einx (n ∈ Z) zachodzi Sk en = en gdy k ≥ |n| oraz Sk en = 0 gdy 0 ≤ k < |n|. Wyznacz analogicznie Sk f dla f (x) = cos(nx) oraz f (x) = sin(nx). wiczenie 4.11. Uzasadnij, »e je±li g = Sk f , to ĝ(n) = fˆ(n) gdy |n| ≤ k , ĝ(n) = 0 w przeciwnym przypadku. wiczenie 4.12. Zauwa», »e Sk (zaw¦»one do L 2 (T)) jest rzutem ortogonalnym na przestrze« wielomianów trygonometrycznych stopnia co najwy»ej k (przy naturalnej denicji stopnia wielomianu trygonometrycznego jakiej?). wiczenie 4.14. Sporz¡d¹ wykresy kilku pierwszych funkcji Dk i D̃k . wiczenie 4.15. Udowodnij, »e dla k ≥ 1 zachodzi Z π π 1 1 Dk (x)dx = D̃k (x)dx = 1. 2π −π 2π −π wiczenie Z wiczenie π ) dla x ∈ [−π, π] \ {0} i k ≥ 0. 4.17. Udowodnij, »e |Dk (x)| ≤ min(2k + 1, |x| wiczenie 4.18. Wyznacz normy operatorów Sk i S̃k , dziaªaj¡cych z L 1 (T) w L ∞ (T). 4.19. Udowodnij, »e istniej¡ staªe C1 , C2 > 0, takie »e Z π Z π sin( n2 x) sin( n2 x) 1 1 dx ≤ C2 log(1 + n) C1 log(1 + n) ≤ dx ≤ 2π −π tan x2 2π −π sin x2 wiczenie dla wszystkich n ≥ 0. Wykorzystaj to do oszacowania norm operatorów Sk oraz S̃k , dziaªaj¡cych na L 1 (T) oraz na C(T), a tak»e funkcjonaªów Λk f = Sk f (0) oraz Λ̃k f = S̃k f (0) na przestrzeni C(T). 4.20. Z poprzedniego ¢wiczenia i zasady BanachaSteinhausa wywnioskuj, »e istnieje funkcja f ∈ L 1 (T), dla której ci¡g Sk f nie jest zbie»ny w L 1 (T). W podobny sposób wyka», »e istnieje funkcja f ∈ C(T), dla której ci¡g Sk f (0) nie jest zbie»ny. wiczenie wiczenie 1 2π Z 4.21. Udowodnij, »e ci¡g n π sin( x) 2 dx − 4 log(1 + n) x sin π2 −π 2 jest zbie»ny. (Nie jest to bardzo trudne, ale raczej nieprzydatne). 5.2. Udowodnij, »e je±li f ∈ C 1 (T) oraz f 0 speªnia warunek Höldera z dowolnym wykªadnikiem α ∈ (0, 1] (co jest cz¦sto zapisywane w postaci f ∈ C 1,α (T)), to szereg Fouriera f jest bezwzgl¦dnie i jednostajnie zbie»ny do f . wiczenie wiczenie ∞ X n=1 5.8. Badaj¡c rozwini¦cie w szereg Fouriera funkcji f (x) = |x|, wyznacz 1 , (2n − 1)2 ∞ X 1 , n2 n=1 ∞ X (−1)n−1 n=1 n2 . 5.9. Badaj¡c rozwini¦cie w szereg Fouriera funkcji f (x) = x, wyznacz ∞ ∞ X X (−1)n−1 (−1)n−1 (−1)n−1 , + . 2n − 1 3n − 2 3n − 1 n=1 n=1 wiczenie wiczenie 5.10. Znajd¹ informacje na temat tzw. efektu Gibbsa . 4 5.13. Udowodnij, »e szeregi Fouriera funkcji caªkowalnych mo»na caªkowa¢ wyraz po wyrazie nawet wtedy, gdy nie s¡ zbie»ne. ci±lej: udowodnij, »e je±li f ∈ L 1 (T), a, b ∈ R, a < b, to Z b X fˆ(0)(b − a) 1 einb − eina f (x)dx = + lim fˆ(n) , k→∞ 2π 2π in a wiczenie n∈{−k,...,k}\{0} przy czym szereg po prawej stronie jest zbie»ny nawet wtedy, gdy szereg Fouriera funkcji f nie jest zbie»ny. Wywnioskuj, »e je±li f ∈ L 1 (T) odpowiada klasycznemu szeregowi Fouriera f (x) ∼ a0 + ∞ X (an cos(nx) + bn sin(nx)), n=1 to nawet je±li powy»szy szereg nie jest zbie»ny, zachodzi Z b ∞ X sin(nb) − sin(na) cos(nb) − cos(na) f (x)dx = a0 (b − a) + an − bn n n a n=1 i szereg po prawej stronie jest zbie»ny. 5.14. Zapisz analogiczny wzór na µ([a, b]) dla µ ∈ M (T) speªniaj¡cych warunek µ({a}) = µ({b}) = 0. Co wyra»a ten wzór, gdy µ ma atom w a lub b? wiczenie 5.15. Zauwa», »e dla ka»dej miary µ ∈ M (T) o wªasno±ci R π µ(T) = 0 istnieje dokªadnie jedna dystrybuanta f miary µ, która speªnia warunek −π f (x)dx = 0, tj. fˆ(0) = 0. Ponadto udowodnili±my ju», »e fˆ(n) = µ̂(n)/(in) dla n 6= 0. Wprowad¹my oznaczenie f = I(µ); gdy µ(dx) = g(x)dx, piszemy f = I(g). 1 1 (a) Niech µ(dx) = δ0 (dx) − 2π dx, tj. µ(E) = 1E (0) − 2π |E|. Udowodnij, »e dla k ≥ 1, wiczenie ∞ X 1 = (−1)k π I 2k (µ)(0), 2k n n=1 ∞ X (−1)n−1 n=1 n2k = (−1)k−1 π I 2k (µ)(π), gdzie I oznacza 2k -krotne zªo»enie operacji I , tj. I 2k (µ) = I(I(...I(µ)...)). (b) Wyznacz warto±ci powy»szych sum dla k = 1 i k = 2. (c) Przy pomocy komputera wyznacz warto±ci powy»szych sum dla kilku wi¦kszych warto±ci k . (d) Podaj analogiczny sposób wyznaczania sum 2k ∞ X n=1 1 , (2n − 1)2k ∞ X (−1)n−1 . 2k (2n − 1) n=1 5.17. Przypu±¢my, »e f, g s¡ funkcjami borelowskimi na przedziale (a, b), g jest nieujemna, Z s Z s F (s) = f (t)dt, G(s) = g(t)dt wiczenie a a s¡ sko«czone dla s ∈ (a, b), G(s) → ∞ gdy s → b oraz |f (s)|/g(s) → 0 gdy s → b− . Udowodnij, »e |F (s)|/G(s) → 0 gdy s → b− . − 5.18. Wywnioskuj, »e h jest rosn¡ca na (0, π] oraz h(s) → 0 gdy s → 0+ , to Z π h(s) lim ε ds = 0. ε→0+ s2 ε wiczenie 5 6.1. Udowodnij, »e je±li ci¡g an jest zbie»ny do a, to ci¡g ±rednich Cesàro wiczenie k 1X an bk = k n=1 równie» jest zbie»ny do a. Uzasadnij, »e twierdzenie przeciwne nie jest prawdziwe. wiczenie 6.2. Dowiedz si¦ o sumowaniu metod¡ Abela. wiczenie 6.5. Udowodnij, »e gdy k ≥ 0, to 1 2π Z π Fk (x)dx = 1. −π 1 π 2 /x2 ) dla ka»dego x ∈ 6.6. Udowodnij, »e 0 ≤ Fk (x) ≤ min(k + 1, k+1 [−π, π] \ {0}. wiczenie wiczenie 6.7. Udowodnij, »e Fk (x) → 0 gdy k → ∞ dla ka»dego x ∈ T \ {0}. 6.8. Udowodnij, »e gdy 0 ≤ k ≤ l, to k+1 l−k Sk Fl (x) = Fk (x) + Dk (x). l+1 l+1 wiczenie 1 6.10. Uzasadnij, »e ci¡g 2π Fk speªnia warunek (A) z εk = 0, warunek (B) z p p εk = π/(k + 1) oraz warunek (C) z εk = 3 π/(2k + 2). wiczenie wiczenie oraz 6.11. Udowodnij, »e je±li funkcje ϕk ∈ L 1 (T) przyjmuj¡ warto±ci rzeczywiste Z −ε lim k→∞ Z π + −π ϕk (x)dx = 0 ε dla ka»dego ε > 0, to speªniony jest warunek (B). Sformuªuj analogiczne twierdzenie dla warunku (C). wiczenie 6.13. Uzupeªnij dowód cz¦±ci (c) i (d) twierdzenia. 6.22. Niech ϕk b¦dzie jedno±ci¡ aproksymatywn¡ oraz ϕ̃k (x) = ϕk (−x). Udowodnij, »e dla f ∈ C(T) i µ ∈ M (T) zachodzi Z π Z π µ ∗ ϕk (x)f (x)dx = f ∗ ϕ̃k (x)µ(dx). wiczenie −π −π Wywnioskuj, »e je±li µ ∈ M (T), to µ ∗ ϕk (x)dx d¡»y *sªabo do µ. 6.23. Wywnioskuj z poprzedniego ¢wiczenia, »e je±li µ ∈ M (T), to σk µ(x)dx d¡»y *sªabo do µ. W szczególno±ci je±li µ̂(n) = 0 dla wszystkich n ∈ Z, to µ = 0. wiczenie wiczenie Z x 0 7.1. Wyka», »e dla k ≥ 0 oraz x ∈ (−π, π), Dk (y)dy ≤ π 2 . Mo»esz wykorzysta¢ lemat wiczenie ??. 7.2. Uzasadnij, »e fk,l (x) = 2 sin((k + l)x) l X sin(nx) n=1 i wobec tego kfk,l k∞ ≤ 4π . n Z = sin((k + l)x) 0 x x Dl (y)dy − 2 6 wiczenie 7.3. Udowodnij, »e Sk+l fk,l (x) = l X cos((k + l − n)x) n n=1 P i wobec tego Sk+l fk,l (0) = ln=1 n1 ≥ log l. Wyka» ponadto, »e dla wszystkich x ∈ T, Sm fk,l (x) = 0 dla m < k oraz Sm fk,l (x) = fk,l (x) dla m ≥ k + 2l. 7.4. Wyka», »e funkcja g jest poprawnie okre±lona, ci¡gªa i ma nast¦puj¡ce wªasno±ci: g(0) = 0, Skm −1 g(0) = 0, Skm +lm g(0) ≥ am log lm dla wszystkich m ≥ 0. wiczenie 7.5. Dobierz ci¡gi am , km i lm w poprzednim ¢wiczeniu tak, aby ci¡g Sk g(0) byª nieograniczony. wiczenie 7.6. Dla dowolnego nieograniczonego ci¡gu rosn¡cego wk liczb rzeczywistych dobierz am , km i lm tak, aby ci¡g (wk / log k)Sk g(0) byª nieograniczony. Porównaj uzyskany wynik z wnioskiem . wiczenie ?? 7.7. Niech h ∈ L 1 (T), q ≥ 1 oraz hq (x) = h(qx). Udowodnij, »e ĥq (qn) = ĥ(n) dla n ∈ Z oraz ĥq (n) = 0 gdy n ∈ Z nie dzieli si¦ przez q . Wywnioskuj, »e Sql hq (x) = Sl h(qx). wiczenie wiczenie 7.8. Wykorzystuj¡c poprzednie ¢wiczenie i denicj¦ qk , udowodnij, »e Sqk l g(x) = k−1 X εj fj (qj x) + εk Sl fk (qk x). j=1 gdy l ≤ 1/εk . 7.9. Dla E ⊆ [0, 2π) niech 1q E oznacza zbiór liczb z przedziaªu [0, 2π) postaci x+2nπ dla x ∈ E i n ∈ Z. Zauwa», »e 1q E ma t¦ sam¡ miar¦, co E . Wykorzystuj¡c q poprzednie ¢wiczenie oraz denicj¦ εj , udowodnij, »e je±li x ∈ q1k Ek , to istnieje l takie, »e |Sqk l g(x)| > 1/εk − k . wiczenie 7.10. Wywnioskuj, »e je±li x nale»y do niesko«czenie wielu spo±ród zbiorów to ci¡g Sk g(x) jest rozbie»ny. Wykorzystuj¡c wªasno±¢ zbiorów Ek , udowodnij, »e szereg Fouriera g jest rozbie»ny dla prawie wszystkich x ∈ T. wiczenie 1 E , qk k wiczenie 7.11. Zauwa», »e sin((l + 12 )n(x − xj )) = sin((l + 12 )nx). 7.12. Udowodnij, »e jesli I jest przedziaªem, c ∈ (0, 21 ), a > 2π/(c|I|), b ∈ R to zbiór E tych x ∈ I dla których | sin(a(x − b))| < c ma miar¦ mniejsz¡ ni» 2c|I|. wiczenie wiczenie 7.14. Zauwa», »e je±li 1 ≤ n < k , to n k 1X 1 X ln + 1 SK f (x) = Fl (x − xj ) + Fl (x − xj ) k j=1 j k j=n+1 lj + 1 n k 1 X lj − ln + Dl (x − xj ). k j=n+1 lj + 1 n 7 wiczenie 7.15. Udowodnij, »e je±li 1 ≤ n < k oraz x ∈ In , to n l 1 X ln + 1 1X Fl (x − xj ) ≤ π Fl (x − xj ) + 0≤ k j=1 j k j=n+1 lj + 1 n (wykorzystaj oszacowania j¡dra Fejéra, denicj¦ Ij oraz lj ≥ k 4 ). Wywnioskuj (wykorzystuj¡c podzielno±¢ 2lj + 1 przez 2k + 1), »e k 1 X lj − ln sin((ln + 12 )x) |Sln f (x)| ≥ − π. k j=n+1 lj + 1 sin( 12 (x − xj )) wiczenie 7.16. Udowodnij, »e je±li 1 ≤ n < k − |Sln fl (x)| ≥ √ k oraz x ∈ In , to k X | sin((ln + 21 )x)| 1 −π 1 k 2 sin( (x − x )) j n−1 2 j=n+1 | sin((ln + 12 )x)| 1 ( 2 log k − 1) − π 4π (wykorzystaj denicj¦ xj oraz lj+1 ≥ 2lj ). ≥ 7.17. Niech ε = (log k)−1/5 i niech E b¦dzie zbiorem tych x ∈ [0, 2π), dla których |Sln f (x)| > ε12 dla pewnego n. Udowodnij, »e je±li k jest dostatecznie du»e oraz √ 1 ≤ n < k − k , to miara zbióru In \ E wynosi co najwy»ej 12 ε2 |In |. Wywnioskuj, »e dla dostatecznie du»ych k miara E wynosi co najmniej 2π(1 − ε2 ). wiczenie 8.2. Zauwa», »e je±li f ∈ L 1 (Rd ), µ ∈ M (Rd ), to fˆ, µ̂ ∈ Cb (Rd ) i kfˆk∞ ≤ kf k1 , kµ̂k∞ ≤ kµk, zatem transformacja Fouriera jest ograniczonym operatorem liniowym z L 1 (Rd ) w Cb (Rd ) oraz z M (Rd ) w Cb (Rd ). wiczenie 8.3. Sprawd¹, »e je±li f ∈ L 1 (Rd ), g(x) = f (x) oraz h(x) = f (−x), to ĝ(ξ) = fˆ(−ξ) oraz ĥ(ξ) = fˆ(−ξ). wiczenie 8.4. Sprawd¹, »e je±li f ∈ L 1 (Rd ), a ∈ Rd oraz g(x) = f (a + x), h(x) = f (a − x), to ĝ(ξ) = eiξ·a fˆ(ξ), ĥ(ξ) = e−iξ·a fˆ(−ξ). wiczenie 8.5. Udowodnij, »e je±li f ∈ L 1 (Rd ), r > 0 oraz g(x) = rd f (rx), to ĝ(ξ) = fˆ(ξ/r). Ogólniej, udowodnij, »e je±li f ∈ L 1 (Rd ), A jest niezdegenerowan¡ macierz¡ d×d oraz g(x) = | det A|f (Ax), to ĝ(ξ) = fˆ((A−1 )T ξ). Wywnioskuj, »e je±li f (x) = g(|x|) i f ∈ L 1 (Rd ), to fˆ(ξ) = h(|ξ|) dla pewnej funkcji h. Poczytaj o transformacji Hankela. wiczenie 8.6. Przypu±¢my, »e f1 ∈ L 1 (Rd1 ), f2 ∈ L 1 (Rd2 ) i okre±lmy f (x) = f1 (x1 )f2 (x2 ) dla x = (x1 , x2 ), x1 ∈ Rd1 , x2 ∈ Rd2 . Udowodnij, »e fˆ(ξ) = fˆ1 (ξ1 )fˆ2 (ξ2 ) dla ξ = (ξ1 , ξ2 ), ξ1 ∈ Rd1 , ξ2 ∈ Rd2 . wiczenie 8.7. Przypu±¢my, »e f, g ∈ L 1 (Rd ), v ∈ Rd oraz Z t f (x + tv) − f (x) = g(x + sv)ds wiczenie 0 (w szczególno±ci tak jest, gdy v jest j -tym wektorem bazowym, pochodna cz¡stkowa ∂j f istnieje oraz g = ∂j f ∈ L 1 (Rd )). Udowodnij, »e ĝ(ξ) = iv · ξ fˆ(ξ). 8.8. Przypu±¢my, »e f ∈ L 1 (Rd ), g(ξ) = −iξj f (ξ) oraz g ∈ L 1 (Rd ). Udowodnij, »e pochodna ∂j fˆ istnieje i jest transformat¡ Fouriera g . wiczenie 8 ?? 8.14. Sprawdzi¢, »e w dowodzie odpowiednich twierdze« w rozdziale wyd starczy zamieni¢ T na R i usun¡¢ cz¦±¢ dotycz¡c¡ funkcji nieci¡gªych, by uzyska¢ dowód twierdzenia . wiczenie ?? 8.18. Udowodnij, »e f ∈ L 1 (Rd ) ma warto±ci rzeczywiste wtedy i tylko wtedy, gdy fˆ(−ξ) = fˆ(ξ). wiczenie wiczenie gdy 8.19. Udowodnij, »e f ∈ L 1 (Rd ) jest funkcj¡ parzyst¡ wtedy i tylko wtedy, fˆ(−ξ) = fˆ(ξ) = wiczenie wtedy, gdy Z Rd f (x) cos(ξ · x)dx. 8.20. Udowodnij, »e f ∈ L 1 (Rd ) jest funkcj¡ nieparzyst¡ wtedy i tylko −fˆ(−ξ) = fˆ(ξ) = i Z Rd f (x) sin(ξ · x)dx. 8.24. Udowodnij, »e F 2 f (x) = (2π)d f (−x) dla f ∈ L 2 (Rd ) oraz »e (2π)−2d F 4 jest operatorem jednostkowym na L 2 (Rd ). wiczenie 8.25. Wywnioskuj z twierdzenia spektralnego, »e L 2 (Rd ) rozkªada si¦ na ortogonaln¡ sum¦ prost¡ czterech podprzestrzeni liniowych H1 , Hi , H−1 , H−i , na których (2π)−d/2 F dziaªa jako operator mno»enia odpowiednio przez 1, i, −1, −i. wiczenie 8.31. Niech p, q ∈ [1, ∞] i przypu±¢my, »e p1 + 1q 6= 1. Rozwa»aj¡c funkcje postaci f (rx) dla dowolnej niezerowej f ∈ L 1 (Rd ) ∩ L ∞ (Rd ), wyka», »e transformacja Fouriera nie rozszerza si¦ do ograniczonego operatora z L p (Rd ) do L q (Rd ). wiczenie ?? 8.32. Rozwa»my funkcj¦ f z lematu . Do czego d¡»y rd/2 fˆ gdy r → ∞? 2 W jaki sposób mo»na interpretowa¢ transformat¦ Fouriera funkcji eia|x| ? wiczenie 9.4. Udowodnij, »e przy oznaczeniach z twierdzenia L 1 (Rd ) dla wszystkich t > 0. wiczenie ?? zachodzi K ∗ f ∈/ 1 t 9.5. Udowodnij twierdzenia analogiczne do powy»szych dla granic Z 1 lim max(1 − |ξ|t , 0)fˆ(ξ)eiξ·x dξ t→∞ (2π)d Rd wiczenie (istnieje w L 1 (Rd ) i jest równa f ) oraz Z 1 lim fˆ(ξ)eiξ·x dξ t→∞ (2π)d B(0,t) (nie musi istnie¢ w L 1 (Rd )). 9.6. Poszukaj informacji o zbiorach Kakeyi/Bezikowicza i ich zastosowaniu do badania zbie»no±ci granicy Z 1 lim fˆ(ξ)eiξ·x dξ t→∞ (2π)d B(0,t) wiczenie w L p (Rd ), p ∈ (1, ∞). 9.8. Niech f (x) = x/(1 + x2 ) dla x ∈ R. Zauwa», »e f ∈ L 2 (R), ale f∈ / L 1 (R). Wyznacz Ff . wiczenie 9 9.9. Wykonaj analogiczny rachunek w Rd dla f (x) = (xj /t)Pt (x), gdzie Pt jest j¡drem Poissona. wiczenie 9.11. Uzasadnij, »e funkcja f z lematu Z 2α π d/2 ∞ −1+α/2 f (x) = d−α r Kr (x)dr. Γ( 2 ) 0 wiczenie ?? speªnia Wynacz staª¡ cα z tego lematu. wiczenie 9.21. Dla jakich f zachodzi równo±¢ w powy»szym twierdzeniu? 10.2. Niech p b¦dzie liczb¡ pierwsz¡. Dla x ∈ Q niech |x|p = p−n , gdzie n ∈ Z ma nast¦puj¡c¡ wªasno±¢: licznik i mianownik liczby p−n x (zapisanej w postaci nieskracalnej) nie dziel¡ si¦ przez p. Przyjmujemy ponadto |0|p = 0. Udowodnij, »e dp (x, y) = |x − y|p jest metryk¡ na Q, w której dziaªania dodawania i mno»enia s¡ ci¡gªe. wiczenie 10.3. Zbiór liczb p-adycznych Qp to uzupeªnienie przestrzeni metrycznej Q z metryk¡ dp . Udowodnij, »e elementy Qp mo»na w naturalny sposób uto»sami¢ z formalP∞ nymi szeregami n=−∞ an pn , w których an ∈ {0, 1, ..., p−1} oraz an = 0 dla dostatecznie maªych n. Wyka» ponadto, »e dziaªania dodawania i mno»enia s¡ zgodne z naturalnymi denicjami, tj. dodawanie odbywa si¦ z przeniesieniem po wspóªrz¦dnych, za± mno»enie jest iloczynem Cauchy'ego szeregów z przeniesieniem. Wywnioskuj, »e Qp jest grup¡ lokalnie zwart¡, a tak»e ciaªem liczbowym (z wy»ej opisanymi denicjami dodawania i mno»enia). wiczenie 10.4. Zbiór caªkowitych liczb p-adycznych Q∗p (zwany cz¦sto odometrem ) to analogiczne uzupeªnienie zbioru Z w metryce dp , czyli równowa»nie domkni¦cie zbioru Z w Qp . Wyka», »e Q∗p jest zwart¡ grup¡ topologiczn¡. wiczenie 10.5. Niech D b¦dzie dowolnym symetrycznym otoczeniem 0 o zwartym domkni¦ciu, za± G0 najmniejsz¡ domkni¦t¡ podgrup¡ G zawieraj¡c¡ S∞ D. Udowodnij, »e 0 je±li D1 = D, Dn+1 = D + Dn = {x + y : x ∈ D, y ∈ Dn }, to G = n=1 Dn , wobec czego G0 jest zbiorem otwarto-domkni¦tym, σ -zwartym (tj. b¦d¡cym sum¡ przeliczalnie wielu zbiorów zwartych). wiczenie wiczenie 10.7. Wska» miary Haara na Rd , Td , Zd , Zp , Qp i Q∗p . wiczenie 10.8. Udowodnij, »e miara Haara jest sko«czona wtedy i tylko wtedy, gdy G jest zwarta. 10.9. Udowodnij, »e miara Haara jest σ -sko«czona (tj. jest sum¡ przeliczalnie wielu miar sko«czonych) wtedy i tylko wtedy, gdy G jest σ -zwarta (tj. jest sum¡ przeliczalnie wielu zbiorów zwartych). wiczenie 10.10. Udowodnij, »e miara Haara jest symetryczna, tj. µ(E) = µ(−E) dla wszystkich borelowskich E . wiczenie wiczenie 10.12. Udowodnij, »e Ĝ jest grup¡ topologiczn¡. 10.13. Niech D ⊆ G b¦dzie otoczeniem 0 i ε ∈ (0, π2 ), oraz niech K̂ = {ϕ ∈ Ĝ : ϕ(x) ∈ [−ε, ε] dla x ∈ D} (uto»samiamy T z przedziaªem [−π, π)). Uzasadnij, »e dla n ≥ 1 istnieje otoczenie zera Dn o zwartym domkni¦ciu i takie, »e Dn + Dn + ... + Dn ⊆ D (n skªadników po lewej stronie). Dowied¹, »e |ϕ(x)| ∈ [− nε , nε ] dla x ∈ Dn oraz ϕ ∈ K̂ . Wywnioskuj, »e funkcje z K̂ s¡ jednakowo ci¡gªe i wobec tego K̂ jest zwarty na mocy twierdzenia ArzeliAscoliego. Wywnioskuj, »e grupa Ĝ jest lokalnie zwarta. wiczenie 10 10.14. Niech x ∈ G oraz ψx : Ĝ → T, ψx (ϕ) = ϕ(x). Udowodnij, ψx jest charakterem na Ĝ. wiczenie 10.15. Udowodnij, »e je±li G jest zwarta, to funkcje eiψ(x) , gdzie ψ ∈ Ĝ, s¡ wzajemnie ortogonalne wzgl¦dem miary Haara. Wywnioskuj, »e w tej sytuacji Ĝ jest grup¡ dyskretn¡. wiczenie 10.16. Udowodnij, »e je±li f : R → T jest ci¡gªa, to istnieje ci¡gªa funkcja f˜ : R → R taka, »e f (x) przystaje do f˜(x) modulo 2π (tzn. f (x) = f˜(x) + 2π Z). Wyka», »e funkcja f˜ jest wyznaczona jednoznacznie, je±li za»¡damy, by f (0) ∈ [0, 2π). Przy tym zaªo»eniu udowodnij (rozwa»aj¡c funkcj¦ f˜(x + y) − f˜(x) − f˜(y)), »e je±li f jest homomorzmem, to równie» f˜ jest homomorzmem. wiczenie 10.17. Udowodnij, »e wszystkie charaktery na R s¡ postaci ϕξ (x) = ξx (mod 2π) (tzn. ϕξ (x) = ξx + 2π Z) dla pewnego ξ ∈ R. Wywnioskuj, »e R̂ jest izomorczna z R. wiczenie 10.18. Udowodnij, »e wszystkie charaktery na T s¡ postaci ϕn (x) = nx (mod 2π) (tzn. ϕξ (x + 2π Z) = nx + 2π Z) dla pewnego n ∈ Z. Wywnioskuj, »e T̂ jest izomorczna z Z. wiczenie 10.19. Zauwa», »e wszystkie charaktery na Z s¡ postaci ϕξ (k) = ξk (mod 2π) (tzn. ϕξ (k) = ξk + 2π Z) dla pewnego ξ ∈ [0, 2π). Wywnioskuj, »e Ẑ jest izomorczna z T. wiczenie 10.20. Zauwa», »e wszystkie charaktery na Zp s¡ postaci ϕn (k) = nk (mod p) (tzn. ϕn (k) = nk + pZ) dla pewnego n ∈ {0, 1, ..., p − 1}. Wywnioskuj, »e Ẑp jest izomorczna z Zp . wiczenie wiczenie Ĝd . 10.21. Udowodnij, »e grupa dualna do Gd jest kanonicznie izomorczna z wiczenie 10.22. Opisz grupy dualne do Qp i Q∗p . wiczenie 10.25. Udowodnij, »e je±li f ∈ L 1 (G), to fˆ ∈ C(Ĝ). 10.26. Niech f ∈ L 1 (G) i niech τx (f )(y) = f (x + y). Udowodnij (wykorzystuj¡c g¦sto±¢ Cc (G) w L 1 (G)), »e kτx f − f k1 → 0 gdy x → 0 w G. wiczenie 10.27. Udowodnij lemat RiemannaLebesgue'a : je±li f ∈ L 1 (G), to fˆ ∈ C0 (Ĝ) (tzn. dla dowolnego ε > 0 istnieje zbiór zwarty K̂ ⊆ Ĝ taki, »e |fˆ(ϕ)| < ε gdy ϕ ∈ Ĝ \ K̂ ). W tym celu rozwa» otoczenie zera Dε ⊆ G dla którego kτx f − f k1 < ε. wiczenie 10.30. Udowodnij, »e je±li f, g ∈ L 1 (G), to splot f ∗ g(x) jest poprawnie okre±lony dla prawie wszystkich x ∈ G i wówczas kf ∗ gk1 ≤ kf k1 kgk1 . wiczenie 10.31. Zauwa», »e je±li f, g ∈ L 2 (G) lub f ∈ L 1 (G) i g ∈ L ∞ (G), to splot f ∗ g(x) jest poprawnie okre±lony dla wszystkich x ∈ G i kf ∗ gk∞ ≤ kf k2 kgk2 albo kf ∗ gk∞ ≤ kf k1 kgk∞ . wiczenie wiczenie 10.32. Zauwa», »e splot jest przemienny i ª¡czny. wiczenie 10.33. Udowodnij, »e je±li f, g ∈ L 1 (G), to transformat¡ Fouriera f ∗ g jest fˆ(ϕ)ĝ(ϕ). 11.2. Udowodnij, »e je±li µ nie skªada si¦ ze sko«czenie wielu atomów, to (X) jest istotnie wi¦ksze od L p (X). wiczenie L p,∞ 11 11.3. Udowodnij, »e dla p ∈ (0, ∞) kwazinorma k · kp,∞ nie speªnia nierówno±ci trójk¡ta. wiczenie 11.4. Udowodnij, »e je±li 0 < p0 < p < p1 ≤ ∞, to L p0 ,∞ (X) ∩ L p1 ,∞ (X) jest podzbiorem L p (X). wiczenie 11.5. Udowodnij, »e je±li λ > 0, 0 < p0 < p < p1 ≤ ∞ oraz f ∈ L p,∞ (X), to fλ ∈ L p1 (X) oraz f λ ∈ L p0 (X). wiczenie 11.6. Udowodnij, »e je±li p ∈ (1, ∞), to kwazinorma k · kp,∞ jest jednostajnie równowa»na normie Z 1/p−1 sup (µ(E)) |f (x)|µ(dx) : E ⊆ X, µ(E) ∈ (0, ∞) , wiczenie E w której L p,∞ (X) jest przestrzeni¡ Banacha. 11.9. Udowodnij, »e je±li p, q > 0, f ∈ L p (X), g ∈ L q (X), to f g ∈ L r (X) oraz kf gkr ≤ kf kp kgkq dla r takiego, »e p1 + 1q = 1r . Udowodnij ponadto, »e wiczenie kf kp = sup {kf gkr : g ∈ L q (X), kgkq = 1} . 11.10. Udowodnij sªab¡ nierówno±¢ Höldera : je±li p, q ∈ (1, ∞), f ∈ L , g ∈ L q,∞ , to p 1/p q 1/q kf gk1,∞ ≤ ( q ) + ( p ) kf kp,∞ kgkq,∞ . wiczenie p,∞ 1 p + 1 q = 1, 11.11. Wywnioskuj, »e je±li p, q > 0, f ∈ L p,∞ (X), g ∈ L q,∞ (X), to f g ∈ L r,∞ (X) dla r takiego, »e p1 + 1q = 1r . wiczenie 12.2. Udowodnij, »e w powy»szym lemacie wystarczy zaªo»y¢, »e ϕ jest ograniczona na brzegu I oraz |ϕ(z)| ≤ c1 ec2 | Im z| dla z ∈ I . wiczenie 12.3. Udowodnij, »e lemat nie zachodzi, je±li zaªo»ymy wyª¡cznie, »e ϕ jest ograniczona na brzegu I . wiczenie 12.5 (twierdzenie interpolacyjne Steina). Udowodnij, »e operator T w twierdzeniu RieszaThorina R mo»na zast¡pi¢ rodzin¡ operatorów Tz , z ∈ I , pod warunkiem, »e funkcje ϕA,B (z) = Tz 1A (y)1B (y)ν(dy) s¡ holomorczne i ograniczone na I , operatory Tit przeksztaªcaj¡ L p0 (X) w L q0 (Y ) i ich normy s¡ ograniczone przez M0 , za± operatory T1+it przeksztaªcaj¡ L p1 (X) w L q1 (Y ), z normami ograniczonymi przez M1 . wiczenie 12.6. Sformuªuj i udowodnij wersj¦ twierdzenia RieszaThorina dla przestrzeni Sobolewa H s (Rd ), s ∈ [0, ∞). wiczenie wiczenie 12.7. Poczytaj o interpolacji zespolonej mi¦dzy przestrzeniami Banacha. 13.4. Udowodnij, »e M nie jest mocnego typu 1, 1. Udowodnij ponadto, »e je±li M f ∈ L 1 (Rd ), to f = 0 prawie wsz¦dzie. wiczenie 13.5. Rozwa»a si¦ czasami uci¦ty operator maksymalny, dany wzorem MR f (x) = sup{|f | ∗ ψr (x) : r ∈ (0, R)}. Oczywi±cie 0 ≤ MR f (x) ≤ M f (x). Udowodnij, »e równie» MR nie jest mocnego typu 1, 1, lecz tym razem MR f ∈ L 1 (Rd ) dla wszystkich funkcji f ∈ Cc (Rd ). wiczenie 12 13.9. Je±li x jest punktem Lebesgue'a funkcji f ∈ L ∞ (Rd ) oraz ci¡g En ⊆ Rd zbiorów mierzalnych speªnia nast¦puj¡cy warunek: istnieje staªa c > 0 i ci¡g rn > 0 zbie»ny do 0, dla których |En \ B(x, rn )|/|B(x, rn )| → 0 oraz |En ∩ B(x, rn )| ≥ c|B(x, rn )| R 1 gdy n → ∞, to |En | En f (y)dy d¡»y do f (x). wiczenie 1 (Rd ) oraz ci¡g En ⊆ 13.10. Je±li x jest punktem Lebesgue'a funkcji f ∈ Lloc R zbiorów mierzalnych speªnia nast¦puj¡cy warunek: istnieje staªa c >R 0 i ci¡g rn > 0 zbie»ny do 0, dla których En ⊆ B(x, rn ) oraz |En | ≥ c|B(x, rn )|, to |E1n | En f (y)dy d¡»y do f (x). wiczenie d 13.13. Zaªó»my dodatkowo, »e ϕ̃r maj¡ no±nik zawarty w pewnym ustalonym zbiorze zwartym K . Udowodnij, »e wówczas powy»sze twierdzenie zachodzi dla 1 wszystkich f ∈ Lloc (Rd ). wiczenie ?? ?? 13.14. Sformuªuj odpowiedniki twierdze« i dla funkcji f ∈ L 1 (T) (a wi¦c dla 2π -okresowych funkcji lokalnie caªkowalnych). Wykorzystaj je do udowodnienia twierdzenia : ±rednie Cesàro σk f szeregów Fouriera funkcji f ∈ L 1 (T) d¡»¡ do f prawie wsz¦dzie. wiczenie ?? 14.3. Niech ∂h = 21 ∂h − 2i ∂h oraz ∂h = 21 ∂h + 2i ∂h (s¡ to tzw. pochodne ∂z ∂x ∂y ∂ z̄ ∂x ∂y Wirtingera albo operatory Cauchy'egoRiemanna ). Udowodnij, »e h jest holomorczna wtedy i tylko wtedy, gdy ∂h = 0 i wówczas h0 = ∂h . Udowodnij analogiczny wynik dla ∂ z̄ ∂z 2h ∂2h funkcji antyholomorcznych. Udowodnij ponadto, »e ∆h = ∂∂z̄∂z = ∂z∂ . z̄ wiczenie 14.4. Zapisz dowód twierdzenia i wcze±niejsze rozwa»ania za pomoc¡ pochodnych Wirtingera. wiczenie 14.5. Niech D = {z ∈ C : Re z > 0} oraz h(x+iy) = log(x2 +y 2 ). Udowodnij, »e h ∈ Harm(D) i rozªó» h na cz¦±¢ holomorczn¡ i antyholomorczn¡. wiczenie e oraz h ∈ Harm(D). Niech ponadto 14.7. Niech f ∈ Hol(D), g ∈ Hol(D) ϕ : Ω → D b¦dzie holomorczna, za± ψ : Ω → D antyholomorczna. Uzasadnij, »e e f ◦ ϕ, g ◦ ψ ∈ Hol(Ω), f ◦ ψ, g ◦ ϕ ∈ Hol(Ω) oraz h ◦ ϕ, h ◦ ψ ∈ Harm(Ω). wiczenie 14.8. Czy h ◦ ϕ jest holomorczna, antyholomorczna lub harmoniczna, je±li h jest holomorczna, antyholomorczna lub harmoniczna, a ϕ jest harmoniczna? wiczenie 14.13. Wska» przykªad h ∈ Harm(D) (a nawet h ∈ Hol(D)), która nie jest postaci h = PD µ dla µ ∈ M (T). wiczenie wiczenie 14.14. Wyka», »e dla z = reiα , w = eiβ zachodzi Pr (α − β) = 1 1 − |z|2 . 2π |w − z|2 Wywnioskuj, »e je±li h ∈ Harm(D) ma ci¡gªe rozszerzenie na D, to Z 1 1 − |z|2 h(z) = h(w)σ(dw), 2π ∂D |w − z|2 gdzie σ(dw) oznacza miar¦ dªugo±ci na ∂D. 13 14.15. Funkcja h(x1 , ..., xd ) jest harmoniczna w D ⊆ Rd , je±li ma ci¡gªe drugie pochodne cz¡stkowe i ∆h = 0 w D. Udowodnij, »e je±li h jest harmoniczna w kuli B(0, r) i ma ci¡gªe rozszerzenie na B(0, 1), to Z 1 1 − |z|2 h(z) = h(w)σ(dw), σ(∂B(0, 1)) ∂B(0,1) |w − z|d wiczenie gdzie σ(dw) oznacza miar¦ powierzchniow¡ na ∂D.