poradnik dla doradców kół samokształceniowych

Transkrypt

PORADNIK DLA
DORADCÓW KÓŁ
SAMOKSZTAŁCENIOWYCH
Poradnik został opracowany przez zespół autorów, którzy przedstawili
doświadczenia zebrane podczas realizacji projektu “Education for Change” w
krajach nadbałtyckich. Projekt został dofinansowany z programu UE Comenius
2.1.
Autorzy:
Gitte Jutvik, Världsnaturfonden WWF, Sweden
Peter Wiborn, Studieförbundet Vuxenskolan, Sweden
Ludmila Glushkova, Kaliningrad State University, Russia
Inese Liepina, Bērnu Vides skola, Latvia
Redakcja: Inese Liepina, Bērnu Vides skola, Latvia
Adaptacja: Waldemar Wolniakowski
Tłumaczenie: Alicja Sadownik
© Vides Vēstis
© Design: Ilze Ramane
© authorzy
Publikacja nie przeznaczona do sprzedaży. Możliwość wykorzystywania do celów
edukacyjnych.
SPIS TREŚCI
Witaj w zespole!
4
Jak i dlaczego zostać doradcą?
5
Jak radzić sobie z konfliktami w kole samokształceniowym?
7
Jak zorganizować pracę w kole samokształceniowym?
8
Jak monitorować pracę koła samokształceniowego? 11
Społeczność światowa znalazła
się w szczególnym momencie. Stoi przed nami wybór:
zaopiekować się Ziemią lub
uczestniczyć w destrukcji
samych siebie i różnorodności
życia. Musimy ponownie
przemyśleć podstawy
cywilizacji
przemysłowo-technicznej,
znaleźć nowe drogi
zrównoważenia jednostki i
społeczności. Ziemia jest
naszym domem i domem
wszystkich istot żyjących.
Ziemia jako taka jest
również żywa. Jesteśmy
częścią ewoluującego
wszechświata. Istoty ludzkie
są członkami współzależnej
społeczności życia z wspaniałą
różnorodnością form żyjących
i kultur. Pośród całej naszej
różnorodności jesteśmy jedną
ludzkością i jedną ziemską
rodziną dzielącą przeznaczenie.
Wyzwania jakie przed nami
stoją wymagają spojrzenia
etycznego. Musimy budować
partnerstwo, i rozwijać
współpracę na poziomie
lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym.
W solidarności między sobą i
między społecznością żyjącą,
my ludzie całego świata:
dziękujemy za dziedzictwo
które otrzymaliśmy od poprzednich pokoleń i obejmujemy
naszą odpowiedzialnością
obecne i przyszłe pokolenia..
(Karta Ziemi, Preambuła:
http://www.mos.gov.
pl/1materialy_informacyjne/
archiwum/rio/karta.htm;)
4
WITAJ W ZESPOLE!
Dziękujemy, że zechciałeś zostać doradcą. Rozpoczynasz właśnie przygodę, której
rezultatem będzie pogłębiona i przydatna wiedza na temat zrównoważonego
rozwoju. Bycie doradcą oznacza bycie przewodnikiem grupy; osobą, która
wspiera, zachęca, motywuje, doradza, a także zapewnia uczestnikom kół
samokształceniowych pomoc ekspertów z zewnątrz.
“Zrównoważanie” i równowaga mogą zostać osiągnięte jedynie wtedy, gdy na
człowieka i przyrodę patrzymy holistycznie, jak na elementy tej samej układanki.
Każdą jej część należy rozpatrywać w odniesieniu do całości i obchodzić się z nią
w sposób „zrównoważony”. Jeżeli skupimy się głównie na ekologicznym aspekcie
zagadnienia, musimy mieć zawsze świadomość, że ekonomiczny i społeczny
wymiar zrównoważonego rozwoju pozostają równie ważne. Na przykład, wymiar
społeczny, eksponuje znaczenie instytucji politycznych w umacnianiu demokracji,
która jest kluczowa dla „równoważenia”. Intencją projektu „Edukacja na rzecz
zmian” jest stworzenie nowego, kreatywnego i demokratycznego podejścia to
budowania wizji, oraz rozwijanie metod i materiałów stosowanych w edukacji
na rzecz zrównoważonego rozwoju (EZR). Ważne, abyś jako doradca znał ideę
zrównoważonego rozwoju i przemyślał możliwości wprowadzania jej w życie
społeczne.
Źródła Wiedzy
Najważniejszym źródłem wiedzy w kole samokształceniowym jest wiedza i
doświadczenie uczestników. Czasami, koło samokształceniowe pracuje na bazie
gotowych materiałów, jednak znacznie ważniejszym jest, by uczestnicy używali
wiedzy, która wypływa z ich „serc, umysłów i ciał”. Każde koło samokształceniowe
ma swojego lidera, który prowadzi dyskusje grupy, i organizuje jej pracę.
Założeniem metody kół samokształceniowych jest obecność doradcy, który wspiera pracę jednego lub kilku kół. Doradcy to osoby wykwalifikowane w zakresie
aktywnych metod nauczania oraz zorientowane w problematyce zrównoważonego
rozwoju. Ty jesteś jedną z nich!
Będziesz odpowiedzialny za pierwsze i ostatnie spotkanie, za kontakt z grupą
w czasie pozostałych czterech spotkań koła, przez okres od trzech do sześciu
miesięcy (w uzasadnionych przypadkach dłużej). Ważnym jest, byś jako doradca
znał metodę kół samokształceniowych. Prosimy, przeczytaj ogólny opis metody
zawarty w Poradniku dla uczestników kół samokształceniowych.
PORADNIK DLA DORADCÓW KÓŁ SAMOKSZTAŁCENIOWYCH
JAK I DLACZEGO ZOSTAĆ
DORADCĄ?
Jesteśmy pewni, że poprzez używanie metody kół samokształceniowych, wielu
nauczycieli doświadczy przyjemności wspólnego myślenia i pracy zespołowej.
Będą tworzyć, rozwijać, wypracowywać i ewaluować nowe metody nauczania, po to by pozwolić uczniom zdobyć umiejętności potrzebne do dbania o
zrównoważony rozwój. Wejście na ścieżkę edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju jest ekscytujące, ale czasami obarczone zarówno realnymi przeszkodami jak
również barierami mentalnymi. Twoją rolą, jako doradcy, jest wspieranie i kierowanie grupą w czasie jej podróży. Będziesz sprzymierzeńcem, który podąża za grupą
i jej pracą, dzieląc się swoim doświadczeniem. Będziesz pomagać uczestnikom
zastanawiać się nad dokonanymi wyborami, a także pomagać w wyszukiwaniu i
kontaktowaniu koła z odpowiednimi specjalistami, organizacjami, czy władzami
lokalnymi
Aby odnieść sukces jako doradca:
Bądź dyplomatyczny – – słuchaj tego, co ludzie naprawdę mówią,
a nie tego, co wydaje ci się, że mówią; staraj się słuchać każdego
odrzucając swoje uprzedzenia i przesądy.
Zachowuj się jak doradca – pytaj uczestników grupy, w jaki sposób
widzą pewne sprawy, a dopiero potem doradzaj; w taki sposób
wspomożesz ich pracę doświadczeniem pochodzącym z zewnątrz.
Szanuj uczestników – podchodź z szacunkiem do ich myśli i
przekonań. Jeśli na przykład, nie zgadzasz się z proponowanym
rozwiązaniem, poproś członków grupy o dalsze wyjaśnianie swojego stanowiska, zadawaj pytania – tak by sami przedstawili wszystkie konsekwencje zaproponowanego przez siebie sposobu działania;
proś o tworzenie alternatywnych rozwiązań; masz także prawo
wyartykułować swój sprzeciw.
Bądź profesjonalny – staraj się udzielać rad opartych o Twoje
doświadczenia, szczerych, wypływających „z serca”. Śmiało zgłaszaj
dokładne i precyzyjne propozycje, jeśli tylko czujesz się ekspertem w sprawie, a swój pomysł uważasz za najlepszy w rozwiązaniu
omawianego problemu.
Pytania, szczególnie pomocne w dobrej komunikacji z kołem samokształceniowym,
to:
• Co….? (Co jest naszym celem? Co jest teraz potrzebne? Co o tym
myślicie? Co Ciebie złości?)
• Kiedy…? (Kiedy to przemyśleliście? Kiedy będzie najlepszy czas?
Kiedy to się zdarzy?)
• Jak...? (Jaki jest najlepszy sposób? Jak było na wykładzie?)
• Kto…? (Kto był za to odpowiedzialny? Kto zadba o..? Kto Cię
zirytował?)
Pytanie „dlaczego ...?” powinno być używane znacznie rzadziej, bo sprawia, że
ludzie nie czują się swobodnie.
Jako doradca:
Bądź profesjonalny, bądź spokojny, bądź obecny tu i teraz – a radość i kreatywność
przyjdą same!
Peter Wiborn, Studieförbundet Vuxenskolan, Szwecja
5
Bardzo ważne, by każdy w kole czuł się bezpiecznie i swobodnie. W
tym celu możesz używać różnych ćwiczeń, zabaw i gier. Ważne jest
opracowanie zasad pracy w grupie, jak np.: każdy jest ważny, słuchaj
innych, wspieraj kolegów z całej siły, nie uprawiaj krytykanctwa, proponuj konstruktywne rozwiązania, nie „zabijaj” pomysłów. Wypracuj
te zasady razem z uczestnikami!
Spróbuj stworzyć swobodną i miłą atmosferę podczas spotkań. Przygotuj kawę, herbatę, a może nawet świece(!), udekoruj salę kwiatami
itd. W każdym razie zrób wszystko by każdy z uczestników odczuł,
że jest tu bardzo mile widziany.
Nie wtrącaj się za bardzo – pozwól grupie pracować samodzielnie,
nad tym co uważa za ważne – ale nie wierz, gdy mówią że nie mieli i
nie mają żadnych problemów! Wtedy przyjedź na spotkanie!
Inese Liepina, Szkoła Bernu Vides, Łotwa
Doradca zachęca, inspiruje i wspiera członków grupy. Musisz brać
pod uwagę wszystkie pytania i pomysły uczestników. Podsumowuj,
wyszczególniaj ważne zagadnienia, wynajduj dobre i oryginalne elementy, podkreślaj to co niezwykłe, rozpoznawaj problemy i pomagaj
w ich rozwiązywaniu. Podawaj grupie swój pomysł w taki sposób by
uczestnicy myśleli, że to ich koncepcja! Zawsze pytaj członków grupy:
Co o tym myślicie? Pracuj nad ideami uczestników, staraj się pomóc
grupie w koncentracji nad konkretnym problemem i trzymaniu się
zadań jakie określili w projekcie. Wykorzystaj wszystkie sytuacje jako
okazję do własnego rozwoju i uczenia się!
Ludmila Gluskova, Uniwersytet w Kaliningradzie, Rosja
Bądź dobrym słuchaczem i uporządkowanym przewodnikiem. Korzystaj ze swojego doświadczenia w nauczaniu o zrównoważonym
rozwoju!
Gitte Jutvik, Världsnaturfonden WWF, Szwecja
Sugeruj i proponuj, ale nie forsuj swoich pomysłów! Wszystkie decyzje powinny być podjęte przez uczestników. Pytaj grupę o wszystko
– kiedy co zrobili, co zostało osiągnięte, jakiego rodzaju wsparcia
potrzebują – wtedy poczują że jesteś zainteresowany ich sukcesem!
Nie zniechęcaj się błędami! Nie przestawaj działać. Przyznawaj
„punkt” za każdy drobny sukces – to pomnoży entuzjazm członków
grupy i wzmocni ich wolę stawiania czoła nowym wyzwaniom.
Elita Lavrinovica, Szkoła Bernu Vides, Łotwa
6
JAK RADZIĆ SOBIE Z KONFLIKTAMI
W KOLE SAMOKSZTAŁCENIOWYM?
W każdej, pracującej razem grupie, pojawiają się czasem konflikty. Mogą wynikać z
różnych sposobów rozwiązania problemów i odmiennych stylów działania. Mogą
również odnosić się do różnych cech osobowości, charakterów, czy poprzednich
doświadczeń.
Nie ma prostego sposobu łagodzenia konfliktów. Oto kilka rad, które mogą być
pomocne:
•
•
•
•
•
•
•
Powiedz: „Osobiście czuję/ uważam, że...” – jeśli konflikt dotyczy relacji wewnątrz grupy zachęć uczestników do podzielenia się
swoimi osobistymi odczuciami.
Wiele konfliktów powstaje z niezrozumienia drugiej strony. Staraj się znaleźć te momenty i wyjaśnić je na forum grupy.
Jeśli problem dotyczy kwestii praktycznych: wróćcie do ustaleń
jakie zapadły na początku dyskusji; rozwiązujcie problem z
perspektywy ustaleń początkowych.
Proś o konkretne przykłady tego, co uczestnicy odczuwają jako nieprawidłowe, złe…
Staraj się zapewnić dobry „klimat” dyskusji – bez krzyków.
Komunikacja bezpośrednia jest lepsza niż plotki i „gadanie za
plecami”.
Jako doradca, staraj się przypominać, że pomysły „zaatakowane” przez grupę mogą stanowić ważny wkład w pracę grupy.
(Z: „Podręcznika treningu liderów kół samokształceniowych”, opracowanym w
Szwecji przez Studieforbundet Vuxenskolan)
7
JAK ZORGANIZOWAĆ PRACĘ W
KOLE SAMOKSZTAŁCENIOWYM?
Każdy etap pracy koła samokształceniowego jest koordynowany przez doradcę. Doradca uczestniczy aktywnie w pierwszym i ostatnim spotkaniu koła. Środkowe spotkania (2-5) są zazwyczaj organizowane niezależnie przez grupę, bez udziału doradcy.
Przed pierwszym spotkaniem:
Przemyśl skład grupy docelowej. Czy będą to nauczyciele z jednej czy z kilku szkół?
Wybierz najlepszy sposób kontaktowania się ze szkołami:
• List do wszystkich szkół w danym regionie?
• Rozpowszechnianie informacji o kołach samokształceniowych
na konferencjach i innych spotkaniach nauczycieli?
• Zaproszenie nauczycieli na „otwarte seminarium” na temat
metody kół samokształceniowych i edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju?
Jeżeli wybierzesz „otwarte seminarium”, radzimy byś w jego trakcie używał wielu
różnych, aktywnych metod nauczania. Oczywiście powinieneś również wyjaśnić
uczestnikom metodę kół samokształceniowych i sposób w jaki szkoła może
skorzystać z tej inicjatywy. Takie seminarium pozwoli na pewno zachęcić szkoły
zainteresowane dalszą współpracą.
Przed pierwszym spotkaniem z grupą, spotkaj się z dyrektorem szkoły i przedyskutuj oczekiwania szkoły związane z udziałem w projekcie, przedstaw korzyści takiej
inicjatywy. Zapytaj czy szkoła chciałaby otrzymać nowe materiały dydaktyczne lub
zaangażować więcej nauczycieli w edukację na rzecz zrównoważonego rozwoju?
Powinieneś to wiedzieć zanim rozpoczniesz pracę z grupą. Wsparcie dyrektora
jest kluczowym elementem powodzenia koła samokształceniowego! Uzgodnienia
z dyrektorem przed rozpoczęciem pracy koła stanowią również gwarancję, że
uczestniczący w nim nauczyciele otrzymają wsparcie i czas potrzebny na udział
w projekcie.
Pierwsze spotkanie koła samokształceniowego jest poświęcone sformułowa-
niu celów pracy koła, wybraniu głównego problemu/zagadnienia i nakreśleniu
roboczego planu pracy. To także odpowiedni czas na zaangażowanie się w dyskusję
na temat zrównoważonego rozwoju, edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju
i dowiedzeniu się jak uczestnicy rozumieją te kwestie. Pierwsze spotkanie zajmuje
zazwyczaj cały dzień (8 godzin) lub rozkłada się na dwa osobne spotkania (4h+4h
lub 2h + 6h), w zależności od możliwości uczestników i doradcy.
Pierwsze spotkanie może przebiegać według następujących punktów:
1. Przedstawienie uczestników1) (mogą stworzyć własne, oryginale wizytówki/totemy z symbolami lub mottami odnoszącymi się do ich osobowości, jak np. „Jestem na drodze do zrównoważonego rozwoju” itd.)
2. Wprowadzenie w metodę kół samokształceniowych.
3. Dyskusja na temat zrównoważonego rozwoju i edukacji na rzecz zrównoważonego
rozwoju. Intencją tej dyskusji jest określenie miejsca, w jakim „są uczestnicy” w
swoim pojmowaniu tych koncepcji – zanim rozpoczną pracę nad nimi.
4. Wybór głównego problemu/zagadnienia pracy grupy. Spróbuj użyć następujących
podstawowych kryteriów przydatnych w wyborze tematu: znaczenie i waga problemu (dla was i waszej społeczności), złożoność i wewnętrzne zróżnicowanie
problemu (zawierające aspekt społeczny, ekologiczny i ekonomiczny) a także
możliwość przełożenia na działanie pedagogiczne (proces nauczania i uczenia się
uczniów). Następnie przedyskutujcie tytuł projektu (sugestia: użycie w tytule frazy
„zrównoważony rozwój” ułatwi koncentrację uwagi i działań uczestników wokół
kluczowego zagadnienia).
5. Sformułowanie celów edukacyjnych koła samokształceniowego. Powinny
określać wiedzę, umiejętności, postawy, jakich nabędą uczniowie w trakcie procesu uczenia się. Cele mogą być zoperacjonalizowane, tzn. zawarte w formułach:
8
uczeń wie…, uczeń zna …, uczeń potrafi … - precyzyjnie określając cele planowanych działań.
6. Dyskusje na temat oczekiwanych rezultatów pracy koła samokształceniowego –
czy będzie to plan pojedynczych lekcji lub ich bloków, plan działań lub aktywności
uczniów? Czy będą to działania w ramach lekcji czy zajęć pozalekcyjnych? Czy
zostanie opracowany plan pracy szkoły?
7. Dzielenie obowiązków i odpowiedzialności. Kto co zrobi? Kto się czym zajmie?
Kto zostanie liderem?
8. Rozpisanie planu zadań, działań i pracy na następne spotkania.
To także dobry moment by ustalić jak często, na jak długo i gdzie będzie spotykać
się grupa. Uczestnicy mogą spotkać się cztery razy (po 3 godziny) lub częściej na
odpowiednio krótszy czas - w zależności od tego co będzie bardziej odpowiadało
uczestnikom, co będzie im łatwiej wpisać w harmonogram codziennych działań
szkolnych i domowych. Stwórzcie roboczy plan na cały okres pracy koła, który
będzie zawierał:
• szukanie informacji związanych z wybranym tematem - do drugiego
spotkania,
• wizyty w odpowiednich organizacjach lub spotkania z ekspertami –
podczas trzeciego spotkania,
• dyskusje dotyczące form i metod pracy – na czwartym spotkanie,
• ostateczna wersja materiałów dydaktycznych (projekty, konspekty
lekcji itd.) – opracowane do piątego spotkania,
• ostatnie spotkanie (prezentacja rezultatów, ewaluacja).
Następnie grupa powinna wykonać szczegółowy plan drugiego spotkania, a także
ustalić jakie zadania przygotują poszczególne osoby. Trzeba ustalić kto się czym
zajmie i jak rezultaty „zadań domowych” zostaną przedstawione reszcie grupy?
9. Zdefiniowanie kryteriów i narzędzi ewaluacji pracy grupy.
Poproś grupę by oceniała i ewaluowała swoją pracę w trakcie całego projektu.
Dyskutując pod koniec każdego spotkania następujące kwestie:
• Czego dokonaliśmy dziś by osiągnąć cel?
• Jakie napotkaliśmy problemy i dlaczego?
Poproś lidera każdego koła samokształceniowego o podsumowywanie wypowiedzi grup w raporcie, który będzie przesyłany Tobie po każdym spotkaniu. To
pomoże ci być na bieżąco z działaniami w każdym kole i wspieraniu grupy w razie
potrzeby.
Spotkanie drugie (trzecie, czwarte, piąte … lub odpowiednio
więcej)
Grupa uzgadnia plan pracy.
Każde spotkanie może przebiegać według zaproponowanej poniżej podstawowej
struktury:
•powitanie, wprowadzenie do spotkania,
•omówienie celów osiągniętych od ostatniego spotkania,
•prezentacja rezultatów „zadań domowych”,
•dyskusja nad zagadnieniami problemowymi każdego kolejnego spotkania
– nowe metody, kontakty, pomysły,
•podsumowanie – np. pozwolenie członkom grupy na krótkie (1-3 min)
wypowiedzi dotyczące tego, „czego nauczyłem się podczas tego spotkania?”,
•opracowanie planu następnego spotkania, podział odpowiedzialności,
ustalenie „kto co robi”,
•podsumowanie spotkania.
Niektóre spotkania będą przebiegały według innego porządku, np. wycieczki terenowe, wizyty w różnych organizacjach, ale generalnie, struktura zaproponowana
powyżej, pozwoli na efektywną pracę podczas większości spotkań.
9
Ostatnie spotkanie:
Możesz ponownie spotkać się grupą na cały dzień (8h) lub podzielić spotkanie na
dwie części (4h + 4h). Czasami lepiej jest, gdy ewaluacja pracy ma miejsce nieco
później – wtedy kiedy uczestnicy zdołają przemyśleć to co się działo i będą mieli
więcej, bardziej interesujących refleksji.
Bardzo ważne jest, by w trakcie ostatniego spotkania zaprezentowana została cała
praca wykonana przez koło, tak by każdy z uczestników miał szansę pokazania
swojego wkładu w rezultat osiągnięty przez grupę. To spotkanie powinno być szczególne, ponieważ każdy włożył wiele wysiłku w projekt. Świętujecie swój sukces!
Przykład
Nauczyciele ze szkoły podstawowej w miejscowości Mosty w Polsce, przy współpracy
doradcy, przygotowali propozycję projektu w celu uzyskania dodatkowych funduszy.
Rozwinięto współpracę ze środowiskiem lokalnym. Sukces tej inicjatywy został uczczony podczas ostatniego spotkania koła samokształceniowego wraz z rodzicami i
władzami lokalnymi. Przedstawiciele władz lokalnych zadeklarowali pomoc szkole
w realizacji zaplanowanych działań.
Dobrze byłoby przygotować tabelę prezentującą efekty działań edukacyjnych realizowanych w szkole. Dołącz tę przykładową tabelę do raportu pracy grupy.vv
Przykład (dostosuj do obowiązującej w Twoim kraju podstawy programowej i szkolnej siatki godzin – ten przykład
pochodzi z Rosji, z Kaliningradu)
№
Przedmiot
Klasa
Dział
Zagadnienie
Ilość
lekcji
1
Wiedza o
społeczeństwie
8
Człowiek, a przyroda
Przyszłość dorsza
2
2
Biologia
6
Środowisko żyjące
Czynniki ekologiczne
Siedlisko dorsza,
Ekologiczne problemy Bałtyku
2
3
Język Angielski
6
Morze
Zwierzęta morskie,
Profesje związane z morzem.
2
5
Literatura
8
Literatura rosyjska
Komedia rosyjskiego pisarza N. Gogola, pt. Rewizor;
sztuka o dorszu przygotowana w oparciu o tekst.
1
6
Język ojczysty
6
Poezja: limeryki
Uczniowie piszą wiersze o dorszu.
1
8
Geografia
6
Hydrosfera
Morze jako środowisko życia (Bałtyk jako przykład)
4
9
Geografia
8
Geografia regionu
Kaliningradu
Przetwórstwo rybne w Regionie Kaliningradu –
konflikt interesów
4
10
Biologia
11
Biosfera
Wykorzystanie dramy, improwizacje teatralne, gry
fabularne: „Dorsz na przełomie wieków. Konflikt
interesów”
2
Podczas ostatniego spotkania warto zaprezentować prace uczniów. Dobrym
pomysłem wydaje się zorganizowanie wystawy prac plastycznych uczniów
biorących udział w projekcie.
Podczas tego spotkania trzeba się dowiedzieć czy grupa osiągnęła wyznaczone
przez siebie cele i jakie rezultaty zostały osiągnięte. Zadaj poniższe pytania uczestnikom:
• Co osiągnęliśmy?
• Jakie problemy napotkaliśmy?
• Jakie wnioski wyciągnęliśmy? Czy mogą być przydatne do pracy innych grup?
Konieczna jest również dyskusja o „przyszłości”. Zapytaj członków grupy czy chcą:
• kontynuować pracę nad kolejnymi zagadnieniami ?
• zaprosić do współpracy innych kolegów, nauczycieli i rodziców?
• spróbować zastosować metodę kół samokształceniowych we własnej pracy z uczniami?
• wymienić się doświadczeniami z innymi szkołami?
10
JAK MONITOROWAĆ PRACĘ KOŁA
SAMOKSZTAŁCENIOWEGO?
Na początku praca koła samokształceniowego powinna być raczej ukierunkowana
na zbieranie informacji, organizowanie dyskusji, wykładów, wycieczek terenowych
lub poszukiwanie ekspertów i specjalistów. Największa aktywność członków, w
trakcie drugiego etapu pracy koła, powinna być poświęcona na refleksję nad wykonanym działaniem (temat przewodni jednego ze spotkań przed zakończeniem),
zebranym materiałem i przygotowaniem do ostatniego spotkania.
Komunikacja między doradcą a liderem grupy jest szczególnie ważna w trakcie
niezależnej pracy koła samokształceniowego. Członkowie grupy powinni czuć
wsparcie ze strony doradcy. Doradca może komunikować się z liderem grupy
telefonicznie, e-mailowo, lub osobiście, w trakcie krótkich rozmów po kolejnych
spotkaniach koła.
Ważnym jest by doradca dowiadywał się o sukcesach, a szczególnie o trudnościach,
jakie grupa napotyka w trakcie pracy.
Propozycje pytań doradcy do lidera grupy:
Czy praca przebiegała według planu?
Co było dyskutowane w trakcie spotkania?
Jakie przeszkody i trudności napotkała grupa?
Powinieneś również posiłkować się specjalnym formularzem, który będzie
wypełniany przez lidera grupy samokształceniowej po każdym spotkaniu. Ten
krótki protokół ułatwi Ci podążanie za pracą grupy. Przykład takiego raportu umieszczamy poniżej.
Cóż, niebawem rozpoczniesz własną pracę z kołem kształceniowym!
Bawcie się dobrze!
11
Przykład
Raport Koła Samokształceniowego
Data spotkania: Koło samokształceniowe
UCZESTNICY:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
SUKCESY:
TRUDNOŚCI:
ZADANIA NA NAJBLISZY CZAS:
PLAN KOLEJNEGO SPOTKANIA:
Działanie
Osoba odpowiedzialna
„ZADANIA DOMOWE” DO WYKONANIA NA NASTĘPNE SPOTKANIE:
12
Lider Koła Samokształceniowego
Informacje krajowe
Edukacja na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (EZR) nakłada na nauczycieli obowiązek globalnego podejścia do edukacji młodych pokoleń. Naszym zadaniem jest wykształcenie świadomych, odpowiedzialnych i aktywnych przyszłych
obywateli. Obywateli, którzy poradzą sobie w przyszłości z różnymi nietypowymi wyzwaniami, i którzy będą sobie
dobrze radzili w zmieniającej się rzeczywistości. EZR – jest ogromnym wyzwaniem i starajmy się je wykonać jak
najlepiej. W EZR zastosowano po raz pierwszy w Polsce metodę kół samokształceniowych w doskonaleniu zawodowym nauczycieli. Dzięki tej metodzie w pięciu placówkach województwa pomorskiego zaczęto wdrażać EZR w
praktyce edukacyjnej. Koła samokształceniowe pracowały w latach 2006-2007 w szkołach podstawowych w Gdyni
Nr 31, Mostach i Strzebielinie oraz w gimnazjach w Bolszewie i Gdyni Nr 3. Doradcą tych kół była Grażyna JaromiWolniakowska /PKE/.
Współpraca z grupami dała doradcy dużo satysfakcji. Nie była łatwa ale pokazała ile mogą nauczyciele zrobić wspólnie ucząc się od siebie. Uczestnicy podali jako główny powód przystąpienia do projektu zamiar „ożywienia” sposobu
nauczania w placówce i poznanie nowych i skutecznych metod edukacji. Nauczyciele informowali doradcę, że bardzo
lubią się doskonalić, a metoda kół samokształceniowych umożliwiła im lepsze poznanie zagadnień związanych z EZR.
Zamierzają wdrażać ją w planach pracy szkół a poznane nowe metody stosować w pracy z uczniami.
Przykładowe opinie nauczycieli, uczestników kół (z ankiet ewaluacyjnych):
Wymiana doświadczeń, nowe wiadomości i umiejętności. EZR skłania do refleksji. Wiele ciekawych pomysłów. Integracja grona pedagogicznego. Wzbogaciłam mój warsztat pracy. Poprawiła się atmosfera miedzy nauczycielami.
Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem. Koła samokształceniowe są bardziej przydatne w praktyce zawodowej niż
studia podyplomowe. Metoda kół samokształceniowych będzie przydatna w przyszłości.
Przydatne strony:
www.pke.gdansk.pl
www.ekoedu.uw.edu.pl/
www.mos.gov.pl/edu/
www.zielonycertyfikat.org
www.zielonewrota.pl/
www.ziemia.org/
www.unece.org/env/esd/welcome.htm /j.angielski/
www.unesco.org/education/tlsf/ /j.angielski/
ec.europa.eu/sustainable/welcome/ /j.angielski/
www.balticuniv.uu.se/educ/ /j.angielski/
13

poradnik dla doradców kół samokształceniowych

Transkrypt

Podobne dokumenty

PORADNIK DLA UCZESTNIKÓW KÓŁ SAMOKSZTAŁCENIOWYCH